18:29 / 12-09-2025
Külək Yasamalda yaşayış binasında təhlükəli vəziyyət yaradıb - Video
18:00 / 12-09-2025
“Slavyanka” sularından kəskin qoxu gəlir - AQTA məsələni araşdırır
17:50 / 12-09-2025
Sədr müavini: "Metroda gələcəkdə diferensial qiymət artımı ola bilər"
17:40 / 12-09-2025
Xocalının daha iki kəndinə köç olacaq
17:23 / 12-09-2025
Xırdalan–Sumqayıt–Xırdalan xətti üzrə sərnişin qatarlarının fəaliyyəti dayandırılır
17:12 / 12-09-2025
Premyer Liqada V və VI turun oyun proqramı açıqlanıb
17:01 / 12-09-2025
Donald Tramp: "Biz çox sərt hərəkət etməli olacağıq"
16:55 / 12-09-2025
Milli Süni İntellekt Mərkəzinə direktor təyin olunub
16:15 / 12-09-2025
BDU-da bəzi ixtisaslar üzrə dərslər 4 gün keçiriləcək
15:54 / 12-09-2025
Azərbaycanlı girovların öldürülməsi üzrə sənədlər elan olunub
15:43 / 12-09-2025
Kürşad Zorlu Naxçıvana gəlib - Yenilənib
15:33 / 12-09-2025
Qobustanda şəhidlə vida mərasimi olub
15:14 / 12-09-2025
Qarabağa daha iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:58 / 12-09-2025
İcra Hakimiyyətinin tenderi baş tutmayıb
14:55 / 12-09-2025
Azərbaycan III Türk Dövlətləri Universiadasının qalibi olub
14:49 / 12-09-2025
Qəbələdə şəhidlə vida mərasimi keçirilib
14:45 / 12-09-2025
Daha bir şəhidimiz Qubada torpağa tapşırılıb
14:35 / 12-09-2025
Bakıda 35 min manatlıq dələduzluq edən şəxslər saxlanılıb
14:18 / 12-09-2025
Gəncədə evdə partlayış olub, xəsarət alan var
13:34 / 12-09-2025
Deputat: "Ətin qiyməti yüksəkdir"
13:13 / 12-09-2025
Şəhidimiz Göyçayda dəfn olunub - Yenilənib
12:53 / 12-09-2025
Sabah yağış yağacaq
12:46 / 12-09-2025
Laçında söyüş söyən vəzifəli şəxslər həbs olunub
12:38 / 12-09-2025
"Avroviziya"da iştirak üçün yeni şərt qoyublar
12:30 / 12-09-2025
Xalq artistinin səhhəti barədə açıqlama yayılıb
12:05 / 12-09-2025
“Rabitəbank" keşbeki azaldıb
12:00 / 12-09-2025
Ekspert naziri debata çağırıb
11:40 / 12-09-2025
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi keçirilir
11:19 / 12-09-2025
Nazirlik yoxlamalarla bağlı açıqlama yayıb
11:16 / 12-09-2025
Bakıda güclü külək ağacı yola aşırıb
09:10 / 09-09-2025

06:10 / 11-09-2025

23:31 / 08-09-2025

23:10 / 08-09-2025

15:20 / 08-09-2025

00:57 / 08-09-2025

11:56 / 08-09-2025

16:29 / 08-09-2025

23:20 / 08-09-2025

00:04 / 08-09-2025

11:09 / 08-09-2025

09:20 / 08-09-2025

“Nyu-York Tayms”: Putin göründüyü qədər də güclü deyil
Tarix: 04-02-2021 16:18 | Bölmə: Siyasət

ABŞ-ın “Nyu-York Tayms” qəzeti “Putin göründüyü qədər də güclü deyil” başlıqlı məqalə dərc edib. Reyting.az Toni Vudun müəllifliyi ilə dərc olunan məqaləni Novator.az saytının tərcüməsi ilə təqdim edir:
Bəlkə də son 10 ildə ilk dəfədir Rusiya prezidenti Vladimir Putinin hakimiyyəti bu cür güclü sınaqlardan keçməli olur.
İki həftədir Rusiyanın müxtəlif şəhərlərində minlərlə insan küçələrə çıxaraq korrupsiya ilə döyüşən Aleksey Navalnının həbsinə etiraz nümayiş etdirir. Bu təsirli etiraz aksiyalarının qarşısını almaq üçün daha çox gücdən istifadə olunur. Yanvarın 31-də baş verən aksiyalarda bir gündə 5 mindən çox insan tutuldu. Təkcə paytaxt Moskvada bir sutka ərzində 1600 aksiya iştirakçısı saxlanıldı.
Etirazları güc yolu ilə yatırmaq strategiyası Rusiyada əvvələr də tətbiq olunub. 2011-2012-ci illərin qışında minlərlə insan hakim Vahid Rusiya Partiyasının seçki saxtakarlığına və onun Putini prezidentliyə qaytarmaq üçün apardığı hazırlıqlara etiraz olaraq küçələrə çıxmışdı. Bəzilərinin Putinin sonu kimi dəyərləndirdiyi həmin etirazlar hüquq mühafizə və məhkəmə orqanlarının repressiyaları ilə yatırıldı.
Ötən bazar etirazçılar üzərində bilərəkdən güc nümayiş etdirən Putin son iğtişaşların da öhdəsindən gələ biləcəyinə inanır.
Bəlkə də Putin haqlıdır. Görünür əhalinin yalnız bir hissəsinin aksiyalara qoşulması etirazçıların ziyanına işləyir. Son zamanlar Putinin reytinqi aşağı düşsə də, o, hələ də xalqın xeyli hissəsinin dəstəyindən yararlanır. Rusiya elitası arasında da hələlik heç bir parçalanma baş verməyib, qorxunc repressiya aparatı hökumətin nəzarətindən çıxamayıb. Kreml siyasi hakimiyyətin rıçaqlarını əlində saxlayır: Dövlət Dumasında 450 yerin 350-ni Vahid Rusiya Partiyası tutur. Qalan mandatlar da hökumətyönlü partiyalardadır.
Amma Vladimir Putinin hakimiyyətini və onun rəhbərlik etdiyi siyasi sistemi şişirtmək lazım deyil. Nə onun hakimiyyəti, nə də siyasi sistemi göründüyü qədər güclü deyil.
Daha çox bir yumruq – avtoritar yumruq kimi təsvir olunan sistem qəribə və ziddiyyətli rejimdən başqa bir şey deyil. Sistem kökündən qeyri-demokratik olsa da, seçicilərin dəstəyi və konstitusiya normalarının qanuniliyi görüntüsünü yaratmaqla legitimliyini təmin edə bilir. Rusiyalı siyasətçi Dmitri Furmanın da qeyd etdiyi kimi “bu, demokratiya imitasiyasıdır”. Putin nə qədər avtoritar lider olsa da, qanunilik və müntəzəm seçki görüntüsü yaratmağa məcburdur.
Sistemin zəifliyi də bundadır. Putin hakimiyyəti əhaliyə narazılığı səsləndirmək imkanı verir, həm də bunun siyasi nəticələrinə kiçik bir pəncərə açır.
Navalnının başçılıq etdiyi indiki hərəkat 2011-2012-ci illərdəki hərəkatdan məhz bununla fərqlənir. Navalnı korrupsiyaya qarşı mübarizə ilə yanaşı “ağıllı səsvermə” strategiyası da hazırlayıb. Bu strategiya seçiciləri Vahid Rusiya Partiyası üzərində qələbə qazanmaq üçün ən uyğun namizədləri dəstəkləməyə cəlb etməkdən ibarətdir.
Rusiyada kütləvi narazılıqlar üçün əsas çoxdur. Ötən ilin yanvar-sentyabr aylarında ölkədə orta gəlirin həcmi 10%-dən çox azalıb. Pandemiya onsuz da geriləyən iqtisadiyyatı daha da zəiflədib. Ölkədə həyat səviyyəsi əvvəlki kimi aşağıdır: 2020-ci ildə 20 milyon rusiyalı əhalinin yoxsul təbəqəsi kimi göstərilib. Belə bir şəraitdə Navalnının yaydığı anti-korrupsiya materialları, xüsusilə də ölkə rəhbərlərinin vergi ödəyiciləri hesabına lüks həyat qurmasını əks etdirən videoları lap yerinə düşür.
Yəqin ki, Kremli ən çox narahat edən problem əhalinin, xüsusilə də gənclərin bu məsələlərə reaksiyasıdır. Putin hakimiyyəti dövründə yetişən nəsil yaşlı nəslə nisbətən daha fəaldır, gənclər küçələrə çıxır və onun hakimiyyətinə etiraz edirlər.
Hakimiyyət etirazlara aqressiv reaksiyasıyla gücünü açıq şəkildə nümayiş etdirir. Navalnının həbsindən sonra onun yaxın köməkçilərindən bir neçəsi də həbs olunub. Fevralın 2-də isə Navalnı 2 il 8 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Bundan sonrakı etiraz dalğalarına da güc tətbiq olunacağı gözlənilir.
Ancaq önümüzdəki həftələrdə və aylarda Putin çıxılmaz durumla üzləşəcək. Nümayişçilərlə sərt davranma, onların sıxışdırılması daha böyük narazılıqlara və etirazlara gətirib çıxaracaq. Bu ilin sentyabrında keçirilməli olan seçkilərin çox açıq şəkildə saxtalaşdırılması isə Putinin asılı olduğu demokratiya görüntüsünü aradan qaldıracaq. Hakimiyyət Navalnı hərəkatının güclənməsinə və möhkəmlənməsinə imkan versə, seçkiqabağı ciddi problemlərə rats gələ bilər. Kreml isə bu cür problemlərə hazır deyil.
Rusiya “demokratiya imitasiyası” rejimini gerçək, canlı demokratiyaya çevirmək üçün hələ çox uzun yol qət etməlidir. Ancaq uzun müddətdən bəri ilk dəfədir kartların hamısı Putinin əlində deyil. Putin indiki vəziyyətə hakim deyil.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-02-2021 16:18 | Bölmə: Siyasət

ABŞ-ın “Nyu-York Tayms” qəzeti “Putin göründüyü qədər də güclü deyil” başlıqlı məqalə dərc edib. Reyting.az Toni Vudun müəllifliyi ilə dərc olunan məqaləni Novator.az saytının tərcüməsi ilə təqdim edir:
Bəlkə də son 10 ildə ilk dəfədir Rusiya prezidenti Vladimir Putinin hakimiyyəti bu cür güclü sınaqlardan keçməli olur.
İki həftədir Rusiyanın müxtəlif şəhərlərində minlərlə insan küçələrə çıxaraq korrupsiya ilə döyüşən Aleksey Navalnının həbsinə etiraz nümayiş etdirir. Bu təsirli etiraz aksiyalarının qarşısını almaq üçün daha çox gücdən istifadə olunur. Yanvarın 31-də baş verən aksiyalarda bir gündə 5 mindən çox insan tutuldu. Təkcə paytaxt Moskvada bir sutka ərzində 1600 aksiya iştirakçısı saxlanıldı.
Etirazları güc yolu ilə yatırmaq strategiyası Rusiyada əvvələr də tətbiq olunub. 2011-2012-ci illərin qışında minlərlə insan hakim Vahid Rusiya Partiyasının seçki saxtakarlığına və onun Putini prezidentliyə qaytarmaq üçün apardığı hazırlıqlara etiraz olaraq küçələrə çıxmışdı. Bəzilərinin Putinin sonu kimi dəyərləndirdiyi həmin etirazlar hüquq mühafizə və məhkəmə orqanlarının repressiyaları ilə yatırıldı.
Ötən bazar etirazçılar üzərində bilərəkdən güc nümayiş etdirən Putin son iğtişaşların da öhdəsindən gələ biləcəyinə inanır.
Bəlkə də Putin haqlıdır. Görünür əhalinin yalnız bir hissəsinin aksiyalara qoşulması etirazçıların ziyanına işləyir. Son zamanlar Putinin reytinqi aşağı düşsə də, o, hələ də xalqın xeyli hissəsinin dəstəyindən yararlanır. Rusiya elitası arasında da hələlik heç bir parçalanma baş verməyib, qorxunc repressiya aparatı hökumətin nəzarətindən çıxamayıb. Kreml siyasi hakimiyyətin rıçaqlarını əlində saxlayır: Dövlət Dumasında 450 yerin 350-ni Vahid Rusiya Partiyası tutur. Qalan mandatlar da hökumətyönlü partiyalardadır.
Amma Vladimir Putinin hakimiyyətini və onun rəhbərlik etdiyi siyasi sistemi şişirtmək lazım deyil. Nə onun hakimiyyəti, nə də siyasi sistemi göründüyü qədər güclü deyil.
Daha çox bir yumruq – avtoritar yumruq kimi təsvir olunan sistem qəribə və ziddiyyətli rejimdən başqa bir şey deyil. Sistem kökündən qeyri-demokratik olsa da, seçicilərin dəstəyi və konstitusiya normalarının qanuniliyi görüntüsünü yaratmaqla legitimliyini təmin edə bilir. Rusiyalı siyasətçi Dmitri Furmanın da qeyd etdiyi kimi “bu, demokratiya imitasiyasıdır”. Putin nə qədər avtoritar lider olsa da, qanunilik və müntəzəm seçki görüntüsü yaratmağa məcburdur.
Sistemin zəifliyi də bundadır. Putin hakimiyyəti əhaliyə narazılığı səsləndirmək imkanı verir, həm də bunun siyasi nəticələrinə kiçik bir pəncərə açır.
Navalnının başçılıq etdiyi indiki hərəkat 2011-2012-ci illərdəki hərəkatdan məhz bununla fərqlənir. Navalnı korrupsiyaya qarşı mübarizə ilə yanaşı “ağıllı səsvermə” strategiyası da hazırlayıb. Bu strategiya seçiciləri Vahid Rusiya Partiyası üzərində qələbə qazanmaq üçün ən uyğun namizədləri dəstəkləməyə cəlb etməkdən ibarətdir.
Rusiyada kütləvi narazılıqlar üçün əsas çoxdur. Ötən ilin yanvar-sentyabr aylarında ölkədə orta gəlirin həcmi 10%-dən çox azalıb. Pandemiya onsuz da geriləyən iqtisadiyyatı daha da zəiflədib. Ölkədə həyat səviyyəsi əvvəlki kimi aşağıdır: 2020-ci ildə 20 milyon rusiyalı əhalinin yoxsul təbəqəsi kimi göstərilib. Belə bir şəraitdə Navalnının yaydığı anti-korrupsiya materialları, xüsusilə də ölkə rəhbərlərinin vergi ödəyiciləri hesabına lüks həyat qurmasını əks etdirən videoları lap yerinə düşür.
Yəqin ki, Kremli ən çox narahat edən problem əhalinin, xüsusilə də gənclərin bu məsələlərə reaksiyasıdır. Putin hakimiyyəti dövründə yetişən nəsil yaşlı nəslə nisbətən daha fəaldır, gənclər küçələrə çıxır və onun hakimiyyətinə etiraz edirlər.
Hakimiyyət etirazlara aqressiv reaksiyasıyla gücünü açıq şəkildə nümayiş etdirir. Navalnının həbsindən sonra onun yaxın köməkçilərindən bir neçəsi də həbs olunub. Fevralın 2-də isə Navalnı 2 il 8 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Bundan sonrakı etiraz dalğalarına da güc tətbiq olunacağı gözlənilir.
Ancaq önümüzdəki həftələrdə və aylarda Putin çıxılmaz durumla üzləşəcək. Nümayişçilərlə sərt davranma, onların sıxışdırılması daha böyük narazılıqlara və etirazlara gətirib çıxaracaq. Bu ilin sentyabrında keçirilməli olan seçkilərin çox açıq şəkildə saxtalaşdırılması isə Putinin asılı olduğu demokratiya görüntüsünü aradan qaldıracaq. Hakimiyyət Navalnı hərəkatının güclənməsinə və möhkəmlənməsinə imkan versə, seçkiqabağı ciddi problemlərə rats gələ bilər. Kreml isə bu cür problemlərə hazır deyil.
Rusiya “demokratiya imitasiyası” rejimini gerçək, canlı demokratiyaya çevirmək üçün hələ çox uzun yol qət etməlidir. Ancaq uzun müddətdən bəri ilk dəfədir kartların hamısı Putinin əlində deyil. Putin indiki vəziyyətə hakim deyil.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 15:43
Kürşad Zorlu Naxçıvana gəlib - Yenilənib
Bu gün, 11:40
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi keçirilir
Bu gün, 08:08
Türkiyə Aİ və BMT-ni İsraili dayandırmağa çağırır
Bu gün, 00:21
Netanyahu: Fələstin dövləti olmayacaq
10-09-2025, 16:30
Milli Məclisin komitələri haqqında qanun dəyişir
10-09-2025, 14:52
Ceyhun Bayramov ABŞ rəsmisi ilə müzakirə aparıb
10-09-2025, 13:18
Elman Nəsirov ABŞ-la İşçi Qrupuna salınmamasından narazılıq edib
10-09-2025, 11:07
Konqresmen: Rusiya NATO-ya hücum edib
10-09-2025, 10:33
Polşa üzərində Rusiya dronlarının məhvində Niderland və NATO qüvvələri iştirak edib
10-09-2025, 08:33
Tokayev: İsrailin hərəkəti qəbuledilməzdir!
9-09-2025, 18:57
Ceyhun Bayramov Aİ-nin yeni nümayəndəsini qəbul edib
9-09-2025, 15:48
Məhkəmə Qabil Məmmədovla bağlı qərar verib
9-09-2025, 12:45
Əli Əhmədov: "Zəngəzur dəhlizi İlham Əliyevin adını daşımalıdır"
9-09-2025, 11:42
Ermənistan ABŞ-la “Tramp yolu”nu müzakirə edəcək
9-09-2025, 08:02
BRIKS ölkələri sanksiyalara qarşı tədbirlər görəcək
8-09-2025, 23:10
Fransanın baş naziri kabineti ilə istefaya göndərilir
8-09-2025, 18:54
Zakir Həsənov Türkiyənin yeni hərbi attaşesini qəbul edib
8-09-2025, 17:38
Rüfət Səfərovun məhkəmə prosesi keçirilib
8-09-2025, 15:31
Lalə Şövkət: "Belə siyasətdən danışmağı rəva bilmirəm"
8-09-2025, 13:46
Kamala Harris mühafizəsiz qalıb
8-09-2025, 11:29
Saxta soyqırımla bağlı qanun dəyişir
6-09-2025, 15:29
Azərbaycanın ŞƏT-ə üzvlüyünə Rusiya da mane olub
6-09-2025, 09:52
Aleksey Overçuk “Tramp marşrutu”na müsbət yanaşır
5-09-2025, 12:34
Putin: Zelenskiyə təhlükəsizlik zəmanəti verməyə hazırıq
5-09-2025, 12:16
Milli Məclisin növbədənkənar sessiyası çağırılıb
5-09-2025, 11:05
Putin Qərb qoşunlarını vurmaqla hədələyir
5-09-2025, 10:24
Elnur Məmmədov Peru XİN başçısı ilə görüşüb - Fotolar
5-09-2025, 08:03
Tramp Pentaqonla bağlı bəyanat verəcək
4-09-2025, 16:51
Geri çağırılan səfir Leyla Abdullayevanın yoldaşı imiş
4-09-2025, 15:51
XİN Sudan hökumətinə başsağlığı verib
4-09-2025, 12:15
Tramp: Putin və Zelenski sülhə hazır deyillər
4-09-2025, 10:19
Məhkəmə deputatın şikayətini rədd edib
4-09-2025, 07:54
Putin: Kiyev sülhə gəlməsə, Rusiya vəzifəsini silahla həll edəcək
4-09-2025, 07:48
Ukrayna üçün təhlükəsizlik zəmanəti hazırlanıb
3-09-2025, 17:04
Siyasətçilər deportasiyaya görə Kanadadan kömək istəyirlər
3-09-2025, 16:53
İlham Rəhimova sanksiya tətbiq olunub
3-09-2025, 12:59
Paşinyan deputatlara Rusiya mövzusunda danışmamağı tapşırıb
3-09-2025, 12:29
Zakir Həsənov Vyetnam HDQ Komandanlığında olub
3-09-2025, 07:50
Fidan və Əl-Sani Fələstini müzakirə ediblər