00:23 / 16-01-2025
"Bred Pitt" fransız qadının 830 min avrosunu mənimsəyib
00:11 / 16-01-2025
Dünya ərzaq böhranı ilə üzləşir - Xəbərdarlıq
22:52 / 15-01-2025
"Qarabağ" Juninyonun transferi barədə açıqlama yayıb
21:56 / 15-01-2025
Fərhad Əhmədovun mühafizəçisi qəzada ölüb
21:12 / 15-01-2025
Baş nazir: Rusiya ayrı-ayrı ölkələrə qarşı terror planlaşdırır
20:43 / 15-01-2025
Dünyanın ən sürətli robot itini təqdim ediblər - Foto
20:31 / 15-01-2025
Çimnaz Sultanova vəfat edib
19:46 / 15-01-2025
Azərbaycan-Türkiyə hərbi təlimi başlayır - Video
18:29 / 15-01-2025
Kraliçanın müşaviri Sovet casusu olub
18:17 / 15-01-2025
Rusiya ilə sülh ABŞ və Avropaya böyük itkilər gətirəcək - Xəbərdarlıq
17:39 / 15-01-2025
Rusiyanın neft biznesi ciddi problemlə üzləşib - Foto
17:30 / 15-01-2025
Ceyhun Bayramov baş katiblə müzakirə aparıb
17:22 / 15-01-2025
“Tərtər işi”: generalın məhkəməsi təxirə salınıb
17:11 / 15-01-2025
Sumqayıtda 16 yaşlı məktəbli öldürülüb - (Yenilənib)
17:04 / 15-01-2025
Rusiya-Ukrayna müharibəsi başa çatır?
16:52 / 15-01-2025
Nəqliyyat və Kommunikasiya Holdinqinin Nizamnaməsi təsdiqlənib - (Yenilənib)
16:46 / 15-01-2025
Prezident qanuna dəyişikliyi təsdiqləyib
16:25 / 15-01-2025
"Mircəlal həkim dedi ki, pul bunlara, sonra Gömrük Hospitalına köçürülür"
16:15 / 15-01-2025
Əsirin ölümünə görə Rusiyadan izahat tələb edirlər
16:08 / 15-01-2025
Dron hücumu iki nəfərin ölümünə səbəb olub
16:00 / 15-01-2025
Məşhur alim həyəcan təbili çalır: süni intellekt bəşəriyyəti məhv edəcək!
15:58 / 15-01-2025
Azərbaycan və Slovakiya arasında ikiqat vergitutma ləğv olunub
15:50 / 15-01-2025
ABŞ üstünlüyünü itirə bilər
15:33 / 15-01-2025
DİM sədri: "Rəqəmsal imtahanlara keçid üzrə işlər görülür"
15:21 / 15-01-2025
Azərbaycan əsgəri vəfat edib
14:58 / 15-01-2025
Bakıda mənzildə partlayış baş verib
14:55 / 15-01-2025
Türkiyə Suriyanın şimalında əməliyyatları davam etdirir
14:44 / 15-01-2025
Ruslar Ukraynaya 40-dan çox ballistik raket atıb
14:23 / 15-01-2025
Sabah yağış yağacaq
10:47 / 11-01-2025
Zamanın sirri: başqa planetlərdə ilin və günün müddəti nə qədərdir?
11:50 / 11-01-2025
Məşhur rəssamın nəvəsi ilə general arasında qalmaqal yaranıb
00:09 / 13-01-2025
Yardımlıda zəlzələ olub
11:34 / 11-01-2025
Bələdiyyə seçkisi: 16128 nəfərin namizədliyi qeydə alınıb
10:27 / 11-01-2025
Ərdoğan Azərbaycana səfir təyin edib
15:51 / 11-01-2025
Prezident İlham Əliyev Komitə sədrini təltif edib
13:50 / 13-01-2025
Cəbrayıl şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - Yenilənib
20:06 / 12-01-2025
Tanınmış teleaparıcı narkotik asılılığından qurtulmağa çalışır
12:24 / 11-01-2025
Siyəzəndə oğurluq edənlər tutulublar
21:57 / 11-01-2025
Rusiya ABŞ-yə xəbərdarlıq edib
14:12 / 15-01-2025
Əfsanəvi metalın sirrini açıblar
13:29 / 13-01-2025
Vəzifəli şəxslər həbs olunub - Prokurorluq açıqlama yayıb
Bayden bölgədə öz maraqlarını Türkiyə vasitəsilə həyata keçirmək istəyir - Siyasi şərhçi
Tarix: 21-06-2021 13:50 | Bölmə: Siyasət
"NATO sammitindən, Cenevrə görüşməsindən sonra siyasi arena bir xeyli dəyişəcək. Üç böyük dünya liderinin (Ərdoğan, Putin, Bayden) görüşləri siyasi müstəvidə yeni izlər qoyacaq".
Bunu Reyting.az-a Prezident yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Politoloqlar Klubunun sədri, siyasi ekspert Elman Vəliyev deyib. O bildirib ki, Baydenlə Ərdoğanın görüşü Putinə nisbətən daha yumşaq formada keçib:
"ABŞ Əfqanıstandan qoşunlarını geri çəkdikdən sonra paytaxt Kabil hava limanının müdafiəsini Türkiyə təmin edəcək.
Bildiyimiz kimi, Türkiyə NATO-da aparıcı qüvvədir. Sammitdə Baydenlə görüşdə bu mövzu da müzakirə predmetinə çevrildi. Bayden bölgədə bir tərəfdaş kimi Türkiyəni görür, yəni öz maraqlarını Türkiyə vasitəsilə həyata keçirmək istəyir. 1950-ci illərdəki Koreya müharibəsində də Türkiyədən istifadə olundu. Türkiyəni NATO-ya daxil etmək üçün müharibəyə qoşun göndərməsini təmin etmişdi. Halbuki bu müharibənin Türkiyəyə heç bir aidiyyəti yox idi. ABŞ bu gün qoşununu Əfqanıstandan geri çəkməsinə baxmayaraq buraları başqalarına, xüsusilə də Rusiyanın nəzarətinə buraxmaq niyyətində deyil. Ən alternativ kimi Türkiyəni bilir. Türkiyənin, İranın, Əfqanıstanın xarici işlər nazirlərinin 20 iyunda Antalya Diplomatiya Formunda Kabil hava limanı ilə bağlı məsələ ortaya qoyuldu.
Türkiyə bölgədə lazımlı bir gücdür. Baydenlə “S-400”-lər məsələsi də müzakirə edilmişdi".
E. Vəliyev
E. Vəliyev güman edir ki, sentyabrda Nyu-Yorkda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının iclası keçiriləcək:
"Bayden burada bəzi dövlət başçılarını Ağ Evdə görüşə dəvət edəcək. Cenevrədə Putinlə görüşdə Bayden Putini dəvət etmədi. Amma ola bilsin ki, Ərdoğanı sentyabrdan sonra sonra dəvət etsin. Dediyim kimi, NATO-da Ərdoğan-Bayden görüşü müsbət keçdi. Əgər Bayden Ərdoğanı dəvət edərsə, maraqlarını təmin etməli, Türkiyə tərəfi bəzi kompromislərə getməlidir. Türkiyə yumşaq siyasət yeritməklə bölgədə gücünü artıra bilər.
Digər bir məsələ isə Baydenin səfəri zamanı Böyük Britaniya Baş naziri Boris Consonla görüşü idi. Bu görüşdə hər iki tərəf yeni bir “Atlantika xartiyası” imzaladılar. Britaniya Avropa Birliyindən ayrıldıqdan sonra bir müddət siyasətdən kənar durmuş kimi görünsə də, indi aşkar formada öz maraqlarını təmin etməyə çalışacaq.
ABŞ Əfqanıstandan geri çəkilməyə başlarkən Suriya və İraqın bəzi hissələrindən də geri çəkilməsi haqqında məlumat var. Bayden yaxşı bilir ki, illərdi dünyanın bir çox yerində mübarizə Amerikaya baha başa gəlir. Ən çox xarici borcu olan dövlət də məhz Amerikadır. Bayden çalışır ki, maraqları başqalarının əli ilə az xərclə təmin etsin".
E. Vəliyev qeyd edib ki, xartiya imzaladıqdan sonra ingilis döyüş təyyarələrinin Suriyada, İraqda İŞİD-ə qarşı mübarizədə daha aktiv olacağı bildirilir: "Bu göstərir ki, Britaniyanı artıq meydanlarda daha tez-tez görəcəyik. Eyni zamanda Bayden Consonu da Ağ Evə dəvət edə bilər.
Ən mühüm məsələlərdən ilklərdə dayanan Cenevrədə Bayden-Putin görüşüdür. Baydenin inaqurasiyasından sonra Putinlə münasibətlər kəskinləşdi. Ancaq sonra anladı ki, bu gərginliyin daha da artması öz əleyhinə işləyir. Rusiya Çinlə yaxınlaşmağa başladı ki, bu da ABŞ üçün yaxşı hal olmadı. Ancaq buna baxmayaraq Bayden Rusiyanın güclənməsini istəmir. Görüş zamanı da bunu biruzə verirdi.
Ukrayna məsələsi də müzakirə olundu. Qərb və ABŞ Ukraynanı NATO-ya üzv etmək istəyirlər. Daha əvvəl Belarusa niyyətlənmişdilərsə, Rusiya Lukaşenkoya dəstək verməklə planları puç etdi. Rusiya yaxşı bilir ki, Ukrayna ilə aranı buzlaşdırsa, bundan istifadə edəcəklər. Məhz bu səbəbdən Donbasda baş verən müharibə vəziyyətində güzəştə getdi. Bayden Putinə Donbass məsələsini “Minsk razılığı” əsasında həll etməyin tərəfdarı olduğunu bildirdi".
Onun sözlərinə görə, bu razılaşma 2014-cü il Krım münaqişəsindən sonra prosesləri razılıq əsasında həll etmək üçün imzalanıb:
"Razılaşmaya görə bölgədə atəşkəs olacaq, məhbus mübadiləsi aparılacaq, Kiyev rəhbərliyi mərkəzi gücünü azaldacaq, yerli hökumətlərin səlahiyyətlərini artıracaq və Donbasa xüsusi status verəcək konstitusiya dəyişikliyi ediləcək. Digər tərəfdən, rusiyapərəst separatçılar Ukrayna-Rusiya sərhədindəki nəzarəti dövlətə qaytaracaq və silahlarını bölgədən çıxardacaqlar. Lakin razılaşmaların həyata keçirilməsinə bu günə qədər iki tərəfin atəşkəsi pozduğuna dair ittihamlar maneə olub. Ukrayna kartından Rusiyaya qarşı daima istifadə edirlər. Qərb və ABŞ səy göstərir ki, Rusiyanın caynaqları altında olanları özlərinə yaxınlaşdıraraq asılılıqdan çıxarsınlar. Ukrayna tərəfi də Qərbə meyillidir, sadəcə, ehtiyat edir. Meydanda tək qalmasından (necə ki 2014-cü ildə tək qoyduqları kimi) ehtiyatlanır.
Zənn edirəm ki, Amerika bundan sonra əsas Çin təhlükəsini hiss edəcək və buna uyğun addımlar atmağa çalışacaq".
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-06-2021 13:50 | Bölmə: Siyasət
"NATO sammitindən, Cenevrə görüşməsindən sonra siyasi arena bir xeyli dəyişəcək. Üç böyük dünya liderinin (Ərdoğan, Putin, Bayden) görüşləri siyasi müstəvidə yeni izlər qoyacaq".
Bunu Reyting.az-a Prezident yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Politoloqlar Klubunun sədri, siyasi ekspert Elman Vəliyev deyib. O bildirib ki, Baydenlə Ərdoğanın görüşü Putinə nisbətən daha yumşaq formada keçib:
"ABŞ Əfqanıstandan qoşunlarını geri çəkdikdən sonra paytaxt Kabil hava limanının müdafiəsini Türkiyə təmin edəcək.
Bildiyimiz kimi, Türkiyə NATO-da aparıcı qüvvədir. Sammitdə Baydenlə görüşdə bu mövzu da müzakirə predmetinə çevrildi. Bayden bölgədə bir tərəfdaş kimi Türkiyəni görür, yəni öz maraqlarını Türkiyə vasitəsilə həyata keçirmək istəyir. 1950-ci illərdəki Koreya müharibəsində də Türkiyədən istifadə olundu. Türkiyəni NATO-ya daxil etmək üçün müharibəyə qoşun göndərməsini təmin etmişdi. Halbuki bu müharibənin Türkiyəyə heç bir aidiyyəti yox idi. ABŞ bu gün qoşununu Əfqanıstandan geri çəkməsinə baxmayaraq buraları başqalarına, xüsusilə də Rusiyanın nəzarətinə buraxmaq niyyətində deyil. Ən alternativ kimi Türkiyəni bilir. Türkiyənin, İranın, Əfqanıstanın xarici işlər nazirlərinin 20 iyunda Antalya Diplomatiya Formunda Kabil hava limanı ilə bağlı məsələ ortaya qoyuldu.
Türkiyə bölgədə lazımlı bir gücdür. Baydenlə “S-400”-lər məsələsi də müzakirə edilmişdi".
E. Vəliyev
E. Vəliyev güman edir ki, sentyabrda Nyu-Yorkda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının iclası keçiriləcək:
"Bayden burada bəzi dövlət başçılarını Ağ Evdə görüşə dəvət edəcək. Cenevrədə Putinlə görüşdə Bayden Putini dəvət etmədi. Amma ola bilsin ki, Ərdoğanı sentyabrdan sonra sonra dəvət etsin. Dediyim kimi, NATO-da Ərdoğan-Bayden görüşü müsbət keçdi. Əgər Bayden Ərdoğanı dəvət edərsə, maraqlarını təmin etməli, Türkiyə tərəfi bəzi kompromislərə getməlidir. Türkiyə yumşaq siyasət yeritməklə bölgədə gücünü artıra bilər.
Digər bir məsələ isə Baydenin səfəri zamanı Böyük Britaniya Baş naziri Boris Consonla görüşü idi. Bu görüşdə hər iki tərəf yeni bir “Atlantika xartiyası” imzaladılar. Britaniya Avropa Birliyindən ayrıldıqdan sonra bir müddət siyasətdən kənar durmuş kimi görünsə də, indi aşkar formada öz maraqlarını təmin etməyə çalışacaq.
ABŞ Əfqanıstandan geri çəkilməyə başlarkən Suriya və İraqın bəzi hissələrindən də geri çəkilməsi haqqında məlumat var. Bayden yaxşı bilir ki, illərdi dünyanın bir çox yerində mübarizə Amerikaya baha başa gəlir. Ən çox xarici borcu olan dövlət də məhz Amerikadır. Bayden çalışır ki, maraqları başqalarının əli ilə az xərclə təmin etsin".
E. Vəliyev qeyd edib ki, xartiya imzaladıqdan sonra ingilis döyüş təyyarələrinin Suriyada, İraqda İŞİD-ə qarşı mübarizədə daha aktiv olacağı bildirilir: "Bu göstərir ki, Britaniyanı artıq meydanlarda daha tez-tez görəcəyik. Eyni zamanda Bayden Consonu da Ağ Evə dəvət edə bilər.
Ən mühüm məsələlərdən ilklərdə dayanan Cenevrədə Bayden-Putin görüşüdür. Baydenin inaqurasiyasından sonra Putinlə münasibətlər kəskinləşdi. Ancaq sonra anladı ki, bu gərginliyin daha da artması öz əleyhinə işləyir. Rusiya Çinlə yaxınlaşmağa başladı ki, bu da ABŞ üçün yaxşı hal olmadı. Ancaq buna baxmayaraq Bayden Rusiyanın güclənməsini istəmir. Görüş zamanı da bunu biruzə verirdi.
Ukrayna məsələsi də müzakirə olundu. Qərb və ABŞ Ukraynanı NATO-ya üzv etmək istəyirlər. Daha əvvəl Belarusa niyyətlənmişdilərsə, Rusiya Lukaşenkoya dəstək verməklə planları puç etdi. Rusiya yaxşı bilir ki, Ukrayna ilə aranı buzlaşdırsa, bundan istifadə edəcəklər. Məhz bu səbəbdən Donbasda baş verən müharibə vəziyyətində güzəştə getdi. Bayden Putinə Donbass məsələsini “Minsk razılığı” əsasında həll etməyin tərəfdarı olduğunu bildirdi".
Onun sözlərinə görə, bu razılaşma 2014-cü il Krım münaqişəsindən sonra prosesləri razılıq əsasında həll etmək üçün imzalanıb:
"Razılaşmaya görə bölgədə atəşkəs olacaq, məhbus mübadiləsi aparılacaq, Kiyev rəhbərliyi mərkəzi gücünü azaldacaq, yerli hökumətlərin səlahiyyətlərini artıracaq və Donbasa xüsusi status verəcək konstitusiya dəyişikliyi ediləcək. Digər tərəfdən, rusiyapərəst separatçılar Ukrayna-Rusiya sərhədindəki nəzarəti dövlətə qaytaracaq və silahlarını bölgədən çıxardacaqlar. Lakin razılaşmaların həyata keçirilməsinə bu günə qədər iki tərəfin atəşkəsi pozduğuna dair ittihamlar maneə olub. Ukrayna kartından Rusiyaya qarşı daima istifadə edirlər. Qərb və ABŞ səy göstərir ki, Rusiyanın caynaqları altında olanları özlərinə yaxınlaşdıraraq asılılıqdan çıxarsınlar. Ukrayna tərəfi də Qərbə meyillidir, sadəcə, ehtiyat edir. Meydanda tək qalmasından (necə ki 2014-cü ildə tək qoyduqları kimi) ehtiyatlanır.
Zənn edirəm ki, Amerika bundan sonra əsas Çin təhlükəsini hiss edəcək və buna uyğun addımlar atmağa çalışacaq".
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 17:30
Ceyhun Bayramov baş katiblə müzakirə aparıb
Dünən, 09:00
XİN: "Bəxtiyar Hacıyevə qarşı məhkəmə qərarı..."
14-01-2025, 23:59
ABŞ və Ermənistan strateji tərəfdaşlıq sazişi imzalayıb
14-01-2025, 17:10
MSK sədri: "Seçkiləri 68869 nəfər müşahidə edəcək"
14-01-2025, 16:15
Dairə seçki komissiyalarının tərkibində dəyişikliklər edilib
14-01-2025, 15:10
Lavrov: "Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh müqaviləsi..."
14-01-2025, 14:48
Avropa Məhkəməsi Azərbaycanı cərimələyib
14-01-2025, 14:31
Lavrov: "Rusiya-Ermənistan münasibətləri mürəkkəbdir"
14-01-2025, 13:52
Belarus Azərbaycana yeni səfir göndərir
14-01-2025, 10:20
Bayden: “Rusiya döyüş meydanında uduzub”
13-01-2025, 07:46
Trampın Çini cilovlamaq cəhdləri baş tutmayacaq
11-01-2025, 11:34
Bələdiyyə seçkisi: 16128 nəfərin namizədliyi qeydə alınıb
10-01-2025, 15:21
İcra başçısının qalmaqallı sabiq müavini seçki mübarizəsindən çəkilib
10-01-2025, 13:59
XİN: "Los Ancelesdəki Baş Konsulluq..."
10-01-2025, 13:07
Əhəd Abıyev: "Hazırda elə trenajordayam"
10-01-2025, 08:44
Moskva-İrəvan münasibətləri tarıma çəkilib
9-01-2025, 22:53
Ermənistanda aclıq başlaya bilər
9-01-2025, 17:02
XİN sözçüsü: "Ermənistan sülhdə maraqlıdırsa..."
9-01-2025, 14:26
BMT Azərbaycan Prezidentinin müraciətini rəsmi sənəd kimi yayıb
9-01-2025, 09:10
Zelenski: “Rusiyanı sülhə “məcbur etmək” lazımdır”
8-01-2025, 17:15
İranyönlü silahlılar Suriyanı tərk edib
8-01-2025, 16:31
MSK sədri: "16148 nəfərin namizədliyi qeydə alınıb"
8-01-2025, 16:00
Bələdiyyə seçkiləri:YAP-ın məşvərətçi səs hüquqlu üzvü təsdiqlənib
8-01-2025, 12:00
Adəm Məmmədov: "Əmimin həbsi barədə açıqlama vermək istəmirəm”
8-01-2025, 10:21
Bələdiyyə seçkiləri: “exit-poll”a sənəd qəbulu müddəti başa çatır
8-01-2025, 08:38
Fələstin BMT Təhlükəsizlik Şurasını ayağa qaldıracaq
8-01-2025, 08:26
ABŞ Qəzzada atəşi niyə dayandırmır?
7-01-2025, 22:37
İranda 901 nəfəri edam ediblər
7-01-2025, 16:21
Lalə Şövkətin oğlu: "Əgər Əvəz bəy partiya istəyirsə..."
7-01-2025, 14:23
Milli Məclisin iclasları gələn həftədən başlayır
6-01-2025, 19:57
Makron: Mask seçkilərə kobud müdaxilələr edir
6-01-2025, 18:44
XİN sözçüsü: "Makronun təxribat dolu açıqlamaları qəbuledilməzdir”
6-01-2025, 18:24
İcra başçısının məktəblini döyən sabiq müavini seçkiyə qatılıb
6-01-2025, 17:10
Yeni hökumət ərəb coğrafiyasında danışıqlar aparır
6-01-2025, 16:26
YAP bələdiyyə seçkilərində ödənişsiz təşviqat hüququndan imtina edib
6-01-2025, 16:17
Bələdiyyə seçkiləri: 16174 nəfərin namizədliyi qeydə alınıb
5-01-2025, 21:52
Polşa XİN başçısı Ceyhun Bayramova zəng edib
1-01-2025, 23:33
Lalə Şövkətin partiyası fəaliyyətini bərpa edib
1-01-2025, 18:43
İlon Mask Zelenskini "soyğunçuluq üzrə çempion" adlandırıb
29-12-2024, 22:23
Azərbaycan XİN başçısının müavini Suriyaya səfər edib - Foto
29-12-2024, 16:29
Milyarder ifrat sağçıları hakimiyyətə gətirməyə çalışır
29-12-2024, 13:11
Milli Məclisin payız sessiyası başa çatıb
29-12-2024, 08:59
Bu gün Gürcüstanın 6-cı prezidenti and içəcək
28-12-2024, 17:12
XİN: "Ermənistanla sülh prosesinin irəlilədilməsi..."
28-12-2024, 14:49
Rusiya vətəndaşlarının Azərbaycanda müvəqqəti qalma müddəti dəyişəcək
28-12-2024, 11:56
Prokuror Bəxtiyar Hacıyevin 11 il azadlıqdan məhrum edilməsini istəyib
27-12-2024, 23:37
Ceyhun Bayramovla Hakan Fidan arasında telefon danışığı olub
27-12-2024, 14:56
Almanlar növbədənkənar seçkilərə gedir - Qərar
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
