16:30 / 19-05-2025
Zülfüqarov: Şərtlər Avropadan Azərbaycanla sağlam münasibətlər qurmağı tələb edir
16:17 / 19-05-2025
Nazir rəisi vəzifədən çıxarıb
15:54 / 19-05-2025
Kəşfiyyat prezident seçkilərinə müdaxilə etmək istəyib?
15:19 / 19-05-2025
Məhkəmə işi: keçmiş prezidentin ərazilərimizin işğalı barədə fikirləri dinlənilib
15:07 / 19-05-2025
"Toplum TV"nin bəzi əməkdaşlarına ittiham elan edilib
14:50 / 19-05-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətində müşavirə keçirilib
14:48 / 19-05-2025
Avropanın rəhbər şəxsləri Azərbaycana yanaşmalarını dəyişirlər
14:28 / 19-05-2025
Hərbi xidmətə çağırış başlayır - Sərəncam
14:03 / 19-05-2025
7 oktyabr hücumuna 2 il əvvəldən hazırlaşıblar
13:50 / 19-05-2025
150 milyard avroluq silah krediti proqramı işə salınır
13:30 / 19-05-2025
Rusiyanın Qara dənizdəki radarını məhv ediblər
13:29 / 19-05-2025
Azərbaycan və İran hərbçilərinin birgə təliminin açılış mərasimi keçirilib - Video
13:09 / 19-05-2025
Terror qruplaşmasında iştirak edən şəxsləri Azərbaycana gətiriblər - (Video)
13:03 / 19-05-2025
Qitələrarası raketin buraxılışı uğursuz olub
12:51 / 19-05-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:46 / 19-05-2025
Həsənquliyev: Həcc ziyarəti üçün vəsait toplamaq çətinləşib
12:42 / 19-05-2025
Keçmiş məmura hökm oxunub
12:31 / 19-05-2025
Görkəmli sənətkarın oğlu: "Anamdan mənə bircə evi yadigar qalıb"
12:05 / 19-05-2025
Putin-Tramp görüşü reallaşa bilər
11:53 / 19-05-2025
Baxçalara qəbul dayandırılıb
11:26 / 19-05-2025
DİM imtahan iştirakçılarına müraciət edib
11:04 / 19-05-2025
Qarabağda daha 1291.8 hektar ərazi minalardan təmizlənib
11:02 / 19-05-2025
Bu gecə Bakıya leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
10:53 / 19-05-2025
Tehran Tacikistan üçün Hind okeanına yol açır
10:30 / 19-05-2025
Kreml müharibəni bitirməyi planlaşdırmır
10:25 / 19-05-2025
Rasim Balayev: "Onun qaranlıq taleyi dərhal araşdırılmalıdır”
10:07 / 19-05-2025
Bank kratlarından 16 min manat oğurlanıb
10:00 / 19-05-2025
Rusiya üzərində daha 35 PUA vurulub
09:46 / 19-05-2025
Müəllim məktəbdə xəsarət alıb - Direktor cərimələnib
09:41 / 19-05-2025
Baydenin səhhəti Trampı kədərləndirib
15:02 / 16-05-2025
15 gün sovetlərsiz yaşayan Lənkəran...
23:22 / 14-05-2025
Qələm fədailərindən biri... - Foto
10:14 / 15-05-2025
İstanbul danışıqları öncəsi: ruslar daha bir kəndi işğal edib, Dnepropetovskə yaxınlaşır
15:22 / 15-05-2025
Ərdoğanın zəfəri: PKK niyə silahı yerə qoyur?
12:42 / 15-05-2025
Vəkil müğənnini həbs etdirib
11:59 / 15-05-2025
Cəlaloğlu: Azərbaycan-Ermənistan müharibəsinin başlamasına nə şərait var, nə də səbəb
19:34 / 14-05-2025
Xəstəlik məşhur aktyoru taqətdən salıb - Fotolar
17:37 / 16-05-2025
Türkiyənin qlobal rolu artır, təsir imkanları genişlənir - Partiya sədri
09:31 / 15-05-2025
Əlibəyli: PKK-nın sivil fəaliyyət göstərəcəyi inandırıcı görünmür
09:51 / 16-05-2025
Professor: Əsas şüar “Vahid vətən, vahid dövlət, vahid bayraq!” ola bilər
18:20 / 15-05-2025
Ukrayna prezidenti Türkiyədə səfərdədir - (Yenilənib)
01:38 / 16-05-2025
“Avroviziya-2025”-in finalçıları bəlli olub - Siyahı
Bayden bölgədə öz maraqlarını Türkiyə vasitəsilə həyata keçirmək istəyir - Siyasi şərhçi
Tarix: 21-06-2021 13:50 | Bölmə: Siyasət
"NATO sammitindən, Cenevrə görüşməsindən sonra siyasi arena bir xeyli dəyişəcək. Üç böyük dünya liderinin (Ərdoğan, Putin, Bayden) görüşləri siyasi müstəvidə yeni izlər qoyacaq".
Bunu Reyting.az-a Prezident yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Politoloqlar Klubunun sədri, siyasi ekspert Elman Vəliyev deyib. O bildirib ki, Baydenlə Ərdoğanın görüşü Putinə nisbətən daha yumşaq formada keçib:
"ABŞ Əfqanıstandan qoşunlarını geri çəkdikdən sonra paytaxt Kabil hava limanının müdafiəsini Türkiyə təmin edəcək.
Bildiyimiz kimi, Türkiyə NATO-da aparıcı qüvvədir. Sammitdə Baydenlə görüşdə bu mövzu da müzakirə predmetinə çevrildi. Bayden bölgədə bir tərəfdaş kimi Türkiyəni görür, yəni öz maraqlarını Türkiyə vasitəsilə həyata keçirmək istəyir. 1950-ci illərdəki Koreya müharibəsində də Türkiyədən istifadə olundu. Türkiyəni NATO-ya daxil etmək üçün müharibəyə qoşun göndərməsini təmin etmişdi. Halbuki bu müharibənin Türkiyəyə heç bir aidiyyəti yox idi. ABŞ bu gün qoşununu Əfqanıstandan geri çəkməsinə baxmayaraq buraları başqalarına, xüsusilə də Rusiyanın nəzarətinə buraxmaq niyyətində deyil. Ən alternativ kimi Türkiyəni bilir. Türkiyənin, İranın, Əfqanıstanın xarici işlər nazirlərinin 20 iyunda Antalya Diplomatiya Formunda Kabil hava limanı ilə bağlı məsələ ortaya qoyuldu.
Türkiyə bölgədə lazımlı bir gücdür. Baydenlə “S-400”-lər məsələsi də müzakirə edilmişdi".
E. Vəliyev
E. Vəliyev güman edir ki, sentyabrda Nyu-Yorkda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının iclası keçiriləcək:
"Bayden burada bəzi dövlət başçılarını Ağ Evdə görüşə dəvət edəcək. Cenevrədə Putinlə görüşdə Bayden Putini dəvət etmədi. Amma ola bilsin ki, Ərdoğanı sentyabrdan sonra sonra dəvət etsin. Dediyim kimi, NATO-da Ərdoğan-Bayden görüşü müsbət keçdi. Əgər Bayden Ərdoğanı dəvət edərsə, maraqlarını təmin etməli, Türkiyə tərəfi bəzi kompromislərə getməlidir. Türkiyə yumşaq siyasət yeritməklə bölgədə gücünü artıra bilər.
Digər bir məsələ isə Baydenin səfəri zamanı Böyük Britaniya Baş naziri Boris Consonla görüşü idi. Bu görüşdə hər iki tərəf yeni bir “Atlantika xartiyası” imzaladılar. Britaniya Avropa Birliyindən ayrıldıqdan sonra bir müddət siyasətdən kənar durmuş kimi görünsə də, indi aşkar formada öz maraqlarını təmin etməyə çalışacaq.
ABŞ Əfqanıstandan geri çəkilməyə başlarkən Suriya və İraqın bəzi hissələrindən də geri çəkilməsi haqqında məlumat var. Bayden yaxşı bilir ki, illərdi dünyanın bir çox yerində mübarizə Amerikaya baha başa gəlir. Ən çox xarici borcu olan dövlət də məhz Amerikadır. Bayden çalışır ki, maraqları başqalarının əli ilə az xərclə təmin etsin".
E. Vəliyev qeyd edib ki, xartiya imzaladıqdan sonra ingilis döyüş təyyarələrinin Suriyada, İraqda İŞİD-ə qarşı mübarizədə daha aktiv olacağı bildirilir: "Bu göstərir ki, Britaniyanı artıq meydanlarda daha tez-tez görəcəyik. Eyni zamanda Bayden Consonu da Ağ Evə dəvət edə bilər.
Ən mühüm məsələlərdən ilklərdə dayanan Cenevrədə Bayden-Putin görüşüdür. Baydenin inaqurasiyasından sonra Putinlə münasibətlər kəskinləşdi. Ancaq sonra anladı ki, bu gərginliyin daha da artması öz əleyhinə işləyir. Rusiya Çinlə yaxınlaşmağa başladı ki, bu da ABŞ üçün yaxşı hal olmadı. Ancaq buna baxmayaraq Bayden Rusiyanın güclənməsini istəmir. Görüş zamanı da bunu biruzə verirdi.
Ukrayna məsələsi də müzakirə olundu. Qərb və ABŞ Ukraynanı NATO-ya üzv etmək istəyirlər. Daha əvvəl Belarusa niyyətlənmişdilərsə, Rusiya Lukaşenkoya dəstək verməklə planları puç etdi. Rusiya yaxşı bilir ki, Ukrayna ilə aranı buzlaşdırsa, bundan istifadə edəcəklər. Məhz bu səbəbdən Donbasda baş verən müharibə vəziyyətində güzəştə getdi. Bayden Putinə Donbass məsələsini “Minsk razılığı” əsasında həll etməyin tərəfdarı olduğunu bildirdi".
Onun sözlərinə görə, bu razılaşma 2014-cü il Krım münaqişəsindən sonra prosesləri razılıq əsasında həll etmək üçün imzalanıb:
"Razılaşmaya görə bölgədə atəşkəs olacaq, məhbus mübadiləsi aparılacaq, Kiyev rəhbərliyi mərkəzi gücünü azaldacaq, yerli hökumətlərin səlahiyyətlərini artıracaq və Donbasa xüsusi status verəcək konstitusiya dəyişikliyi ediləcək. Digər tərəfdən, rusiyapərəst separatçılar Ukrayna-Rusiya sərhədindəki nəzarəti dövlətə qaytaracaq və silahlarını bölgədən çıxardacaqlar. Lakin razılaşmaların həyata keçirilməsinə bu günə qədər iki tərəfin atəşkəsi pozduğuna dair ittihamlar maneə olub. Ukrayna kartından Rusiyaya qarşı daima istifadə edirlər. Qərb və ABŞ səy göstərir ki, Rusiyanın caynaqları altında olanları özlərinə yaxınlaşdıraraq asılılıqdan çıxarsınlar. Ukrayna tərəfi də Qərbə meyillidir, sadəcə, ehtiyat edir. Meydanda tək qalmasından (necə ki 2014-cü ildə tək qoyduqları kimi) ehtiyatlanır.
Zənn edirəm ki, Amerika bundan sonra əsas Çin təhlükəsini hiss edəcək və buna uyğun addımlar atmağa çalışacaq".
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-06-2021 13:50 | Bölmə: Siyasət
"NATO sammitindən, Cenevrə görüşməsindən sonra siyasi arena bir xeyli dəyişəcək. Üç böyük dünya liderinin (Ərdoğan, Putin, Bayden) görüşləri siyasi müstəvidə yeni izlər qoyacaq".
Bunu Reyting.az-a Prezident yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Politoloqlar Klubunun sədri, siyasi ekspert Elman Vəliyev deyib. O bildirib ki, Baydenlə Ərdoğanın görüşü Putinə nisbətən daha yumşaq formada keçib:
"ABŞ Əfqanıstandan qoşunlarını geri çəkdikdən sonra paytaxt Kabil hava limanının müdafiəsini Türkiyə təmin edəcək.
Bildiyimiz kimi, Türkiyə NATO-da aparıcı qüvvədir. Sammitdə Baydenlə görüşdə bu mövzu da müzakirə predmetinə çevrildi. Bayden bölgədə bir tərəfdaş kimi Türkiyəni görür, yəni öz maraqlarını Türkiyə vasitəsilə həyata keçirmək istəyir. 1950-ci illərdəki Koreya müharibəsində də Türkiyədən istifadə olundu. Türkiyəni NATO-ya daxil etmək üçün müharibəyə qoşun göndərməsini təmin etmişdi. Halbuki bu müharibənin Türkiyəyə heç bir aidiyyəti yox idi. ABŞ bu gün qoşununu Əfqanıstandan geri çəkməsinə baxmayaraq buraları başqalarına, xüsusilə də Rusiyanın nəzarətinə buraxmaq niyyətində deyil. Ən alternativ kimi Türkiyəni bilir. Türkiyənin, İranın, Əfqanıstanın xarici işlər nazirlərinin 20 iyunda Antalya Diplomatiya Formunda Kabil hava limanı ilə bağlı məsələ ortaya qoyuldu.
Türkiyə bölgədə lazımlı bir gücdür. Baydenlə “S-400”-lər məsələsi də müzakirə edilmişdi".
E. Vəliyev
E. Vəliyev güman edir ki, sentyabrda Nyu-Yorkda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının iclası keçiriləcək:
"Bayden burada bəzi dövlət başçılarını Ağ Evdə görüşə dəvət edəcək. Cenevrədə Putinlə görüşdə Bayden Putini dəvət etmədi. Amma ola bilsin ki, Ərdoğanı sentyabrdan sonra sonra dəvət etsin. Dediyim kimi, NATO-da Ərdoğan-Bayden görüşü müsbət keçdi. Əgər Bayden Ərdoğanı dəvət edərsə, maraqlarını təmin etməli, Türkiyə tərəfi bəzi kompromislərə getməlidir. Türkiyə yumşaq siyasət yeritməklə bölgədə gücünü artıra bilər.
Digər bir məsələ isə Baydenin səfəri zamanı Böyük Britaniya Baş naziri Boris Consonla görüşü idi. Bu görüşdə hər iki tərəf yeni bir “Atlantika xartiyası” imzaladılar. Britaniya Avropa Birliyindən ayrıldıqdan sonra bir müddət siyasətdən kənar durmuş kimi görünsə də, indi aşkar formada öz maraqlarını təmin etməyə çalışacaq.
ABŞ Əfqanıstandan geri çəkilməyə başlarkən Suriya və İraqın bəzi hissələrindən də geri çəkilməsi haqqında məlumat var. Bayden yaxşı bilir ki, illərdi dünyanın bir çox yerində mübarizə Amerikaya baha başa gəlir. Ən çox xarici borcu olan dövlət də məhz Amerikadır. Bayden çalışır ki, maraqları başqalarının əli ilə az xərclə təmin etsin".
E. Vəliyev qeyd edib ki, xartiya imzaladıqdan sonra ingilis döyüş təyyarələrinin Suriyada, İraqda İŞİD-ə qarşı mübarizədə daha aktiv olacağı bildirilir: "Bu göstərir ki, Britaniyanı artıq meydanlarda daha tez-tez görəcəyik. Eyni zamanda Bayden Consonu da Ağ Evə dəvət edə bilər.
Ən mühüm məsələlərdən ilklərdə dayanan Cenevrədə Bayden-Putin görüşüdür. Baydenin inaqurasiyasından sonra Putinlə münasibətlər kəskinləşdi. Ancaq sonra anladı ki, bu gərginliyin daha da artması öz əleyhinə işləyir. Rusiya Çinlə yaxınlaşmağa başladı ki, bu da ABŞ üçün yaxşı hal olmadı. Ancaq buna baxmayaraq Bayden Rusiyanın güclənməsini istəmir. Görüş zamanı da bunu biruzə verirdi.
Ukrayna məsələsi də müzakirə olundu. Qərb və ABŞ Ukraynanı NATO-ya üzv etmək istəyirlər. Daha əvvəl Belarusa niyyətlənmişdilərsə, Rusiya Lukaşenkoya dəstək verməklə planları puç etdi. Rusiya yaxşı bilir ki, Ukrayna ilə aranı buzlaşdırsa, bundan istifadə edəcəklər. Məhz bu səbəbdən Donbasda baş verən müharibə vəziyyətində güzəştə getdi. Bayden Putinə Donbass məsələsini “Minsk razılığı” əsasında həll etməyin tərəfdarı olduğunu bildirdi".
Onun sözlərinə görə, bu razılaşma 2014-cü il Krım münaqişəsindən sonra prosesləri razılıq əsasında həll etmək üçün imzalanıb:
"Razılaşmaya görə bölgədə atəşkəs olacaq, məhbus mübadiləsi aparılacaq, Kiyev rəhbərliyi mərkəzi gücünü azaldacaq, yerli hökumətlərin səlahiyyətlərini artıracaq və Donbasa xüsusi status verəcək konstitusiya dəyişikliyi ediləcək. Digər tərəfdən, rusiyapərəst separatçılar Ukrayna-Rusiya sərhədindəki nəzarəti dövlətə qaytaracaq və silahlarını bölgədən çıxardacaqlar. Lakin razılaşmaların həyata keçirilməsinə bu günə qədər iki tərəfin atəşkəsi pozduğuna dair ittihamlar maneə olub. Ukrayna kartından Rusiyaya qarşı daima istifadə edirlər. Qərb və ABŞ səy göstərir ki, Rusiyanın caynaqları altında olanları özlərinə yaxınlaşdıraraq asılılıqdan çıxarsınlar. Ukrayna tərəfi də Qərbə meyillidir, sadəcə, ehtiyat edir. Meydanda tək qalmasından (necə ki 2014-cü ildə tək qoyduqları kimi) ehtiyatlanır.
Zənn edirəm ki, Amerika bundan sonra əsas Çin təhlükəsini hiss edəcək və buna uyğun addımlar atmağa çalışacaq".
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 15:07
"Toplum TV"nin bəzi əməkdaşlarına ittiham elan edilib
Bu gün, 13:50
150 milyard avroluq silah krediti proqramı işə salınır
Bu gün, 08:08
Avropa Ukrayna münaqişəsinə görə ittiham olunur
17-05-2025, 15:54
Ədalət Partiyasına yeni sədr seçiblər - Yenilənib
16-05-2025, 21:31
Ermənistan ordusunun cinayətləri ilə bağlı hesabat məhkəmədə nümayiş olunub - Yenilənib
16-05-2025, 18:20
MDB-nin təhlükəsizlik orqanlarının növbəti iclası keçirilib - Fotolar
16-05-2025, 12:04
Qüdrət Həsənquliyev: "Bu sahədə vəziyyət nəzarətdədir”
16-05-2025, 11:58
Fazil Mustafa: "Küçədə dilənçilik edən hansı uşaq tutulsa..."
15-05-2025, 20:15
Rusiya-Ukrayna danışıqları mayın 16-na kimi təxirə salına bilər
15-05-2025, 18:20
Ukrayna prezidenti Türkiyədə səfərdədir - (Yenilənib)
15-05-2025, 16:10
Hakan Fidan: Rusiya ilə Ukrayna atəşkəsə razılaşıblar
15-05-2025, 08:18
Kiyevin Aİ-yə üzvlüyü fəsadlara səbəb olacaq?
14-05-2025, 19:09
Türkiyə mayın 15-də Trampı gözləmir
14-05-2025, 15:55
Mirzoyan: "İrəvan Bakı ilə sülh sazişini dərhal imzalamağa hazırdır"
14-05-2025, 14:24
Zelenski Putinlə niyə Türkiyədə görüşmək istəyir?
14-05-2025, 08:33
Putini İstanbulda Uşakov və Lavrov əvəz edə bilər
13-05-2025, 18:11
"Georgi lenti" taxan Ağsaqqallar Şurasının sədri vəzifədən azad edilib
13-05-2025, 17:38
Trampın xüsusi elçiləri İstanbula gəlir
13-05-2025, 14:58
Deputatlar daha 12 məsələni müzakirəyə çıxaracaq
13-05-2025, 14:01
Zakir Həsənov Yaşar Gülərlə görüşüb - Fotolar
13-05-2025, 08:45
Ruslar digər ölkələrə hücum edə bilərlər - Deputat
13-05-2025, 08:06
Avropa İttifaqı İstanbul görüşünü gözləyir
12-05-2025, 20:58
Zərərçəkmiş: "Ermənistan silahlı qüvvələri mülki şəxsləri mühasirəyə salıb məhv etdilər" - Yenilənib
12-05-2025, 18:45
XİN: "PKK-nın ləğvi ilə bağlı elanı alqışlayırıq"
12-05-2025, 16:48
Ceyhun Bayramov Bəhreyn Krallığına gedib - (Yenilənib
12-05-2025, 10:20
PKK özünü ləğv edib
12-05-2025, 09:28
Terrorçuluqda şübhəli şəxsləri Azərbaycana gətiriblər
12-05-2025, 00:01
Ceyhun Bayramov BƏƏ XİN başçısı ilə müzakirə aparıb
9-05-2025, 16:47
Rövnəq Abdullayev yeni naziri kollektivə təqdim edib
9-05-2025, 08:50
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
8-05-2025, 21:05
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
8-05-2025, 19:31
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
8-05-2025, 17:30
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
8-05-2025, 11:00
Ceyhun Bayramov Vyetnam xarici işlər naziri ilə görüşüb
8-05-2025, 08:16
Vladimir Putin və Si Cinpin bu gün görüşürlər
7-05-2025, 20:03
Mehriban Əliyeva No Fon Li ilə görüşüb - Foto
7-05-2025, 17:50
Prezidentin köməkçisi NATO nümayəndəsi ilə görüşüb
7-05-2025, 16:48
İraq prezidenti Ceyhun Bayramovu qəbul edib
7-05-2025, 16:16
Serbiya prezidentinin təyyarəsi Bakıda məcburi eniş edib
7-05-2025, 15:36
Əvəz Zeynallı: "Analizləri verdik, bu günlərdə açıqlanacaq"
7-05-2025, 14:39
Rüfət Səfərovun ibtidai istintaqı başa çatıb
7-05-2025, 13:04
ABŞ: Ukrayna təkliflərlə razılaşsa da, Rusiya rədd edir
7-05-2025, 12:15
Vyetnam parlamentinin sədri Nikol Paşinyana qadın şərfi bağışlayıb
7-05-2025, 11:16
Azərbaycan Pakistana qarşı hərbi hücumları pisləyib
7-05-2025, 09:21
Tramp: Hindistanın Pakistana hücumu biabırçılıqdır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
