22:05 / 17-07-2025
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər - Fotolar
19:06 / 17-07-2025
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
18:10 / 17-07-2025
Samir Nuriyev BƏƏ-nin nümayəndə heyəti ilə görüşüb - Fotolar
18:02 / 17-07-2025
Unun son topdansatış qiymətləri bəlli olub
17:53 / 17-07-2025
Ali Rada yeni hökumətin tərkibini təsdiqləyib - Siyahı
17:45 / 17-07-2025
Ukraynanın yeni müdafiə naziri təyin olunub
17:34 / 17-07-2025
Tramp Epşteynin cinayətlərini ört-basdır edir
16:58 / 17-07-2025
Paşinyan Dövlət Nəzarət Xidmətinin rəhbərini istefaya göndərib
16:49 / 17-07-2025
Mirədalət Talışxanov məhkəmə qarşısına çıxarılıb
16:13 / 17-07-2025
Bakı şəhər Prokurorluğunda əməliyyat müşavirəsi keçirilib
15:33 / 17-07-2025
Türkmən liderə Qarabağ atı hədiyyə olunub - Fotolar
15:26 / 17-07-2025
Yermak: Yeni sanksiyalar Ukraynada müharibəni dayandıra bilər
15:05 / 17-07-2025
Baş Prokurorluqda yeni təyinatlar olub
14:44 / 17-07-2025
Əliyev və Berdiməhəmmədov Mehmandarovların malikanə kompleksində olublar - Fotolar
14:35 / 17-07-2025
Ən varlı şəxslər: Ellison Zukerberqi geridə qoyub
14:23 / 17-07-2025
Əliyevlə Berdiməhəmmədov Yuxarı Gövhər Ağa məscidində... - Fotolar
14:04 / 17-07-2025
Növbəti köç karvanı Ağdama çatıb - (Yenilənib)
13:26 / 17-07-2025
Əliyev və Berdiməhəmmədov Şuşadadır - (Yenilənib) - Fotolar
13:06 / 17-07-2025
Almaniya tank və zirehli texnikasını iki dəfə artırır
13:05 / 17-07-2025
Əliyev və Berdiməhəmmədov Yeni Şuşa məscidində olublar - Fotolar
13:00 / 17-07-2025
Ukraynada qadını baş nazir seçiblər
12:51 / 17-07-2025
Respublika çempionu kanalda boğulub
12:41 / 17-07-2025
EXPARGO-nun gətirdiyi uşaq qidası zay çıxıb - Video
12:23 / 17-07-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:21 / 17-07-2025
10 km məsafədə ölüm zonası yaradıblar
12:02 / 17-07-2025
Ermənistan yol ayrıcında: sağa getsə, ŞƏT, sola getsə...
11:49 / 17-07-2025
“Neftçi” bu gün Polşdada ilk yoxlama oyununu keçirəcək
11:43 / 17-07-2025
Marsdan gələn meteorit rekord qiymətə satılıb
11:19 / 17-07-2025
Berdiməhəmmədov Füzuli rayonuna gəlib - (Yenilənib) - Fotolar
14:26 / 14-07-2025
Universitetdə biabırçılıq: tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub - Foto
13:30 / 13-07-2025
Ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
06:13 / 13-07-2025
Qum və toz fırtınaları hər il 7 milyon insanın ölümünə səbəb olur
14:30 / 14-07-2025
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
11:18 / 14-07-2025
Rusiya gizli nüvə bazalarında sürətli işlərə başlayıb
07:40 / 16-07-2025
Şahin Şıxlinskinin oğlu saxlanılıb, özünə cinayət işi açıblar - (Yenilənib)
09:15 / 14-07-2025
DTX-nın əməliyyatı: kibercinayətkar qrupun daha üzvü həbs edilib
10:54 / 16-07-2025
Moskva daha bir milyarder ermənini Paşinyanla üz-üzə qoyub - Foto
17:53 / 14-07-2025
Məhkəmə yazıçıya 14 il həbs cəzası verib
23:03 / 12-07-2025
Əliyev Ərdoğana zəng edib
12:18 / 16-07-2025
İlham Əliyev Qurbanqulu Berdiməhəmmədovla görüşüb - Fotolar
14:56 / 16-07-2025
Şakdam doğrudan da casusdur? - İranda yeni qalmaqal
Bayden bölgədə öz maraqlarını Türkiyə vasitəsilə həyata keçirmək istəyir - Siyasi şərhçi
Tarix: 21-06-2021 13:50 | Bölmə: Siyasət
"NATO sammitindən, Cenevrə görüşməsindən sonra siyasi arena bir xeyli dəyişəcək. Üç böyük dünya liderinin (Ərdoğan, Putin, Bayden) görüşləri siyasi müstəvidə yeni izlər qoyacaq".
Bunu Reyting.az-a Prezident yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Politoloqlar Klubunun sədri, siyasi ekspert Elman Vəliyev deyib. O bildirib ki, Baydenlə Ərdoğanın görüşü Putinə nisbətən daha yumşaq formada keçib:
"ABŞ Əfqanıstandan qoşunlarını geri çəkdikdən sonra paytaxt Kabil hava limanının müdafiəsini Türkiyə təmin edəcək.
Bildiyimiz kimi, Türkiyə NATO-da aparıcı qüvvədir. Sammitdə Baydenlə görüşdə bu mövzu da müzakirə predmetinə çevrildi. Bayden bölgədə bir tərəfdaş kimi Türkiyəni görür, yəni öz maraqlarını Türkiyə vasitəsilə həyata keçirmək istəyir. 1950-ci illərdəki Koreya müharibəsində də Türkiyədən istifadə olundu. Türkiyəni NATO-ya daxil etmək üçün müharibəyə qoşun göndərməsini təmin etmişdi. Halbuki bu müharibənin Türkiyəyə heç bir aidiyyəti yox idi. ABŞ bu gün qoşununu Əfqanıstandan geri çəkməsinə baxmayaraq buraları başqalarına, xüsusilə də Rusiyanın nəzarətinə buraxmaq niyyətində deyil. Ən alternativ kimi Türkiyəni bilir. Türkiyənin, İranın, Əfqanıstanın xarici işlər nazirlərinin 20 iyunda Antalya Diplomatiya Formunda Kabil hava limanı ilə bağlı məsələ ortaya qoyuldu.
Türkiyə bölgədə lazımlı bir gücdür. Baydenlə “S-400”-lər məsələsi də müzakirə edilmişdi".
E. Vəliyev
E. Vəliyev güman edir ki, sentyabrda Nyu-Yorkda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının iclası keçiriləcək:
"Bayden burada bəzi dövlət başçılarını Ağ Evdə görüşə dəvət edəcək. Cenevrədə Putinlə görüşdə Bayden Putini dəvət etmədi. Amma ola bilsin ki, Ərdoğanı sentyabrdan sonra sonra dəvət etsin. Dediyim kimi, NATO-da Ərdoğan-Bayden görüşü müsbət keçdi. Əgər Bayden Ərdoğanı dəvət edərsə, maraqlarını təmin etməli, Türkiyə tərəfi bəzi kompromislərə getməlidir. Türkiyə yumşaq siyasət yeritməklə bölgədə gücünü artıra bilər.
Digər bir məsələ isə Baydenin səfəri zamanı Böyük Britaniya Baş naziri Boris Consonla görüşü idi. Bu görüşdə hər iki tərəf yeni bir “Atlantika xartiyası” imzaladılar. Britaniya Avropa Birliyindən ayrıldıqdan sonra bir müddət siyasətdən kənar durmuş kimi görünsə də, indi aşkar formada öz maraqlarını təmin etməyə çalışacaq.
ABŞ Əfqanıstandan geri çəkilməyə başlarkən Suriya və İraqın bəzi hissələrindən də geri çəkilməsi haqqında məlumat var. Bayden yaxşı bilir ki, illərdi dünyanın bir çox yerində mübarizə Amerikaya baha başa gəlir. Ən çox xarici borcu olan dövlət də məhz Amerikadır. Bayden çalışır ki, maraqları başqalarının əli ilə az xərclə təmin etsin".
E. Vəliyev qeyd edib ki, xartiya imzaladıqdan sonra ingilis döyüş təyyarələrinin Suriyada, İraqda İŞİD-ə qarşı mübarizədə daha aktiv olacağı bildirilir: "Bu göstərir ki, Britaniyanı artıq meydanlarda daha tez-tez görəcəyik. Eyni zamanda Bayden Consonu da Ağ Evə dəvət edə bilər.
Ən mühüm məsələlərdən ilklərdə dayanan Cenevrədə Bayden-Putin görüşüdür. Baydenin inaqurasiyasından sonra Putinlə münasibətlər kəskinləşdi. Ancaq sonra anladı ki, bu gərginliyin daha da artması öz əleyhinə işləyir. Rusiya Çinlə yaxınlaşmağa başladı ki, bu da ABŞ üçün yaxşı hal olmadı. Ancaq buna baxmayaraq Bayden Rusiyanın güclənməsini istəmir. Görüş zamanı da bunu biruzə verirdi.
Ukrayna məsələsi də müzakirə olundu. Qərb və ABŞ Ukraynanı NATO-ya üzv etmək istəyirlər. Daha əvvəl Belarusa niyyətlənmişdilərsə, Rusiya Lukaşenkoya dəstək verməklə planları puç etdi. Rusiya yaxşı bilir ki, Ukrayna ilə aranı buzlaşdırsa, bundan istifadə edəcəklər. Məhz bu səbəbdən Donbasda baş verən müharibə vəziyyətində güzəştə getdi. Bayden Putinə Donbass məsələsini “Minsk razılığı” əsasında həll etməyin tərəfdarı olduğunu bildirdi".
Onun sözlərinə görə, bu razılaşma 2014-cü il Krım münaqişəsindən sonra prosesləri razılıq əsasında həll etmək üçün imzalanıb:
"Razılaşmaya görə bölgədə atəşkəs olacaq, məhbus mübadiləsi aparılacaq, Kiyev rəhbərliyi mərkəzi gücünü azaldacaq, yerli hökumətlərin səlahiyyətlərini artıracaq və Donbasa xüsusi status verəcək konstitusiya dəyişikliyi ediləcək. Digər tərəfdən, rusiyapərəst separatçılar Ukrayna-Rusiya sərhədindəki nəzarəti dövlətə qaytaracaq və silahlarını bölgədən çıxardacaqlar. Lakin razılaşmaların həyata keçirilməsinə bu günə qədər iki tərəfin atəşkəsi pozduğuna dair ittihamlar maneə olub. Ukrayna kartından Rusiyaya qarşı daima istifadə edirlər. Qərb və ABŞ səy göstərir ki, Rusiyanın caynaqları altında olanları özlərinə yaxınlaşdıraraq asılılıqdan çıxarsınlar. Ukrayna tərəfi də Qərbə meyillidir, sadəcə, ehtiyat edir. Meydanda tək qalmasından (necə ki 2014-cü ildə tək qoyduqları kimi) ehtiyatlanır.
Zənn edirəm ki, Amerika bundan sonra əsas Çin təhlükəsini hiss edəcək və buna uyğun addımlar atmağa çalışacaq".
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-06-2021 13:50 | Bölmə: Siyasət
"NATO sammitindən, Cenevrə görüşməsindən sonra siyasi arena bir xeyli dəyişəcək. Üç böyük dünya liderinin (Ərdoğan, Putin, Bayden) görüşləri siyasi müstəvidə yeni izlər qoyacaq".
Bunu Reyting.az-a Prezident yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Politoloqlar Klubunun sədri, siyasi ekspert Elman Vəliyev deyib. O bildirib ki, Baydenlə Ərdoğanın görüşü Putinə nisbətən daha yumşaq formada keçib:
"ABŞ Əfqanıstandan qoşunlarını geri çəkdikdən sonra paytaxt Kabil hava limanının müdafiəsini Türkiyə təmin edəcək.
Bildiyimiz kimi, Türkiyə NATO-da aparıcı qüvvədir. Sammitdə Baydenlə görüşdə bu mövzu da müzakirə predmetinə çevrildi. Bayden bölgədə bir tərəfdaş kimi Türkiyəni görür, yəni öz maraqlarını Türkiyə vasitəsilə həyata keçirmək istəyir. 1950-ci illərdəki Koreya müharibəsində də Türkiyədən istifadə olundu. Türkiyəni NATO-ya daxil etmək üçün müharibəyə qoşun göndərməsini təmin etmişdi. Halbuki bu müharibənin Türkiyəyə heç bir aidiyyəti yox idi. ABŞ bu gün qoşununu Əfqanıstandan geri çəkməsinə baxmayaraq buraları başqalarına, xüsusilə də Rusiyanın nəzarətinə buraxmaq niyyətində deyil. Ən alternativ kimi Türkiyəni bilir. Türkiyənin, İranın, Əfqanıstanın xarici işlər nazirlərinin 20 iyunda Antalya Diplomatiya Formunda Kabil hava limanı ilə bağlı məsələ ortaya qoyuldu.
Türkiyə bölgədə lazımlı bir gücdür. Baydenlə “S-400”-lər məsələsi də müzakirə edilmişdi".
E. Vəliyev
E. Vəliyev güman edir ki, sentyabrda Nyu-Yorkda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının iclası keçiriləcək:
"Bayden burada bəzi dövlət başçılarını Ağ Evdə görüşə dəvət edəcək. Cenevrədə Putinlə görüşdə Bayden Putini dəvət etmədi. Amma ola bilsin ki, Ərdoğanı sentyabrdan sonra sonra dəvət etsin. Dediyim kimi, NATO-da Ərdoğan-Bayden görüşü müsbət keçdi. Əgər Bayden Ərdoğanı dəvət edərsə, maraqlarını təmin etməli, Türkiyə tərəfi bəzi kompromislərə getməlidir. Türkiyə yumşaq siyasət yeritməklə bölgədə gücünü artıra bilər.
Digər bir məsələ isə Baydenin səfəri zamanı Böyük Britaniya Baş naziri Boris Consonla görüşü idi. Bu görüşdə hər iki tərəf yeni bir “Atlantika xartiyası” imzaladılar. Britaniya Avropa Birliyindən ayrıldıqdan sonra bir müddət siyasətdən kənar durmuş kimi görünsə də, indi aşkar formada öz maraqlarını təmin etməyə çalışacaq.
ABŞ Əfqanıstandan geri çəkilməyə başlarkən Suriya və İraqın bəzi hissələrindən də geri çəkilməsi haqqında məlumat var. Bayden yaxşı bilir ki, illərdi dünyanın bir çox yerində mübarizə Amerikaya baha başa gəlir. Ən çox xarici borcu olan dövlət də məhz Amerikadır. Bayden çalışır ki, maraqları başqalarının əli ilə az xərclə təmin etsin".
E. Vəliyev qeyd edib ki, xartiya imzaladıqdan sonra ingilis döyüş təyyarələrinin Suriyada, İraqda İŞİD-ə qarşı mübarizədə daha aktiv olacağı bildirilir: "Bu göstərir ki, Britaniyanı artıq meydanlarda daha tez-tez görəcəyik. Eyni zamanda Bayden Consonu da Ağ Evə dəvət edə bilər.
Ən mühüm məsələlərdən ilklərdə dayanan Cenevrədə Bayden-Putin görüşüdür. Baydenin inaqurasiyasından sonra Putinlə münasibətlər kəskinləşdi. Ancaq sonra anladı ki, bu gərginliyin daha da artması öz əleyhinə işləyir. Rusiya Çinlə yaxınlaşmağa başladı ki, bu da ABŞ üçün yaxşı hal olmadı. Ancaq buna baxmayaraq Bayden Rusiyanın güclənməsini istəmir. Görüş zamanı da bunu biruzə verirdi.
Ukrayna məsələsi də müzakirə olundu. Qərb və ABŞ Ukraynanı NATO-ya üzv etmək istəyirlər. Daha əvvəl Belarusa niyyətlənmişdilərsə, Rusiya Lukaşenkoya dəstək verməklə planları puç etdi. Rusiya yaxşı bilir ki, Ukrayna ilə aranı buzlaşdırsa, bundan istifadə edəcəklər. Məhz bu səbəbdən Donbasda baş verən müharibə vəziyyətində güzəştə getdi. Bayden Putinə Donbass məsələsini “Minsk razılığı” əsasında həll etməyin tərəfdarı olduğunu bildirdi".
Onun sözlərinə görə, bu razılaşma 2014-cü il Krım münaqişəsindən sonra prosesləri razılıq əsasında həll etmək üçün imzalanıb:
"Razılaşmaya görə bölgədə atəşkəs olacaq, məhbus mübadiləsi aparılacaq, Kiyev rəhbərliyi mərkəzi gücünü azaldacaq, yerli hökumətlərin səlahiyyətlərini artıracaq və Donbasa xüsusi status verəcək konstitusiya dəyişikliyi ediləcək. Digər tərəfdən, rusiyapərəst separatçılar Ukrayna-Rusiya sərhədindəki nəzarəti dövlətə qaytaracaq və silahlarını bölgədən çıxardacaqlar. Lakin razılaşmaların həyata keçirilməsinə bu günə qədər iki tərəfin atəşkəsi pozduğuna dair ittihamlar maneə olub. Ukrayna kartından Rusiyaya qarşı daima istifadə edirlər. Qərb və ABŞ səy göstərir ki, Rusiyanın caynaqları altında olanları özlərinə yaxınlaşdıraraq asılılıqdan çıxarsınlar. Ukrayna tərəfi də Qərbə meyillidir, sadəcə, ehtiyat edir. Meydanda tək qalmasından (necə ki 2014-cü ildə tək qoyduqları kimi) ehtiyatlanır.
Zənn edirəm ki, Amerika bundan sonra əsas Çin təhlükəsini hiss edəcək və buna uyğun addımlar atmağa çalışacaq".
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:53
Ali Rada yeni hökumətin tərkibini təsdiqləyib - Siyahı
Bu gün, 16:49
Mirədalət Talışxanov məhkəmə qarşısına çıxarılıb
Bu gün, 10:51
Azərbaycan XİN İraqa başsağlığı verib
Bu gün, 08:19
İranın Ali rəhbəri: Amerikaya güclü zərbə endirmişik
Bu gün, 07:54
Hərbi ekspert: Kiyev ən ağır şərtlərlə sülhə gəlməlidir
Dünən, 10:17
Rusiyaya qarşı sanksiyaları genişləndiriblər
Dünən, 08:20
Donald Tramp 50 gün səbr edəcəkmi?
15-07-2025, 12:29
Slovakiya Azərbaycanda fəxri konsulluq açacaq
15-07-2025, 11:40
Nazir müavini: "Türkiyə və Azərbaycan həmişə bir-birinin yanında olacaq"
15-07-2025, 09:00
Türkiyədən ABŞ-nın Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı təklifinə - Reaksiya
15-07-2025, 07:42
Rusiya ABŞ şirkətini müsadirə edib
14-07-2025, 20:41
Tramp: Azərbaycan-Ermənistan danışıqları uğurlu nəticə verəcək
14-07-2025, 18:19
Rüfət Səfərovun məhkəməsində ittiham aktı elan olunub
14-07-2025, 14:48
AK sədri: "Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh müqaviləsi..."
14-07-2025, 11:34
İrəvanda Qarabağ ermənilərindən hakimiyyətə qarşı istifadə edirlər
14-07-2025, 10:24
Deputat: "Bu, yalnız mənim şəxsimlə bağlı deyil"
14-07-2025, 07:55
Makron: Rusiya bizim üçün əbədi təhlükədir
14-07-2025, 07:50
Zelenski Nazirlər Kabinetini yeniləyir
13-07-2025, 16:36
Suriya və İsrail rəsmiləri Bakıda görüşüblər
13-07-2025, 10:08
MEDİA: "Nazirlərin adından yayılan xəbərlər “deep fake”dir"
11-07-2025, 21:16
Xocalı soyqırımı zamanı girov götürülmüş qadın: "Yaşyarımlıq oğlum..." - Yenilənib
11-07-2025, 16:32
Ağsaqqallar Şurasının sədr müavini mıəhkəmədə dindiriləcək
11-07-2025, 12:55
Putin uzunmüddətli müharibəyə hazırlaşır
11-07-2025, 08:16
Ryabkov: BRİCS anti-Amerika birliyi deyil
10-07-2025, 23:33
Temmi Bryus: "ABŞ Azərbaycan və Ermənistanın sülh istəyini dəstəkləyir"
10-07-2025, 12:36
Rusiya ordusuna yeni bombardmançılar veriblər
10-07-2025, 11:38
Azərbaycan məktəblərində rus bölmələrinin bağlanması gündəmdə deyil
10-07-2025, 08:35
NATO ilə Rusiya arasında münaqişə riski artır
9-07-2025, 13:20
XİN: "İranın Ermənistandakı səfirinin iddiaları qəbuledilməzdir"
9-07-2025, 13:01
Mərkəz rəhbəri barədə daha bir qərar qəbul edilib
9-07-2025, 12:31
Məhkəmə Bəşir Süleymanlı barədə qərar verib
9-07-2025, 11:23
ABŞ səfirliyi Azərbaycan diplomatlarını təbrik edib
9-07-2025, 09:45
Daha 28 azərbaycanlı Almaniyadan geri qəbul edilib
9-07-2025, 08:33
Tramp: Putindən çoxlu cəfəngiyyat eşidirəm
9-07-2025, 08:27
Lavrov: Fransa və Almaniya liderləri ağıllarını itirib
8-07-2025, 22:41
Ceyhun Bayramov Pakistan XİN başçısı ilə telefonla danışıb
8-07-2025, 17:38
Fazil Mustafaya sui-qəsd işi: təqsirləndirilən şəxslərlə bağlı növbəti qərar verilib
8-07-2025, 14:22
Ermənistanda siyasi gərginlik səngimir
8-07-2025, 13:25
Zahid Oruc: İndi İrəvanın taleyi Bakıda həll olunur
8-07-2025, 12:53
DTX daha bir əməliyyat keçirib
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
