22:43 / 16-06-2025
Zakir Həsənov Belarusa rəsmi səfər edib
22:33 / 16-06-2025
Xarici ölkə vətəndaşları İrandan Azərbaycana təxliyə olunub
20:27 / 16-06-2025
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
18:00 / 16-06-2025
Cüdoçumuz dünya çempionatının yarımfinalına yüksəlib
17:32 / 16-06-2025
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
15:28 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn: "Bu addım istefa anlamına gəlmir"
14:07 / 16-06-2025
İran prezidenti: "İran nüvə silahı hazırlamaq niyyətində deyil"
13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
13:01 / 16-06-2025
İrandan 41 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə olunub
12:35 / 16-06-2025
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
12:20 / 16-06-2025
İran hipersəs raketlərindən istifadə edir
11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
11:14 / 16-06-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:06 / 16-06-2025
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
10:48 / 16-06-2025
Zelenski-Tramp görüşü Kanadada olacaq
10:38 / 16-06-2025
İran İsrailə məxsus təyyarəni vurub
10:34 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn sədr səlahiyyətini müavininə həvalə edib - Foto
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
10:01 / 16-06-2025
İran prezidenti: "Biz nüvə silahına can atmırıq"
09:58 / 16-06-2025
İranda “Mossad”ın PUA və bombalar hazırlayan emalatxanası aşkar edilib
08:47 / 16-06-2025
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
08:23 / 16-06-2025
İran İsraili zülmətə qərq edib
00:13 / 16-06-2025
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:00 / 15-06-2025
Mehriban Əliyeva Mlli Qurtuluş Günü ilə bağlı fotolar paylaşıb
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
14:57 / 12-06-2025
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
07:27 / 12-06-2025
Üç min avtomobilin olduğu yük gəmisi bir həftədir yanır
07:17 / 12-06-2025
Ağ ev Yaxın Şərqdən diplomatları və hərbçi ailələrini çıxarır
07:23 / 13-06-2025
İsrail İranı vurmağa başlayıb
17:06 / 13-06-2025
Laçın şəhərinin Baş planı təsdiqlənib
22:53 / 11-06-2025
"Qarabağ" Marko Veşoviçlə yollarını ayırıb
21:38 / 12-06-2025
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir - Yenilənib
18:49 / 13-06-2025
“Rəmzi qisas erası bitdi” - Ekspertlər İsrail-İran duelinin aqibətini necə görür?
17:43 / 13-06-2025
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
07:37 / 12-06-2025
Sabiq prezident sui-qəsddə şübhəli bilinir
07:42 / 12-06-2025
Astana “Power Central Asia+China” forumuna hazırlaşır
Altaydan köç: alimlər hindlilərin genetik kodunu araşdırıb
Tarix: 02-04-2024 00:11 | Bölmə: Slayd
Dünyada əhalinin ən sıx məskunlaşdığı Hindistan uzun müddət idi ki, genetik tədqiqatlardan kənarda idi. Tədqiqatçı alimlərin bu sahədə ləng hərəkəti bölgədə yaşayanların mənşəyini, genetik müxtəlifliyini aşkar edib anlamaqda elmdə böyük əhəmiyyət kəsb edə biləcək boşluğun yaranmasına səbəb olmuşdu.
Reyting.az xarici KİV-lərə istinadla bildirir ki, minlərlə genomun təhlili əsasında keçirilən, tarixi 50.000 il əvvələ gedib çıxan, bir müddət əvvəl başlanmış və hələ də davam edən elmi araşdırmalarla yenilik etməyə çalışan tədqiqatçılar qrupu tarixin lap qədim, maraqlı dövrlərinə nəzər salmaqla geniş tədqiq edilməyən Hindistanla bağlı elmi boşluğu doldurmağa çalışıb. Uzun müddət aparılan tədqiqatların nəticəsində müasir Hindistanın və burada yaşayanların əcdadlarının mürəkkəb nəsil ağacında bəzi təəccüb doğuran detallar üzə çıxıb.
2762 nəfərin DNT-si araşdırılıb
UC Berkeley populyasiyası üzrə mütəxəssis-genetik Elise Kerdoncuffun başçılıq etdiyi tədqiqat qrupu Hindistanda yaşayanları ziyarət edib, onlardan 2762 nəfərin DNT analizlərini ardıcıllıqla izləyiblər. Tədqiqat qrupu Hindistan ərazisini gəzib, həm kəndlərdən, həm şəhərlərdən, həm də bu ərazidə özünəməxsus bir özəlliklərə malik olub bəzi dillərdə danışan xalqlardan, müxtəlif qəbilələrdən, eləcə də müxtəlifliyi ilə seçilən kasta qruplarından nümunələr götürüblər. Tədqiqatçıların məqsədi Hindistanın müəyyən hissəsini araşdırmaq yox, böyük bir coğrafi bölgəni əhatə edən ərazilərdə yaşayanları öyrənmək olub.
Nəhayət, alimlər uğurlu başlanğıcla indiyədək davam edən tədqiqatla Hindistanın heyrətamiz müxtəlifliyini aşkarlaya biliblər. Tədqiqatın məqsədi - lap çoxdan hədəflənən və həssas sahədə aparılan araşdırmalar nəticəsiz qalmayıb. Tədqiqatçılar mühüm olan sualların hamısına olmasa da, bir qisminə cavab tapa biliblər.
Alimlər əsasən 4 suala cavab axtarıb
Alimləri düşündürən ən vacib və böyük əhəmiyyət kəsb edən bir neçə sual olub. Tədqiqatçılar öz suallarını ümumi şəkildə belə sıralayıblar:
1. Yerli əhaliyə çevrilən hindlilər, indi isə bu ərazidə yaşayan müasir insanlar nə zaman, ilk dəfə nə vaxt və hansı səbəblərdən Afrika qitəsindən Hindistana gəliblər?
2. Həqiqətənmi onlar Afrikadan bu qitəyə yönəlmiş miqrant köçünün əsas hissəsi olub, yoxsa daha əvvəllərdən, lap qədim dövrlərdən bura köçüblər?
3. Bu insanlar bölgədə tədricən su sahilinin meydana çıxdığı qarışıq bir dövrdən sonra, bəlkə də lap əvvəllər indi müasir Hindistan adlanan ərazilərə gəliblər?
4. Altay kökənli və denisovkimilər adlandırılan, fərqli genetik koda sahib qədim insan qrupu olan tayfalarla neandertal toplumu doğrudanmı ilk dəfə Hindistan ərazisində görüşüblər?
Bu suallara, elmi müəmmalara cavab tapıb baş verənlərə aydınlıq gətirmək üçün Hindistanın təkrarolunmaz, həm də qədim bənzərsiz populyasiyalarında denisovalılar və neandertallar kimi arxaik insanların izi araşdırılaraq ətraflı öyrənilib, tədqiq edilib.
Min illər öncənin heyrətamiz məxfiliyi
Kerdoncuffun həmkarları qeyd ediblər ki, təqdim olunan ilk təhlillər görülmüş işlərin uğurundan xəbər verir. Tədqiqat qrupunun fikrincə, Hindistan əhalisinin tarixini ətraflı şəkildə başa düşüb araşdırmaq üçün həm də Avropadan kənardakı müxtəlif qrupları genomik tərəfdən (Molekulyar biologiyada, genetika sahələrində genom orqanizmdəki bütün genetik məlumatların toplusudur. 1 DNT-nin, yaxud RNT viruslarında RNT-nin nukleotid ardıcıllığından ibarətdir) geniş və ətraflı araşdırmaq, müasir elmə mükəmməl şəkildə töhfə verəcək, yeniliklərə səbəb ola biləcək araşdırmalar aparıb dəqiq nəticələr əldə etmək gərəkdir.
Alimlərin fikrincə, bununla yanaşı xeyli müqayisələr aparılmalı və nüvə genomu tədqiqatlarının bir sahə kimi daha çox öyrənilib genişləndirilməsi vacibdir.
Bundan əvvəl aparılmış elmi tədqiqatların əksəriyyətində göstərilirdi ki, hindlilərin əsl mənşəyi üç əsas əcdad qrupuna aiddir. Alimlərin fikrincə, eradan öncə, 4700-cü, yaxud da 3000-ci illər arasında indiki Hindistana, bu yarımadaya gələnlər kök etibarı ilə Pers və ya iranlı fermerlərin nəsilləri olub.
Lakin aparılan digər bir elmi araşdırmada eradan əvvəl, 3000-ci illərdən az sonra Avrasiyanın çöllərindən Hindistana köç etmiş çobanları yerli xalqın uluları, hindlilərin məhz çoban tayfalarından törədiyini sübuta yetirməyə çalışırlar. Mövzuya fərqli prizmadan baxan bəzi alimlər isə tarixi və təkzibedilməz fakt olaraq maraqlı səslənən tək bir versiya irəli sürürlər. Alimlərin qənaətincə, onlar min illər boyu bu bölgədə yaşayan yerlilər olaraq əslində elə Cənubi Asiya sakinlərinin ilk nəsilləri hesab olunmalıdır. Bu fikri daha çox müdafiə edən alimlərin uzun illər boyu apardıqları tədqiqatlara, elmi araşdırmalara görə qədim zamanlarda özlərinə ancaq tək peşə seçən ovçu-yığıcıların, ehtiyat üçün ərzaq toplayanların böyük qismi bu ərazidə əlverişli mühitə uyğunlaşdıqlarına görə heç yerə köçməyiblər. Onların hamısı yerli xalq olaraq Hindistanda yaşayıb və burada nəsil artırıblar.
İranla əlaqəli qruplar
Aparılan son tədqiqatların əsas nəticələri bir daha sübut edir ki, adıçəkilən hər üç qrupun mənşəyi müasir hindlilərin gen yaddaşından itməyib, qəribə səslənsə də, heyrətamiz müxtəlifliklər var. Bütün bu çətinliklərə baxmayaraq yenə də elmi baxımdan çox əhəmiyyətli nümunələr müəyyən edilib.
Tədqiqatçılar qrupuna daxil olanlar mövzu ilə bağlı deyiblər: "Andaman kökənli sayılanlar ilə, ovçu-toplayıcılarla əlaqəli əcdadların nisbəti ən çox Hindistanın cənubunda, ən az isə şimalda aşkar edildi və müəyyən dil, kasta qrupları arasında bu genom daha yüksək idi. Bu isə qədim qarışıq hadisələr fonunda bölgədə bəzi dillərin yayılmasını, Hindistanda ənənəvi kasta sisteminin tarixi ilə bağlılığının, əlaqəsinin olduğunu sübuta yetirir".
İranla əlaqəli olan qruplardan çıxarılmış ən qədim DNT-nin müasir hindlilərin genomik ardıcıllığına necə töhfə verə biləcəyini təhlil edən tədqiqatçılar belə qənaətə gəliblər ki, ən çox ehtimal olunan variant hazırda müzakirə edilən digər bir mövzudur - Yəni Tacikistan ərazisindəki, tarixi çox qədimlərə gedib çıxan kənd təsərrüfatı mərkəzi kimi tanınan Sarazmlı köçəri maldarlarının axını mövzusu.
Daha bir yenilik: Altaydan böyük köç
Əvvəlki arxeoloji tədqiqatlar da Sarazm və Cənubi Asiya arasındakı ticarət əlaqələrinə işarə edir, lakin tədqiqatçıların apardığı araşdırmalar nəticəsində bunun da birtərəfli əlaqə olmadığı üzə çıxıb. Beləliklə, ilk dəfə qədim İran əcdadları arasında hindli genetikasının izlərinə malik olan oxşar bir fərd tapılıb.
Araşdırmaya davam edənlərin səyi nəticəsində o da aşkar edilib ki, belə bir maraqlı, həm də qədim ərazidə yaşayan müasir hindlilər öz genetik materiallarının 1-2 faizini avropalılar və amerikalılar kimi neandertallardan, denisovalılar təki arxaik hominidlərdən miras alırlar.
Təəccüblü olan daha bir yenilik odur ki, tədqiqatçılar tərəfindən geniş və dəqiq araşdırılıb təhlil edilən genomlar digər bir populyasiyalarla müqayisədə neandertal və denisovalılara məxsus genlərin çox əhəmiyyətli dərəcədə müxtəlifliyini ehtiva edir. Elm adamlarının fikrincə, bu, bir daha sübut edir ki, Altaydan böyük köç həqiqətən baş verib və qədim Altay köçü tarixinin müxtəlif zaman kəsiyində denisovalılarla neandertallar bir biriləri ilə qarşılıqlı əlaqə qurublar.
Tədqiqatçıların öz dillərindən səslənən fikirlər belədir: "Bizim müasir elmimiz və bu sahədə çalışan tədqiqatçıların əksəriyyəti xüsusi olaraq qeyd edirlər ki, dünya üzrə Neandertal ardıcıllığının təxminən 90,7 faizi Hindistandadır və həmçinin söyləyirlər ki, Denisovan ardıcıllığının təxminən 51 faizi Hindistana xasdır".
Bu suallara da cavab tapmaq mümkün olub. Aparılan uzun tədqiqatlar sübut edib ki, hindlilərin mənşəyi ilə bağlı əsas sualın cavabı budur: müasir hindlilərdəki genetik müxtəlifliyin çox hissəsi ehtimala görə, Afrikadan 50.000 il əvvəl baş vermiş böyük köçlə bağlıdır, halbuki əvvəlki miqrasiya dalğaları bu ölkədə cüzi hiss olunacaq dərəcədə çox az genetik iz buraxıb.
Aparılan elmi araşdırmaların yekunlaşdığını deyən tədqiqatçıların əlavə ediblər ki, müasir dövr Hindistanında yaşayan böyük əhali kütləsi öz əcdadlarının haradan gəldiklərini təsəvvür etməyiblər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-04-2024 00:11 | Bölmə: Slayd
Dünyada əhalinin ən sıx məskunlaşdığı Hindistan uzun müddət idi ki, genetik tədqiqatlardan kənarda idi. Tədqiqatçı alimlərin bu sahədə ləng hərəkəti bölgədə yaşayanların mənşəyini, genetik müxtəlifliyini aşkar edib anlamaqda elmdə böyük əhəmiyyət kəsb edə biləcək boşluğun yaranmasına səbəb olmuşdu.
Reyting.az xarici KİV-lərə istinadla bildirir ki, minlərlə genomun təhlili əsasında keçirilən, tarixi 50.000 il əvvələ gedib çıxan, bir müddət əvvəl başlanmış və hələ də davam edən elmi araşdırmalarla yenilik etməyə çalışan tədqiqatçılar qrupu tarixin lap qədim, maraqlı dövrlərinə nəzər salmaqla geniş tədqiq edilməyən Hindistanla bağlı elmi boşluğu doldurmağa çalışıb. Uzun müddət aparılan tədqiqatların nəticəsində müasir Hindistanın və burada yaşayanların əcdadlarının mürəkkəb nəsil ağacında bəzi təəccüb doğuran detallar üzə çıxıb.
2762 nəfərin DNT-si araşdırılıb
UC Berkeley populyasiyası üzrə mütəxəssis-genetik Elise Kerdoncuffun başçılıq etdiyi tədqiqat qrupu Hindistanda yaşayanları ziyarət edib, onlardan 2762 nəfərin DNT analizlərini ardıcıllıqla izləyiblər. Tədqiqat qrupu Hindistan ərazisini gəzib, həm kəndlərdən, həm şəhərlərdən, həm də bu ərazidə özünəməxsus bir özəlliklərə malik olub bəzi dillərdə danışan xalqlardan, müxtəlif qəbilələrdən, eləcə də müxtəlifliyi ilə seçilən kasta qruplarından nümunələr götürüblər. Tədqiqatçıların məqsədi Hindistanın müəyyən hissəsini araşdırmaq yox, böyük bir coğrafi bölgəni əhatə edən ərazilərdə yaşayanları öyrənmək olub.
Nəhayət, alimlər uğurlu başlanğıcla indiyədək davam edən tədqiqatla Hindistanın heyrətamiz müxtəlifliyini aşkarlaya biliblər. Tədqiqatın məqsədi - lap çoxdan hədəflənən və həssas sahədə aparılan araşdırmalar nəticəsiz qalmayıb. Tədqiqatçılar mühüm olan sualların hamısına olmasa da, bir qisminə cavab tapa biliblər.
Alimlər əsasən 4 suala cavab axtarıb
Alimləri düşündürən ən vacib və böyük əhəmiyyət kəsb edən bir neçə sual olub. Tədqiqatçılar öz suallarını ümumi şəkildə belə sıralayıblar:
1. Yerli əhaliyə çevrilən hindlilər, indi isə bu ərazidə yaşayan müasir insanlar nə zaman, ilk dəfə nə vaxt və hansı səbəblərdən Afrika qitəsindən Hindistana gəliblər?
2. Həqiqətənmi onlar Afrikadan bu qitəyə yönəlmiş miqrant köçünün əsas hissəsi olub, yoxsa daha əvvəllərdən, lap qədim dövrlərdən bura köçüblər?
3. Bu insanlar bölgədə tədricən su sahilinin meydana çıxdığı qarışıq bir dövrdən sonra, bəlkə də lap əvvəllər indi müasir Hindistan adlanan ərazilərə gəliblər?
4. Altay kökənli və denisovkimilər adlandırılan, fərqli genetik koda sahib qədim insan qrupu olan tayfalarla neandertal toplumu doğrudanmı ilk dəfə Hindistan ərazisində görüşüblər?
Bu suallara, elmi müəmmalara cavab tapıb baş verənlərə aydınlıq gətirmək üçün Hindistanın təkrarolunmaz, həm də qədim bənzərsiz populyasiyalarında denisovalılar və neandertallar kimi arxaik insanların izi araşdırılaraq ətraflı öyrənilib, tədqiq edilib.
Min illər öncənin heyrətamiz məxfiliyi
Kerdoncuffun həmkarları qeyd ediblər ki, təqdim olunan ilk təhlillər görülmüş işlərin uğurundan xəbər verir. Tədqiqat qrupunun fikrincə, Hindistan əhalisinin tarixini ətraflı şəkildə başa düşüb araşdırmaq üçün həm də Avropadan kənardakı müxtəlif qrupları genomik tərəfdən (Molekulyar biologiyada, genetika sahələrində genom orqanizmdəki bütün genetik məlumatların toplusudur. 1 DNT-nin, yaxud RNT viruslarında RNT-nin nukleotid ardıcıllığından ibarətdir) geniş və ətraflı araşdırmaq, müasir elmə mükəmməl şəkildə töhfə verəcək, yeniliklərə səbəb ola biləcək araşdırmalar aparıb dəqiq nəticələr əldə etmək gərəkdir.
Alimlərin fikrincə, bununla yanaşı xeyli müqayisələr aparılmalı və nüvə genomu tədqiqatlarının bir sahə kimi daha çox öyrənilib genişləndirilməsi vacibdir.
Bundan əvvəl aparılmış elmi tədqiqatların əksəriyyətində göstərilirdi ki, hindlilərin əsl mənşəyi üç əsas əcdad qrupuna aiddir. Alimlərin fikrincə, eradan öncə, 4700-cü, yaxud da 3000-ci illər arasında indiki Hindistana, bu yarımadaya gələnlər kök etibarı ilə Pers və ya iranlı fermerlərin nəsilləri olub.
Lakin aparılan digər bir elmi araşdırmada eradan əvvəl, 3000-ci illərdən az sonra Avrasiyanın çöllərindən Hindistana köç etmiş çobanları yerli xalqın uluları, hindlilərin məhz çoban tayfalarından törədiyini sübuta yetirməyə çalışırlar. Mövzuya fərqli prizmadan baxan bəzi alimlər isə tarixi və təkzibedilməz fakt olaraq maraqlı səslənən tək bir versiya irəli sürürlər. Alimlərin qənaətincə, onlar min illər boyu bu bölgədə yaşayan yerlilər olaraq əslində elə Cənubi Asiya sakinlərinin ilk nəsilləri hesab olunmalıdır. Bu fikri daha çox müdafiə edən alimlərin uzun illər boyu apardıqları tədqiqatlara, elmi araşdırmalara görə qədim zamanlarda özlərinə ancaq tək peşə seçən ovçu-yığıcıların, ehtiyat üçün ərzaq toplayanların böyük qismi bu ərazidə əlverişli mühitə uyğunlaşdıqlarına görə heç yerə köçməyiblər. Onların hamısı yerli xalq olaraq Hindistanda yaşayıb və burada nəsil artırıblar.
İranla əlaqəli qruplar
Aparılan son tədqiqatların əsas nəticələri bir daha sübut edir ki, adıçəkilən hər üç qrupun mənşəyi müasir hindlilərin gen yaddaşından itməyib, qəribə səslənsə də, heyrətamiz müxtəlifliklər var. Bütün bu çətinliklərə baxmayaraq yenə də elmi baxımdan çox əhəmiyyətli nümunələr müəyyən edilib.
Tədqiqatçılar qrupuna daxil olanlar mövzu ilə bağlı deyiblər: "Andaman kökənli sayılanlar ilə, ovçu-toplayıcılarla əlaqəli əcdadların nisbəti ən çox Hindistanın cənubunda, ən az isə şimalda aşkar edildi və müəyyən dil, kasta qrupları arasında bu genom daha yüksək idi. Bu isə qədim qarışıq hadisələr fonunda bölgədə bəzi dillərin yayılmasını, Hindistanda ənənəvi kasta sisteminin tarixi ilə bağlılığının, əlaqəsinin olduğunu sübuta yetirir".
İranla əlaqəli olan qruplardan çıxarılmış ən qədim DNT-nin müasir hindlilərin genomik ardıcıllığına necə töhfə verə biləcəyini təhlil edən tədqiqatçılar belə qənaətə gəliblər ki, ən çox ehtimal olunan variant hazırda müzakirə edilən digər bir mövzudur - Yəni Tacikistan ərazisindəki, tarixi çox qədimlərə gedib çıxan kənd təsərrüfatı mərkəzi kimi tanınan Sarazmlı köçəri maldarlarının axını mövzusu.
Daha bir yenilik: Altaydan böyük köç
Əvvəlki arxeoloji tədqiqatlar da Sarazm və Cənubi Asiya arasındakı ticarət əlaqələrinə işarə edir, lakin tədqiqatçıların apardığı araşdırmalar nəticəsində bunun da birtərəfli əlaqə olmadığı üzə çıxıb. Beləliklə, ilk dəfə qədim İran əcdadları arasında hindli genetikasının izlərinə malik olan oxşar bir fərd tapılıb.
Araşdırmaya davam edənlərin səyi nəticəsində o da aşkar edilib ki, belə bir maraqlı, həm də qədim ərazidə yaşayan müasir hindlilər öz genetik materiallarının 1-2 faizini avropalılar və amerikalılar kimi neandertallardan, denisovalılar təki arxaik hominidlərdən miras alırlar.
Təəccüblü olan daha bir yenilik odur ki, tədqiqatçılar tərəfindən geniş və dəqiq araşdırılıb təhlil edilən genomlar digər bir populyasiyalarla müqayisədə neandertal və denisovalılara məxsus genlərin çox əhəmiyyətli dərəcədə müxtəlifliyini ehtiva edir. Elm adamlarının fikrincə, bu, bir daha sübut edir ki, Altaydan böyük köç həqiqətən baş verib və qədim Altay köçü tarixinin müxtəlif zaman kəsiyində denisovalılarla neandertallar bir biriləri ilə qarşılıqlı əlaqə qurublar.
Tədqiqatçıların öz dillərindən səslənən fikirlər belədir: "Bizim müasir elmimiz və bu sahədə çalışan tədqiqatçıların əksəriyyəti xüsusi olaraq qeyd edirlər ki, dünya üzrə Neandertal ardıcıllığının təxminən 90,7 faizi Hindistandadır və həmçinin söyləyirlər ki, Denisovan ardıcıllığının təxminən 51 faizi Hindistana xasdır".
Bu suallara da cavab tapmaq mümkün olub. Aparılan uzun tədqiqatlar sübut edib ki, hindlilərin mənşəyi ilə bağlı əsas sualın cavabı budur: müasir hindlilərdəki genetik müxtəlifliyin çox hissəsi ehtimala görə, Afrikadan 50.000 il əvvəl baş vermiş böyük köçlə bağlıdır, halbuki əvvəlki miqrasiya dalğaları bu ölkədə cüzi hiss olunacaq dərəcədə çox az genetik iz buraxıb.
Aparılan elmi araşdırmaların yekunlaşdığını deyən tədqiqatçıların əlavə ediblər ki, müasir dövr Hindistanında yaşayan böyük əhali kütləsi öz əcdadlarının haradan gəldiklərini təsəvvür etməyiblər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 20:27
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
Bu gün, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
Bu gün, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
Bu gün, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
