23:52 / 26-07-2024
Paris-2024: Azərbaycan heyəti açılış mərasimində paraddan keçib
20:40 / 26-07-2024
I və IV ixtisas qrupları üzrə qəbul imtahanının nəticəsi elan olunub
19:35 / 26-07-2024
Parkinqdə 1500 avtomobil yanıb
19:26 / 26-07-2024
Türk ordusu dünyanın ən güclüsüdür
19:07 / 26-07-2024
BMCMİ 7 nəfəri saxlayıb - Video
19:01 / 26-07-2024
Qorxulu virus dünyanı yenidən təhdid edir
18:43 / 26-07-2024
Ukrayna ordusu Toretsk yaxınlığında mühasirəyə düşə bilər
18:32 / 26-07-2024
Avropa İttifaqı 7 ölkənin büdcəsi ilə bağlı araşdırmaya başlayıb
18:22 / 26-07-2024
Rusiyanın hesabından Ukraynaya 1,5 milayrd avro verilib
18:13 / 26-07-2024
Avropa İttifaqı terrorçu təşkilatların siyahısını yeniləyib
18:01 / 26-07-2024
Yaşar Gülər Azərbaycanın Ankaradakı səfiri ilə görüşüb
18:00 / 26-07-2024
Tramp: İran yer üzündən silinməlidir!
17:47 / 26-07-2024
Sərdar Cəlaloğlu seçkilərdən geri çəkilib
17:42 / 26-07-2024
Alimin qətlində “Rusiya izi” axtarırlar - Foto
17:32 / 26-07-2024
Məhkəmə Bəxtiyar Hacıyevin vəsatətini təmin etməyib
17:11 / 26-07-2024
Partiya sədrinin namizədliyi qeydə alınıb
16:58 / 26-07-2024
Obamalar Harrisin namizədliyini dəstəkləyir
16:49 / 26-07-2024
Dördüncü “Yüksəliş” müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırılıb
16:38 / 26-07-2024
Serbiya: mikroavtobus aşıb, 30-dan çox yaralı var
16:29 / 26-07-2024
Mixail Podolyak: “Rusiya danışıqlara hazır deyil”
16:28 / 26-07-2024
Avropa İttifaqının Cənubi Qafqaz üzrə xüsusi nümayəndəsi təyin edilib
16:12 / 26-07-2024
İlham Əliyev Qazaxıstanla əməkdaşlıq Sazişini təsdiqləyib
16:10 / 26-07-2024
Müdafiə nazirinin keçmiş müavini saxlanılıb
16:01 / 26-07-2024
Əsədin Moskvaya səfəri Ərdoğanla barışığa hazırlıqdır?
15:45 / 26-07-2024
Mikayıl Cabbarov: Özəl sektorda aktivliyi artırmaq niyyətindəyik
15:25 / 26-07-2024
Bəzi universitetlərdə illik təhsil haqqı artırılıb - Siyahı
14:51 / 26-07-2024
Qəbələdə orta məktəb binası yanıb
14:06 / 26-07-2024
AFFA Hakimlər Komitəsinə sədr təyinatı olub
13:56 / 26-07-2024
Aİ Ukraynaya 1,5 milyard avro köçürəcək
09:58 / 22-07-2024
![](/uploads/posts/2024-07/mireli-1.jpg)
17:13 / 23-07-2024
![](/uploads/posts/2024-07/agadadasjpg-1620334292.jpg)
08:11 / 22-07-2024
![](/uploads/posts/2024-07/talkov.png)
09:02 / 23-07-2024
![](/uploads/posts/2024-07/qir-1.jpg)
15:39 / 22-07-2024
![](/uploads/posts/2024-07/1721649494_serencam-ilham.jpg)
17:19 / 22-07-2024
![](/uploads/posts/2024-07/lacin.jpg)
14:25 / 22-07-2024
![](/uploads/posts/2024-07/1721643878_db33b9cb-27c8-3b92-9adf-9d0b6b1191c7_850.jpg)
22:40 / 22-07-2024
![](/uploads/posts/2024-07/az-er-2.jpg)
22:16 / 23-07-2024
![](/uploads/posts/2024-07/cempijpg-1593437237.jpg)
17:37 / 23-07-2024
![](/uploads/posts/2024-07/eli-mireliyev.jpg)
Qəzza müharibəsi qloballaşır
Tarix: 19-04-2024 20:29 | Bölmə: Slayd
![Qəzza müharibəsi qloballaşır](/uploads/posts/2024-04/screenshot_1_01-4.png)
Aprelin 13-nə keçən gecə İranın İsrailə pilotsuz təyyarə və raket hücumu ilə Yaxın Şərqdəki müharibə yeni bir ölçü alıb. İllərdir İran və İsrail arasındakı münaqişə hər iki tərəfin bir-birinin ərazisinə birbaşa hərbi zərbələr endirmədiyi “kölgə müharibəsi” olub. Əvəzində münaqişə gizli şəkildə iranlı nüvə alimlərinin və mühəndislərinin qətlə yetirildiyi Tehran küçələrinə, Suriya, Livan, Yəmən və Qəzzanın müharibədən əziyyət çəkən bölgələrinə qədər gedib çıxıb. Bu qaynar nöqtələrdə “Hizbullah” (Livanda), HƏMAS (Qəzzada) və husilərdən (Yəməndə) ibarət “Müqavimət Oxu” İrandan pul, silah və təlim şəklində geniş dəstək alır.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Project Syndicate” yazıb.
Təhlil müəllifi olan Almaniyanın keçmiş xarici işlər naziri Yoşka Fişerin məqaləsində qeyd olunur:
Hazırkı müharibə 2023-cü il oktyabrın 7-də HƏMAS-ın İsrailə hücumu ilə başlayıb və nəticədə 1200 nəfər ölüb, 253 nəfər girov götürülüb. İsrail tezliklə cavab zərbəsi endirib və o vaxtdan Qəzzada müharibə davam edir.
İsrail Müdafiə Qüvvələrinin HƏMAS-ı birdəfəlik məhv etmək kampaniyası nəticəsində 30 mindən çox fələstinli öldürülüb və anklav viran qalıb.
Qəzzadakı bu dəhşətlərə və dəhşətli şəraitə baxmayaraq, müharibə israillilər və fələstinlilərin təxminən 80 ildir eyni torpaq sahəsində mübarizə apardıqları qanlı münaqişənin son fəslidir. Bunun əksinə olaraq, İranın İsrailə birbaşa hücumu yeni bir şeyi təmsil edir. Vəkillər vasitəsilə deyil, İran ərazisindən zərbə endirmək İranın özünə qarşı qisas almağa dəvət etmək deməkdir.
İran rejimi ya özünə çox əmin olmalı, ya da güc nümayişi üçün böyük təzyiq altındadır, hətta bu, təkcə İsraillə deyil, həm də ABŞ-la “açıq müharibə” riskinə girmək deməkdir.
Dərhal səbəb İsrailin aprelin 1-də İranın Dəməşqdəki səfirliyinin yanındakı İran konsulluğunun binasına hücumu olub və burada İran İnqilabı Keşikçilər Korpusunun bir neçə üzvü, o cümlədən iki yüksək rütbəli komandir həlak olub.
Baxmayaraq ki, bunlar İranın Suriya və Livandakı “kölgə müharibəsi”nin ilk itkiləri olsa da, İran rəhbərliyi cavab vermək məcburiyyətində qalıb.
Düzdür, İranın qeyri-rəsmi kanallar vasitəsilə ABŞ-a əks-hücumunun qaçılmaz olduğunu bildirdiyi qeyd olunur və bu gələndə heç kim xüsusilə təəccüblənmədi. Buna baxmayaraq, bu hərəkətin nəticələri dərindir. Müharibə artıq eyni torpaq üzərində İsrail-Fələstin müharibəsi deyil; o, regionallaşdırılıb, hətta qloballaşıb.
Arxa planda İranın nüvə proqramının yaratdığı potensial təhlükə qorxulu görünür.
Son hadisələri nəzərə alsaq, İsrail üçün bu ekzistensial təhlükə gün keçdikcə daha az hipotetik hala gəlir. İran nüvə həddini keçmək üçün son addımları atacaqmı və sadəcə, bu ehtimal İsrail və ABŞ ilə müharibə ehtimalını artırırmı?
Bu, indi bütün region üçün böyük sualdır.
Üstəlik, bilirik ki, İranın məqsədləri regional üstünlük əldə etməkdən kənara çıxır. Rejim ABŞ-nin rəhbərlik etdiyi beynəlxalq nizamın böyük və inkişaf etməkdə olan güclərin rəqabət apardığı daha çoxqütblü sistemlə əvəzlənməsini alqışlayardı. Bu yeni beynəlxalq nizamda güclü mövqeyə sahib olmaq üçün nüvə silahları, ən müasir texnologiyalara çıxış və Qərbin genişmiqyaslı sanksiyalarının nəzərdə tutduğu iqtisadi təcridin dayandırılması tələb olunur. Bütün bunlar indi Çin, Rusiya və Qlobal Cənubun bəzi hissələri ilə dərinləşən əlaqələri sayəsində mümkün görünür.
İran teokratları ölkə daxilində çətin vəziyyətdə olduqlarını bilirlər. Qadınların, gənclərin və etnik azlıqların (məsələn, Kürdüstan və Bəlucistanda) başçılıq etdiyi genişmiqyaslı etirazlar, hakim elita arasında tüğyan edən korrupsiya kimi, rejimi gözdən salıb. Ölkənin qocalmış rəhbərliyinin artıq heç bir legitimliyi yoxdur; o, sadəcə olaraq, açıq repressiya yolu ilə sağ qalır. Amma dəyənəklərə və güllələrə güvənmək bir müddət işləyə bilsə də, bu, uzunmüddətli uğurun resepti deyil.
Geosiyasi baxımdan isə vəziyyət tamam başqadır. İranın teokratik rejimi ABŞ-nin rəhbərlik etdiyi dünya nizamından uzaqlaşmanın böyük qalibləri arasındadır. Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinə görə, İranın nüvə proqramı hər zamankından daha da irəliləyərək, onu bomba üçün kifayət qədər silah dərəcəli uranı zənginləşdirmə ərəfəsində qoyub. Həm də güman etmək lazımdır ki, İran nüvə başlığı yaratmaq üçün texnoloji biliklərə və onu çatdırmaq üçün sistemlərə malikdir.
Getdikcə daha əlverişli geosiyasi mənzərədə İranın Rusiya və Çinlə rahat nikahı böyük əhəmiyyət kəsb edir, həm də ona görə ki, bu, rejimə onilliklərlə davam edən beynəlxalq təcriddən qurtulmağa imkan verəcək. Yeni və inkişaf etməkdə olan güclər Qərb hegemonluğunun imkanları xaricində yeni çoxtərəfli strukturlar inkişaf etdirməyə çalışdıqca, İran demək olar ki, istər-istəməz faydalanacaq.
Yaxın Şərqdəki müharibə Ukrayna və Tayvanı da əhatə edən daha geniş kontekstdə başa düşülməlidir. Biz Qərbin rəhbərlik etdiyi köhnə nizamı istənilən vasitə ilə - hətta açıq müharibə ilə devirmək üçün getdikcə daha cəsarətli və iddialı səylərin şahidi oluruq.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 19-04-2024 20:29 | Bölmə: Slayd
![Qəzza müharibəsi qloballaşır](/uploads/posts/2024-04/screenshot_1_01-4.png)
Aprelin 13-nə keçən gecə İranın İsrailə pilotsuz təyyarə və raket hücumu ilə Yaxın Şərqdəki müharibə yeni bir ölçü alıb. İllərdir İran və İsrail arasındakı münaqişə hər iki tərəfin bir-birinin ərazisinə birbaşa hərbi zərbələr endirmədiyi “kölgə müharibəsi” olub. Əvəzində münaqişə gizli şəkildə iranlı nüvə alimlərinin və mühəndislərinin qətlə yetirildiyi Tehran küçələrinə, Suriya, Livan, Yəmən və Qəzzanın müharibədən əziyyət çəkən bölgələrinə qədər gedib çıxıb. Bu qaynar nöqtələrdə “Hizbullah” (Livanda), HƏMAS (Qəzzada) və husilərdən (Yəməndə) ibarət “Müqavimət Oxu” İrandan pul, silah və təlim şəklində geniş dəstək alır.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Project Syndicate” yazıb.
Təhlil müəllifi olan Almaniyanın keçmiş xarici işlər naziri Yoşka Fişerin məqaləsində qeyd olunur:
Hazırkı müharibə 2023-cü il oktyabrın 7-də HƏMAS-ın İsrailə hücumu ilə başlayıb və nəticədə 1200 nəfər ölüb, 253 nəfər girov götürülüb. İsrail tezliklə cavab zərbəsi endirib və o vaxtdan Qəzzada müharibə davam edir.
İsrail Müdafiə Qüvvələrinin HƏMAS-ı birdəfəlik məhv etmək kampaniyası nəticəsində 30 mindən çox fələstinli öldürülüb və anklav viran qalıb.
Qəzzadakı bu dəhşətlərə və dəhşətli şəraitə baxmayaraq, müharibə israillilər və fələstinlilərin təxminən 80 ildir eyni torpaq sahəsində mübarizə apardıqları qanlı münaqişənin son fəslidir. Bunun əksinə olaraq, İranın İsrailə birbaşa hücumu yeni bir şeyi təmsil edir. Vəkillər vasitəsilə deyil, İran ərazisindən zərbə endirmək İranın özünə qarşı qisas almağa dəvət etmək deməkdir.
İran rejimi ya özünə çox əmin olmalı, ya da güc nümayişi üçün böyük təzyiq altındadır, hətta bu, təkcə İsraillə deyil, həm də ABŞ-la “açıq müharibə” riskinə girmək deməkdir.
Dərhal səbəb İsrailin aprelin 1-də İranın Dəməşqdəki səfirliyinin yanındakı İran konsulluğunun binasına hücumu olub və burada İran İnqilabı Keşikçilər Korpusunun bir neçə üzvü, o cümlədən iki yüksək rütbəli komandir həlak olub.
Baxmayaraq ki, bunlar İranın Suriya və Livandakı “kölgə müharibəsi”nin ilk itkiləri olsa da, İran rəhbərliyi cavab vermək məcburiyyətində qalıb.
Düzdür, İranın qeyri-rəsmi kanallar vasitəsilə ABŞ-a əks-hücumunun qaçılmaz olduğunu bildirdiyi qeyd olunur və bu gələndə heç kim xüsusilə təəccüblənmədi. Buna baxmayaraq, bu hərəkətin nəticələri dərindir. Müharibə artıq eyni torpaq üzərində İsrail-Fələstin müharibəsi deyil; o, regionallaşdırılıb, hətta qloballaşıb.
Arxa planda İranın nüvə proqramının yaratdığı potensial təhlükə qorxulu görünür.
Son hadisələri nəzərə alsaq, İsrail üçün bu ekzistensial təhlükə gün keçdikcə daha az hipotetik hala gəlir. İran nüvə həddini keçmək üçün son addımları atacaqmı və sadəcə, bu ehtimal İsrail və ABŞ ilə müharibə ehtimalını artırırmı?
Bu, indi bütün region üçün böyük sualdır.
Üstəlik, bilirik ki, İranın məqsədləri regional üstünlük əldə etməkdən kənara çıxır. Rejim ABŞ-nin rəhbərlik etdiyi beynəlxalq nizamın böyük və inkişaf etməkdə olan güclərin rəqabət apardığı daha çoxqütblü sistemlə əvəzlənməsini alqışlayardı. Bu yeni beynəlxalq nizamda güclü mövqeyə sahib olmaq üçün nüvə silahları, ən müasir texnologiyalara çıxış və Qərbin genişmiqyaslı sanksiyalarının nəzərdə tutduğu iqtisadi təcridin dayandırılması tələb olunur. Bütün bunlar indi Çin, Rusiya və Qlobal Cənubun bəzi hissələri ilə dərinləşən əlaqələri sayəsində mümkün görünür.
İran teokratları ölkə daxilində çətin vəziyyətdə olduqlarını bilirlər. Qadınların, gənclərin və etnik azlıqların (məsələn, Kürdüstan və Bəlucistanda) başçılıq etdiyi genişmiqyaslı etirazlar, hakim elita arasında tüğyan edən korrupsiya kimi, rejimi gözdən salıb. Ölkənin qocalmış rəhbərliyinin artıq heç bir legitimliyi yoxdur; o, sadəcə olaraq, açıq repressiya yolu ilə sağ qalır. Amma dəyənəklərə və güllələrə güvənmək bir müddət işləyə bilsə də, bu, uzunmüddətli uğurun resepti deyil.
Geosiyasi baxımdan isə vəziyyət tamam başqadır. İranın teokratik rejimi ABŞ-nin rəhbərlik etdiyi dünya nizamından uzaqlaşmanın böyük qalibləri arasındadır. Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinə görə, İranın nüvə proqramı hər zamankından daha da irəliləyərək, onu bomba üçün kifayət qədər silah dərəcəli uranı zənginləşdirmə ərəfəsində qoyub. Həm də güman etmək lazımdır ki, İran nüvə başlığı yaratmaq üçün texnoloji biliklərə və onu çatdırmaq üçün sistemlərə malikdir.
Getdikcə daha əlverişli geosiyasi mənzərədə İranın Rusiya və Çinlə rahat nikahı böyük əhəmiyyət kəsb edir, həm də ona görə ki, bu, rejimə onilliklərlə davam edən beynəlxalq təcriddən qurtulmağa imkan verəcək. Yeni və inkişaf etməkdə olan güclər Qərb hegemonluğunun imkanları xaricində yeni çoxtərəfli strukturlar inkişaf etdirməyə çalışdıqca, İran demək olar ki, istər-istəməz faydalanacaq.
Yaxın Şərqdəki müharibə Ukrayna və Tayvanı da əhatə edən daha geniş kontekstdə başa düşülməlidir. Biz Qərbin rəhbərlik etdiyi köhnə nizamı istənilən vasitə ilə - hətta açıq müharibə ilə devirmək üçün getdikcə daha cəsarətli və iddialı səylərin şahidi oluruq.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 19:26
Türk ordusu dünyanın ən güclüsüdür
Dünən, 19:01
Qorxulu virus dünyanı yenidən təhdid edir
Dünən, 18:00
Tramp: İran yer üzündən silinməlidir!
Dünən, 10:56
Kolleclərə ixtisas seçimi başlayıb
25-07-2024, 17:27
Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi Ermənistana xəbərdarlıq edib
25-07-2024, 16:04
Tovuzda kəşfiyyata cəhd edən Ermənistan PUA-sı ərazidən uzaqlaşdırılıb
25-07-2024, 15:40
İrana qarşı yeni ittifaq yarana bilər
25-07-2024, 13:54
Ən qaynar bölgəyə sülhməramlı göndərmək istəyirlər
25-07-2024, 12:36
757 milyon insan aclıqla üzləşib - Hesabat
25-07-2024, 10:50
İki ali məktəbdə nöqsanlar aşkarlanıb
25-07-2024, 10:28
ABŞ-ın neçə nüvə silahı var?
25-07-2024, 10:03
Bayden Putinin Ukraynaya hücumunu dayandırmağa çalışacaq
25-07-2024, 08:45
NASA Marsda apardığı araşdırmanı yekunlaşdırıb
24-07-2024, 20:05
Hərbi hissə komandiri həbs edilib
24-07-2024, 16:36
İranla sərhəddə silahlı insident: iki sərhədçimiz xəsarət alıb - Fotolar
24-07-2024, 16:06
Parklanma qaydalarının pozulmasına görə cərimələr artırılıb
24-07-2024, 14:49
Ukrayna-Rusiya danışıqları başlaya bilər
24-07-2024, 14:23
Dövlət İmtahan Mərkəzində daha iki təyinat olub - Fotolar
24-07-2024, 12:46
Rusiya türk dövləti olacaqmı? - Ekspert rəyləri
24-07-2024, 12:37
Çaylarda daşqın və sel gözlənilir - Proqnoz
24-07-2024, 10:25
Daha 31 nəfərin deputatlığa namizədliyi qeydə alınıb
24-07-2024, 10:18
Azərbaycan və Rusiya XİN-ləri arasında məsləhətləşmə olub
24-07-2024, 08:16
Ayda suyun izi tapılıb
23-07-2024, 17:13
Xalq artisti Ağadadaş Ağayev gözətçiyə balta ilə hücum edib, yaralı var - (Yenilənib)
23-07-2024, 15:44
16 yaşına çatmayanlarla nişanlananları ağır cəza gözləyir - Fərman
23-07-2024, 15:41
Prezident əmi, xala, bibi və dayı uşaqlarının evliliyinə qoyulan qadağanı təsdiqləyib
23-07-2024, 15:36
Prezident Məleykə Abbaszadə ilə bağlı sərəncam imzalayıb
23-07-2024, 12:58
Pezeşkian İran-ABŞ münasibətini normallaşdıra biləcəkmi?
23-07-2024, 10:10
Dünyanı nüvə silahı ilə hədələyirlər
23-07-2024, 10:04
Bakıda ata bir uşağını öldürüb digərini yaraladıqdan sonra intihar edib - (Yenilənib)
23-07-2024, 09:29
İki türk döyüş təyyarələri üçün süni intellekt hazırlayıb - Foto
23-07-2024, 08:26
Yeni qalaktika kəşf edilib
23-07-2024, 08:00
Qərbin Rusiya ilə qarşıdurmasının aktiv mərhələsi başlayıb - Senator
22-07-2024, 22:40
ABŞ Azərbaycan və Ermənistanın sülh sazişi istiqamətində irəliləyişlərini dəstəkləyir
22-07-2024, 14:15
20 dərəcədən yüksək isti hava infarkt riskini artırır
22-07-2024, 13:20
Tehran İsrail raketlərinin hədəfinə çevrilə bilər
22-07-2024, 09:58
Gənc xanəndə: “Məcnun kimi səhnəyə çıxmaq ən böyük arzularımdan biri olub” - Müsahibə
22-07-2024, 09:13
ABŞ-da seçkilər: demokrat liderlər Harrisi dəstəkləyir
21-07-2024, 23:54
Bayden prezident postuna Harrisin namizədliyini dəstəkləyir
21-07-2024, 23:07
Bayden prezidentliyə namizədlikdən geri çəkilib
21-07-2024, 13:10
Hərbi liseylərə qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
21-07-2024, 09:30
Ordumuzun mövqeləri atəşə tutulub
21-07-2024, 08:05
Prezident ll Şuşa Qlobal Media Forumunda sualları cavablandırıb - Tam mətn (Yenilənib) - Video, Fotolar
20-07-2024, 12:31
Mina təhlükəsi ilə bağlı əhaliyə növbəti xəbərdarlıq edilib
19-07-2024, 16:18
Orban: Tramp seçkidə qalib gəlsə, sülh erası başlayacaq