Beşinci görüş: Ermənistan-Türkiyə sərhədi nə vaxt açılacaq?
Tarix: 31-07-2024 15:01 | Bölmə: Slayd
Beşinci görüş: Ermənistan-Türkiyə sərhədi nə vaxt açılacaq?

Ermənistan və Türkiyənin xüsusi nümayəndələri Ruben Rubinyan və Serdar Kılıç ölkələrinin sərhədində görüşüblər. Danışıqların birinci hissəsi Ermənistan, ikinci hissəsi Türkiyə tərəfində baş tutub.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.

Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:

Bu, Yerevan və Ankara üçün ilk belə təcrübədir. Bundan əvvəl xüsusi nümayəndələr bir dəfə Moskvada, üç dəfə Vyanada görüşüblər, lakin o vaxtdan iki ildən bir qədər çox vaxt keçib.

Maraqlıdır ki, 2022-ci il iyulun 1-də Avstriyanın paytaxtında tərəflər üçüncü ölkə vətəndaşlarının və diplomatik pasportlara malik olan şəxslərin quru sərhədini mümkün qədər tez keçmək imkanını təmin etmək barədə razılığa gəliblər. Lakin müqavilə hələ də icra olunmayıb.

Beşinci görüş ikitərəfli münasibətlərin normallaşması istiqamətində daha bir kiçik addım olsa da, heç bir sensasiya gətirməyib.

Beləliklə, tərəflər bütün əvvəlki razılaşmaları təsdiqləyib və Ahurik-Akyaka dəmir yolu sərhəd-keçid məntəqəsinin işə salınması üçün imkanlar yaradacaq texniki ehtiyacların qiymətləndirilməsi, habelə diplomatik/xidməti pasportlara malik olan şəxslər üçün viza prosedurlarının qarşılıqlı sadələşdirilməsi barədə qərar qəbul ediblər.

Eyni zamanda, danışıqların özü 1993-cü ildə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi fonunda bağlanmış Marqara keçid məntəqəsinə baxışla başlayıb. Sərhədin tezliklə açılmasına ümid edən Ermənistan hakimiyyəti danışıqlardan bir qədər əvvəl, iyulun 26-da baş nazir Nikol Paşinyan tərəfindən onun modernləşdirilməsinə 2,5 milyon dollar yatırıb. Ermənistanın ərazi idarəetmə və infrastruktur naziri Qnel Sanosyan onu əmin edib ki, bütün işləri qısa müddətdə başa çatdırmaq olar. “Əgər açılsa...”, - deyə Paşinyan qeyd edib.

Bu, istisna hal kimi də olsa, artıq 2023-cü ilin fevralında edilib. Daha sonra İrəvan 100 ton humanitar yardım köçürməklə Ankaraya Türkiyənin cənub-şərqində baş vermiş zəlzələnin nəticələrini aradan qaldırmağa köməklik göstərib.

Yeri gəlmişkən, Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan xüsusi nümayəndələrin görüşü ərəfəsində qalmaqallı açıqlama verib: Ankara Qarabağda olduğu kimi İsrailə də girə bilər. Bununla bağlı Türkiyənin sadiq müttəfiqi hesab edilən Azərbaycan hakimiyyəti təkzib verib. “Hər hansı ölkənin hərbi qulluqçularının Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün və suverenliyinin bərpası ilə bağlı hərbi əməliyyatlarda iştirakı ilə bağlı bəyanatların heç bir əsası yoxdur”, - deyə Müdafiə Nazirliyinin bəyanatında bildirilir.

Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev dəfələrlə etiraf edib ki, Türkiyənin köməyi olmasaydı, Qarabağ uğrunda 44 günlük müharibədə qalib gəlmək “çətin olardı”. O, eyni zamanda, 2020-ci ilin payızında əldə edilən hərbi uğurlarda Azərbaycan Ordusunun həlledici rolunu daim vurğulayırdı. Öz növbəsində, erməni KİV-ləri hətta İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı döyüş bölgəsində türk muzdluları haqqında fəal şəkildə məlumat yayıblar.

Necə olursa-olsun, Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan Kiprə səfəri çərçivəsində jurnalistlərə açıqlamasında İrəvanın Bakı ilə sülhə hazır olduğunu bildirib. Eyni zamanda o, Ermənistanın sərhəd insidentinin, eləcə də silahlara nəzarət mexanizmlərinin yaradılması təşəbbüslərinin hələ də azərbaycanlı həmkarlarının dəstəyini almadığını, lakin təkliflərin qüvvədə qaldığını bildirib. "Hesab edirəm ki, biz indiki tarixi andan düşmənçilik səhifəsini bağlamaq və mühüm yol ayrıcında olan bütün regionun iqtisadi inkişafı və çiçəklənməsi üçün daha yaxşı gələcək hazırlamaq üçün istifadə etməliyik", - Mirzoyan vurğulayıb.

Azərbaycan hakimiyyəti əmindir ki, erməni həmkarları sülhü yalnız sözlə istəyirlər. İlham Əliyev Paşinyanı Avropa Birliyinin iyunda keçiriləcək sammiti çərçivəsində Londonda danışıqlar aparmaq istəməməkdə ittiham edib: “Əgər o (Paşinyan – N.Q.) mənimlə danışmaq istəməyibsə, onda hansı sülh müqaviləsindən danışa bilərik?”

Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi təmasdan imtina edənin azərbaycanlılar olduğunu iddia edir.

“Mirzoyan, sözün əsl mənasında, hər həftə Ermənistanın Azərbaycanla sülh müqaviləsi imzalamağa hazır olduğunu bəyan edir. Amma bunun üçün İrəvan öz Konstitusiyasını dəyişməlidir ki, Bakıya qarşı ərazi iddialarına istinad olmasın. Azərbaycan hakimiyyətinin ikinci tələbi ondan ibarətdir ki, Azərbaycan və Ermənistan Minsk Qrupundan birgə çıxdığını elan etsin. Bakı Qarabağ üzərində öz suverenliyini bərpa etdikdən sonra ona olan ehtiyac aradan qalxdı... Uduzan qalibin şərtlərini qəbul etməlidir”, - “Atlas” Azərbaycan Siyasi Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Elxan Şahinoğlu NG-yə bildirib.

Onun sözlərinə görə, Azərbaycanın tələbləri ağlasığmaz deyil, lakin Ermənistan bu tələbləri yerinə yetirməsə, Bakı qonşusunun silahlanmasına da əl atmayacaq.

Strateji Araşdırmalar və Təşəbbüslər üzrə Analitik Mərkəzin (ACSIS) rəhbəri Ayk Xalatyan qeyd edib ki, Ermənistan hakimiyyəti “nəyin bahasına olursa-olsun sülh” məntiqi ilə hərəkət etməkdə davam edərək, sərhədin açılmasından əhəmiyyətli iqtisadi fayda əldə etmək üçün Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa ümid edir. Qarabağın itirilməsinə və Azərbaycana birtərəfli güzəştlərə görə öz həmvətənlərinin qarşısında haqq qazandırmaq üçün.

“Uğur qazanacaqları ehtimalı azdır. Ankara qəti şəkildə bu xətti müdafiə edir ki, yalnız Ermənistan-Azərbaycan münasibətləri normallaşdıqdan sonra Ermənistan və Türkiyə arasında nizamlanma mümkündür. Hər iki ölkə öz müttəfiqliyinə sadiqdir və regionda birgə fəaliyyət göstərir”, - Xalatyan izah edib.

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər
27-10-2024, 09:59 İki rayona qar yağıb