16:46 / 19-04-2024
İlham Əliyev Rusiyaya gedir
İlham Əliyev “Haropu” qucaqlamaqla İrana mesaj göndərdi - Amerikalı analitik
Tarix: 12-10-2021 16:51 | Bölmə: Slayd
İlham Əliyev “Haropu” qucaqlamaqla İrana mesaj göndərdi

“Bir şəkil min bir siyasət məlumatına dəyər. Oktyabrın 4-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev kameralar qarşısına çıxıb. O, jurnalistlərin önündə işıq saçaraq, İsrail istehsalı olan kamikadze pilotsuz təyyarəsi olan “Haropu” oxşayıb, sığal çəkib və qolları arasına alaraq qucaqlayıb”.

Reyting.az
xəbər verir ki, bunu “Wall Stree Journal” nəşrində Hudson İnstitutunun analitiki Maykl Doran yazıb.

Müəllif daha sonra qeyd edir:

Texniki olaraq səmada dövrə vuran "döyüş sursatı" kimi təsnif edilən “Harop” missiyasının son mərhələlərində, qanadlı bir raket kimi, hədəflərinə çırpılaraq zərbəylə partlayır. İlk mərhələlərdə, döyüş sahəsinin üstündə fırlanan və hədəflərin ortaya çıxmasını gözləyən PUA kimi fəaliyyət göstərir. “Harop” keçən il Ermənistana qarşı qələbədə oynadığı rol sayəsində Azərbaycanda yaxşı tanınır.

Bu fotosessiyanı cənab Əliyev İran üçün təşkil edib. Son həftələrdə Tehran, Azərbaycanın sərhədində hərbi təlimlərlə kobud bir təhdid kampaniyası həyata keçirib. "Niyə indi və niyə sərhədimizdə? - deyə İlham Əliyev açıq şəkildə soruşub. - Azərbaycanın müstəqilliyinin 30 ilində belə hadisələr olmayıb".

İran rəsmiləri Azərbaycanın İsraillə ittifaqına son qoymasını tələb edərək cavab verib. Xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahian deyib: "Sionist rejimin (İsrailin) milli təhlükəsizliyimizə qarşı sərhədlərimizin yanında olmasına və fəaliyyətinə dözmürük. Bununla əlaqədar lazım olan hər şeyi edəcəyik".

İranın narahat olmaq üçün yaxşı bir səbəbi var. İqtisadiyyatı bərbad vəziyyətdədir və işsizlik tüğyan edir. Bunun əksinə olaraq, Azərbaycanın iqtisadiyyatı güclüdür və ordusu 2020-ci ildə Ermənistanla müharibə zamanı Azərbaycanı yenidən təchiz etmək üçün hərbi hava gəmisi təşkil edən İsrailin yardımı sayəsində qismən güclüdür.

Tehrandan baxdıqda, İsrailin Bakıdakı nüfuzu, Azərbaycanın İran cəmiyyətinə fövqəladə nüfuz etməsi dəhşətli görünür. Şiə türk xalqı olan etnik azərbaycanlılar İran əhalisinin böyük bir hissəsini təxminən 20-30 faiz arasında təşkil edir. Onlar ölkənin şimal-qərb hissəsində, Azərbaycanla sərhəddə cəmləniblər. Böyük bir ayrılıq hərəkatı inkişaf etməsə də, narazılıq çoxalır və Azərbaycanla güclü həmrəylik hissləri tez-tez nümayiş etdirilir.



İran hökuməti uzun müddətdir güman edir ki, İsrailin İranın nüvə proqramına qarşı gizli müharibəsinin uğurları Azərbaycanın gizli şəbəkələri hesabınadır, buna görə özünü onlara borclu hesab edir. 2012-ci ildə motosikletli iki kişi iranlı nüvə alimi Mustafa Əhmədi Rouşənin avtomobilinə maqnit bombası taxdıqından sonra İranın Xarici İşlər Nazirliyi Azərbaycan səfirini çağırıb və Azərbaycanın İsrail kəşfiyyatına göstərdiyi yardıma etiraz edilib.

İsrailin gizli əməliyyatları üçün həqiqətən birbaşa yardım alıb-almaması hər kəsin təxminidir. Necə olursa-olsun, israillilər Azərbaycanın yüksəlişinin İslam Respublikasını balansdan çıxardığını açıq şəkildə tanıyırlar. İrandakı azərbaycanlı azlığın nümayəndələri İranın müharibə zamanı Rusiyaya erməni ordusunu yenidən təchiz etməsinə kömək etdiyini biləndə nəqliyyat vasitələrini sabotaj edib və ictimai etirazlara başlayıb. Üstəlik, Azərbaycan Ordusunun qələbəsi Tehranı Cənubi Qafqazdakı müharibədən sonrakı diplomatiyadan kənarlaşdırıb. İranın digər sərhədlərinin heç birində Tehran hadisələri formalaşdırmaq üçün özünü bu qədər açıq və aciz hiss etmir.

Cəmi 10 milyon əhalisi olan Azərbaycanın Amerikanın köməyi olmadan İranı caydırdığını söyləmək çox az şeydir. Bəzən ABŞ aktiv şəkildə mane olur. 2012-ci ildə Obama administrasiyası İranın “başını sığallayarkən”, ABŞ-ın yüksək vəzifəli şəxsləri Azərbaycanla İsrail arasında hərbi əməkdaşlıq haqqında mediaya məlumat verərək, bunun qarşısını almaq istəyiblər.

İndi Vaşinqton yenidən Tehranla “eşq macərası” yaşayır. Bakı ilə Qüds arasında əməkdaşlığa mane olmaq üçün heç bir iş görməsə də, İranın təcavüzü qarşısında administrasiyanın laqeyd mövqeyi, Azərbaycan kimi, digərləri üçün də qorxutma mühit yaradıb.

Bayden administrasiyasının İsrailin nümunəsini izləməsi daha yaxşı olardı. Yüksələn Azərbaycanın ABŞ-a faydaları İrana qarşı mübarizə səylərindən çox üstündür. Azərbaycan həm İran, həm də Rusiya ilə həmsərhəd olan yeganə ölkədir. Güclü və özünə güvənən Bakı Moskvaya qarşı da tarazlıqdır.

Əfqanıstandan xaotik çəkilmə göstərir ki, ABŞ qlobal siyasətdə lider güc olaraq qalmaq istəyirsə, hərbi müdaxilələrdən çəkinən seçiciyə hörmətlə yanaşı, şərçi beynəlxalq aktyorların qarşısını almaq üçün bir yol tapmalıdır. Bu zərurətləri tarazlaşdırmağın ən yaxşı üsulu qabiliyyətli hərbçiləri olan və onlardan istifadə etməkdən qorxmayan ölkələrlə məhsuldar ünsiyyət qurmaqdır.

Cənab Əliyev “Harop”u qucaqlayanda qəsdən İran əleyhinə tabesizlik mesajı göndərirdi. O, istəmədən Vaşinqtona da bir müdrik məsləhət yoladı: “Yeni çətinliklər yeni dostlar tələb edir”.

Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}