12:55 / 07-12-2021
Bakıda Həştərxan vilayətinin İşgüzar Mərkəzinin açılışı olub
12:49 / 07-12-2021
Rusiyada daha 1182 nəfər koronavirusdan ölüb
12:44 / 07-12-2021
Bakıda NATO-nun təlim kursları başlayıb
12:39 / 07-12-2021
Gürcüstanda alınan sürücülük vəsiqələri Avropada tanınacaq
12:37 / 07-12-2021
Dövlət Xidmətinin komissiya sədrinə 4 il cəza verilib
12:23 / 07-12-2021
Azərbaycanın iki filmi beynəlxalq festivalda mükafat qazanıb
12:17 / 07-12-2021
Prezident İlham Əliyev qubernatoru qəbul edib - Yenilənib
12:10 / 07-12-2021
Rusiya Gürcüstan vətəndaşlarına 10 milyon avro ödəyəcək
11:59 / 07-12-2021
Telman İsmayılovun mülklərinə həbs qoyulub
11:52 / 07-12-2021
Ukrayna ABŞ-dan hərbi kömək istəyib
11:45 / 07-12-2021
Füzuli və Cəbrayılda minaya düşən şəxslərə əlillik veriləcək
11:33 / 07-12-2021
Ruslar SSRİ haqqında: gənclərin bilgisi yox, 45 yaşdan yuxarı olanlar isə...
11:31 / 07-12-2021
Gürcüstanın Baş naziri Dünya İqtisadi Forumuna dəvət olunub
11:29 / 07-12-2021
Azərbaycan nefti bahalaşır
11:20 / 07-12-2021
Gürcüstanda daha 4509 nəfər koronavirusa yoluxub
11:17 / 07-12-2021
Ermənistanda daha 240 nəfərdə COVID-19 aşkarlanıb
11:01 / 07-12-2021
Füzuli rayonunda silah-sursat tapılıb
10:58 / 07-12-2021
Ağdamdan yeni görüntülər - Video
10:50 / 07-12-2021
“Omikron”a qalib gəlməyin yeganə üsulu açıqlanıb
10:39 / 07-12-2021
Bayden və Putin Ukraynanı müzakirə edəcəklər
10:01 / 07-12-2021
12 aktiv koronavirus xəstəsi saxlanılıb
09:43 / 07-12-2021
Nazirliyin 19 əməkdaşı işdən çıxarılıb - Səbəb
08:42 / 07-12-2021
Keçmiş məhkumdan heroin götürülüb
08:32 / 07-12-2021
Azərbaycanda zəlzələ baş verib
08:27 / 07-12-2021
Şəhid ailələri və qazilərimizə yeni vergi güzəştləri tətbiq olunacaq
08:00 / 07-12-2021
"Qəbələ" Tbilisidə uğur qazana bilməyib
00:31 / 07-12-2021
ABŞ Pekin Olimpiadasını diplomatik yolla boykot edib
22:59 / 06-12-2021
Modelyer müğənniyə yönələn ittihamlarla razılaşmır - Video
22:55 / 06-12-2021
Azərbaycan Afrika ölkələrinə vaksin göndərib
22:40 / 06-12-2021
Messi ilə Ronaldo arasında seçim olub
19:00 / 04-12-2021
ABŞ-ın hərbi təyyarələri Krıma daxil olub - Qarşıdurma
13:59 / 02-12-2021
Çində uyğurların saxlandığı əsir düşərgələrinin gizli videosu yayılıb - Video+Fotolar
18:34 / 04-12-2021
Türkiyədə yaşayan ermənilər: “Azərbaycan, Türkiyə və Ermənistan münasibətləri normallaşmalıdır”
13:27 / 06-12-2021
Məcburi köçkünlərin statusu ilə bağlı qanun layihəsi hökumətə təqdim olunub
19:28 / 05-12-2021
Professor prezident İlham Əliyevi təbrik edib
17:07 / 02-12-2021
“Ermənilərin başına daha bir yumruq dəyməlidir ki...” - Professorun şərhi
10:37 / 06-12-2021
Qərbi Azərbaycandan sonuncu deportasiya aktından 33 il ötür
15:59 / 06-12-2021
ABŞ və Fransa ordusu Türkiyənin 5 kilometrliyinə çatıb - Fotolar
12:38 / 06-12-2021
Müəllimlərlə bağlı proqramın ikinci mərhələsi başlayır
17:09 / 06-12-2021
Türkiyənin yeni nazirinin İran kəşfiyyatçısı ilə əlaqəsi üzə çıxıb
Pandemiyanın daha bir fəsadı - Alimlər həyəcan təbili çalır
Tarix: 11-11-2021 16:47 | Bölmə: Cəmiyyət / Araşdırma
2021-ci il avqustun sonunadək COVİD-19 pandemiyası ilə bağlı dünyada səkkiz milyon tondan artıq plastik tullantı əmələ gəlib.
“Proceedings of the National Academy of Sciences” jurnalı Çin və Amerika tədqiqatçılarının pandemiyanın vurduğu ekoloji ziyanla bağlı məqaləsini dərc edib. Birgə araşdırmanın nəticələrinə əsasən, plastik qabların 25 milyondan çoxu artıq okeanlarda toplanıb.
Kaliforniya və Nankin universitetlərinin alimləri tullantıların həcmini hesablamaqdan ötrü 193 ölkənin su hövzəsində pandemiya nəticəsində əmələ gələn plastik zibilin (maskalar, test dəstləri, xəstəxanaların qab tullantıları) yayılma modelindən istifadə ediblər. Yəni, onun günəş şüalarının və planktonun təsiri altında parçalanaraq okeanların səthi ilə hərəkət etməsini və suyun dibinə çökməsini izləyiblər.
Tədqiqatın gedişində aydın olub ki, COVID-19 pandemiyası planetdə əlavə olaraq 8,6 milyon ton plastik tullantıların əmələ gəlməsinə səbəb olub. Həmin tullantıların 87,4 faizi məhz xəstəxanaların payına düşür. Bu həcmin 7,6 faizi birdəfəlik maskaların, 0,3 faizi testlərin payına düşür. Okeanlarda toplanan plastik zibilin 25,9 min tonunu çaylar axıdır ki, bunun da 73 faizi Asiya çaylarından daxil olur. Üç ən böyük çirkləndirmə mənbəyi - Şatt-əl-Ərəb, Hind və Yantzı çaylarıdır, altıncı sırada Amur çayı gəlir. Okean çirklənməsinin cəmi 11 faizi Avropa çaylarının payına düşür.
Çin və Amerika tədqiqatçılarının qənaətinə görə, hazırda okeanlarda qərar tutmuş plastik zibil üç-beş ildən sonra ya çimərliklərdə peyda olacaq, ya da okeanın dibinə çökəcək. Eyni zamanda, zibilin bir hissəsi hələ uzun müddət okeanların hövzələrində qalacaq. Bu fakt tədqiqatçıları xüsusi olaraq narahat edir, çünki, 2025-ci ildə həmin Şimal buzlu okeanda plastik yığınından yeni qütb dairəsi əmələ gələ bilər.
Plastikdan dizel yanacağı da alınır
Sintetik polimer materialından hazırlanan plastmas qabların istifadə sahələrini sadalamaqla qurtarmaz. Onlardan ən müxtəlif məhsulların - elektrik cihazlarının, mebelin, uşaq oyuncaqlarının, tibbi avadanlığın qablaşdırılmasında istifadə olunur. Fəqət bu materialların böyük qisminin istehsal prosesini ekoloji cəhətdən zərərsiz saymaq çox çətindir. Bu məhsullar, bir qayda olaraq, neftdən, kömürdən və təbii qazdan alınan polimerlərdən hazırlanır. Plastikin xarab olması, çürüməsi isə neçə yüz illər davam edə bilər. Deməli, onları təkrar emala göndərmək lazımdır. Alimlərin qənaətinə görə, ümumiyyətlə, plastik qabların yenidən emalı elə də çətin proses deyil. Sadəcə, məhsulu xırdalamaq, əritmək, sonra da ondan yeni məhsullar, o cümlədən, dizel yanacağı almaq mümkündür.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-11-2021 16:47 | Bölmə: Cəmiyyət / Araşdırma
2021-ci il avqustun sonunadək COVİD-19 pandemiyası ilə bağlı dünyada səkkiz milyon tondan artıq plastik tullantı əmələ gəlib.
“Proceedings of the National Academy of Sciences” jurnalı Çin və Amerika tədqiqatçılarının pandemiyanın vurduğu ekoloji ziyanla bağlı məqaləsini dərc edib. Birgə araşdırmanın nəticələrinə əsasən, plastik qabların 25 milyondan çoxu artıq okeanlarda toplanıb.
Kaliforniya və Nankin universitetlərinin alimləri tullantıların həcmini hesablamaqdan ötrü 193 ölkənin su hövzəsində pandemiya nəticəsində əmələ gələn plastik zibilin (maskalar, test dəstləri, xəstəxanaların qab tullantıları) yayılma modelindən istifadə ediblər. Yəni, onun günəş şüalarının və planktonun təsiri altında parçalanaraq okeanların səthi ilə hərəkət etməsini və suyun dibinə çökməsini izləyiblər.
Tədqiqatın gedişində aydın olub ki, COVID-19 pandemiyası planetdə əlavə olaraq 8,6 milyon ton plastik tullantıların əmələ gəlməsinə səbəb olub. Həmin tullantıların 87,4 faizi məhz xəstəxanaların payına düşür. Bu həcmin 7,6 faizi birdəfəlik maskaların, 0,3 faizi testlərin payına düşür. Okeanlarda toplanan plastik zibilin 25,9 min tonunu çaylar axıdır ki, bunun da 73 faizi Asiya çaylarından daxil olur. Üç ən böyük çirkləndirmə mənbəyi - Şatt-əl-Ərəb, Hind və Yantzı çaylarıdır, altıncı sırada Amur çayı gəlir. Okean çirklənməsinin cəmi 11 faizi Avropa çaylarının payına düşür.
Çin və Amerika tədqiqatçılarının qənaətinə görə, hazırda okeanlarda qərar tutmuş plastik zibil üç-beş ildən sonra ya çimərliklərdə peyda olacaq, ya da okeanın dibinə çökəcək. Eyni zamanda, zibilin bir hissəsi hələ uzun müddət okeanların hövzələrində qalacaq. Bu fakt tədqiqatçıları xüsusi olaraq narahat edir, çünki, 2025-ci ildə həmin Şimal buzlu okeanda plastik yığınından yeni qütb dairəsi əmələ gələ bilər.
Plastikdan dizel yanacağı da alınır
Sintetik polimer materialından hazırlanan plastmas qabların istifadə sahələrini sadalamaqla qurtarmaz. Onlardan ən müxtəlif məhsulların - elektrik cihazlarının, mebelin, uşaq oyuncaqlarının, tibbi avadanlığın qablaşdırılmasında istifadə olunur. Fəqət bu materialların böyük qisminin istehsal prosesini ekoloji cəhətdən zərərsiz saymaq çox çətindir. Bu məhsullar, bir qayda olaraq, neftdən, kömürdən və təbii qazdan alınan polimerlərdən hazırlanır. Plastikin xarab olması, çürüməsi isə neçə yüz illər davam edə bilər. Deməli, onları təkrar emala göndərmək lazımdır. Alimlərin qənaətinə görə, ümumiyyətlə, plastik qabların yenidən emalı elə də çətin proses deyil. Sadəcə, məhsulu xırdalamaq, əritmək, sonra da ondan yeni məhsullar, o cümlədən, dizel yanacağı almaq mümkündür.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 13:23
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Dünən, 11:24
Polis rəisi yeni vəzifəyə təyinat alıb
5-12-2021, 23:22
Azərbaycanlı deputatın oğlu Londonda gözəllik yarışmasına böyük məbləğdə vəsait xərcləyib - Foto
5-12-2021, 16:49
"Buster" doza üzrə vaksinasiya olunanların sayı bir milyonu ötüb
5-12-2021, 16:32
Azərbaycan Könüllülərinin IV Həmrəylik Forumu keçirilib
5-12-2021, 15:42
Gəncədə ağır qəza: ölən və xəsarət alanlar var - Yenilənib
5-12-2021, 12:17
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
5-12-2021, 08:38
Beş yaşdan kiçik uşaqlar da koronavirusa qarşı peyvənd olunacaq
5-12-2021, 00:33
Qarabağda daha bir erməni hərbçinin meyitinin qalıqları tapılıb
4-12-2021, 20:46
Cəlilabadda həbsdən yeni çıxan şəxs həmkəndlisini qətlə yetirib
4-12-2021, 18:00
Kürdəmirdə avtomobil su kanalına düşüb, xəsarət alan var
4-12-2021, 16:44
Buster doza ilə vaksin olunanların sayı 1 milyona çatır
4-12-2021, 12:31
Bakıda qəbiristanlıqda gözətçi bıçaqlanıb
4-12-2021, 12:13
Salyanda sahibkarın 63 min manatını oğurlayan şəxs tutulub
4-12-2021, 12:03
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
4-12-2021, 10:56
Sabiq direktor cinayət məsuliyyətindən azad edilib
3-12-2021, 17:58
Daha bir xəstəxana direktoru vəzifədən azad olunub
3-12-2021, 17:24
Nazir daha bir rayonun polis rəsini vəzifədən çıxarıb
3-12-2021, 17:15
DİN Zəngilanın Ağalı kəndinə köçəcək sakinlərə müraciət edib
3-12-2021, 16:35
Agentlik: "Daha 67 nəfərin diplomu tanınmayıb"
3-12-2021, 15:58
Nazir: "Əlilliklə bağlı sosial ödənişlərdə də artım olacaq"
3-12-2021, 15:16
Kəlbəcərin Tutğun təzahüründə geoloji-axtarış işlərinə başlanılıb
3-12-2021, 14:00
Məhkəmə hakimləri ilə bağlı layihə I oxunuşdan keçib
3-12-2021, 12:45
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
3-12-2021, 12:37
15 yaşı tamam olmamış vətəndaşlara şəxsiyyət vəsiqəsi veriləcək
3-12-2021, 12:26
Nikahın qeydə alınması və pozulmasına görə rüsumların artırılıb
3-12-2021, 10:59
Azərbaycan Ordusunun hərbçisi həlak olub
3-12-2021, 09:17
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti vətəndaşlara müraciət edib
2-12-2021, 17:41
Azərbaycanda 205 uşaq bağçasında nöqsanlar aşkarlanıb
11-11-2021, 16:47
Pandemiyanın daha bir fəsadı - Alimlər həyəcan təbili çalır
11-11-2021, 13:51
Ermənilərin törətdiyi ekoloji fəlakət beynəlxalq səviyyədə müzakirəyə çıxarılıb - Araşdırma
31-10-2021, 09:46
Baş tutmayan 12-ci abortun “fəsadı”: bioloji ana məşhur qızdan üzr istəyəcək - Fotolar
24-10-2021, 15:13
Naqafil güllə xanım-operatorun həyatına son qoyub - Fotolar
27-08-2021, 15:45
Azərbaycandakı əcnəbilərə vaksin vurulmur: pasportu necə alsınlar?
3-03-2021, 15:15
Koronavirusdan sağalanların səhhətində başqa problemlər yaranır
8-02-2021, 13:53
Azərbaycanın bir neçə universitetində dərslər bərpa olunmayacaq
6-11-2020, 12:21
Qarabağda ermənilərin yandırdığı və ya donuz tövləsinə çevrilən məbədlər - Araşdırma
7-08-2020, 14:27
Yeni idarəetmə sistemi gəlir: dövlət şirkətləri büdcənin “pulsoran”ı rolundan çıxarılacaq
19-06-2020, 15:03
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi Azərbaycan insanının qorxu indeksini öyrənmək üçün sorğu keçirib
12-06-2020, 14:15
Qarabağ üsyanı - 100 il: Mübarizə tariximizin şanlı səhifəsi
30-04-2020, 18:51
“8-ci kilometr bazarı”nın sahibi ilə bağlı müəmmalı hadisə: onu gecəyarısı kim və ya kimlər soyub?
2-04-2020, 13:39
Koronavirusdan sonra... - Dünyada böyük dəyişiklik gözlənilir
9-10-2019, 19:10
Ölkə təhsilində ciddi problemlər aşkarlanıb - Araşdırma
18-09-2019, 12:29
“Leş mafiyası”nı kimlər himayə edir? - Yeni detallar
2-09-2019, 08:06
Uşaqsız ailələrdə boşanma artıb - Statistika
27-08-2019, 22:16
Agentlik sədrinin biznes ortağı haqda yeni məlumatlar yayıldı - Fotolar
26-08-2019, 14:55
Komitə və ASC sədrlərinin keçirdiyi tenderlərin qalibi olan şirkət rəhbəri haqda sənədlər yayıldı - Siyahı
23-08-2019, 17:07
Deputat Ağalar Vəliyev xaricdə oğlunun adına nələr almayıb ki... - Siyahı yayıldı - Fotolar
26-06-2019, 12:20
Kimə hesabdan “2” yazaq? DSK sədri Tahir Budaqova, yoxsa MSK sədri Məzahir Pənahova... – Araşdırma
22-06-2019, 15:58
"Azəriqaz"dakı yoxlama niyə dayandırılıb? - Palatadan şübhəli qərar
10-05-2019, 13:38
İcra Hakimiyyəti heç bir səbəb göstərmədən bir ailəni evsiz qoydu
20-02-2019, 08:49
Dəmirqapı Dərbəndim: Rus işğalı, yoxsa... farsların əlindən nicat?
26-01-2019, 20:20
“Ən böyük Niyazi, ondan böyük yox” - Fazil Rəhmanzadə
19-01-2019, 20:14
Qarabağla bağlı növbəti təhlükəli plan işə düşüb - Ekspertlər
11-01-2019, 13:48
“O olmasın, bu olsun” əsəri farslar tərəfindən oğurlanıb? - Araşdırma
30-11-2018, 23:34
Təhsilə ayrılan büdcə vəsaitlərini mənimsəyirlər: İnvestisiya xərcləri artırılsa da, şəffaflıq təmin edilmir
14-10-2018, 00:06
Ali məktəblərə qəbul imtahanlarının yeni qaydaları narazılıq yaradıb
23-09-2018, 10:35
Minlərlə məzunun ali təhsil diplomu tanınmaya bilər - Xəbərdarlıq
26-05-2018, 21:11
On ikinci imza - Hacı Mirzə Səlim Axundzadə
20-05-2018, 01:47
Hökumət təhsildəki problemi həll edə bilmir - Ekspertlər
24-04-2018, 11:08
Çörəklə bağlı təhlükəli vəziyyət yaranıb; Un məmulatlarına zərərli maddələr qatılır - Ekspertlər
7-03-2018, 07:58
Azərbaycan qlobal qida terroruna məruz qalır - Ekspertlər
18-02-2018, 16:59
Ailə bünövrəsi və basdırılan minalar
17-12-2017, 14:28
Oğru məmurlara qarşı sərt cəza; Korrupsiya hesabına qurulmuş “iqtisadi imperiya”lar süquta yaxınlaşır
9-12-2017, 14:21
Nazirliyin proqnozları özünü doğrultmur; Naşı məmurlar əhalini xarici məhsullara möhtac qoyub
25-11-2017, 11:10
Yeni büdcə acınacaqlı vəziyyətdədir; Hökumət xalqın yaşayışında müsbət dəyişiklik edə bilməyəcək
22-09-2017, 12:11
Qadınların sosial-psixoloji problemləri və onların həlli yolları
21-08-2017, 13:57
Hökumət əhalinin qida təhlükəsizliyinə nəzarət edə bilmir
12-08-2017, 17:13
Azərbaycanın turizm sektoru pərakəndə vəziyyətdədir
18-06-2017, 12:12
Hökumət ölkənin ərzaq təhlükəsizliyini təmin edə bilmir
İslam Mustafayev: “Radiasiya xəritələrinin tərtib olunması, qonşu dövlətlərdən olan transsərhəd təsirlərin müəyyənləşdirilməsi həlli vacib olan məsələlərdir”
“Hakimə açılan atəş” romanı çapa hazırlanan Kənan Hacı deyir ki, xarakter güclü olanda mövzunun ağırlığı adamı qorxudur
Cahit Bağçı: "Əks təqdirdə, iki ölkə arasında problemlər intensiv şəkildə gündəmə gələcək"
Əli Abbasov: “Rusiyanın və ABŞ-ın təhlükəsizlik sistemi var. Ancaq Birləşmiş Avropanın belə bir sistemi yoxdur. Avropalılar təhlükəsizlik sisteminin yaradılmasından danışırlar. Belə bir addımın atılması faktiki olaraq NATO-nun parçalanması deməkdir”
Baba Bayramlı: "Dedi, ay ata, vallah nə deyim, gördüm həqiqətən ətrafda narazılıqlar çoxdur"
