23:20 / 03-07-2025
Günay Qurbanova yenidən Avropa çempionu olub
22:38 / 03-07-2025
Azərbaycan, Özbəkistan və Qırğızıstan prezidentləri Şahbulaq qalasında olublar - Foto
21:10 / 03-07-2025
Dövlət başçıları Qarabağ atlarının “Zəfər” şousunu izləyiblər - Fotolar
19:57 / 03-07-2025
"Sputnik-Azərbaycan" işi: beş nəfər barəsində polis nəzarəti qətimkan tədbiri seçilib
19:05 / 03-07-2025
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Ağdamın Xıdırlı kəndində olublar - (Yenilənib) - Fotolar
18:17 / 03-07-2025
Peşə tanınması: 179 namizəd keçid balını toplaya bilməyib
18:01 / 03-07-2025
Paşinyanın partiyası müxalifəti terrorçulara köməkdə ittiham edir
17:43 / 03-07-2025
"Qəbələ" Futbol Akademiyası fəaliyyətini dayandırıb
17:19 / 03-07-2025
Rusiya aktivlərinin müsadirəsi üçün layihə hazırlayıblar
16:47 / 03-07-2025
Azərbaycan dili üzrə test imtahanının nəticələri elan olunub
16:37 / 03-07-2025
Çempionlar Liqası: "Araz-Naxçıvan"ın rəqibləri müəyyənləşib
16:31 / 03-07-2025
Abituriyentlərin şikayətləri araşdırılıb
16:12 / 03-07-2025
Beyləqanda 16 yaşlı oğlan kanalda batıb
16:01 / 03-07-2025
Şahbaz Şərifin Azərbaycana səfəri başlayıb
15:55 / 03-07-2025
Azərbaycan və Özbəkistan prezidentləri Xankəndidə fabrikin fəaliyyəti ilə tanış olublar
15:43 / 03-07-2025
Güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
15:25 / 03-07-2025
Admiral ruslarla bağlı xəbərdarlıq edir
15:06 / 03-07-2025
Qırğızıstan prezidenti Azərbaycana işgüzar səfərə gəlib - Yenilənib
15:04 / 03-07-2025
İlham Əliyev Rəşid Meredovu qəbul edib - Fotolar
14:55 / 03-07-2025
ABŞ qoşunlarını Avropadan çıxaracaqlar
14:40 / 03-07-2025
İlham Əliyev Qarabağa səfər edib - (Yenilənib+) - Fotolar
14:34 / 03-07-2025
İki prezident Füzuli rayonuna səfər edib - Foto
14:29 / 03-07-2025
Ruslar sosial binaları vurub, ölən və yaralılar var
14:23 / 03-07-2025
Konstitusiya Məhkəməsinə yeni hakimlər təyin olunacaq
13:52 / 03-07-2025
İsrail iki ölkə barədə Rusiya ilə gizli danışıqlar aparıb
13:43 / 03-07-2025
Məhkəmə Vüqar Səfərli ilə bağlı qərar verib
13:08 / 03-07-2025
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
13:16 / 29-06-2025
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
17:57 / 30-06-2025
Bakıda əməliyyat: FTX-nın iki əməkdaşı saxlanılıb - (Yenilənib) - Fotolar
15:08 / 30-06-2025
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
21:03 / 30-06-2025
Rusiyada öldürülən qardaşların cənazəsi Azərbaycana gətirilib - (Yenilənib)
13:20 / 29-06-2025
Rezidenturaya qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
13:01 / 01-07-2025
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
13:16 / 02-07-2025
Mədəniyyət nazirinə kulturoloji tövsiyə - Akif Əli yazır
00:40 / 29-06-2025
Aleksey Overçukun Azərbaycana səfəri ləğv olunub
14:15 / 30-06-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
23:57 / 28-06-2025
Yekaterinburqda işgəncə görən azərbaycanlı: "Kafeyə basqın edib, bizi döyə-döyə kabab bişirtdirdilər”
12:56 / 29-06-2025
Rusiyanın Azərbaycanda keçiriləcək mədəniyyət tədbirləri ləğv edilib
11:03 / 30-06-2025
Rusiya ilə bağlı dəhşətli statistika açıqlanıb
Pandemiyanın daha bir fəsadı - Alimlər həyəcan təbili çalır
Tarix: 11-11-2021 16:47 | Bölmə: Cəmiyyət / Araşdırma
2021-ci il avqustun sonunadək COVİD-19 pandemiyası ilə bağlı dünyada səkkiz milyon tondan artıq plastik tullantı əmələ gəlib.
“Proceedings of the National Academy of Sciences” jurnalı Çin və Amerika tədqiqatçılarının pandemiyanın vurduğu ekoloji ziyanla bağlı məqaləsini dərc edib. Birgə araşdırmanın nəticələrinə əsasən, plastik qabların 25 milyondan çoxu artıq okeanlarda toplanıb.
Kaliforniya və Nankin universitetlərinin alimləri tullantıların həcmini hesablamaqdan ötrü 193 ölkənin su hövzəsində pandemiya nəticəsində əmələ gələn plastik zibilin (maskalar, test dəstləri, xəstəxanaların qab tullantıları) yayılma modelindən istifadə ediblər. Yəni, onun günəş şüalarının və planktonun təsiri altında parçalanaraq okeanların səthi ilə hərəkət etməsini və suyun dibinə çökməsini izləyiblər.
Tədqiqatın gedişində aydın olub ki, COVID-19 pandemiyası planetdə əlavə olaraq 8,6 milyon ton plastik tullantıların əmələ gəlməsinə səbəb olub. Həmin tullantıların 87,4 faizi məhz xəstəxanaların payına düşür. Bu həcmin 7,6 faizi birdəfəlik maskaların, 0,3 faizi testlərin payına düşür. Okeanlarda toplanan plastik zibilin 25,9 min tonunu çaylar axıdır ki, bunun da 73 faizi Asiya çaylarından daxil olur. Üç ən böyük çirkləndirmə mənbəyi - Şatt-əl-Ərəb, Hind və Yantzı çaylarıdır, altıncı sırada Amur çayı gəlir. Okean çirklənməsinin cəmi 11 faizi Avropa çaylarının payına düşür.
Çin və Amerika tədqiqatçılarının qənaətinə görə, hazırda okeanlarda qərar tutmuş plastik zibil üç-beş ildən sonra ya çimərliklərdə peyda olacaq, ya da okeanın dibinə çökəcək. Eyni zamanda, zibilin bir hissəsi hələ uzun müddət okeanların hövzələrində qalacaq. Bu fakt tədqiqatçıları xüsusi olaraq narahat edir, çünki, 2025-ci ildə həmin Şimal buzlu okeanda plastik yığınından yeni qütb dairəsi əmələ gələ bilər.
Plastikdan dizel yanacağı da alınır
Sintetik polimer materialından hazırlanan plastmas qabların istifadə sahələrini sadalamaqla qurtarmaz. Onlardan ən müxtəlif məhsulların - elektrik cihazlarının, mebelin, uşaq oyuncaqlarının, tibbi avadanlığın qablaşdırılmasında istifadə olunur. Fəqət bu materialların böyük qisminin istehsal prosesini ekoloji cəhətdən zərərsiz saymaq çox çətindir. Bu məhsullar, bir qayda olaraq, neftdən, kömürdən və təbii qazdan alınan polimerlərdən hazırlanır. Plastikin xarab olması, çürüməsi isə neçə yüz illər davam edə bilər. Deməli, onları təkrar emala göndərmək lazımdır. Alimlərin qənaətinə görə, ümumiyyətlə, plastik qabların yenidən emalı elə də çətin proses deyil. Sadəcə, məhsulu xırdalamaq, əritmək, sonra da ondan yeni məhsullar, o cümlədən, dizel yanacağı almaq mümkündür.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-11-2021 16:47 | Bölmə: Cəmiyyət / Araşdırma
2021-ci il avqustun sonunadək COVİD-19 pandemiyası ilə bağlı dünyada səkkiz milyon tondan artıq plastik tullantı əmələ gəlib.
“Proceedings of the National Academy of Sciences” jurnalı Çin və Amerika tədqiqatçılarının pandemiyanın vurduğu ekoloji ziyanla bağlı məqaləsini dərc edib. Birgə araşdırmanın nəticələrinə əsasən, plastik qabların 25 milyondan çoxu artıq okeanlarda toplanıb.
Kaliforniya və Nankin universitetlərinin alimləri tullantıların həcmini hesablamaqdan ötrü 193 ölkənin su hövzəsində pandemiya nəticəsində əmələ gələn plastik zibilin (maskalar, test dəstləri, xəstəxanaların qab tullantıları) yayılma modelindən istifadə ediblər. Yəni, onun günəş şüalarının və planktonun təsiri altında parçalanaraq okeanların səthi ilə hərəkət etməsini və suyun dibinə çökməsini izləyiblər.
Tədqiqatın gedişində aydın olub ki, COVID-19 pandemiyası planetdə əlavə olaraq 8,6 milyon ton plastik tullantıların əmələ gəlməsinə səbəb olub. Həmin tullantıların 87,4 faizi məhz xəstəxanaların payına düşür. Bu həcmin 7,6 faizi birdəfəlik maskaların, 0,3 faizi testlərin payına düşür. Okeanlarda toplanan plastik zibilin 25,9 min tonunu çaylar axıdır ki, bunun da 73 faizi Asiya çaylarından daxil olur. Üç ən böyük çirkləndirmə mənbəyi - Şatt-əl-Ərəb, Hind və Yantzı çaylarıdır, altıncı sırada Amur çayı gəlir. Okean çirklənməsinin cəmi 11 faizi Avropa çaylarının payına düşür.
Çin və Amerika tədqiqatçılarının qənaətinə görə, hazırda okeanlarda qərar tutmuş plastik zibil üç-beş ildən sonra ya çimərliklərdə peyda olacaq, ya da okeanın dibinə çökəcək. Eyni zamanda, zibilin bir hissəsi hələ uzun müddət okeanların hövzələrində qalacaq. Bu fakt tədqiqatçıları xüsusi olaraq narahat edir, çünki, 2025-ci ildə həmin Şimal buzlu okeanda plastik yığınından yeni qütb dairəsi əmələ gələ bilər.
Plastikdan dizel yanacağı da alınır
Sintetik polimer materialından hazırlanan plastmas qabların istifadə sahələrini sadalamaqla qurtarmaz. Onlardan ən müxtəlif məhsulların - elektrik cihazlarının, mebelin, uşaq oyuncaqlarının, tibbi avadanlığın qablaşdırılmasında istifadə olunur. Fəqət bu materialların böyük qisminin istehsal prosesini ekoloji cəhətdən zərərsiz saymaq çox çətindir. Bu məhsullar, bir qayda olaraq, neftdən, kömürdən və təbii qazdan alınan polimerlərdən hazırlanır. Plastikin xarab olması, çürüməsi isə neçə yüz illər davam edə bilər. Deməli, onları təkrar emala göndərmək lazımdır. Alimlərin qənaətinə görə, ümumiyyətlə, plastik qabların yenidən emalı elə də çətin proses deyil. Sadəcə, məhsulu xırdalamaq, əritmək, sonra da ondan yeni məhsullar, o cümlədən, dizel yanacağı almaq mümkündür.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:12
Beyləqanda 16 yaşlı oğlan kanalda batıb
Bu gün, 15:43
Güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
Bu gün, 13:43
Məhkəmə Vüqar Səfərli ilə bağlı qərar verib
Bu gün, 12:28
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Bu gün, 11:59
Jurnalist Günel Hacı müdir müavini təyin olunub
Bu gün, 08:12
Marsın səhraya çevrilməsinə səbəb nədir?
Dünən, 13:27
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 13:23
Polis Akademiyasında Məzun Günü keçirilib - Video
Dünən, 11:45
Nazir şöbə müdirini vəzifədən azad edib
Dünən, 08:10
Üzən qazma platforması batıb
1-07-2025, 17:23
Vəzifəli şəxslərin cinayət işini məhkəməyə göndəriblər
1-07-2025, 16:26
Beş şagirdimiz Azərbaycanı Yunanıstanda təmsil edəcək - Fotolar
1-07-2025, 15:47
Professor zəlzələ ilə bağlı xəbərdarlıq edir - Foto
1-07-2025, 14:08
Fransada istilər səbəbindən məktəblər bağlanıb
1-07-2025, 11:44
Yekaterinburqda öldürülən qadaşlarla bağlı ekspertiza rəyi açıqlanıb
1-07-2025, 08:11
“Trump Victory” ətiri satışdadır
30-06-2025, 16:10
İyul ayının hava proqnozu açıqlanıb
30-06-2025, 13:24
"Azərbaycanfilm"dəki partlayışla bağlı cinayət işi açılıb
30-06-2025, 13:15
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
30-06-2025, 12:55
Məhkəmə hüquq müdafiəçisi ilə bağlı qərar verib
30-06-2025, 10:12
Dinozavr skleti 6 milyon dollara hərraca çıxarılacaq
30-06-2025, 09:27
Hacıqabulda qəza: ölən və xəsarət alan var
30-06-2025, 08:23
Yanğınsöndürənləri atəşə tutublar
29-06-2025, 07:26
29 yaşlı şəxs qayınanasını qətlə yetirib, 3 nəfəri yaralayıb
28-06-2025, 08:32
Beş ay əvvəl Kürdə batan şəxsin meyiti tapılıb
27-06-2025, 12:57
Prokurorluq Bakıdakı partlayış hadisəsini araşdırır
27-06-2025, 00:25
"Azərbaycanfilm"in ərazisindəki yanğın söndürülüb - (Yenilənib)
27-06-2025, 00:02
Emil Mehtiyev idarə rəisi təyin olunub
26-06-2025, 18:04
Narkotik satan ata və oğlu tutulub
26-06-2025, 16:30
Azərbaycandakı dinlərarası harmoniya Tolerantlıq Evində müzakirə olunub
26-06-2025, 13:15
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
25-06-2025, 22:36
MÜTDA: "7 müəllimin nəticəsi ləğv ediləcək"
25-06-2025, 18:00
Beynəlxalq axtarışa verilmiş şəxsi Rusiyaya təhvil verilib
25-06-2025, 17:44
“Azəriqaz”ın baş direktoruna müavin təyin olunub
25-06-2025, 16:45
Bakıda əməliyyat: saxlanılanlar var - Video
25-06-2025, 16:39
Toy karvanında "avtoş"luq edən sürücülər saxlanılıb
25-06-2025, 15:29
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
25-06-2025, 12:33
Bakıda minik maşını “KamAZ”la toqquşub - İki qadın xəsarət alıb
5-08-2023, 16:30
Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar
12-04-2023, 09:12
Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
10-04-2023, 16:34
Ən təhlükəli, ən zəgin və ən ucuz şəhərlərin adı açıqlanıb - Siyahı
10-04-2023, 06:58
Böyük təhlükə xəbərdarlığı - Professor dövlət başçısına müraciət edib
31-03-2023, 21:54
Demokratiyanın qətli... - Araşdırma
24-03-2023, 22:33
Azərbaycanın xarici borcu nə qədərdir? - Araşdırma
16-12-2022, 10:33
Ermənilərin statistik yalanı - Qarabağda nə qədər erməni yaşayır?
23-08-2022, 11:06
Professor Azərbaycan prezidentinə müraciət edib: “Elmimizi xilas edin!”
22-03-2022, 13:10
Dünya ticarətinin 80 faizini təşkil edən gəmiçilik məhv edilib
11-03-2022, 16:09
Taxıl qıtlığı: dünya gözünü Avropa istehsalçılarına zilləyib
11-03-2022, 14:33
Böyük güclər Ukrayna səmasını niyə qapatmaq istəmir?
17-02-2022, 15:45
Kürdə su azalır: "Vəziyyət yaxın illərdə düzəlməyəcək" - Araşdırma
11-11-2021, 16:47
Pandemiyanın daha bir fəsadı - Alimlər həyəcan təbili çalır
11-11-2021, 13:51
Ermənilərin törətdiyi ekoloji fəlakət beynəlxalq səviyyədə müzakirəyə çıxarılıb - Araşdırma
31-10-2021, 09:46
Baş tutmayan 12-ci abortun “fəsadı”: bioloji ana məşhur qızdan üzr istəyəcək - Fotolar
24-10-2021, 15:13
Naqafil güllə xanım-operatorun həyatına son qoyub - Fotolar
27-08-2021, 15:45
Azərbaycandakı əcnəbilərə vaksin vurulmur: pasportu necə alsınlar?
3-03-2021, 15:15
Koronavirusdan sağalanların səhhətində başqa problemlər yaranır
8-02-2021, 13:53
Azərbaycanın bir neçə universitetində dərslər bərpa olunmayacaq
6-11-2020, 12:21
Qarabağda ermənilərin yandırdığı və ya donuz tövləsinə çevrilən məbədlər - Araşdırma
7-08-2020, 14:27
Yeni idarəetmə sistemi gəlir: dövlət şirkətləri büdcənin “pulsoran”ı rolundan çıxarılacaq
19-06-2020, 15:03
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi Azərbaycan insanının qorxu indeksini öyrənmək üçün sorğu keçirib
12-06-2020, 14:15
Qarabağ üsyanı - 100 il: Mübarizə tariximizin şanlı səhifəsi
30-04-2020, 18:51
“8-ci kilometr bazarı”nın sahibi ilə bağlı müəmmalı hadisə: onu gecəyarısı kim və ya kimlər soyub?
2-04-2020, 13:39
Koronavirusdan sonra... - Dünyada böyük dəyişiklik gözlənilir
9-10-2019, 19:10
Ölkə təhsilində ciddi problemlər aşkarlanıb - Araşdırma
18-09-2019, 12:29
“Leş mafiyası”nı kimlər himayə edir? - Yeni detallar
2-09-2019, 08:06
Uşaqsız ailələrdə boşanma artıb - Statistika
27-08-2019, 22:16
Agentlik sədrinin biznes ortağı haqda yeni məlumatlar yayıldı - Fotolar
26-08-2019, 14:55
Komitə və ASC sədrlərinin keçirdiyi tenderlərin qalibi olan şirkət rəhbəri haqda sənədlər yayıldı - Siyahı
23-08-2019, 17:07
Deputat Ağalar Vəliyev xaricdə oğlunun adına nələr almayıb ki... - Siyahı yayıldı - Fotolar
26-06-2019, 12:20
Kimə hesabdan “2” yazaq? DSK sədri Tahir Budaqova, yoxsa MSK sədri Məzahir Pənahova... – Araşdırma
22-06-2019, 15:58
"Azəriqaz"dakı yoxlama niyə dayandırılıb? - Palatadan şübhəli qərar
10-05-2019, 13:38
İcra Hakimiyyəti heç bir səbəb göstərmədən bir ailəni evsiz qoydu
20-02-2019, 08:49
Dəmirqapı Dərbəndim: Rus işğalı, yoxsa... farsların əlindən nicat?
26-01-2019, 20:20
“Ən böyük Niyazi, ondan böyük yox” - Fazil Rəhmanzadə
19-01-2019, 20:14
Qarabağla bağlı növbəti təhlükəli plan işə düşüb - Ekspertlər
11-01-2019, 13:48
“O olmasın, bu olsun” əsəri farslar tərəfindən oğurlanıb? - Araşdırma
30-11-2018, 23:34
Təhsilə ayrılan büdcə vəsaitlərini mənimsəyirlər: İnvestisiya xərcləri artırılsa da, şəffaflıq təmin edilmir
14-10-2018, 00:06
Ali məktəblərə qəbul imtahanlarının yeni qaydaları narazılıq yaradıb
23-09-2018, 10:35
Minlərlə məzunun ali təhsil diplomu tanınmaya bilər - Xəbərdarlıq
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
