22:58 / 08-06-2025
Millimiz növbəti yoxlama oyunu oynayıb
18:34 / 08-06-2025
Dağlıq və dağətəyi rayonlarda leysan olacaq - Xəbərdarlıq
10:50 / 08-06-2025
Donald Trampın adı insan alverində hallanır
10:05 / 08-06-2025
Sabunçu bazarında yanğın baş verib - Video
09:10 / 08-06-2025
Ukraynanın hökumət binalarına hücum olacaq
23:25 / 07-06-2025
Varislərin Kreml təqdimatı: Mirziyoyevə sui-qəsdin arxasında kim durur?
14:45 / 07-06-2025
İlham Əliyevlə Şahbaz Şərif arasında telefon danışığı olub
12:09 / 07-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
11:43 / 07-06-2025
Zakir Həsənov xidməti-döyüş fəaliyyəti ilə maraqlanıb
11:12 / 07-06-2025
Bank kartlarından oğurluqlar davam edir
09:56 / 07-06-2025
Aktoyorun adı Ginnesin Rekordlar Kitabına yazılıb - Video
09:00 / 07-06-2025
Azaraq Azərbaycan ərazisinə keçən iki yeniyetmə erməni geri verilib
18:07 / 06-06-2025
Tovuzda oğul anasını öldürüb
13:11 / 06-06-2025
Azərbaycanla sərhəddə iki erməni itkin düşüb
10:11 / 06-06-2025
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
09:32 / 06-06-2025
Şamaxıda yenidən zəlzələ baş verib
09:27 / 06-06-2025
Gəncədə azyaşlı bıçaqlanıb
09:12 / 06-06-2025
Məscidlərdə bayram namazı qılınıb
00:01 / 06-06-2025
Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd olunur
20:08 / 05-06-2025
Toyda döyülən şəxs xəstəxanada ölüb
18:49 / 05-06-2025
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:41 / 05-06-2025
Rusiyada təyyarə qəzası olub
18:32 / 05-06-2025
Almaniya Rusiyadan gözlənilən təhlükəyə hazırlaşır
18:02 / 05-06-2025
Bakı-Quba yolunda yanğın olub, bir nəfər xəsarət alıb
17:47 / 05-06-2025
Prokuror Oleq Bakinski və sabiq nazir müavininə cəza istəyib
17:35 / 05-06-2025
Konstitusiya quruluşuna qarşı çağırış edənlərə hökm oxunub
17:33 / 05-06-2025
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
17:08 / 05-06-2025
Azərbaycanın daha iki rayonunda zəlzələ baş verib - (Yenilənib)
17:05 / 05-06-2025
Çin və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
16:57 / 05-06-2025
Ölkədən çıxışına qadağa qoyulanlara SMS göndəriləcək
08:39 / 05-06-2025
Göyərtəsində 3 min avtomobil olan gəmi yanır
10:11 / 06-06-2025
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
23:41 / 04-06-2025
Azərbaycanın beş rayonunda zəlzələ olub
15:02 / 04-06-2025
Əsgərlərlə görüşə məhdudiyyət qoyulub - Səbəb
21:59 / 04-06-2025
Azərbaycan və İran prezidentləri telefonla danışıblar
20:08 / 05-06-2025
Toyda döyülən şəxs xəstəxanada ölüb
00:01 / 06-06-2025
Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd olunur
00:07 / 04-06-2025
Kanak lideri və fəalları azadlığa buraxılıb
13:29 / 05-06-2025
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
11:27 / 04-06-2025
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
19:20 / 04-06-2025
Rusiya Dnestryanıya qoşun göndərmək istəyir
18:07 / 06-06-2025
Tovuzda oğul anasını öldürüb
Böyük Partlayış barədə ehtimallar səngimir
Tarix: 16-09-2024 07:31 | Bölmə: Cəmiyyət
Böyük Partlayış (Big Bang) nəzəriyyəsinə meydan oxuyan 100 illik elmi fərziyyə bir müddət öncə təsdiqlənib.
Reyting.az xəbər verir ki, ABŞ-dakı Kanzas Universitetinin mühəndisi Böyük Partlayış nəzəriyyəsinə şübhə yaradan bir əsrlik fərziyyəni əsaslandıran müşahidə tədqiqatının son nəticələrini dərc edib.
"Phys" saytı yazır ki, Kanzas Universitetinin dosenti Lior Şamir çalışmaları zamanı 30.000-dən çox qalaktikanın üç teleskopdan götürülmüş şəkillərindən istifadə etməklə onlardan Yer planetindən məsafəyə görə davamlı baş verən qırmızı yerdəyişmələrini tədqiqat məqsədi ilə ölçmək üçün istifadə edib.
Xatırladaq ki, 1920-ci illərdə o dövrün alimləri Edvin Habbl ilə Jorc Lemetr yeni bir kəşfə imza atıblar. Onlar elm aləminə sübut etməyə çalışıblar ki, qalaktika nə qədər uzaqda olarsa, o, bir o qədər də Yer kürəsindən daha sürətlə uzaqlaşır. Beləliklə, bu yeni kəşf kainatdakı genişlənmənin çox böyük ehtimalla 13,8 milyard il əvvəl başladığını irəli sürməklə Böyük Partlayış nəzəriyyəsini yaradıb.
Təxminən eyni vaxtlarda astronom Frits Svikki Yerdən ən uzaq olan qalaktikaların heç də sürətli hərəkət etmədiyi haqqında nəzəriyyəsini irəli sürüb. Bu astronomun fikrincə, Yer kürəsindən müşahidə edilən qırmızı sürüşmənin səbəbi qalaktikaların hərəkəti ilə deyil, əksinə, işıq fotonlarının kosmosda hərəkət etdiyinə görə enerjini itirməsi ilə əlaqədardır. Bu elmi mövzu ilə bağlı astronom Frits Svikki uzun müddət əhatəli, maraqlı araşdırmalar aparandan sonra öz fikirlərini belə ifadə edib:
"İşıq nə qədər uzun müddət yayılsa, əslində bir o qədər çox enerji itirir, bu isə Yerdən daha çox uzaqda yerləşən qalaktikaların sürətli hərəkət etməsi illüziyasına səbəb olur".
ABŞ-nın "James Webb" kosmik teleskopu tərəfindən qeydə alınan ilkin kainatın bir çox şəkillərinə baxdıqda, onların əslində yeni yarananlar deyil, əksəriyyətinin çox böyük, yetkin qalaktikalar olduğu aydın görsənir.
Məqalədə yazıldığına görə, əgər elm adamlarının güman etdiyi kimi Böyük Partlayış baş veribsə, belə çıxır ki, bu qalaktikalar kainatdan da qədimdir.
Qeyd olunur ki, dosent Lior Şamirin araşdırmaları təfərrüatları ilə incələnsə, elmi nəticələrə görə, əslində Böyük Partlayışın başvermə səbəblərinə o daha çox yaxınlaşıb, eləcə də müəyyən elmi əsaslar toplaya bilib.
Amerikalı alim Lior Şamirin növbəti dəfə elm aləmində etdiyi yenilik sübuta yetirir ki, qalaktikaların qırmızı yerdəyişməsi ancaq məsafədən asılı olaraq dəyişir. Zamanında astronom və tanınmış alim Frits Svikki də Böyük Partlayışla bağlı nəzəriyyəsində bunu proqnozlaşdırıb.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-09-2024 07:31 | Bölmə: Cəmiyyət
Böyük Partlayış (Big Bang) nəzəriyyəsinə meydan oxuyan 100 illik elmi fərziyyə bir müddət öncə təsdiqlənib.
Reyting.az xəbər verir ki, ABŞ-dakı Kanzas Universitetinin mühəndisi Böyük Partlayış nəzəriyyəsinə şübhə yaradan bir əsrlik fərziyyəni əsaslandıran müşahidə tədqiqatının son nəticələrini dərc edib.
"Phys" saytı yazır ki, Kanzas Universitetinin dosenti Lior Şamir çalışmaları zamanı 30.000-dən çox qalaktikanın üç teleskopdan götürülmüş şəkillərindən istifadə etməklə onlardan Yer planetindən məsafəyə görə davamlı baş verən qırmızı yerdəyişmələrini tədqiqat məqsədi ilə ölçmək üçün istifadə edib.
Xatırladaq ki, 1920-ci illərdə o dövrün alimləri Edvin Habbl ilə Jorc Lemetr yeni bir kəşfə imza atıblar. Onlar elm aləminə sübut etməyə çalışıblar ki, qalaktika nə qədər uzaqda olarsa, o, bir o qədər də Yer kürəsindən daha sürətlə uzaqlaşır. Beləliklə, bu yeni kəşf kainatdakı genişlənmənin çox böyük ehtimalla 13,8 milyard il əvvəl başladığını irəli sürməklə Böyük Partlayış nəzəriyyəsini yaradıb.
Təxminən eyni vaxtlarda astronom Frits Svikki Yerdən ən uzaq olan qalaktikaların heç də sürətli hərəkət etmədiyi haqqında nəzəriyyəsini irəli sürüb. Bu astronomun fikrincə, Yer kürəsindən müşahidə edilən qırmızı sürüşmənin səbəbi qalaktikaların hərəkəti ilə deyil, əksinə, işıq fotonlarının kosmosda hərəkət etdiyinə görə enerjini itirməsi ilə əlaqədardır. Bu elmi mövzu ilə bağlı astronom Frits Svikki uzun müddət əhatəli, maraqlı araşdırmalar aparandan sonra öz fikirlərini belə ifadə edib:
"İşıq nə qədər uzun müddət yayılsa, əslində bir o qədər çox enerji itirir, bu isə Yerdən daha çox uzaqda yerləşən qalaktikaların sürətli hərəkət etməsi illüziyasına səbəb olur".
ABŞ-nın "James Webb" kosmik teleskopu tərəfindən qeydə alınan ilkin kainatın bir çox şəkillərinə baxdıqda, onların əslində yeni yarananlar deyil, əksəriyyətinin çox böyük, yetkin qalaktikalar olduğu aydın görsənir.
Məqalədə yazıldığına görə, əgər elm adamlarının güman etdiyi kimi Böyük Partlayış baş veribsə, belə çıxır ki, bu qalaktikalar kainatdan da qədimdir.
Qeyd olunur ki, dosent Lior Şamirin araşdırmaları təfərrüatları ilə incələnsə, elmi nəticələrə görə, əslində Böyük Partlayışın başvermə səbəblərinə o daha çox yaxınlaşıb, eləcə də müəyyən elmi əsaslar toplaya bilib.
Amerikalı alim Lior Şamirin növbəti dəfə elm aləmində etdiyi yenilik sübuta yetirir ki, qalaktikaların qırmızı yerdəyişməsi ancaq məsafədən asılı olaraq dəyişir. Zamanında astronom və tanınmış alim Frits Svikki də Böyük Partlayışla bağlı nəzəriyyəsində bunu proqnozlaşdırıb.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 12:09
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
5-06-2025, 20:08
Toyda döyülən şəxs xəstəxanada ölüb
5-06-2025, 18:02
Bakı-Quba yolunda yanğın olub, bir nəfər xəsarət alıb
5-06-2025, 17:35
Konstitusiya quruluşuna qarşı çağırış edənlərə hökm oxunub
5-06-2025, 16:02
Sabah Bakıda leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
5-06-2025, 14:57
Xəstənin çılpaq videosunu paylaşan həkim barədə araşdırma başlayıb
5-06-2025, 14:33
"Şərurlu İsfəndiyar" barəsində 40-a yaxın məhkəmə işi var
5-06-2025, 13:22
Nizami Alışanın cinayət işi üzrə məhkəmə prosesi keçirilib
5-06-2025, 13:04
Gədəbəydə 74 yaşlı qadına qarşı zorakılıq törədilib
5-06-2025, 12:34
Sabah yağış yağacaq
5-06-2025, 11:42
Azərbaycana narkotik keçirilməsinin qarşısı alınıb
5-06-2025, 10:55
Kosmosdakı qara dəlik informasiyalarla dolu portaldır
5-06-2025, 10:08
İki il əvvəl törədilmiş cinayətin üstü açılıb
5-06-2025, 09:20
Bakıda avtomobil piyadanı vurub
5-06-2025, 09:01
55 yaşlı kişi ikimərtəbəli evini yandırıb
5-06-2025, 08:39
Göyərtəsində 3 min avtomobil olan gəmi yanır
5-06-2025, 08:29
Qazaxdakı qəzada 4 nəfər dünyasını dəyişib - (Yenilənib)
4-06-2025, 23:41
Azərbaycanın beş rayonunda zəlzələ olub
4-06-2025, 17:57
Gölün dibində tapılan qədim qala arxeoloqları təəccübləndirib
4-06-2025, 16:23
Rezidenturaya qəbul üçün qeydiyyat başlayır
4-06-2025, 16:16
Günəşdə "tac yağışı" qeydə alınıb
4-06-2025, 15:09
İş və istirahət günlərinin yerləri dəyişdirilib
4-06-2025, 15:02
Əsgərlərlə görüşə məhdudiyyət qoyulub - Səbəb
4-06-2025, 14:09
Oğuzda bəy toy günü qəzaya düşüb
4-06-2025, 13:25
ABŞ-a zəhərli göbələk keçirən alimlər tutulub
4-06-2025, 12:30
Sabah yağış yağacaq
4-06-2025, 12:05
Abşeronda göldə balıqlar kütləvi qırılır
4-06-2025, 10:26
Alimlər suyun daha bir sirrini açıblar
4-06-2025, 09:06
Universitet BP-dən 580 min manat qrant alıb
3-06-2025, 18:11
Günəşə bənzər ulduzun ətrafında su tapılıb
3-06-2025, 17:21
Lerik sakinin meyiti 70 metrlik dərinlikdəki dərədə tapılıb
3-06-2025, 16:55
Abşeronda qadın narkotiklə saxlanılıb
3-06-2025, 16:12
Bölgələrdə küləkli və yağıntılı hava şəraiti davam edir
3-06-2025, 15:56
“İstənilən adamın telefonuna girə bilərdik” deyən hakerə hökm oxunub
3-06-2025, 15:36
Xankəndiyə dolu düşüb
3-06-2025, 12:59
Sabah yağış yağacaq
3-06-2025, 12:16
Erməni mafiyasının daha bir cinayəti açılıb - 14 nəfər saxlanılıb
3-06-2025, 11:54
“TikTok” fenomeni yüksəklikdən dənizə atılarkən ölüb - Video
3-06-2025, 10:11
Lənkəranda qanunsuz tikinti sökülüb
2-06-2025, 23:21
General Mayis Bərxudarova ağır itki üz verib
2-06-2025, 20:18
Almazı əldə etməyin asan yolu tapılıb - Fotolar
2-06-2025, 18:30
Departament müdiri Agentliyin sədr müavini təyin olunub
2-06-2025, 17:51
Bölgələrə leysan yağacaq
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
