15:31 / 20-04-2025
Bakıda güclü yanğın olub - (Yenilənib) - Video
10:01 / 20-04-2025
Mehriban Əliyeva xristian icmasını təbrik edib - Foto
08:58 / 20-04-2025
Tikinti maqnatının oğlu həbs edilib
00:09 / 20-04-2025
Toydan 2 yaşlı uşağı qaçıran şəxs saxlanılıb
21:33 / 19-04-2025
İran-ABŞ danışıqlarının növbəti mərhələsi Omanda keçiriləcək
18:10 / 19-04-2025
Yardımlıda zəlzələ olub
17:45 / 19-04-2025
Milli Müdafiə Universiteti əsgərlərə təhsil imkanı yaradıb - Foto
14:08 / 19-04-2025
Dövlət sərhədində əməliyyat: saxlanılanlar var
12:27 / 19-04-2025
Bakıdakı toyda kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
12:24 / 19-04-2025
Dövlət Nəzarəti Xidmətinin ştat vahidi artırılıb
12:21 / 19-04-2025
“Kredit büroları haqqında” qanun dəyişib
11:49 / 19-04-2025
Prezident Qarabağ zonası üzrə yeni qanunu təsdiqləyib
11:40 / 19-04-2025
General "Bakı Korpusu"nun komandiri təyin olunub
11:17 / 19-04-2025
DİN: "Bank məlumatlarını naməlum şəxslərə verməyin"
09:12 / 19-04-2025
Azərbaycan Ordusunun mövqelərini atəşə tutulub
00:06 / 19-04-2025
"Qalatasaray" 32-ci turu qələbə ilə başa vurub
23:47 / 18-04-2025
Məhkəmədə Ermənistanın törətdiyi Xocalı soyqırımı ilə bağlı faktlar nümayiş olunub - Fotolar
20:35 / 18-04-2025
Rusiyaya qarşı sanksiyaları ləğv etmək istəyirlər
19:21 / 18-04-2025
ABŞ əsgərləri üç məntəqədən geri çəkilib
19:18 / 18-04-2025
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva “Sea Breeze”də - (Yenilənib) - Fotolar
19:08 / 18-04-2025
ABŞ-dan sonra ikinci müttəfiq: İsraili Bakı ilə nə birləşdirir?
18:45 / 18-04-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti 105 milyonluq tender elan edib
18:00 / 18-04-2025
Oleq Bakinskinin məhkəməsi: barışıq üçün danışıqlar aparılır
17:57 / 18-04-2025
ƏƏSMN: "Müavinət və təqaüdlər artırılacaq"
17:45 / 18-04-2025
Aktyor teatr direktorunu korrupsiyada ittiham edir
17:33 / 18-04-2025
Azərbaycanın dövlət borcu nə qədərdir? - Açıqlama
17:09 / 18-04-2025
AFFA “Turan Tovuz”un şikayətini təmin etməyib
17:03 / 18-04-2025
Qanunsuz ağac kəsimi ilə bağlı prokurorluğa müraciət olunacaq
16:35 / 18-04-2025
"Sevimli dad"ın kolbasası zay çıxıb - Foto
17:56 / 16-04-2025
Deputat: Vəziyyət ağırdır, hökumət ciddi bir iş görmür
17:45 / 18-04-2025
Aktyor teatr direktorunu korrupsiyada ittiham edir
08:26 / 16-04-2025
Bakının bəzi yollarında nəqliyyatın hərəkətinə məhdudiyyətlər tətbiq edilib
13:41 / 16-04-2025
Mərkəzi Asiya respublikalarının xəyanəti: Kipr dilemması
14:08 / 17-04-2025
Qeyri-adi planet sistemi kəşf olunub
08:43 / 18-04-2025
Türkiyə və İsrail döyüş meydanında qarşılaşmaq istəmirlər
01:00 / 18-04-2025
İranın nüvə obyektlərinə hücum təxirə salınıb
09:38 / 16-04-2025
Məşhur müğənni sevilən it olmaq istəyir
09:41 / 16-04-2025
Aparıcıdan həmkarlarına irad: "Hər adama "sənətkar" demək olmaz"
08:52 / 18-04-2025
Başqa planetdə həyat əlamətləri aşkar edilib
14:01 / 16-04-2025
"Turan Tovuz"un baş məşqçisinə 5 oyunluq cəza verilib
20:35 / 18-04-2025
Rusiyaya qarşı sanksiyaları ləğv etmək istəyirlər
Böyük Partlayış barədə ehtimallar səngimir
Tarix: 16-09-2024 07:31 | Bölmə: Cəmiyyət
Böyük Partlayış (Big Bang) nəzəriyyəsinə meydan oxuyan 100 illik elmi fərziyyə bir müddət öncə təsdiqlənib.
Reyting.az xəbər verir ki, ABŞ-dakı Kanzas Universitetinin mühəndisi Böyük Partlayış nəzəriyyəsinə şübhə yaradan bir əsrlik fərziyyəni əsaslandıran müşahidə tədqiqatının son nəticələrini dərc edib.
"Phys" saytı yazır ki, Kanzas Universitetinin dosenti Lior Şamir çalışmaları zamanı 30.000-dən çox qalaktikanın üç teleskopdan götürülmüş şəkillərindən istifadə etməklə onlardan Yer planetindən məsafəyə görə davamlı baş verən qırmızı yerdəyişmələrini tədqiqat məqsədi ilə ölçmək üçün istifadə edib.
Xatırladaq ki, 1920-ci illərdə o dövrün alimləri Edvin Habbl ilə Jorc Lemetr yeni bir kəşfə imza atıblar. Onlar elm aləminə sübut etməyə çalışıblar ki, qalaktika nə qədər uzaqda olarsa, o, bir o qədər də Yer kürəsindən daha sürətlə uzaqlaşır. Beləliklə, bu yeni kəşf kainatdakı genişlənmənin çox böyük ehtimalla 13,8 milyard il əvvəl başladığını irəli sürməklə Böyük Partlayış nəzəriyyəsini yaradıb.
Təxminən eyni vaxtlarda astronom Frits Svikki Yerdən ən uzaq olan qalaktikaların heç də sürətli hərəkət etmədiyi haqqında nəzəriyyəsini irəli sürüb. Bu astronomun fikrincə, Yer kürəsindən müşahidə edilən qırmızı sürüşmənin səbəbi qalaktikaların hərəkəti ilə deyil, əksinə, işıq fotonlarının kosmosda hərəkət etdiyinə görə enerjini itirməsi ilə əlaqədardır. Bu elmi mövzu ilə bağlı astronom Frits Svikki uzun müddət əhatəli, maraqlı araşdırmalar aparandan sonra öz fikirlərini belə ifadə edib:
"İşıq nə qədər uzun müddət yayılsa, əslində bir o qədər çox enerji itirir, bu isə Yerdən daha çox uzaqda yerləşən qalaktikaların sürətli hərəkət etməsi illüziyasına səbəb olur".
ABŞ-nın "James Webb" kosmik teleskopu tərəfindən qeydə alınan ilkin kainatın bir çox şəkillərinə baxdıqda, onların əslində yeni yarananlar deyil, əksəriyyətinin çox böyük, yetkin qalaktikalar olduğu aydın görsənir.
Məqalədə yazıldığına görə, əgər elm adamlarının güman etdiyi kimi Böyük Partlayış baş veribsə, belə çıxır ki, bu qalaktikalar kainatdan da qədimdir.
Qeyd olunur ki, dosent Lior Şamirin araşdırmaları təfərrüatları ilə incələnsə, elmi nəticələrə görə, əslində Böyük Partlayışın başvermə səbəblərinə o daha çox yaxınlaşıb, eləcə də müəyyən elmi əsaslar toplaya bilib.
Amerikalı alim Lior Şamirin növbəti dəfə elm aləmində etdiyi yenilik sübuta yetirir ki, qalaktikaların qırmızı yerdəyişməsi ancaq məsafədən asılı olaraq dəyişir. Zamanında astronom və tanınmış alim Frits Svikki də Böyük Partlayışla bağlı nəzəriyyəsində bunu proqnozlaşdırıb.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-09-2024 07:31 | Bölmə: Cəmiyyət
Böyük Partlayış (Big Bang) nəzəriyyəsinə meydan oxuyan 100 illik elmi fərziyyə bir müddət öncə təsdiqlənib.
Reyting.az xəbər verir ki, ABŞ-dakı Kanzas Universitetinin mühəndisi Böyük Partlayış nəzəriyyəsinə şübhə yaradan bir əsrlik fərziyyəni əsaslandıran müşahidə tədqiqatının son nəticələrini dərc edib.
"Phys" saytı yazır ki, Kanzas Universitetinin dosenti Lior Şamir çalışmaları zamanı 30.000-dən çox qalaktikanın üç teleskopdan götürülmüş şəkillərindən istifadə etməklə onlardan Yer planetindən məsafəyə görə davamlı baş verən qırmızı yerdəyişmələrini tədqiqat məqsədi ilə ölçmək üçün istifadə edib.
Xatırladaq ki, 1920-ci illərdə o dövrün alimləri Edvin Habbl ilə Jorc Lemetr yeni bir kəşfə imza atıblar. Onlar elm aləminə sübut etməyə çalışıblar ki, qalaktika nə qədər uzaqda olarsa, o, bir o qədər də Yer kürəsindən daha sürətlə uzaqlaşır. Beləliklə, bu yeni kəşf kainatdakı genişlənmənin çox böyük ehtimalla 13,8 milyard il əvvəl başladığını irəli sürməklə Böyük Partlayış nəzəriyyəsini yaradıb.
Təxminən eyni vaxtlarda astronom Frits Svikki Yerdən ən uzaq olan qalaktikaların heç də sürətli hərəkət etmədiyi haqqında nəzəriyyəsini irəli sürüb. Bu astronomun fikrincə, Yer kürəsindən müşahidə edilən qırmızı sürüşmənin səbəbi qalaktikaların hərəkəti ilə deyil, əksinə, işıq fotonlarının kosmosda hərəkət etdiyinə görə enerjini itirməsi ilə əlaqədardır. Bu elmi mövzu ilə bağlı astronom Frits Svikki uzun müddət əhatəli, maraqlı araşdırmalar aparandan sonra öz fikirlərini belə ifadə edib:
"İşıq nə qədər uzun müddət yayılsa, əslində bir o qədər çox enerji itirir, bu isə Yerdən daha çox uzaqda yerləşən qalaktikaların sürətli hərəkət etməsi illüziyasına səbəb olur".
ABŞ-nın "James Webb" kosmik teleskopu tərəfindən qeydə alınan ilkin kainatın bir çox şəkillərinə baxdıqda, onların əslində yeni yarananlar deyil, əksəriyyətinin çox böyük, yetkin qalaktikalar olduğu aydın görsənir.
Məqalədə yazıldığına görə, əgər elm adamlarının güman etdiyi kimi Böyük Partlayış baş veribsə, belə çıxır ki, bu qalaktikalar kainatdan da qədimdir.
Qeyd olunur ki, dosent Lior Şamirin araşdırmaları təfərrüatları ilə incələnsə, elmi nəticələrə görə, əslində Böyük Partlayışın başvermə səbəblərinə o daha çox yaxınlaşıb, eləcə də müəyyən elmi əsaslar toplaya bilib.
Amerikalı alim Lior Şamirin növbəti dəfə elm aləmində etdiyi yenilik sübuta yetirir ki, qalaktikaların qırmızı yerdəyişməsi ancaq məsafədən asılı olaraq dəyişir. Zamanında astronom və tanınmış alim Frits Svikki də Böyük Partlayışla bağlı nəzəriyyəsində bunu proqnozlaşdırıb.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
19-04-2025, 17:45
Milli Müdafiə Universiteti əsgərlərə təhsil imkanı yaradıb - Foto
19-04-2025, 14:08
Dövlət sərhədində əməliyyat: saxlanılanlar var
19-04-2025, 11:17
DİN: "Bank məlumatlarını naməlum şəxslərə verməyin"
18-04-2025, 18:00
Oleq Bakinskinin məhkəməsi: barışıq üçün danışıqlar aparılır
18-04-2025, 17:03
Qanunsuz ağac kəsimi ilə bağlı prokurorluğa müraciət olunacaq
18-04-2025, 16:31
Üzeyir Cəfərov: "Tanınmış şəxslərin çoxu hərbi xidmətdə olmayıblar
18-04-2025, 15:41
Sabahdan bu yollar bağlancaq
18-04-2025, 14:21
Nazirlik adı siyahıda olmayan plastik cərrahlarla bağlı izahat yayıb
18-04-2025, 12:53
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
18-04-2025, 11:49
"Yeni Klinika"nın mətbuat katibi vəzifədən ayrılıb
18-04-2025, 11:03
Şəhid Mübariz Hüseynovla vida mərasimi keçirilib
18-04-2025, 09:18
Haker: "İdrak" şirkətinin rəhbəri 80 min manat verib, dedi ki..."
18-04-2025, 07:52
Antarktikanın möcüzəsi 100 ildən sonra yenidən görünüb - Foto
18-04-2025, 00:48
Leyla Əliyeva Uşaq Onkologiya Klinikasında olub
18-04-2025, 00:08
General rütbəsini alıb, 7 il həbs cəzası veriblər
17-04-2025, 17:50
Taksi sürücüləri imtahan verib
17-04-2025, 15:48
Cahangir Atakişiyev şöbə müdiri təyin olunub
17-04-2025, 14:35
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
17-04-2025, 14:27
Əvəz Zeynallının məhkəməsinin vaxtı bəlli olub
17-04-2025, 12:52
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
17-04-2025, 12:16
Şantajla 170 min manatı ələ keçirən şəxs tutulub
17-04-2025, 12:01
Plastik cərrahiyyə: icazə verilən əməliyyatların siyahısı təsdiqlənib
17-04-2025, 11:22
Birinci sinifə şagird qəbulu barədə əmr imzalanıb
17-04-2025, 10:24
İnsanlar delfinlərlə danışa biləcək
17-04-2025, 09:56
Kartlardan daha 40 min manat oğurlanıb
17-04-2025, 09:27
Stalinin milli mənşəyi ilə bağlı araşdırma yekunlaşıb
16-04-2025, 15:38
Ağsuda sel ekskavatoru aşırıb: 3 nəfər xəsarət alıb, sahə rəisi isə ölüb
16-04-2025, 14:45
Emin Əmrullayevin vətəndaş qəbulunun vaxtı dəyişdirilib
16-04-2025, 13:01
Sabah yağış yağacaq
16-04-2025, 12:20
Naxçıvan əhalisinin sayı açıqlanıb
16-04-2025, 11:14
Güclü külək Bakıda 55 ağacı sındırıb
16-04-2025, 10:57
"Talassemiya işi" üzrə məhkəmə təxirə salınıb
16-04-2025, 10:52
Yevlaxda avtobus aşıb, xəsarət alanlar var
16-04-2025, 10:52
Qatarların hərəkətində gecikmələr müşahidə olunur - Yenilənib
16-04-2025, 10:28
Möcüzəli termal gölü tədqiq edirlər
16-04-2025, 10:22
Bakıda körpələr evi-uşaq bağçasında yanğın olub
16-04-2025, 10:04
Su basmış yerlərdən 20 nəfər təxliyə olunub - Video
16-04-2025, 09:21
Ticarət mərkəzindəki yanğın söndürülüb - Yenilənib
15-04-2025, 18:00
Emil Pənahov AZCON-da yüksək vəzifəyə təyin olunub
15-04-2025, 17:55
36 məktəb direktoru işdən çıxarılıb
15-04-2025, 15:23
Avtomobildən 29 kiloqram narkotik götürülüb - Video
15-04-2025, 14:19
“TikTok”lərin həbs müddəti uzadılıb
15-04-2025, 12:54
Güclü yağış və qar yağacaq - Proqnoz
15-04-2025, 10:53
İrandan Azərbaycana yenə PUA ilə narkotik keçirmək istəyiblər
14-04-2025, 21:20
Gəncədə 6 nəfər qidadan zəhərlənib - Siyahı
14-04-2025, 14:28
İşğaldan azad olunmuş ərazilərdə daha 98 mina aşkar edilib
14-04-2025, 12:31
Leysan yağacaq, güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
14-04-2025, 11:10
Xəbərdarlıq: hava şəraiti təhlükəli olacaq
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
