20:08 / 23-11-2024
"Qarabağ" qalib gəlib
Natiq Cəfərli: “Yaxın aylarda dünyada işsizlik artacaq, böhran dərinləşəcək”
Tarix: 11-10-2022 16:45 | Bölmə: İqtisadiyyat
Natiq Cəfərli: “Yaxın aylarda dünyada işsizlik artacaq, böhran dərinləşəcək”

“Dünyanın başı Rusiyanın Ukraynaya vəhşi hücumuna, həyasız işğal cəhdinə qarışdığından iqtisadi sahədə baş verənlər arxa plana keçib, amma unutmayaq ki, iqtisadiyyat təməldir, siyasi, geosiyasi vəziyyət daha çox iqtisadi maraqlardan və dünya iqtisadiyyatında baş verən proseslərdən doğur”.

Reyting.az
xəbər verir ki, bunu Real Partiyasının Siyasi Komitəsinin sədri, iqtisadçı Natiq Cəfərli deyib.

N. Cəfərli xatırladıb ki, 2008-ci ildə baş verən və “Lehman Brothers” böhranı kimi yadda qalan iqtisadi daralma tez bir zamanda və likvidlik bolluğu vasitəsi ilə aradan qaldırıldı: “Dünya iqtisadiyyatında institutsional problemlər həll edilmədi, ancaq “pul çapı”, likvidlik bolluğu, “helikopter pullar” daralmanın qarşısını aldı və dünya yenidən borcla böyümə modelinə döndü.

2020-ci ildə elan edilən “pandemiya” iqtisadiyyatı dünya üzrə çökdürməyə başladı, prosesin axmaqcasına idarə edilməsi iqtisadiyyatın təməllərini zədələdi, dünyada virusdan çox insanları məhz iqtisadi çətinliklər, depressiya, işsizlik və mənasız qapanmalar öldürdü. Yenə də institutsional olaraq heç bir addım atılmadı, ancaq likvidlik bolluğu ilə iqtisadi çətinliklərlə mübarizə aparmağa çalışıldı, nəticədə illik 84,7 trilyon dollarlıq ÜDM olan dünya iqtisadiyyatına 17,2 trilyon dollar vəsait axıdıldı. Nəticədə likvidlik bolluğu dünyada inflyasiyanı tətiklədi, bütün aktivlərin, əmtəələrin qiyməti artmağa başladı -“pandemiyada” dünya qapanırdı, amma səhm bazarı, əmtəələr, inflyasiya yüksəlirdi, bu, mənasız “pul yağışının” nəticəsi idi”.

N. Cəfərli bildirib ki, indi FED öncüllüyündə dünya dövlətləri addımlar atmağa başlayıb, institutsional yox, sadəcə, səpdikləri pulları yığmaqla inflyasiya ilə mübarizə aparmaq istəyirlər: “FED faizləri artırır, onlara baxıb bütün dünya ölkələrinin Milli bankları da faiz artırmaqla məşğuldurlar. Bəli, bu bir neçə ay sonra inflyasiyanı cilovlaya bilər, amma baha likvidlik, artan kredit faizləri dünya iqtisadiyyatının kəskin daralmasına, aktivliyin azalmasına, işsizliyin artasına səbəb olur və olacaq. Əslində inflyasiyanı cilovlamaq istəyəndə, ressesiya və iqtisadi böhranı alovlandırırlar. Artıq bir çox beynəlxalq nüfuzlu təşkilatlar, banklar, yatırım fondları həyəcan təbili çalmağa başlayıblar. Yəni, hamı oturub balacaboy kompleksli şəxsin atom bombası atıb-atmayacağını gözlədiyimiz vaxt dünya istisadiyyatına artıq böhran “bombası” düşüb. Bu o deməkdir ki, yaxın aylarda dünyada işsizlik, xalqların qəzəbi artacaq, böhran dərinləşəcək. Dünya təcrübəsi və tarixi onu deyir ki, belə böyük böhranlardan iri ölkələrin, şirkətlərin bankrot olmadan, yüzmilyonlarla insan kasıblaşmadan çıxmaq mümkün deyil. Əslində dünya həmişə irimiqyaslı müharibə ilə çıxırdı, indi məhz atom silahının mövcudiyyəti böyük müharibənin qarşısını alır, ona görə də atom silahından yox, iqtisadi “partlayışlardan” qorunmaq haqqında düşünmək, bunun yollarını tapmaq lazımdır”.




Bölməyə aid digər xəbərlər
bütün xəbərlər