11:44 / 16-05-2025
Ukrayna sayca üçüncü F-16 qırıcısını itirib
11:31 / 16-05-2025
Odessaya dron hücumu: evlər dağılıb, heyvanlar zooparkdan qaçıb
11:22 / 16-05-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətində yoxlama başlayıb
11:12 / 16-05-2025
Kirayə mənzillər layihəsində dələduzluq: kreditlər necə "fırladılır"? - Açıqlamalar
11:02 / 16-05-2025
Nazirliyin keçmiş vəzifəli şəxsi həbsdə ölüb
10:33 / 16-05-2025
Həbsdəki oğluna narkotik keçirmək istəyən qadın saxlanılıb
10:25 / 16-05-2025
Polşa Ukraynaya hərbi yardım paketi hazırlayır
10:04 / 16-05-2025
Şəhidin nəşini Naxçıvana gətiriblər - (Yenilənib) - Fotolar
09:52 / 16-05-2025
DİN: "Naməlum zənglər dərhal bloklanmalıdır"
09:51 / 16-05-2025
Professor: Əsas şüar “Vahid vətən, vahid dövlət, vahid bayraq!” ola bilər
09:43 / 16-05-2025
Küləkli hava ilə bağlı xəbərdarlıq edilib
09:41 / 16-05-2025
Bu gün Əfv Məsələləri Komissiyasının iclası keçiriləcək
09:20 / 16-05-2025
Tədris Cərrahiyyə Klinikası deputatın şirkətindən 1.2 milyonluq dərman alır
08:45 / 16-05-2025
Çindən Qazaxıstana turist axını var
08:33 / 16-05-2025
Məşhur müğənni hücuma görə həbs edilib
08:28 / 16-05-2025
Pələng beş gündə altı qadını parçalayıb
08:23 / 16-05-2025
Oğul Tramp FTB-nin sabiq şefini ittiham edir
08:19 / 16-05-2025
Rusiya jurnalist və siyasi fəal İlya Azarı axtarır
08:01 / 16-05-2025
Moskva vilayətində güclü yanğın və partlayışlar olub
07:56 / 16-05-2025
Marin Le Pen istintaqa cəlb edilir
07:52 / 16-05-2025
Putin hələ danışıqlardan əvvəl Zelenskini üstələyib
07:40 / 16-05-2025
Biləsuvar sakinini ildırım vurub
01:38 / 16-05-2025
“Avroviziya-2025”-in finalçıları bəlli olub - Siyahı
23:31 / 15-05-2025
ABŞ kəşfiyyatı Rusiyanın hərbi sirrini ələ keçirib
23:13 / 15-05-2025
İcraçı direktor vəzifədən azad olunub
21:47 / 15-05-2025
Bakıda ermənilərin növbəti məhkəməsi keçirilib
20:15 / 15-05-2025
Rusiya-Ukrayna danışıqları mayın 16-na kimi təxirə salına bilər
18:51 / 15-05-2025
İlham Əliyev Albaniyaya səfər edib
18:45 / 15-05-2025
“Ulduz”lu görüşlər”in növbəti qonağı Elçin Mirzəbəyli olub - Fotolar
18:40 / 15-05-2025
Şəmkirdə ət dükanları niyə bağlanıb? - Açıqlama
13:04 / 13-05-2025

16:13 / 12-05-2025

09:28 / 12-05-2025

22:28 / 11-05-2025

15:32 / 12-05-2025

11:15 / 12-05-2025

18:10 / 13-05-2025

17:48 / 12-05-2025

17:13 / 13-05-2025

08:33 / 14-05-2025

00:01 / 12-05-2025

Amerikalı şərhçi: “Putini diz çökdürəcəyik”
Tarix: 19-01-2021 21:15 | Bölmə: Siyasət

ABŞ-ın “The Berkshire Eagle” qəzetində ölkənin Rusiya ilə münasibətlərinə dair məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifi qəzetin şərhçisi və redaksiyanın məsləhət şurasının həmsədri Donald Morrisondur. Reyting.az Novator.az-ın ingilscədən çevirdiyi məqaləni təqdim edir.
Yazıq Co Bayden. On illər boyu ictimai-siyasi arenada külüng döyəndən sonra, nəhayət, ABŞ-ın prezidenti postuna gəlir, amma prezidentliyi son onilliklərin ən ciddi problemlərlə qarşılaşdığı zamana – pandemiya, qiyam və iqlim dəyişkənliyi dövrünə təsadüf edir.
İldən-ilə ABŞ-da və dünyada qlobal istiləşmə, daşqınlar, fırtınalar, meşə yanğınları artır. Aramsız quraqlıq və daşqınlar üzündən münbit torpaqlar məhv olur, yararsız hala düşür.
Artıq iqlim dəyişkənliyi milli təhlükəsizlik məsələsinə çevrilib. Müdafiə Nazirliyi bəyan edib ki, daşqınlar, dənizlərdə suyun səviyyəsinin artması ABŞ-ın 79 hərbi bazasının fəaliyyətinə mənfi təsir göstərəcək, hətta o bazaların bəzisi bağlanacaq. Pentaqon qlobal istiləşmə səbəbindən milyonlarla insanın qaçqın düşəcəyini, siyasi və iqtisadi durumun qeyri-sabit olacağını proqnozlaşdırır.
Təhlükəsizlik ekspertləri isə iqlim dəyişkənliyi fonunda Rusiyanın daha şanslı olmasına diqqət çəkirlər. Mütəxəssilər hesab edirlər ki, Rusiya ərazilərinin çoxu şimalda yerləşdiyinə görə onun torpaqlarının korlanması təhlükəsi yoxdur. Ona görə də Rusiya dünyanın kənd təsərrüfatı və iqtisadi güc mərkəzinə çevrilə bilər.
Dünya istiləşdikcə Rusiyanın böyük neft və meşə (ağac) ehtiyatları daha çox əhəmiyyət daşımağa başlayacaq. Rusiya indidən Şimal Buzlu okeanında buzların əridilməsi işinə xərc qoymaq və orada həm iqtisadi, həm hərbi varlığını gücləndirmək niyyətindədir.
Bəs Rusiyanın bu planları niyə problem sayılsın? Çünki bu ölkə illərdir dünyada mənfi imic formalaşdırıb. Hazırda Rusiyada korrupsiyaya uğramış diktator rejimi hökm sürür. Bu rejim ABŞ və Avropaya qarşı kiber müharibə aparır, seçkilərə müdaxilə edir, xarici ölkələrə sığınan dissidentləri zəhərləyir, jurnalistləri evində öldürür, qonşu dövlətlərin ərazisinə göz dikir, onların torpağını zəbt edir, 2014-cü ildə Ukraynanın Krım bölgəsini ilhaq etdiyi kimi.
Son dövrlərdə isə Rusiya ABŞ-ı avropalı müttəfiqlərindən ayırmaq üçün avropalılara rus neftinin və qazının asan yollarını göstərir.
Rusiyanın bu qədər narahatlığa səbəb ola bilməsinin bir günahı da ABŞ-ın özündədir. 1991-ci ildə Sovet İttifaqı dağılanda Rusiyada xaos hökm sürürdü. O vaxt ABŞ Rusiyaya yardım əlini uzada bilərdi. Bunu etməkdənsə ABŞ bir sıra keçmiş Sosialist bloku (Şərq bloku) ölkələrini NATO-ya üzv olmağa dəvət etdi və anti-sovet alyansını Rusiyanın sərhədlərinə qədər genişləndirdi. ABŞ hətta orada ballistik raketlər də yerləşdirdi.
Bu gərəksiz, qıcıqlandırıcı addımlar Rusiyada Qərbin mühasirəsinə düşmək qorxusunu artırdı. Ona görə ABŞ-la münasibətlər pisləşməyə başladı.
2009-cu ildə Barak Obama ABŞ prezidenti kimi Rusiya ilə yenidən münasibət qurmağa çalışdı və bir müddət bunun üzərində işlədi. Obama və Rusiyanın o dövrdəki prezidenti Dmitri Medvedev yeni strateji silahlara dair müqavilə imzaladılar. Ancaq Vladimir Putin 2012-ci ildə prezident postuna qayıdan kimi ABŞ-dan xeyli dərəcədə üz döndərdi. Çünki onun ayrı planları vardı: əvvəlcə sönmüş Rusiyaya sovet dövründəki təhlükəsizliyi və əzəməti qaytarmaq, sonra isə köhnə haqq-hesabları çürütmək.
Putin Rusiyanın qonşularını əldən saldı, onların ərazilərini ilhaq etdi və daxildə öz populyarlığını artırmaq üçün ABŞ-ı mənəvi cəhətdən sarsıtmaq yolunu tutdu. O, Donald Trampla dostluğundan yararlanıb NATO ilə münasibətləri pozdu və ABŞ-ın Krımla bağlı Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyaları zəiflətdi. Nəticədə hakerlikdə və seçkilərə müdaxilədə ittiham olunan Rusiya bu qınaqlardan yaxasını kənara çəkə bildi.
Putin Rusiyanı dədə-baba mülkü kimi idarə edir. Onun ciddi rəqibləri yoxdur və bu yaxınlarda hakimiyyətini daha 16 il uzatmaq üçün qanunu da dəyişdirib. Putin ABŞ-ın yeni prezidenti Baydenə və bütün dünyaya indən belə də bir müddət problem olaraq qalacaq.
Donald Tramp Moskva ilə daha sıx əlaqələr qurmağa çalışsa da, ABŞ-da Rusiyadan narazılıq artmaqdadır. “Pyu” (Pew) Araşdırma Mərkəzinin sorğusu göstərir ki, son illərdə amerikalılar arasında Rusiyanın hörməti çox aşağı düşüb.
Rusiya ilə necə davranmaq lazımdır? ABŞ bu ölkənin son haker hücumlarına cavab verməli və avropalı müttəfiqləri ilə dağılmış birliyini bərpa etməlidir. Eyni zamanda Rusiya ilə mövcud əlaqələr dərinləşdirilməli və ortaq maraq nöqtələri tapılmalıdır.
İqlim dəyişkənliyi, qlobal istiləşmə gələcəkdə Rusiyanın dadına çata bilər, ancaq Putin o vaxta qalası deyil. Ona görə də o, indiki mərhələdə Rusiyanın uğradığı ziyanı minimuma endirmək fikrinə düşə bilər.
ABŞ-ın etməli olduğu daha bir iş var: soyuq müharibəni canlandırmaq və cilovlama siyasəti yürütmək. Söhbət vaxtilə Kubada yaranmış raket böhranından – “Karib dənizi böhranı”ndan getmir, söhbət yumşaq güc elementlərinin tətbiqindən, qarşlıqlı mədəni əlaqələr və təhsil mübadiləsi proqramından gedir. 1958-ci ildə ABŞ belə bir planı işə salmışdı, indi o plan ölü vəziyyətdədir.
Sovetlər bizə – Amerikaya şair Yevgeni Yevtuşenkonu, bəstəkar Dmitri Kabalevskini, “Bolşoy Teatr”ın balet truppasını göndərirdi. Biz isə onlara Benni Qudmanı, Boston Simfonik Orkestri və “Motley Cre” qrupu kimi sənət nümunələrini təqdim edirdik.
Bu, ədalətli bir mübarizə idi. Sonda biz qalib gəldik, Sovet İttifaqı isə dağıldı.
Mən “Bolşoy Teatr”ın, Moskva Simfonik Orkestrinin, çağdaş rus fantastik filmlərinin, Andrey Tarkovskinin filmlərinin vurğunuyam. Ona görə də durmayın, onları gətirin Amerikaya! Yeni şeylər öyrənə bilərik. Biz də ruslara Ceyms Teylor, Billi Ayliş, Kolson Uaythed, Kənde Vayli və “Hamilton”u göndərək.
Biz Putini diz çökdürəcəyik. Əvvəl də belə olmuşdu.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 19-01-2021 21:15 | Bölmə: Siyasət

ABŞ-ın “The Berkshire Eagle” qəzetində ölkənin Rusiya ilə münasibətlərinə dair məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifi qəzetin şərhçisi və redaksiyanın məsləhət şurasının həmsədri Donald Morrisondur. Reyting.az Novator.az-ın ingilscədən çevirdiyi məqaləni təqdim edir.
Yazıq Co Bayden. On illər boyu ictimai-siyasi arenada külüng döyəndən sonra, nəhayət, ABŞ-ın prezidenti postuna gəlir, amma prezidentliyi son onilliklərin ən ciddi problemlərlə qarşılaşdığı zamana – pandemiya, qiyam və iqlim dəyişkənliyi dövrünə təsadüf edir.
İldən-ilə ABŞ-da və dünyada qlobal istiləşmə, daşqınlar, fırtınalar, meşə yanğınları artır. Aramsız quraqlıq və daşqınlar üzündən münbit torpaqlar məhv olur, yararsız hala düşür.
Artıq iqlim dəyişkənliyi milli təhlükəsizlik məsələsinə çevrilib. Müdafiə Nazirliyi bəyan edib ki, daşqınlar, dənizlərdə suyun səviyyəsinin artması ABŞ-ın 79 hərbi bazasının fəaliyyətinə mənfi təsir göstərəcək, hətta o bazaların bəzisi bağlanacaq. Pentaqon qlobal istiləşmə səbəbindən milyonlarla insanın qaçqın düşəcəyini, siyasi və iqtisadi durumun qeyri-sabit olacağını proqnozlaşdırır.
Təhlükəsizlik ekspertləri isə iqlim dəyişkənliyi fonunda Rusiyanın daha şanslı olmasına diqqət çəkirlər. Mütəxəssilər hesab edirlər ki, Rusiya ərazilərinin çoxu şimalda yerləşdiyinə görə onun torpaqlarının korlanması təhlükəsi yoxdur. Ona görə də Rusiya dünyanın kənd təsərrüfatı və iqtisadi güc mərkəzinə çevrilə bilər.
Dünya istiləşdikcə Rusiyanın böyük neft və meşə (ağac) ehtiyatları daha çox əhəmiyyət daşımağa başlayacaq. Rusiya indidən Şimal Buzlu okeanında buzların əridilməsi işinə xərc qoymaq və orada həm iqtisadi, həm hərbi varlığını gücləndirmək niyyətindədir.
Bəs Rusiyanın bu planları niyə problem sayılsın? Çünki bu ölkə illərdir dünyada mənfi imic formalaşdırıb. Hazırda Rusiyada korrupsiyaya uğramış diktator rejimi hökm sürür. Bu rejim ABŞ və Avropaya qarşı kiber müharibə aparır, seçkilərə müdaxilə edir, xarici ölkələrə sığınan dissidentləri zəhərləyir, jurnalistləri evində öldürür, qonşu dövlətlərin ərazisinə göz dikir, onların torpağını zəbt edir, 2014-cü ildə Ukraynanın Krım bölgəsini ilhaq etdiyi kimi.
Son dövrlərdə isə Rusiya ABŞ-ı avropalı müttəfiqlərindən ayırmaq üçün avropalılara rus neftinin və qazının asan yollarını göstərir.
Rusiyanın bu qədər narahatlığa səbəb ola bilməsinin bir günahı da ABŞ-ın özündədir. 1991-ci ildə Sovet İttifaqı dağılanda Rusiyada xaos hökm sürürdü. O vaxt ABŞ Rusiyaya yardım əlini uzada bilərdi. Bunu etməkdənsə ABŞ bir sıra keçmiş Sosialist bloku (Şərq bloku) ölkələrini NATO-ya üzv olmağa dəvət etdi və anti-sovet alyansını Rusiyanın sərhədlərinə qədər genişləndirdi. ABŞ hətta orada ballistik raketlər də yerləşdirdi.
Bu gərəksiz, qıcıqlandırıcı addımlar Rusiyada Qərbin mühasirəsinə düşmək qorxusunu artırdı. Ona görə ABŞ-la münasibətlər pisləşməyə başladı.
2009-cu ildə Barak Obama ABŞ prezidenti kimi Rusiya ilə yenidən münasibət qurmağa çalışdı və bir müddət bunun üzərində işlədi. Obama və Rusiyanın o dövrdəki prezidenti Dmitri Medvedev yeni strateji silahlara dair müqavilə imzaladılar. Ancaq Vladimir Putin 2012-ci ildə prezident postuna qayıdan kimi ABŞ-dan xeyli dərəcədə üz döndərdi. Çünki onun ayrı planları vardı: əvvəlcə sönmüş Rusiyaya sovet dövründəki təhlükəsizliyi və əzəməti qaytarmaq, sonra isə köhnə haqq-hesabları çürütmək.
Putin Rusiyanın qonşularını əldən saldı, onların ərazilərini ilhaq etdi və daxildə öz populyarlığını artırmaq üçün ABŞ-ı mənəvi cəhətdən sarsıtmaq yolunu tutdu. O, Donald Trampla dostluğundan yararlanıb NATO ilə münasibətləri pozdu və ABŞ-ın Krımla bağlı Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyaları zəiflətdi. Nəticədə hakerlikdə və seçkilərə müdaxilədə ittiham olunan Rusiya bu qınaqlardan yaxasını kənara çəkə bildi.
Putin Rusiyanı dədə-baba mülkü kimi idarə edir. Onun ciddi rəqibləri yoxdur və bu yaxınlarda hakimiyyətini daha 16 il uzatmaq üçün qanunu da dəyişdirib. Putin ABŞ-ın yeni prezidenti Baydenə və bütün dünyaya indən belə də bir müddət problem olaraq qalacaq.
Donald Tramp Moskva ilə daha sıx əlaqələr qurmağa çalışsa da, ABŞ-da Rusiyadan narazılıq artmaqdadır. “Pyu” (Pew) Araşdırma Mərkəzinin sorğusu göstərir ki, son illərdə amerikalılar arasında Rusiyanın hörməti çox aşağı düşüb.
Rusiya ilə necə davranmaq lazımdır? ABŞ bu ölkənin son haker hücumlarına cavab verməli və avropalı müttəfiqləri ilə dağılmış birliyini bərpa etməlidir. Eyni zamanda Rusiya ilə mövcud əlaqələr dərinləşdirilməli və ortaq maraq nöqtələri tapılmalıdır.
İqlim dəyişkənliyi, qlobal istiləşmə gələcəkdə Rusiyanın dadına çata bilər, ancaq Putin o vaxta qalası deyil. Ona görə də o, indiki mərhələdə Rusiyanın uğradığı ziyanı minimuma endirmək fikrinə düşə bilər.
ABŞ-ın etməli olduğu daha bir iş var: soyuq müharibəni canlandırmaq və cilovlama siyasəti yürütmək. Söhbət vaxtilə Kubada yaranmış raket böhranından – “Karib dənizi böhranı”ndan getmir, söhbət yumşaq güc elementlərinin tətbiqindən, qarşlıqlı mədəni əlaqələr və təhsil mübadiləsi proqramından gedir. 1958-ci ildə ABŞ belə bir planı işə salmışdı, indi o plan ölü vəziyyətdədir.
Sovetlər bizə – Amerikaya şair Yevgeni Yevtuşenkonu, bəstəkar Dmitri Kabalevskini, “Bolşoy Teatr”ın balet truppasını göndərirdi. Biz isə onlara Benni Qudmanı, Boston Simfonik Orkestri və “Motley Cre” qrupu kimi sənət nümunələrini təqdim edirdik.
Bu, ədalətli bir mübarizə idi. Sonda biz qalib gəldik, Sovet İttifaqı isə dağıldı.
Mən “Bolşoy Teatr”ın, Moskva Simfonik Orkestrinin, çağdaş rus fantastik filmlərinin, Andrey Tarkovskinin filmlərinin vurğunuyam. Ona görə də durmayın, onları gətirin Amerikaya! Yeni şeylər öyrənə bilərik. Biz də ruslara Ceyms Teylor, Billi Ayliş, Kolson Uaythed, Kənde Vayli və “Hamilton”u göndərək.
Biz Putini diz çökdürəcəyik. Əvvəl də belə olmuşdu.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 08:18
Kiyevin Aİ-yə üzvlüyü fəsadlara səbəb olacaq?
14-05-2025, 19:09
Türkiyə mayın 15-də Trampı gözləmir
14-05-2025, 15:55
Mirzoyan: "İrəvan Bakı ilə sülh sazişini dərhal imzalamağa hazırdır"
14-05-2025, 14:24
Zelenski Putinlə niyə Türkiyədə görüşmək istəyir?
14-05-2025, 08:33
Putini İstanbulda Uşakov və Lavrov əvəz edə bilər
13-05-2025, 18:11
"Georgi lenti" taxan Ağsaqqallar Şurasının sədri vəzifədən azad edilib
13-05-2025, 17:38
Trampın xüsusi elçiləri İstanbula gəlir
13-05-2025, 14:58
Deputatlar daha 12 məsələni müzakirəyə çıxaracaq
13-05-2025, 14:01
Zakir Həsənov Yaşar Gülərlə görüşüb - Fotolar
13-05-2025, 08:45
Ruslar digər ölkələrə hücum edə bilərlər - Deputat
13-05-2025, 08:06
Avropa İttifaqı İstanbul görüşünü gözləyir
12-05-2025, 20:58
Zərərçəkmiş: "Ermənistan silahlı qüvvələri mülki şəxsləri mühasirəyə salıb məhv etdilər" - Yenilənib
12-05-2025, 18:45
XİN: "PKK-nın ləğvi ilə bağlı elanı alqışlayırıq"
12-05-2025, 16:48
Ceyhun Bayramov Bəhreyn Krallığına gedib - (Yenilənib
12-05-2025, 10:20
PKK özünü ləğv edib
12-05-2025, 09:28
Terrorçuluqda şübhəli şəxsləri Azərbaycana gətiriblər
12-05-2025, 00:01
Ceyhun Bayramov BƏƏ XİN başçısı ilə müzakirə aparıb
9-05-2025, 16:47
Rövnəq Abdullayev yeni naziri kollektivə təqdim edib
9-05-2025, 08:50
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
8-05-2025, 21:05
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
8-05-2025, 19:31
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
8-05-2025, 17:30
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
8-05-2025, 11:00
Ceyhun Bayramov Vyetnam xarici işlər naziri ilə görüşüb
8-05-2025, 08:16
Vladimir Putin və Si Cinpin bu gün görüşürlər
7-05-2025, 20:03
Mehriban Əliyeva No Fon Li ilə görüşüb - Foto
7-05-2025, 17:50
Prezidentin köməkçisi NATO nümayəndəsi ilə görüşüb
7-05-2025, 16:48
İraq prezidenti Ceyhun Bayramovu qəbul edib
7-05-2025, 16:16
Serbiya prezidentinin təyyarəsi Bakıda məcburi eniş edib
7-05-2025, 15:36
Əvəz Zeynallı: "Analizləri verdik, bu günlərdə açıqlanacaq"
7-05-2025, 14:39
Rüfət Səfərovun ibtidai istintaqı başa çatıb
7-05-2025, 13:04
ABŞ: Ukrayna təkliflərlə razılaşsa da, Rusiya rədd edir
7-05-2025, 12:15
Vyetnam parlamentinin sədri Nikol Paşinyana qadın şərfi bağışlayıb
7-05-2025, 11:16
Azərbaycan Pakistana qarşı hərbi hücumları pisləyib
7-05-2025, 09:21
Tramp: Hindistanın Pakistana hücumu biabırçılıqdır
6-05-2025, 17:58
Partiyaların pulu niyə kəsilib? - Açıqlamalar
6-05-2025, 15:53
AĞ Partiyaya ayrılan dövlət vəsaiti dayandırılıb
6-05-2025, 15:51
Tramp: Neftin ucuzlaşması Putini sülhə meylləndirir
6-05-2025, 13:43
Tofiq Yaqublunun məhkəməsi başlayıb
6-05-2025, 07:50
Trampla Putinin şəxsi görüşü olacaq
5-05-2025, 13:42
Simonyan: Rusiya Ermənistana qarşı hibrid müharibə aparır
5-05-2025, 13:20
Rusiyayönlü siyasətçi prezident seçkisində qalib gəlib