00:23 / 17-05-2024
AVRO-2024: Fransa yığmasının heyəti açıqlanıb
21:47 / 16-05-2024
Britaniya və Fransanın nüvə silahı Avropanı Rusiyadan qoruya bilməyəcək
21:23 / 16-05-2024
Kadırov Rusiyanı Estoniyaya raket zərbələri endirməyə çağırıb
21:05 / 16-05-2024
Uşakov: “Rusiya və Çin prezidentlərinin danışıqları yaxşı keçdi”
20:52 / 16-05-2024
Ukrayna Rusiyanı ABŞ və Britaniya silahları ilə vuracaq
20:32 / 16-05-2024
Rusiya sanksiyalardakı boşluqlardan milyardalar qazanır
20:18 / 16-05-2024
Əliyevlə Lukaşenko birgə bəyanat verib, yeni sənədlər imzalanıb - (Yenilənib) - Fotolar
19:06 / 16-05-2024
Qardaşlar 12 saniyədə 25 milyon dollar oğurlayıb
18:56 / 16-05-2024
Prezident Zelenski: “Vəziyyət çox ağırdır”
18:43 / 16-05-2024
Prezident Heydər Əliyev Fondunun əməkdaşlarını təltif edib - Siyahı
18:03 / 16-05-2024
Bakıda axtarışda olan qadın saxlanılıb
17:55 / 16-05-2024
"Turan Tovuz" klubunun şikayəti təmin edilməyib
17:54 / 16-05-2024
Erməni kilsəsi Azərbaycan-Ermənistan normallaşmasına qarşı çıxır
17:27 / 16-05-2024
Putinin varisi... - Ekspertlər əsasən bir şəxsə işarə edir - Foto
17:21 / 16-05-2024
Baş katib: "Rəfaha hücum qəbuledilməzdir"
17:14 / 16-05-2024
Qarabağ Universitetinə sözçü axtarılır
17:02 / 16-05-2024
Rəqsanənin mülklərinin üzərindən həbs götürülməyib
16:59 / 16-05-2024
Rusiya Ukraynaya qarşı yeni cəbhə açıb
16:35 / 16-05-2024
Bələdiyyə sədri həbs olunub
16:20 / 16-05-2024
Azərbaycan və Ermənistan parlament sədrləri arasında görüş olub
16:11 / 16-05-2024
Lukaşenko Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
16:02 / 16-05-2024
Əliyevlə Lukaşenko “Caspian Agro” və “InterFood Azerbaijan” sərgiləri ilə tanış olublar
15:57 / 16-05-2024
Rəssamın əsəri 27 milyon dollardan baha satılıb - Foto
15:55 / 16-05-2024
Rövşən Nəcəf FIFA-nın Konqresində iştirak edəcək
15:46 / 16-05-2024
Vəzifədən azad olunan sabiq idarə rəisindən xəbər var - (Yenilənib)
15:45 / 16-05-2024
Rusiyada elitaların rəqabəti: Şoyqunu kürsüsündən kimi aşırdı?
15:31 / 16-05-2024
Azərbaycan və Belarus prezidentlərinin geniş tərkibdə görüşü keçirilib
15:03 / 16-05-2024
Bir kişi istəsə... Və ya “Parkda” nə baş verir? - Fotolar
14:54 / 16-05-2024
Oğuzda suvenir pullarla təqaüdçüləri aldadan şəxs saxlanılıb
08:23 / 12-05-2024
“Avroviziya-2024” mahnı müsabiqəsinin qalibi müəyyənləşib
08:50 / 14-05-2024
ABŞ dövlət katibi Kiyevə gəlib - (Yenilənib) - Foto
18:13 / 13-05-2024
Prezident daha üç rəsmi qonağı qəbul edib - (Yenilənib) - Foto
14:31 / 14-05-2024
Şuşa şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - Yenilənib
16:07 / 13-05-2024
Müəlimlərin işə qəbulu qaydası dəyişib - İxtisasların siyahısı müəyyənləşib - Fotolar
17:20 / 13-05-2024
"Avroviziya 2025" hansı şəhərdə keçiriləcək?
22:51 / 13-05-2024
Güzdək Bozdağı palçıq vulkanı növbəti dəfə püskürüb
20:52 / 12-05-2024
Qafqazın əsas söz sahibi - İsrafil Kərimov yazır
15:40 / 12-05-2024
25 minə yaxın şəxs imtahan verib - (Yenilənib)
14:53 / 12-05-2024
Rusiya sərhədçiləri Ermənistanın Azərbaycanla sərhəd bölgələrindən çıxır
10:07 / 12-05-2024
Litvada prezident seçkiləri keçirilir
12:14 / 13-05-2024
Xalq artisti: "Milli Məclisdə olmaq istəmirəm, çünki..."
NATO Ukraynaya nüvə silahı versə…
Tarix: 14-12-2022 16:39 | Bölmə: Siyasət
NATO Ukraynaya nüvə silahı verə bilərmi? İsrailin “Yerusəlim Post” qəzeti belə bir ehtimalı şərh edib.
Reyting.az-ın məlumatına görə, təhlilin müəllifi 25 ildən çoxdur İsrailin milli təhlükəsizliyi məsələsini araşdıran Ehud Eylamdır. Bir vaxt İsrailin Müdafiə Nazirliyində analitik kimi çalışmış Ehud Eylamın ABŞ-da 6 kitabı nəşr olunub. Sonuncu kitabı “İsrailin Yaxın Şərq strategiyası: İran işi” adlanır.
“Yerusəlim Post”dakı məqaləsində E. Eylam xatırladır ki, 2022-ci ilin fevral ayından Ukrayna ilə total savaşa qalxan Rusiya prezidenti Vladimir Putin dekabrın əvvəlində nüvə müharibəsi riskinin artdığını bəyan edib. Təhlilə görə, Ukraynanı dəstəkləyən NATO ölkələri, xüsusilə ABŞ və Böyük Britaniya çıxış yolunu Ukraynanı taktiki nüvə silahı ilə təmin etməkdə də görə bilər. Müəllif bəzi mülahizələri xatırladır: “Bu, Rusiyanı daha aqressiv müharibə aparmaqdan çəkindirə, Ukraynaya atom bombası atılacağı halda NATO-nu Rusiyaya nüvə zərbəsi endirmək məcburiyyətindən qurtara bilər, yəni cavab zərbəsini NATO yox, Ukrayna endirmiş olar, alyans nüvə müharibəsinə qoşulmaqdan sığortalanar, axı indi də Ukrayna Rusiyaya NATO silahları ilə cavab verir, ancaq bu, NATO-nun birbaşa müharibədə iştirakına gətirib çıxarmır”.
Ukraynanın taktiki nüvə silahı ilə təmin edilməsi variantının söykənə biləcəyi arqumentləri sadalayan E. Eylam belə qənaətə gəlir ki, NATO ölkələri Ukraynaya nüvə silahı verməməlidir, çünki bu, təhlükəli və problemli məsələdir.
Müəllif öz fikrini bir neçə faktorla əsaslandırır: nüvə silahı işə salmaq üçün yox, çəkindirmək üçündür, Ukrayna prezidenti V. Zelenski isə gəncdir, 44 yaşı var, necə deyərlər, dəliqanlıdır, Rusiyaya qarşı müqavimətə yaxşı liderlik etsə də, dövlət xadimi, siyasətçi kimi çox da təcrübəli deyil, 2019-cu ildə prezident seçilənədək yalnız media və incəsənət sahəsində çalışıb və belə bir adama, özü də ölkəsi hücuma məruz qaldığı, torpaqları işğal olunduğu, əsgərləri, mülki vətəndaşları hər gün öldürüldüyü bir dövrdə nüvə silahı vermək, onun həmin silahı heç vaxt (Rusiya nüvə zərbəsinə əl atmasa belə) işə salmayacağını düşünmək risklidir.
Müəllif qeyd edir ki, hətta Zelenskiyə nüvə silahı etibar etmək olarsa belə, əsəbləri gərilmiş, Rusiyaya nifrətlə dolmuş hərbi komandanlığın bu silahı prezidentin iradəsindən kənar işə salması ehtimalı var.
E. Eylam yazır ki, Ukraynanın adi silahlarla hücum əməliyyatlarının istər hazırlanması, istərsə də icrası prosesi günlərlə, həftələrlə çəkir və NATO-nun bu əməliyyatları hər an dayandırmaq imkanı var: “Ukraynanın nüvə zərbəsi endirməsi isə (istər hazırlıq, istər icra prosesi) çox sürətlə baş verə bilər. Nüvə silahı işə düşəndən sonra geriyə yol qalmır”.
Müəllif onu da vurğulayır ki, Ukrayna nüvə silahına malik olsa, Kiyev bu silahın idarə edilməsində ABŞ-ın texniki yardımına ehtiyac duyacaq, ona görə istər-istəməz Vaşinqtonun əlində Kiyevə təsir imkanları qalacaq. Ancaq o biri yandan E. Eylam yada salır ki, sovet dövründə Ukrayna torpağında nüvə raketləri olub, ukraynalıların bu sahədə bilgiləri var. Ukraynada 16 ədəd nüvə reaktorunun olduğunu da xatırladan müəllif, beləliklə, nüvə məsələsinin ukraynalılara heç də yad olmadığını vurğulayır və bütün bunları Kiyevin nüvə silahına nəzarəti tam ələ keçirə bilməsinin mümkünlüyü kimi qiymətləndirir. Yəni müəllifin fikrincə, Ukraynanın nüvə silahını ABŞ-ın, NATO-nun mövqeyindən asılı olmayaraq tətbiq etmə potensialı da var.
Eylam yazır ki, Rusiya indiyədək nə ABŞ-a, nə də NATO-nun başqa bir üzvünə silahlı hücum edib: “Lakin Rusiyanın bu siyasəti davam etdirəcəyinə zəmanət yoxdur. Rusiya getdikcə daha çarəsiz duruma düşə bilər. O halda NATO-nun Ukraynanı nüvə silahı ilə təmin etməsi Rusiyaya alyans üzvünə hücum çəkmək üçün bəhanə verə bilər. Bu o deməkdir ki, Ukraynanın nüvə silahı ilə təmin olunması Rusiyanın alyansla müharibəyə başlaması ehtimalını da artıra bilər”.
Məqaləsində E. Eylam Ukraynaya taktiki nüvə silahı verilməsinin doğura biləcəyi daha bir problemə toxunur. Onun sözlərinə görə, Ukrayna nüvə silahına sahiblənsə, Rusiyadan ehtiyatlanan başqa dövlətlərin də NATO-dan nüvə raketləri tələb etməsi mümkündür. Müəllif vurğulayır ki, söhbət təkcə Ukrayna kimi NATO üzvü olmayan ölkələrdən getmir, bu, elə NATO-nun öz üzvlərinə də aiddir: “Xüsusən Rusiya ilə sərhəddə yerləşən NATO ölkələri nüvə silahı ilə təmin olunma tələbini qoya bilər”.
Bu və digər faktorları yazandan sonra E. Eylam vurğulayır: “NATO nüvə silahını yaymaq deyil, məhdudlaşdırmaq yolunu tutmalıdır”.(Novator.az)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-12-2022 16:39 | Bölmə: Siyasət
NATO Ukraynaya nüvə silahı verə bilərmi? İsrailin “Yerusəlim Post” qəzeti belə bir ehtimalı şərh edib.
Reyting.az-ın məlumatına görə, təhlilin müəllifi 25 ildən çoxdur İsrailin milli təhlükəsizliyi məsələsini araşdıran Ehud Eylamdır. Bir vaxt İsrailin Müdafiə Nazirliyində analitik kimi çalışmış Ehud Eylamın ABŞ-da 6 kitabı nəşr olunub. Sonuncu kitabı “İsrailin Yaxın Şərq strategiyası: İran işi” adlanır.
“Yerusəlim Post”dakı məqaləsində E. Eylam xatırladır ki, 2022-ci ilin fevral ayından Ukrayna ilə total savaşa qalxan Rusiya prezidenti Vladimir Putin dekabrın əvvəlində nüvə müharibəsi riskinin artdığını bəyan edib. Təhlilə görə, Ukraynanı dəstəkləyən NATO ölkələri, xüsusilə ABŞ və Böyük Britaniya çıxış yolunu Ukraynanı taktiki nüvə silahı ilə təmin etməkdə də görə bilər. Müəllif bəzi mülahizələri xatırladır: “Bu, Rusiyanı daha aqressiv müharibə aparmaqdan çəkindirə, Ukraynaya atom bombası atılacağı halda NATO-nu Rusiyaya nüvə zərbəsi endirmək məcburiyyətindən qurtara bilər, yəni cavab zərbəsini NATO yox, Ukrayna endirmiş olar, alyans nüvə müharibəsinə qoşulmaqdan sığortalanar, axı indi də Ukrayna Rusiyaya NATO silahları ilə cavab verir, ancaq bu, NATO-nun birbaşa müharibədə iştirakına gətirib çıxarmır”.
Ukraynanın taktiki nüvə silahı ilə təmin edilməsi variantının söykənə biləcəyi arqumentləri sadalayan E. Eylam belə qənaətə gəlir ki, NATO ölkələri Ukraynaya nüvə silahı verməməlidir, çünki bu, təhlükəli və problemli məsələdir.
Müəllif öz fikrini bir neçə faktorla əsaslandırır: nüvə silahı işə salmaq üçün yox, çəkindirmək üçündür, Ukrayna prezidenti V. Zelenski isə gəncdir, 44 yaşı var, necə deyərlər, dəliqanlıdır, Rusiyaya qarşı müqavimətə yaxşı liderlik etsə də, dövlət xadimi, siyasətçi kimi çox da təcrübəli deyil, 2019-cu ildə prezident seçilənədək yalnız media və incəsənət sahəsində çalışıb və belə bir adama, özü də ölkəsi hücuma məruz qaldığı, torpaqları işğal olunduğu, əsgərləri, mülki vətəndaşları hər gün öldürüldüyü bir dövrdə nüvə silahı vermək, onun həmin silahı heç vaxt (Rusiya nüvə zərbəsinə əl atmasa belə) işə salmayacağını düşünmək risklidir.
Müəllif qeyd edir ki, hətta Zelenskiyə nüvə silahı etibar etmək olarsa belə, əsəbləri gərilmiş, Rusiyaya nifrətlə dolmuş hərbi komandanlığın bu silahı prezidentin iradəsindən kənar işə salması ehtimalı var.
E. Eylam yazır ki, Ukraynanın adi silahlarla hücum əməliyyatlarının istər hazırlanması, istərsə də icrası prosesi günlərlə, həftələrlə çəkir və NATO-nun bu əməliyyatları hər an dayandırmaq imkanı var: “Ukraynanın nüvə zərbəsi endirməsi isə (istər hazırlıq, istər icra prosesi) çox sürətlə baş verə bilər. Nüvə silahı işə düşəndən sonra geriyə yol qalmır”.
Müəllif onu da vurğulayır ki, Ukrayna nüvə silahına malik olsa, Kiyev bu silahın idarə edilməsində ABŞ-ın texniki yardımına ehtiyac duyacaq, ona görə istər-istəməz Vaşinqtonun əlində Kiyevə təsir imkanları qalacaq. Ancaq o biri yandan E. Eylam yada salır ki, sovet dövründə Ukrayna torpağında nüvə raketləri olub, ukraynalıların bu sahədə bilgiləri var. Ukraynada 16 ədəd nüvə reaktorunun olduğunu da xatırladan müəllif, beləliklə, nüvə məsələsinin ukraynalılara heç də yad olmadığını vurğulayır və bütün bunları Kiyevin nüvə silahına nəzarəti tam ələ keçirə bilməsinin mümkünlüyü kimi qiymətləndirir. Yəni müəllifin fikrincə, Ukraynanın nüvə silahını ABŞ-ın, NATO-nun mövqeyindən asılı olmayaraq tətbiq etmə potensialı da var.
Eylam yazır ki, Rusiya indiyədək nə ABŞ-a, nə də NATO-nun başqa bir üzvünə silahlı hücum edib: “Lakin Rusiyanın bu siyasəti davam etdirəcəyinə zəmanət yoxdur. Rusiya getdikcə daha çarəsiz duruma düşə bilər. O halda NATO-nun Ukraynanı nüvə silahı ilə təmin etməsi Rusiyaya alyans üzvünə hücum çəkmək üçün bəhanə verə bilər. Bu o deməkdir ki, Ukraynanın nüvə silahı ilə təmin olunması Rusiyanın alyansla müharibəyə başlaması ehtimalını da artıra bilər”.
Məqaləsində E. Eylam Ukraynaya taktiki nüvə silahı verilməsinin doğura biləcəyi daha bir problemə toxunur. Onun sözlərinə görə, Ukrayna nüvə silahına sahiblənsə, Rusiyadan ehtiyatlanan başqa dövlətlərin də NATO-dan nüvə raketləri tələb etməsi mümkündür. Müəllif vurğulayır ki, söhbət təkcə Ukrayna kimi NATO üzvü olmayan ölkələrdən getmir, bu, elə NATO-nun öz üzvlərinə də aiddir: “Xüsusən Rusiya ilə sərhəddə yerləşən NATO ölkələri nüvə silahı ilə təmin olunma tələbini qoya bilər”.
Bu və digər faktorları yazandan sonra E. Eylam vurğulayır: “NATO nüvə silahını yaymaq deyil, məhdudlaşdırmaq yolunu tutmalıdır”.(Novator.az)
Bölməyə aid digər xəbərlər
15-05-2024, 18:56
“Abzas Media” işi: Anar Məmmədli ilə Sevinc Vaqifqızı ev dustaqlığına buraxılmayıb
15-05-2024, 17:09
Qarabağ separatçılarının həbs müddəti uzadılıb
15-05-2024, 14:13
Zərdüşt Əlizadə: “Paşinyan Bakıya gəlirsə, xoş gəlir”
15-05-2024, 13:39
Suriyadan daha 8 nəfər Azərbaycana gətirilib
15-05-2024, 13:33
Azərbaycan və Belarusun XİN rəhbərləri görüşüb - Fotolar
15-05-2024, 12:25
BŞİH Milli Şuranın mitinq keçirməklə bağlı müraciətinə cavab verib
14-05-2024, 17:50
Putin həm Şoyqunu, həm də Patruşevi zəiflədib
14-05-2024, 16:55
İrəvan: etirazçılar yenidən mərkəzi meydana toplaşır
14-05-2024, 15:02
Mirmahmud Mirəlioğlu: "Seçkidə iştirak etmək niyyətim yoxdur"
14-05-2024, 14:31
Şuşa şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - Yenilənib
14-05-2024, 14:15
Milli QHT Forumunun yeni rəhbəri seçilib
14-05-2024, 11:29
Putinin Çinə səfərinin tarixi açıqlanıb
14-05-2024, 08:50
ABŞ dövlət katibi Kiyevə gəlib - (Yenilənib) - Foto
14-05-2024, 08:39
Mask Trampa dəstəyinin səbəbini açıqlayıb
13-05-2024, 22:42
Ceyhun Bayramov Ukrayna XİN başçısı ilə telefonda danışıb
13-05-2024, 18:03
Sabiq deputat barədə həbs-qətimkan tədbiri dəyişdirilməyib
13-05-2024, 16:41
Rusiya NATO ilə qarşıdurmaya hazırlaşır
13-05-2024, 15:01
Mirzoyan: Ermənistan XİN-nin keçmiş rəhbərləri fərarilərdir
13-05-2024, 14:47
Erməni deputat: Demarkasiya prosesi dayandırılmayıb
13-05-2024, 11:07
ATƏT sədri Ermənistanda səfərdədir
13-05-2024, 07:44
Sunak: “Yaxın 5 il təhlükəli dövrdür”
10-05-2024, 19:13
Azərbaycan və Ermənistanın XİN rəhbərləri görüşüb
10-05-2024, 17:32
Mişustin Rusiya hökumətinin sədri vəzifəsinə təsdiqlənib
10-05-2024, 14:58
Deputat: "Partiya kimi namizəd görəcəksə, o, seçkiyə gedəcək"
10-05-2024, 13:42
Ermənistan hökuməti arxiyepiskopu cəzalandırmaq istəyir
10-05-2024, 13:18
Ceyhun Bayramov Qazaxıstan XİN başçısı ilə görüşüb
10-05-2024, 13:02
Putin baş nazir postuna Mişustinin namizədliyini irəli sürüb
10-05-2024, 12:53
ABŞ prezidentinə qarşı impiçment məsələsi gündəmə gəlib
10-05-2024, 10:30
YAP parlament seçkilərinə hazırlaşır
10-05-2024, 10:04
Bakı və Şuşa - Dinlərarası dialoq üçün ideal məkanlar
10-05-2024, 09:27
Macarıstan və Çin vahid mövqedən çıxış edirlər
9-05-2024, 21:53
Kilsə və müxalifət Paşinyana güc göstərir
9-05-2024, 00:01
Hikmət Hacıyev BMT Baş katibinin köməkçisi ilə görüşüb
8-05-2024, 11:26
Milli Məclis özünü nə vaxt buraxacaq? - İddia
8-05-2024, 09:52
Elçin Əmirbəyov: “COP29 iqlim konfransı ilə bağlı Ermənistanla razılaşmaya diqqət yetirin..."
8-05-2024, 08:00
Putin Aİİ-nin yubiley sammitinə qatılacaq
7-05-2024, 20:17
İşçi Qrupun yeddinci iclası keçirilib - Fotolar
7-05-2024, 18:10
Putin əsas diqqətini Ukrayna ilə müharibəyə yönəldəcək
7-05-2024, 17:52
Paşinyan: “Bütün ermənilərin katolikosu Ermənistanda siyasi hərəkata rəhbərlik edir”
7-05-2024, 17:46
Ukrayna prezidentini və digər rəhbər şəxsləri öldürmək istəyən polkovniklər ələ keçib
7-05-2024, 14:49
Paşinyan: "Noyabra qədər sülh sazişi imzalamağa hazırıq"