18:45 / 10-06-2025
Ölkəmizdə 3 gün iş olmayacaq
18:34 / 10-06-2025
Əli Əsədov Özbəkistan prezidenti ilə görüşüb - Foto
18:33 / 10-06-2025
Kennedi 17 nəfəri işdən çıxarıb
18:23 / 10-06-2025
Mayın 11-də keçirilən imtahanların nəticələri elan edilib
18:02 / 10-06-2025
Deputatlar daha 12 qanuna dəyişiklik edəcək
17:48 / 10-06-2025
"Sity Net" "Jurnalistlərin binası"nda narazlıq yaradıb
17:32 / 10-06-2025
Misir Mərdanov xəstəxanaya yerləşdirilib
17:23 / 10-06-2025
Azərbaycan XİN Avstriya xalqına başsağlığı verib
17:18 / 10-06-2025
Erməniləri dini liderin müdafiəsinə çağırırlar
16:32 / 10-06-2025
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
16:19 / 10-06-2025
Lənkəranda 73 yaşlı qadını aldadıblar
15:59 / 10-06-2025
İlham Əliyev Polşanın yeni prezidentinə məktub göndərib
15:58 / 10-06-2025
Azərbaycan və Çin vətəndaşları vizadan azad edilib
15:56 / 10-06-2025
Prezident hərbçilərlə bağlı qanunu təsdiqləyib
15:30 / 10-06-2025
Şəmkirdə əməliyyat: saxlanılanlar var
15:02 / 10-06-2025
Qaz təchizatı sahəsində qanun dəyişir - Detallar
15:01 / 10-06-2025
Yazıçı və kəşfiyyatçı vəfat edib
14:50 / 10-06-2025
Suriyadan gətirilən 13 nəfər sosial xidmət müəssisəsinə yerləşdirilib
14:35 / 10-06-2025
Lukaşenko “Belarusfilm”i kəskin tənqid edib
14:28 / 10-06-2025
Qarabağ zonasında daha 889.2 hektar ərazi minalardan təmizlənib
14:09 / 10-06-2025
Prezident Gömrük Komitəsinin yeni binasının açılışında iştirak edib
13:54 / 10-06-2025
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
13:40 / 10-06-2025
Akademik Mustafa Topçubaşovun 130 illiyi qeyd olunacaq
13:30 / 10-06-2025
İsrail ABŞ silahlarını Ukraynaya göndərib
13:14 / 10-06-2025
Əli Əsədov Özbəkistanda səfərdədir
13:07 / 10-06-2025
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
13:00 / 10-06-2025
Naxçıvanda Türkiyə ilə birgə hərbi təlim başlayıb - Video
12:49 / 10-06-2025
Keçmiş icra başçısının əmlakları ilə bağlı qərar verilib
12:46 / 10-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:41 / 10-06-2025
Kral III Çarlz sağalmaz xəstəliyə düçar olub
10:11 / 06-06-2025
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
20:08 / 05-06-2025
Toyda döyülən şəxs xəstəxanada ölüb
00:01 / 06-06-2025
Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd olunur
10:50 / 08-06-2025
Donald Trampın adı insan alverində hallanır
23:25 / 07-06-2025
Varislərin Kreml təqdimatı: Mirziyoyevə sui-qəsdin arxasında kim durur?
18:07 / 06-06-2025
Tovuzda oğul anasını öldürüb
18:49 / 05-06-2025
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
13:11 / 06-06-2025
Azərbaycanla sərhəddə iki erməni itkin düşüb
09:56 / 07-06-2025
Aktoyorun adı Ginnesin Rekordlar Kitabına yazılıb - Video
18:34 / 08-06-2025
Dağlıq və dağətəyi rayonlarda leysan olacaq - Xəbərdarlıq
14:45 / 07-06-2025
İlham Əliyevlə Şahbaz Şərif arasında telefon danışığı olub
22:58 / 08-06-2025
Millimiz növbəti yoxlama oyunu oynayıb
Azərbaycanda demoqrafik vəziyyət kritik həddə yaxınlaşır
Tarix: 29-08-2023 17:28 | Bölmə: Slayd
Azərbaycanda 2015-ci ildə 166 min 210, 2016-cı ildə 159 min 464, 2017-ci ildə 144 min 41, 2018-ci ildə 138 min 982, 2019-cu ildə 141 min, 2020-də 125 min, 2021-ci ildə 110 min 700, 2022-ci ildə 122 min 846 körpə dünyaya gəlib. 2015-ci illə müqayisədə 2022-ci ildə 43 min 364 uşaq az doğulub.
Reyting.az xəbər verir ki, narahatlıq doğuran bu statistik məlumatı iqtisadçı Natiq Cəfərli qeyd edib.
N. Cəfərli digər çox ciddi problemdən də söz açıb: “Azərbaycanda əhali sürətlə qocalır və əngəlli insanların sayı kəskin artır”.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycanda ahıl şəxslərin (70 yaş və daha artıq olan) sayı 2000-ci ildə 226,7 min nəfərdən 2022-ci il 1 yanvar tarixinə olan məlumata əsasən, 452,1 min nəfərə çatıb. Yəni, təqribən 2 dəfəyə yaxın artım var.
Bundan başqa, əlilliyi müəyyən edilmiş şəxslərin sayı artaraq, bu müddətdə 251 min nəfərdən 615 min nəfərə qədər yüksəlib və bu göstəricidə 3 dəfəyə yaxın artım qeyd alınıb.
N. Cəfərli qeyd edib ki, ölkəmizdə demoqrafik vəziyyət kritik həddə yaxınlaşır, doğuş sayı azalır, yaşlı və əngəlli insanların sayı artır. Bu isə o deməkdir ki, bir müddət sonra təqaüd yaşında olanlar artacaq, obrazlı desək, “nəsillərarası həmrəylik” zənciri qırılacaq.
İqtisadçı bildirib ki, indi gənclər işləyir, DSMF-yə pul ödəyir, o pulla təqaüdçülərə ödənişlər olur, bundan sonra da indiki gənclər növbəti nəslin ödənişlərini təqaüd kimi almalıdırlar. Amma DSMF öz xərcini ödəyə bilmir, büdcədən ən çox dotasiya alan qurumlardan biridir, bir müddət sonra büdcədən təqaüd və əngəlli insanlara ödəniş üçün daha çox vəsait ayırmağa məcbur qalacağıq. N. Cəfərlinin fikrincə, belə bir vəziyyət neft-qaz sektorundan asılı olan büdcənin yükünü çəkilməz edəcək, ödənişlərin azalması, həyat keyfiyyətinin və səviyyəsinin daha da azalması baş verəcək.
N. Cəfərli əlavə edib ki, başımızı günlük problemlərin gündəlik müzakirəsi ilə qatıblar, ictimai müzakirələrdə strateji məsələlər populyar deyil: “Amma bilin və agah olun ki, indiki idarəetmə və iqtisadi sistem dəyişməsə, daha effektiv modelə keçə bilməsək, ölkəmizi ciddi kasıblıq gözləyir. Çünki xərclərimiz də kəskin artır, işğaldan azad edilən torpaqlarımızın bərpasına, təhlükəsizliyimizin təminatına hər il daha çox vəsait xərcləməyə məcbur olacağıq. Bu isə o deməkdir ki, əlavə gəlir mənbəələrinə ehtiyac artır, bu sistem isə əlavə dəyər yarada bilmir”.
N. Cəfərli sonda əlavə edib ki, demoqrafik vəziyyətin düzəlməsi əlavə büdcə xərcləri tələb edir və “uşaqpulu” təsis edilməlidir ki, bu da büdcəyə yüklənəcək. Büdcə isə “bir borudan” asılıdır, ordandan keçən mayenin isə həcmi azalır, qiyməti oynaqdır, dayanıqlı inkişafa imkan vermir: “Deməli, məmləkətə bir "borudan sallanmayan” yeni iqtisadi model lazımdır, bu olmazsa-olmazdır, yeni iqtisadi model isə effektiv idarəetmə, ədalətli məhkəmə sistemi olmadan mümkün deyil".
E. KAMAL
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 29-08-2023 17:28 | Bölmə: Slayd
Azərbaycanda 2015-ci ildə 166 min 210, 2016-cı ildə 159 min 464, 2017-ci ildə 144 min 41, 2018-ci ildə 138 min 982, 2019-cu ildə 141 min, 2020-də 125 min, 2021-ci ildə 110 min 700, 2022-ci ildə 122 min 846 körpə dünyaya gəlib. 2015-ci illə müqayisədə 2022-ci ildə 43 min 364 uşaq az doğulub.
Reyting.az xəbər verir ki, narahatlıq doğuran bu statistik məlumatı iqtisadçı Natiq Cəfərli qeyd edib.
N. Cəfərli digər çox ciddi problemdən də söz açıb: “Azərbaycanda əhali sürətlə qocalır və əngəlli insanların sayı kəskin artır”.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycanda ahıl şəxslərin (70 yaş və daha artıq olan) sayı 2000-ci ildə 226,7 min nəfərdən 2022-ci il 1 yanvar tarixinə olan məlumata əsasən, 452,1 min nəfərə çatıb. Yəni, təqribən 2 dəfəyə yaxın artım var.
Bundan başqa, əlilliyi müəyyən edilmiş şəxslərin sayı artaraq, bu müddətdə 251 min nəfərdən 615 min nəfərə qədər yüksəlib və bu göstəricidə 3 dəfəyə yaxın artım qeyd alınıb.
N. Cəfərli qeyd edib ki, ölkəmizdə demoqrafik vəziyyət kritik həddə yaxınlaşır, doğuş sayı azalır, yaşlı və əngəlli insanların sayı artır. Bu isə o deməkdir ki, bir müddət sonra təqaüd yaşında olanlar artacaq, obrazlı desək, “nəsillərarası həmrəylik” zənciri qırılacaq.
İqtisadçı bildirib ki, indi gənclər işləyir, DSMF-yə pul ödəyir, o pulla təqaüdçülərə ödənişlər olur, bundan sonra da indiki gənclər növbəti nəslin ödənişlərini təqaüd kimi almalıdırlar. Amma DSMF öz xərcini ödəyə bilmir, büdcədən ən çox dotasiya alan qurumlardan biridir, bir müddət sonra büdcədən təqaüd və əngəlli insanlara ödəniş üçün daha çox vəsait ayırmağa məcbur qalacağıq. N. Cəfərlinin fikrincə, belə bir vəziyyət neft-qaz sektorundan asılı olan büdcənin yükünü çəkilməz edəcək, ödənişlərin azalması, həyat keyfiyyətinin və səviyyəsinin daha da azalması baş verəcək.
N. Cəfərli əlavə edib ki, başımızı günlük problemlərin gündəlik müzakirəsi ilə qatıblar, ictimai müzakirələrdə strateji məsələlər populyar deyil: “Amma bilin və agah olun ki, indiki idarəetmə və iqtisadi sistem dəyişməsə, daha effektiv modelə keçə bilməsək, ölkəmizi ciddi kasıblıq gözləyir. Çünki xərclərimiz də kəskin artır, işğaldan azad edilən torpaqlarımızın bərpasına, təhlükəsizliyimizin təminatına hər il daha çox vəsait xərcləməyə məcbur olacağıq. Bu isə o deməkdir ki, əlavə gəlir mənbəələrinə ehtiyac artır, bu sistem isə əlavə dəyər yarada bilmir”.
N. Cəfərli sonda əlavə edib ki, demoqrafik vəziyyətin düzəlməsi əlavə büdcə xərcləri tələb edir və “uşaqpulu” təsis edilməlidir ki, bu da büdcəyə yüklənəcək. Büdcə isə “bir borudan” asılıdır, ordandan keçən mayenin isə həcmi azalır, qiyməti oynaqdır, dayanıqlı inkişafa imkan vermir: “Deməli, məmləkətə bir "borudan sallanmayan” yeni iqtisadi model lazımdır, bu olmazsa-olmazdır, yeni iqtisadi model isə effektiv idarəetmə, ədalətli məhkəmə sistemi olmadan mümkün deyil".
E. KAMAL
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 18:34
Əli Əsədov Özbəkistan prezidenti ilə görüşüb - Foto
Bu gün, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
Bu gün, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
3-06-2025, 11:57
Şəhidimiz Suraxanıda dəfn olunub - (Yenilənib) - Foto
3-06-2025, 10:34
Ərdoğan Zelenski, Putin və Trampla Türkiyədə görüşmək istəyir
3-06-2025, 09:58
Türkiyədə güclü zəlzələ olub - Ölən və xəsarət alanlar var
3-06-2025, 08:26
Yerin maqnit qasırğası artıb
2-06-2025, 14:02
50 minlik qoşun hücumdadır, Ukrayna Sumını itirə bilər - (Yenilənib)
2-06-2025, 11:00
Paşinyan kilsəyə niyə müharibə elan edib?
2-06-2025, 08:58
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
1-06-2025, 20:08
Kəlbəcərdə traktor minaya düşüb, yaralı var
31-05-2025, 16:52
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
30-05-2025, 18:30
Asim Mollazadə: Azərbaycan və müttəfiqləri qitələrarası sistem yaradır
30-05-2025, 14:10
Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan ittifaqı qlobal xarakter daşıyır - Ekspert
30-05-2025, 13:00
Azərbaycan və Çin arasında viza ləğvi barədə saziş təsdiqlənib
30-05-2025, 12:44
Böyük Qayıdışa dair II Dövlət Proqramı hazırlanacaq - Sərəncam
30-05-2025, 11:35
Paşinyan “2018-in uğuru”nu xərcləyir - Yeni seçkilər “Vətəndaş müqaviləsi”nə nə vəd edir?
30-05-2025, 09:44
Xoş günlər zamanın sürətinə təsir edir?
30-05-2025, 07:59
COVID-in yeni ştammı daha təhlükəlidir
30-05-2025, 07:51
İki gün sonra sülh danışıqları olacaq
29-05-2025, 16:23
Hərbçimiz minaya düşüb - Yenilənib
29-05-2025, 16:02
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
29-05-2025, 15:21
Yeni dünya müharibəsi qaçılmazdır - Sorğu
29-05-2025, 13:41
İlham Əliyev iş adamlarını qəbul edib - Fotolar
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
