18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
21:03 / 30-06-2025
Rusiyada öldürülən qardaşların cənazəsi Azərbaycana gətirilib - (Yenilənib)
13:01 / 01-07-2025
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
13:16 / 02-07-2025
Mədəniyyət nazirinə kulturoloji tövsiyə - Akif Əli yazır
14:40 / 03-07-2025
İlham Əliyev Qarabağa səfər edib - (Yenilənib+) - Fotolar
07:52 / 01-07-2025
ABŞ gözlənilmədən Moskvaya ultimatum verib
12:16 / 02-07-2025
Cəlaloğlu: Güzəştə getsək, Rusiya daha ağır şərtlərlə üstümüzə gələcək
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
10:26 / 02-07-2025
Azərbaycana qarşı mənəvi-siyasi strategiya: Rusiya nəyə nail olmaq istəyir?
15:33 / 02-07-2025
Rusiya daha da aqressivləşir
14:53 / 01-07-2025
Təkrar sertifikatlaşdırma: 2006 müəllim keçid balını toplaya bilməyib
16:55 / 02-07-2025
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
Süni intellekt silahları dünyanı daha təhlükəli edir
Tarix: 16-11-2023 16:18 | Bölmə: Slayd
“İsrail bütün hərbi texnikasını süni intellekt yönümlü olanlara çevirməyə çalışır. Onların çoxlu müxtəlif muxtar silahları, avtonom sualtı qayıqları və mobil zirehli hərbi maşınları var”.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu yəhudi qəzetçi və ekspert Riçard Silversteyn İsrailin hazırladığı süni intellekt silahlarından HƏMAS qüvvələrinə qarşı istifadəsindən danışarkən deyib.
İsrailin hərbi məqsədlər üçün istifadə etmək üzərində işlədiyi süni intellekt və robot texnologiyalarının təfərrüatlarına toxunan R. Silversteyn bildirib ki, onları uzaqdan da idarə etmək mümkündür:
“İsrailin qabaqcıl dronlarından uzaqdan müşahidə üçün də istifadə edilir. Onlardan hədəflərə raket atmaq üçün də istifadə oluna bilər. Hətta əməliyyatların müxtəlif nöqtələrində istifadə edildiyini də gördük”.
Ekspertin sözlərinə görə, süni intellekt tamamilə yeni bir sahədə istifadə olunur:
“İsrailin hərtərəfli dəyişikliyə məruz qaldığını görürük. HƏMAS-ın son hücumunda süni intellektin uğursuzluğunu da gördük. Minlərlə HƏMAS döyüşçüsü süni intellekt müdafiəsini aşdı. Baxmayaraq ki, bu texnologiyanın qabaqcıl tərəfi olsa da, HƏMAS bunun öhdəsindən gələ biləcəyini göstərməyə çalışdı”.
Üz tanıma sistemləri, silahlı robot avtomobillər kimi texnologiyalar və onların hazırda Qəzzada istifadə olunmasına gəlincə, R. Silversteyn əmindir ki, İsrail onlardan istifadə edir:
“Amma problem ondadır ki, orada medianın kəsilməsi var. İsrail ordusu heç bir medianın Qəzzaya girməsinə icazə vermir. Onların orada nə etdiklərini bilmirik. Amma ağ fosfordan istifadə etdiklərini bilirik. İstifadə etdikləri avtonom silahların bəziləri mühafizə qüllələrində yerləşdirilib. Onlar bu qüllələrə yaxınlaşanlara atəş açır. Onların həm də Qərb sahilində istifadə edildiyini bilirik, Qəzzada istifadəsi isə dəqiqdir”.
R. Silversteyn
Bəs süni intellektlə idarə olunan silah sistemləri mülki vətəndaşı öldürdükdə bunun üçün cəza nəzərdə tutan qayda varmı? Daha əvvəl belə bir nümunə olubmu?
Ekspert bu suallara cavabında deyib ki, avtonom silahlarla bağlı beynəlxalq tənzimləmə yoxdur və İsrail bunlardan istədiyi kimi inkişaf etdirə bilər:
“Müharibələrdə süni intellektin istifadəsi ilə bağlı heç bir məhdudiyyət yoxdur. Amma bəzi insan haqları təşkilatları bəyanat veriblər. Söhbət süni intellektdən istifadə etməməkdən gedirdi. İnsana ehtiyacı olmasa da, istənilən məqsəd üçün istifadə edilə bilər”.
R. Silversteyn əlavə edib ki, süni intellektdə insan faktoru da səhvlərə səbəb ola və süni intellekt nəzarətdən çıxanda mülki şəxslər öldürülə bilər: “Ona görə də Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və ya digər beynəlxalq qurumlar bu texnologiyanı qadağan etməsələr də, heç olmasa, tənzimləməlidirlər”.
Ekspert xatırladıb ki, başqa bir həyəcanverici hadisə İranda baş verib:
“İsrail bir neçə il əvvəl İranın nüvə proqramını quran şəxsi öldürüb. KİV-in məlumatına görə, yük maşınına yerləşdirilən snayper tüfəngi atmosferdə İsrail peykləri tərəfindən idarə olunub. Dron operatoru silahı uzaqdan idarə edib. Beləliklə, o, iranlı nüvə alimini öldürüb. Bu, süni intellektin narahatedici tərəfidir. Minlərlə kilometr aralıda dron operatoru, səmada İranı izləyən İsrail peyki var olub. Onlara lazım olan tək şey yük maşını sürmək üçün İrandakı bir neçə İsrail agenti idi”.
R. Silversteyn qeyd edib ki, süni intellekt silahları təkcə İsraili “müdafiə etmək” üçün deyil, həm də onlar ixrac üçün istehsal olunur: “Onlar müharibə şəraitində olan ölkələrə satılır. İsrail silahları ümumiyyətlə bu məqsədlə işləyir. Süni intellekt öldürücülük və zorakılığı yeni səviyyəyə qaldırır”.
“Boston Dynamics” tərəfindən mülki məqsədlər üçün istehsal edilən süni intellekt texnologiyalı robot var. Bənzər texnologiyaların İsrail tərəfindən hərbi məqsədlər üçün, məsələn, Qəzzadakı tunellərdə istifadə edilməsi ehtimalı varmı?
Ekspert əmindir ki, İsrail nəzarət texnologiyaları kimi əlindən gələni edəcək: “Onlar tunellərin içərisində hərəkəti aşkar etməyə çalışacaqlar. Tunelləri bağlamaq üçün kimyəvi silahdan istifadə edirlər. Beləliklə, döyüşçüləri yerin altında həbs etməyi hədəfləyirlər ki, qaça bilməsinlər. İsrail bu texnologiyanın istifadəsində çox yenilikçi və yaradıcıdır. Əminəm ki, onlar mülki texnologiyalardan da hərbi məqsədlər üçün istifadə edirlər. Bu baxımdan texnologiyaların ikili istifadəyə açıq olması faydalıdır”.
Mütəxəssisin fikrincə, İsrail ən ölümcül silahları istehsal edə biləcəyini dünyaya göstərib: “İsrailin silah ixracatında dünyada 10-cu yerdə olduğunu bilirik. Hindistana və Azərbaycana silah satır. Hindistan Kəşmirdəki müsəlman torpaqlarını işğal edir. Hindistan İsraildən idxal etdiyi bütün silahlardan azlıqdakı müsəlmanları idarə etmək üçün yararlanır. İsrailin süni intellektdən istifadə etməsi həqiqətən narahatlıq doğurur. Onlar dünyanı daha təhlükəli edir”.
E. KAMAL
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-11-2023 16:18 | Bölmə: Slayd
“İsrail bütün hərbi texnikasını süni intellekt yönümlü olanlara çevirməyə çalışır. Onların çoxlu müxtəlif muxtar silahları, avtonom sualtı qayıqları və mobil zirehli hərbi maşınları var”.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu yəhudi qəzetçi və ekspert Riçard Silversteyn İsrailin hazırladığı süni intellekt silahlarından HƏMAS qüvvələrinə qarşı istifadəsindən danışarkən deyib.
İsrailin hərbi məqsədlər üçün istifadə etmək üzərində işlədiyi süni intellekt və robot texnologiyalarının təfərrüatlarına toxunan R. Silversteyn bildirib ki, onları uzaqdan da idarə etmək mümkündür:
“İsrailin qabaqcıl dronlarından uzaqdan müşahidə üçün də istifadə edilir. Onlardan hədəflərə raket atmaq üçün də istifadə oluna bilər. Hətta əməliyyatların müxtəlif nöqtələrində istifadə edildiyini də gördük”.
Ekspertin sözlərinə görə, süni intellekt tamamilə yeni bir sahədə istifadə olunur:
“İsrailin hərtərəfli dəyişikliyə məruz qaldığını görürük. HƏMAS-ın son hücumunda süni intellektin uğursuzluğunu da gördük. Minlərlə HƏMAS döyüşçüsü süni intellekt müdafiəsini aşdı. Baxmayaraq ki, bu texnologiyanın qabaqcıl tərəfi olsa da, HƏMAS bunun öhdəsindən gələ biləcəyini göstərməyə çalışdı”.
Üz tanıma sistemləri, silahlı robot avtomobillər kimi texnologiyalar və onların hazırda Qəzzada istifadə olunmasına gəlincə, R. Silversteyn əmindir ki, İsrail onlardan istifadə edir:
“Amma problem ondadır ki, orada medianın kəsilməsi var. İsrail ordusu heç bir medianın Qəzzaya girməsinə icazə vermir. Onların orada nə etdiklərini bilmirik. Amma ağ fosfordan istifadə etdiklərini bilirik. İstifadə etdikləri avtonom silahların bəziləri mühafizə qüllələrində yerləşdirilib. Onlar bu qüllələrə yaxınlaşanlara atəş açır. Onların həm də Qərb sahilində istifadə edildiyini bilirik, Qəzzada istifadəsi isə dəqiqdir”.
R. Silversteyn
Bəs süni intellektlə idarə olunan silah sistemləri mülki vətəndaşı öldürdükdə bunun üçün cəza nəzərdə tutan qayda varmı? Daha əvvəl belə bir nümunə olubmu?
Ekspert bu suallara cavabında deyib ki, avtonom silahlarla bağlı beynəlxalq tənzimləmə yoxdur və İsrail bunlardan istədiyi kimi inkişaf etdirə bilər:
“Müharibələrdə süni intellektin istifadəsi ilə bağlı heç bir məhdudiyyət yoxdur. Amma bəzi insan haqları təşkilatları bəyanat veriblər. Söhbət süni intellektdən istifadə etməməkdən gedirdi. İnsana ehtiyacı olmasa da, istənilən məqsəd üçün istifadə edilə bilər”.
R. Silversteyn əlavə edib ki, süni intellektdə insan faktoru da səhvlərə səbəb ola və süni intellekt nəzarətdən çıxanda mülki şəxslər öldürülə bilər: “Ona görə də Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və ya digər beynəlxalq qurumlar bu texnologiyanı qadağan etməsələr də, heç olmasa, tənzimləməlidirlər”.
Ekspert xatırladıb ki, başqa bir həyəcanverici hadisə İranda baş verib:
“İsrail bir neçə il əvvəl İranın nüvə proqramını quran şəxsi öldürüb. KİV-in məlumatına görə, yük maşınına yerləşdirilən snayper tüfəngi atmosferdə İsrail peykləri tərəfindən idarə olunub. Dron operatoru silahı uzaqdan idarə edib. Beləliklə, o, iranlı nüvə alimini öldürüb. Bu, süni intellektin narahatedici tərəfidir. Minlərlə kilometr aralıda dron operatoru, səmada İranı izləyən İsrail peyki var olub. Onlara lazım olan tək şey yük maşını sürmək üçün İrandakı bir neçə İsrail agenti idi”.
R. Silversteyn qeyd edib ki, süni intellekt silahları təkcə İsraili “müdafiə etmək” üçün deyil, həm də onlar ixrac üçün istehsal olunur: “Onlar müharibə şəraitində olan ölkələrə satılır. İsrail silahları ümumiyyətlə bu məqsədlə işləyir. Süni intellekt öldürücülük və zorakılığı yeni səviyyəyə qaldırır”.
“Boston Dynamics” tərəfindən mülki məqsədlər üçün istehsal edilən süni intellekt texnologiyalı robot var. Bənzər texnologiyaların İsrail tərəfindən hərbi məqsədlər üçün, məsələn, Qəzzadakı tunellərdə istifadə edilməsi ehtimalı varmı?
Ekspert əmindir ki, İsrail nəzarət texnologiyaları kimi əlindən gələni edəcək: “Onlar tunellərin içərisində hərəkəti aşkar etməyə çalışacaqlar. Tunelləri bağlamaq üçün kimyəvi silahdan istifadə edirlər. Beləliklə, döyüşçüləri yerin altında həbs etməyi hədəfləyirlər ki, qaça bilməsinlər. İsrail bu texnologiyanın istifadəsində çox yenilikçi və yaradıcıdır. Əminəm ki, onlar mülki texnologiyalardan da hərbi məqsədlər üçün istifadə edirlər. Bu baxımdan texnologiyaların ikili istifadəyə açıq olması faydalıdır”.
Mütəxəssisin fikrincə, İsrail ən ölümcül silahları istehsal edə biləcəyini dünyaya göstərib: “İsrailin silah ixracatında dünyada 10-cu yerdə olduğunu bilirik. Hindistana və Azərbaycana silah satır. Hindistan Kəşmirdəki müsəlman torpaqlarını işğal edir. Hindistan İsraildən idxal etdiyi bütün silahlardan azlıqdakı müsəlmanları idarə etmək üçün yararlanır. İsrailin süni intellektdən istifadə etməsi həqiqətən narahatlıq doğurur. Onlar dünyanı daha təhlükəli edir”.
E. KAMAL
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:26
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
Dünən, 15:47
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
3-07-2025, 13:08
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
2-07-2025, 16:55
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
2-07-2025, 15:56
Azərbaycan Rusiyadan tam uzaqlaşır?
2-07-2025, 15:33
Rusiya daha da aqressivləşir
2-07-2025, 14:37
Avropa müharibəyə hazırlaşır - Foto
2-07-2025, 11:25
İran ABŞ və İsraildən kiberqisas alır?
1-07-2025, 16:50
Məhkəmələrə hakim təyinatları olub - Siyahı
1-07-2025, 13:01
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
1-07-2025, 10:45
Rusiya yeni ərazilərin işğalına hazırlaşır
1-07-2025, 09:03
Süni intellekt dünyanı ələ keçirir - Foto
30-06-2025, 16:27
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
30-06-2025, 15:08
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
30-06-2025, 12:21
Paşinyan onu “Dəccal” adlandıran kilsəyə müharibə elan edib
30-06-2025, 11:03
Rusiya ilə bağlı dəhşətli statistika açıqlanıb
30-06-2025, 10:57
Ağdamda polis minaya düşüb - (Yenilənib)
30-06-2025, 08:19
Sedna planetinin sirri açılacaq
29-06-2025, 13:16
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
29-06-2025, 11:16
Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılar hakim qarşısına çıxarılıb - (Yenilənib) - Fotolar
29-06-2025, 10:35
Deputat: Rusiyanın təzyiqləri həm də Azərbaycanın xarici siyasəti ilə əlaqədar ola bilər
28-06-2025, 11:12
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
28-06-2025, 08:55
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
28-06-2025, 00:01
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
26-06-2025, 08:51
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
25-06-2025, 13:50
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
25-06-2025, 13:03
İsrail-İran müharibəsi Zəngəzur yolunu aça bilər
25-06-2025, 11:20
Beş hərbçiyə general-mayor rütbəsi verilib
25-06-2025, 10:56
Ermənistanda dövlət çevrilişi etmək istəyiblər
24-06-2025, 14:42
Beş ölkə Rusiyanın işğalından qorunmaq üçün milyonlarla mina basdıracaq
24-06-2025, 12:51
“Qiyamət planı” üzə çıxıb - Fotolar
23-06-2025, 19:12
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
23-06-2025, 18:53
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
23-06-2025, 15:14
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
23-06-2025, 14:49
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
23-06-2025, 14:23
İlham Əliyev Goranboyda müəssisənin açılışını edib - (Yenilənib)
23-06-2025, 13:56
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
23-06-2025, 11:57
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
