09:59 / 09-05-2025
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
09:32 / 09-05-2025
SOCAR-da yeni təyinat olub
09:05 / 09-05-2025
Anqola prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
08:55 / 09-05-2025
Putin qədəhini “Qələbə və Sülhün şərəfinə!” qaldırıb
08:50 / 09-05-2025
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
08:45 / 09-05-2025
Rumiyna göndərdiyi yardıma görə Kiyevdən təzminat umur
08:29 / 09-05-2025
Tramp “Dünya gözəli”nin təkilatçısı kimi danışır
08:15 / 09-05-2025
Si Cinpin: “Böhranın səbəbləri aradan qaldırılmalıdır”
00:03 / 09-05-2025
Prezident Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
23:44 / 08-05-2025
Pakistan Hindistana raketlərlə cavab verib
22:40 / 08-05-2025
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
21:05 / 08-05-2025
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
20:33 / 08-05-2025
Zəvvarlar üçün Həcc ayinlərinin vaxtı elan olunub
20:17 / 08-05-2025
Məşhur rejissor böyük faciəni ekranlaşdıracaq
19:31 / 08-05-2025
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
18:40 / 08-05-2025
Pakistan Hindistanın 25 PUA-sını vurub
18:28 / 08-05-2025
95 milyard avroluq məhsula rüsum tətbiqinə hazırlaşırlar
18:15 / 08-05-2025
Azərbaycan və Türkiyə Milli Müdafiə Universitetləri Yüksək Dialoqa yekun vurub - Fotolar
18:05 / 08-05-2025
AFFA klublara Premyer Liqada iştirak üçün lisenziya verib
17:59 / 08-05-2025
27 yaşlı gənc tikinti obyektində yıxılaraq ölüb
17:46 / 08-05-2025
DTX və DSX-dən birgə əməliyyat: bir nəfər saxlanılıb
17:30 / 08-05-2025
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
17:27 / 08-05-2025
Putinin “parad atəşkəsi” 734 dəfə pozulub
17:08 / 08-05-2025
Prezident mədəniyyət və elm xadimləri ilə bağlı sərəncam imzalayıb
17:07 / 08-05-2025
Nazirliyə 5 milyon manat ayrılıb
16:58 / 08-05-2025
İncəsənət xadimlərinə Prezident mükafatı verilib - (Siyahı)
16:51 / 08-05-2025
Tramp Ərdoğanı Rusiya ilə Ukrayna arasında vasitəçilik etməyə çağırır
16:37 / 08-05-2025
Hindistan-Pakistan döyüşündə 125 qırıcı iştirak edib
16:31 / 08-05-2025
Fikrət Qocanın 90 illik yubileyi qeyd olunacaq
16:28 / 08-05-2025
"Səhiyyə TV"nin adı dəyişib
16:55 / 04-05-2025
“Ötən günlər”ə səyahət - Fəxri Müslüm yazır
13:57 / 04-05-2025
Azərbaycanın deputatı Moskvada saxlanılıb
14:14 / 04-05-2025
Sabah Bakıya leysan, rayonlara sulu qar yağacaq
10:50 / 05-05-2025
Diktatorun qızı siyasi debüt edir
00:06 / 05-05-2025
Leyla Əliyeva və Arzu Əliyeva Beynəlxalq Xalça Festivalını ziyarət ediblər
19:52 / 04-05-2025
Ərdoğan hücuma məruz qalan partiya sədrinə zəng edib - Video
11:11 / 04-05-2025
Milli Müdafiə Universiteti Bakı marafonuna qoşulub - Fotolar
23:43 / 05-05-2025
İsrail Yəməndəki husilərə hücum edib
07:53 / 05-05-2025
Ledi Qaqanı öldürmək istəyiblər
21:00 / 05-05-2025
Həsrət dağarcığı atama - Oqtay Qorçu yazır
21:33 / 05-05-2025
Tramp: "Ərdoğanla işləməyi səbirsizliklə gözləyirəm"
10:43 / 05-05-2025
Müğənni: "Tək olsaydım, indi hər kəsdən lap öndə olardım"
Süni intellekt silahları dünyanı daha təhlükəli edir
Tarix: 16-11-2023 16:18 | Bölmə: Slayd
“İsrail bütün hərbi texnikasını süni intellekt yönümlü olanlara çevirməyə çalışır. Onların çoxlu müxtəlif muxtar silahları, avtonom sualtı qayıqları və mobil zirehli hərbi maşınları var”.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu yəhudi qəzetçi və ekspert Riçard Silversteyn İsrailin hazırladığı süni intellekt silahlarından HƏMAS qüvvələrinə qarşı istifadəsindən danışarkən deyib.
İsrailin hərbi məqsədlər üçün istifadə etmək üzərində işlədiyi süni intellekt və robot texnologiyalarının təfərrüatlarına toxunan R. Silversteyn bildirib ki, onları uzaqdan da idarə etmək mümkündür:
“İsrailin qabaqcıl dronlarından uzaqdan müşahidə üçün də istifadə edilir. Onlardan hədəflərə raket atmaq üçün də istifadə oluna bilər. Hətta əməliyyatların müxtəlif nöqtələrində istifadə edildiyini də gördük”.
Ekspertin sözlərinə görə, süni intellekt tamamilə yeni bir sahədə istifadə olunur:
“İsrailin hərtərəfli dəyişikliyə məruz qaldığını görürük. HƏMAS-ın son hücumunda süni intellektin uğursuzluğunu da gördük. Minlərlə HƏMAS döyüşçüsü süni intellekt müdafiəsini aşdı. Baxmayaraq ki, bu texnologiyanın qabaqcıl tərəfi olsa da, HƏMAS bunun öhdəsindən gələ biləcəyini göstərməyə çalışdı”.
Üz tanıma sistemləri, silahlı robot avtomobillər kimi texnologiyalar və onların hazırda Qəzzada istifadə olunmasına gəlincə, R. Silversteyn əmindir ki, İsrail onlardan istifadə edir:
“Amma problem ondadır ki, orada medianın kəsilməsi var. İsrail ordusu heç bir medianın Qəzzaya girməsinə icazə vermir. Onların orada nə etdiklərini bilmirik. Amma ağ fosfordan istifadə etdiklərini bilirik. İstifadə etdikləri avtonom silahların bəziləri mühafizə qüllələrində yerləşdirilib. Onlar bu qüllələrə yaxınlaşanlara atəş açır. Onların həm də Qərb sahilində istifadə edildiyini bilirik, Qəzzada istifadəsi isə dəqiqdir”.
R. Silversteyn
Bəs süni intellektlə idarə olunan silah sistemləri mülki vətəndaşı öldürdükdə bunun üçün cəza nəzərdə tutan qayda varmı? Daha əvvəl belə bir nümunə olubmu?
Ekspert bu suallara cavabında deyib ki, avtonom silahlarla bağlı beynəlxalq tənzimləmə yoxdur və İsrail bunlardan istədiyi kimi inkişaf etdirə bilər:
“Müharibələrdə süni intellektin istifadəsi ilə bağlı heç bir məhdudiyyət yoxdur. Amma bəzi insan haqları təşkilatları bəyanat veriblər. Söhbət süni intellektdən istifadə etməməkdən gedirdi. İnsana ehtiyacı olmasa da, istənilən məqsəd üçün istifadə edilə bilər”.
R. Silversteyn əlavə edib ki, süni intellektdə insan faktoru da səhvlərə səbəb ola və süni intellekt nəzarətdən çıxanda mülki şəxslər öldürülə bilər: “Ona görə də Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və ya digər beynəlxalq qurumlar bu texnologiyanı qadağan etməsələr də, heç olmasa, tənzimləməlidirlər”.
Ekspert xatırladıb ki, başqa bir həyəcanverici hadisə İranda baş verib:
“İsrail bir neçə il əvvəl İranın nüvə proqramını quran şəxsi öldürüb. KİV-in məlumatına görə, yük maşınına yerləşdirilən snayper tüfəngi atmosferdə İsrail peykləri tərəfindən idarə olunub. Dron operatoru silahı uzaqdan idarə edib. Beləliklə, o, iranlı nüvə alimini öldürüb. Bu, süni intellektin narahatedici tərəfidir. Minlərlə kilometr aralıda dron operatoru, səmada İranı izləyən İsrail peyki var olub. Onlara lazım olan tək şey yük maşını sürmək üçün İrandakı bir neçə İsrail agenti idi”.
R. Silversteyn qeyd edib ki, süni intellekt silahları təkcə İsraili “müdafiə etmək” üçün deyil, həm də onlar ixrac üçün istehsal olunur: “Onlar müharibə şəraitində olan ölkələrə satılır. İsrail silahları ümumiyyətlə bu məqsədlə işləyir. Süni intellekt öldürücülük və zorakılığı yeni səviyyəyə qaldırır”.
“Boston Dynamics” tərəfindən mülki məqsədlər üçün istehsal edilən süni intellekt texnologiyalı robot var. Bənzər texnologiyaların İsrail tərəfindən hərbi məqsədlər üçün, məsələn, Qəzzadakı tunellərdə istifadə edilməsi ehtimalı varmı?
Ekspert əmindir ki, İsrail nəzarət texnologiyaları kimi əlindən gələni edəcək: “Onlar tunellərin içərisində hərəkəti aşkar etməyə çalışacaqlar. Tunelləri bağlamaq üçün kimyəvi silahdan istifadə edirlər. Beləliklə, döyüşçüləri yerin altında həbs etməyi hədəfləyirlər ki, qaça bilməsinlər. İsrail bu texnologiyanın istifadəsində çox yenilikçi və yaradıcıdır. Əminəm ki, onlar mülki texnologiyalardan da hərbi məqsədlər üçün istifadə edirlər. Bu baxımdan texnologiyaların ikili istifadəyə açıq olması faydalıdır”.
Mütəxəssisin fikrincə, İsrail ən ölümcül silahları istehsal edə biləcəyini dünyaya göstərib: “İsrailin silah ixracatında dünyada 10-cu yerdə olduğunu bilirik. Hindistana və Azərbaycana silah satır. Hindistan Kəşmirdəki müsəlman torpaqlarını işğal edir. Hindistan İsraildən idxal etdiyi bütün silahlardan azlıqdakı müsəlmanları idarə etmək üçün yararlanır. İsrailin süni intellektdən istifadə etməsi həqiqətən narahatlıq doğurur. Onlar dünyanı daha təhlükəli edir”.
E. KAMAL
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-11-2023 16:18 | Bölmə: Slayd
“İsrail bütün hərbi texnikasını süni intellekt yönümlü olanlara çevirməyə çalışır. Onların çoxlu müxtəlif muxtar silahları, avtonom sualtı qayıqları və mobil zirehli hərbi maşınları var”.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu yəhudi qəzetçi və ekspert Riçard Silversteyn İsrailin hazırladığı süni intellekt silahlarından HƏMAS qüvvələrinə qarşı istifadəsindən danışarkən deyib.
İsrailin hərbi məqsədlər üçün istifadə etmək üzərində işlədiyi süni intellekt və robot texnologiyalarının təfərrüatlarına toxunan R. Silversteyn bildirib ki, onları uzaqdan da idarə etmək mümkündür:
“İsrailin qabaqcıl dronlarından uzaqdan müşahidə üçün də istifadə edilir. Onlardan hədəflərə raket atmaq üçün də istifadə oluna bilər. Hətta əməliyyatların müxtəlif nöqtələrində istifadə edildiyini də gördük”.
Ekspertin sözlərinə görə, süni intellekt tamamilə yeni bir sahədə istifadə olunur:
“İsrailin hərtərəfli dəyişikliyə məruz qaldığını görürük. HƏMAS-ın son hücumunda süni intellektin uğursuzluğunu da gördük. Minlərlə HƏMAS döyüşçüsü süni intellekt müdafiəsini aşdı. Baxmayaraq ki, bu texnologiyanın qabaqcıl tərəfi olsa da, HƏMAS bunun öhdəsindən gələ biləcəyini göstərməyə çalışdı”.
Üz tanıma sistemləri, silahlı robot avtomobillər kimi texnologiyalar və onların hazırda Qəzzada istifadə olunmasına gəlincə, R. Silversteyn əmindir ki, İsrail onlardan istifadə edir:
“Amma problem ondadır ki, orada medianın kəsilməsi var. İsrail ordusu heç bir medianın Qəzzaya girməsinə icazə vermir. Onların orada nə etdiklərini bilmirik. Amma ağ fosfordan istifadə etdiklərini bilirik. İstifadə etdikləri avtonom silahların bəziləri mühafizə qüllələrində yerləşdirilib. Onlar bu qüllələrə yaxınlaşanlara atəş açır. Onların həm də Qərb sahilində istifadə edildiyini bilirik, Qəzzada istifadəsi isə dəqiqdir”.
R. Silversteyn
Bəs süni intellektlə idarə olunan silah sistemləri mülki vətəndaşı öldürdükdə bunun üçün cəza nəzərdə tutan qayda varmı? Daha əvvəl belə bir nümunə olubmu?
Ekspert bu suallara cavabında deyib ki, avtonom silahlarla bağlı beynəlxalq tənzimləmə yoxdur və İsrail bunlardan istədiyi kimi inkişaf etdirə bilər:
“Müharibələrdə süni intellektin istifadəsi ilə bağlı heç bir məhdudiyyət yoxdur. Amma bəzi insan haqları təşkilatları bəyanat veriblər. Söhbət süni intellektdən istifadə etməməkdən gedirdi. İnsana ehtiyacı olmasa da, istənilən məqsəd üçün istifadə edilə bilər”.
R. Silversteyn əlavə edib ki, süni intellektdə insan faktoru da səhvlərə səbəb ola və süni intellekt nəzarətdən çıxanda mülki şəxslər öldürülə bilər: “Ona görə də Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və ya digər beynəlxalq qurumlar bu texnologiyanı qadağan etməsələr də, heç olmasa, tənzimləməlidirlər”.
Ekspert xatırladıb ki, başqa bir həyəcanverici hadisə İranda baş verib:
“İsrail bir neçə il əvvəl İranın nüvə proqramını quran şəxsi öldürüb. KİV-in məlumatına görə, yük maşınına yerləşdirilən snayper tüfəngi atmosferdə İsrail peykləri tərəfindən idarə olunub. Dron operatoru silahı uzaqdan idarə edib. Beləliklə, o, iranlı nüvə alimini öldürüb. Bu, süni intellektin narahatedici tərəfidir. Minlərlə kilometr aralıda dron operatoru, səmada İranı izləyən İsrail peyki var olub. Onlara lazım olan tək şey yük maşını sürmək üçün İrandakı bir neçə İsrail agenti idi”.
R. Silversteyn qeyd edib ki, süni intellekt silahları təkcə İsraili “müdafiə etmək” üçün deyil, həm də onlar ixrac üçün istehsal olunur: “Onlar müharibə şəraitində olan ölkələrə satılır. İsrail silahları ümumiyyətlə bu məqsədlə işləyir. Süni intellekt öldürücülük və zorakılığı yeni səviyyəyə qaldırır”.
“Boston Dynamics” tərəfindən mülki məqsədlər üçün istehsal edilən süni intellekt texnologiyalı robot var. Bənzər texnologiyaların İsrail tərəfindən hərbi məqsədlər üçün, məsələn, Qəzzadakı tunellərdə istifadə edilməsi ehtimalı varmı?
Ekspert əmindir ki, İsrail nəzarət texnologiyaları kimi əlindən gələni edəcək: “Onlar tunellərin içərisində hərəkəti aşkar etməyə çalışacaqlar. Tunelləri bağlamaq üçün kimyəvi silahdan istifadə edirlər. Beləliklə, döyüşçüləri yerin altında həbs etməyi hədəfləyirlər ki, qaça bilməsinlər. İsrail bu texnologiyanın istifadəsində çox yenilikçi və yaradıcıdır. Əminəm ki, onlar mülki texnologiyalardan da hərbi məqsədlər üçün istifadə edirlər. Bu baxımdan texnologiyaların ikili istifadəyə açıq olması faydalıdır”.
Mütəxəssisin fikrincə, İsrail ən ölümcül silahları istehsal edə biləcəyini dünyaya göstərib: “İsrailin silah ixracatında dünyada 10-cu yerdə olduğunu bilirik. Hindistana və Azərbaycana silah satır. Hindistan Kəşmirdəki müsəlman torpaqlarını işğal edir. Hindistan İsraildən idxal etdiyi bütün silahlardan azlıqdakı müsəlmanları idarə etmək üçün yararlanır. İsrailin süni intellektdən istifadə etməsi həqiqətən narahatlıq doğurur. Onlar dünyanı daha təhlükəli edir”.
E. KAMAL
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 22:40
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
7-05-2025, 19:40
İlham Əliyev Moskvadakı Qələbə paradına qatılmayacaq
7-05-2025, 13:55
Putin nüvə silahından istifadə edə bilər
7-05-2025, 12:57
Rus ordusu mayın 9-dək Dnepropetrovsk vilayətini işğal etmək istəyir
7-05-2025, 09:50
Magistraturalara qəbul imtahanının vaxtı açıqlanıb
7-05-2025, 08:28
Diqqət! Yeni mobil-virus yayılır
7-05-2025, 06:30
Hindistan Pakistana hücum edib - (Yenilənib)
6-05-2025, 17:35
Britaniya Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşır - Foto
6-05-2025, 16:07
Məhkəmələrə sədr və müavinlər təyin olunub - Siyahı
6-05-2025, 15:39
Professor: Azərbaycan Türkiyə-İsrail münasibətlərini nisbətən normal müstəviyə çəkə bilib
6-05-2025, 13:05
Dolaşıq kələf: Netanyahu Bakıya niyə uça bilməyib?
6-05-2025, 11:38
Hüseynəliyev nazir təyin edilib
5-05-2025, 18:48
Qəzzanın bütünlüklə ələ keçirilməsi planı təsdiqlənib
5-05-2025, 14:03
"Toplum TV" işi üzrə məhkəmə baxışı təyin olunub
5-05-2025, 10:50
Diktatorun qızı siyasi debüt edir
4-05-2025, 13:57
Azərbaycanın deputatı Moskvada saxlanılıb
3-05-2025, 16:54
Yerin fırlanmasını ləngidiblər - Foto
2-05-2025, 18:00
Professor: Ermənistan Zəngəzur dəhlizi problemini həll etməlidir
2-05-2025, 16:58
Zülfüqarov: Ermənistan etməsə, özümüz edəcəyik
2-05-2025, 13:42
Rusiyanın şərtləri rədd edilir
2-05-2025, 13:13
Kreml niyə Ukraynada seçki keçirilməsinə israr edir?
2-05-2025, 11:10
Vitse-prezident: Ukraynada müharibə tezliklə bitməyəcək
2-05-2025, 09:44
İnsanların yadplanetlilərlə qohumluq əlaqələri araşdırılıb
2-05-2025, 08:35
Bəşəriyyət üçün daha bir təhlükə yaranıb
2-05-2025, 03:00
ABŞ Rusiya-Ukrayna danışıqlarında vasitəçilikdən imtina edir
1-05-2025, 16:43
“Azəristiliktəchizat” ASC-yə yeni sədr təyin edilib
1-05-2025, 16:35
Prezident baş prokuror təyin edib - Sərəncam
1-05-2025, 12:23
Xocalıda itkin düşmüş yeddi mülki şəxsə aid meyit qalıqları tapılıb
1-05-2025, 11:32
Gürcüstanın yeganə müxalif telekanalı qapanıb
1-05-2025, 10:49
Tramp Ukraynadan 350 milyard dollar qazanmaq istəyir
1-05-2025, 03:15
ABŞ və Ukrayna faydalı qazıntılara dair saziş imzalayıblar
30-04-2025, 13:57
Azərbaycan-İran münasibətlərinin üst səviyyəyə qaldırılmasına maneə yoxdur - Professor
30-04-2025, 12:37
ABŞ-İran danışıqları: gündəmə yeni şərtlər gətirmək istəyirlər
30-04-2025, 11:44
İlham Əliyev Qusarda bağçılıq və anbar kompleksinin fəaliyyəti ilə tanış olub - Fotolar
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
