Toqquşma xətti: Ankara İsraillə razılığa gəlməyə çalışır
Tarix: 08-04-2025 15:20 | Bölmə: Slayd
Toqquşma xətti: Ankara İsraillə razılığa gəlməyə çalışır

Türkiyə və İsrail anlaşılmazlıqdan qaçmaq və hərbçiləri arasında potensial toqquşmaların qarşısını almaq üçün Suriyada münaqişənin aradan qaldırılması xəttinin yaradılması ilə bağlı danışıqlar aparıblar.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “Middle East Eye” (MEE) yazıb.

Britaniya nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, bu barədə iki Qərb rəsmisi danışıb.

Bildirilir ki, keçən həftə İsrail hava qüvvələri Suriyada Türkiyənin tezliklə yerləşdirməyi planlaşdırdığı Hama və Tiyas aviabazaları da daxil olmaqla, hərbi obyektləri hədəfə alaraq bir neçə hava zərbəsi endirib:

Zərbələr Ankaranın T4 bazasını yoxlamaq və yenidənqurma üçün ilkin qiymətləndirmə aparmaq məqsədi ilə texniki qrup göndərməyə hazırlaşdığı vaxt baş verib.

Qərb rəsmilərinin sözlərinə görə, baş nazir Benyamin Netanyahu həmkarlarına bildirib ki, Türkiyənin aktivlərini yerləşdirməzdən əvvəl İsrailin T4 bazasına zərbə endirmək üçün məhdud pəncərəsi var. O, bazanın İsrail əməliyyatları üçün qadağan olunacağını deyib.

Türkiyə hərbçilərinin İsrail hücumuna məruz qalması, səhvən də olsa, böyük bir münaqişəyə səbəb ola bilər. Bununla belə, bazalarda hava hücumundan müdafiə sistemlərinin tətbiqi İsrail təyyarələrini də ərazidə fəaliyyətdən çəkindirəcək.

Keçən həftə Ankara müşahidə və hücum dronlarını yerləşdirmək üçün T4 bazasına giriş edib.

Türkiyə, həmçinin “Hisar” tipli hava hücumundan müdafiə sistemlərinin quraşdırılmasını planlaşdırır. Nəhayət, Türkiyə ordusu baza daxilində və ətrafında təyyarələr, pilotsuz uçuş aparatlar və raketlərdən gələn təhdidlərə qarşı nəzərdə tutulmuş qısa, orta və uzun mənzilli imkanlara malik laylı hava hücumundan müdafiə sistemi qurmağı hədəfləyir.

Məlumata görə, planlara bazanın yenidən qurulması başa çatana qədər Rusiya istehsalı olan “S-400” hava hücumundan müdafiə sistemlərinin müvəqqəti yerləşdirilməsi daxildir.

Eyni Qərb mənbələrinin sözlərinə görə, hava hücumlarından sonra Netanyahu Türkiyə ilə münaqişənin aradan qaldırılması üçün danışıqların davam etdirilməsini düşünür.

Baş nazir bildirib ki, İsrail Suriyanın cənubunda, o cümlədən Türkiyənin hər hansı bir digər nöqtədə mövcudluğunu istəmir.

Türkiyə-İsrail gərginliyi ilə tanış olan ayrı bir mənbə İsrailin T4 bazasına zərbə endirməsindən sonra hər iki ölkənin münaqişənin aradan qaldırılması üzrə xəttin yaradılması üçün danışıqlar apardığını təsdiqləyib:

“Həm İsrail, həm də Türkiyə rəsmiləri eyni gündə eyni bəyanatlar verərək, Suriyada bir-birləri ilə münaqişəyə can atmadıqlarını bildiriblər. Görünür, bu razılaşdırılıb”.

Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan ötən Cümə günü “Reuters” agentliyinə bildirib ki, Türkiyə Suriyada İsraillə qarşıdurma yaratmağa çalışmır. Eyni agentlik yüksək rütbəli bir İsrail rəsmisinin oxşar cümlə işlətdiyi bəyanatı yayıb.

Mənbə əlavə edib ki, ictimai təhdidlərə baxmayaraq, İsrail çox güman ki, Hama və Palmiradakı türk hərbi bazalarını münaqişənin aradan qaldırılması kimi qəbul edəcək.

Ötən ilin dekabrında Bəşər Əsəd hökumətinin süqutu və Türkiyənin Suriyada dominant regional gücə çevrilməsi indi Ankaranı potensial olaraq İrandan daha böyük təhlükə sayan İsraili narahat edib.

Dekabr ayından bəri Ankara və Dəməşq müdafiə paktı üzrə danışıqlar aparır. Təklif olunan razılaşmaya əsasən, Türkiyə Suriyanın yeni hökuməti üçün hava örtüyü və hərbi müdafiə təmin edəcək.

Türkiyə, həmçinin İŞİD qruplaşmasına qarşı kampaniyanı gücləndirməyi hədəfləyir - ABŞ-nın regiondan çıxması məsələsini nəzərdən keçirməsi üçün əsas şərt.

“ABŞ Suriyada son hakim olaraq qalır və görünür, Vaşinqton həm İsrail, həm də Türkiyənin gərginliyi azaltmasını istəyir”, - mənbə əlavə edib.

Türkiyə rəsmiləri bildirirlər ki, ölkə İŞİD əleyhinə kampaniya çərçivəsində Suriyanın şərqində hərbi bazalar qurmağı planlaşdırır. Vaşinqton geri çəkilməyə hazırlaşarkən, Ankara İŞİD-ə qarşı əməliyyatları davam etdirmək üçün İordaniya, Livan, Suriya və İraqdan ibarət regional platforma yaratmağa çalışır.

T4 və Palmira bazaları bölgədə qalan İŞİD elementlərinin ovlanması üçün mühüm hesab olunur.

Türkiyə Müdafiə Nazirliyi şərh tələblərinə cavab verməyib. MEE məsələ ilə bağlı İsrail Xarici İşlər Nazirliyinə də sorğu təqdim edib.
Bununla belə, İsrailin Suriya ilə bağlı əsas narahatlığı ölkədə hava əməliyyatı azadlığıdır, çünki Türkiyənin hava hücumundan müdafiə vasitələri quraşdırılarsa, İsrail təyyarələrinin Suriya hava məkanından istifadə edərək hava əməliyyatları keçirməsini imkan verməyə bilər.

“Biz suriyalılar adından danışa bilmərik. Suriyanın təhlükəsizliyinə suriyalılar qərar verməlidir”, - H. Fidan deyib. Əgər onlar israillilərlə müəyyən anlaşmaya nail olmaq istəyirlərsə, bu, onların işidir”.

Y. QACAR
Reyting.az





Bölməyə aid digər xəbərlər