Məktəblərin açılması əlavə problemlər yaradacaq

Xəbər lenti

21:58 / 25-04-2024

İlham Əliyev Füzuli hava limanından Berlinə uçub - (Yenilənib)

20:33 / 25-04-2024

Almaniyadakı ukraynalı qaçqınlara görə problem yaranıb

20:26 / 25-04-2024

İran-İsrail qarşıdurması: ilk raund daha təhlükəli mərhələyə keçə bilər

19:45 / 25-04-2024

Dünyada 282 milyon insan acdır - BMT

19:17 / 25-04-2024

Rusiya Polşada yaradılacaq nüvə obyektlərinə hücum edəcək

18:56 / 25-04-2024

İran məhkəməsi repçi barəsində edam qərarı çıxarıb

18:42 / 25-04-2024

Milli Məclis Avropa Parlamentinin son qətnaməsinə sərt cavab verib - Bəyanat

18:09 / 25-04-2024

Azərbaycan-Ermənistan sərhədində 20 sərhəd dirəyi quraşdırılıb

18:03 / 25-04-2024

Ermənistanda müxalifətin aksiyası baş tutmayıb, kütləvi həbslər var - Video

18:02 / 25-04-2024

Naxçıvanda fond sədri vəzifədən çıxarılıb

17:55 / 25-04-2024

Papa Fransisk Putinə mesaj göndərib

17:46 / 25-04-2024

Dünyada iqlim böhranı başlayır

17:32 / 25-04-2024

Azərbaycanla Macarıstan arasında enerji əməkdaşlığı barədə müzakirə aparılıb

17:25 / 25-04-2024

Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə edilib - Fotolar

17:08 / 25-04-2024

İlham Əliyevlə Qırğızıstan prezidenti Füzuli və Ağdamda olublar - (Yenilənib) - Fotolar

16:42 / 25-04-2024

Qırğızıstan prezidentinin Azərbaycana dövlət səfəri başa çatıb

16:41 / 25-04-2024

Türkiyə Mərkəzi Bankı faiz dərəcəsi ilə bağlı qərar verib

16:25 / 25-04-2024

Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri birgə nahar ediblər

16:09 / 25-04-2024

Avropa Parlamenti Gürcüstanda xarici agentlər haqqında qanunla bağlı qətnamə qəbul edib

16:05 / 25-04-2024

Prezident İlham Əliyev Şarl Mişeli COP29-a dəvət edib

15:50 / 25-04-2024

İspaniya və daha 4 ölkə Fələstin dövlətini tanımağa hazırlaşır

15:32 / 25-04-2024

Keçmiş Ombudsman Elmira Süleymanova vəfat edib - (Yenilənib)

15:32 / 25-04-2024

Simonyan: "Ermənistan və Azərbaycanın bir-birinə qarşı ərazi iddiası yoxdur"

15:08 / 25-04-2024

"Azərbaycanda respondentlərin 74,9%-i "TikTok"a məhdudiyyətlərin tətbiq edilməsini istəyir"

14:43 / 25-04-2024

Malıbəylidə kütləvi məzarlıq aşkarlanıb - Fotolar

14:35 / 25-04-2024

Rasim Balayev: "Onlara baş qoşası deyiləm"

14:29 / 25-04-2024

Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır

14:16 / 25-04-2024

İsrail daha 12 fələstinlini həbs edib

14:06 / 25-04-2024

Qəzzada ölənlərin sayı artıb

13:59 / 25-04-2024

Rusiya XİN: "Sərhədlərin delimitasiyası üzrə bütün səylərini dəstəkləyirik"

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

18:56 / 22-04-2024

Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar

00:11 / 23-04-2024

Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı

18:01 / 21-04-2024

Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb

13:54 / 22-04-2024

Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)

09:53 / 22-04-2024

Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır

16:10 / 22-04-2024

Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib

14:10 / 23-04-2024

Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)

16:58 / 23-04-2024

İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)

14:03 / 24-04-2024

Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib

00:02 / 23-04-2024

Məşhur boksçu Mayk Tayson şirkətin səfiri olub

00:05 / 23-04-2024

Abramoviç yeni futbol klubunu Avropanın ən yaxşısı edəcək

00:45 / 22-04-2024

Türkiyədə yenə zəlzələ olub

Məktəblərin açılması əlavə problemlər yaradacaq - Ekspertlər
Tarix: 10-05-2021 14:55 | Bölmə: Slayd

Şirift ölçüsü:

Bir ildən çoxdur pandemiya ilə əlaqədar digər ölkələr kimi Azərbaycanda da təhsilin forması dəyişib. Bu müddət ərzində şagirdlər hibrid, həm əyani, həm də distant təhsildən yararlanıblar. Bəs təhsilin müxtəlif formalarda keçirilməsi uşaqların dərs qavramasına, onların dərsə marağına necə təsir edir?

Məsələ ilə bağlı Reyting.az-a danışan psixoloq İbrahim İbrahimov bildirib ki, onlayn təhsilin üstünlükləri çoxdur. Onun sözlərinə görə, bunlardan biri uşağın ailədən uzaq düşməməsidir: "Bu zaman müəllimin təhsildə rolu azalır, təhlükəsizlik və digər məsələlər tam valideynlərin nəzarətində olur.

O ki qaldı şagirdin müəllim vasitəsi ilə oxumağına, bunun tamamilə şagirdlə bağlı olduğunu tarixdə bir çox misallar sübut edib. Məsələn, Enşteyn, Steven Jobs, Bill Gates ve s.".

Psixoloq qeyd edib ki, bir insanın savadlı olması məktəbin uğuru deyil, həmin insanın bu biliyə olan ehtiyacı ilə bağlıdır:

"Bugünə kimi heç bir müəllim şagirdini alim etməyi bacarmayıb. Əgər müəllim nəyisə kəşf etməyi bacarsaydı, bunu başqasına öyrətməz, özü edərdi. Belə çıxır ki, o da hardansa aldığı informasiyanı ötürməklə məşğuldur.

Müəllimi bugünki kompüterlər, planşetlər, mobil telefonlar, ümumilikdə texnologiya əvəz edib. Təhsil həmişə biliklərin ötürülməsiylə bağlı olub. Artıq şagirdin informasiyanı "Youtube" və başqa kanallardan əldə etmək imkanı çoxalıb. 11 il dil öyrənə bilməyən şagirdə hansısa kurs dili bir ilə öyrədirsə, deməli, məktəbin sadəcə, vaxt keçirmək üçün olduğu sübut edilir.

Bu gün məktəblərdə şagirdə lazım olan müəllimdən daha çox psixoloqdur. Psixoloq şagirdi oxumağa həvəsləndirsə, şagird informasiyanı müəllimdən qabaq əldə etməyi bilir. Sadəcə, şagirdə və insana motivasiya lazımdır. Artıq məktəb dövrü bitib".

İ. İbrahimov vurğulayıb ki, məktəblərin tez-tez bağlanması şagirdlərin də sevinməsinə səbəb olur: "Qısa müddətdə məktəblərin yenidən açılması isə ziyandır. Bu zaman həm təhlükə artır, həm də şagirdlərdə fiziki və psixoloji olaraq adaptasiya problemi yaranır".

Təhsil eksperti Kamran Əsədov da məsələ ilə bağlı fikirlərini bildirib. K. Əsədov deyib ki, 2020-ci ilin martın 3-dən etibarən tədrisin formatının dəyişdirilməsi, yəni ənənəvi təhsildən məsafəli təhsilə keçilməsi o dövr üçün zərərli idi. Ekspertin sözlərinə görə, pandemiya dövründə tədrisin təşkili ilə bağlı o qədər də məlumatlı deyildik:

"Sonradan pandemiya dövründə qaydalara yiyələndik və bildik ki, müəyyən sanitar-epidemioloji qaydalara riayət etməklə həyata normal şəkildə davam edə bilərik.

Ötən ilin martından məsafəli təşkil edilən təhsil 2020-ci ilin sentyabrından hibrid formada qismən bərpa edildi. Ondan sonra Azərbaycanda Vətən müharibəsi başladı və bu zaman tədris prosesinin təşkili yoluxmaların sayına kəskin şəkildə təsir göstərdi.

Hazırda ölkənin 4447 ümumtəhsil məktəbində 1.6 milyon şagird təhsil alır. Eyni zamanda ali təhsil müəssisələrində 182 min tələbə var. Orta məktəblərdə 150 min, ali məktəblərdə 35 minə yaxın müəllim çalışır. Yəni təhsil öz ətrafında 2 milyondan çox insanı birləşdirir və bu qədər insanın hərəkətinə icazə verilməsi birmənalı şəkildə yoluxma statistikasına təsir göstərə bilərdi. Rəqəmlərə də baxanda bunun şahidi oluruq ki, həqiqətən təhsilin təşkili yoluxma sayına təsir göstərə bilərdi, amma bu, birbaşa onunla bağlı deyildi. Məhz sentyabrın 15-də başlanan tədris oktyabrda yenidən məsafəli şəkildə təşkil edildi. Yoluxma sayındakı azalma səbəbindən fevralın 1-dən etibarən yenidən hibrid formada tədris qismən bərpa edildi. Aprelin 5-də yenidən bağlanmanın şahidi olduq, çünki koronavirusa yoluxma sayında artım var idi".

K. Əsədov vurğulayıb ki, mayın 17-dən etibarən məktəblər yenidən açılacaq və şagirdlər 21 gün dərsə getdikdən sonra iyunun 14-də yenidən tətil başlayacaq:

"Bir il ərzində bir neçə dəfə açılma və qapanma olub. Bu, şagirdlərin məktəbə adaptasiyasına ciddi təsir göstərəcək. Bizim ən ciddi problemimiz şagirdlərin yenidən məktəbə qayıtması ilə bağlı olacaq. Bu, həm psixoloji, həm də fiziki olaraq problem yarada bilər. Çünki şagirdlər hər gün ənənəvi qaydada məktəbə gedəndə oyanma vaxtları, eyni zamanda geyim, qidalanma, hərəkət kimi vacib nüanslar var idi. Amma etiraf edək ki, məsafədən tədris təşkil ediləndə şagirdlər hətta yataqlarında belə dərsə qoşulurdular və müəyyən qədər məsuliyyət hissləri aşağı düşürdü. Hesab edirəm ki, tədrisin yenidən ənənəvi şəkildə bərpası zamanı uşaqlar fiziki və psixoloji olaraq ciddi problemlə qarşılaşır.

Məsafədən təhsil heç də hamı üçün əlçatan deyil. Bütün ailələrin kompüteri, planşeti və internetə çıxış imkanı yoxdur".

Ekspert qeyd edib ki, bütün fənlərin onlayn şəkildə tədrisi mümkün deyil: "Məsələn, riyaziyyat, kimya, biologiya kimi texniki və təbiət fənlərinin məsafədən təşkili zamanı ciddi problemlər yaranır. Biz müşahidələr zamanı buraxılış və qəbul imtahanlarında şagirdlərin aşağı nəticə göstərməsində gördük ki, texniki və təbiət fənlərinin tədrisi müəyyən qədər effektiv olmayıb. Digər tərəfdən, ibtidai sinif şagirdlərinə məsafədən oxuma və yazma bacarıqları formalaşdırıla bilmir. Bütün bunlar şagirdlər üçün gələcəkdə müəyyən problemlər yarada, amma ən azından hibrid formada həftədə bir neçə dəfə məktəbə gedəndə başa düşmədikləri mövzuları müəllimdən invidual olaraq soruşa bilərlər. Digər tərəfdən, saatlarla kompüter qabağında qalmaq şagirdlərdə görmə pozuntusu ortaya çıxarır. Eyni zamanda onurğa əyriliyi, çəki artımı, psixoloji problemlər yaradır və virtual aləmdə olmaq onları real aləmdən uzaqlaşdırır. Dəfələrlə belə qapanma və açılmalar şagirdlər üçün bilik əldə edilməsində ciddi problemlər yaradacaq”.

K. Əsədov əlavə edib ki, qarşıda duran ən vacib məqam bir ildən artıq bağlı qalan məktəblərdə həmin dövr üçün öyrədilməsi zəruri biliklərin gələcəkdə təkrar onlara çatdırılmasıdır: “Yəni biz dərinləşdirilmiş və sürətləndirilmiş proqram əsasında bu dövrdə keçirilən, amma şagirdlər tərəfindən zəif mənimsənilən mövzuları yenidən onlara çatdırmalıyıq. Hesab edirəm ki, məktəblərin gələcəkdə bağlanmasına ehtiyac yoxdur. Bağlanmaya getsək belə, bütün hallarda ibtidai siniflər mütləq açıq qalmalıdır. Çünki ibtidai sinif şagirdləri yuxarı siniflərdən fərqli olaraq oxuma-yazma vərdişlərinə yeni yiyələnirlər və həmin şagirdlər qaydalara daha yaxşı riayət edə bilirlər. Ümumiyyətlə, bir neçə aydan bir qapanma və açılmaya getmək tədrisin təşkilinə etibarı, inamı müəyyən qədər sarsıdır".

Reyting.az

Ana səhifəyə dön