12:16 / 01-11-2024
Sabiq icra başçısının cəzası azaldılıb
12:04 / 01-11-2024
"Tərtər işi": şikayət təmin edilməyib
11:46 / 01-11-2024
Bu il Azərbaycanda bələdiyyə seçkiləri keçirilməyəcək
11:39 / 01-11-2024
Mərkəzi Bank neft-qaz qiymətlərinə dair proqnozunu açıqlayıb
11:20 / 01-11-2024
İspaniyadakı daşqınlarda 155 nəfər ölüb
11:16 / 01-11-2024
Şəhid Ələkbər Babayevlə vida mərasimi keçirilib
11:11 / 01-11-2024
Bir qrup vəzifəli şəxs həbs olunub
11:05 / 01-11-2024
Şagirdlərin elektron yerdəyişməsi başlayıb
10:54 / 01-11-2024
Baş nazir gömrük rüsumları ilə bağlı qərar verib
10:53 / 01-11-2024
İlham Əliyev Bakı Dəmiryol Vağzalı və metronun “28 May” stansiyasının qarşısında yaradılan şəraitlə tanış olub - Yenilənib
10:29 / 01-11-2024
İlham Əliyev səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:27 / 01-11-2024
Mərkəzi Bankın İdarə Heyətinə yeni üzvlər təyin edilir
10:08 / 01-11-2024
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini sabit saxlayıb
10:02 / 01-11-2024
Rəsulzadənin “Panturanizm haqqında” kitabı yenidən işıq üzü görüb
09:52 / 01-11-2024
Yevlaxda 80 yaşlı kişi dəm qazından boğularaq ölüb
09:42 / 01-11-2024
Gürcüstan müxalifəti etiraz aksiyasına başlayır
09:36 / 01-11-2024
Füzuli Dövlət Dram Teatrına baş rejissor təyin olunub
09:31 / 01-11-2024
Rusiya səmasında 83 PUA vurulub
08:36 / 01-11-2024
Ruslar daha iki şəhərə hücum edib
08:17 / 01-11-2024
Misir hökmdarı Kleopatra əslində kim olub?
08:01 / 01-11-2024
Hollivud ulduzu rəssam sevgilisi ilə Londonda... - Foto
23:28 / 31-10-2024
Mehriban Əliyeva Talassemiya Mərkəzində olub - Fotolar
23:04 / 31-10-2024
Pakistan prezidenti təyyarədən enərkən yıxılıb
21:10 / 31-10-2024
Mehriban Əliyeva Pantomim Teatrında olub - Fotolar
20:54 / 31-10-2024
Goranboyda ər və arvad dəm qazından boğularaq ölüb
20:33 / 31-10-2024
Yaşayış binasında güclü yanğın olub - Yenilənib
18:00 / 31-10-2024
Almaniya İranın bütün konsulluqlarını bağlayır
17:37 / 31-10-2024
Spiker: "Zurabişvili gürcülərin reputasiyasını zədələyib"
17:24 / 31-10-2024
Müharibə Rusiyanı vergiləri artırmaq məcburiyyətində qoyub
13:43 / 27-10-2024
İxtisar - Akif Əli yazır
14:57 / 30-10-2024
Prezident nazir müavinini yeni vəzifəyə təyin edib - Sərəncam
12:15 / 31-10-2024
Yer iki hissəyə bölünür
16:53 / 30-10-2024
Ələsgər Məmmədlinin səhhəti daha da pisləşib
09:17 / 31-10-2024
Daha üç ölkə Rusiyaya qoşun göndərməyə hazırdır - Foto
20:33 / 31-10-2024
Yaşayış binasında güclü yanğın olub - Yenilənib
11:34 / 30-10-2024
Bakıda bir qrup sahibkar həbs olunub
16:32 / 30-10-2024
Ukrayna ilə bağlı çətin vəziyyət yaranır
11:25 / 28-10-2024
Noyabrda neçə gün qeyri-iş günü olacaq? - Qərar
14:56 / 30-10-2024
Marsa köç başlayır?
12:29 / 29-10-2024
Bakıda avtomobil yolu uçquna görə bağlanır - (Yenilənib) - Fotolar
Kür çayının aşağı axınında suyun səviyyəsinin azalmasının səbəbləri açıqlanıb
Tarix: 16-06-2020 15:20 | Bölmə: Cəmiyyət
Direktor, akademik Ramiz Məmmədov başda olmaqla, AMEA akademik H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutunun əməkdaşları - elmi işlər üzrə direktor müavini, dosent Məhərrəm Həsənov və Landşaftşünaslıq və landşaft planlaşdırılması şöbəsinin müdiri, dosent Mirnuh İsmayılov 3 gün müddətində Neftçala və Sabirabad rayonlarında ezamiyyətdə olublar.
Coğrafiya İnstitutundan Reyting.az-a bildirilib ki, tədqiqat qrupunun məqsədi son zamanlar Kür çayının aşağı axınında yaranmış su probleminin tədqiqi, səbəblərinin araşdırılması və tövsiyə tədbirlərinin hazırlanması olub.
Bildirilib ki, alimlər Azərbaycanın baş su arteriyası olan Kür çayında suyun səviyyəsinin iyun ayında, yəni suya tələbatın artdığı yay fəslinin başlanğıcında kəskin şəkildə azalmasını, hətta Neftçala rayonunun Xıllı məntəqəsindən çayın mənsəbinə qədər olan yatağın tamamilə dəniz suları ilə tutulmasını müşahidə ediblər.
Onlar bildiriblər ki, bu vəziyyət çayın deltasında və ona yaxın ərazilərdə sıx məskunlaşmış əhalinin su ilə təminatında ciddi problemlər yaradıb. Xıllı məntəqəsi ilə Salyan şəhəri arasında Kür çayı dəniz suyu ilə qarışmış halda və ya, az da olsa, çay suyu şəklində axır. Çayın bu hissəsində vaxtı ilə 100-150 m. enində yataqboyu su axdığı halda, hazırda səviyyənin kəskin şəkildə azalması ilə əlaqədar olaraq sulu yatağın eni bəzi yerlərdə 4-5 m-ə qədər azalıb. Çay yatağı boyunca ölçülərini tez-tez dəyişən uzunsov adalar əmələ gəlib. Bəzi yerlərdə çay yatağının akkumulyativ sahilləri tamamilə sudan azad olub. Kür çayında suyun azalması ilə adaların əmələ gəlməsi və ya yatağın quru hissələrinin genişlənməsi prosesi Sabirabad rayonunda və həmçinin Araz çayının yatağında da müşahidə edilib.
Tədqiqatçılar çayda suyun azalmasının və dəniz suyunun çay dərəsinə dolmasının bir neçə səbəbini aydınlaşdırıblar: "Bunlardan birincisi Xəzər dənizi səviyyəsinin dövrü olaraq qalxıb-enməsi ilə əlaqədar aşağı axında çayda dib eroziyasının tez-tez dəyişməsi və çay dərəsinin dibinin dəniz səviyyəsindən aşağı düşməsidir. İkinci səbəb Kür çayının bu hissəsində asılı materialların kəskin azalması, üçüncü səbəb çay yatağında gedən eroziya proseslərinin dəyişməsidir. Dördüncü, əsas amillərdən biri Xəzər dənizinin Neftçala sahilləri üçün xarakterik olan şərq, şimal-şərq və cənub-şərq istiqamətli küləklərin təsiri ilə dəniz suyunun Kür çayının mənsəbinə və yataqboyu çay axınının əksinə qovularaq çay məcrasının doldurulmasıdır.
Beşinci səbəb Kür və Araz çayları boyunca, eyni zamanda, Kürün qolları üzərində mövcud olan qum-çınqıl karxanalarının təsiri, Altıncı səbəb isə Kür çayının su potensialı ilə istehlakçı arasında münasibətlərin düzgün idarə edilməməsidir. Kür çayında məcra prosesləri çox mürəkkəb olduğu üçün digər səbəblərin də mövcudluğu qaçılmazdır. Bütün bu problemlərin həlli Kür çayı boyunca əsaslı şəkildə kompleks hidroloji, iqlim, hidrogeoloji, geomorfoloji,
landşaft və hidroiqtisadi tədqiqatlar aparmağı tələb edir".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-06-2020 15:20 | Bölmə: Cəmiyyət
Direktor, akademik Ramiz Məmmədov başda olmaqla, AMEA akademik H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutunun əməkdaşları - elmi işlər üzrə direktor müavini, dosent Məhərrəm Həsənov və Landşaftşünaslıq və landşaft planlaşdırılması şöbəsinin müdiri, dosent Mirnuh İsmayılov 3 gün müddətində Neftçala və Sabirabad rayonlarında ezamiyyətdə olublar.
Coğrafiya İnstitutundan Reyting.az-a bildirilib ki, tədqiqat qrupunun məqsədi son zamanlar Kür çayının aşağı axınında yaranmış su probleminin tədqiqi, səbəblərinin araşdırılması və tövsiyə tədbirlərinin hazırlanması olub.
Bildirilib ki, alimlər Azərbaycanın baş su arteriyası olan Kür çayında suyun səviyyəsinin iyun ayında, yəni suya tələbatın artdığı yay fəslinin başlanğıcında kəskin şəkildə azalmasını, hətta Neftçala rayonunun Xıllı məntəqəsindən çayın mənsəbinə qədər olan yatağın tamamilə dəniz suları ilə tutulmasını müşahidə ediblər.
Onlar bildiriblər ki, bu vəziyyət çayın deltasında və ona yaxın ərazilərdə sıx məskunlaşmış əhalinin su ilə təminatında ciddi problemlər yaradıb. Xıllı məntəqəsi ilə Salyan şəhəri arasında Kür çayı dəniz suyu ilə qarışmış halda və ya, az da olsa, çay suyu şəklində axır. Çayın bu hissəsində vaxtı ilə 100-150 m. enində yataqboyu su axdığı halda, hazırda səviyyənin kəskin şəkildə azalması ilə əlaqədar olaraq sulu yatağın eni bəzi yerlərdə 4-5 m-ə qədər azalıb. Çay yatağı boyunca ölçülərini tez-tez dəyişən uzunsov adalar əmələ gəlib. Bəzi yerlərdə çay yatağının akkumulyativ sahilləri tamamilə sudan azad olub. Kür çayında suyun azalması ilə adaların əmələ gəlməsi və ya yatağın quru hissələrinin genişlənməsi prosesi Sabirabad rayonunda və həmçinin Araz çayının yatağında da müşahidə edilib.
Tədqiqatçılar çayda suyun azalmasının və dəniz suyunun çay dərəsinə dolmasının bir neçə səbəbini aydınlaşdırıblar: "Bunlardan birincisi Xəzər dənizi səviyyəsinin dövrü olaraq qalxıb-enməsi ilə əlaqədar aşağı axında çayda dib eroziyasının tez-tez dəyişməsi və çay dərəsinin dibinin dəniz səviyyəsindən aşağı düşməsidir. İkinci səbəb Kür çayının bu hissəsində asılı materialların kəskin azalması, üçüncü səbəb çay yatağında gedən eroziya proseslərinin dəyişməsidir. Dördüncü, əsas amillərdən biri Xəzər dənizinin Neftçala sahilləri üçün xarakterik olan şərq, şimal-şərq və cənub-şərq istiqamətli küləklərin təsiri ilə dəniz suyunun Kür çayının mənsəbinə və yataqboyu çay axınının əksinə qovularaq çay məcrasının doldurulmasıdır.
Beşinci səbəb Kür və Araz çayları boyunca, eyni zamanda, Kürün qolları üzərində mövcud olan qum-çınqıl karxanalarının təsiri, Altıncı səbəb isə Kür çayının su potensialı ilə istehlakçı arasında münasibətlərin düzgün idarə edilməməsidir. Kür çayında məcra prosesləri çox mürəkkəb olduğu üçün digər səbəblərin də mövcudluğu qaçılmazdır. Bütün bu problemlərin həlli Kür çayı boyunca əsaslı şəkildə kompleks hidroloji, iqlim, hidrogeoloji, geomorfoloji,
landşaft və hidroiqtisadi tədqiqatlar aparmağı tələb edir".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:52
Yevlaxda 80 yaşlı kişi dəm qazından boğularaq ölüb
Bu gün, 08:17
Misir hökmdarı Kleopatra əslində kim olub?
Dünən, 20:54
Goranboyda ər və arvad dəm qazından boğularaq ölüb
Dünən, 15:09
İctimai Birlik məhkəməyə verilib
Dünən, 12:46
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Dünən, 11:47
Sayt rəhbəri və oğlu həbs edilib
Dünən, 11:35
DİM sədri: "Şəhid övladlarının təhsil sahəsindəki bütün ehtiyaclarını qarşılamağa hazırıq"
Dünən, 00:04
"General Hospital" klinikasında yoxlama aparılır
30-10-2024, 20:50
Bakı Kənar Dairəvi yolunda uçqun təhlükəsi aradan qaldırılıb
30-10-2024, 17:55
Keçmiş idarə müdiri yeni vəzifəyə təyin olunub
30-10-2024, 17:20
Elman Rüstəmovun qardaşı oğlu vəzifəyə təyin edilib
30-10-2024, 16:53
Ələsgər Məmmədlinin səhhəti daha da pisləşib
30-10-2024, 15:45
Qızıldan dərman hazırlanacaq
30-10-2024, 12:25
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
30-10-2024, 11:20
Bakıda yeniyetməyə qarşı soyğunçuluq edən qadın tutulub
30-10-2024, 09:25
Bakıda səfirliyə qarşı terror aktı planlaşdırmış şəxsə hökm oxunub
30-10-2024, 09:00
Bakıda arvadını öldürən kişi özünü asıb
29-10-2024, 20:24
COP29-da restoran, gözəllik salonları bağlanacaq? - Açıqlama
29-10-2024, 15:52
Toy karvanında avtoxuliqanlıq edənlər cəzalandırılıb
29-10-2024, 14:39
DSX-da xidməti müşavirə keçirilib
29-10-2024, 13:55
107 bağça yoxlanılıb - 5 direktor vəzifədən çıxarılıb
29-10-2024, 13:04
Sertifikatlaşdırmada 20 104 müəllim uğur qazanıb
29-10-2024, 13:01
Şagirdlərin yerdəyişməsi başlayır
29-10-2024, 12:29
Bakıda avtomobil yolu uçquna görə bağlanır - (Yenilənib) - Fotolar
29-10-2024, 12:15
MEDİA jurnalistlər üçün müsabiqə elan edib
29-10-2024, 12:05
Sabah yağış yağacaq
29-10-2024, 09:03
Şadlıq evinin fəaliyyəti dayandırılıb - Fotolar
28-10-2024, 17:15
Bakıda aktyor və arvadının öldürülməsinin səbəbi bəlli olub
28-10-2024, 17:10
Şəkinin görkəminə xələl gətirən sahibkar həbs edilib
28-10-2024, 15:24
Sumqayıtda ustanı elektrik cərəyanı vurub
28-10-2024, 13:31
Bələdiyyə sədrinin atası istintaqa cəlb olunub
28-10-2024, 13:25
Sabah yağış yağacaq
28-10-2024, 11:03
“Radioquraşdırma zavodu”na direktor təyin edilib
28-10-2024, 10:31
Tədris mərkəzi vətəndaşlardan təhsil haqqını əvvəldən alır, sonra isə "yox"a çıxırlar
28-10-2024, 08:56
Üç mərtəbəli bina çöküb, ölənlər var
27-10-2024, 13:58
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
26-10-2024, 18:42
Dünyanın ən hündür göydələni tikilir
26-10-2024, 13:00
Cəbrayılda yük maşını qaçırılıb
26-10-2024, 12:08
Sabah yağış yağacaq
25-10-2024, 18:03
Babək prospektində obyekt yanıb
25-10-2024, 16:15
Sabahdan hava şəraiti dəyişəcək, daşqın və sel gözlənilir