15:01 / 23-10-2024
Boks üzrə millimizin baş məşqçisi dəyişib
14:55 / 23-10-2024
Qida və təmiz su qıtlığı yarana bilər - Xəbərdarlıq
14:53 / 23-10-2024
Bakı Olimpiya Stadionu Çempionlar Liqasının finalına ev sahibliyi edə bilər
14:05 / 23-10-2024
Kosmos uğrunda döyüş... - ABŞ xüsusi sınaqalar keçirir - Foto
13:59 / 23-10-2024
Qurban Qurbanov: "Çox vacib matçdır"
13:49 / 23-10-2024
Spiker: "Gürcüstanda dövlət çevrilişi hazırlayan qüvvələr var"
13:30 / 23-10-2024
İnsultdan qorunmağın səkkiz yolu var
13:06 / 23-10-2024
Sabiq rəisin məhkəməsi başlayıb
12:59 / 23-10-2024
Prezident İlham Əliyev Rusiyada səfərdədir - (Yenilənib) - Fotolar
12:54 / 23-10-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:49 / 23-10-2024
Qırğızıstanla Azərbaycan arasında hərbi əməkdaşlıq planı imzalanıb
12:46 / 23-10-2024
AFFA iki futbolçunu cəzalandırıb
12:41 / 23-10-2024
Şimali Koreya Ukrayna ilə savaşa 12 min əsgər göndərib
11:56 / 23-10-2024
Qubadlıda hərbçi qəzada ölüb
11:49 / 23-10-2024
Ölkədən milyonlarla vəsait çıxaran sahibkarlar həbs olunub
11:48 / 23-10-2024
İran kəşfiyyatında Azərbaycan izi: 600-ə yaxın tapşırıq yerinə yetirilib
11:46 / 23-10-2024
Xankəndidə erməniəsilli qadın ölüb
11:36 / 23-10-2024
Putin BRİKS-dən Ukraynaya qarşı istifadə etmək istəyir
11:33 / 23-10-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, ikiüzlülərin oyunudur"
11:09 / 23-10-2024
İlham Əliyev Viktor Orbanı təbrik edib
11:05 / 23-10-2024
Türkiyə altı ölkə ilə hərbi əməkdaşlıq sazişi imzalayacaq
10:57 / 23-10-2024
QHT-lər üçün qrant müsabiqələri başlayır
10:52 / 23-10-2024
Polşa-Rusiya gərginliyi: diplomatlar persona non qrata elan edilib
10:41 / 23-10-2024
İsrail “Hizbullah”ın xəzinəsini aşkar edib - Sığınacaqda milyonlarla dollar və qızıl saxlanılır
10:14 / 23-10-2024
Strategiya oyunu - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
09:56 / 23-10-2024
Ruslar qəsəbəni ələ keçirib, digər məntəqələrə doğru irəliləyirlər
09:42 / 23-10-2024
Bakıda aktyor və həyat yoldaşı öldürülüb - Foto
09:37 / 23-10-2024
Rusiyalı general Suriyada öldürülüb
09:25 / 23-10-2024
ABŞ Rusiyaya daha güclü sanksiyalar tətbiq edəcək
08:55 / 23-10-2024
Tankerin partlaması 181 nəfərin ölümünə səbəb olub
10:24 / 22-10-2024
Faciəli Gülən... - Rahim Telman Sadıqbəyli yazır
09:42 / 23-10-2024
Bakıda aktyor və həyat yoldaşı öldürülüb - Foto
10:14 / 23-10-2024
Strategiya oyunu - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
11:42 / 21-10-2024
Əliyev Baydenin xüsusi nümayəndəsini qəbul edib - (Yenilənib) - Foto
10:28 / 22-10-2024
Azərbaycan Ordusunun hərbçisi güllə yarasından həlak olub
15:33 / 21-10-2024
ABŞ-da dövlət çevrilişinə hazırlaşırlar
11:48 / 23-10-2024
İran kəşfiyyatında Azərbaycan izi: 600-ə yaxın tapşırıq yerinə yetirilib
09:32 / 21-10-2024
FETÖ rəhbəri Fətullah Gülən ölüb - Yenilənib
14:57 / 21-10-2024
AMEA-dakı külli miqdarda mənimsəmə ilə bağlı cinayət işi açılıb
21:59 / 20-10-2024
COP29-a qarşı kampaniya qəbuledilməzdir - Bəyanat
12:50 / 22-10-2024
Bəyoğlan kişinin arıqlamaqlığı - Akif Cabbarlı yazır
22:47 / 18-10-2024
Tağı Əhmədov vəfat edib
Bizim general Əfqan Nağıyev - Mahir Qabiloğlu yazır
Tarix: 29-09-2021 20:41 | Bölmə: Mahir Qabiloğlu
Çox istərdim ki, “Ümid sənədir ancaq, Azərbaycan əsgəri” şeirinin müəllifi, Xalq şairi Qabil bu gün sağ olaydı. Valideynlərini son 30 il ərzində itirən bütün övladlar yəqin ki, belə düşünür. O cümlədən prezidentimiz İlham Əliyev də... Qələbə günlərimizi görmək onlara nəsib olmadı. Amma bu son bir ilin zaman kəsiyində atamın sağ qalıb daha bir gerçəkliyə şahidlik etməsini də istədim. Buna səbəb 8 fevral 1995-ci ildə yazdığı,
Çeçen aullarında
Xalq torpaq vayındadır
Sinəsində avtomat.
Nəsimi bazarında
Xalq qarın hayındadır
Əlində ölü manat.
Bomba yağmurlarından
Çeçen xərabələri
Xalqın şöhrət tacıdır.
Bir daşı laxlamayan,
Gəlməylə dolub daşan,
Qaçqınla dolub daşan,
Köçkünlə dolub daşan,
Veyillə dolub daşan,
Möhtəkirlə, qatillə,
Düşgünlə dolub-daşan
Bu adlı-sanlı Bakı,
Tarixi şanlı Bakı
Sədəqə möhtacıdır.
misralarıyla başlanan “Nəsimi bazarında” şeiri idi. Bakının Nəsimi bazarında gördükləriylə Çeçen aullarında xalqın rus ordusuyla savaşına bir Xalq şairinin özəl baxışları və uğurlu müqayisəsi. Bu yazımda şeiri misra-misra verib, müzakirə etmək deyil fikrim. Bircə bəndinə görə xatırladım o zaman kəsiyinin inikası olan poeziya nümunəsini. Hansı bənddir?
Nəsimi bazarında
Vur çattasındı, vallah!
Babək də, Koroğlu da
Nağıl Ac-ındı, vallah!
Azərbaycan torpağı
Doludur generalla.
Bir general, ay çeçen,
Sənin bəsindi, vallah...
Əlbəttə ki, çeçen general deyəndə şair Qabil Çeçenistanın o vaxtkı prezidenti Cövhər Dudayevi nəzərdə tuturdu. Görəsən bu günləri görsəydi, Qarabağ müharibəsində indiki generalların - həm cəbhədə, həm qərargahda - göstərdikləri qəhrəmanlığa şahidlik etsəydi nə deyərdi? Şeirindənmi imtina edərdi? Yox. Çünki dövran, zəmanə yazmışdı o şeiri. Yəqin ki, yenisini yazardı. Bu qəhrəman generallarımızı, zabitlərimizi, əsgərlərimizi bu gün hamı tanıyır, şəhidlərimizə rəhmət, yaralılara şəfa, qazilərimizə uzun ömür diləyir. Niyə “Qarabağ əlilləri” ifadəsi işlətmədim? Çünki onların yarası heç vaxt sağalmayacaq. Onlar da, qazilər də hər gecə yuxularında döyüşə gedəcəklər. Ruhən Vətən yarasını sağaltdıqlarına görə rahatdırlar. Amma yanında mərmi partlamasından tikə-tikə olan döyüş yoldaşlarının qarşısında özlərini günahkar sayırlar. Nə qədər qayğıyla əhatə olunsalar da, olunmasalar da. “Təki mən də dostumla şəhid olaydım” ifadəsi də dillərindədir. Bunu hardan bilirəm? Çünki bu 44 günlük savaşda bədnam hərbi termin olan “fərari” ifadəsinə heç kim rast gəlmədi. Ona görə də “əlil” adını, üstəlik də qruplara bölünməsini onlara yaraşdırmıram. Sağ qalanlar da, fiziki imkanlarını itirənlər də hamısı yaralı sayılır. Bəziləri bəlkə də ömürlük kabab, qaralı plov yeməyə də həsrət qalacaqlar. Qurbanlıq kəsiləndə isə… Çünki… Bu döyüşlərə rəhbərlik edən generallar isə… Axı ölən və yaralananlara onlar tabeçiliklərində olan zabit və əsgərlər kimi baxmayıblar. Onlar generalların silahdaşlarıydı. Bərabər idilər. Eyni qabdan su içir, eyni kotyoldan yemək yeyirdilər. Döyüş meydanında hamı bərabərdir, hamı əsgərdir. Arxa cəbhədəki ata-ana isə öz övladını bu ata komandanlara, bu ata komandirlərə əmanət etmişdilər – diri, sağ-salamat, şaquli vəziyyətdə. O isə bəzi silahdaşlarını geriyə üfüqi vəziyyətdə göndərirdi: bəzilərini xərəkdə, bəzilərini tabutda. Bu döyüş meydanında generallarımızdan da böyük var idi. Bütün məsuliyyəti öz üzərinə götürən, hamının 30 il gözlədiyi “İRƏLİ” əmrini verməyə özündə güc tapan, özü də hərbi geyim geyən Ali Baş Komandan.
Girişim bundan da böyük ola bilərdi. Amma başlığı niyə belə qoymağıma hamınız təəccübləndiz. Axı niyə məhz “Bizim general Əfqan Nağıyev”? Ümumilikdə bu yazını bütün generallarımıza aid edə bilməzdinmi? Həm də ki, Dövlət Sərhəd Xidməti rəisinin müavini, general-leytenant Əfqan Nağıyevin hələ ki, ictimaiyyətə çox da açıqlanmayan, yazılmayan 44 günlük xidmətlərindən, qəhrəmanlığından, bacarıqlı hərbi xadim kimi özünü göstərməsindən, “Qarabağ” ordeniylə, Cəbrayıl, Zəngilan, Füzuli rayonlarının azad olunmasına görə medallarıyla təltif olunmasından demək olar ki, bir il keçib. Niyə indiyə qədər yazmadın onun barəsində? Bəs həbs olunanda niyə müdafiəsinə qalxmadın? Düz fikirləşirsiniz. Amma səbəb var. Bir az əvvəldən başlayaq. Yavaş-yavaş gələk bu günlərə.
Tələbəlik illəri
1983-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsinə daxil oldum. Amma bundan bir il sonra xəbər tutdum ki, demə eyni vaxtda Əfqan Nağıyev adlı bir abituriyent də tələbə adını qazanıb. Fizika fakültəsində oxuyur. Gələcəyin fiziki və ya fizika müəllimi olmaq arzusundadır. Bunu bir ildən sonra bildim - təsadüfən. Təsadüf də ondan ibarət idi ki, mən onların qrupunda oxuyan bir qıza aşiq olmuşdum. Onlara nə? Necə yəni nə? O vaxtın cayılları belə şeylərə pis baxırdılar. Qrup yoldaşıyla qabağımı da kəsdilər. Hətta ultimatum da verdilər ki, bir də sən o qızın dalıyca gəlsən... Xırdalıqlara çox da varmayaq. Yox, döymədilər. Başqa səbəb var idi. Əfqanın dostu istəmirdi ki, qoz ağacına ondan başqa da daş atan olsun. Hər halda mən belə başa düşdüm. Əsgərlikdən qayıdandan sonra isə münasibətlər normallaşdı. Niyə? Dedim axı xırdalıqlara varmayaq...
General-leytenant Əfqan Nağıyevlə ilk tanışlığım belə başladı.
Yasda ikinci tanışlıq
Xalam Raisə generalşa idi. Sərhəd Qoşunları komandanı olmuş Abbasəli Novruzovun həyat yoldaşıydı. Rəhmətə gedən günün səhəriydi. Məclisdə oturmuşduq. Sərhəd Qoşunları Aparatının rəisi, general-mayor Elçin İbrahimova zəng etdim ki, bir söz soruşum. Dedi ki, yoldayam, gəlirəm. Orda danışarıq. Elçin atamın dayısı oğlu olan Zaurun oğludur. Dayınəvəsi-bibnəvəsi sayılırıq. Yasdan çıxanda hündür, enlikürək, general geyimində birinin bizə yaxınlaşdığını, gülə-gülə yaxınlaşdığını gördüm. Görüşdü, hal-əhval tutdu.
- Mahir tanımadın? - deyə Elçin soruşdu.
Gözlərimi döydüm, - Əfqandır da... tələbə yoldaşın.
30 il az vaxt deyildi. Çox dəyişmişdi. General forması çox yaraşırdı. İkinci, yəqin sonuncu görüşümüz də belə baş verdi. Niyə sonuncu? Həyat davam edir? Özü də ki, sən sağ, o sağ. Sonda deyərəm.
Əfqanı müdafiə edən yazını niyə yazmadım?
Atam vəzifədə olmayan, vəzifədən çıxan insanlara daha hörmətlə yanaşırdı. Yəqin ki, onun bu xüsusiyyətinə verilən, “Qabil, sən kişi adamsan” qiymətini yenidən hakimiyyətə qayıdan Ümummilli lider Heydər Əliyevin dilindən də eşitmisiniz. 70 illik yubileydən sonrakı görüşün videosu yutubda var. Bu xasiyyəti mənə də keçib. Əlbəttə ki, pis oldum Əfqanın həbs xəbərini eşidəndə, sosial şəbəkələrdə yayılan hədyanlardan. Məhkəmə hökmü, qərarı olmadan insana necə cinayətkar demək olar? Amma bir ümid vardı içimdə. Çünki yaxşıya pis demək, öndə gedənin ayağını çəkmək köhnə adətimizdir. Böyük adamların cəzası isə böyük olar. Ancaq onu general kimi də yaxşı tanımırdım. Sovet dövründə “ştabnaya krısa” ifadəsi vardı. Elə bilirdim ki, o da...
Maraşal Rokossovski və Əfqan Nağıyev
Hərbidə keçdiyi yola nəzər salsaq Sovet İttifaqı Marşalı Rokossovkiylə Əfqan Nağıyevi müqayisə etmək düzgün qarşılanmaz. Amma başlarına gələn bir hadisədə nədənsə onlarda bir oxşarlıq gördüm. Yazımda Rokossovskinin qəhrəmanlıqlarını, titullarını, təltiflərini sadalamaq fikrim yoxdur. Kim tanımırsa internetdə tapıb oxuya bilər. Bir məqamı nəzərinizə çatdıracağam.
HAŞİYƏ: Həyat yoldaşım Sevinc xanım uşaq həkimidir. Axşam vaxtıydı. Bir ailə evimizə gəldi. Uşağı qızdırmadan yanırdı. Ata sərhədçi – praporşik idi. Mən də sərhədçi olduğumu dedim. 1985-87-ci illərdə Horadizin “İstoma”sında qulluq etdiyimi bildirdim. Söhbət əsnasında Əfqan Nağıyevin də “vurulmasını” təəssüflə bildirdim. O isə güldü. “Nə “vurulmaq”, Mahir müəllim? Əfqan Nağıyev müharibədə vuruşur. Başqa heç nə deyə bilmərəm. Amma ümumi deyim ki, xoş sədaları gəlir. Yəqin nə vaxtsa açıqlanacaq”. Sevindim. Bu an nədənsə Rokossovski yadıma düşdü. Düz də düşdü. (SON)
1937-ci ildə böhtan xarakterli üzədurmalarla həbs olunan və üç il “KQB”-nin “podvalında” saxlanan Rokossovski 1940-cı ildə, Böyük Vətən müharibəsi öncəsi həbsdən buraxılır. Ona general-mayor rütbəsi verilir və böyük hərbi vəzifəyə təyin olunur. Marşal Jukovla bir kursda müdavim olması, Jukovun onu yaxından tanıması, qiymətləndirməsi bu dahi sərkərdəni uçuz, layiq olmadığı, bəlkə də həm mənən, həm də cismən məhv olacağı türmə həyatından xilas edir. Yaxşı ki, indiki dövrdə də jukovlar var. General-polkovnik Elçin Quliyevi bir də yaxından tanıdım.
Fizik hara, sərhəd hara?
Bu müharibə həm də mənim “fizik hara, sərhəd hara?” ehtimallarıma da son qoydu. Xəzər TV-nin çəkdiyi “Qisas qiyamətə qalmadı” sənədli filminə baxandan sonra. O vaxtlar universitetin hərbi kafedrasında humanitar fakültə tələbələrinə, gələcəyin ehtiyatda olan zabit-leytenantlarına “pexota”ya komandirlik dərsləri keçirildiyini xatırladım. Dəqiq elmlər üzrə təhsil alanlara isə artilleriya komandirliyi dərsi keçilirdi. Niyə? Çünki bu hərb sahəsi dəqiq elmlərə - riyaziyyata, fizikaya... əsaslanır. Filmə baxanda belə başa düşdüm ki, müharibə dövründə sərhəd qoşunlarının arsenalında “Bayraktar”lara, “harop”lara general Əfqan Nağıyev rəhbərli edirmiş. Sənədli xronikalarda göstərilən gündəlik uğurlu video-statistikada fizik, general Əfqan Nağıyev və komandasının da xidmətləri danılmazmış. Cildi dəyişdirilən “kukuruznik” təyyarələrin bu müharibədə düşmənə hansı itkilərin yaşatmasını və digər rəsmi faktları ilk dəfə onun dilindən eşitməyim isə qürurverici idi. Ali məktəbdə artilleriya dərsi alan, leytenant olan Əfqan artıq yeni mərhələyə - dronlar dünyasına qədəm qoymuşdu.
Əfqan Nağıyev əsl vəzifə adamıdır
Niyə? Çünki neçə dəfə zəng etmişəm, cavab verməyib. Tanımır bəlkə? Yox, mesaj da yazmışdım axı ki, götür, mənəm. Yenə də səs çıxmadı. Bir işim düşməyib ona. Elə-belə... Orden-medallarını təbrik etmək, sevincinə şərik olmaq istəyirdim. Lap bu yazımda yazdığım bəzi ürək sözlərimi də ona demək istəyirdim. Ona görə də yazmağa qərar verdim. Qoy generalımızı oxucularım da tanısın. Niyə məhz general-leytenant Əfqan Nağıyev haqqında? Niyə ondan başladım? Axı Vətən müharibəmizdə qəhrəman genrallarımız çoxdur. Hamısına böyük hörmət ehtiramım var. Mərhum generalımız Polad Həşimovun isə ruhu şad olsun.
Amma bir özəl səbəb var. Oktyabrın 1-i Əfqanın 55 yaşı tamam olur. Yubiley sayılır. Həyatda ən yaxşı şeyləri arzulayıram ona. Telefonumu götürməsə də olar, təki xoş sədalarını eşidək, sevinək . TƏBRİKLƏR!!!
Hörmətlə, keçmiş tələbə yoldaşın, Sərhəd Qoşunları yefreytoru Mahir İmamverdiyev.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 29-09-2021 20:41 | Bölmə: Mahir Qabiloğlu
Çox istərdim ki, “Ümid sənədir ancaq, Azərbaycan əsgəri” şeirinin müəllifi, Xalq şairi Qabil bu gün sağ olaydı. Valideynlərini son 30 il ərzində itirən bütün övladlar yəqin ki, belə düşünür. O cümlədən prezidentimiz İlham Əliyev də... Qələbə günlərimizi görmək onlara nəsib olmadı. Amma bu son bir ilin zaman kəsiyində atamın sağ qalıb daha bir gerçəkliyə şahidlik etməsini də istədim. Buna səbəb 8 fevral 1995-ci ildə yazdığı,
Çeçen aullarında
Xalq torpaq vayındadır
Sinəsində avtomat.
Nəsimi bazarında
Xalq qarın hayındadır
Əlində ölü manat.
Bomba yağmurlarından
Çeçen xərabələri
Xalqın şöhrət tacıdır.
Bir daşı laxlamayan,
Gəlməylə dolub daşan,
Qaçqınla dolub daşan,
Köçkünlə dolub daşan,
Veyillə dolub daşan,
Möhtəkirlə, qatillə,
Düşgünlə dolub-daşan
Bu adlı-sanlı Bakı,
Tarixi şanlı Bakı
Sədəqə möhtacıdır.
misralarıyla başlanan “Nəsimi bazarında” şeiri idi. Bakının Nəsimi bazarında gördükləriylə Çeçen aullarında xalqın rus ordusuyla savaşına bir Xalq şairinin özəl baxışları və uğurlu müqayisəsi. Bu yazımda şeiri misra-misra verib, müzakirə etmək deyil fikrim. Bircə bəndinə görə xatırladım o zaman kəsiyinin inikası olan poeziya nümunəsini. Hansı bənddir?
Nəsimi bazarında
Vur çattasındı, vallah!
Babək də, Koroğlu da
Nağıl Ac-ındı, vallah!
Azərbaycan torpağı
Doludur generalla.
Bir general, ay çeçen,
Sənin bəsindi, vallah...
Əlbəttə ki, çeçen general deyəndə şair Qabil Çeçenistanın o vaxtkı prezidenti Cövhər Dudayevi nəzərdə tuturdu. Görəsən bu günləri görsəydi, Qarabağ müharibəsində indiki generalların - həm cəbhədə, həm qərargahda - göstərdikləri qəhrəmanlığa şahidlik etsəydi nə deyərdi? Şeirindənmi imtina edərdi? Yox. Çünki dövran, zəmanə yazmışdı o şeiri. Yəqin ki, yenisini yazardı. Bu qəhrəman generallarımızı, zabitlərimizi, əsgərlərimizi bu gün hamı tanıyır, şəhidlərimizə rəhmət, yaralılara şəfa, qazilərimizə uzun ömür diləyir. Niyə “Qarabağ əlilləri” ifadəsi işlətmədim? Çünki onların yarası heç vaxt sağalmayacaq. Onlar da, qazilər də hər gecə yuxularında döyüşə gedəcəklər. Ruhən Vətən yarasını sağaltdıqlarına görə rahatdırlar. Amma yanında mərmi partlamasından tikə-tikə olan döyüş yoldaşlarının qarşısında özlərini günahkar sayırlar. Nə qədər qayğıyla əhatə olunsalar da, olunmasalar da. “Təki mən də dostumla şəhid olaydım” ifadəsi də dillərindədir. Bunu hardan bilirəm? Çünki bu 44 günlük savaşda bədnam hərbi termin olan “fərari” ifadəsinə heç kim rast gəlmədi. Ona görə də “əlil” adını, üstəlik də qruplara bölünməsini onlara yaraşdırmıram. Sağ qalanlar da, fiziki imkanlarını itirənlər də hamısı yaralı sayılır. Bəziləri bəlkə də ömürlük kabab, qaralı plov yeməyə də həsrət qalacaqlar. Qurbanlıq kəsiləndə isə… Çünki… Bu döyüşlərə rəhbərlik edən generallar isə… Axı ölən və yaralananlara onlar tabeçiliklərində olan zabit və əsgərlər kimi baxmayıblar. Onlar generalların silahdaşlarıydı. Bərabər idilər. Eyni qabdan su içir, eyni kotyoldan yemək yeyirdilər. Döyüş meydanında hamı bərabərdir, hamı əsgərdir. Arxa cəbhədəki ata-ana isə öz övladını bu ata komandanlara, bu ata komandirlərə əmanət etmişdilər – diri, sağ-salamat, şaquli vəziyyətdə. O isə bəzi silahdaşlarını geriyə üfüqi vəziyyətdə göndərirdi: bəzilərini xərəkdə, bəzilərini tabutda. Bu döyüş meydanında generallarımızdan da böyük var idi. Bütün məsuliyyəti öz üzərinə götürən, hamının 30 il gözlədiyi “İRƏLİ” əmrini verməyə özündə güc tapan, özü də hərbi geyim geyən Ali Baş Komandan.
Girişim bundan da böyük ola bilərdi. Amma başlığı niyə belə qoymağıma hamınız təəccübləndiz. Axı niyə məhz “Bizim general Əfqan Nağıyev”? Ümumilikdə bu yazını bütün generallarımıza aid edə bilməzdinmi? Həm də ki, Dövlət Sərhəd Xidməti rəisinin müavini, general-leytenant Əfqan Nağıyevin hələ ki, ictimaiyyətə çox da açıqlanmayan, yazılmayan 44 günlük xidmətlərindən, qəhrəmanlığından, bacarıqlı hərbi xadim kimi özünü göstərməsindən, “Qarabağ” ordeniylə, Cəbrayıl, Zəngilan, Füzuli rayonlarının azad olunmasına görə medallarıyla təltif olunmasından demək olar ki, bir il keçib. Niyə indiyə qədər yazmadın onun barəsində? Bəs həbs olunanda niyə müdafiəsinə qalxmadın? Düz fikirləşirsiniz. Amma səbəb var. Bir az əvvəldən başlayaq. Yavaş-yavaş gələk bu günlərə.
Tələbəlik illəri
1983-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsinə daxil oldum. Amma bundan bir il sonra xəbər tutdum ki, demə eyni vaxtda Əfqan Nağıyev adlı bir abituriyent də tələbə adını qazanıb. Fizika fakültəsində oxuyur. Gələcəyin fiziki və ya fizika müəllimi olmaq arzusundadır. Bunu bir ildən sonra bildim - təsadüfən. Təsadüf də ondan ibarət idi ki, mən onların qrupunda oxuyan bir qıza aşiq olmuşdum. Onlara nə? Necə yəni nə? O vaxtın cayılları belə şeylərə pis baxırdılar. Qrup yoldaşıyla qabağımı da kəsdilər. Hətta ultimatum da verdilər ki, bir də sən o qızın dalıyca gəlsən... Xırdalıqlara çox da varmayaq. Yox, döymədilər. Başqa səbəb var idi. Əfqanın dostu istəmirdi ki, qoz ağacına ondan başqa da daş atan olsun. Hər halda mən belə başa düşdüm. Əsgərlikdən qayıdandan sonra isə münasibətlər normallaşdı. Niyə? Dedim axı xırdalıqlara varmayaq...
General-leytenant Əfqan Nağıyevlə ilk tanışlığım belə başladı.
Yasda ikinci tanışlıq
Xalam Raisə generalşa idi. Sərhəd Qoşunları komandanı olmuş Abbasəli Novruzovun həyat yoldaşıydı. Rəhmətə gedən günün səhəriydi. Məclisdə oturmuşduq. Sərhəd Qoşunları Aparatının rəisi, general-mayor Elçin İbrahimova zəng etdim ki, bir söz soruşum. Dedi ki, yoldayam, gəlirəm. Orda danışarıq. Elçin atamın dayısı oğlu olan Zaurun oğludur. Dayınəvəsi-bibnəvəsi sayılırıq. Yasdan çıxanda hündür, enlikürək, general geyimində birinin bizə yaxınlaşdığını, gülə-gülə yaxınlaşdığını gördüm. Görüşdü, hal-əhval tutdu.
- Mahir tanımadın? - deyə Elçin soruşdu.
Gözlərimi döydüm, - Əfqandır da... tələbə yoldaşın.
30 il az vaxt deyildi. Çox dəyişmişdi. General forması çox yaraşırdı. İkinci, yəqin sonuncu görüşümüz də belə baş verdi. Niyə sonuncu? Həyat davam edir? Özü də ki, sən sağ, o sağ. Sonda deyərəm.
Əfqanı müdafiə edən yazını niyə yazmadım?
Atam vəzifədə olmayan, vəzifədən çıxan insanlara daha hörmətlə yanaşırdı. Yəqin ki, onun bu xüsusiyyətinə verilən, “Qabil, sən kişi adamsan” qiymətini yenidən hakimiyyətə qayıdan Ümummilli lider Heydər Əliyevin dilindən də eşitmisiniz. 70 illik yubileydən sonrakı görüşün videosu yutubda var. Bu xasiyyəti mənə də keçib. Əlbəttə ki, pis oldum Əfqanın həbs xəbərini eşidəndə, sosial şəbəkələrdə yayılan hədyanlardan. Məhkəmə hökmü, qərarı olmadan insana necə cinayətkar demək olar? Amma bir ümid vardı içimdə. Çünki yaxşıya pis demək, öndə gedənin ayağını çəkmək köhnə adətimizdir. Böyük adamların cəzası isə böyük olar. Ancaq onu general kimi də yaxşı tanımırdım. Sovet dövründə “ştabnaya krısa” ifadəsi vardı. Elə bilirdim ki, o da...
Maraşal Rokossovski və Əfqan Nağıyev
Hərbidə keçdiyi yola nəzər salsaq Sovet İttifaqı Marşalı Rokossovkiylə Əfqan Nağıyevi müqayisə etmək düzgün qarşılanmaz. Amma başlarına gələn bir hadisədə nədənsə onlarda bir oxşarlıq gördüm. Yazımda Rokossovskinin qəhrəmanlıqlarını, titullarını, təltiflərini sadalamaq fikrim yoxdur. Kim tanımırsa internetdə tapıb oxuya bilər. Bir məqamı nəzərinizə çatdıracağam.
HAŞİYƏ: Həyat yoldaşım Sevinc xanım uşaq həkimidir. Axşam vaxtıydı. Bir ailə evimizə gəldi. Uşağı qızdırmadan yanırdı. Ata sərhədçi – praporşik idi. Mən də sərhədçi olduğumu dedim. 1985-87-ci illərdə Horadizin “İstoma”sında qulluq etdiyimi bildirdim. Söhbət əsnasında Əfqan Nağıyevin də “vurulmasını” təəssüflə bildirdim. O isə güldü. “Nə “vurulmaq”, Mahir müəllim? Əfqan Nağıyev müharibədə vuruşur. Başqa heç nə deyə bilmərəm. Amma ümumi deyim ki, xoş sədaları gəlir. Yəqin nə vaxtsa açıqlanacaq”. Sevindim. Bu an nədənsə Rokossovski yadıma düşdü. Düz də düşdü. (SON)
1937-ci ildə böhtan xarakterli üzədurmalarla həbs olunan və üç il “KQB”-nin “podvalında” saxlanan Rokossovski 1940-cı ildə, Böyük Vətən müharibəsi öncəsi həbsdən buraxılır. Ona general-mayor rütbəsi verilir və böyük hərbi vəzifəyə təyin olunur. Marşal Jukovla bir kursda müdavim olması, Jukovun onu yaxından tanıması, qiymətləndirməsi bu dahi sərkərdəni uçuz, layiq olmadığı, bəlkə də həm mənən, həm də cismən məhv olacağı türmə həyatından xilas edir. Yaxşı ki, indiki dövrdə də jukovlar var. General-polkovnik Elçin Quliyevi bir də yaxından tanıdım.
Fizik hara, sərhəd hara?
Bu müharibə həm də mənim “fizik hara, sərhəd hara?” ehtimallarıma da son qoydu. Xəzər TV-nin çəkdiyi “Qisas qiyamətə qalmadı” sənədli filminə baxandan sonra. O vaxtlar universitetin hərbi kafedrasında humanitar fakültə tələbələrinə, gələcəyin ehtiyatda olan zabit-leytenantlarına “pexota”ya komandirlik dərsləri keçirildiyini xatırladım. Dəqiq elmlər üzrə təhsil alanlara isə artilleriya komandirliyi dərsi keçilirdi. Niyə? Çünki bu hərb sahəsi dəqiq elmlərə - riyaziyyata, fizikaya... əsaslanır. Filmə baxanda belə başa düşdüm ki, müharibə dövründə sərhəd qoşunlarının arsenalında “Bayraktar”lara, “harop”lara general Əfqan Nağıyev rəhbərli edirmiş. Sənədli xronikalarda göstərilən gündəlik uğurlu video-statistikada fizik, general Əfqan Nağıyev və komandasının da xidmətləri danılmazmış. Cildi dəyişdirilən “kukuruznik” təyyarələrin bu müharibədə düşmənə hansı itkilərin yaşatmasını və digər rəsmi faktları ilk dəfə onun dilindən eşitməyim isə qürurverici idi. Ali məktəbdə artilleriya dərsi alan, leytenant olan Əfqan artıq yeni mərhələyə - dronlar dünyasına qədəm qoymuşdu.
Əfqan Nağıyev əsl vəzifə adamıdır
Niyə? Çünki neçə dəfə zəng etmişəm, cavab verməyib. Tanımır bəlkə? Yox, mesaj da yazmışdım axı ki, götür, mənəm. Yenə də səs çıxmadı. Bir işim düşməyib ona. Elə-belə... Orden-medallarını təbrik etmək, sevincinə şərik olmaq istəyirdim. Lap bu yazımda yazdığım bəzi ürək sözlərimi də ona demək istəyirdim. Ona görə də yazmağa qərar verdim. Qoy generalımızı oxucularım da tanısın. Niyə məhz general-leytenant Əfqan Nağıyev haqqında? Niyə ondan başladım? Axı Vətən müharibəmizdə qəhrəman genrallarımız çoxdur. Hamısına böyük hörmət ehtiramım var. Mərhum generalımız Polad Həşimovun isə ruhu şad olsun.
Amma bir özəl səbəb var. Oktyabrın 1-i Əfqanın 55 yaşı tamam olur. Yubiley sayılır. Həyatda ən yaxşı şeyləri arzulayıram ona. Telefonumu götürməsə də olar, təki xoş sədalarını eşidək, sevinək . TƏBRİKLƏR!!!
Hörmətlə, keçmiş tələbə yoldaşın, Sərhəd Qoşunları yefreytoru Mahir İmamverdiyev.
Müəllifin bütün yazıları - Mahir QABİLOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
6-08-2024, 15:34
Mahir QABİLOĞLU - İlqar Musa oğlu - Mənim canlı ensiklopediyam - Mahir Qabiloğlu yazır
27-10-2021, 10:26
Mahir QABİLOĞLU - İsmixan Rəhimov kimdir və ya “İstiqlal” ordeni ilk olaraq kimə verilməliydi?
12-04-2020, 18:47
Mahir QABİLOĞLU - O dünyadan Anara, Fikrətə, Sabirə, bir az da Çingizə... - Fotolar