13:17 / 21-11-2024
Türkiyədə azərbaycanlı qadın güllələnib
13:16 / 21-11-2024
Prezidentə əhəmiyyət vermirlər - Gürcüstan parlamenti öz işinə başlayır
13:12 / 21-11-2024
Elza Seyidcahanın şeirləri dərsliyə salınıb? - DİM-dən açıqlama
13:10 / 21-11-2024
Zaxarova: “NATO qüvvələrinin Ukraynaya gəlməsi fəlakətə səbəb olacaq”
13:04 / 21-11-2024
Kino şirkəti Batmobil avtomobili istehsal edir
12:54 / 21-11-2024
Zaxarova: "COP29 beynəlxalq arenada Bakının nüfuzunu artıracaq"
12:45 / 21-11-2024
Trampdan qaçan amerikalılara 1 avroya ev təklif edirlər
12:38 / 21-11-2024
Rusiya-Ukrayna savaşı: Qərb silahları müharibənin xarakterini dəyişir
12:36 / 21-11-2024
Hesablama Palatası İşsizlikdən Sığorta Fondunun büdcəsi ilə bağlı təkliflər verib
12:24 / 21-11-2024
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:13 / 21-11-2024
İrəvan-Tbilisi-İrəvan istiqamətində hava uçuşları başlayır
12:13 / 21-11-2024
Kərim Vəliyev pakistanlı komandanla görüşüb
12:00 / 21-11-2024
Sahil Babayev: "Bu paket 3 milyon insanı əhatə edəcək"
12:00 / 21-11-2024
Rusiyaya güclü artilleriya sistemləri göndərirlər - Foto
11:50 / 21-11-2024
Ermənistan 78 artilleriya qurğusu almaq istəyir
11:45 / 21-11-2024
Generalın oğlu vəzifəyə təyin olunub
11:43 / 21-11-2024
Rusiya Həştərxandan ballistik raket buraxıb - Foto
11:39 / 21-11-2024
Nazir pensiyalarda proqnozlaşdırılan artımları açıqlayıb
11:27 / 21-11-2024
COP29 zirvəsi Ərdoğanı leyboristlərlə barışdırıb
11:19 / 21-11-2024
Dövlət sərhədini pozan hava gəmiləri və... - Hökumət yeni qərar verib
11:15 / 21-11-2024
Bakıda daha 46 marşrutun fəaliyyəti bərpa olunur
10:56 / 21-11-2024
Şəhid ailələri ilə bağlı yeni qaydalar təsdiqlənib
10:54 / 21-11-2024
Pivə istehsalçıları cərimələnib
10:42 / 21-11-2024
İranda güclü zəlzələ olub
10:03 / 21-11-2024
İlon Mask miqrasiya ilə bağlı təklif verib
10:02 / 21-11-2024
BMT rəsmisi: "Bakı Bəyannaməsi gələcək üçün mühüm impuls yaradacaq"
09:58 / 21-11-2024
Akula idmançını parçalayıb
09:51 / 21-11-2024
Vladimir Zelenskinin gizli planı varmış
09:42 / 21-11-2024
Merkel: “Tramp Putinə heyran olub”
12:28 / 18-11-2024
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
15:29 / 18-11-2024
Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
17:09 / 18-11-2024
Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub
15:55 / 20-11-2024
Deputatın "Zəngimcell" oyunu: "Balansınız bitmişdir..."
16:18 / 19-11-2024
Birinci instansiya məhkəmələrinə hakimlər təyin edilib - Siyahı
00:03 / 19-11-2024
Yer kürəsinə təhlükə: qitələr arasındakı məsafələr itəcək
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
Qoşa qarıyın! - Mahir Qabiloğlu yazır
Tarix: 23-08-2020 11:10 | Bölmə: Mahir Qabiloğlu
- Əkbər! – ana son dəfə bircə bu adı deyə bildi. Kiçik oğlu Əjdərin, qızı Mayanın adını dilinə gətirməyə əcəl macal vermədi. Nəvələri, gəlinləri, kürəkəni başının üstündəydi. Ölüm faciə sayılsa da Səlimə ana bu həyatdan xoşbəxt köçmüşdü.
Bacısı tez ayağa durub Səlimənin gözlərini qapatdı. Baş örpəyini açıb, sarğı kimi bürmələyərək ortasını çənəsinin altından keçirərək hər iki ucunu təpəsində düyünlədi. Nəvə-nəticə də məəttəl-məəttəl bu mənzərəni seyr edirdilər. Sanki nənələrinin dişi ağrıyırmış, bacısı da ağrıyan yerə kompres qoyur. Sonda isə mələfəylə nənənin üzünü örtdülər. Gecə saat on iki idi. Əkbərlə Əjdər özlərini itirmişdilər. Bilmirdilər nə etsinlər. Hardan başlasınlar. Ataları öləndə evin böyük oğlu Əkbərin beş yaşı vardı. Yuxu kimi gəlirdi yadına. Dayıları, əmiləri sağ idi. Amma indi evin ağsaqqalı o sayılırdı.
- Ay bala, – sükutu xalası Səlimənin səsi pozdu, – dur “skorı”ya zəng elə. Gəlib kağız versinlər. Sonra ölüm kağızı ala biləsən.
- Sonra, xala? – deyə Əkbər cavab verdi.
- Dur birinci bunu elə. Səhərə hələ çox var.
Əkbər xalası deyən kimi elədi. Təcili Tibbi Yardım özünü tez yetirdi. Sanki köməyə ehtiyacı olan biri can verirdi. 80 yaşlı ananın meyitini müayinə etdi. Müayinə deyəndə ki, gözünün qapağını açıb bəbəyinə baxdı. Fonendoskopla ürəyinə qulaq asdı.
- Allah rəhmət eləsin, – deyib həkim stolun arxasında əyləşdi, – Çoxdan xəstə yatırdı?
- Üç il idi, – deyə Əkbər cavab verdi.
- Axır qəminiz olsun.
- Sağ olun. Ölənləriniz rəhmətlik.
Həkim balaca arayış blankını doldurub stolun üstünə qoydu.
- Bunu qeydiyyatda olduğunuz poliklinikaya verərsiniz. Onlar da sizə xüsusi forma kağız verəcəklər. Onu ZAQS-a verib “Ölüm haqqında şəhadətnamə” alarsınız.
- Hara? ZAQS-a? Toydur ki? – Əkbər qeyri-iradi gülümsədi.
- Neyləyək, həyatın qanunları da belədir, dövlət qanunlarımız da... Doğulanda da ora gedirik, öləndə də... nikah da onlarda kəsilir, boşayanda da ZAQS boşayır. Hə, yadımdan çıxdı. Poliklinikadan aldığınız kağız sizə həm də qəbiristanlıqda lazım olacaq. Qəbir yerini onsuz vermirlər.
Təcili yardımın həkimi məsləhətlərini verib getdi.
- Səlimə xala, bəs sonra? – deyə evin böyüyü Əkbər yenə də dilləndi.
- Səhər işimiz çoxdur. Gəlin vəzifələrinizi bölüşdürüm. Sən Əkbər tezdən arayışı götür get poliklinikaya. Xüsusi forma arayışı al, get qəbiristanlığa. Qəbir yeri tapmaq, qazdırmaq işiylə sən məşğul ol. Elə et ki, günorta 3-ə çatdırasan. Əjdərlə qohum-qonşu, mən ananı apararıq məscidə. Yuduzdurub-kəfənləyib gətirərik evə. Əjdər, şəxsiyyət vəsiqən yanında olsun. Yoxsa mafayla, tabutu elə-belə verməyəcəklər. Gərək girov qoyasan. Ölü maşınını da orda tutarıq.
- Xala, yüksək səviyyəli olsun. Necə olsa el baxır. Deməsinlər ki, oğlanları analarını pis götürdülər yerdən. Pul var, – deyə Əkbərin gözündə yaş gilələndi.
Əkbər imkanlı adam idi. Ona görə bütün xərci üzərinə götürdü. Xalasına, qardaşı Əjdərə pul verdi ki, hər şeyi – çadır qurmaq, çay-halva məsələlərini o gələnəcən təşkil eləsinlər.
Səhər ilk növbədə poliklinikaya gedib kağızı aldı. Oradan bir molla dostunun yanına getdi. Onu da maşına mindirib qəbiristanlığa yollandı. Saat 3-ə özünü həyətə çatdırdı. Xalası, qardaşı, qohum-qonşu hər şeyi təşkil eləmişdi. Başsağlıqlarını qəbul etdi. Xalası ona yaxınlaşdı:
- Qəbiri qazdırdın?
- Hə.
- Harda?
- Köhnə qəbiristanlıqda.
- Orda yer var idi ki?
- Tapdım.
Xalası day bir söz demədi. Tabutu binanın həyətinə endirdilər. Ölü namazı qıldılar. Mafanı çiyinlərinə alıb həyətdən çıxdılar. Bir az çiyinlərində apardıqdan sonra qara ölü maşınına qoydular. Qayda-qanunlara rəğmən xala ölü maşınına oturdu. Bacısını tək buraxmadı.
Maşın karvanı qəbiristanlığa çatdı. Köhnə qəbirlərin arasıyla güclə irəliləyərək tabutu qazılan qəbrin yanında qoydular.
- Əkbər, ay Əkbər, – deyə xala dilləndi, – Bəs atanın qəbri hanı?
- Narahat olma, xala, mollayla danışdım. Dedi ki, kişi çoxdan ölüb. Yanaşı basdıra bilərsiniz.
- Yəni, belə imkansızsan ki, təzə qəbir yeri ala bilmədin? Bəs mən öləndə harda basdıracaqsan?
- Xala, bəsdir də... Böyüklərdən bircə sən qalmısan. İmkan vermərəm öləsən.
- Əkbər, qəbrə sən düşəcəksən? – deyə molla soruşdu.
Əkbər ayaqqabılarını çıxarıb ehtiyatla qəbrə endi. Atasının skeletə dönmüş meyitini sola tərəf sürüşdürmüşdülər. Əkbər kənardakıların eşitməyəcəyi tərzdə atasının skletiylə danışmağa başladı:
- Papa, salam. Necəsən? Onda mən balacaydım. Yəqin tanımadın. Əkbərəm də... ilkin Əkbər. Əjdərlə Maya da burdadır. “Xeyir ola?” Xeyirdir. Mamanı gətirmişəm. ZAQS-dan kağızım da var. Azca kənara çəkil ona da yer olsun. Bax belə. Hə, bax, bu da anam. “Ağ geyinib?”, “Nə gözəl yaraşır?” Duvağını özün açarsan. Deyəsən toyun yadına düşdü. Bəs necə olmalıydı ki, hələ gül də almışam. Şam da yandıracağıq.
- Əkbər, sağ çiynini tərpət, – deyə molla dilləndi.
- Mama, ay mama, oyan, papadır e, – deyə Əkbər anasının çiynini tərpədə-tərpədə danışmağa başladı. Həmişə deyirdin “nə vaxt onu görəcəyəm”. Bizi tək böyütdün, əlimizi çörəyə çatdırdın, evləndirdin, ev-eşik sahibi etdin. Mən də dedim ki, o dünyada tək qalmayasan. Gətirdim səni bura – onun yanına. Çox əziyyət çəkmisən. İndi də baş-başa verib rahat yatın. Əsl xoşbəxt günləriniz bundan sonra başlayır. Bundan sonra ancaq özünüzçün yaşayın. Bizimçün narahat olmayın. Başdaşına da toy şəklinizi vuracağam. Bax, vuruşmayın a... Mehriban olun. Mən getdim. Molla deyir ki, çıx. “Hava soyuqdur?” İndi üstünüzü örtəcəm. Heç soyuq olmayacaq. Yaxşı mən getdim. Xoşbəxt olun, qoşa qarıyın.
Əkbər, qardaşının köməkliyi ilə məzardan çıxır. Corablarını altını əliylə çırpıb ayaqqabılarını geyinir. Gülləri götürüb qəbrin üstünü bəzəyir. Şam yandırır. Xalası ona yaxınlaşıb çiynini qucaqlayır:
- Əkbər, nə olar, məni də kişimin yanında basdırarsan. Yaxşı?
- Vuruşmayacaqsınız?
- Vallah, söz verirəm.
- Başüstə, xala, başüstə.
Molla da son duasını deyir. Quşbaşı qar yağmağa başlayır. Məzarın üzərinə sanki ağ gül ləçəkləri səpilir.
- Əkbər, bu nədir? – deyə xalası soruşur.
- Mələklər göydən ağ gül ləçəkləri səpir. Toylarda görməmisən? Mələk paltarı geyinmiş balaca qızlar pilləkanın üstündə dayanıb cütlüklərin başına ləçəklər səpirlər. Papamla mamamın da ləcəyini göydəki mələklər səpir.
- Hə, yadıma düşdü.
- Ay xala, bacın o dünyaya gəlin köçür. Bəs xeyir-duan harda qaldı?
- Allah, xoşbəxt eləsin. Qoşa qarısınlar. Allah mənə də qismət eləsin.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 23-08-2020 11:10 | Bölmə: Mahir Qabiloğlu
- Əkbər! – ana son dəfə bircə bu adı deyə bildi. Kiçik oğlu Əjdərin, qızı Mayanın adını dilinə gətirməyə əcəl macal vermədi. Nəvələri, gəlinləri, kürəkəni başının üstündəydi. Ölüm faciə sayılsa da Səlimə ana bu həyatdan xoşbəxt köçmüşdü.
Bacısı tez ayağa durub Səlimənin gözlərini qapatdı. Baş örpəyini açıb, sarğı kimi bürmələyərək ortasını çənəsinin altından keçirərək hər iki ucunu təpəsində düyünlədi. Nəvə-nəticə də məəttəl-məəttəl bu mənzərəni seyr edirdilər. Sanki nənələrinin dişi ağrıyırmış, bacısı da ağrıyan yerə kompres qoyur. Sonda isə mələfəylə nənənin üzünü örtdülər. Gecə saat on iki idi. Əkbərlə Əjdər özlərini itirmişdilər. Bilmirdilər nə etsinlər. Hardan başlasınlar. Ataları öləndə evin böyük oğlu Əkbərin beş yaşı vardı. Yuxu kimi gəlirdi yadına. Dayıları, əmiləri sağ idi. Amma indi evin ağsaqqalı o sayılırdı.
- Ay bala, – sükutu xalası Səlimənin səsi pozdu, – dur “skorı”ya zəng elə. Gəlib kağız versinlər. Sonra ölüm kağızı ala biləsən.
- Sonra, xala? – deyə Əkbər cavab verdi.
- Dur birinci bunu elə. Səhərə hələ çox var.
Əkbər xalası deyən kimi elədi. Təcili Tibbi Yardım özünü tez yetirdi. Sanki köməyə ehtiyacı olan biri can verirdi. 80 yaşlı ananın meyitini müayinə etdi. Müayinə deyəndə ki, gözünün qapağını açıb bəbəyinə baxdı. Fonendoskopla ürəyinə qulaq asdı.
- Allah rəhmət eləsin, – deyib həkim stolun arxasında əyləşdi, – Çoxdan xəstə yatırdı?
- Üç il idi, – deyə Əkbər cavab verdi.
- Axır qəminiz olsun.
- Sağ olun. Ölənləriniz rəhmətlik.
Həkim balaca arayış blankını doldurub stolun üstünə qoydu.
- Bunu qeydiyyatda olduğunuz poliklinikaya verərsiniz. Onlar da sizə xüsusi forma kağız verəcəklər. Onu ZAQS-a verib “Ölüm haqqında şəhadətnamə” alarsınız.
- Hara? ZAQS-a? Toydur ki? – Əkbər qeyri-iradi gülümsədi.
- Neyləyək, həyatın qanunları da belədir, dövlət qanunlarımız da... Doğulanda da ora gedirik, öləndə də... nikah da onlarda kəsilir, boşayanda da ZAQS boşayır. Hə, yadımdan çıxdı. Poliklinikadan aldığınız kağız sizə həm də qəbiristanlıqda lazım olacaq. Qəbir yerini onsuz vermirlər.
Təcili yardımın həkimi məsləhətlərini verib getdi.
- Səlimə xala, bəs sonra? – deyə evin böyüyü Əkbər yenə də dilləndi.
- Səhər işimiz çoxdur. Gəlin vəzifələrinizi bölüşdürüm. Sən Əkbər tezdən arayışı götür get poliklinikaya. Xüsusi forma arayışı al, get qəbiristanlığa. Qəbir yeri tapmaq, qazdırmaq işiylə sən məşğul ol. Elə et ki, günorta 3-ə çatdırasan. Əjdərlə qohum-qonşu, mən ananı apararıq məscidə. Yuduzdurub-kəfənləyib gətirərik evə. Əjdər, şəxsiyyət vəsiqən yanında olsun. Yoxsa mafayla, tabutu elə-belə verməyəcəklər. Gərək girov qoyasan. Ölü maşınını da orda tutarıq.
- Xala, yüksək səviyyəli olsun. Necə olsa el baxır. Deməsinlər ki, oğlanları analarını pis götürdülər yerdən. Pul var, – deyə Əkbərin gözündə yaş gilələndi.
Əkbər imkanlı adam idi. Ona görə bütün xərci üzərinə götürdü. Xalasına, qardaşı Əjdərə pul verdi ki, hər şeyi – çadır qurmaq, çay-halva məsələlərini o gələnəcən təşkil eləsinlər.
Səhər ilk növbədə poliklinikaya gedib kağızı aldı. Oradan bir molla dostunun yanına getdi. Onu da maşına mindirib qəbiristanlığa yollandı. Saat 3-ə özünü həyətə çatdırdı. Xalası, qardaşı, qohum-qonşu hər şeyi təşkil eləmişdi. Başsağlıqlarını qəbul etdi. Xalası ona yaxınlaşdı:
- Qəbiri qazdırdın?
- Hə.
- Harda?
- Köhnə qəbiristanlıqda.
- Orda yer var idi ki?
- Tapdım.
Xalası day bir söz demədi. Tabutu binanın həyətinə endirdilər. Ölü namazı qıldılar. Mafanı çiyinlərinə alıb həyətdən çıxdılar. Bir az çiyinlərində apardıqdan sonra qara ölü maşınına qoydular. Qayda-qanunlara rəğmən xala ölü maşınına oturdu. Bacısını tək buraxmadı.
Maşın karvanı qəbiristanlığa çatdı. Köhnə qəbirlərin arasıyla güclə irəliləyərək tabutu qazılan qəbrin yanında qoydular.
- Əkbər, ay Əkbər, – deyə xala dilləndi, – Bəs atanın qəbri hanı?
- Narahat olma, xala, mollayla danışdım. Dedi ki, kişi çoxdan ölüb. Yanaşı basdıra bilərsiniz.
- Yəni, belə imkansızsan ki, təzə qəbir yeri ala bilmədin? Bəs mən öləndə harda basdıracaqsan?
- Xala, bəsdir də... Böyüklərdən bircə sən qalmısan. İmkan vermərəm öləsən.
- Əkbər, qəbrə sən düşəcəksən? – deyə molla soruşdu.
Əkbər ayaqqabılarını çıxarıb ehtiyatla qəbrə endi. Atasının skeletə dönmüş meyitini sola tərəf sürüşdürmüşdülər. Əkbər kənardakıların eşitməyəcəyi tərzdə atasının skletiylə danışmağa başladı:
- Papa, salam. Necəsən? Onda mən balacaydım. Yəqin tanımadın. Əkbərəm də... ilkin Əkbər. Əjdərlə Maya da burdadır. “Xeyir ola?” Xeyirdir. Mamanı gətirmişəm. ZAQS-dan kağızım da var. Azca kənara çəkil ona da yer olsun. Bax belə. Hə, bax, bu da anam. “Ağ geyinib?”, “Nə gözəl yaraşır?” Duvağını özün açarsan. Deyəsən toyun yadına düşdü. Bəs necə olmalıydı ki, hələ gül də almışam. Şam da yandıracağıq.
- Əkbər, sağ çiynini tərpət, – deyə molla dilləndi.
- Mama, ay mama, oyan, papadır e, – deyə Əkbər anasının çiynini tərpədə-tərpədə danışmağa başladı. Həmişə deyirdin “nə vaxt onu görəcəyəm”. Bizi tək böyütdün, əlimizi çörəyə çatdırdın, evləndirdin, ev-eşik sahibi etdin. Mən də dedim ki, o dünyada tək qalmayasan. Gətirdim səni bura – onun yanına. Çox əziyyət çəkmisən. İndi də baş-başa verib rahat yatın. Əsl xoşbəxt günləriniz bundan sonra başlayır. Bundan sonra ancaq özünüzçün yaşayın. Bizimçün narahat olmayın. Başdaşına da toy şəklinizi vuracağam. Bax, vuruşmayın a... Mehriban olun. Mən getdim. Molla deyir ki, çıx. “Hava soyuqdur?” İndi üstünüzü örtəcəm. Heç soyuq olmayacaq. Yaxşı mən getdim. Xoşbəxt olun, qoşa qarıyın.
Əkbər, qardaşının köməkliyi ilə məzardan çıxır. Corablarını altını əliylə çırpıb ayaqqabılarını geyinir. Gülləri götürüb qəbrin üstünü bəzəyir. Şam yandırır. Xalası ona yaxınlaşıb çiynini qucaqlayır:
- Əkbər, nə olar, məni də kişimin yanında basdırarsan. Yaxşı?
- Vuruşmayacaqsınız?
- Vallah, söz verirəm.
- Başüstə, xala, başüstə.
Molla da son duasını deyir. Quşbaşı qar yağmağa başlayır. Məzarın üzərinə sanki ağ gül ləçəkləri səpilir.
- Əkbər, bu nədir? – deyə xalası soruşur.
- Mələklər göydən ağ gül ləçəkləri səpir. Toylarda görməmisən? Mələk paltarı geyinmiş balaca qızlar pilləkanın üstündə dayanıb cütlüklərin başına ləçəklər səpirlər. Papamla mamamın da ləcəyini göydəki mələklər səpir.
- Hə, yadıma düşdü.
- Ay xala, bacın o dünyaya gəlin köçür. Bəs xeyir-duan harda qaldı?
- Allah, xoşbəxt eləsin. Qoşa qarısınlar. Allah mənə də qismət eləsin.
Müəllifin bütün yazıları - Mahir QABİLOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
6-08-2024, 15:34
Mahir QABİLOĞLU - İlqar Musa oğlu - Mənim canlı ensiklopediyam - Mahir Qabiloğlu yazır
27-10-2021, 10:26
Mahir QABİLOĞLU - İsmixan Rəhimov kimdir və ya “İstiqlal” ordeni ilk olaraq kimə verilməliydi?
12-04-2020, 18:47
Mahir QABİLOĞLU - O dünyadan Anara, Fikrətə, Sabirə, bir az da Çingizə... - Fotolar