16:09 / 23-04-2024
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
15:33 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
15:18 / 23-04-2024
60 milyard dollar yardım Ukraynanı tam qələbəyə aparmayacaq
15:10 / 23-04-2024
Azadlıq Partiyası ləğv olunub? - Açıqlama
15:00 / 23-04-2024
Vüqar Səfərli ilə sabiq icra baçısı əfv üçün müraciət edib
14:57 / 23-04-2024
Ceyhun Bayramov Çexiya baş naziri ilə görüşüb
14:46 / 23-04-2024
Prezidentdən Avrasiya İqtisadi Birliyi barədə açıqlama: "Ermənistan istisna olmaqla..."
14:37 / 23-04-2024
Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
14:12 / 23-04-2024
İnzibati və yardımçı vəzifələrin təsnifatı dəyişir
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
13:48 / 23-04-2024
Spikerdən deputata cavab: "Hamı bilir ki, ölkədə bu nikah qanunsuzdur"
13:23 / 23-04-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
13:19 / 23-04-2024
Narkotik vasitələrin siyahısına dəyişiklik edilib
13:12 / 23-04-2024
Alkoqollu içkilərin idxalı və istehsalı yeni şərtlərlə müəyyən olunacaq
13:07 / 23-04-2024
Yeni dövlət rüsumu müəyyənləşir
12:45 / 23-04-2024
Körpələr evində mənimsəmə: cinayət işi açılıb
12:34 / 23-04-2024
Direktorun cinayət işi məhkəməyə göndərilib
12:20 / 23-04-2024
Azərbaycanla Albaniya arasında viza tələbi ləğv olunur
12:11 / 23-04-2024
Əliyev Zelenskini COP29-a dəvət edib
11:59 / 23-04-2024
İran və İsrailin bir-birinə mesajı... - Kölgə müharibəsinin yeni mərhələsi başlayıb
11:48 / 23-04-2024
Azərbaycanla Türkiyə arasında daha bir saziş təsdiqlənib
11:39 / 23-04-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin koordinatları dəqiqləşdirilir
11:10 / 23-04-2024
Məhkəmə Əvəz Zeynallı ilə bağlı qərar verib
10:47 / 23-04-2024
Səadət Bənənyarlı: "Qubad bəyin ev dustaqlığına buraxılmasını yüksək qiymətləndirirəm"
10:35 / 23-04-2024
Rəsmi Tehrandan 4 kəndin geri qaytarılmasına reaksiya: "Bu, sülhün bərqərar olması üçün zəruridir"
10:28 / 23-04-2024
Abel Məhərrəmov polkovnik-leytenantın torpağını zəbt edib - Təsərrüfat
10:24 / 23-04-2024
İdarə müdiri məhkəməyə verilib
10:04 / 23-04-2024
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
19:13 / 20-04-2024
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
23:26 / 19-04-2024
Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"
00:37 / 20-04-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
18:35 / 19-04-2024
MKİ: “Moskva yaxınlığındakı terror aktını İŞİD təşkil edib”
Balkanlarda qanlı toqquşmalar gözlənilir - Foto
Tarix: 09-01-2022 18:19 | Bölmə: Siyasət
I və II Dünya müharibələrinin başladığı Balkanlar payızdan bu yana ən çətin dövrünü yaşayır.
Reyting.az diqqətə çatdırır ki, Balkan ölkəsi Bosniya və Herseqovinda serb əhalisinin lideri Milorad Dodikin hədələyici açıqlamaları həm ölkədə, həm də ətraf coğrafiyada narahatlıq yaradıb.
Görəsən, Dodikin Bosniya və Herseqovinanın ayrılması iddialarının arxasında nə dayanır?
Keçən sentyabr ayında Bosniya və Herseqovinanın əczaçılıq agentliyi ölkənin serblərin nəzarətində olan hissəsindəki xəstəxanalarda müalicə alan COVİD-19 xəstələrinə verilən oksigeni təhlil edərkən inanılmaz bir həqiqət ortaya çıxıb. Məlum olub ki, xüsusi qablardakı oksigen sənayedə maşınların istifadəsi üçündür və insanların müalicəsində istifadə edilə bilməz.
Bölgənin serb millətçi lideri Milorad Dodik bu ağır səhvi düzəltmək əvəzinə tamam başqa yol seçib: son dövrlərin ən qanlı müharibələrindən biri nəticəsində 1995-ci ildə yaradılmış, onsuz da kövrək olan çoxmillətli Bosniya dövlətini dağıtmaq.
Dodik ilk növbədə öz əczaçılıq agentliyini qurduğunu və Bosniya ərazisinin təxminən yarısını təşkil edən bölgəni mərkəzi hökumətin müfəttişlərinin nəzarəti altında bağladığını açıqlayıb. Daha sonra o, bölgənin əsgərlərini Bosniyanın çoxmillətli ordusundan çıxarmaqla və yalnız serb əsgərlərindən ibarət ordu yaratmaqla hədələyib.
Öz vergi idarəsini, kəşfiyyat orqanını və hüquq sistemini qurmağı hədəfləyən Dodik 1995-ci ildə ABŞ-ın Ohayo ştatının Dayton şəhərində qurulan Bosniya dövlətinin “dinc yolla parçalanması” olaraq xarakterizə etdiyi prosesi sürətləndirməyə çalışır.
Bu arada, bosniyalı müstəntiqlərin apardığı araşdırma nəticəsində məlum olub ki, insan səhhəti üçün yararsız oksigen balonları Dodikin ən yaxın siyasi müttəfiqlərindən birinin nəzarətindəki şirkət tərəfindən verilib. Buna görə də bir çox xarici diplomatlar və rəqib siyasətçilər Dodikin separatçı təhdidlərinin əsas məqsədinin diqqəti korrupsiya şayiələrindən yayındırmaq olduğunu düşünürlər. Lakin hələ 30 il əvvəl müharibənin kölgəsində yaşayan bir çox bosniyalı milli sülhün təhlükə altında olması qorxusu ilə yaşayır.
Müxtəlif millətlərin və dinlərin nümayəndələrinin birgə yaşadığı Bosniyanın tarixi etnik münaqişələrlə doludur. Xüsusilə paytaxt Sarayevo tarixi dəyişdirən bir çox hadisələrə şahidlik edib. Gənc serb millətçisi 1914-cü ilin iyununda Avstriya Şahzadəsi Franz Ferdinandı öldürərək burada Birinci Dünya müharibəsini başladıb. 90-cı illərin ən qanlı üç ilinin əsasını da bu şəgərdə serb psixiatrı Radovan Karadziçin qoyub. Təxminən 140 min insanın həlak olduğu müharibəyə NATO-ya üzv ölkələrin döyüş təyyarələrinin ev əsgərlərinin müdaxiləsi ilə Rusiya ilə Qərb dünyası arasında bu gün də mövcud olan qarşıdurma mühiti yaranıb.
Bu gün Bosniya Avropa Birliyinə (AB) üzvlük istiqamətində addımlar atarkən, Brüssel və Vaşinqton Dodikin danışığı ilə başlayan yeni böhranın münaqişəyə çevrilməsinin qarşısını almağa və ya Rusiyanın bölgədə yeni siyasi qeyri-sabitliyin yaranmasının qarşısını almağa çalışır. Digər tərəfdən, Moskva administrasiyası Bosniyanın Aİ və ya NATO-ya daxil olmasını əngəlləməyə çalışarkən Dodikə dəstəyi də əsirgəmir.
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, Bosniya dövlətinin əsasları ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə 1995-ci ildə imzalanmış Dayton sazişi ilə qoyulub. Müqavilə ilə müharibə bəlkə də başa çatsa da, həddindən artıq mürəkkəb və işlək olmayan bir siyasi sistem qurulub. Mərkəzi hakimiyyətin səlahiyyətləri müxtəlif etnik qruplar arasında bölüşdürülüb. Hazırda Prezident Şurasında serbləri Dodik, bosniyalıları Dzaferoviç, xorvatları isə Zeljko Komşiç təmsil edir.
Dodik 10 ildən çoxdur ki, serblərin Bosniya dövlətindən ayrılması ilə bağlı ara-sıra şərhlər verir. Ancaq indiki kimi qeyri-sabit mühit heç vaxt olmayıb. Keçən ilin oktyabrında BMT-nin Bosniyadakı yüksək səviyyəli nümayəndəsi Alman Kristian Şmidtin hesabatında vəziyyət 1990-cı illərin əvvəllərindən bəri ölkənin mövcudluğu üçün “ən böyük ekzistensial təhlükə” kimi təsvir edilib.
Dodikin təxribatlarına Avropa ölkələrindən müxtəlif reaksiyalar verilib. İngiltərə və Almaniya sanksiyalarla hədələsə də, Macarıstan lideri Viktor Orban bu yaxınlarda Serbiyanın paytaxtına gələrək Dodiki dəstəklədiyini açıqlayıb.
Ötən ilin oktyabr ayında verdiyi açıqlamada Dodik “Bosniyalı serblər olaraq, lazım gələrsə, güc tətbiq edərək, özümüzü necə qoruyacağımızı bilirik”, - ifadəsini işlədib, NATO-nun mümkün müdaxiləsinə qarşı Rusiya və Serbiyanın onların arxasında olduğunu söyləyib.
Məsələnin digər məqamı onunla bağlıdır ki, Balkanlarda marağı olan və posesləri yaxından izləyən Türkiyə də əsas aktyorlardan biri hesab olunur. Rəsmi Ankara Dayton razılaşmasının qüvvədə olmasını vacib sayır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-01-2022 18:19 | Bölmə: Siyasət
I və II Dünya müharibələrinin başladığı Balkanlar payızdan bu yana ən çətin dövrünü yaşayır.
Reyting.az diqqətə çatdırır ki, Balkan ölkəsi Bosniya və Herseqovinda serb əhalisinin lideri Milorad Dodikin hədələyici açıqlamaları həm ölkədə, həm də ətraf coğrafiyada narahatlıq yaradıb.
Görəsən, Dodikin Bosniya və Herseqovinanın ayrılması iddialarının arxasında nə dayanır?
Keçən sentyabr ayında Bosniya və Herseqovinanın əczaçılıq agentliyi ölkənin serblərin nəzarətində olan hissəsindəki xəstəxanalarda müalicə alan COVİD-19 xəstələrinə verilən oksigeni təhlil edərkən inanılmaz bir həqiqət ortaya çıxıb. Məlum olub ki, xüsusi qablardakı oksigen sənayedə maşınların istifadəsi üçündür və insanların müalicəsində istifadə edilə bilməz.
Bölgənin serb millətçi lideri Milorad Dodik bu ağır səhvi düzəltmək əvəzinə tamam başqa yol seçib: son dövrlərin ən qanlı müharibələrindən biri nəticəsində 1995-ci ildə yaradılmış, onsuz da kövrək olan çoxmillətli Bosniya dövlətini dağıtmaq.
Dodik ilk növbədə öz əczaçılıq agentliyini qurduğunu və Bosniya ərazisinin təxminən yarısını təşkil edən bölgəni mərkəzi hökumətin müfəttişlərinin nəzarəti altında bağladığını açıqlayıb. Daha sonra o, bölgənin əsgərlərini Bosniyanın çoxmillətli ordusundan çıxarmaqla və yalnız serb əsgərlərindən ibarət ordu yaratmaqla hədələyib.
Öz vergi idarəsini, kəşfiyyat orqanını və hüquq sistemini qurmağı hədəfləyən Dodik 1995-ci ildə ABŞ-ın Ohayo ştatının Dayton şəhərində qurulan Bosniya dövlətinin “dinc yolla parçalanması” olaraq xarakterizə etdiyi prosesi sürətləndirməyə çalışır.
Bu arada, bosniyalı müstəntiqlərin apardığı araşdırma nəticəsində məlum olub ki, insan səhhəti üçün yararsız oksigen balonları Dodikin ən yaxın siyasi müttəfiqlərindən birinin nəzarətindəki şirkət tərəfindən verilib. Buna görə də bir çox xarici diplomatlar və rəqib siyasətçilər Dodikin separatçı təhdidlərinin əsas məqsədinin diqqəti korrupsiya şayiələrindən yayındırmaq olduğunu düşünürlər. Lakin hələ 30 il əvvəl müharibənin kölgəsində yaşayan bir çox bosniyalı milli sülhün təhlükə altında olması qorxusu ilə yaşayır.
Müxtəlif millətlərin və dinlərin nümayəndələrinin birgə yaşadığı Bosniyanın tarixi etnik münaqişələrlə doludur. Xüsusilə paytaxt Sarayevo tarixi dəyişdirən bir çox hadisələrə şahidlik edib. Gənc serb millətçisi 1914-cü ilin iyununda Avstriya Şahzadəsi Franz Ferdinandı öldürərək burada Birinci Dünya müharibəsini başladıb. 90-cı illərin ən qanlı üç ilinin əsasını da bu şəgərdə serb psixiatrı Radovan Karadziçin qoyub. Təxminən 140 min insanın həlak olduğu müharibəyə NATO-ya üzv ölkələrin döyüş təyyarələrinin ev əsgərlərinin müdaxiləsi ilə Rusiya ilə Qərb dünyası arasında bu gün də mövcud olan qarşıdurma mühiti yaranıb.
Bu gün Bosniya Avropa Birliyinə (AB) üzvlük istiqamətində addımlar atarkən, Brüssel və Vaşinqton Dodikin danışığı ilə başlayan yeni böhranın münaqişəyə çevrilməsinin qarşısını almağa və ya Rusiyanın bölgədə yeni siyasi qeyri-sabitliyin yaranmasının qarşısını almağa çalışır. Digər tərəfdən, Moskva administrasiyası Bosniyanın Aİ və ya NATO-ya daxil olmasını əngəlləməyə çalışarkən Dodikə dəstəyi də əsirgəmir.
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, Bosniya dövlətinin əsasları ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə 1995-ci ildə imzalanmış Dayton sazişi ilə qoyulub. Müqavilə ilə müharibə bəlkə də başa çatsa da, həddindən artıq mürəkkəb və işlək olmayan bir siyasi sistem qurulub. Mərkəzi hakimiyyətin səlahiyyətləri müxtəlif etnik qruplar arasında bölüşdürülüb. Hazırda Prezident Şurasında serbləri Dodik, bosniyalıları Dzaferoviç, xorvatları isə Zeljko Komşiç təmsil edir.
Dodik 10 ildən çoxdur ki, serblərin Bosniya dövlətindən ayrılması ilə bağlı ara-sıra şərhlər verir. Ancaq indiki kimi qeyri-sabit mühit heç vaxt olmayıb. Keçən ilin oktyabrında BMT-nin Bosniyadakı yüksək səviyyəli nümayəndəsi Alman Kristian Şmidtin hesabatında vəziyyət 1990-cı illərin əvvəllərindən bəri ölkənin mövcudluğu üçün “ən böyük ekzistensial təhlükə” kimi təsvir edilib.
Dodikin təxribatlarına Avropa ölkələrindən müxtəlif reaksiyalar verilib. İngiltərə və Almaniya sanksiyalarla hədələsə də, Macarıstan lideri Viktor Orban bu yaxınlarda Serbiyanın paytaxtına gələrək Dodiki dəstəklədiyini açıqlayıb.
Ötən ilin oktyabr ayında verdiyi açıqlamada Dodik “Bosniyalı serblər olaraq, lazım gələrsə, güc tətbiq edərək, özümüzü necə qoruyacağımızı bilirik”, - ifadəsini işlədib, NATO-nun mümkün müdaxiləsinə qarşı Rusiya və Serbiyanın onların arxasında olduğunu söyləyib.
Məsələnin digər məqamı onunla bağlıdır ki, Balkanlarda marağı olan və posesləri yaxından izləyən Türkiyə də əsas aktyorlardan biri hesab olunur. Rəsmi Ankara Dayton razılaşmasının qüvvədə olmasını vacib sayır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 14:57
Ceyhun Bayramov Çexiya baş naziri ilə görüşüb
Bu gün, 10:47
Səadət Bənənyarlı: "Qubad bəyin ev dustaqlığına buraxılmasını yüksək qiymətləndirirəm"
Bu gün, 10:35
Rəsmi Tehrandan 4 kəndin geri qaytarılmasına reaksiya: "Bu, sülhün bərqərar olması üçün zəruridir"
Bu gün, 08:42
NATO Polşada nüvə silahı yerləşdirə bilər
Bu gün, 08:04
Baş katibi gərgin görüşlər gözləyir
Dünən, 16:22
Deputat Cenevrədə Azərbaycanı təmsil edəcək
Dünən, 13:54
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
Dünən, 10:39
“Stratfor”: Ermənistanla münasibətlərin normallaşması Türkiyəni Cənubi Qafqazda gücləndirəcək
20-04-2024, 15:44
Ceyhun Bayramov İran səfiri ilə görüşüb
20-04-2024, 09:46
Sülhməramlıların Qarabağı tərk etməsi separatçı ermənilərin narahatlığına səbəb olub
20-04-2024, 00:37
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
19-04-2024, 16:00
Ədalət Məhkəməsində Azərbaycanın tələbi ilə ictimai dinləmələr keçirilib
19-04-2024, 15:29
Ceyhun Bayramov Fələstinin baş naziri ilə telefonda müzakirə aparıb
19-04-2024, 15:11
Türkiyə XİN: "İran-İsrail gərginliyi daimi münaqişəyə çevrilə bilər"
19-04-2024, 11:34
Deputat Milli Məclisdə: "Sülhməramlıların Qarabağdan çıxarılması..."
19-04-2024, 09:37
Türkiyə səfirliyinin yeni mətbuat katibi Bakıya gəlib
18-04-2024, 16:15
Prezident Nyu-Yorkda keçmiş prezidentlə görüşüb
18-04-2024, 15:46
Qubad İbadoğluya yekun ittiham aktı elan edilib
18-04-2024, 14:29
Zaxarova: "Moskva Bakı ilə İrəvan arasında münasibətlərin nizamlanması üçün hər şeyi edib"
18-04-2024, 08:57
Donald Tramp sülh vasitəçisi ola bilər
17-04-2024, 22:49
CHP sədri AŞPA-da Azərbaycana dəstəyini ifadə edib
17-04-2024, 16:40
Milli Şuranın mitinqinə icazə verilməyib
17-04-2024, 16:31
ATƏT-in fəaliyyətdə olan sədri Azərbaycana səfər edəcək
17-04-2024, 16:14
Daha bir prezident COP29-a dəvət olunub
17-04-2024, 09:27
Orban Avropa İttifaqı rəhbərliyini istefaya çağırıb
16-04-2024, 23:14
Ceyhun Bayramov Aİ-nin xüsusi nümayəndəsini qəbul edib
16-04-2024, 17:05
Kreml Makronun ideyasını rədd edib
16-04-2024, 12:37
Etibar Məmmədovun oğluna yeni vəzifə verilib? - Açıqlama
15-04-2024, 20:41
Ceyhun Bayramov Özbəkistan prezidenti ilə görüşüb
15-04-2024, 14:00
Tofiq Yaqublunun daha bir şikayəti təmin olunmayıb
15-04-2024, 11:18
Blinken dörd ölkənin naziri ilə İranın İsrailə zərbəsini müzakirə edib
15-04-2024, 10:28
Ədalət Məhkəməsində Ermənistana qarşı dinləmələr keçiriləcək
15-04-2024, 08:54
Moskva Tel-Əvivi Tehran kimi davranmağa çağırıb
15-04-2024, 00:02
Ceyhun Bayramov Özbəkistana gedib - Yenilənib
12-04-2024, 19:12
Fransa donanması yüksək intensivlikli müharibəyə hazırlaşır
10-04-2024, 18:01
Paşinyan: “Ermənistan-Türkiyə sərhədinin açılması region üçün əlamətdar hadisə olacaq”
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
