16:22 / 11-01-2025
Azadlıq tələb edən general ekspertizadan imtina edib
15:51 / 11-01-2025
Prezident İlham Əliyev Komitə sədrini təltif edib
12:24 / 11-01-2025
Siyəzəndə oğurluq edənlər tutulublar
11:50 / 11-01-2025
Məşhur rəssamın nəvəsi ilə general arasInda qalmaqal yaranıb
11:34 / 11-01-2025
Bələdiyyə seçkisi: 16128 nəfərin namizədliyi qeydə alınıb
10:47 / 11-01-2025
Zamanın sirri: başqa planetlərdə ilin və günün müddəti nə qədərdir?
10:27 / 11-01-2025
Ərdoğan Azərbaycana səfir təyin edib
23:41 / 10-01-2025
"Tiktoker Fatimə" ev dustaqlığına buraxılıb
23:20 / 10-01-2025
BMT: "Putinlə Tramp arasında istənilən dialoqu alqışlayırıq"
18:43 / 10-01-2025
Gəncə terrorunda valideynlərini itirən şəxs: "İcra başçısı evimizi ikinci dəfə dağıtdı" - Video
17:53 / 10-01-2025
Buraxılış və magistratura imtahanlarının vaxtı açıqlanıb
17:40 / 10-01-2025
Bakıda əməliyyatlar keçirilib, 10 nəfər saxlanılıb
17:28 / 10-01-2025
Müəllif qonorarları ilə bağlı yeni qaydalar təsdiqlənib
17:17 / 10-01-2025
Litva prezidenti Kalininqradı ölkəsinin tarixi hissəsi adlandırıb
17:11 / 10-01-2025
Tramp Qrenlandiyanı seçim qarşısında qoyub
16:52 / 10-01-2025
Cərrah mama-ginekoloq və tibb işçiləri cərimələnib
16:41 / 10-01-2025
Ancelina Coli başqa ölkəyə köçür
16:40 / 10-01-2025
Hakimi təhqir edən koordinator cəzalandırılıb
16:29 / 10-01-2025
Oleq Bakinskinin məhkəməsi başlayıb - Yenilənib
16:26 / 10-01-2025
Şahdəniz yatağında problem yaranıb - Sualtı boru kəmərində
16:20 / 10-01-2025
Si Cinpin Donald Trampın andiçmə mərasiminə kimi göndərir?
16:12 / 10-01-2025
Rusiya gəmilərini Tartus limanına buraxmırlar
16:11 / 10-01-2025
Bir sıra təşkilatlarda çalışanların vəzifə maaşları artırılıb
16:06 / 10-01-2025
Mərdan Əliyev vəzifəsindən azad edilib
15:50 / 10-01-2025
Samir Şərifov: "Çalışacam ki, bu etimadı doğruldum"
15:32 / 10-01-2025
Kriminal avtoriteti həbsxanada döyüb öldürüblər
15:21 / 10-01-2025
İcra başçısının qalmaqallı sabiq müavini seçki mübarizəsindən çəkilib
15:09 / 10-01-2025
Avropa İttifaqı Azərbaycan-Ermənistan sərhədində missiya müddətini uzatmaq istəyir
15:06 / 10-01-2025
Prezident İlham Əliyev daha bir fərman imzalayıb
10:49 / 08-01-2025
“Kino adamı kimi bir çox şeylər məni qane etmir” - Müsahibə
08:22 / 07-01-2025
Məşhur balerina Rusiyanı tərk etməyə hazırlaşır
12:32 / 08-01-2025
Azərbaycanın 3 gəmisi heyətlə birgə girov götürülüb - Rəsmi Bakı nota verib - (Yenilənib)
10:00 / 07-01-2025
Rəşad Eyyubov millinin məşqçisi təyin olunub
08:55 / 08-01-2025
Mükafat alan aktrisa qalmaqal yaradıb
17:01 / 07-01-2025
“Səbail” Ruanda millisinin üzvü ilə anlaşıb
16:04 / 07-01-2025
Cüdo üzrə Azərbaycan birinciliyi keçiriləcək
22:09 / 06-01-2025
Mehriban Əliyeva Milad bayramı ilə bağlı paylaşım edib
14:34 / 08-01-2025
Xalq artisti Ağadadaş Ağayev balta atdığı mühafizəçi ilə barışıb
16:59 / 08-01-2025
“Sumqayıt” Vaqif Cavadovla müqavilə müddətini artırıb
00:21 / 08-01-2025
İlham Əliyev yerli televiziya kanallarına müsahibə verib - Tam mətn - Video
Qarabağda yeni savaş təhlükəsi artır
Tarix: 09-06-2018 01:00 | Bölmə: Siyasət / Slayd
Xəbər verildiyi kimi, bir neçə gün əvvəl Ermənistanın xarici işlər naziri Zoqrab Mnatsakanyan rusiyalı həmkarı Sergey Lavrovla görüşüb.
Reyting.az bildirir ki, həmin görüşdə əsas müzakirə mövzusu Dağlıq Qarabağ problemi olub. Görüşdə bir müddət əvvəl Ermənistanın baş nazir Paşinyanın Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı aparılan müzakirələrdə qondarma rejimin tərəf kimi iştirak etməsi də gündəmə çıxarılıb. Amma yayılan məlumatlara görə, Lavrov bunun mümkünsüz olduğunu deməklə, rəmsi Bakının mövqeyini dəstəkləyib. Yəni, rəsmi Moskva Paşinyana ümid yeri qoymayıb. Lavrovun sözlərindən çıxan nəticə bu olub ki, Azərbaycan etiraz edirsə, separatçı rejimin təmsilçiləri danışıqlarda iştirak edə bilməyəcək.
Bu xəbər yayılandan dərhal sonra Ermənistanın XİN başçısı diqqətçəkən daha bir bəyanat verib. Bildirib ki, İrəvan Azərbaycanın Rusiyanın dominatlıq etdiyi Avrasiya İqtisadi Birliyinə (AİB) üzv olmasına qarşı çıxacaq.
Mnatsakanyan Rusiyanın “Kommersant” nəşrinə müsahibəsində deyib ki, AİB əməkdaşlıq təşkilatıdır: “Azərbaycan isə hazırda Ermənistanı bloklayır və bizim əleyhimizə birtərəfli tədbirlər görür”.
Bu arada isə rosbalt.ru saytında İrina Corbenadze Azərbaycan-Ermənistan arasında son həftələr kəskinləşən qarşıdurma haqda maraqlı təhlil aparıb.
Reyting.az İ. Corbenadzenin həmin təhlilini təqdim edir:
Azərbaycan ordusu Ermənistan sərhədlərinə doğru irəliləyir, DQR-də isə “inqilab” yetişir. Barış şansları yox olur. Deyirlər ki, “hamısının günahkarı Lavrovdur”.
KİV-lərin məlumatına görə, Azərbaycan xüsusi təyinatlı qoşunları Ermənistan hərbçilərinin nəzarətindəki bir neçə yüksəkliyi tutub.
Bakı və İrəvanda Azərbaycan ordusunun münaqişə zonasında strateji yüksəklikləri “götürdüyü” haqda söz-söhbət səngimir. Azərbayan KİV-lərinin məlumatına görə, Naxçıvanda əlahiddə ümumqoşun birləşmələrinin xüsusi təyinatlı bölmələri neytral zona boyu irəliləyib və Ermənistan ordusunun 1992-ci ildən nəzarət etdiyi bir neçə yüksəkliyi azad edib. Nəticədə, Bakı İrəvan-Gorus-Laçın yoluna nəzarət imkanı əldə edib.
Tərəflərin hərbi idarələri bu haqda anlaşıqlı bir xəbər vermir – yalnız eyhamlar, ya da “qismən təkziblər”. Lakin sosial şəbəkələrdə Azərbaycanın həqiqətən də bir neçə yüksəkliyi geri qaytardığı və bir neçə kəndi özündə saxladığından xəbər verən fotoşəkillər geniş yayılıb.
Erməni hərbi eksperti Arkadi Qriqoryanın məlumatına görə, azərbaycanlılar, doğrudan da, “bir-iki yüksəkliyi” tutublar, amma bu, qüvvələr bölgüsünü dəyişmir.
“Novosti Armeniya” ekspertdən sitat gətirir: “Əsas hakim yüksəkliklər Ermənistan SQ-dədir”.
Amma ermənilər bu sakitləşdirici ritorikaya inanırlarmı? Axı İrəvan 2016-cı ilin aprelində dördgünlük müharibə nəticəsində işğal edilmiş ərazilərin bir qismi üzərində nəzarəti artıq itirib və çoxları bunu devrilmiş Serj Sərkisyana bağışlamadılar. Yeni lider Nikol Paşinyana bağışalayacaqlarmı? Çünki cəhbədə sıx atışmalar nəticəsində erməni hərbçiləri də həlak olurlar.
Hazırda münaqişə zonasında baş verənlər düşüncə doğurur ki, Azərbaycan ərazilərin “step by step” (ingiliscə: mərhələli-red.) qaytarılması strategiyası və taktikası yürüdür, halbuki Ermənistanda və tanınmamış Dağlıq Qarabağda köhnəlmiş münaqişənin tənzimlənməsi yolunun aydın görünüşü yoxdur.
Və başlıcası – qarşı tərəflə, habelə Rusiya ilə konsensus əldə edilməsinə siyasi iradə yoxdur. Sonuncu ilə qarşılıqlı münasibətlər və Qarabağ münaqişəsindəki rolu haqda aşağıda danışılacaq.
Ermənistanın öz hökumətini aşkarca əsasən russevməz “Soros uşaqlarıyla” (bəziləri hətta RF və prezidentinin ünvanına ədəbsiz ifadələrlə seçiliblər) formalaşdıran yeni baş naziri Nikol Paşinyan Qarabağ üzrə danışıqlar formatının dəyişdirilməsini tələb edir ki, tanınmamış respublikanın təmsilçiləri ona qatılsınlar. Bakı bununla qətiyyən razı deyil. Bütün bunlar danışıqlar prosesinin davamına güclü ziyan vurur.
Bu fonda Qarabağda inqilabi durum yetişir: görünür, burada İrəvandakı may hadisələrini təqlid etməyi qət ediblər. Stepanakertdə (Xankəndində-red.) mitinqçilər yolları bağlayıb, yüksəkvəzifəli paqonluların vəzifədən uzaqlaşdırılmasını tələb ediblər. Tanınmamış respublikanın müəyyən dairələrində prezident Bako Saakyanın istefası məsələsi də aktuallaşıb. “Rəsmən” isə hər şey iyunun əvvəlində doqquz nəfərin qatıldığı davadan başlanıb – ikisi DQR (mətndə bu cürdür-red.) Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin əməkdaşı çıxıb. Qurbansız ötüşülüb, amma ziyan çəkənlər var. Dağlıq Qarabağın Müdafiə Nazirliyi (mətndə bu cürdür-red.) mitinqçiləri daxili durumu süni şəkildə kəskinləşdirən və respublikanın təhlükəsizliyini təhdid edən “təhlükəli addımlar”dan çəkinməyə çağırıb.
Qarabağın hərbi məmurları hesab edirlər ki, mitinq fəallığı münaqişə zonasında və respublika sərhədlərinin yanında duruma mənfi təsir edəcək.
Bütün ermənilərin Katolikosu İkinci Qaregin də Stepanakertdəki (Xankəndi-red.) hadisələrlə bağlı daxili sabitliyə təhdid haqda bəyan edib. Onun sözlərinə görə, güzəştsiz mövqelər yolverilməzdir, çünki Qarabağda sülhü dişbatar edə bilər. Ermənistanın ilk prezidenti Levon Ter-Petrosyan da əsasən hərbi vəziyyətdə olan respublikada kütləvi etirazların fəlakətə dönüşə biləcəyi haqda danışıb. O, Paşinyan, Sərkisyan və digər keçmiş prezident Robert Köçəryanı (sonuncu iki nəfərin – “Qarabağ qəbiləsi” deyilənlərin DQR-də böyük nüfuzu var) durumu sabitləşdirməkdə yardıma çağırıb. Ter-Petrosyanın fikrincə, MTX və Qarabağ polisi rəhbərlərinin istefası təhlükəsizliyə zamin olan bu qurumlara ağır zərbə olacaq, düşmənlərimiz bundan yubanmadan istifadə edəcəklər.
Ermənistan hələ 1993-cü ildə özünü DQR-in təhlükəsizliyinin zamini elan edib, belə ki, belə, ya elə, qarışmaq lazım gələcək. Lakin “müstəqil” respublikanın əhalisi Ermənistanın keçmiş və indiki hökumətinə kəskin cavab verə bilər: “Sizə pis rəhbərlərdən qurtulmaq icazəsi verilib, bizə yox?” Burada nəyə etiraz etmək olar? Heç nəyə, çünki qarabağlılarda özünü qorumaq instinkti işə düşüb. DQR hökuməti problemi hələlik etiraz hərəkatının qeyri-formal liderlərilə danışıqlarla müstəqil həll etməyə çalışır.
Düzdür, Paşinyan yenə də pərəstiş bəslədiyi Facebook-da Stepanakertdə etirazları dayandırmağa və məsələləri “uzlaşma şəraiti”ndə həll etməyə çağırıb. Amma o, səmimidirmi? Qarabağın keçmiş baş nazir Serj Sarksiyana yaxın fiqur sayılan lideri Bako Saakyandan yaxa qurtarmaq istəmirmi? Axı Ermənistanın siyasi “havası” birbaşa DQR-dəki siyasi “iqlim”dən asılıdır.
“Mitinqçilər əsas məqsədlərinə çatıblar, – Paşinyan deyib – və hakimiyyət öz vədlərini ən yaxın vaxtlarda yerinə yetirməsə, yenidən küçələrə çıxmağın mənası var”.
Yəni baş nazir öz inqilabi təcrübəsindən çıxış edərək qarabağlılar üçün inqilabi imkanlar “pəncərəsi”ni bağlamayıb, amma Ter-Petrosyan DQR-də “Ermənistan ssenarisi”nin yolverilməzliyini bildirib.
Dövlət səviyyəsində özünüqoruma instinktindən söz düşmüşkən, o, sanki Ermənistanın yüksək dövlət postunu tutaraq russevməzdən russevərə olmasa da, hər halda Ermənistan-Rusiya münasibətlərinin sarsılmazlığı tərəfdarına çevrilən yeni baş nazirində işə düşüb. Bu, həm respublikanın KTMT və Avrasiya Birliyi kimi “Moskva” təşkilatlarına üzvlüyü və “rus bazası”nı Gümrüdən qovmağa çağırışların olmamasıdır. Lakin o, Azərbaycana “bir qarış torpaq da” qaytarmamağa çağırandan sonra Ermənistan-Azərbaycan tənzimlənməsinə münasibətdə mövqeyini dəyişibmi? Çox güman ki, xeyr, çünki Stepanakerti (Xankəndi-red.) danışıqlar prosesinə qoşmağa təkidli tələb Ermənistan və Azərbaycanın birinci şəxslərinin Qarabağ üzrə danışıqlar perspektivini təxirə salır. O, bu halda kimə, ya nəyə ümid edir?
Ehtimal ki, Moskvanın Ermənistan Nazirlər Kabinetinin tərkibi haqda aydın təsəvvürü formalaşıb və güman etmirəm ki, Paşinyan “Qərbyönlü” olmadığına onu inandıra bilsin: “Sorosun qulaqları” Ermənistan hökumətinin, az qala, hər bir kabinetindən boylanır.
Və Moskva bu halda kimə daha çox inanacaq – Paşinyana, ya Əliyevə? “Top” indiki halda Azərbaycanın “meydanı”nda olacaq. Lakin bu, Moskvada heç də hamını qane etmir. Bu isə bildirir ki, Rusiya və Azərbaycanı təcili dalaşdırmaq lazım gəlir. Buna görə də Rusiya XİN-də çox ciddi erməni lobbisinin varlığını bildirən və ya eyham vuran Rusiyanın və başqa analitiklərin səs-küylü çıxışları təsdadüfi görünmür.
Bundan savayı, Azərbaycanın Rusiya xarici siyasət idarəsinin təmsilçilərinin ifadələrinə iddiaları sıxlaşıb. Azərbaycanın “Haqqin.az” saytının yazdığına görə, RF XİN “Qarabağ tənzimlənməsində önləyçi mövqe və ikili standartlar sərgiləyir” və ümumiyyətlə, “Rusiya diplomatlarına Ermənistanı tənqid etmək yasaqlanıb”. Lakin burası da var ki, İrəvanda da – özü də müntəzəm şəkildə – Lavrovun idarəsini və RF Müdafiə Nazirliyini Azərbaycanın maraqlarını yeritməkdə şübhəli bilirlər. Lakin niyə praktik olaraq sual yaranmır ki, Qarabağ birbaşa ABŞ-dan maddi yardım alan sovetsonrası məkanda yeganə tanınmamış dövlətdir?
Bir sözlə, kim kimi dəstəkləyir – demək çətindir. Çox ehtimal ki, Rusiya öz maraqlarını yeridir, amma bu, tez-tez olduqca yöndəmsiz və səmərəsiz edilir.
Maraqlıdır, Lavrovun Ermənistan XİN-in yeni başçısı Zöhrab Mnatsakanyanla iyunun 7-ə Moskvada nəzərdə tutulan görüşü nəylə bitəcək? Danışıqların ayrıntılarının “ictimaiyyətin geniş zümrələrinə”, heç olmasa, təxminən məlum olacağını gözləmək lazım gəlmir. Lakin aydındır ki, tərəflər Qarabağ müşkülünü müzakirə edəcəklər – özü də Stepanakertdə (Xankəndi-red.) son olaylar nəzərə alınmaqla.
Hansı rakursdan – məsələ bundadır.
Bakı tənzimlənmə prosesində irəliləyiş üçün “substansiv” danışıqların keçirilməsinə hazır olduğunu əvvəlcədən bildirib. Azərbaycan XİN mətbuat xidmətinin rəhbəri Hikmət Hacıyev deyib ki, bu cür danışıqlar vasitəsilə Ermənistan silahlı qüvvələrinin AR-in işğal edilmiş ərazilərindən çıxarılması və məcburi köçkünlərin öz evlərinə qayıtması təmin olunmalıdır. Belə variant İrəvanı qane etmir – o sövdələşəcək. Amma hansı kozırla? Yalnız Stepanakertin (Xankəndinin-red.) danışqılar prosesində iştirak etmədiyi bəhanəsilə ondan çıxmaqla.
İkincisi, Ermənistanın Dağlıq Qarabağın müstəqilliyini tanımaq iqtidarında olduğuna eyhamla (Suriyanın Abxaziya və Cənubi Osetiyanı tanıması siyasi spekulyasiyalar üçün münasib şansdır).
Lakin, çətin ki, məsələ bundan uzağa gedər, əks halda bu, Azərbaycanla çox yaxın müharibəni bildirəcək. Paşinyanın sələfi – Sərkisyan bunu yaxşı anlayırdı. Düşünmək olar ki, Ermənistan baş naziri siyasi məsələlərdə səriştəsiz olsa da, ona məxsus müxalif statusunda ritorikaya, çətin ki, uysun. Bununla belə, hansısa bir müddətdə buna əməl edəcək, çünki onu Ermənistanın siyasi olimpinə məhz bu “yüksəldib”. Yəni, çox ehtimal ki, bir cür danışıb, başqa iş görəcək, vaxtı uzadıb, açılışı gözləyəcək, özünü nə Rusiyaya, nə də Qərbə qarşı qoyacaq. Bir sözlə, Sərkisyanın etdiyi kimi, mümkün qədər dolab gələcək.
Beləliklə, Ermənistana yeni hakimiyyətin gəlişilə tənzimlənmədə “yeni düşüncə”yə ümid etməyinə, çətin ki, dəysin. Çox ehtimal ki, nazir Mnatsakanyan (ARKA agentliyi ondan sitat gətirir) sıradakı şəkildə “aydın gerçəkliyi” izləyəcək: “Münaqişənin adı “Dağlıq Qarabağ münaqişəsidir”, uyğun olaraq DQR “tənzimlənmədə həlledici səsə malikdir”… Dağlıq Qarabağ dəqiq, ehtiyatla, belə deyək, öz ərazisi, əhalisi, strukturu, dövlət sistemi ilə, çətin ki, etinasızlıq ediləsi vahiddir”.
Görünür, Lavrov erməni həmkarından məhz bunu eşitmək istəyir. Yəni gözlənildiyi kimi, dalandan çıxmaq üzrə olan tənzimlənmə (Sərkisyan dönəmində bu haqda ehtiyatlı eyhamlar var idi) möhkəm şəkildə ilişib. Lakin Azərbaycan öz ərazilərinin “sürüşkən” qaytarılmasını davam etdirsə, hər şey bir anda dəyişilə bilər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-06-2018 01:00 | Bölmə: Siyasət / Slayd
Xəbər verildiyi kimi, bir neçə gün əvvəl Ermənistanın xarici işlər naziri Zoqrab Mnatsakanyan rusiyalı həmkarı Sergey Lavrovla görüşüb.
Reyting.az bildirir ki, həmin görüşdə əsas müzakirə mövzusu Dağlıq Qarabağ problemi olub. Görüşdə bir müddət əvvəl Ermənistanın baş nazir Paşinyanın Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı aparılan müzakirələrdə qondarma rejimin tərəf kimi iştirak etməsi də gündəmə çıxarılıb. Amma yayılan məlumatlara görə, Lavrov bunun mümkünsüz olduğunu deməklə, rəmsi Bakının mövqeyini dəstəkləyib. Yəni, rəsmi Moskva Paşinyana ümid yeri qoymayıb. Lavrovun sözlərindən çıxan nəticə bu olub ki, Azərbaycan etiraz edirsə, separatçı rejimin təmsilçiləri danışıqlarda iştirak edə bilməyəcək.
Bu xəbər yayılandan dərhal sonra Ermənistanın XİN başçısı diqqətçəkən daha bir bəyanat verib. Bildirib ki, İrəvan Azərbaycanın Rusiyanın dominatlıq etdiyi Avrasiya İqtisadi Birliyinə (AİB) üzv olmasına qarşı çıxacaq.
Mnatsakanyan Rusiyanın “Kommersant” nəşrinə müsahibəsində deyib ki, AİB əməkdaşlıq təşkilatıdır: “Azərbaycan isə hazırda Ermənistanı bloklayır və bizim əleyhimizə birtərəfli tədbirlər görür”.
Bu arada isə rosbalt.ru saytında İrina Corbenadze Azərbaycan-Ermənistan arasında son həftələr kəskinləşən qarşıdurma haqda maraqlı təhlil aparıb.
Reyting.az İ. Corbenadzenin həmin təhlilini təqdim edir:
Azərbaycan ordusu Ermənistan sərhədlərinə doğru irəliləyir, DQR-də isə “inqilab” yetişir. Barış şansları yox olur. Deyirlər ki, “hamısının günahkarı Lavrovdur”.
KİV-lərin məlumatına görə, Azərbaycan xüsusi təyinatlı qoşunları Ermənistan hərbçilərinin nəzarətindəki bir neçə yüksəkliyi tutub.
Bakı və İrəvanda Azərbaycan ordusunun münaqişə zonasında strateji yüksəklikləri “götürdüyü” haqda söz-söhbət səngimir. Azərbayan KİV-lərinin məlumatına görə, Naxçıvanda əlahiddə ümumqoşun birləşmələrinin xüsusi təyinatlı bölmələri neytral zona boyu irəliləyib və Ermənistan ordusunun 1992-ci ildən nəzarət etdiyi bir neçə yüksəkliyi azad edib. Nəticədə, Bakı İrəvan-Gorus-Laçın yoluna nəzarət imkanı əldə edib.
Tərəflərin hərbi idarələri bu haqda anlaşıqlı bir xəbər vermir – yalnız eyhamlar, ya da “qismən təkziblər”. Lakin sosial şəbəkələrdə Azərbaycanın həqiqətən də bir neçə yüksəkliyi geri qaytardığı və bir neçə kəndi özündə saxladığından xəbər verən fotoşəkillər geniş yayılıb.
Erməni hərbi eksperti Arkadi Qriqoryanın məlumatına görə, azərbaycanlılar, doğrudan da, “bir-iki yüksəkliyi” tutublar, amma bu, qüvvələr bölgüsünü dəyişmir.
“Novosti Armeniya” ekspertdən sitat gətirir: “Əsas hakim yüksəkliklər Ermənistan SQ-dədir”.
Amma ermənilər bu sakitləşdirici ritorikaya inanırlarmı? Axı İrəvan 2016-cı ilin aprelində dördgünlük müharibə nəticəsində işğal edilmiş ərazilərin bir qismi üzərində nəzarəti artıq itirib və çoxları bunu devrilmiş Serj Sərkisyana bağışlamadılar. Yeni lider Nikol Paşinyana bağışalayacaqlarmı? Çünki cəhbədə sıx atışmalar nəticəsində erməni hərbçiləri də həlak olurlar.
Hazırda münaqişə zonasında baş verənlər düşüncə doğurur ki, Azərbaycan ərazilərin “step by step” (ingiliscə: mərhələli-red.) qaytarılması strategiyası və taktikası yürüdür, halbuki Ermənistanda və tanınmamış Dağlıq Qarabağda köhnəlmiş münaqişənin tənzimlənməsi yolunun aydın görünüşü yoxdur.
Və başlıcası – qarşı tərəflə, habelə Rusiya ilə konsensus əldə edilməsinə siyasi iradə yoxdur. Sonuncu ilə qarşılıqlı münasibətlər və Qarabağ münaqişəsindəki rolu haqda aşağıda danışılacaq.
Ermənistanın öz hökumətini aşkarca əsasən russevməz “Soros uşaqlarıyla” (bəziləri hətta RF və prezidentinin ünvanına ədəbsiz ifadələrlə seçiliblər) formalaşdıran yeni baş naziri Nikol Paşinyan Qarabağ üzrə danışıqlar formatının dəyişdirilməsini tələb edir ki, tanınmamış respublikanın təmsilçiləri ona qatılsınlar. Bakı bununla qətiyyən razı deyil. Bütün bunlar danışıqlar prosesinin davamına güclü ziyan vurur.
Bu fonda Qarabağda inqilabi durum yetişir: görünür, burada İrəvandakı may hadisələrini təqlid etməyi qət ediblər. Stepanakertdə (Xankəndində-red.) mitinqçilər yolları bağlayıb, yüksəkvəzifəli paqonluların vəzifədən uzaqlaşdırılmasını tələb ediblər. Tanınmamış respublikanın müəyyən dairələrində prezident Bako Saakyanın istefası məsələsi də aktuallaşıb. “Rəsmən” isə hər şey iyunun əvvəlində doqquz nəfərin qatıldığı davadan başlanıb – ikisi DQR (mətndə bu cürdür-red.) Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin əməkdaşı çıxıb. Qurbansız ötüşülüb, amma ziyan çəkənlər var. Dağlıq Qarabağın Müdafiə Nazirliyi (mətndə bu cürdür-red.) mitinqçiləri daxili durumu süni şəkildə kəskinləşdirən və respublikanın təhlükəsizliyini təhdid edən “təhlükəli addımlar”dan çəkinməyə çağırıb.
Qarabağın hərbi məmurları hesab edirlər ki, mitinq fəallığı münaqişə zonasında və respublika sərhədlərinin yanında duruma mənfi təsir edəcək.
Bütün ermənilərin Katolikosu İkinci Qaregin də Stepanakertdəki (Xankəndi-red.) hadisələrlə bağlı daxili sabitliyə təhdid haqda bəyan edib. Onun sözlərinə görə, güzəştsiz mövqelər yolverilməzdir, çünki Qarabağda sülhü dişbatar edə bilər. Ermənistanın ilk prezidenti Levon Ter-Petrosyan da əsasən hərbi vəziyyətdə olan respublikada kütləvi etirazların fəlakətə dönüşə biləcəyi haqda danışıb. O, Paşinyan, Sərkisyan və digər keçmiş prezident Robert Köçəryanı (sonuncu iki nəfərin – “Qarabağ qəbiləsi” deyilənlərin DQR-də böyük nüfuzu var) durumu sabitləşdirməkdə yardıma çağırıb. Ter-Petrosyanın fikrincə, MTX və Qarabağ polisi rəhbərlərinin istefası təhlükəsizliyə zamin olan bu qurumlara ağır zərbə olacaq, düşmənlərimiz bundan yubanmadan istifadə edəcəklər.
Ermənistan hələ 1993-cü ildə özünü DQR-in təhlükəsizliyinin zamini elan edib, belə ki, belə, ya elə, qarışmaq lazım gələcək. Lakin “müstəqil” respublikanın əhalisi Ermənistanın keçmiş və indiki hökumətinə kəskin cavab verə bilər: “Sizə pis rəhbərlərdən qurtulmaq icazəsi verilib, bizə yox?” Burada nəyə etiraz etmək olar? Heç nəyə, çünki qarabağlılarda özünü qorumaq instinkti işə düşüb. DQR hökuməti problemi hələlik etiraz hərəkatının qeyri-formal liderlərilə danışıqlarla müstəqil həll etməyə çalışır.
Düzdür, Paşinyan yenə də pərəstiş bəslədiyi Facebook-da Stepanakertdə etirazları dayandırmağa və məsələləri “uzlaşma şəraiti”ndə həll etməyə çağırıb. Amma o, səmimidirmi? Qarabağın keçmiş baş nazir Serj Sarksiyana yaxın fiqur sayılan lideri Bako Saakyandan yaxa qurtarmaq istəmirmi? Axı Ermənistanın siyasi “havası” birbaşa DQR-dəki siyasi “iqlim”dən asılıdır.
“Mitinqçilər əsas məqsədlərinə çatıblar, – Paşinyan deyib – və hakimiyyət öz vədlərini ən yaxın vaxtlarda yerinə yetirməsə, yenidən küçələrə çıxmağın mənası var”.
Yəni baş nazir öz inqilabi təcrübəsindən çıxış edərək qarabağlılar üçün inqilabi imkanlar “pəncərəsi”ni bağlamayıb, amma Ter-Petrosyan DQR-də “Ermənistan ssenarisi”nin yolverilməzliyini bildirib.
Dövlət səviyyəsində özünüqoruma instinktindən söz düşmüşkən, o, sanki Ermənistanın yüksək dövlət postunu tutaraq russevməzdən russevərə olmasa da, hər halda Ermənistan-Rusiya münasibətlərinin sarsılmazlığı tərəfdarına çevrilən yeni baş nazirində işə düşüb. Bu, həm respublikanın KTMT və Avrasiya Birliyi kimi “Moskva” təşkilatlarına üzvlüyü və “rus bazası”nı Gümrüdən qovmağa çağırışların olmamasıdır. Lakin o, Azərbaycana “bir qarış torpaq da” qaytarmamağa çağırandan sonra Ermənistan-Azərbaycan tənzimlənməsinə münasibətdə mövqeyini dəyişibmi? Çox güman ki, xeyr, çünki Stepanakerti (Xankəndi-red.) danışıqlar prosesinə qoşmağa təkidli tələb Ermənistan və Azərbaycanın birinci şəxslərinin Qarabağ üzrə danışıqlar perspektivini təxirə salır. O, bu halda kimə, ya nəyə ümid edir?
Ehtimal ki, Moskvanın Ermənistan Nazirlər Kabinetinin tərkibi haqda aydın təsəvvürü formalaşıb və güman etmirəm ki, Paşinyan “Qərbyönlü” olmadığına onu inandıra bilsin: “Sorosun qulaqları” Ermənistan hökumətinin, az qala, hər bir kabinetindən boylanır.
Və Moskva bu halda kimə daha çox inanacaq – Paşinyana, ya Əliyevə? “Top” indiki halda Azərbaycanın “meydanı”nda olacaq. Lakin bu, Moskvada heç də hamını qane etmir. Bu isə bildirir ki, Rusiya və Azərbaycanı təcili dalaşdırmaq lazım gəlir. Buna görə də Rusiya XİN-də çox ciddi erməni lobbisinin varlığını bildirən və ya eyham vuran Rusiyanın və başqa analitiklərin səs-küylü çıxışları təsdadüfi görünmür.
Bundan savayı, Azərbaycanın Rusiya xarici siyasət idarəsinin təmsilçilərinin ifadələrinə iddiaları sıxlaşıb. Azərbaycanın “Haqqin.az” saytının yazdığına görə, RF XİN “Qarabağ tənzimlənməsində önləyçi mövqe və ikili standartlar sərgiləyir” və ümumiyyətlə, “Rusiya diplomatlarına Ermənistanı tənqid etmək yasaqlanıb”. Lakin burası da var ki, İrəvanda da – özü də müntəzəm şəkildə – Lavrovun idarəsini və RF Müdafiə Nazirliyini Azərbaycanın maraqlarını yeritməkdə şübhəli bilirlər. Lakin niyə praktik olaraq sual yaranmır ki, Qarabağ birbaşa ABŞ-dan maddi yardım alan sovetsonrası məkanda yeganə tanınmamış dövlətdir?
Bir sözlə, kim kimi dəstəkləyir – demək çətindir. Çox ehtimal ki, Rusiya öz maraqlarını yeridir, amma bu, tez-tez olduqca yöndəmsiz və səmərəsiz edilir.
Maraqlıdır, Lavrovun Ermənistan XİN-in yeni başçısı Zöhrab Mnatsakanyanla iyunun 7-ə Moskvada nəzərdə tutulan görüşü nəylə bitəcək? Danışıqların ayrıntılarının “ictimaiyyətin geniş zümrələrinə”, heç olmasa, təxminən məlum olacağını gözləmək lazım gəlmir. Lakin aydındır ki, tərəflər Qarabağ müşkülünü müzakirə edəcəklər – özü də Stepanakertdə (Xankəndi-red.) son olaylar nəzərə alınmaqla.
Hansı rakursdan – məsələ bundadır.
Bakı tənzimlənmə prosesində irəliləyiş üçün “substansiv” danışıqların keçirilməsinə hazır olduğunu əvvəlcədən bildirib. Azərbaycan XİN mətbuat xidmətinin rəhbəri Hikmət Hacıyev deyib ki, bu cür danışıqlar vasitəsilə Ermənistan silahlı qüvvələrinin AR-in işğal edilmiş ərazilərindən çıxarılması və məcburi köçkünlərin öz evlərinə qayıtması təmin olunmalıdır. Belə variant İrəvanı qane etmir – o sövdələşəcək. Amma hansı kozırla? Yalnız Stepanakertin (Xankəndinin-red.) danışqılar prosesində iştirak etmədiyi bəhanəsilə ondan çıxmaqla.
İkincisi, Ermənistanın Dağlıq Qarabağın müstəqilliyini tanımaq iqtidarında olduğuna eyhamla (Suriyanın Abxaziya və Cənubi Osetiyanı tanıması siyasi spekulyasiyalar üçün münasib şansdır).
Lakin, çətin ki, məsələ bundan uzağa gedər, əks halda bu, Azərbaycanla çox yaxın müharibəni bildirəcək. Paşinyanın sələfi – Sərkisyan bunu yaxşı anlayırdı. Düşünmək olar ki, Ermənistan baş naziri siyasi məsələlərdə səriştəsiz olsa da, ona məxsus müxalif statusunda ritorikaya, çətin ki, uysun. Bununla belə, hansısa bir müddətdə buna əməl edəcək, çünki onu Ermənistanın siyasi olimpinə məhz bu “yüksəldib”. Yəni, çox ehtimal ki, bir cür danışıb, başqa iş görəcək, vaxtı uzadıb, açılışı gözləyəcək, özünü nə Rusiyaya, nə də Qərbə qarşı qoyacaq. Bir sözlə, Sərkisyanın etdiyi kimi, mümkün qədər dolab gələcək.
Beləliklə, Ermənistana yeni hakimiyyətin gəlişilə tənzimlənmədə “yeni düşüncə”yə ümid etməyinə, çətin ki, dəysin. Çox ehtimal ki, nazir Mnatsakanyan (ARKA agentliyi ondan sitat gətirir) sıradakı şəkildə “aydın gerçəkliyi” izləyəcək: “Münaqişənin adı “Dağlıq Qarabağ münaqişəsidir”, uyğun olaraq DQR “tənzimlənmədə həlledici səsə malikdir”… Dağlıq Qarabağ dəqiq, ehtiyatla, belə deyək, öz ərazisi, əhalisi, strukturu, dövlət sistemi ilə, çətin ki, etinasızlıq ediləsi vahiddir”.
Görünür, Lavrov erməni həmkarından məhz bunu eşitmək istəyir. Yəni gözlənildiyi kimi, dalandan çıxmaq üzrə olan tənzimlənmə (Sərkisyan dönəmində bu haqda ehtiyatlı eyhamlar var idi) möhkəm şəkildə ilişib. Lakin Azərbaycan öz ərazilərinin “sürüşkən” qaytarılmasını davam etdirsə, hər şey bir anda dəyişilə bilər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 13:59
XİN: "Los Ancelesdəki Baş Konsulluq..."
Dünən, 13:07
Əhəd Abıyev: "Hazırda elə trenajordayam"
Dünən, 08:44
Moskva-İrəvan münasibətləri tarıma çəkilib
9-01-2025, 22:53
Ermənistanda aclıq başlaya bilər
9-01-2025, 17:02
XİN sözçüsü: "Ermənistan sülhdə maraqlıdırsa..."
9-01-2025, 14:26
BMT Azərbaycan Prezidentinin müraciətini rəsmi sənəd kimi yayıb
9-01-2025, 09:10
Zelenski: “Rusiyanı sülhə “məcbur etmək” lazımdır”
8-01-2025, 17:15
İranyönlü silahlılar Suriyanı tərk edib
8-01-2025, 16:31
MSK sədri: "16148 nəfərin namizədliyi qeydə alınıb"
8-01-2025, 16:00
Bələdiyyə seçkiləri:YAP-ın məşvərətçi səs hüquqlu üzvü təsdiqlənib
8-01-2025, 12:00
Adəm Məmmədov: "Əmimin həbsi barədə açıqlama vermək istəmirəm”
8-01-2025, 10:21
Bələdiyyə seçkiləri: “exit-poll”a sənəd qəbulu müddəti başa çatır
8-01-2025, 08:38
Fələstin BMT Təhlükəsizlik Şurasını ayağa qaldıracaq
8-01-2025, 08:26
ABŞ Qəzzada atəşi niyə dayandırmır?
7-01-2025, 22:37
İranda 901 nəfəri edam ediblər
7-01-2025, 16:21
Lalə Şövkətin oğlu: "Əgər Əvəz bəy partiya istəyirsə..."
7-01-2025, 14:23
Milli Məclisin iclasları gələn həftədən başlayır
6-01-2025, 19:57
Makron: Mask seçkilərə kobud müdaxilələr edir
6-01-2025, 18:44
XİN sözçüsü: "Makronun təxribat dolu açıqlamaları qəbuledilməzdir”
6-01-2025, 18:24
İcra başçısının məktəblini döyən sabiq müavini seçkiyə qatılıb
6-01-2025, 17:10
Yeni hökumət ərəb coğrafiyasında danışıqlar aparır
6-01-2025, 16:26
YAP bələdiyyə seçkilərində ödənişsiz təşviqat hüququndan imtina edib
6-01-2025, 16:17
Bələdiyyə seçkiləri: 16174 nəfərin namizədliyi qeydə alınıb
5-01-2025, 21:52
Polşa XİN başçısı Ceyhun Bayramova zəng edib
1-01-2025, 23:33
Lalə Şövkətin partiyası fəaliyyətini bərpa edib
1-01-2025, 18:43
İlon Mask Zelenskini "soyğunçuluq üzrə çempion" adlandırıb
29-12-2024, 22:23
Azərbaycan XİN başçısının müavini Suriyaya səfər edib - Foto
29-12-2024, 16:29
Milyarder ifrat sağçıları hakimiyyətə gətirməyə çalışır
29-12-2024, 13:11
Milli Məclisin payız sessiyası başa çatıb
29-12-2024, 08:59
Bu gün Gürcüstanın 6-cı prezidenti and içəcək
28-12-2024, 17:12
XİN: "Ermənistanla sülh prosesinin irəlilədilməsi..."
28-12-2024, 14:49
Rusiya vətəndaşlarının Azərbaycanda müvəqqəti qalma müddəti dəyişəcək
28-12-2024, 11:56
Prokuror Bəxtiyar Hacıyevin 11 il azadlıqdan məhrum edilməsini istəyib
27-12-2024, 23:37
Ceyhun Bayramovla Hakan Fidan arasında telefon danışığı olub
27-12-2024, 14:56
Almanlar növbədənkənar seçkilərə gedir - Qərar
27-12-2024, 10:33
Putin: Ukraynaya qarşı daha güclü silahlardan istifadə edəcəyik
26-12-2024, 15:42
Paşinyan eks-prezidentlərlə “şou” təşkil edib - Deputat
26-12-2024, 14:43
Azərbaycan və Gürcüstan XİN başçıları telefonla danışıb
26-12-2024, 12:11
Özbəkistan XİN başçısı Ceyhun Bayramova zəng edib
26-12-2024, 11:43
Murat Nurtleu Ceyhun Bayramova zəng edib
26-12-2024, 10:23
Siyasi partiyalar təyyarə qəzası ilə bağlı bəyanat yayıb
26-12-2024, 08:40
Makron prezident postunu vaxtından əvvəl tərk edə bilər
26-12-2024, 08:20
İsrail ordusu jurnalistləri öldürür
25-12-2024, 08:40
İlon Mask ABŞ-ın növbəti prezidenti ola bilər
25-12-2024, 08:25
Onlar Vaşinqtonda görüşməyəcəklər
24-12-2024, 17:46
Spiker Ukrayna səfiri ilə görüşüb
24-12-2024, 16:30
Bələdiyyə üzvlüyünə namizədliyin irəli sürülməsi müddəti başa çatır
Dünən, 12:43
Bir qrup vəzifəli şəxs həbs olunub
Dünən, 11:07
Tramp Rusiyaya qarşı sanksiyaları ləğv edə bilər
Dünən, 08:30
Tramp Putinlə görüşə hazırlaşır
9-01-2025, 20:56
İlon Mask Rusiya və Çin liderləri ilə gizli görüşüb
9-01-2025, 20:31
Tramp İranı dalana sıxır - Tehran Rusiya və Çinə ümid edir
9-01-2025, 19:15
Dövlətə xəyanətdə ittiham olunan şəxslərə hökm oxunub
9-01-2025, 09:16
Yaponiya nüvə ölkəsinə çevrilir
8-01-2025, 21:31
Sosial şəbəkələrdəki qadağalar aradan qaldırılacaq
8-01-2025, 21:11
Ərdoğan Əliyevə zəng edib
8-01-2025, 17:02
Süni həyat yaradırlar
8-01-2025, 16:43
İsrail daha böyük təhlükə ilə üzləşəcək
8-01-2025, 15:44
İlham Əliyev İranın Milli Təhlükəsizlik üzrə Ali Şurasının katibini qəbul edib - Yenilənib
8-01-2025, 12:32
Azərbaycanın 3 gəmisi heyətlə birgə girov götürülüb - Rəsmi Bakı nota verib - (Yenilənib)
8-01-2025, 10:09
Ruslar Ukraynanın daha bir şəhərini işğal edib
7-01-2025, 19:16
Gömrük əməkdaşı 41 ədəd qızıl külçə ilə saxlanılıb
7-01-2025, 16:01
Büdcə təşkilatları işçilərinin əməkhaqları artırılıb
6-01-2025, 17:05
Daha bir təhlükəli virus dünyanı təhdid edir - Foto
6-01-2025, 16:13
Qarabağ separatçılarının məhkəməsinin vaxtı məlum olub
6-01-2025, 15:55
Rusiya Yaxın Şərqdən çıxmaq istəmir
6-01-2025, 15:36
Laçındakı mövqelərimiz yenidən atəşə tutulub
6-01-2025, 14:00
Ruslar daha bir neçə yaşayış məntəqəsini ələ keçirir
6-01-2025, 13:27
İlham Əliyev həlak olan ekipaj heyətinin ailə üzvləri və bələdçilərlə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
6-01-2025, 12:27
Ermənistan Azərbaycan Ordusunun mövqelərini atəşə tutub
5-01-2025, 17:23
Buzlaqların altında yadplanetlilərin stansiyası tapılıb - Foto
3-01-2025, 11:14
Tibbi təhsil sənədləri saxtalaşdırılıb
2-01-2025, 14:33
Prezident və ailə üzvləri Şahdağda - Fotolar
2-01-2025, 12:47
Qaz, işıq və su pulları artırılıb - Məbləğlər
1-01-2025, 19:50
MMC Bakıda 500 nəfəri mühasirədə saxlayır - Fotolar
1-01-2025, 14:01
Dünya xəritəsini səhv hazırlayıblar
1-01-2025, 13:40
ABŞ başqa ölkəyə məxsus tonlarla qızılı qaytarmaq istəmir
1-01-2025, 00:04
İlham Əliyev xalqa müraciət ünvanlayıb - Video
31-12-2024, 15:26
Prezident agentlik əməkdaşlarını təltif edib - Siyahı
31-12-2024, 15:11
Nazirliyin əməkdaşları təltif olunub - Siyahı
31-12-2024, 00:32
Dünya azərbaycanlıları həmrəylik gününü qeyd edir