15:05 / 23-10-2025
Noyabrda 12 gün qeyri-iş günü olacaq.
14:48 / 23-10-2025
Professor: Azərbaycan və Ermənistandakı partiyalar arasında da təmaslar olmalıdır
14:36 / 23-10-2025
QHT rəhbəri İrəvandan fotolar paylaşıb
14:16 / 23-10-2025
Hərbi ekspert: Azərbaycan Cənubi Qafqazda sabitliyi təmin edən əsas aktordur
13:40 / 23-10-2025
Xocalıya növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib) - Fotolar
13:21 / 23-10-2025
Suriyadan altı azərbaycanlı ölkəyə gətirilib
13:01 / 23-10-2025
Daxili İşlər Nazirliyinə yeni səlahiyyət verilib
12:43 / 23-10-2025
QHT rəhbəri 148 min manat mənimsəmədə ittiham olunur
12:41 / 23-10-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:34 / 23-10-2025
Deputat: "2026-cı ildən media əməkdaşları da gəlir vergisinə cəlb olunacaq"
12:22 / 23-10-2025
Yarım milyonluq ofis qalmaqalı -“AMAY” rəhbərliyi məhkəmədə uduzub
12:13 / 23-10-2025
İrandan Azərbaycana 35 kq narkotik keçirmək istəyiblər
12:09 / 23-10-2025
Bolton: Tramp Putinə görə Ukraynanın tərəfini tutmayacaq
12:09 / 23-10-2025
Şirvanda 87 min manatlıq dələduzluq: Günalp Abdullayev saxlanılıb
11:43 / 23-10-2025
Almaniyada polislə əsgərlər arasında silahlı qarşıdurma olub
11:37 / 23-10-2025
Bakıda tibb bacısı mənzili qarət edib
11:32 / 23-10-2025
Şəmkirdə maskalı şəxs evə basqın edib - Foto
11:17 / 23-10-2025
İlham Əliyev Viktor Orbana məktub göndərib
11:14 / 23-10-2025
Quldurlar avtobus sərnişinlərini qarət ediblər
11:05 / 23-10-2025
Qarşıdurmada olan iki güclü dövlətin lideri müzakirələrə hazırlaşır
10:54 / 23-10-2025
Neft emalı zavodu və aerodrom vurulub
10:39 / 23-10-2025
Sosial yardım nə qədər artacaq? - Deputatdan açıqlama
10:32 / 23-10-2025
ARDNF-in aktivləri 70 milyard dolları keçib
10:20 / 23-10-2025
Bu gün Avropa Liqasının oyunlarına start veriləcək
10:00 / 23-10-2025
Mikayıl Cabbarov lisenziya ilə bağlı qərar imzalayıb
09:30 / 23-10-2025
Bakıda avtomobildə partlayış olub, yaralı var
09:29 / 23-10-2025
Daxili İşlər Nazirliyi sürücülərə çağırış edib - Video
09:15 / 23-10-2025
Tramp Rusiyanın neft nəhənglərini hədəfə alıb - Sanksiya
08:56 / 23-10-2025
Rusiya üzərində 139 PUA vurulub
08:25 / 23-10-2025
Trampın Rusiya planı dəyişir
12:00 / 21-10-2025
Xankəndi: böyük qələbəmiz - Rauf Rəcəbov yazır
15:51 / 20-10-2025
Ramiz Mehdiyev dövlətə təhlükə yaradıb - Professor
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
16:07 / 20-10-2025
Mollazadə: Putin-Tramp görüşündə müsbət nəticə əldə edilməyəcək
16:05 / 21-10-2025
Akademikin armudu stəkanındakı limon
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
14:28 / 20-10-2025
ANAMA əməkdaşı Xocavənddə minaya düşüb
13:12 / 21-10-2025
Daş Veysəlli kəndində Şəhidlər Abidə Kompleksi yaradılıb - Fotolar
19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
14:39 / 19-10-2025
Ayı ata və oğula hücum edib
19:39 / 22-10-2025
Azərbaycan və Ermənistan nümayəndələri Yerevanda görüşüblər - Fotolar
08:12 / 19-10-2025
Azərbaycan diplomatiyasının Qızıl Dövrünə düşən 15 gün
Ay Yer planetindən uzaqlaşır
Tarix: 09-11-2024 11:45 | Bölmə: Slayd
Yerin peyki olan Ay, cazibə qüvvəsinin qarşılıqlı təsiri ilə tədricən planetimizdən uzaqlaşır. Günəş qırmızı nəhəngə çevrilərək hər ikisini tamam məhv edənə qədər Yer planetinin yeganə peykindən necə tuta biləcəyi tədqiqat mövzusudur və alimlərin bu məsələni gündəmə gətirməsi maraq doğurur.
Reyting.az-ın məlumatına görə, "Apollon" missiyalarından qalan müxtəlif panellərdən istifadə edən elm adamları yarım əsrdən artıqdır ki, Aya qədər olan məsafəni ölçürlər. Məlum olur ki, peyk hər il 3,8 sm uzaqlaşır. Bu isə Yer ilə Ay arasındakı mürəkkəb cazibə sistemi səbəbindən baş verir: Ayın gelgiti yerdə okean gelgitlərinə səbəb olur. Baş verən bu proseslər nəticəsində də planet yavaş fırlanmağa başlayır. Belə gelgitlər, qarşılıqlı təsirlər Yer planetinin tədricən Aydan məsafəcə uzaqlaşmasına səbəb olur.
"Science" saytı yazır ki, astrofizik Madelin Brumun izahına görə, Yer planeti və Ay cazibə qüvvəsi ilə bağlı sistemdə olduqları üçün hər ikisinin bucaq momentumunun ümumi miqdarı sabit qalır. Yerin fırlanması yavaşladıqca, onun bucaq impulsu azalır və bunun da nəticəsində prosesi kompensasiya etmək üçün Ay öz bucaq impulsunu artırmaqla planetimizdən uzaqlaşır.
Bütün bu qarşılıqlı əlaqə və Yerin planet olaraq Mars ölçüsündə böyük bir cisimlə toqquşması nəticəsində peyki meydana gətirən materialların atıldığı sahədə ayın meydana gəlməsinə təsadüf edir. Zaman keçdikcə, uzaqlaşma məsafəsi də dəyişib. Yerin peyki olan Ayın indiki orta məsafəsi 384.400 kilometrə çatıb.
Məhz elm aləmində "Gelgit" adlı effektlər və dinamik proseslərin nəticəsində daim Ay Yerlə üz-üzə qalıb, həmçinin də onun fırlanmasını yavaşlatmasına, həm də bu planetlə "gəlmə əlaqəsini" saxlamasına əsas səbəb olub.
Eyni zamanda, Yerin belə fırlanmasının yavaşlaması son nəticədə planetimizinin peykə həmişə eyni istiqaməti göstərəcəyi zaman bizim planetimizlə Ay arasında sinxronizasiyaya gətirib çıxaracaq. Lakin elm adamlarının fikrincə, bu uzun çəkən proseslər təxminən 50 milyard il ərzində tamamlanacaq, daha sonra isə Ay uzaqlaşmasını dayandıracaq.
Ancaq bundan daha əvvəl, yəni 5 milyard ildən sonra Günəşin qırmızı nəhəngə çevrilib daha da genişlənəcəyi gözlənilir. Astronom Devid Trillinqin fikrincə, bu, Yer-Ay sisteminin məhvinə səbəb olacaq.
Alimlər ehtimal edirlər ki, Ayın belə tənəzzülünün indiki sürəti bu cür davam edərsə, 5 milyard ildən sonra Yerin peyki Yer planetindən 189 min kilometrə qədər uzaqlaşacaq.
Alimlər Ayın Yerdən uzaqlaşdığına şübhə etmirlər, ancaq təsəlli üçün vurğulayırlar ki, bütün situasiyalarda Ay da, Yer də genişlənən Günəş tərəfindən udulana qədər daim bir yerdə qalacaqlar.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-11-2024 11:45 | Bölmə: Slayd
Yerin peyki olan Ay, cazibə qüvvəsinin qarşılıqlı təsiri ilə tədricən planetimizdən uzaqlaşır. Günəş qırmızı nəhəngə çevrilərək hər ikisini tamam məhv edənə qədər Yer planetinin yeganə peykindən necə tuta biləcəyi tədqiqat mövzusudur və alimlərin bu məsələni gündəmə gətirməsi maraq doğurur.
Reyting.az-ın məlumatına görə, "Apollon" missiyalarından qalan müxtəlif panellərdən istifadə edən elm adamları yarım əsrdən artıqdır ki, Aya qədər olan məsafəni ölçürlər. Məlum olur ki, peyk hər il 3,8 sm uzaqlaşır. Bu isə Yer ilə Ay arasındakı mürəkkəb cazibə sistemi səbəbindən baş verir: Ayın gelgiti yerdə okean gelgitlərinə səbəb olur. Baş verən bu proseslər nəticəsində də planet yavaş fırlanmağa başlayır. Belə gelgitlər, qarşılıqlı təsirlər Yer planetinin tədricən Aydan məsafəcə uzaqlaşmasına səbəb olur.
"Science" saytı yazır ki, astrofizik Madelin Brumun izahına görə, Yer planeti və Ay cazibə qüvvəsi ilə bağlı sistemdə olduqları üçün hər ikisinin bucaq momentumunun ümumi miqdarı sabit qalır. Yerin fırlanması yavaşladıqca, onun bucaq impulsu azalır və bunun da nəticəsində prosesi kompensasiya etmək üçün Ay öz bucaq impulsunu artırmaqla planetimizdən uzaqlaşır.
Bütün bu qarşılıqlı əlaqə və Yerin planet olaraq Mars ölçüsündə böyük bir cisimlə toqquşması nəticəsində peyki meydana gətirən materialların atıldığı sahədə ayın meydana gəlməsinə təsadüf edir. Zaman keçdikcə, uzaqlaşma məsafəsi də dəyişib. Yerin peyki olan Ayın indiki orta məsafəsi 384.400 kilometrə çatıb.
Məhz elm aləmində "Gelgit" adlı effektlər və dinamik proseslərin nəticəsində daim Ay Yerlə üz-üzə qalıb, həmçinin də onun fırlanmasını yavaşlatmasına, həm də bu planetlə "gəlmə əlaqəsini" saxlamasına əsas səbəb olub.
Eyni zamanda, Yerin belə fırlanmasının yavaşlaması son nəticədə planetimizinin peykə həmişə eyni istiqaməti göstərəcəyi zaman bizim planetimizlə Ay arasında sinxronizasiyaya gətirib çıxaracaq. Lakin elm adamlarının fikrincə, bu uzun çəkən proseslər təxminən 50 milyard il ərzində tamamlanacaq, daha sonra isə Ay uzaqlaşmasını dayandıracaq.
Ancaq bundan daha əvvəl, yəni 5 milyard ildən sonra Günəşin qırmızı nəhəngə çevrilib daha da genişlənəcəyi gözlənilir. Astronom Devid Trillinqin fikrincə, bu, Yer-Ay sisteminin məhvinə səbəb olacaq.
Alimlər ehtimal edirlər ki, Ayın belə tənəzzülünün indiki sürəti bu cür davam edərsə, 5 milyard ildən sonra Yerin peyki Yer planetindən 189 min kilometrə qədər uzaqlaşacaq.
Alimlər Ayın Yerdən uzaqlaşdığına şübhə etmirlər, ancaq təsəlli üçün vurğulayırlar ki, bütün situasiyalarda Ay da, Yer də genişlənən Günəş tərəfindən udulana qədər daim bir yerdə qalacaqlar.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:15
Tramp Rusiyanın neft nəhənglərini hədəfə alıb - Sanksiya
Bu gün, 07:09
Tramp Putinlə görüşünü ləğv edib
Dünən, 13:33
Mərkəzi Asiyadakı qaz kəməri...
Dünən, 10:47
Nikol Paşinyan: İlham Əliyev çox pozitiv addım atdı
21-10-2025, 19:15
Həcc ziyarətinə sənəd qəbulu başlayır
21-10-2025, 17:59
Astanada Əliyevlə Tokayev təkbətək görüşüb, birgə bəyanat veriblər - (Yenilənib) - Fotolar
21-10-2025, 13:59
Ukrayna parçalana bilər
21-10-2025, 12:38
Qafqazda və Orta Asiyada sabitlik yaratma cəhdləri güclənir
21-10-2025, 12:36
Ramiz Mehdiyevin cinayət işi üzrə yeni faktlar məlum olub
21-10-2025, 11:48
İsa Həbibbəyli: "Qızımın seyfindən 1 milyon avronun oğurlanması..."
21-10-2025, 08:24
Ərdoğanın Yaxın Şərq turnesi başlayır
20-10-2025, 16:39
Keçmiş baş nazirdən xəyanət şübhəsi var
20-10-2025, 16:07
Mollazadə: Putin-Tramp görüşündə müsbət nəticə əldə edilməyəcək
20-10-2025, 15:51
Ramiz Mehdiyev dövlətə təhlükə yaradıb - Professor
20-10-2025, 14:28
ANAMA əməkdaşı Xocavənddə minaya düşüb
20-10-2025, 11:59
Prezident 10 məmuru təltif edib - Siyahı
20-10-2025, 09:21
Dayanıqlı iqtisadiyyatı olan ölkələrin reytinqi açıqlanıb - Siyahı
20-10-2025, 00:01
Zəngilanın azad edilməsindən 5 il ötür
19-10-2025, 09:43
Pakistanın qara səhifəsi - Fotolar
18-10-2025, 16:37
Vatikan zəfəri - Foto
18-10-2025, 16:15
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
18-10-2025, 16:01
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
17-10-2025, 13:17
Dövlət qulluğuna qəbul qaydaları dəyişəcək
17-10-2025, 12:43
Paşinyan katolikosun ailəsinə hücum edir
17-10-2025, 12:11
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
17-10-2025, 11:17
Bir qrup QHT rəhbəri cinayət məsuliyyətinə cəlb olunub
16-10-2025, 15:17
Avropanın müharibəyə hazırlaşmaq üçün beş il vaxtı var
16-10-2025, 14:10
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
16-10-2025, 12:02
Rusiya təcavüzün ikinci mərhələsinə hazırlaşır
16-10-2025, 11:33
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
16-10-2025, 11:16
Çin Britaniyanın məxfi kompüter sistemlərinə daxil olub
15-10-2025, 13:28
Zülfüqarov: Yaxın Şərq probleminin həlli uzaqdadır
15-10-2025, 11:59
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
15-10-2025, 09:39
Süni intellekt təhlükəyə çevrilir - Xəbərdarlıq
14-10-2025, 22:14
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
14-10-2025, 13:01
ABŞ psevdo-vətəndaş müharibəsinə doğru gedir - Proqnoz
ADP sədri ehtimal edir ki, “Tərtər işi” yaxşı araşdırılsa, onun da altından Mehdiyev və əlaltıları çıxacaq
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
