22:29 / 11-09-2025
ABŞ husilərə ən böyük sanksiyasını tətbiq edib
18:03 / 11-09-2025
Lukaşenko: "Sülhün bərqərar olmasında Trampa kömək etməyə hazıram"
17:57 / 11-09-2025
"SOCAR Romania” rəsmisi haqda şok iddialar yayılıb
17:43 / 11-09-2025
Keçmiş sevgilisindən Hidayətə ittihamlar - “550 min pulumu ələ keçirib, məni dəfələrlə döyüb”
17:27 / 11-09-2025
Gürcüstanın keçmiş müdafiə naziri həbs edilib
17:24 / 11-09-2025
İki NATO ölkəsi Rusiya və Belarusla sərhəddə səmanı bağlayıb
17:06 / 11-09-2025
Onlayn bilet satışı adı altında kiberdələduzluq halları artır
17:04 / 11-09-2025
İsrail şirkəti: "Abşeronun su probleminin həlli üçün ən yaxşı texnologiyalar seçilir"
16:36 / 11-09-2025
Prezident İlham Əliyev sərəncam imzalayıb
16:26 / 11-09-2025
Sürücülük vəsiqəsi ilə bağlı yeni qərar verilib
16:23 / 11-09-2025
Zelenski: Polşaya hücum 2014-cü il Krım hadisələrinə bənzəyir
16:23 / 11-09-2025
Konstitusiya Məhkəməsinə Aparat rəhbəri təyin olunub
16:20 / 11-09-2025
ICESCO Nəsimi Festivalının tərəfdaşı olub
16:11 / 11-09-2025
"Qarabağ" klubu iki nigeriyalı futbolçu alıb
16:08 / 11-09-2025
Bu şəxslərə psixotrop maddələr pulsuz veriləcək - Qərar
15:48 / 11-09-2025
Belarusda 50-dən çox siyasi məhbus azadlığa buraxılıb
15:15 / 11-09-2025
Ankara şəhərində zəlzələ olub
15:06 / 11-09-2025
Sığorta şirkətlərindən şikayətlər artır - Siyahı
14:53 / 11-09-2025
Dövlət obyektləri icarəyə verilir - Siyahı
14:21 / 11-09-2025
Hərbi ekspert: Polşa, Avropa və NATO müharibəyə hazır deyil
13:31 / 11-09-2025
Professor: Hər iki ölkədə sülhə qarşı çıxanlar var
12:59 / 11-09-2025
Finlandiya prezidenti Ukraynaya gəlib
12:27 / 11-09-2025
NATO Ukrayna səmasında rus təyyarələrini vurmalıdır - Diplomat
12:19 / 11-09-2025
MİQ imtahanı üçün ödəniş yüksək olmayacaq
12:13 / 11-09-2025
Mars üçün könüllülər seçiblər - Foto
12:03 / 11-09-2025
Ukrayna kəşfiyyatı Rusiya gəmisini vurub
11:55 / 11-09-2025
Su qıtlığının qarşısını almaq mümkün deyil
11:40 / 11-09-2025
Nazir: 113 müəssisə ilə bağlı qərar veriləcək
09:10 / 09-09-2025
Etibar Məmmədov aktiv siyasətə qayıda bilər
18:05 / 07-09-2025
Şəmkirdə təcili yardım maşını körpüdən aşıb, xəsarət alanlar var
13:20 / 07-09-2025
Bu gün əlavə imtahan keçirilib - (Yenilənib)
23:31 / 08-09-2025
“Tesla” ABŞ-da bazar payını itirir
06:10 / 11-09-2025
Qarabağa növbəti köç karvanları gedib - (Yenilənib)
23:10 / 08-09-2025
Fransanın baş naziri kabineti ilə istefaya göndərilir
00:57 / 08-09-2025
İlin son Ay tutulması başa çatıb - (Yenilənib)
15:20 / 08-09-2025
Xocalı və Ağdərəyə növbəti köç olub - (Yenilənib) - Fotolar
11:56 / 08-09-2025
Bakıda “KamAZ” avtomobilin üzərinə aşıb, ölən var - Fotolar - Yenilənib
16:29 / 08-09-2025
Rusiya Qarabağda yaşamış ermənilərdən terrorçu qrup yaratmaq istəyir
23:20 / 08-09-2025
ABŞ düşüncələrə nəzarət etməyə çalışır
00:04 / 08-09-2025
Alim Qasımov villasını satır - Fotolar
DİM sosial şəbəkədə ciddi müzakirəyə səbəb olan sualla bağlı açıqlama yayıb
Tarix: 03-03-2021 19:03 | Bölmə: Cəmiyyət
Dövlət İmtahan Mərkəzi ali tәhsil müәssisәlәrinin vә Azәrbaycan Milli Elmlәr Akademiyasının magistraturalarına fevralın 28-də keçirilən qəbul imtahanında bakalavrlara təqdim olunan bəzi test tapşırıqlarının sosial şəbəkələrdə müzakirələrə səbəb olmasına münasibət bildirib.
Reyting.az xəbər verir ki, Dövlət İmtahan Mərkəzinin ekspertlərinin həmin tapşırıqları yenidən araşdırdığı və onlarda heç bir elmi-metodik qüsur aşkar edilmədiyi qeyd olunub.
Bildirilib ki, ağacın yarpaqları ilə bağlı test tapşırığının məzumunu isə sosial şəbəkələrdə təhrif edilmiş formada təqdim edilib: "Məntiqi təfəkkürün yoxlanılması ilə bağlı test tapşırıqları ilə bakalavrların praktiki riyazi təfəkkürünün inkişaf səviyyəsi, ədədlər arasındakı qanunauyğunluğu aşkaretmə qabiliyyətləri, sözlə ifadə olunmuş məlumatı təhliletmə, sintezetmə, müqayisəetmə, ümumiləşdirmə, mücərrədləşdirmə, müxtəlif sözlərin istifadəsində incəlikləri hissetmə və digər bacarıqları yoxlanılır. Dünya praktikasında olduğu kimi, DİM-in istifadə etdiyi test tapşırıqları da cəmiyyət həyatının müxtəlif sahələri, təbiət hadisələri, canlı aləm, insan və onu əhatə edən ətraf mühit və digər mövzular əsasında qurula bilər və burada qeyri-adi heç bir şey yoxdur".
Məlum olduğu kimi, məntiqi təfəkkürü yoxlayan testlərdən maksimal olaraq 50 bal toplamaq mümkündür. Bu imtahanda 4 nəfər məntiq üzrə təqdim olunan bütün suallara düzgün cavab verib. İmtahan iştirakçılarının yarısı məntiqi təfəkkürü yoxlayan testlər üzrə 26 baldan yüksək nəticə göstərib (median göstəricisi 26.96-ya bərabər olub). Bakalavrların nəticələrinin qənaətbəxş olduğunu söyləyə bilərik. Sosial şəbəkələrdə daha çox müzakirə olunan ağacın yarpaqları ilə bağlı olan sualı və onun həll yollarını təqdim edilib.
Qeyd edək ki, imtahanda namizədlərə aşağıdakı mətn əsasında 3 ayrı test tapşırığı verilib. Hər bir test tapşırığının düzgün cavabı 1 balla qiymətləndirilir. Yəni bakalavrlar bir mətn əsasında tərtib olunmuş 3 sualdan 3 bal toplamaq imkanına malikdirlər. Bu tapşırıq bir riyazi məntiq məsələsidir və burada yarpağın natural ədədlərlə verilmiş sayına fikir verib onu həll etmək lazımdır, nəinki tapşırığı yersiz tənqid etmək.
“Ağacdan qopan yarpaqların bir hissəsi təmiz skamyaya, bir hissəsi ağacın yanından axan çaya, qalan hissəsi isə otların üstünə tökülmüşdü. Çaya tökülən yarpaqların 1/3 hissəsi çaydakı daşlara ilişmiş, qalanını su aparmışdı. Otların üstünə tökülmüş yarpaqlardan rəngləri qırmızı olanların sayı tək ədədlə ifadə olunurdu və onların sayı sarı rəngdə olanların sayından az, yaşıl rəngdə olanların sayından çox idi. Sonradan əsən külək ağacdan daha 6 yarpaq qoparır və otların üstünə tökür. Həmin külək skamyaya düşmüş yarpaqların 60%-ni sovuraraq yarısını otların üstünə tökür, digər yarısını isə çaydakı daşlara ilişmiş yarpaqların 1/4 hissəsi ilə birlikdə axan çaya qovuşdurur”.
1-ci test tapşırığının sualı:
Yarpaqlardan ən azı neçəsini su aparıb?
Test tapşırığının həlli:
Suyun apardığı yarpaqlar:
a. skamyaya düşmüş yarpaqların 60%-nin yarısı, yəni skamyaya düşmüş yarpaqların 30%-i ;
b. çaya tökülən yarpaqların 1/3 hissəsinin (çaydakı daşlara ilişmiş) 1/4 hissəsi, yəni çaya tökülən yarpaqların 1/12 hissəsi (1/3 x 1/4 = 1/12);
c.çaya tökülən yarpaqların 2/3 hissəsi (tökülən kimi suyun apardığı yarpaqlar) (1-1/3=2/3).
a. 30%-i tam ədəd olan ən kiçik ədəd 10-dur. 10x0,3=3 yarpaq.
b. 1/12 hissəsi tam ədəd olan ən kiçik ədəd 12-dir. 12x1/12=1 yarpaq.
c. 12x2/3=8 yarpaq.
Suyun apardığı ən azı 3+1+8=12 yarpaq ola bilər.
2-ci test tapşırığının sualı:
Ağacda ən azı neçə yarpaq var idi?
Test tapşırığının həlli:
Ağacda olan yarpaqlar:
a. skamyaya düşənlər - ən azı 10 yarpaq (30%-i tam ədəd olan ən kiçik ədəd 10-dur) ;
b. çaya tökülənlər - ən azı 12 yarpaq (1/12 hissəsi tam ədəd olan ən kiçik ədəd 12-dir) ;
c. otların üstünə tökülənlər - ən azı 8 yarpaq, yəni 1 yaşıl, 3 qırmızı və 4 sarı (qırmızıların sayı tək ədədlə ifadə olunur və onların sayı sarıdan az, yaşıldan çoxdur);
d. sonradan əsən külək nəticəsində ağacdan qopan daha 6 yarpaq.
Ağacda ən azı 10+12+8+6=36 yarpaq ola bilərdi.
3-cü test tapşırığının sualı:
Aşağıdakılardan hansını(ları) müəyyən etmək mümkündür?
I. Çay daşlarına ilişib qalan yarpaqların sayını
II. Otların üstündə qalan yaşıl ağac yarpaqlarının minimum sayını
III. Ağacda olan yarpaqların maksimum sayını
Test tapşırığının həlli:
I. Çay daşlarına ilişib qalan yarpaqların sayıni müəyyən etmək mümkün deyildir, çünki 1/12 hissəsi tam ədəd olan ədədlərin sayı sonsuzdur (12, 24, 36, 48 və s.);
II. Otların üstündə qalan yaşıl ağac yarpaqlarının minimum sayı 1-dir.( 1 yaşıl, 3 qırmızı və 4 sarı);
III. Ağacda olan yarpaqların maksimum sayını müəyyən etmək mümkün deyildir, çünki onların sayı sonsuz ola bilər (məsələn: 36, 72 , 108 və s.).
Beləliklə, yalnız otların üstündə qalan yaşıl ağac yarpaqlarının minimum sayını müəyyən etmək mümkündür
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 03-03-2021 19:03 | Bölmə: Cəmiyyət
Dövlət İmtahan Mərkəzi ali tәhsil müәssisәlәrinin vә Azәrbaycan Milli Elmlәr Akademiyasının magistraturalarına fevralın 28-də keçirilən qəbul imtahanında bakalavrlara təqdim olunan bəzi test tapşırıqlarının sosial şəbəkələrdə müzakirələrə səbəb olmasına münasibət bildirib.
Reyting.az xəbər verir ki, Dövlət İmtahan Mərkəzinin ekspertlərinin həmin tapşırıqları yenidən araşdırdığı və onlarda heç bir elmi-metodik qüsur aşkar edilmədiyi qeyd olunub.
Bildirilib ki, ağacın yarpaqları ilə bağlı test tapşırığının məzumunu isə sosial şəbəkələrdə təhrif edilmiş formada təqdim edilib: "Məntiqi təfəkkürün yoxlanılması ilə bağlı test tapşırıqları ilə bakalavrların praktiki riyazi təfəkkürünün inkişaf səviyyəsi, ədədlər arasındakı qanunauyğunluğu aşkaretmə qabiliyyətləri, sözlə ifadə olunmuş məlumatı təhliletmə, sintezetmə, müqayisəetmə, ümumiləşdirmə, mücərrədləşdirmə, müxtəlif sözlərin istifadəsində incəlikləri hissetmə və digər bacarıqları yoxlanılır. Dünya praktikasında olduğu kimi, DİM-in istifadə etdiyi test tapşırıqları da cəmiyyət həyatının müxtəlif sahələri, təbiət hadisələri, canlı aləm, insan və onu əhatə edən ətraf mühit və digər mövzular əsasında qurula bilər və burada qeyri-adi heç bir şey yoxdur".
Məlum olduğu kimi, məntiqi təfəkkürü yoxlayan testlərdən maksimal olaraq 50 bal toplamaq mümkündür. Bu imtahanda 4 nəfər məntiq üzrə təqdim olunan bütün suallara düzgün cavab verib. İmtahan iştirakçılarının yarısı məntiqi təfəkkürü yoxlayan testlər üzrə 26 baldan yüksək nəticə göstərib (median göstəricisi 26.96-ya bərabər olub). Bakalavrların nəticələrinin qənaətbəxş olduğunu söyləyə bilərik. Sosial şəbəkələrdə daha çox müzakirə olunan ağacın yarpaqları ilə bağlı olan sualı və onun həll yollarını təqdim edilib.
Qeyd edək ki, imtahanda namizədlərə aşağıdakı mətn əsasında 3 ayrı test tapşırığı verilib. Hər bir test tapşırığının düzgün cavabı 1 balla qiymətləndirilir. Yəni bakalavrlar bir mətn əsasında tərtib olunmuş 3 sualdan 3 bal toplamaq imkanına malikdirlər. Bu tapşırıq bir riyazi məntiq məsələsidir və burada yarpağın natural ədədlərlə verilmiş sayına fikir verib onu həll etmək lazımdır, nəinki tapşırığı yersiz tənqid etmək.
“Ağacdan qopan yarpaqların bir hissəsi təmiz skamyaya, bir hissəsi ağacın yanından axan çaya, qalan hissəsi isə otların üstünə tökülmüşdü. Çaya tökülən yarpaqların 1/3 hissəsi çaydakı daşlara ilişmiş, qalanını su aparmışdı. Otların üstünə tökülmüş yarpaqlardan rəngləri qırmızı olanların sayı tək ədədlə ifadə olunurdu və onların sayı sarı rəngdə olanların sayından az, yaşıl rəngdə olanların sayından çox idi. Sonradan əsən külək ağacdan daha 6 yarpaq qoparır və otların üstünə tökür. Həmin külək skamyaya düşmüş yarpaqların 60%-ni sovuraraq yarısını otların üstünə tökür, digər yarısını isə çaydakı daşlara ilişmiş yarpaqların 1/4 hissəsi ilə birlikdə axan çaya qovuşdurur”.
1-ci test tapşırığının sualı:
Yarpaqlardan ən azı neçəsini su aparıb?
Test tapşırığının həlli:
Suyun apardığı yarpaqlar:
a. skamyaya düşmüş yarpaqların 60%-nin yarısı, yəni skamyaya düşmüş yarpaqların 30%-i ;
b. çaya tökülən yarpaqların 1/3 hissəsinin (çaydakı daşlara ilişmiş) 1/4 hissəsi, yəni çaya tökülən yarpaqların 1/12 hissəsi (1/3 x 1/4 = 1/12);
c.çaya tökülən yarpaqların 2/3 hissəsi (tökülən kimi suyun apardığı yarpaqlar) (1-1/3=2/3).
a. 30%-i tam ədəd olan ən kiçik ədəd 10-dur. 10x0,3=3 yarpaq.
b. 1/12 hissəsi tam ədəd olan ən kiçik ədəd 12-dir. 12x1/12=1 yarpaq.
c. 12x2/3=8 yarpaq.
Suyun apardığı ən azı 3+1+8=12 yarpaq ola bilər.
2-ci test tapşırığının sualı:
Ağacda ən azı neçə yarpaq var idi?
Test tapşırığının həlli:
Ağacda olan yarpaqlar:
a. skamyaya düşənlər - ən azı 10 yarpaq (30%-i tam ədəd olan ən kiçik ədəd 10-dur) ;
b. çaya tökülənlər - ən azı 12 yarpaq (1/12 hissəsi tam ədəd olan ən kiçik ədəd 12-dir) ;
c. otların üstünə tökülənlər - ən azı 8 yarpaq, yəni 1 yaşıl, 3 qırmızı və 4 sarı (qırmızıların sayı tək ədədlə ifadə olunur və onların sayı sarıdan az, yaşıldan çoxdur);
d. sonradan əsən külək nəticəsində ağacdan qopan daha 6 yarpaq.
Ağacda ən azı 10+12+8+6=36 yarpaq ola bilərdi.
3-cü test tapşırığının sualı:
Aşağıdakılardan hansını(ları) müəyyən etmək mümkündür?
I. Çay daşlarına ilişib qalan yarpaqların sayını
II. Otların üstündə qalan yaşıl ağac yarpaqlarının minimum sayını
III. Ağacda olan yarpaqların maksimum sayını
Test tapşırığının həlli:
I. Çay daşlarına ilişib qalan yarpaqların sayıni müəyyən etmək mümkün deyildir, çünki 1/12 hissəsi tam ədəd olan ədədlərin sayı sonsuzdur (12, 24, 36, 48 və s.);
II. Otların üstündə qalan yaşıl ağac yarpaqlarının minimum sayı 1-dir.( 1 yaşıl, 3 qırmızı və 4 sarı);
III. Ağacda olan yarpaqların maksimum sayını müəyyən etmək mümkün deyildir, çünki onların sayı sonsuz ola bilər (məsələn: 36, 72 , 108 və s.).
Beləliklə, yalnız otların üstündə qalan yaşıl ağac yarpaqlarının minimum sayını müəyyən etmək mümkündür
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:43
Keçmiş sevgilisindən Hidayətə ittihamlar - “550 min pulumu ələ keçirib, məni dəfələrlə döyüb”
Bu gün, 12:13
Mars üçün könüllülər seçiblər - Foto
Bu gün, 10:13
“Habertürk” və “Show TV” dövlət nəzarətinə götürülüb
Bu gün, 09:28
Dövlət sərhədimizi pozan iki iranlı saxlanılıb
Dünən, 17:16
"Coca-Cola" Rusiya şirkətini məhkəməyə verib
Dünən, 12:59
Azərbaycanda havadan su əldə ediləcək
Dünən, 12:14
Sabah hava yağışlı olacaq - Proqnoz
Dünən, 10:49
Sərhədimizi pozan əcnəbi saxlanılıb
Dünən, 10:00
Bakıya narkotik gətirməyi planlaşdıran şəxs tutulub
9-09-2025, 19:05
Müəllimlərin işə qəbulu: apellyasiya nəticələri elan olunub
9-09-2025, 15:53
Qüdrət Həsənquliyev: "Zabitlərə ev verməkdənsə, onlara..."
9-09-2025, 15:52
Şirkət direktoru və digərlərinin cəzası azaldılıb
9-09-2025, 14:34
Şuşada polis postunun suyunu qəsdən kəsən hotel sahibi həbs olunub
9-09-2025, 13:15
Sabahın hava proqnozu açqlanıb
9-09-2025, 13:02
Sumqayıtda avtoxuliqanlar saxlanılıb
9-09-2025, 12:24
Saatlıda qadın tutulub - Narkotiklə
9-09-2025, 12:15
Gəncədən Kəlbəcərə ilk avtobus reysi açılıb
9-09-2025, 12:02
Bakıda evdən oğurluq edən qadın saxlanılıb
9-09-2025, 11:01
Yasda ehsan ləğv edilir? - Açqlama
9-09-2025, 10:22
Gəncə hava limanında qızıl-zinət əşyaları oğurlanıb
9-09-2025, 08:14
Qatilin vəkili üçün pul toplayırlar - Foto
8-09-2025, 18:14
TƏBİB-in elektron sistemində problem yaranıb
8-09-2025, 17:11
Xəzər dənizində brakonyer saxlanılıb - Video
8-09-2025, 17:09
Ali təhsil müəssisələrinə qeydiyyat müddəti uzadılıb
8-09-2025, 16:35
Milli Məclisə yeni qanun layihəsi göndərilib
8-09-2025, 15:39
"Bulvar"ın keçmiş rəhbəri özünü təqsirli saymır - Məhkəmə prosesi
8-09-2025, 14:05
Laçında traktor dərəyə aşıb: bir nəfər ölüb
8-09-2025, 13:59
İcraçı direktor vəzifədən azad olunub
8-09-2025, 12:34
Sabah yağış yağacaq
8-09-2025, 10:02
Britaniyada mağaza binasının altında 317 skelet tapılıb
7-09-2025, 18:05
Şəmkirdə təcili yardım maşını körpüdən aşıb, xəsarət alanlar var
7-09-2025, 12:15
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
5-09-2025, 18:42
Daşkəsənin Alaxançallı kəndində sel fəsadlar törədib
5-09-2025, 17:30
Bəxtiyar Məmmədova Alay komandiri vəzifəsi həvalə olunub
5-09-2025, 17:07
Əli Əsədov qərar imzalayıb
5-09-2025, 16:58
Qadını maşınla vuran sürücü döyülüb
5-09-2025, 16:41
Bakıda evlərə girən qadın saxlanııb - Video
5-09-2025, 13:36
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
5-09-2025, 12:37
Füzulidə yanğın törədən şəxs tutulub
5-09-2025, 12:33
İçərişəhərdə yeni Xidmət Mərkəzi fəaliyyətə başlayıb
5-09-2025, 11:32
Müəllimlərin təkrar sertifikasiyasının müsahibə nəticələri açıqlanıb
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
