18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
21:03 / 30-06-2025

13:01 / 01-07-2025

13:16 / 02-07-2025

14:40 / 03-07-2025

07:52 / 01-07-2025

12:16 / 02-07-2025

19:48 / 04-07-2025

10:26 / 02-07-2025

15:33 / 02-07-2025

14:53 / 01-07-2025

16:55 / 02-07-2025

İnternet problemi: hökumət və provayderlər nə etməlidir?
Tarix: 04-05-2021 14:36 | Bölmə: Slayd

Azərbaycanda internet problemi davam etməkdədir. Provayderlərin paketlər çərçivəsində təklif etdiyi internetin sürətinin müqavilədə göstəriləndən az olması ilə bağlı şikayətlər azalmır. Bu problemin paytaxt Bakıda səngimədiyinin şahidi olduğumuz halda, bölgələrdə vəziyyətin necə olmasını dərk etmək o qədər də çətin deyil.
Bundan başqa, həm Bakıda, həm də bölgələrdə mobil operatorların təklif etdiyi paketlər çərçivəsində göstərilən internetin sürəti isə yalnız yazı üzərindədir. Bölgələrə istiqamət aldıqca hətta internet şəbəkəsi bağlanır.
Məsələ ilə bağlı Reyting.az-a danışan İKT üzrə ekspert Kamil Məmmədov qeyd edib ki, bu, hazırda ölkədə ən aktual mövzulardan biridir.
Ekspertin sözlərinə görə, təhsilin və digər qurumların məsafədən işləməyə keçməsi nəticəsində internetin zəif olması müəyyən məhdudiyyət və çətinliklər yaradır:
“İnternetin sürətinin verilən paketlərə uyğun olmaması provayderlərin birbaşa günahı deyil. Fikir versəniz, bina evlərində və ya özəl şirkətlərin çəkdirdiyi internetin sürətində problem yaranmır. Problem daha çox telefon xətti üzərindən internet alan abonentlərdə olur. Ümumiyyətlə, Azərbaycanda telefon vasitəsilə çəkilən internet hələ ki öz aktuallığını qoruyur. İnfrastruktur köhnə olduğuna görə, internetin sürəti aşağı olur, provayder internet ötürən zaman müəyyən itkilər yaranır. Kabellərdə calaqların olması, köhnə olması, üzərinə su və ya digər təsiredici vasitələrin düşməsi internetin sürətində kifayət qədər problemlər yaradır. Əsas məqsəd bütün infrastrukturun yenilənməsi olmalıdır. Bunun da iki yolu var”.
K. Məmmədov qeyd edib ki, bölgələrdə özəl şirkətlərin işə daxil olması məhdud çərçivədədir: “Yəni dövlət balansında olan ərazilərin internet və yaxud telefonlaşdırılması hər hansı özəl şirkətə tapşırılsa, müəyyən müddət həmin şirkətin işləməsinə icazə verilsə, bölgələrdə kifayət qədər sürətli və daha dayanqlı internet və ya telefon rabitəsi əldə etmək olar”.
Ekspert bildirib ki, mobil internetin sürətinin zəif olması sırf Bakı şəhəri və Abşeron yarımadasındadırsa bu, pillələrin olduğu və ya məsafənin yaxın olduğu yerlərdə mümkünsüzdür:
“Hazırda Azərbaycanda olan mobil operatorların internet sürəti MDB-də olan ölkələrin internet sürətinə görə ilk üçlükdədir. Amma verilən paket verdiyimiz pula uyğun deyil.
Əgər bölgələrdə infrastruktur yaxşı deyilsə, dayanıqlı internet yoxdursa, mobil telefondan internet ala bilərikmi? Ala bilərik. Məsələn, 15 manatlıq paket alıb, 1 ay ərzində istifadə edirik. Həmin mobil interneti evdə istifadə eləsək, bu bizə 3 gün və ya 1 həftə bəs edər. Paket bitəcək, yeniləməli olacağıq. Hər həftəyə 15 manat ödəsək, bu, aya 60 manat edir. Yəni bölgələrdə internetə 60 manat verəcək ailə çox az saydadır. Yaxşı olar ki, ictimaiyyət olaraq operatorlara müraciət edək ki, pandemiya dövründə mobil operatorların internet paketlərinin həcmi artırılsın. Bu bir variantdır.
İkincisi, bölgələrə cavabdehlik daşıyan “Aztelecom” dövlət şirkətidir. “Aztelecom” özəl şirkətlərə regionlara daxil olmağa icazə versin ki, bu şirkətlər interneti və ya infrastrukturu bərpa etsin. Bölgədəki insanlara dayanıqlı, keyfiyyətli və sürətli interneti təmin etsinlər. Bunun şərtlərini danışmaq olar. Müəyyən müddət provayder işləyər, qazanc əldə etdikdən sonra infrasturukturu dövlətə təhvil verər.
Digər variant isə telefon rabitəsini dövlət, interneti özəl şirkətin təmin etməsi ola bilər. Burada çoxlu şərtlər, razılaşmalar mümkündür. Məncə, ortaq yolu tapmaq olar”.
Ekspert vurğulayıb ki, bölgələrdə və Bakının bəzi yerlərində internetin zəif olması infrastrukturun köhnə və aşağı səviyyədə olmasından qaynaqlanır:
“İnternet bir xətt üzərindən gəlir. Belə bir misal göstərim. Məsələn, su borularla, hər yerə daşınır. Əgər sizin borunuzda çat olarsa, su itki ilə gələcək.
Vətəndaşlar internetin zəif olması ilə bağlı provayderlərə şikayət etdikdə, onlar həmin an müştərini məmnun etmək üçün 15 meqabitlik sürəti 20-25 meqabit edir. Bu o deməkdir ki, borusunda çat olan suya 3 atmosfer təzyiq vurulurdusa, bu dəfə 5 atmosfer təzyiq vururlur.
Sizə daha sürətli internet verəndə provayderin kanalı dolur və kanalı genişləndirməli olur. Kanalı genişləndirmək isə kifayət qədər investisiya tələb edir. Ona görə də yaxşı olar ki, infrastruktur yenidən bərpa olunsun. Əgər bunu dövlət etmirsə, özəl qurumların önü açılsın, onlar bölgələrdə insrastrukturu bərpa etsinlər. Onlar da müəyyən müddət işləyəndən sonra dövlətə təhvil versinlər. Bu, dünya praktikasında da var. Sadəcə, bunu aktuallaşdırmaq lazımdır. Yəqin ki, dövlət rəhbərliyi səviyyəsində müəyyən addımlar atılacaq”.
Ekspert “Aztelecom”un GPON layihəsindən də söz açıb. Deyib ki, həmin layihə ilə internet və telefon bir xətt üzərindən ötürülür: “Amma bu layihə də ən azı 3-4 il vaxt aparacaq. Bundan başqa, “Aztelecom”un üzərində işğaldan azad olunmuş ərazilər də var. Həmin ərazilər də internet və telefonla təmin olunmalıdır. Bunları nəzərə aldıqda, özəl sektorun dəstəyi çox vacib və qaçılmaz görünür”.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-05-2021 14:36 | Bölmə: Slayd

Azərbaycanda internet problemi davam etməkdədir. Provayderlərin paketlər çərçivəsində təklif etdiyi internetin sürətinin müqavilədə göstəriləndən az olması ilə bağlı şikayətlər azalmır. Bu problemin paytaxt Bakıda səngimədiyinin şahidi olduğumuz halda, bölgələrdə vəziyyətin necə olmasını dərk etmək o qədər də çətin deyil.
Bundan başqa, həm Bakıda, həm də bölgələrdə mobil operatorların təklif etdiyi paketlər çərçivəsində göstərilən internetin sürəti isə yalnız yazı üzərindədir. Bölgələrə istiqamət aldıqca hətta internet şəbəkəsi bağlanır.
Məsələ ilə bağlı Reyting.az-a danışan İKT üzrə ekspert Kamil Məmmədov qeyd edib ki, bu, hazırda ölkədə ən aktual mövzulardan biridir.
Ekspertin sözlərinə görə, təhsilin və digər qurumların məsafədən işləməyə keçməsi nəticəsində internetin zəif olması müəyyən məhdudiyyət və çətinliklər yaradır:
“İnternetin sürətinin verilən paketlərə uyğun olmaması provayderlərin birbaşa günahı deyil. Fikir versəniz, bina evlərində və ya özəl şirkətlərin çəkdirdiyi internetin sürətində problem yaranmır. Problem daha çox telefon xətti üzərindən internet alan abonentlərdə olur. Ümumiyyətlə, Azərbaycanda telefon vasitəsilə çəkilən internet hələ ki öz aktuallığını qoruyur. İnfrastruktur köhnə olduğuna görə, internetin sürəti aşağı olur, provayder internet ötürən zaman müəyyən itkilər yaranır. Kabellərdə calaqların olması, köhnə olması, üzərinə su və ya digər təsiredici vasitələrin düşməsi internetin sürətində kifayət qədər problemlər yaradır. Əsas məqsəd bütün infrastrukturun yenilənməsi olmalıdır. Bunun da iki yolu var”.
K. Məmmədov qeyd edib ki, bölgələrdə özəl şirkətlərin işə daxil olması məhdud çərçivədədir: “Yəni dövlət balansında olan ərazilərin internet və yaxud telefonlaşdırılması hər hansı özəl şirkətə tapşırılsa, müəyyən müddət həmin şirkətin işləməsinə icazə verilsə, bölgələrdə kifayət qədər sürətli və daha dayanqlı internet və ya telefon rabitəsi əldə etmək olar”.
Ekspert bildirib ki, mobil internetin sürətinin zəif olması sırf Bakı şəhəri və Abşeron yarımadasındadırsa bu, pillələrin olduğu və ya məsafənin yaxın olduğu yerlərdə mümkünsüzdür:
“Hazırda Azərbaycanda olan mobil operatorların internet sürəti MDB-də olan ölkələrin internet sürətinə görə ilk üçlükdədir. Amma verilən paket verdiyimiz pula uyğun deyil.
Əgər bölgələrdə infrastruktur yaxşı deyilsə, dayanıqlı internet yoxdursa, mobil telefondan internet ala bilərikmi? Ala bilərik. Məsələn, 15 manatlıq paket alıb, 1 ay ərzində istifadə edirik. Həmin mobil interneti evdə istifadə eləsək, bu bizə 3 gün və ya 1 həftə bəs edər. Paket bitəcək, yeniləməli olacağıq. Hər həftəyə 15 manat ödəsək, bu, aya 60 manat edir. Yəni bölgələrdə internetə 60 manat verəcək ailə çox az saydadır. Yaxşı olar ki, ictimaiyyət olaraq operatorlara müraciət edək ki, pandemiya dövründə mobil operatorların internet paketlərinin həcmi artırılsın. Bu bir variantdır.
İkincisi, bölgələrə cavabdehlik daşıyan “Aztelecom” dövlət şirkətidir. “Aztelecom” özəl şirkətlərə regionlara daxil olmağa icazə versin ki, bu şirkətlər interneti və ya infrastrukturu bərpa etsin. Bölgədəki insanlara dayanıqlı, keyfiyyətli və sürətli interneti təmin etsinlər. Bunun şərtlərini danışmaq olar. Müəyyən müddət provayder işləyər, qazanc əldə etdikdən sonra infrasturukturu dövlətə təhvil verər.
Digər variant isə telefon rabitəsini dövlət, interneti özəl şirkətin təmin etməsi ola bilər. Burada çoxlu şərtlər, razılaşmalar mümkündür. Məncə, ortaq yolu tapmaq olar”.
Ekspert vurğulayıb ki, bölgələrdə və Bakının bəzi yerlərində internetin zəif olması infrastrukturun köhnə və aşağı səviyyədə olmasından qaynaqlanır:
“İnternet bir xətt üzərindən gəlir. Belə bir misal göstərim. Məsələn, su borularla, hər yerə daşınır. Əgər sizin borunuzda çat olarsa, su itki ilə gələcək.
Vətəndaşlar internetin zəif olması ilə bağlı provayderlərə şikayət etdikdə, onlar həmin an müştərini məmnun etmək üçün 15 meqabitlik sürəti 20-25 meqabit edir. Bu o deməkdir ki, borusunda çat olan suya 3 atmosfer təzyiq vurulurdusa, bu dəfə 5 atmosfer təzyiq vururlur.
Sizə daha sürətli internet verəndə provayderin kanalı dolur və kanalı genişləndirməli olur. Kanalı genişləndirmək isə kifayət qədər investisiya tələb edir. Ona görə də yaxşı olar ki, infrastruktur yenidən bərpa olunsun. Əgər bunu dövlət etmirsə, özəl qurumların önü açılsın, onlar bölgələrdə insrastrukturu bərpa etsinlər. Onlar da müəyyən müddət işləyəndən sonra dövlətə təhvil versinlər. Bu, dünya praktikasında da var. Sadəcə, bunu aktuallaşdırmaq lazımdır. Yəqin ki, dövlət rəhbərliyi səviyyəsində müəyyən addımlar atılacaq”.
Ekspert “Aztelecom”un GPON layihəsindən də söz açıb. Deyib ki, həmin layihə ilə internet və telefon bir xətt üzərindən ötürülür: “Amma bu layihə də ən azı 3-4 il vaxt aparacaq. Bundan başqa, “Aztelecom”un üzərində işğaldan azad olunmuş ərazilər də var. Həmin ərazilər də internet və telefonla təmin olunmalıdır. Bunları nəzərə aldıqda, özəl sektorun dəstəyi çox vacib və qaçılmaz görünür”.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:26
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
Dünən, 15:47
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
3-07-2025, 13:08
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
2-07-2025, 16:55
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
2-07-2025, 15:56
Azərbaycan Rusiyadan tam uzaqlaşır?
2-07-2025, 15:33
Rusiya daha da aqressivləşir
2-07-2025, 14:37
Avropa müharibəyə hazırlaşır - Foto
2-07-2025, 11:25
İran ABŞ və İsraildən kiberqisas alır?
1-07-2025, 16:50
Məhkəmələrə hakim təyinatları olub - Siyahı
1-07-2025, 13:01
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
1-07-2025, 10:45
Rusiya yeni ərazilərin işğalına hazırlaşır
1-07-2025, 09:03
Süni intellekt dünyanı ələ keçirir - Foto
30-06-2025, 16:27
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
30-06-2025, 15:08
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
30-06-2025, 12:21
Paşinyan onu “Dəccal” adlandıran kilsəyə müharibə elan edib
30-06-2025, 11:03
Rusiya ilə bağlı dəhşətli statistika açıqlanıb
30-06-2025, 10:57
Ağdamda polis minaya düşüb - (Yenilənib)
30-06-2025, 08:19
Sedna planetinin sirri açılacaq
29-06-2025, 13:16
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
29-06-2025, 11:16
Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılar hakim qarşısına çıxarılıb - (Yenilənib) - Fotolar
29-06-2025, 10:35
Deputat: Rusiyanın təzyiqləri həm də Azərbaycanın xarici siyasəti ilə əlaqədar ola bilər
28-06-2025, 11:12
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
28-06-2025, 08:55
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
28-06-2025, 00:01
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
26-06-2025, 08:51
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
25-06-2025, 13:50
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
25-06-2025, 13:03
İsrail-İran müharibəsi Zəngəzur yolunu aça bilər
25-06-2025, 11:20
Beş hərbçiyə general-mayor rütbəsi verilib
25-06-2025, 10:56
Ermənistanda dövlət çevrilişi etmək istəyiblər
24-06-2025, 14:42
Beş ölkə Rusiyanın işğalından qorunmaq üçün milyonlarla mina basdıracaq
24-06-2025, 12:51
“Qiyamət planı” üzə çıxıb - Fotolar
23-06-2025, 19:12
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
23-06-2025, 18:53
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
23-06-2025, 15:14
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
23-06-2025, 14:49
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
23-06-2025, 14:23
İlham Əliyev Goranboyda müəssisənin açılışını edib - (Yenilənib)
23-06-2025, 13:56
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
23-06-2025, 11:57
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb