İnternet problemi: hökumət və provayderlər nə etməlidir?

Xəbər lenti

11:30 / 26-04-2024

İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib)

11:21 / 26-04-2024

“Neftçi”nin şikayəti təmin olunmayıb

11:21 / 26-04-2024

Ağdamdakı Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi fəaliyyətini dayandırıb - Fotolar

11:05 / 26-04-2024

Ən yaşlı albatros "aktiv görüş" rejiminə keçib

10:49 / 26-04-2024

İki elm adamı Ali Attestasiya Komissiyasını məhkəməyə verib

10:34 / 26-04-2024

Deputat: "Əlilliyin təyin edilməsi ilə bağlı boşluq var"

10:15 / 26-04-2024

Xocavənddə 74 mina və 110 partladıcı aşkarlanıb - Saxlanılan var

10:02 / 26-04-2024

Avropa Məhkəməsi Azərbaycanı cərimələyib - İki şikayət üzrə

09:51 / 26-04-2024

"Yeni Klinika"nın mühafizə rəisi saxlanııb

09:37 / 26-04-2024

Süni intellektin köməyi ilə Platonun məzarı tapılıb

09:27 / 26-04-2024

Məşhur aktrisa keçmiş həyat yoldaşının yeni sevgi romanına mane olur

09:27 / 26-04-2024

Keçmiş icra başçısı mülk davasına başlayıb

09:18 / 26-04-2024

Dünya bazarı: Azərbaycan nefti ucuzlaşır

09:03 / 26-04-2024

Arktikadakı istiləşmə Asiyaya təsir göstərir

08:56 / 26-04-2024

Moskva Avropa Parlamentinə seçkilərə müdaxilə edir?

08:47 / 26-04-2024

Bayden Trampın məhkəməsini izləməyə vaxt tapmır

08:36 / 26-04-2024

Fransız muzdluları müharibəyə şirnikləndirirlər

08:31 / 26-04-2024

Çin ABŞ-a yenidən xəbərdarlıq edib

08:26 / 26-04-2024

Ruslar ABŞ-a məxsus "Patriot" sistemini oğurlayır

08:00 / 26-04-2024

Rusiyaya daha sərt idaxal-ixrac qadağası təklif olunur

07:32 / 26-04-2024

Yəhudi qızın portreti 30 milyon avroya satılıb - Fotolar

07:14 / 26-04-2024

Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib

20:33 / 25-04-2024

Almaniyadakı ukraynalı qaçqınlara görə problem yaranıb

20:26 / 25-04-2024

İran-İsrail qarşıdurması: ilk raund daha təhlükəli mərhələyə keçə bilər

19:45 / 25-04-2024

Dünyada 282 milyon insan acdır - BMT

19:17 / 25-04-2024

Rusiya Polşada yaradılacaq nüvə obyektlərinə hücum edəcək

18:56 / 25-04-2024

İran məhkəməsi repçi barəsində edam qərarı çıxarıb

18:42 / 25-04-2024

Milli Məclis Avropa Parlamentinin son qətnaməsinə sərt cavab verib - Bəyanat

18:09 / 25-04-2024

Azərbaycan-Ermənistan sərhədində 20 sərhəd dirəyi quraşdırılıb

18:03 / 25-04-2024

Ermənistanda müxalifətin aksiyası baş tutmayıb, kütləvi həbslər var - Video

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

18:56 / 22-04-2024

Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar

00:11 / 23-04-2024

Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı

18:01 / 21-04-2024

Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb

09:53 / 22-04-2024

Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır

13:54 / 22-04-2024

Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)

16:10 / 22-04-2024

Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib

14:10 / 23-04-2024

Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)

16:58 / 23-04-2024

İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)

14:03 / 24-04-2024

Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib

00:02 / 23-04-2024

Məşhur boksçu Mayk Tayson şirkətin səfiri olub

00:05 / 23-04-2024

Abramoviç yeni futbol klubunu Avropanın ən yaxşısı edəcək

00:45 / 22-04-2024

Türkiyədə yenə zəlzələ olub

İnternet problemi: hökumət və provayderlər nə etməlidir?
Tarix: 04-05-2021 14:36 | Bölmə: Slayd

Şirift ölçüsü:

Azərbaycanda internet problemi davam etməkdədir. Provayderlərin paketlər çərçivəsində təklif etdiyi internetin sürətinin müqavilədə göstəriləndən az olması ilə bağlı şikayətlər azalmır. Bu problemin paytaxt Bakıda səngimədiyinin şahidi olduğumuz halda, bölgələrdə vəziyyətin necə olmasını dərk etmək o qədər də çətin deyil.

Bundan başqa, həm Bakıda, həm də bölgələrdə mobil operatorların təklif etdiyi paketlər çərçivəsində göstərilən internetin sürəti isə yalnız yazı üzərindədir. Bölgələrə istiqamət aldıqca hətta internet şəbəkəsi bağlanır.

Məsələ ilə bağlı Reyting.az-a danışan İKT üzrə ekspert Kamil Məmmədov qeyd edib ki, bu, hazırda ölkədə ən aktual mövzulardan biridir.

Ekspertin sözlərinə görə, təhsilin və digər qurumların məsafədən işləməyə keçməsi nəticəsində internetin zəif olması müəyyən məhdudiyyət və çətinliklər yaradır:

“İnternetin sürətinin verilən paketlərə uyğun olmaması provayderlərin birbaşa günahı deyil. Fikir versəniz, bina evlərində və ya özəl şirkətlərin çəkdirdiyi internetin sürətində problem yaranmır. Problem daha çox telefon xətti üzərindən internet alan abonentlərdə olur. Ümumiyyətlə, Azərbaycanda telefon vasitəsilə çəkilən internet hələ ki öz aktuallığını qoruyur. İnfrastruktur köhnə olduğuna görə, internetin sürəti aşağı olur, provayder internet ötürən zaman müəyyən itkilər yaranır. Kabellərdə calaqların olması, köhnə olması, üzərinə su və ya digər təsiredici vasitələrin düşməsi internetin sürətində kifayət qədər problemlər yaradır. Əsas məqsəd bütün infrastrukturun yenilənməsi olmalıdır. Bunun da iki yolu var”.

K. Məmmədov qeyd edib ki, bölgələrdə özəl şirkətlərin işə daxil olması məhdud çərçivədədir: “Yəni dövlət balansında olan ərazilərin internet və yaxud telefonlaşdırılması hər hansı özəl şirkətə tapşırılsa, müəyyən müddət həmin şirkətin işləməsinə icazə verilsə, bölgələrdə kifayət qədər sürətli və daha dayanqlı internet və ya telefon rabitəsi əldə etmək olar”.

Ekspert bildirib ki, mobil internetin sürətinin zəif olması sırf Bakı şəhəri və Abşeron yarımadasındadırsa bu, pillələrin olduğu və ya məsafənin yaxın olduğu yerlərdə mümkünsüzdür:

“Hazırda Azərbaycanda olan mobil operatorların internet sürəti MDB-də olan ölkələrin internet sürətinə görə ilk üçlükdədir. Amma verilən paket verdiyimiz pula uyğun deyil.

Əgər bölgələrdə infrastruktur yaxşı deyilsə, dayanıqlı internet yoxdursa, mobil telefondan internet ala bilərikmi? Ala bilərik. Məsələn, 15 manatlıq paket alıb, 1 ay ərzində istifadə edirik. Həmin mobil interneti evdə istifadə eləsək, bu bizə 3 gün və ya 1 həftə bəs edər. Paket bitəcək, yeniləməli olacağıq. Hər həftəyə 15 manat ödəsək, bu, aya 60 manat edir. Yəni bölgələrdə internetə 60 manat verəcək ailə çox az saydadır. Yaxşı olar ki, ictimaiyyət olaraq operatorlara müraciət edək ki, pandemiya dövründə mobil operatorların internet paketlərinin həcmi artırılsın. Bu bir variantdır.

İkincisi, bölgələrə cavabdehlik daşıyan “Aztelecom” dövlət şirkətidir. “Aztelecom” özəl şirkətlərə regionlara daxil olmağa icazə versin ki, bu şirkətlər interneti və ya infrastrukturu bərpa etsin. Bölgədəki insanlara dayanıqlı, keyfiyyətli və sürətli interneti təmin etsinlər. Bunun şərtlərini danışmaq olar. Müəyyən müddət provayder işləyər, qazanc əldə etdikdən sonra infrasturukturu dövlətə təhvil verər.

Digər variant isə telefon rabitəsini dövlət, interneti özəl şirkətin təmin etməsi ola bilər. Burada çoxlu şərtlər, razılaşmalar mümkündür. Məncə, ortaq yolu tapmaq olar”.

Ekspert vurğulayıb ki, bölgələrdə və Bakının bəzi yerlərində internetin zəif olması infrastrukturun köhnə və aşağı səviyyədə olmasından qaynaqlanır:

“İnternet bir xətt üzərindən gəlir. Belə bir misal göstərim. Məsələn, su borularla, hər yerə daşınır. Əgər sizin borunuzda çat olarsa, su itki ilə gələcək.

Vətəndaşlar internetin zəif olması ilə bağlı provayderlərə şikayət etdikdə, onlar həmin an müştərini məmnun etmək üçün 15 meqabitlik sürəti 20-25 meqabit edir. Bu o deməkdir ki, borusunda çat olan suya 3 atmosfer təzyiq vurulurdusa, bu dəfə 5 atmosfer təzyiq vururlur.

Sizə daha sürətli internet verəndə provayderin kanalı dolur və kanalı genişləndirməli olur. Kanalı genişləndirmək isə kifayət qədər investisiya tələb edir. Ona görə də yaxşı olar ki, infrastruktur yenidən bərpa olunsun. Əgər bunu dövlət etmirsə, özəl qurumların önü açılsın, onlar bölgələrdə insrastrukturu bərpa etsinlər. Onlar da müəyyən müddət işləyəndən sonra dövlətə təhvil versinlər. Bu, dünya praktikasında da var. Sadəcə, bunu aktuallaşdırmaq lazımdır. Yəqin ki, dövlət rəhbərliyi səviyyəsində müəyyən addımlar atılacaq”.

Ekspert “Aztelecom”un GPON layihəsindən də söz açıb. Deyib ki, həmin layihə ilə internet və telefon bir xətt üzərindən ötürülür: “Amma bu layihə də ən azı 3-4 il vaxt aparacaq. Bundan başqa, “Aztelecom”un üzərində işğaldan azad olunmuş ərazilər də var. Həmin ərazilər də internet və telefonla təmin olunmalıdır. Bunları nəzərə aldıqda, özəl sektorun dəstəyi çox vacib və qaçılmaz görünür”.

Reyting.az

Ana səhifəyə dön