23:29 / 17-09-2025
“Qarabağ” UEFA reytinqində irəliləyib
22:16 / 17-09-2025
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesi başlayır
18:00 / 17-09-2025
1, 3 və 5 qəpikliklər dövriyyədən çıxarılacaq? - Açıqlama
17:54 / 17-09-2025
Prezident Dövlət Proqramını təsdiqləyib
17:50 / 17-09-2025
Maşın alverçiləri həbs olunub - Yarım milyonluq dələduzluq işi
17:44 / 17-09-2025
Fətəli xan Xoyskinin 150 illik yubileyi keçiriləcək - Sərəncam
17:26 / 17-09-2025
Aktyorun adı ilə dələduzluq ediblər
16:59 / 17-09-2025
Məşhur aktrisalar yenidən cadugərlik edəcəklər - Fotolar
16:56 / 17-09-2025
Aİ komissarı Azərbaycana gəlir
16:39 / 17-09-2025
Keçmiş səfirin qızına cinayət işi açılıb
16:27 / 17-09-2025
Qarabağ Universitetinin yataqxanası istifadəyə verilib - Fotolar
16:23 / 17-09-2025
Azərbaycanlı deputatın şirkətinə cinayət işi açılıb
16:02 / 17-09-2025
Bakı metrosunda iş rejimi uzadılıb
15:57 / 17-09-2025
Azərbaycan Kubokunun 2025/2026 mövsümünün püşkü atılıb
15:30 / 17-09-2025
Yağışlı hava sentyabrın 21-dək davam edəcək
15:17 / 17-09-2025
Alim Qasımov: "Arvaddır, boşayıram, yenə alacağam..."
15:01 / 17-09-2025
Vəkil Cavidan Osmanlıya cinayət işi açılıb
14:49 / 17-09-2025
Azərbaycanlı diaspor sədrinin vətəndaşlığı ləğv edilib
14:27 / 17-09-2025
Toxunuş qızılın kütləsini azaldır
14:00 / 17-09-2025
Müdafiə nazirinin mərhum müavininin cinayət işi üzrə məhkəmə yekunlaşıb
14:00 / 17-09-2025
Rusiya Ukraynanın nəqliyyat arteriyalarını sıradan çıxarmaq istəyir
13:54 / 17-09-2025
Məhkəmə hüquq müdafiəçisi barəsində qərar verib
13:49 / 17-09-2025
"Bakı Kart"a digər şəxs rəhbərlik edəcək
13:44 / 17-09-2025
"Azərpoçt"un adından saxta mesajlar yayılır
13:23 / 17-09-2025
Cəlaloğlu: Regionumuzun gələcək taleyi bu seçkilərdən asılıdır
13:18 / 17-09-2025
"Qarabağ" Çempionlar Liqasında "Barselona"nın nailiyyətini təkrarlayıb
13:03 / 17-09-2025
Ceyms Kemeron "Terminator 7" üzərində işləyir
12:47 / 17-09-2025
Sabah bəzi rayonlara leysan yağacaq - Proqnoz
12:44 / 17-09-2025
Rusların aldadaraq müharibəyə gətirdiyi keniyalı əsir düşüb
12:43 / 17-09-2025
Bir neçə qurum onlayn rejimə keçib - Siyahı
13:31 / 16-09-2025

20:48 / 13-09-2025

18:40 / 14-09-2025

23:44 / 12-09-2025

15:37 / 14-09-2025

13:50 / 14-09-2025

13:02 / 15-09-2025

13:17 / 14-09-2025

15:11 / 15-09-2025

13:27 / 13-09-2025

00:04 / 16-09-2025

İnternet problemi: hökumət və provayderlər nə etməlidir?
Tarix: 04-05-2021 14:36 | Bölmə: Slayd

Azərbaycanda internet problemi davam etməkdədir. Provayderlərin paketlər çərçivəsində təklif etdiyi internetin sürətinin müqavilədə göstəriləndən az olması ilə bağlı şikayətlər azalmır. Bu problemin paytaxt Bakıda səngimədiyinin şahidi olduğumuz halda, bölgələrdə vəziyyətin necə olmasını dərk etmək o qədər də çətin deyil.
Bundan başqa, həm Bakıda, həm də bölgələrdə mobil operatorların təklif etdiyi paketlər çərçivəsində göstərilən internetin sürəti isə yalnız yazı üzərindədir. Bölgələrə istiqamət aldıqca hətta internet şəbəkəsi bağlanır.
Məsələ ilə bağlı Reyting.az-a danışan İKT üzrə ekspert Kamil Məmmədov qeyd edib ki, bu, hazırda ölkədə ən aktual mövzulardan biridir.
Ekspertin sözlərinə görə, təhsilin və digər qurumların məsafədən işləməyə keçməsi nəticəsində internetin zəif olması müəyyən məhdudiyyət və çətinliklər yaradır:
“İnternetin sürətinin verilən paketlərə uyğun olmaması provayderlərin birbaşa günahı deyil. Fikir versəniz, bina evlərində və ya özəl şirkətlərin çəkdirdiyi internetin sürətində problem yaranmır. Problem daha çox telefon xətti üzərindən internet alan abonentlərdə olur. Ümumiyyətlə, Azərbaycanda telefon vasitəsilə çəkilən internet hələ ki öz aktuallığını qoruyur. İnfrastruktur köhnə olduğuna görə, internetin sürəti aşağı olur, provayder internet ötürən zaman müəyyən itkilər yaranır. Kabellərdə calaqların olması, köhnə olması, üzərinə su və ya digər təsiredici vasitələrin düşməsi internetin sürətində kifayət qədər problemlər yaradır. Əsas məqsəd bütün infrastrukturun yenilənməsi olmalıdır. Bunun da iki yolu var”.
K. Məmmədov qeyd edib ki, bölgələrdə özəl şirkətlərin işə daxil olması məhdud çərçivədədir: “Yəni dövlət balansında olan ərazilərin internet və yaxud telefonlaşdırılması hər hansı özəl şirkətə tapşırılsa, müəyyən müddət həmin şirkətin işləməsinə icazə verilsə, bölgələrdə kifayət qədər sürətli və daha dayanqlı internet və ya telefon rabitəsi əldə etmək olar”.
Ekspert bildirib ki, mobil internetin sürətinin zəif olması sırf Bakı şəhəri və Abşeron yarımadasındadırsa bu, pillələrin olduğu və ya məsafənin yaxın olduğu yerlərdə mümkünsüzdür:
“Hazırda Azərbaycanda olan mobil operatorların internet sürəti MDB-də olan ölkələrin internet sürətinə görə ilk üçlükdədir. Amma verilən paket verdiyimiz pula uyğun deyil.
Əgər bölgələrdə infrastruktur yaxşı deyilsə, dayanıqlı internet yoxdursa, mobil telefondan internet ala bilərikmi? Ala bilərik. Məsələn, 15 manatlıq paket alıb, 1 ay ərzində istifadə edirik. Həmin mobil interneti evdə istifadə eləsək, bu bizə 3 gün və ya 1 həftə bəs edər. Paket bitəcək, yeniləməli olacağıq. Hər həftəyə 15 manat ödəsək, bu, aya 60 manat edir. Yəni bölgələrdə internetə 60 manat verəcək ailə çox az saydadır. Yaxşı olar ki, ictimaiyyət olaraq operatorlara müraciət edək ki, pandemiya dövründə mobil operatorların internet paketlərinin həcmi artırılsın. Bu bir variantdır.
İkincisi, bölgələrə cavabdehlik daşıyan “Aztelecom” dövlət şirkətidir. “Aztelecom” özəl şirkətlərə regionlara daxil olmağa icazə versin ki, bu şirkətlər interneti və ya infrastrukturu bərpa etsin. Bölgədəki insanlara dayanıqlı, keyfiyyətli və sürətli interneti təmin etsinlər. Bunun şərtlərini danışmaq olar. Müəyyən müddət provayder işləyər, qazanc əldə etdikdən sonra infrasturukturu dövlətə təhvil verər.
Digər variant isə telefon rabitəsini dövlət, interneti özəl şirkətin təmin etməsi ola bilər. Burada çoxlu şərtlər, razılaşmalar mümkündür. Məncə, ortaq yolu tapmaq olar”.
Ekspert vurğulayıb ki, bölgələrdə və Bakının bəzi yerlərində internetin zəif olması infrastrukturun köhnə və aşağı səviyyədə olmasından qaynaqlanır:
“İnternet bir xətt üzərindən gəlir. Belə bir misal göstərim. Məsələn, su borularla, hər yerə daşınır. Əgər sizin borunuzda çat olarsa, su itki ilə gələcək.
Vətəndaşlar internetin zəif olması ilə bağlı provayderlərə şikayət etdikdə, onlar həmin an müştərini məmnun etmək üçün 15 meqabitlik sürəti 20-25 meqabit edir. Bu o deməkdir ki, borusunda çat olan suya 3 atmosfer təzyiq vurulurdusa, bu dəfə 5 atmosfer təzyiq vururlur.
Sizə daha sürətli internet verəndə provayderin kanalı dolur və kanalı genişləndirməli olur. Kanalı genişləndirmək isə kifayət qədər investisiya tələb edir. Ona görə də yaxşı olar ki, infrastruktur yenidən bərpa olunsun. Əgər bunu dövlət etmirsə, özəl qurumların önü açılsın, onlar bölgələrdə insrastrukturu bərpa etsinlər. Onlar da müəyyən müddət işləyəndən sonra dövlətə təhvil versinlər. Bu, dünya praktikasında da var. Sadəcə, bunu aktuallaşdırmaq lazımdır. Yəqin ki, dövlət rəhbərliyi səviyyəsində müəyyən addımlar atılacaq”.
Ekspert “Aztelecom”un GPON layihəsindən də söz açıb. Deyib ki, həmin layihə ilə internet və telefon bir xətt üzərindən ötürülür: “Amma bu layihə də ən azı 3-4 il vaxt aparacaq. Bundan başqa, “Aztelecom”un üzərində işğaldan azad olunmuş ərazilər də var. Həmin ərazilər də internet və telefonla təmin olunmalıdır. Bunları nəzərə aldıqda, özəl sektorun dəstəyi çox vacib və qaçılmaz görünür”.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-05-2021 14:36 | Bölmə: Slayd

Azərbaycanda internet problemi davam etməkdədir. Provayderlərin paketlər çərçivəsində təklif etdiyi internetin sürətinin müqavilədə göstəriləndən az olması ilə bağlı şikayətlər azalmır. Bu problemin paytaxt Bakıda səngimədiyinin şahidi olduğumuz halda, bölgələrdə vəziyyətin necə olmasını dərk etmək o qədər də çətin deyil.
Bundan başqa, həm Bakıda, həm də bölgələrdə mobil operatorların təklif etdiyi paketlər çərçivəsində göstərilən internetin sürəti isə yalnız yazı üzərindədir. Bölgələrə istiqamət aldıqca hətta internet şəbəkəsi bağlanır.
Məsələ ilə bağlı Reyting.az-a danışan İKT üzrə ekspert Kamil Məmmədov qeyd edib ki, bu, hazırda ölkədə ən aktual mövzulardan biridir.
Ekspertin sözlərinə görə, təhsilin və digər qurumların məsafədən işləməyə keçməsi nəticəsində internetin zəif olması müəyyən məhdudiyyət və çətinliklər yaradır:
“İnternetin sürətinin verilən paketlərə uyğun olmaması provayderlərin birbaşa günahı deyil. Fikir versəniz, bina evlərində və ya özəl şirkətlərin çəkdirdiyi internetin sürətində problem yaranmır. Problem daha çox telefon xətti üzərindən internet alan abonentlərdə olur. Ümumiyyətlə, Azərbaycanda telefon vasitəsilə çəkilən internet hələ ki öz aktuallığını qoruyur. İnfrastruktur köhnə olduğuna görə, internetin sürəti aşağı olur, provayder internet ötürən zaman müəyyən itkilər yaranır. Kabellərdə calaqların olması, köhnə olması, üzərinə su və ya digər təsiredici vasitələrin düşməsi internetin sürətində kifayət qədər problemlər yaradır. Əsas məqsəd bütün infrastrukturun yenilənməsi olmalıdır. Bunun da iki yolu var”.
K. Məmmədov qeyd edib ki, bölgələrdə özəl şirkətlərin işə daxil olması məhdud çərçivədədir: “Yəni dövlət balansında olan ərazilərin internet və yaxud telefonlaşdırılması hər hansı özəl şirkətə tapşırılsa, müəyyən müddət həmin şirkətin işləməsinə icazə verilsə, bölgələrdə kifayət qədər sürətli və daha dayanqlı internet və ya telefon rabitəsi əldə etmək olar”.
Ekspert bildirib ki, mobil internetin sürətinin zəif olması sırf Bakı şəhəri və Abşeron yarımadasındadırsa bu, pillələrin olduğu və ya məsafənin yaxın olduğu yerlərdə mümkünsüzdür:
“Hazırda Azərbaycanda olan mobil operatorların internet sürəti MDB-də olan ölkələrin internet sürətinə görə ilk üçlükdədir. Amma verilən paket verdiyimiz pula uyğun deyil.
Əgər bölgələrdə infrastruktur yaxşı deyilsə, dayanıqlı internet yoxdursa, mobil telefondan internet ala bilərikmi? Ala bilərik. Məsələn, 15 manatlıq paket alıb, 1 ay ərzində istifadə edirik. Həmin mobil interneti evdə istifadə eləsək, bu bizə 3 gün və ya 1 həftə bəs edər. Paket bitəcək, yeniləməli olacağıq. Hər həftəyə 15 manat ödəsək, bu, aya 60 manat edir. Yəni bölgələrdə internetə 60 manat verəcək ailə çox az saydadır. Yaxşı olar ki, ictimaiyyət olaraq operatorlara müraciət edək ki, pandemiya dövründə mobil operatorların internet paketlərinin həcmi artırılsın. Bu bir variantdır.
İkincisi, bölgələrə cavabdehlik daşıyan “Aztelecom” dövlət şirkətidir. “Aztelecom” özəl şirkətlərə regionlara daxil olmağa icazə versin ki, bu şirkətlər interneti və ya infrastrukturu bərpa etsin. Bölgədəki insanlara dayanıqlı, keyfiyyətli və sürətli interneti təmin etsinlər. Bunun şərtlərini danışmaq olar. Müəyyən müddət provayder işləyər, qazanc əldə etdikdən sonra infrasturukturu dövlətə təhvil verər.
Digər variant isə telefon rabitəsini dövlət, interneti özəl şirkətin təmin etməsi ola bilər. Burada çoxlu şərtlər, razılaşmalar mümkündür. Məncə, ortaq yolu tapmaq olar”.
Ekspert vurğulayıb ki, bölgələrdə və Bakının bəzi yerlərində internetin zəif olması infrastrukturun köhnə və aşağı səviyyədə olmasından qaynaqlanır:
“İnternet bir xətt üzərindən gəlir. Belə bir misal göstərim. Məsələn, su borularla, hər yerə daşınır. Əgər sizin borunuzda çat olarsa, su itki ilə gələcək.
Vətəndaşlar internetin zəif olması ilə bağlı provayderlərə şikayət etdikdə, onlar həmin an müştərini məmnun etmək üçün 15 meqabitlik sürəti 20-25 meqabit edir. Bu o deməkdir ki, borusunda çat olan suya 3 atmosfer təzyiq vurulurdusa, bu dəfə 5 atmosfer təzyiq vururlur.
Sizə daha sürətli internet verəndə provayderin kanalı dolur və kanalı genişləndirməli olur. Kanalı genişləndirmək isə kifayət qədər investisiya tələb edir. Ona görə də yaxşı olar ki, infrastruktur yenidən bərpa olunsun. Əgər bunu dövlət etmirsə, özəl qurumların önü açılsın, onlar bölgələrdə insrastrukturu bərpa etsinlər. Onlar da müəyyən müddət işləyəndən sonra dövlətə təhvil versinlər. Bu, dünya praktikasında da var. Sadəcə, bunu aktuallaşdırmaq lazımdır. Yəqin ki, dövlət rəhbərliyi səviyyəsində müəyyən addımlar atılacaq”.
Ekspert “Aztelecom”un GPON layihəsindən də söz açıb. Deyib ki, həmin layihə ilə internet və telefon bir xətt üzərindən ötürülür: “Amma bu layihə də ən azı 3-4 il vaxt aparacaq. Bundan başqa, “Aztelecom”un üzərində işğaldan azad olunmuş ərazilər də var. Həmin ərazilər də internet və telefonla təmin olunmalıdır. Bunları nəzərə aldıqda, özəl sektorun dəstəyi çox vacib və qaçılmaz görünür”.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:54
Prezident Dövlət Proqramını təsdiqləyib
Bu gün, 13:54
Məhkəmə hüquq müdafiəçisi barəsində qərar verib
Dünən, 11:57
Yeni qadağa Rusiya-NATO müharibəsinə səbəb ola bilər
Dünən, 11:42
İlin ikinci Günəş tutulması baş verəcək
Dünən, 09:07
Okeanlarda 14 min ton qızıl var
15-09-2025, 15:11
Kəlbəcərə köç karvanı gedib - (Yenilənib)
15-09-2025, 13:02
Qarabağda ermənilərin gizli silah anbarları var
15-09-2025, 09:39
İlham Əliyev Xocalı rayonunun Seyidbəyli kəndində olub - Fotolar
14-09-2025, 18:40
İlham Əliyev Qırmızı Bazar, Hadrut qəsəbələri və Sos kəndinin sakinləri ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
14-09-2025, 17:39
İlham Əliyev Xankəndidə açılışlarda iştirak edib - Fotolar
14-09-2025, 15:37
İlham Əliyev Xocavəndin Qırmızı Bazar qəsəbəsində olub - Fotolar
14-09-2025, 14:57
Azərbaycan prezidenti Xocavəndin Sos kəndinə səfər edib - Fotolar
14-09-2025, 13:50
İlham Əliyev Hadrut qəsəbəsində olub - (Yenilənib) - Fotolar
14-09-2025, 13:17
Prezident Füzulidə - Qaraxanbəyli kəndinin təməli qoyulub - Fotolar
14-09-2025, 11:49
Qar və leysan yağır, çaylardan sel keçir
13-09-2025, 18:41
Xocalının Daşbulaq kəndinə ilk köç olub - (Yenilənib)
12-09-2025, 10:50
Zülfüqarov: Regiondankənar qüvvələr Ermənistana təzyiqlər göstərirlər
12-09-2025, 09:10
Güclü maqnit qasırğaları gözlənilir
12-09-2025, 00:10
Zelenski liderləri üçtərəfli sammitə çağırır
11-09-2025, 14:21
Hərbi ekspert: Polşa, Avropa və NATO müharibəyə hazır deyil
11-09-2025, 13:31
Professor: Hər iki ölkədə sülhə qarşı çıxanlar var
11-09-2025, 11:55
Su qıtlığının qarşısını almaq mümkün deyil
11-09-2025, 10:51
Beş dövlət BMT Təhlükəsizlik Şurasının təcili iclasını tələb edir
11-09-2025, 10:33
Sabah daha 4 itkin-şəhidimiz dəfn olunacaq - Siyahı
11-09-2025, 10:28
Putin Avropanı vurmağa davam edəcək
11-09-2025, 10:02
Bakının bəzi küçələrində nəqliyyatın hərəkəti məhdudlaşdırılacaq
11-09-2025, 09:46
Marsda həyat izləri aşkar ediblər
11-09-2025, 06:10
Qarabağa növbəti köç karvanları gedib - (Yenilənib)
10-09-2025, 14:28
Zülfüqarov: Rusiya ilə münasibətlərimiz əvvəlki səviyyəyə qayıtmayacaq
10-09-2025, 12:48
Zənginlərin ümumi sərvəti 6,6 trilyon dolları keçir - Siyahı
10-09-2025, 10:54
Tramp Avropanı Rusiyaya sanksiyalar tətbiq etməyə çağırır
10-09-2025, 10:19
Putin müharibəni genişləndirir, növbəti hədəf Polşadır
10-09-2025, 09:31
Güclü küləklə bağlı təhlükə xəbərdarlığı edilib
10-09-2025, 09:22
Hikmət Hacıyev ABŞ-da senatorlarla görüşüb - Fotolar
9-09-2025, 11:33
Sualtı silahlanma yarışı sürətlənir
9-09-2025, 09:10
Etibar Məmmədov aktiv siyasətə qayıda bilər
9-09-2025, 08:20
Netanyahu Qəzza əhalisini bölgəni tərk etməyə çağırır
8-09-2025, 23:20
ABŞ düşüncələrə nəzarət etməyə çalışır
8-09-2025, 16:29
Rusiya Qarabağda yaşamış ermənilərdən terrorçu qrup yaratmaq istəyir