00:17 / 29-04-2024
"Hizbullah"la İsrail arasında atışma davam edir - Ölən və yaralılar var
00:01 / 29-04-2024
Ukraynaya daha 95 milyon dollarlıq hərbi yardım ayrılıb
23:30 / 28-04-2024
Abşeronda ər 48 yaşlı arvadını öldürüb
23:14 / 28-04-2024
Antoni Blinken İlham Əliyevə zəng edib
18:14 / 28-04-2024
"Boinq" kosmosa uçacaq - Fotolar
18:00 / 28-04-2024
"Qəbələ" Azərbaycan Premyer Liqasını tərk edib
17:52 / 28-04-2024
Türkiyə səmasında insanabənzər cismlər peyda olub
17:21 / 28-04-2024
Sədərəkdə sursat partlayıb: iki nəfər həlak olub
16:57 / 28-04-2024
Göygöldə naməlum meyit tapılıb
15:02 / 28-04-2024
Bu gün magistraturalara qəbul imtahanı olub - Yenilənib
14:08 / 28-04-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
11:09 / 28-04-2024
Ukraynaya məxsus 17 PUA vurulub
08:08 / 28-04-2024
Azərbaycan cüdoçusu Avropa çempionu olub
07:56 / 28-04-2024
Ağdamda növbəti mina partlayışı olub, xəsarət alan var
22:50 / 27-04-2024
Şair-publisist Namiq Hacıheydərli vəfat edib
22:39 / 27-04-2024
Yunanıstanın baş naziri Türkiyəyə səfərə hazırlaşır
18:49 / 27-04-2024
Abşeronda qətl törədilib
18:15 / 27-04-2024
DİN: "Toplum TV”-nin əməkdaşı saxlanılmayıb"
17:09 / 27-04-2024
Hərbçilərimiz Türkiyədə beynəlxalq təlimdə iştirak edir
15:53 / 27-04-2024
Ali Məhkəmənin hakimi özünü öldürüb
14:39 / 27-04-2024
Prezident bir qrup sahibkarı təltif edib - Siyahı
13:42 / 27-04-2024
ANAMA əməkdaşı Şuşada minaya düşüb
12:45 / 27-04-2024
Laçının Sus kəndinə ilk köç olacaq - Fotolar
12:11 / 27-04-2024
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
11:59 / 27-04-2024
Dünyanın ilk süni enerji adası tikilir
10:14 / 27-04-2024
Xankəndidə silah və sursatlar aşkarlanıb
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
09:27 / 27-04-2024
Britaniyanın lüks avtomobilləri Rusiyaya daşınır
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:29 / 24-04-2024
24 Aprel - Erməni Yalanı Günüdür
13:21 / 24-04-2024
Azərbaycanda Rusiya əleyhinə ikinci cəbhə olmayacaq
09:21 / 24-04-2024
Bakıda Qırğız Kino Günləri başlayıb - Fotolar
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
09:19 / 24-04-2024
Azərbaycan Kuboku: bu gün finalçılar bəlli olacaq
13:07 / 26-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:30 / 24-04-2024
İlham Əliyevlə Sadır Japarov görüşüb, yeni sənədlər imzalanıb - (Yenilənib)
21:36 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - Fotolar
10:48 / 25-04-2024
Fatih Terimin komandası darmadağınla uduzub
14:16 / 24-04-2024
Nəzir - Akif Abbasov yazır
Şeyxülislamın müəllimi - Şeyx Qüdrət
Tarix: 12-03-2019 14:59 | Bölmə: Xəbərlər
“Alim və tələbə hər ikisi inkişaf və hidayətdə şərikdirlər”.
İmam Hadi (ə)
Ötən əsrin ortalarına qədər Azərbaycandan olan din xadimləri İslam aləminin ən böyük elmi-dini mərkəzlərinin məzunu kimi həmin elm ocaqlarının formalaşmasında böyük xidmətlər göstəriblər. Onların sırasında ictihad dərəcəsinə çatanlar, dövrünün ən nəhəng din alimlərini yetişdirənlər olub. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycandan olan İslam alimlərinin illərlə zəhmət çəkib ərsəyə gətirdikləri elmi əsərləri bu gün də, İraqın Nəcəfül-Əşrəf, İranın Məşhəd və Qum şəhərlərinin elmi-dini mərkəzlərində dərs vəsaiti kimi tədris olunur.
Sovet hakimiyyəti dini təhsil alıb hər cür çətinliklərə dözərək mənəvi dəyərləri təbliğ etməyi qarşısına məqsəd qoyan həmvətənlərmizin əksəriyyətini güllələyib, qiymətli əsərlərini yandırıb, bəzilərini uzaq Sibirin əl çatmaz, ün yetməz ərazilərinə sürgün edərək uzun illər həbsdə saxlayıb. Din alimlərindən bəziləri ömürlərini ölüm düşərgələrində başa vurublar.
Ölkəmiz ikincin dəfə müstəqillik qazandıqdan sonra dini-mənəvi sahədə əldə olunan intibah öz təzahürlərini məscid və dini təyinatlı yerlərin yenidən bərpası ilə yanaşı böyük din alimlərinin həyatının araşdırılaraq tədqiq olunması, əsərlərinin yenidən nəşr olunmasında da göstərib. Proses bu gün də davam etməkdədir.
Azərbaycanın Cənub bölgəsinin halal, zəhmətkeş adamlarının hər biri milli-mənəvi dəyərlərinə nə qədər hörmət edirlərsə, bir o qədər də, din xadimlərinin ehtiramını saxlayıb gənc nəslin nümayəndələrinə onların ibrətlə dolu həyatını daim xatırladırlar. Bütün el məclislərində hörmətlə yad olunan belə din xadimlərindən biri də, xalq arasında Şeyx Qüdrət kimi tanınan Qüdrət Ağakişi oğlu Abbasovdur. Qüdrət Abbasov 1905-ci ildə Masallı rayonu Babaser kəndində zəhmətkeş bir ailədə dünyaya göz açıb. Uşaqlıqdan dini dəyərlərə olan marağı onu ilahiyyat elmlərini öyrənməyə sövq edirdi. O, ilk ibtidai dini dərsləri atasından, daha sonra isə Mollaoba kəndindən olan Molla Mikayıldan alıb.
Şeyx Qüdrət xüsusi istedadı sayəsində ilahiyyat elmlərini dərindən mənimsəmişdi. O, gənc yaşlarından müqəddəs Qurani-Kərimi gözəl səslə təcvid qaydalarına uyğun oxuyur, fars dilində sərbəst danışırdı.
Daha sonra təhsilini dövrünün məşhur dini elmi ocaqlarından sayılan Ərdəbil şəhərindəki “Mirzə Əli Əkbər” mədrəsəsində alır. Vətənə yüksək dini biliklərlə qayıdan gənc Qüdrət qısa zamanda xalq arasında Şeyx kimi tanınmağa başlayır.
Ötən əsrin 30-cu illərində Sovet hakimiyyətinin təqibləri Şeyx Qüdrətdən də yan keçmir, onu dəfələrlə hüquq-mühafizə orqanlarına çağırıb hədələyirlər. Şeyx Qüdrət təqib və təzyiqlərə baxmayaraq İslam maarifindən əl çəkmir, ömrünün sonuna qədər mənəvi dəyərləri insanlara çatdırmağa çalışır.
Şeyx Qüdrət iki dəfə ailə qurub, ilk nikahı Nigar xanımla olub. Bu evlilikdən 2 qız övladı dünyaya gəlib. Nigar xanım dünyasını dəyişdikdən sonra Şeyx Qüdrət Suğra xanımla nikah bağlayır. Bu nikahdan isə Əhməd, Cəfər, Abdullah, Məhəmmədağa, Əbdül adlı oğlanları və 2 qız övladları doğulub.
Şeyx Qüdrət təkcə dini bilikləri xalqa çatdırmır, “Hüseyn” təxəllüsü ilə mərsiyə və qəsidələr də yazıb. Böyük islam alimi Şeyx Bəhainin (1546-1622) fiqh və şəriət məsələlərindən bəhs edən"Cameyi-Əbbasi" kitabını ilk dəfə dilimizə məhz Şeyx Qüdrət tərcümə edib və bu əsərin şərhini hazırlayıb.
Böyük din xadiminin yetişdirdiyi tələbələr də İslam aləmində yaxşı tanınırlar. Tələbələri sırasında oğlu Əhməd Abbasov böyük nüfuza malik din xadimlərindən biri idi. Hacı Əhməd uzun müddət Təzəpir məscidinin axundu olub, xarici ölkələrdə keçirilən beynəlxalq konfranslarda iştirak edib. O, 2015-ci ildə dünyasını dəyişib.
Tanınmış din xadimlərindən sayılan Hacı Mirəziz Seyidzadə də Şeyx Qüdrətin tələbələrindən idi. 10-dan çox kitabın müəllifi olan M. Seyidzadə Qafqaz Müsəlmanlar İdarəsinin Fətva şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışıb, 2014-cü ildə vəfat edib.
Şeyx Qüdrətin ən məşhur tələbəsi isə Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri, Şeyxülislam Allahşükür Paşazadədir. Məhz Şeyx Qüdrətin zəmanəti və Təzəpir məscidinin göndərişilə Allahşükür Paşazadə, Əhməd Abbasov və Mirəziz Seyidzadə Özbəkistanın Buxara şəhərindəki dakı ali dini təhsil mərkəzlərinə göndəriliblər.
Bu gün Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri, Şeyxülislam Allahşükür Paşazadənin gərgin əməyi nəticəsində Azərbaycan dövlət-din münasibətlərinin ən yaxşı dövrünü yaşayır. Qafqazın ağsaqqalı, bu bölgədə yaşayan bütün inanclı insanların önündə gedən Şeyxülislam həzrətlərinin rəhbərliyi ilə bütün dini, mənəvi dəyərlərimiz yüksək səviyyədə təbliğ olunmaqdadır. Dini lider dünyanın müxtəlif ölkələrində iştirak etdiyi nüfuzlu tədbirlərdə, dövlət başçıları ilə keçirdiyi görüşlərdə Azərbaycanın haqq səsini ucaldır.
Bu gün də öz ustadını hörmətlə xatırlayan Şeyxülislam həzrətləri çıxışlarında Şeyx Qüdrəti hörmətlə yad edir.
İslam alimi olmaq şərəfli bir məqamdır və bu məqam həqiqətən Allah- Təalanın ucaltdğı kəslərə şamil edilir. Bu məqama yalnız həqiqətən Allahın razılığını qazanmaq üçün elm tələb etmək yolunda nəfsi istəklərini tərk edərək ixlasla, səmimiyyətlə, illərini sərf edən, öyrəndikləri elmi ilk öncə öz əməlləri ilə zahir edən, sonra buna ən düzgün yolla insanlara çatdıran, çətinliklərə səbrlə sinə gərən ən şərəfli insanlar nail olurlar.
Böyük məqama sahib olan Şeyx Qüdrət 1975-ci ildə vəfat etməsinə baxmayaraq bu günə qədər unudulmur, xalq arasında onun əziz xatirəsi hörmətlə yad olunur.
Samid Quliyev,
İlahiyyatçı alim, AJB-nin üzvü
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-03-2019 14:59 | Bölmə: Xəbərlər
“Alim və tələbə hər ikisi inkişaf və hidayətdə şərikdirlər”.
İmam Hadi (ə)
Ötən əsrin ortalarına qədər Azərbaycandan olan din xadimləri İslam aləminin ən böyük elmi-dini mərkəzlərinin məzunu kimi həmin elm ocaqlarının formalaşmasında böyük xidmətlər göstəriblər. Onların sırasında ictihad dərəcəsinə çatanlar, dövrünün ən nəhəng din alimlərini yetişdirənlər olub. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycandan olan İslam alimlərinin illərlə zəhmət çəkib ərsəyə gətirdikləri elmi əsərləri bu gün də, İraqın Nəcəfül-Əşrəf, İranın Məşhəd və Qum şəhərlərinin elmi-dini mərkəzlərində dərs vəsaiti kimi tədris olunur.
Sovet hakimiyyəti dini təhsil alıb hər cür çətinliklərə dözərək mənəvi dəyərləri təbliğ etməyi qarşısına məqsəd qoyan həmvətənlərmizin əksəriyyətini güllələyib, qiymətli əsərlərini yandırıb, bəzilərini uzaq Sibirin əl çatmaz, ün yetməz ərazilərinə sürgün edərək uzun illər həbsdə saxlayıb. Din alimlərindən bəziləri ömürlərini ölüm düşərgələrində başa vurublar.
Ölkəmiz ikincin dəfə müstəqillik qazandıqdan sonra dini-mənəvi sahədə əldə olunan intibah öz təzahürlərini məscid və dini təyinatlı yerlərin yenidən bərpası ilə yanaşı böyük din alimlərinin həyatının araşdırılaraq tədqiq olunması, əsərlərinin yenidən nəşr olunmasında da göstərib. Proses bu gün də davam etməkdədir.
Azərbaycanın Cənub bölgəsinin halal, zəhmətkeş adamlarının hər biri milli-mənəvi dəyərlərinə nə qədər hörmət edirlərsə, bir o qədər də, din xadimlərinin ehtiramını saxlayıb gənc nəslin nümayəndələrinə onların ibrətlə dolu həyatını daim xatırladırlar. Bütün el məclislərində hörmətlə yad olunan belə din xadimlərindən biri də, xalq arasında Şeyx Qüdrət kimi tanınan Qüdrət Ağakişi oğlu Abbasovdur. Qüdrət Abbasov 1905-ci ildə Masallı rayonu Babaser kəndində zəhmətkeş bir ailədə dünyaya göz açıb. Uşaqlıqdan dini dəyərlərə olan marağı onu ilahiyyat elmlərini öyrənməyə sövq edirdi. O, ilk ibtidai dini dərsləri atasından, daha sonra isə Mollaoba kəndindən olan Molla Mikayıldan alıb.
Şeyx Qüdrət xüsusi istedadı sayəsində ilahiyyat elmlərini dərindən mənimsəmişdi. O, gənc yaşlarından müqəddəs Qurani-Kərimi gözəl səslə təcvid qaydalarına uyğun oxuyur, fars dilində sərbəst danışırdı.
Daha sonra təhsilini dövrünün məşhur dini elmi ocaqlarından sayılan Ərdəbil şəhərindəki “Mirzə Əli Əkbər” mədrəsəsində alır. Vətənə yüksək dini biliklərlə qayıdan gənc Qüdrət qısa zamanda xalq arasında Şeyx kimi tanınmağa başlayır.
Ötən əsrin 30-cu illərində Sovet hakimiyyətinin təqibləri Şeyx Qüdrətdən də yan keçmir, onu dəfələrlə hüquq-mühafizə orqanlarına çağırıb hədələyirlər. Şeyx Qüdrət təqib və təzyiqlərə baxmayaraq İslam maarifindən əl çəkmir, ömrünün sonuna qədər mənəvi dəyərləri insanlara çatdırmağa çalışır.
Şeyx Qüdrət iki dəfə ailə qurub, ilk nikahı Nigar xanımla olub. Bu evlilikdən 2 qız övladı dünyaya gəlib. Nigar xanım dünyasını dəyişdikdən sonra Şeyx Qüdrət Suğra xanımla nikah bağlayır. Bu nikahdan isə Əhməd, Cəfər, Abdullah, Məhəmmədağa, Əbdül adlı oğlanları və 2 qız övladları doğulub.
Şeyx Qüdrət təkcə dini bilikləri xalqa çatdırmır, “Hüseyn” təxəllüsü ilə mərsiyə və qəsidələr də yazıb. Böyük islam alimi Şeyx Bəhainin (1546-1622) fiqh və şəriət məsələlərindən bəhs edən"Cameyi-Əbbasi" kitabını ilk dəfə dilimizə məhz Şeyx Qüdrət tərcümə edib və bu əsərin şərhini hazırlayıb.
Böyük din xadiminin yetişdirdiyi tələbələr də İslam aləmində yaxşı tanınırlar. Tələbələri sırasında oğlu Əhməd Abbasov böyük nüfuza malik din xadimlərindən biri idi. Hacı Əhməd uzun müddət Təzəpir məscidinin axundu olub, xarici ölkələrdə keçirilən beynəlxalq konfranslarda iştirak edib. O, 2015-ci ildə dünyasını dəyişib.
Tanınmış din xadimlərindən sayılan Hacı Mirəziz Seyidzadə də Şeyx Qüdrətin tələbələrindən idi. 10-dan çox kitabın müəllifi olan M. Seyidzadə Qafqaz Müsəlmanlar İdarəsinin Fətva şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışıb, 2014-cü ildə vəfat edib.
Şeyx Qüdrətin ən məşhur tələbəsi isə Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri, Şeyxülislam Allahşükür Paşazadədir. Məhz Şeyx Qüdrətin zəmanəti və Təzəpir məscidinin göndərişilə Allahşükür Paşazadə, Əhməd Abbasov və Mirəziz Seyidzadə Özbəkistanın Buxara şəhərindəki dakı ali dini təhsil mərkəzlərinə göndəriliblər.
Bu gün Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri, Şeyxülislam Allahşükür Paşazadənin gərgin əməyi nəticəsində Azərbaycan dövlət-din münasibətlərinin ən yaxşı dövrünü yaşayır. Qafqazın ağsaqqalı, bu bölgədə yaşayan bütün inanclı insanların önündə gedən Şeyxülislam həzrətlərinin rəhbərliyi ilə bütün dini, mənəvi dəyərlərimiz yüksək səviyyədə təbliğ olunmaqdadır. Dini lider dünyanın müxtəlif ölkələrində iştirak etdiyi nüfuzlu tədbirlərdə, dövlət başçıları ilə keçirdiyi görüşlərdə Azərbaycanın haqq səsini ucaldır.
Bu gün də öz ustadını hörmətlə xatırlayan Şeyxülislam həzrətləri çıxışlarında Şeyx Qüdrəti hörmətlə yad edir.
İslam alimi olmaq şərəfli bir məqamdır və bu məqam həqiqətən Allah- Təalanın ucaltdğı kəslərə şamil edilir. Bu məqama yalnız həqiqətən Allahın razılığını qazanmaq üçün elm tələb etmək yolunda nəfsi istəklərini tərk edərək ixlasla, səmimiyyətlə, illərini sərf edən, öyrəndikləri elmi ilk öncə öz əməlləri ilə zahir edən, sonra buna ən düzgün yolla insanlara çatdıran, çətinliklərə səbrlə sinə gərən ən şərəfli insanlar nail olurlar.
Böyük məqama sahib olan Şeyx Qüdrət 1975-ci ildə vəfat etməsinə baxmayaraq bu günə qədər unudulmur, xalq arasında onun əziz xatirəsi hörmətlə yad olunur.
Samid Quliyev,
İlahiyyatçı alim, AJB-nin üzvü
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 00:01
Ukraynaya daha 95 milyon dollarlıq hərbi yardım ayrılıb
Dünən, 23:30
Abşeronda ər 48 yaşlı arvadını öldürüb
Dünən, 11:09
Ukraynaya məxsus 17 PUA vurulub
27-04-2024, 18:49
Abşeronda qətl törədilib
27-04-2024, 18:15
DİN: "Toplum TV”-nin əməkdaşı saxlanılmayıb"
27-04-2024, 17:09
Hərbçilərimiz Türkiyədə beynəlxalq təlimdə iştirak edir
27-04-2024, 15:53
Ali Məhkəmənin hakimi özünü öldürüb
27-04-2024, 12:45
Laçının Sus kəndinə ilk köç olacaq - Fotolar
27-04-2024, 10:14
Xankəndidə silah və sursatlar aşkarlanıb
26-04-2024, 18:08
Erməni deputatlar saxlanılıb
26-04-2024, 11:05
Ən yaşlı albatros "aktiv görüş" rejiminə keçib
26-04-2024, 09:51
"Yeni Klinika"nın mühafizə rəisi saxlanııb
26-04-2024, 09:27
Keçmiş icra başçısı mülk davasına başlayıb
26-04-2024, 08:47
Bayden Trampın məhkəməsini izləməyə vaxt tapmır
26-04-2024, 08:26
Ruslar ABŞ-a məxsus "Patriot" sistemini oğurlayır
26-04-2024, 07:32
Yəhudi qızın portreti 30 milyon avroya satılıb - Fotolar
25-04-2024, 18:02
Naxçıvanda fond sədri vəzifədən çıxarılıb
25-04-2024, 17:25
Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə edilib - Fotolar
25-04-2024, 14:29
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır
25-04-2024, 12:39
Gəncədə 32 yaşlı kişi bıçaqlanıb
25-04-2024, 12:25
Bakıda üç məktəbin direktoru cəzalandırılıb
25-04-2024, 11:03
İordan çayının qərb sahilində gərginlik böyüyür
25-04-2024, 09:52
Xankəndidə yenə silah-sursat tapılıb
25-04-2024, 07:39
Tramp: “Bayden yəhudilərə nifrət edir”
25-04-2024, 07:34
Fransızların ardınca amerikalılar...
24-04-2024, 19:16
“Su-35”-lər "Patriot"-u aldada bilir
24-04-2024, 17:04
Keçmiş nazirin meyiti tapılıb
24-04-2024, 16:26
Sabiq icra başçısının növbəti məhkəməsi keçirilib
24-04-2024, 15:26
Borrell: "İranla diplomatik münasibətləri kəsmək olmaz"
24-04-2024, 14:30
Şuşaya ilkin mərhələdə 50 ailə köçürüləcək
24-04-2024, 13:00
Prezident generalı təltif edib - Sərəncam
24-04-2024, 10:23
Xankəndidə yenə silah-sursat tapılıb
24-04-2024, 08:46
Qəbiristanlıqda rəqsə görə 18 sutka cəza verilib
24-04-2024, 08:37
Narkotikə görə daha 4 nəfər həbs edilib - Fotolar
24-04-2024, 08:23
Pekin taykonavtların adını açıqlayıb
24-04-2024, 08:20
Argentina iranlı nazirin həbsini tələb edir
24-04-2024, 08:11
ABŞ Senatı xarici yardım paketini təsdiqləyib
24-04-2024, 00:08
Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək
23-04-2024, 23:09
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
23-04-2024, 18:05
Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib
23-04-2024, 16:14
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
23-04-2024, 14:37
Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
23-04-2024, 12:11
Əliyev Zelenskini COP29-a dəvət edib
23-04-2024, 11:10
Məhkəmə Əvəz Zeynallı ilə bağlı qərar verib
23-04-2024, 10:04
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
23-04-2024, 09:54
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
23-04-2024, 00:05
Abramoviç yeni futbol klubunu Avropanın ən yaxşısı edəcək
22-04-2024, 23:33
Sülhməramlılar Qarabağdan Ermənistana gedir
22-04-2024, 21:32
Ruslar Xarkovdakı teleqülləni dağıdıb - Foto