Xaliq Fərzəliyev: “Atam qəhrəman kimi Qazaxıstanda da çox tanınır” - Müsahibə
Tarix: 11-04-2024 00:49 | Bölmə: Müsahibə / Slayd
Xaliq Fərzəliyev: “Atam qəhrəman kimi Qazaxıstanda da çox tanınır”

Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib

Pəhlivan Fərzəliyev Birinci Qarabağ Müharibəsində göstərdiyi igidliklərə görə ölümündən sonra Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adına (8.10.1992-ci ildə) layiq görülüb.

Xatırladaq ki, Pəhlivan Əhliman oğlu Fərzəliyev 1958-ci ildə, sentyabrın 27-də Füzuli rayonunun Qobu Dilağarda kəndində anadan olub. Milli Ordu sıralarında döyüşən və BTR-in ekipaj komandiri təyin olunan polis baş leytenantı P. Fərzəliyevin taqımı qəhrəmanlıq göstərərək Füzulinin keçmiş Dağlıq Qarabağla həmsərhəd kəndlərinin qorunmasında böyük şücaət göstərib. Məhz onun şücaəti nəticəsində Xələfşə kəndində bir erməni bölüyü və düşmənin hərbi texnikaları məhv edilib.

P. Fərzəliyev Füzuli Rayon Polis Şöbəsinin inspektoru vəzifəsində işləyib və rayonda PPX-nın üçüncü tağımına rəhbərlik edib. Cəsurluğu və qorxmazlığı ilə tanınıb. 1991-ci ilin payız döyüşlərində P. Fərzəliyev ekipaj komandiri kimi fərqlənib. 1992-ci ilin 11 aprelində Qacar kəndi uğrunda növbəti döyüş taqım komandiri üçün son savaş olub.

Reyting.az-ın həmsöhbəti Milli Qəhrəmanın böyük oğlu Xaliq Fərzəliyevdir:

- Atam, polis baş leytenantı Pəhlivan Fərzəliyev 1990-cı ilin yanvarın 20-də Sovet ordusu tərəfindən törədilən faciədən sonra elə həmin illərdə vətəninə dayaq durmaqdan ötrü illərlə öz ailəsi ilə birlikdə yaşadığı, işlədiyi Qazaxıstandan Azərbaycana gəlib. Birinci Qarabağ Savaşı başlayan kimi könüllü olaraq, zabit təcrübəsini vətən uğrunda vuruşanlarla, Azərbaycan Milli Ordusu ilə bölüşməkdən ötrü müharibəyə yollanıb. O vaxt mənim 7 yaşım var idi. Demək olar, atamı nadir hallarda, bəzən gecələr evə gələndə görərdim. O, doğma ata-baba yurdu Füzuli rayonunun müdafiəsi uğrunda iki il savaşıb. 1992-ci ildə atam döyüşdə qəhrəmancasına şəhid olanda valideynlərimin böyük oğul övladı kimi mənim 9 yaşım var idi. Buna görə də nə xatirə varsa, nə görmüşəmsə, yaddaşıma qırıq-qırıq həkk olunub.

Mən atam barədə kənd camaatının söhbətlərindən, qohum-əqrəbanın dediklərindən, bir də atam haqqında kitablarda yazılanlardan daha çox şey öyrənmişəm. Bütün bunların sayəsində məndə atam barədə müəyyən mənada dolğun təəssürat yaranıb.

- Atanız müharibədən öncə qürbət ölkədə yaşayıb, Qazaxıstanda polis zabiti olub...

- Biz ailəlikcə Qazaxıstanda yaşamışıq. Atam Azərbaycanda təhsilini başa vurduqdan sonra Orenburq (Rusiya) Politexnik İnstitutuna qəbul olunub. Sonradan ailəsi ilə birlikdə Qazaxıstanın Aktyubinsk şəhərində yaşayıb və həmin şəhərdə polis baş leytenantı kimi xidmətdə olub.

- Atanızın Qazaxıstandakı dostları ilə əlaqəniz varmı?

- Sıx əlaqəm yoxdur. Ancaq atamın orada çalışdığı dövrlərdə əhali arasında qazandığı böyük ehtiram və unudulmaz xətir-hörmətin şahidiyəm, çünki bütün bunları öz gözlərimlə görmüşəm.



Hələ 10 il öncə mən Qazaxıstanda qonaq olanda, orada yaşayan azərbaycanlılarla yanaşı digər millətlərin nümayəndələri ilə də ünsiyyət quranda onlar atam haqqında coşquyla, səmimi şəkildə təəssüratlarını bölüşürdülər. Mən onlar üçün doğma bir şəxs, yəni "Bizim Pəhlivanın oğlu" idim.

Atam Milli Qəhrəman kimi, bəlkə də Azərbaycandan daha çox Qazaxıstanda tanınır. Axı atam orada həm də çempion kimi ad-san çıxarmışdı. Qazaxlar polis zabiti Pəhlivan Fərzəliyevi həm də sərbəst güləş və ağırlıqqaldırma üzrə dəfələrlə çempion olmuş, birincilik uğrunda yarışlarda önə çıxmış məhşur bir idmançı kimi də xatırlayırlar. Bir sözlə, atam Qazaxıstanın, bu ölkənin, bu xalqın sevimli idmançısı kimi tanınmaqla yanaşı, həm də bir polis zabiti kimi seçilib.

Bir hadisəni də danışım...

Bir müddət əvvəl Qazaxıstana dəvət olunmuşdum. Məlum oldu ki, bu ərəfədə iki tədbir olacaq və mən hər iki tədbirdə iştirak etməliyəm. İlk tədbir Yeni illə bağlı əyləncəli xarakter daşıyırdı. İkinci tədbir isə Xocalı soyqırımına həsr olunmuşdu. Mən dəvət aldığım hər iki tədbirdə iştirak etdim. Deməli, restoranda Yeni il şənliyi ilə bağlı bayram tədbiri keçirilirdi, mənə də söz verdilər. Çox yaddaqalan bir məqam idi. Təsəvvür edin ki, mən dayımın qonağı kimi uzun bir təbrik nitqi söyləyirəm və həm də dinlənilmədiyimi hiss edirəm, elə bu zaman mikrofona dedim: "Mən Pəhlivan Fərzəliyevin oğluyam". Bu zaman sanki zal çalxalandı, hamı ayağa qalxdı və uzun sürən gürultulu alqışlarla məni salamladılar. Və bir daha əmin oldum ki, Qazaxıstanda da atamı öz qəhrəmanı hesab edən çoxsaylı insan var.

Qazaxıstanda olduğum müddətdə dövlət qulluqçuları, müxtəlif təbəqələrin adamları mənə zəng edir, isti münasibət qurmaqla atamı unutmadıqlarını bildirirdilər.

- Azərbaycanın dar günündə vətəninin, el-obasının köməyinə gələn, Füzuli rayonu uğrunda döyüşlərdə işğalçı ermənilərə qan uddurub şücaət göstərən, düşmənlə savaşda şəhidlik məqamına ucalan Pəhlivan Fərzəliyevin ölümündən sonra üç övladı atasız qaldı. Sözsüz ki, hər bir uşaq üçün ata itkisi çox ağır olur. Atasız günləriniz, illəriniz necə keçirdi, qayğılarınızı kimlərlə bölüşürdünüz?

- Atamdan sonra çətin və qayğılı günlərimiz başladı. Bayaq dediyim kimi, mənim 9 yaşım vardı, ikinci sinifdə oxuyurdum. Bacım və qardaşım məndən kiçik idi. Anam isə 28 yaşında... Təsəvvür edin, atasız qalan uşaqları böyütməkdən ötrü anam necə əzab-əziyyətlərə qatlaşıb. Amma vaxt ötdü, çətinliklə olsa da, anam bizi böyütdü.



Atam şəhadətə qovuşandan sonra bizim ailəyə də arxa-dayaq durdular. Ailənin üç arxası var idi: Göydə Allah, Yerdə anam, bir də dövlətimiz!

Ətrafımızda dərdimizi, mənəvi və maddi problemlərimizi bölüşə biləcəyimiz elə də çox insan yox idi. Ancaq yenə də ən böyük qayğını dövlətimizdən gördük. Həmin illər ulu öndər Heydər Əliyev hakimiyyətdə idi və dövlət tərəfindən şəhid ailələrinə xüsusi diqqət, qayğı var idi.

Yeri gəlmişkən, onu da qeyd edim ki, Azərbaycan prezidenti, qalib ali komandan İlham Əliyevin diqqəti sayəsində həmin qayğı bu gün də davam edir. Şəhid övladı və Azərbaycanın Milli Qəhrəmanının oğlu kimi indi mənim 40 yaşım olsa da, yenə Azərbaycanın vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın dəstəyini hiss edirəm.

- İllər ötüb, indi qırx yaşınız var, qəhrəman atanızın şəhadətindən sonra atasızlığın nisgili qismən toxtaqlığa çevrilibmi?

- Yaşın nə fərqi var ki?.. Mən də atayam, amma atamın yanımda olmasını istərdim. Düzdür, atamdan sonra həyat durmadı. Biz böyüdük, təhsil aldıq, peşə sahibi olduq, amma adam hansı yaşda olmasına baxmayaraq, atasız olanda özünü arxasız hiss edir.

Atam fiziki baxımdan çox qüvvətli, həm də polad ürəkli bir kişi idi, ancaq belə bir möhkəm adam televizorda Bakıdakı qanlı yanvarla bağlı kadrlara baxanda hönkür-hönkür ağlayırdı. Elə həmin axşam atamın təkidi ilə qohum-əqrəba, dost-tanış bizə yığışıb qərara gəldilər ki, vətənin belə ağır, dar günündə qıraqda sakit oturmaq olmaz, mütləq Azərbaycana dönmək lazımdır. O vaxt çox adam vətənə qayıtdı, onlardan biri də atam idi.

- 11 aprel atanızın şəhid olduğu gündür. İldönümü qeyd ediləcəkmi?

- İldönümü aprelin 9-da Füzuli rayonunun Horadiz şəhərindəki Milli Qəhrəmanlar Parkında qeyd edildi. Tədbirə rayonun icra başçısı Alı Alıyevin dəvəti ilə getmişdim. Tədbirin təşkilinə görə hər kəsə öz təşəkkürümü bildirirəm.

- Azərbaycan dövlətinin iradəsi, əzmi və Azərbaycan Ordusunun qəhrəmanlığının nəticəsində Qarabağ erməni işğalından azad edildi. Bu gün atanızın doğulduğu Qobu Dilağarda kəndi də, qəhrəmanlıq göstərib uğrunda döyüşdüyü,yaralandığı Xəzəz dağı da, şəhid olduğu Qacar kəndi də azaddır. O yerləri gedib gördünüzmü?

- 44 günlük müharibə ərzində mən də könüllü kimi bu savaşda iştirak etmək istəyirdim, təəssüf ki, bəzi səbəblərdən arzum həyata keçmədi. Bununla belə, mən arxa cəbhədə bekar durmadım, ictimai fəallıq göstərib büdcəmə uyğun olaraq maddi dəstəyimi əsirgəmədim. Bütün bunları, bir vətəndaş kimi dövlətimizə və ordumuza mənəvi borcum bilirdim.

Mən həm də ictimai fəaliyyətimə görə iki dəfə fərqlənmə diplomu ilə təltif edilmişəm.

O ki qaldı ata yurdumu ziyarətimə, bu da mənə qismət oldu. 44 günlük savaş vaxtı SOCAR-da işləyirdim. Məzuniyyət götürdüm, cəbhə bölgəsinə yollandım. Həmin vaxt gərgin döyüşlər gedirdi, sərbəst hərəkət etmək təhlükəli və çətin idi. Bununla belə, iki gün Füzuli rayonu ərazisində oldum. Ayaq üstə rahatlıqla gəzmək mümkün deyildi, lakin cəhd edib şiddətli döyüş gedə-gedə əvvəlcə atamın şəhid olduğu Xəzəz dağına getdim, daha sonra isə dəfn olunduğu Qobu Dilağarda kəndinin qəbirstanlığını ziyarət etdim və yoldaşlarımla Azərbaycanla Türkiyənin bayraqlarını o yerlərdə dalğalandırdıq.

- Ailə üzvləriniz arasında Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Pəhlivan Fərzəliyevin adını daşıyan varmı?

- Böyük oğlum atamın adını qoymuşam. Atam şəhid olanda uşaq olsam da, əhd eləmişdim ki, böyüyüb evlənsəm və oğlum olsa, ona qəhrəman atamın adını qoyacağam. Allah bunu bizə qismət elədi.

Pəhlivan indi 11-ci sinif şagirdidir, dərslərində yüksək nəticələr əldə edib. Oxumağa həvəslidir və bu il ali məktəbə qəbul olmaq istəyir. Ən böyük arzusu qardaş Türkiyədə təhsil almaqdır. Güman edirəm ki, Pəhlivan öz arzusuna çatacaq və babası kimi Vətənini sevəcək.





Oqtay QORÇU
Reyting.az





Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}