00:05 / 22-04-2025
Azərbaycan səfirliyinin əməkdaşları Litvada qəza törədib - Fotolar
23:53 / 21-04-2025
Zelenski: "Üç ölkə ilə birlikdə müharibəyə son qoymağın yollarını müzakirə edəcəyik"
22:28 / 21-04-2025
Sahibə Qafarova aktyoru beynəlxalq əlaqələr sektorunun müdiri təyin edib
22:21 / 21-04-2025
İcra başçısının birinci müavini dəyişib
20:43 / 21-04-2025
Qukasyan: Xankəndidə Xocalıdan gətirilmiş yüzlərlə azərbaycanlı var idi (Yenilənib) - Fotolar
20:31 / 21-04-2025
İlham Əliyev "Sinxua" agentliyinə müsahibə verib
20:25 / 21-04-2025
Sumqayıtdakı fabrikdə kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
20:08 / 21-04-2025
Dəm qazından daha bir nəfər ölüb
18:51 / 21-04-2025
Leysan yağacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
18:21 / 21-04-2025
Oman sultanı Rusiyaya rəsmi səfərə gəlib
18:04 / 21-04-2025
Orxan Fikrətoğlu yüksək vəzifəyə təyinat alıb
16:58 / 21-04-2025
Professor: Dünyanı iqtisadi zəlzələ gözləyir
16:51 / 21-04-2025
İkinci Dünya müharibəsi veteranlarına birdəfəlik maddi yardım veriləcək - Sərəncam
16:47 / 21-04-2025
Sənaye Parkının ərazisi genişləndiriləcək
16:24 / 21-04-2025
Putin İranla strateji tərəfdaşlıq sazişini təsdiqləyib
15:51 / 21-04-2025
Narkotik satışına qarşı əməliyyat keçirilib - Foto
15:44 / 21-04-2025
Papaya görə futbol oyunları təxirə salınıb
15:14 / 21-04-2025
Yeni rəng kəşf olunub - Fotolar
14:32 / 21-04-2025
Azərbaycan prezidenti Roma Papasının vəfatı ilə bağlı başsağlığı verib
14:10 / 21-04-2025
Putinin vasitəçiliyi İran və İsrailə sərf edirmi?
14:09 / 21-04-2025
Azərbaycan Özbəkistanın axtardığı şəxsi ekstradisiya edib
13:56 / 21-04-2025
Bakının mərkəzində anbar yanıb - (Yenilənib)
13:22 / 21-04-2025
Xalq yazıçısı Anarın əsəri səhnələşdirilib
13:16 / 21-04-2025
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
13:07 / 21-04-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
13:04 / 21-04-2025
Leyla Əliyeva Nguyen Dinh Chieu orta məktəbində olub - Fotolar
12:51 / 21-04-2025
Ödəmə terminallarından pul oğurlayan üç nəfər tutulub
12:39 / 21-04-2025
Dünya bazarı: neft niyə ucuzlaşır?
12:31 / 21-04-2025
Rusiya “Pasxa atəşkəsi”nin sona çatdığını bəyan edib
12:29 / 21-04-2025
"Kürd Elnur" ləqəbli şəxsə hökm oxunub
17:45 / 18-04-2025

14:08 / 17-04-2025

08:43 / 18-04-2025

01:00 / 18-04-2025

08:52 / 18-04-2025

20:35 / 18-04-2025

10:28 / 17-04-2025

11:27 / 17-04-2025

00:45 / 18-04-2025

00:06 / 19-04-2025

23:09 / 17-04-2025

18:05 / 17-04-2025

Vüsal Qasımlı: “Neft qiymətlərinin azalmasının dövlət büdcəsinə birbaşa təsiri cüzidir”
Tarix: 10-03-2020 15:51 | Bölmə: İqtisadiyyat

"Neft qiymətlərinin azalmasının dövlət büdcəsinə birbaşa təsiri cüzidir. Çünki Dövlət Neft Fondundan dövlət büdcəsinə transfertin yuxarı həddi 11,350 milyard manat səviyyəsində proqnozlaşdırılır ki, bu vəsaitin büdcəyə verilməsində heç bir problem ola bilməz".
Bunu "Report"a həftənin əvvəlində dünya bazarlarında neft qiymətlərinin hər barelə görə hətta texniki də olsa, 30 ABŞ dollara qədər enməsi və sonradan qismən sabitləşməsinin Azərbaycan iqtisadiyyatına mümkün təsirlərini Azərbaycan Respublikası İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlı şərh edərkən bildirib.
Onun sözlərinə görə, Dövlət Neft Fondundan büdcəyə bu ilki transfert həcmi Fondun ehtiyatlarının cəmi 15 faizini təşkil edir: "Yəni Dövlət Neft Fondunun bundan sonrakı gəlirlərini nəzərə almasaq belə, bu həddə transferti həyata keçirmək üçün 7 il imkanımız var. Hansı ki, Dövlət Neft Fondu gələcək gəlirləri ilə birlikdə Azərbaycan xalqına onilliklərlə xidmət edəcək. Dövlət büdcəsi ilə yanaşı Dövlət Sosial Müdafiəsi Fondu və İşsizlikdən Sığorta Fondunun büdcələrinin də dayanıqlılığı təmin olunub.
Bu ilin ilk iki ayında vergi orqanları proqnozdan 180 milyon manat, gömrük orqanları isə 70 milyon manat daha çox büdcə daxilolmasını təmin ediblər. Bu fakt onu göstərir ki, əvvəlki illərdə aparılan islahatlar, kölgə iqtisadiyyatının daralması, vergi-gömrük administrasiyasının təkmilləşdirilməsi və qeyri-neft sektorunun inkişafı öz töhfəsini verir. Bu il proqnozlara görə dövlət büdcəsinin gəlirlərinin 56,1 faizini qeyri-neft sektoru təmin edəcək. Dövlət büdcəsi gəlirlərinin 83,9 faizini Dövlət Neft Fondundan transfert təşkil edir, bundan başqa 2,180 milyard manatı da vergi orqanlarının xətti ilə neft sektorundan daxilolmalar təşkil edir. Belə ki, SOCAR-ın büdcə ödənişləri bu il 1,450 milyard manat proqnozlaşdırılır".
V.Qasımlı qeyd edib ki, SOCAR özü daha çox daxili bazara məhsul çıxardığından xarici bazarlarda neft qiymətlərinin volatilliyinin bu proqnoza təsiri az olacaq: "Bu il Hasilatın Pay Bölgüsü sazişlərindən mənfəət vergisi 730 milyon manat nəzərdə tutulur ki, neft qiymətlərinin azalmasının bu maddəyə təsiri daha çox ola bilər. Azərbaycan höküməti əvvəlcədən bu riskləri hesablamışdır. Neftin bir barelinin satış qiyməti 40 ABŞ dollarına enərsə, dövlət büdcəsinin gəlirləri proqnozla müqayisədə cəmi 1,6 faiz azala bilər ki, bu azalmanın da 1,3 faizi birbaşa neft-qaz sektorundan olan gəlirlərin azalması, 0,3 faizi isə neftin qiymətindəki azalmanın dolayı yolla qeyri neft-qaz sektoruna təsirləri nəticəsində ola bilər.
Etiraf edək ki, neftin ucuzlaşmasının icmal büdcəmizdə təsiri daha böyük ola bilər. Cari əməliyyatlar hesabımızda isə tarazlığı neftin qiymətinin hər barel üçün 40-45 ABŞ dolları həddində qorumağı bacara bilərik. Kommersiya banklarının məcmu xarici aktivləri 7,1 milyard manat və xarici öhdəlikləri 1,6 milyard manat olmaqla, xalis xarici aktivləri 5,2 milyard manat təşkil edir".
Mərkəzin icraçı direktoru hesab edir ki, ölkənin kommersiya banklarının balansı müsbət zonadadır ki, bu da xarici şoklara qarşı bank sektorunu daha dözümlü edir: "Adətən belə vəziyyətlərdə dollarlaşmanın güclənməsi ehtimalı narahatlıq doğurur. Lakin Azərbaycanda indiki halda onsuz da dollarlaşma səviyyəsi yüksəkdir. Depozitlərdə dollarlaşma səviyyəsi hazırda 55 faiz təşkil edir, hansı ki, 2015-ci ilin əvvəlində - devalvasiyalardan qabaq bu göstərici 37 faiz idi. Deməli, 5 il əvvələ nisbətən depozitlərin dollarlaşması təziyiqi üzrə potensial 1,5 dəfə azalıb. Əmanətlərin tam sığortlanması və manatla depozitlərin daha yüksək faizi də bazar üçün sakitləşdirici haldır. Kredit portfelində də xarici valyutanın xüsusi çəkisi 1/3-ə bərabərdi. Bu halda əhali və biznes özünü daha sakit aparır, banklarda valyuta satışı əvvəlki qaydasında gedir, manatın məzənnəsi sabitdir. Ajiotaj və panika yoxdur".
Onun sözlərinə görə, bu gün Mərkəzi Bank tərəfindən 14 gün müddətinə vəsaitlərin cəlb edilməsi üzrə keçirilmiş depozit hərracında tələb 268 milyon manat, hərracın nəticəsində bağlanılmış depozit əqdləri üzrə orta ölçülmüş faiz dərəcəsi isə 5,51% təşkil edib: "Əgər manatla ifadə olunan depozitə 5,51 faizlə tələb varsa, deməli, bank sektorunda heç bir panika yoxdur. Eyni zamanda bu gün Mərkəzi Bankda Dövlət Neft Fondunun da iştirakı ilə keçirilmiş valyuta hərracında 323,2 milyon ABŞ dolları məbləğində tələb və bankların nağd valyutaya olan tələbləri tam təmin olunub.
Bütün bunlar neftin texniki olaraq 30 ABŞ dollara qədər ucuzlaşması fonunda baş verdi. Əhalinin, biznesin və bankların belə soyuqqanlı davranışları təqdirəlayiqdir. Deməli, biz neftin aşağı qiymətlərinə lazımi immuniteti qazanmışıq. Bir sözlə, Azərbaycanda hökümət, biznes və əhali neftin aşağı qiymətlərinə həm 2015-ci ildəkinə nisbətən, həm də resursla zəngin digər region ölkələrilə müqayisədə daha yaxşı hazırlaşıblar. Bir də ki, neftin qiymətinin uzun müddət aşağı həddə qalması bazarın əsas oyunçularından – Səudiyyə Ərəbistanı, Rusiya və ABŞ-ın heç birinin maraqlarına uyğun deyil. Sadəcə, koronavirus səbəbilə neftə olan tələbatın azalması, eyni zamanda bazar payları uğrunda mübarizəyə görə də təklifin artması indiki müvəqqəti situasiyanı yaradıb. Bütün hallarda Azərbaycan hökuməti riskləri hesablayaraq, adekvat addımlar atacaq".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 10-03-2020 15:51 | Bölmə: İqtisadiyyat

"Neft qiymətlərinin azalmasının dövlət büdcəsinə birbaşa təsiri cüzidir. Çünki Dövlət Neft Fondundan dövlət büdcəsinə transfertin yuxarı həddi 11,350 milyard manat səviyyəsində proqnozlaşdırılır ki, bu vəsaitin büdcəyə verilməsində heç bir problem ola bilməz".
Bunu "Report"a həftənin əvvəlində dünya bazarlarında neft qiymətlərinin hər barelə görə hətta texniki də olsa, 30 ABŞ dollara qədər enməsi və sonradan qismən sabitləşməsinin Azərbaycan iqtisadiyyatına mümkün təsirlərini Azərbaycan Respublikası İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlı şərh edərkən bildirib.
Onun sözlərinə görə, Dövlət Neft Fondundan büdcəyə bu ilki transfert həcmi Fondun ehtiyatlarının cəmi 15 faizini təşkil edir: "Yəni Dövlət Neft Fondunun bundan sonrakı gəlirlərini nəzərə almasaq belə, bu həddə transferti həyata keçirmək üçün 7 il imkanımız var. Hansı ki, Dövlət Neft Fondu gələcək gəlirləri ilə birlikdə Azərbaycan xalqına onilliklərlə xidmət edəcək. Dövlət büdcəsi ilə yanaşı Dövlət Sosial Müdafiəsi Fondu və İşsizlikdən Sığorta Fondunun büdcələrinin də dayanıqlılığı təmin olunub.
Bu ilin ilk iki ayında vergi orqanları proqnozdan 180 milyon manat, gömrük orqanları isə 70 milyon manat daha çox büdcə daxilolmasını təmin ediblər. Bu fakt onu göstərir ki, əvvəlki illərdə aparılan islahatlar, kölgə iqtisadiyyatının daralması, vergi-gömrük administrasiyasının təkmilləşdirilməsi və qeyri-neft sektorunun inkişafı öz töhfəsini verir. Bu il proqnozlara görə dövlət büdcəsinin gəlirlərinin 56,1 faizini qeyri-neft sektoru təmin edəcək. Dövlət büdcəsi gəlirlərinin 83,9 faizini Dövlət Neft Fondundan transfert təşkil edir, bundan başqa 2,180 milyard manatı da vergi orqanlarının xətti ilə neft sektorundan daxilolmalar təşkil edir. Belə ki, SOCAR-ın büdcə ödənişləri bu il 1,450 milyard manat proqnozlaşdırılır".
V.Qasımlı qeyd edib ki, SOCAR özü daha çox daxili bazara məhsul çıxardığından xarici bazarlarda neft qiymətlərinin volatilliyinin bu proqnoza təsiri az olacaq: "Bu il Hasilatın Pay Bölgüsü sazişlərindən mənfəət vergisi 730 milyon manat nəzərdə tutulur ki, neft qiymətlərinin azalmasının bu maddəyə təsiri daha çox ola bilər. Azərbaycan höküməti əvvəlcədən bu riskləri hesablamışdır. Neftin bir barelinin satış qiyməti 40 ABŞ dollarına enərsə, dövlət büdcəsinin gəlirləri proqnozla müqayisədə cəmi 1,6 faiz azala bilər ki, bu azalmanın da 1,3 faizi birbaşa neft-qaz sektorundan olan gəlirlərin azalması, 0,3 faizi isə neftin qiymətindəki azalmanın dolayı yolla qeyri neft-qaz sektoruna təsirləri nəticəsində ola bilər.
Etiraf edək ki, neftin ucuzlaşmasının icmal büdcəmizdə təsiri daha böyük ola bilər. Cari əməliyyatlar hesabımızda isə tarazlığı neftin qiymətinin hər barel üçün 40-45 ABŞ dolları həddində qorumağı bacara bilərik. Kommersiya banklarının məcmu xarici aktivləri 7,1 milyard manat və xarici öhdəlikləri 1,6 milyard manat olmaqla, xalis xarici aktivləri 5,2 milyard manat təşkil edir".
Mərkəzin icraçı direktoru hesab edir ki, ölkənin kommersiya banklarının balansı müsbət zonadadır ki, bu da xarici şoklara qarşı bank sektorunu daha dözümlü edir: "Adətən belə vəziyyətlərdə dollarlaşmanın güclənməsi ehtimalı narahatlıq doğurur. Lakin Azərbaycanda indiki halda onsuz da dollarlaşma səviyyəsi yüksəkdir. Depozitlərdə dollarlaşma səviyyəsi hazırda 55 faiz təşkil edir, hansı ki, 2015-ci ilin əvvəlində - devalvasiyalardan qabaq bu göstərici 37 faiz idi. Deməli, 5 il əvvələ nisbətən depozitlərin dollarlaşması təziyiqi üzrə potensial 1,5 dəfə azalıb. Əmanətlərin tam sığortlanması və manatla depozitlərin daha yüksək faizi də bazar üçün sakitləşdirici haldır. Kredit portfelində də xarici valyutanın xüsusi çəkisi 1/3-ə bərabərdi. Bu halda əhali və biznes özünü daha sakit aparır, banklarda valyuta satışı əvvəlki qaydasında gedir, manatın məzənnəsi sabitdir. Ajiotaj və panika yoxdur".
Onun sözlərinə görə, bu gün Mərkəzi Bank tərəfindən 14 gün müddətinə vəsaitlərin cəlb edilməsi üzrə keçirilmiş depozit hərracında tələb 268 milyon manat, hərracın nəticəsində bağlanılmış depozit əqdləri üzrə orta ölçülmüş faiz dərəcəsi isə 5,51% təşkil edib: "Əgər manatla ifadə olunan depozitə 5,51 faizlə tələb varsa, deməli, bank sektorunda heç bir panika yoxdur. Eyni zamanda bu gün Mərkəzi Bankda Dövlət Neft Fondunun da iştirakı ilə keçirilmiş valyuta hərracında 323,2 milyon ABŞ dolları məbləğində tələb və bankların nağd valyutaya olan tələbləri tam təmin olunub.
Bütün bunlar neftin texniki olaraq 30 ABŞ dollara qədər ucuzlaşması fonunda baş verdi. Əhalinin, biznesin və bankların belə soyuqqanlı davranışları təqdirəlayiqdir. Deməli, biz neftin aşağı qiymətlərinə lazımi immuniteti qazanmışıq. Bir sözlə, Azərbaycanda hökümət, biznes və əhali neftin aşağı qiymətlərinə həm 2015-ci ildəkinə nisbətən, həm də resursla zəngin digər region ölkələrilə müqayisədə daha yaxşı hazırlaşıblar. Bir də ki, neftin qiymətinin uzun müddət aşağı həddə qalması bazarın əsas oyunçularından – Səudiyyə Ərəbistanı, Rusiya və ABŞ-ın heç birinin maraqlarına uyğun deyil. Sadəcə, koronavirus səbəbilə neftə olan tələbatın azalması, eyni zamanda bazar payları uğrunda mübarizəyə görə də təklifin artması indiki müvəqqəti situasiyanı yaradıb. Bütün hallarda Azərbaycan hökuməti riskləri hesablayaraq, adekvat addımlar atacaq".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 12:39
Dünya bazarı: neft niyə ucuzlaşır?
Dünən, 11:16
Məmməd Abbasbəyli müşavir təyin olunub
19-04-2025, 12:21
“Kredit büroları haqqında” qanun dəyişib
18-04-2025, 18:45
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti 105 milyonluq tender elan edib
18-04-2025, 17:57
ƏƏSMN: "Müavinət və təqaüdlər artırılacaq"
18-04-2025, 17:33
Azərbaycanın dövlət borcu nə qədərdir? - Açıqlama
18-04-2025, 16:35
"Sevimli dad"ın kolbasası zay çıxıb - Foto
18-04-2025, 16:06
Azərbaycanda yeni fırıldaq növü yayılıb: "Kabus toxunuşu"
18-04-2025, 15:14
Marketdə saxta spirtli içkilər aşkarlanıb
18-04-2025, 13:23
İcra Hakimiyyəti 150 min manatlıq ağac və kol alır
18-04-2025, 11:15
Bağlanmış bankların əmlakları hərraca çıxarılıb
18-04-2025, 09:45
Su Ehtiyatları Agentliyində ciddi nöqsanlar aşkarlanıb
17-04-2025, 17:28
İşsizlikdən Sığorta Fondunda qanunsuzluq üzə çıxarılıb
17-04-2025, 16:05
Kliniki Tibbi Mərkəzdə nöqsanlar aşkarlanıb
17-04-2025, 15:03
ARDNF-in aktivləri artıb
17-04-2025, 14:52
Azərbaycan daha 3 ölkədən qızıl almağa başlayıb
17-04-2025, 09:04
Avropa İttifaqı Rusiya qazına sanksiya məsələsində tərəddüd edir
16-04-2025, 15:35
Ukrayna və ABŞ bu həftə saziş imzalaya bilər
15-04-2025, 18:02
Çin “Boeing” təyyarələrinin alışını dayandırır
15-04-2025, 16:18
Sahil Babayev Məmməd Musayevi yola salıb
15-04-2025, 16:13
Bakıda ekoloji pozuntulara yol verən şirkət rəhbərləri cəzalandırılıb
15-04-2025, 12:12
Dövlət qurumlarında qanun pozuntuları aşkar edilib
14-04-2025, 11:33
Avtomobil yolunun təmiri üçün vəsait ayrılıb
14-04-2025, 10:13
Vətəndaşların bank kartlarından oğurluqlar davam edir
14-04-2025, 08:43
Qazaxıstan-Çin yeni əməkdaşlıq rejimi işə düşüb
11-04-2025, 19:24
Maliyyə Nazirliyi depozit hərracı keçirib
11-04-2025, 16:24
Məşhur moda şirkətini 1,375 milyard dollara satıblar
11-04-2025, 12:59
ABŞ və Çin dünya bazarlarında şok yaradıb
11-04-2025, 12:27
Bir qrup sahibkar axtarışa verilib
11-04-2025, 00:06
Avropa İttifaqı və Çin ABŞ-a qarşı birləşir
11-04-2025, 00:05
UNEC-də 54 mühafizəçinin hər birinə günlük 100 manat veriləcək
10-04-2025, 13:29
Tokayev: Dünya ən ağır böhranlardan birinin astanasındadır
10-04-2025, 12:59
Mərkəzi Bnak kiberdələduzluqla bağlı banklara göstəriş verib
10-04-2025, 10:12
Daha bir qazdoldurma məntəqəsinin fəaliyyəti dayandırılıb
10-04-2025, 09:46
Vətəndaşların bank kartlarından oğurluq halları artıb
9-04-2025, 22:01
ABŞ Çinə gömrük tarifini rekord həddə qaldırıb
9-04-2025, 17:19
Bağlanmış 4 bankın əmanətçilərinin pullarını alma müddəti başa çatır
9-04-2025, 17:01
Trampın qərarı özünə yarım milyard dollar ziyan vurub
9-04-2025, 15:49
Çin ABŞ məhsullarına 84 faiz rüsum tətbiq edir
8-04-2025, 17:24
Sumqayıtda şadlıq evinin fəaliyyəti dayandırılıb - Video
8-04-2025, 16:51
Daha 32 nəqliyyat vasitəsi özəlləşdirilib
8-04-2025, 15:45
Trampın qərarı zənginləri 500 milyard dollar zərərlə üzləşdirib
8-04-2025, 13:33
Cəbrayılda smart televizorlar istehsal olunacaq
8-04-2025, 12:25
“SOCAR Trading”in baş icraçı direktoru vəzifəsinə təyinat olub
8-04-2025, 11:53
Çin ABŞ-a meydan oxuyur
8-04-2025, 08:50
Mask Trampdan tariflərə yenidən baxmağı xahiş edib