19:23 / 22-10-2025
İsveç Ukraynaya 120 ədəd döyüş təyyarəsi satmaq istəyir
18:05 / 22-10-2025
Xalq artisti Şeyx Əbdül xəstəxanaya yerləşdirilib
17:54 / 22-10-2025
Dabaq xəstəliyi Şəki-Zaqatalanı bürüyüb - Vaksin fayda vermir, mal-qaralar tələf olur
17:49 / 22-10-2025
Bələdiyyə sədrinin ölkədən çıxışına "stop" qoyulub
17:42 / 22-10-2025
“QHT işi” üzrə daha bir məhkəmə başlayıb
17:19 / 22-10-2025
Nazir işçilərinə maşın yuduzduranı direktor təyin edib
16:51 / 22-10-2025
Gələn ildən bu şəxslər gəlir vergisinə cəlb olunacaq
16:37 / 22-10-2025
“Səmavi dinlər” layihəsi Vatikanda təqdim edilib - Fotolar
16:22 / 22-10-2025
Yaşayış minimumu və ehtiyac meyarı artırılır
16:05 / 22-10-2025
"Qarabağ"ın U-19 komandası ardıcıl üçüncü oyunda uduzub
16:02 / 22-10-2025
İslandiyada ilk dəfə ağcaqanad aşkar edilib
15:55 / 22-10-2025
Qurban Pirimov direktor təyin olunub
15:49 / 22-10-2025
SLS raketi astronavtları Aya aparmağa hazırdır - Foto
15:37 / 22-10-2025
Estoniyanın xarici işlər naziri Bakıda Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
15:29 / 22-10-2025
Bakıda arvad öldürdüyü ərini həyətdə gizli basdırıb
15:07 / 22-10-2025
Beynəlxalq səyyahlar Xankəndiyə səfər ediblər - (Yenilənib) - Fotolar
14:50 / 22-10-2025
Mərkəzi Xəstəxananın direktoru vəzifədən azad olunub
14:41 / 22-10-2025
Yeni medal təsis edilib
14:29 / 22-10-2025
General-mayora yüksək vəzifə verilib
14:13 / 22-10-2025
XİN başçısı: "Orta Dəhlizin ikinci xətti Ermənistanı tranzit ölkəsinə çevirə bilər"
14:08 / 22-10-2025
Müharibə bir ilə bitəcək? - Nurlan Umudov yazır
14:05 / 22-10-2025
"Zirə" Vinsent Tillə vidalaşıb
14:03 / 22-10-2025
Xəstə əməliyyat zamanı klarnet çalıb
13:55 / 22-10-2025
Ramiz Mehdiyevin bankında problem yaranıb?
13:54 / 22-10-2025
Məşhur kino şirkətini satışa çıxarıblar
13:33 / 22-10-2025
Mərkəzi Asiyadakı qaz kəməri...
13:27 / 22-10-2025
Estoniya Azərbaycanda səfirlik açacaq
13:03 / 22-10-2025
Birinci Türkoloji Qurultayın 100 illik yubileyi keçiriləcək - Sərəncam
12:56 / 22-10-2025
Müğənni: "Musa əvvəl rəhmətə getsin ki, onu şanlı-şöhrətli dəfn etdirim"
12:00 / 21-10-2025

19:51 / 17-10-2025

15:51 / 20-10-2025

16:01 / 18-10-2025

16:07 / 20-10-2025

16:05 / 21-10-2025

16:15 / 18-10-2025

14:28 / 20-10-2025

13:12 / 21-10-2025

19:14 / 18-10-2025

14:39 / 19-10-2025

08:12 / 19-10-2025

Vüsal Qasımlı: “Neft qiymətlərinin azalmasının dövlət büdcəsinə birbaşa təsiri cüzidir”
Tarix: 10-03-2020 15:51 | Bölmə: İqtisadiyyat

"Neft qiymətlərinin azalmasının dövlət büdcəsinə birbaşa təsiri cüzidir. Çünki Dövlət Neft Fondundan dövlət büdcəsinə transfertin yuxarı həddi 11,350 milyard manat səviyyəsində proqnozlaşdırılır ki, bu vəsaitin büdcəyə verilməsində heç bir problem ola bilməz".
Bunu "Report"a həftənin əvvəlində dünya bazarlarında neft qiymətlərinin hər barelə görə hətta texniki də olsa, 30 ABŞ dollara qədər enməsi və sonradan qismən sabitləşməsinin Azərbaycan iqtisadiyyatına mümkün təsirlərini Azərbaycan Respublikası İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlı şərh edərkən bildirib.
Onun sözlərinə görə, Dövlət Neft Fondundan büdcəyə bu ilki transfert həcmi Fondun ehtiyatlarının cəmi 15 faizini təşkil edir: "Yəni Dövlət Neft Fondunun bundan sonrakı gəlirlərini nəzərə almasaq belə, bu həddə transferti həyata keçirmək üçün 7 il imkanımız var. Hansı ki, Dövlət Neft Fondu gələcək gəlirləri ilə birlikdə Azərbaycan xalqına onilliklərlə xidmət edəcək. Dövlət büdcəsi ilə yanaşı Dövlət Sosial Müdafiəsi Fondu və İşsizlikdən Sığorta Fondunun büdcələrinin də dayanıqlılığı təmin olunub.
Bu ilin ilk iki ayında vergi orqanları proqnozdan 180 milyon manat, gömrük orqanları isə 70 milyon manat daha çox büdcə daxilolmasını təmin ediblər. Bu fakt onu göstərir ki, əvvəlki illərdə aparılan islahatlar, kölgə iqtisadiyyatının daralması, vergi-gömrük administrasiyasının təkmilləşdirilməsi və qeyri-neft sektorunun inkişafı öz töhfəsini verir. Bu il proqnozlara görə dövlət büdcəsinin gəlirlərinin 56,1 faizini qeyri-neft sektoru təmin edəcək. Dövlət büdcəsi gəlirlərinin 83,9 faizini Dövlət Neft Fondundan transfert təşkil edir, bundan başqa 2,180 milyard manatı da vergi orqanlarının xətti ilə neft sektorundan daxilolmalar təşkil edir. Belə ki, SOCAR-ın büdcə ödənişləri bu il 1,450 milyard manat proqnozlaşdırılır".
V.Qasımlı qeyd edib ki, SOCAR özü daha çox daxili bazara məhsul çıxardığından xarici bazarlarda neft qiymətlərinin volatilliyinin bu proqnoza təsiri az olacaq: "Bu il Hasilatın Pay Bölgüsü sazişlərindən mənfəət vergisi 730 milyon manat nəzərdə tutulur ki, neft qiymətlərinin azalmasının bu maddəyə təsiri daha çox ola bilər. Azərbaycan höküməti əvvəlcədən bu riskləri hesablamışdır. Neftin bir barelinin satış qiyməti 40 ABŞ dollarına enərsə, dövlət büdcəsinin gəlirləri proqnozla müqayisədə cəmi 1,6 faiz azala bilər ki, bu azalmanın da 1,3 faizi birbaşa neft-qaz sektorundan olan gəlirlərin azalması, 0,3 faizi isə neftin qiymətindəki azalmanın dolayı yolla qeyri neft-qaz sektoruna təsirləri nəticəsində ola bilər.
Etiraf edək ki, neftin ucuzlaşmasının icmal büdcəmizdə təsiri daha böyük ola bilər. Cari əməliyyatlar hesabımızda isə tarazlığı neftin qiymətinin hər barel üçün 40-45 ABŞ dolları həddində qorumağı bacara bilərik. Kommersiya banklarının məcmu xarici aktivləri 7,1 milyard manat və xarici öhdəlikləri 1,6 milyard manat olmaqla, xalis xarici aktivləri 5,2 milyard manat təşkil edir".
Mərkəzin icraçı direktoru hesab edir ki, ölkənin kommersiya banklarının balansı müsbət zonadadır ki, bu da xarici şoklara qarşı bank sektorunu daha dözümlü edir: "Adətən belə vəziyyətlərdə dollarlaşmanın güclənməsi ehtimalı narahatlıq doğurur. Lakin Azərbaycanda indiki halda onsuz da dollarlaşma səviyyəsi yüksəkdir. Depozitlərdə dollarlaşma səviyyəsi hazırda 55 faiz təşkil edir, hansı ki, 2015-ci ilin əvvəlində - devalvasiyalardan qabaq bu göstərici 37 faiz idi. Deməli, 5 il əvvələ nisbətən depozitlərin dollarlaşması təziyiqi üzrə potensial 1,5 dəfə azalıb. Əmanətlərin tam sığortlanması və manatla depozitlərin daha yüksək faizi də bazar üçün sakitləşdirici haldır. Kredit portfelində də xarici valyutanın xüsusi çəkisi 1/3-ə bərabərdi. Bu halda əhali və biznes özünü daha sakit aparır, banklarda valyuta satışı əvvəlki qaydasında gedir, manatın məzənnəsi sabitdir. Ajiotaj və panika yoxdur".
Onun sözlərinə görə, bu gün Mərkəzi Bank tərəfindən 14 gün müddətinə vəsaitlərin cəlb edilməsi üzrə keçirilmiş depozit hərracında tələb 268 milyon manat, hərracın nəticəsində bağlanılmış depozit əqdləri üzrə orta ölçülmüş faiz dərəcəsi isə 5,51% təşkil edib: "Əgər manatla ifadə olunan depozitə 5,51 faizlə tələb varsa, deməli, bank sektorunda heç bir panika yoxdur. Eyni zamanda bu gün Mərkəzi Bankda Dövlət Neft Fondunun da iştirakı ilə keçirilmiş valyuta hərracında 323,2 milyon ABŞ dolları məbləğində tələb və bankların nağd valyutaya olan tələbləri tam təmin olunub.
Bütün bunlar neftin texniki olaraq 30 ABŞ dollara qədər ucuzlaşması fonunda baş verdi. Əhalinin, biznesin və bankların belə soyuqqanlı davranışları təqdirəlayiqdir. Deməli, biz neftin aşağı qiymətlərinə lazımi immuniteti qazanmışıq. Bir sözlə, Azərbaycanda hökümət, biznes və əhali neftin aşağı qiymətlərinə həm 2015-ci ildəkinə nisbətən, həm də resursla zəngin digər region ölkələrilə müqayisədə daha yaxşı hazırlaşıblar. Bir də ki, neftin qiymətinin uzun müddət aşağı həddə qalması bazarın əsas oyunçularından – Səudiyyə Ərəbistanı, Rusiya və ABŞ-ın heç birinin maraqlarına uyğun deyil. Sadəcə, koronavirus səbəbilə neftə olan tələbatın azalması, eyni zamanda bazar payları uğrunda mübarizəyə görə də təklifin artması indiki müvəqqəti situasiyanı yaradıb. Bütün hallarda Azərbaycan hökuməti riskləri hesablayaraq, adekvat addımlar atacaq".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 10-03-2020 15:51 | Bölmə: İqtisadiyyat

"Neft qiymətlərinin azalmasının dövlət büdcəsinə birbaşa təsiri cüzidir. Çünki Dövlət Neft Fondundan dövlət büdcəsinə transfertin yuxarı həddi 11,350 milyard manat səviyyəsində proqnozlaşdırılır ki, bu vəsaitin büdcəyə verilməsində heç bir problem ola bilməz".
Bunu "Report"a həftənin əvvəlində dünya bazarlarında neft qiymətlərinin hər barelə görə hətta texniki də olsa, 30 ABŞ dollara qədər enməsi və sonradan qismən sabitləşməsinin Azərbaycan iqtisadiyyatına mümkün təsirlərini Azərbaycan Respublikası İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlı şərh edərkən bildirib.
Onun sözlərinə görə, Dövlət Neft Fondundan büdcəyə bu ilki transfert həcmi Fondun ehtiyatlarının cəmi 15 faizini təşkil edir: "Yəni Dövlət Neft Fondunun bundan sonrakı gəlirlərini nəzərə almasaq belə, bu həddə transferti həyata keçirmək üçün 7 il imkanımız var. Hansı ki, Dövlət Neft Fondu gələcək gəlirləri ilə birlikdə Azərbaycan xalqına onilliklərlə xidmət edəcək. Dövlət büdcəsi ilə yanaşı Dövlət Sosial Müdafiəsi Fondu və İşsizlikdən Sığorta Fondunun büdcələrinin də dayanıqlılığı təmin olunub.
Bu ilin ilk iki ayında vergi orqanları proqnozdan 180 milyon manat, gömrük orqanları isə 70 milyon manat daha çox büdcə daxilolmasını təmin ediblər. Bu fakt onu göstərir ki, əvvəlki illərdə aparılan islahatlar, kölgə iqtisadiyyatının daralması, vergi-gömrük administrasiyasının təkmilləşdirilməsi və qeyri-neft sektorunun inkişafı öz töhfəsini verir. Bu il proqnozlara görə dövlət büdcəsinin gəlirlərinin 56,1 faizini qeyri-neft sektoru təmin edəcək. Dövlət büdcəsi gəlirlərinin 83,9 faizini Dövlət Neft Fondundan transfert təşkil edir, bundan başqa 2,180 milyard manatı da vergi orqanlarının xətti ilə neft sektorundan daxilolmalar təşkil edir. Belə ki, SOCAR-ın büdcə ödənişləri bu il 1,450 milyard manat proqnozlaşdırılır".
V.Qasımlı qeyd edib ki, SOCAR özü daha çox daxili bazara məhsul çıxardığından xarici bazarlarda neft qiymətlərinin volatilliyinin bu proqnoza təsiri az olacaq: "Bu il Hasilatın Pay Bölgüsü sazişlərindən mənfəət vergisi 730 milyon manat nəzərdə tutulur ki, neft qiymətlərinin azalmasının bu maddəyə təsiri daha çox ola bilər. Azərbaycan höküməti əvvəlcədən bu riskləri hesablamışdır. Neftin bir barelinin satış qiyməti 40 ABŞ dollarına enərsə, dövlət büdcəsinin gəlirləri proqnozla müqayisədə cəmi 1,6 faiz azala bilər ki, bu azalmanın da 1,3 faizi birbaşa neft-qaz sektorundan olan gəlirlərin azalması, 0,3 faizi isə neftin qiymətindəki azalmanın dolayı yolla qeyri neft-qaz sektoruna təsirləri nəticəsində ola bilər.
Etiraf edək ki, neftin ucuzlaşmasının icmal büdcəmizdə təsiri daha böyük ola bilər. Cari əməliyyatlar hesabımızda isə tarazlığı neftin qiymətinin hər barel üçün 40-45 ABŞ dolları həddində qorumağı bacara bilərik. Kommersiya banklarının məcmu xarici aktivləri 7,1 milyard manat və xarici öhdəlikləri 1,6 milyard manat olmaqla, xalis xarici aktivləri 5,2 milyard manat təşkil edir".
Mərkəzin icraçı direktoru hesab edir ki, ölkənin kommersiya banklarının balansı müsbət zonadadır ki, bu da xarici şoklara qarşı bank sektorunu daha dözümlü edir: "Adətən belə vəziyyətlərdə dollarlaşmanın güclənməsi ehtimalı narahatlıq doğurur. Lakin Azərbaycanda indiki halda onsuz da dollarlaşma səviyyəsi yüksəkdir. Depozitlərdə dollarlaşma səviyyəsi hazırda 55 faiz təşkil edir, hansı ki, 2015-ci ilin əvvəlində - devalvasiyalardan qabaq bu göstərici 37 faiz idi. Deməli, 5 il əvvələ nisbətən depozitlərin dollarlaşması təziyiqi üzrə potensial 1,5 dəfə azalıb. Əmanətlərin tam sığortlanması və manatla depozitlərin daha yüksək faizi də bazar üçün sakitləşdirici haldır. Kredit portfelində də xarici valyutanın xüsusi çəkisi 1/3-ə bərabərdi. Bu halda əhali və biznes özünü daha sakit aparır, banklarda valyuta satışı əvvəlki qaydasında gedir, manatın məzənnəsi sabitdir. Ajiotaj və panika yoxdur".
Onun sözlərinə görə, bu gün Mərkəzi Bank tərəfindən 14 gün müddətinə vəsaitlərin cəlb edilməsi üzrə keçirilmiş depozit hərracında tələb 268 milyon manat, hərracın nəticəsində bağlanılmış depozit əqdləri üzrə orta ölçülmüş faiz dərəcəsi isə 5,51% təşkil edib: "Əgər manatla ifadə olunan depozitə 5,51 faizlə tələb varsa, deməli, bank sektorunda heç bir panika yoxdur. Eyni zamanda bu gün Mərkəzi Bankda Dövlət Neft Fondunun da iştirakı ilə keçirilmiş valyuta hərracında 323,2 milyon ABŞ dolları məbləğində tələb və bankların nağd valyutaya olan tələbləri tam təmin olunub.
Bütün bunlar neftin texniki olaraq 30 ABŞ dollara qədər ucuzlaşması fonunda baş verdi. Əhalinin, biznesin və bankların belə soyuqqanlı davranışları təqdirəlayiqdir. Deməli, biz neftin aşağı qiymətlərinə lazımi immuniteti qazanmışıq. Bir sözlə, Azərbaycanda hökümət, biznes və əhali neftin aşağı qiymətlərinə həm 2015-ci ildəkinə nisbətən, həm də resursla zəngin digər region ölkələrilə müqayisədə daha yaxşı hazırlaşıblar. Bir də ki, neftin qiymətinin uzun müddət aşağı həddə qalması bazarın əsas oyunçularından – Səudiyyə Ərəbistanı, Rusiya və ABŞ-ın heç birinin maraqlarına uyğun deyil. Sadəcə, koronavirus səbəbilə neftə olan tələbatın azalması, eyni zamanda bazar payları uğrunda mübarizəyə görə də təklifin artması indiki müvəqqəti situasiyanı yaradıb. Bütün hallarda Azərbaycan hökuməti riskləri hesablayaraq, adekvat addımlar atacaq".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:51
Gələn ildən bu şəxslər gəlir vergisinə cəlb olunacaq
Bu gün, 16:22
Yaşayış minimumu və ehtiyac meyarı artırılır
Bu gün, 13:55
Ramiz Mehdiyevin bankında problem yaranıb?
Bu gün, 12:19
Mal əti bahalaşıb - Yeni qiymətlər
Bu gün, 11:24
Azərbaycanın valyuta ehtiyatları 80 milyard dolları ötüb
Bu gün, 11:05
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsi barədə qərar verib
Bu gün, 10:09
Helium ehtiyatına altı ölkə nəzarət edir - Siyahı
Dünən, 18:51
Yüksək temperatura dözümlü metal ixtira ediblər
Dünən, 10:46
Avropada kommunal xidmət xərcləri artır
Dünən, 09:53
Xəstə heyvanlar bazarlarda satılır?
Dünən, 07:44
Rusiyada ən böyük neft emalı zavodu işini dayandırıb
20-10-2025, 15:52
Nazir müavini vəzifədən azad olunub
20-10-2025, 10:35
Qızılın qiyməti yenidən artacaq
20-10-2025, 10:26
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsi ilə bağlı qərar verəcək
20-10-2025, 07:59
Tramp Dehliyə Rusiya nefti ilə bağlı xəbərdarlıq edib
17-10-2025, 17:16
Azərbaycanın əsas neft ixrac etdiyi ilk 5 ölkə - Siyahı
17-10-2025, 14:47
Maliyyə Nazirliyi: pensiya sisteminin maliyyə dayanıqlılığında hər hansı risk yoxdur
17-10-2025, 14:15
"Azəristiliktəchizat"ın "Azəriqaz"a borcu açıqlanıb
17-10-2025, 13:12
Avropada şərab istehlakı azalır
17-10-2025, 12:05
Azərbaycanın xarici dövlət borcu azalıb
17-10-2025, 10:00
Pensiya yaşı artırılacaq? - Açıqlama
17-10-2025, 09:49
İngilislər Qazaxıstana böyük məbləğdə investisiya qoyacaqlar
16-10-2025, 18:48
Yeni tikinti matrealı satışa çıxarılıb - Foto
16-10-2025, 15:57
Çin demoqrafik böhranı texnoloji üstünlüklə həll edir - Foto
16-10-2025, 13:44
Ticarət müharibəsi dolları ucuzlaşdırır
16-10-2025, 11:15
Azərbaycan neft məhsullarının ixracını artırıb
16-10-2025, 09:10
Rusiya Latviyaya sanksiyalarla cavab verəcək
15-10-2025, 17:59
Mask "Cybertruck"in satışını süni şəkildə artırıb
15-10-2025, 17:18
Sabah Binəqədinin bəzi ərazilərində qaz olmayacaq
15-10-2025, 13:34
Dövlət Xidməti işçilərinin sayı artırılıb
15-10-2025, 12:14
Külək turbinlərini süni intellekt idarə edəcək - Foto
14-10-2025, 15:29
Azərbaycanda kərə yağı bahalaşıb
14-10-2025, 15:06
Azərbaycan, İran və Rusiya rəsmiləri Şimal-Cənub dəhlizində - Foto
14-10-2025, 12:10
Dövlət Xidməti 220 min manatlıq çap məhsulları alır
14-10-2025, 10:30
Agentliyə azad edilmiş ərazilərə dair yeni vəzifə həvalə olunub
14-10-2025, 10:11
Azərbaycan-İran-Rusiya birgə İşçi qrupu yaradılacaq
13-10-2025, 18:04
"Sədərək"də reklam qurğuları sökülür
13-10-2025, 16:46
Azərbaycan və Rusiyanın baş nazirlərinin müavinləri görüşüblər
13-10-2025, 14:39
Süni intellekt ABŞ-ı böyük iqtisadi problemdən qoruyub
13-10-2025, 12:08
Türkiyədə türkəsilli əcnəbilərə işləmək hüququ verilib
13-10-2025, 11:18
Azərbaycana idxal olunan bioloji aktiv qidada uyğunsuzluq aşkarlanıb
13-10-2025, 09:50
"Lamborghini" elektrik avtomobillərindən imtina edir
13-10-2025, 07:47
Tramp şirkətləri 770 milyard dollar zərərlə üzləşdirib
10-10-2025, 09:55
Dubaydan Bakıya gətirilən brilyant qaşlar gömrükdən buraxılmayıb
10-10-2025, 09:18
Ən çox şikayət edilən bank hansıdır? - Mərkəzi Bankdan açıqlama
9-10-2025, 17:50
Bəzi ölkələrdən Azərbaycana quş ətinin idxalına məhdudiyyət qoyulub