12:47 / 10-10-2024
Sabah yağış yağacaq
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
Tarix: 22-04-2024 16:10 | Bölmə: Slayd
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib

Dünyada ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçərək rekord həddə çatıb. Hərbi xərclər əsasən 2009-cu ildən etibarən kəskin artmağa başlayıb.

Reyting.az
xəbər verir ki, Stokholm Beynəlxalq Sülh Araşdırmaları İnstitutunun (SIPRI) 2023-cü il üçün qlobal hərbi xərclərə dair hesabatına görə, ilk üçlükdə ABŞ, Çin və Rusiyadır. Türkiyənin hərbi xərclərlə bağlı siyahıdakı yeri isə dəyişib.

Dünya miqyasında ümumi hərbi xərclər əvvəlki ilə nisbətən yüzdə 6,8 artaraq 2 trilyon 443 milyard dollara çatıb.

Xərclər SIPRI-nin 60 illik tarixində qeydə aldığı ən yüksək səviyyəyə çatıb. Analitik mərkəzin analitikləri ilk dəfə olaraq bütün beş coğrafi regionda: Afrika, Avropa, Yaxın Şərq, Asiya, Okeaniya və Amerikada hərbi xərclərin artımını qeyd ediblər.



Hərbi xərclərə ABŞ 916 milyard dollarla liderlik etdiyi halda, təxmini məlumatlara görə, Çin 296 milyard dollarla ikinci, Rusiya isə 109 milyard dollarla üçüncü yerdədir. Bu ölkələri 83,6 milyard dollarla Hindistan və 75,8 milyard dollarla Səudiyyə Ərəbistanı izləyirr.

ABŞ (37%) və Çinin (12%) qlobal hərbi xərclərin təxminən yarısını təşkil edir. Türkiyə isə 2022-ci ilə nisbətən bir pillə yüksələrək 15,8 milyard dollarlıq xərclə dünyada 22-ci yerdə qərar tutur. Türkiyənin hərbi xərcləri 2022-ci ilə nisbətən 2023-cü ildə 37 faiz, 2014-2023-cü illər arasında isə 59 faiz artıb.

SIPRI-nın hesabatına görə, Türkiyə 2023-cü ildə Ümumi Daxili Məhsulunun (ÜDM) 1,5 faizini hərbi xərclərə ayırıb.

NATO üzvü olan 31 ölkənin 2023-cü ildə hərbi xərcləri 2022-ci ilə nisbətən 5,2 faiz artaraq 1 trilyon 341 milyard dollara çatıb. NATO ölkələrinin ümumi dünya xərclərində payı 55 faiz təşkil edib.

Hesabat hazırlanarkən 32-ci üzv olan İsveçin məlumatları NATO çərçivəsində hesabatda əksini tapmayıb, çünki həmin vaxt İsveç alyansın üzvü olmayıb.

NATO-da ümumi hərbi xərclərdə ABŞ-nin payı 68 faiz olduğu halda, Avropa İttifaqına (Aİ) 27 üzv dövlətin payı 28 faizə çatıb ki, bu da son 10 ilin ən yüksək göstəricisidir.



Qərb ölkələrinin xərclərində Ukraynaya hərbi yardımın da rolu var. SIPRI-nin hesablamalarına görə, 2023-cü ildə Ukraynaya ümumilikdə 35 milyard dollar hərbi yardım göstərilib və bu yardımın 25,4 milyard dolları ABŞ-dan gəlib.

Yaxın Şərqdə hərbi xərclər də son 10 ilin rekordunu qırıb. 2023-cü ildə hərbi xərclər 9 faiz artaraq 200 milyard dollara çatıb. Bu artımda bölgənin ən böyük üç müştərisi; Səudiyyə Ərəbistanı, İsrail və Türkiyənin xərcləmələri təsirli olub. İsrailin hərbi xərcləri 24 faiz artaraq 27,5 milyard dollara çatıb.

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər
3-10-2024, 09:45 Leysan və qar yağıb

{sape_links}{sape_article}