Ankara Suriyaya öz qanunlarını yazdırır

Xəbər lenti

00:09 / 26-12-2024

Ərdoğan İlham Əliyevə başsağlığı məktubu ünvanlayıb

00:01 / 26-12-2024

Bu gün Azərbaycanda matəm günüdür

22:53 / 25-12-2024

Bakıdan Qroznıya uçan sərnişin təyyarəsi qəzaya uğrayıb - Video (Yenilənib+) - Fotolar

22:45 / 25-12-2024

Baş nazirin müavini təyyarə qəzasında yaralanan sərnişinlərə baş çəkib

21:38 / 25-12-2024

Kobaxidze İlham Əliyevə başsağlığı verib

21:21 / 25-12-2024

Nazirlik: "Bütün mədəni-kütləvi tədbirlər təxirə salınıb"

21:09 / 25-12-2024

"Tiktoker"lər haqqında həbs qərarı verilib

21:04 / 25-12-2024

Prokurorluq: "Zərərçəkmişlərin şəxsiyyəti müəyyənləşdirilir"

21:03 / 25-12-2024

“Yaşıl Dünyanın Qarabağ Modeli” müsabiqəsi yekunlaşıb - Fotolar

20:16 / 25-12-2024

Təyyarə qəzasının nəticələri ilə bağlı işlər görülür

18:36 / 25-12-2024

Hollivud ulduzu keşişlik fəaliyyətinə başlayır

18:24 / 25-12-2024

Bakı-Qroznı-Bakı və Bakı-Mahaçqala-Bakı aviareysləri dayandırılır

18:20 / 25-12-2024

Kosmosdan çəkilmiş ən yaxşı şəkillər… - Fotolar

18:11 / 25-12-2024

"Avroviziya 2025"-ə biletin qiyməti neçəyə olacaq?

18:01 / 25-12-2024

26 dekabr matəm günü: TV proqramlarda dəyişiklik olacaq

17:48 / 25-12-2024

Misir Azərbaycana başsağlığı verib

17:41 / 25-12-2024

Yasamalda çoxmərtəbəli binada yanğın başlayıb - (Yenilənib)

17:29 / 25-12-2024

Bakıda 10 nəfərin ölümü ilə bağlı məhkəmə prosesi: "Tağı İbrahimov 400 min ödəyib"

17:19 / 25-12-2024

Rusiya Donetskdə daha iki kəndi işğal edib

17:15 / 25-12-2024

Paşinyanın COVID-19 testi yenidən müsbət çıxıb

17:13 / 25-12-2024

Zaxarova: "Rusiya Aktauya diplomatlar göndərib"

17:10 / 25-12-2024

Erməni deputat: Eks-prezidentlər arqumentlərini əsaslandıra bilməzlər

17:02 / 25-12-2024

Pakistandan Əfqanıstana aviazərbə: 46 nəfər ölüb

16:37 / 25-12-2024

İsrail prezidenti: "Dəhşətli faciə məni çox kədərləndirdi"

16:31 / 25-12-2024

Matəm günü tədris ənənəvi qaydada davam edəcək

16:26 / 25-12-2024

Filmə çəkilən xanımların çəkdikləri - Fotolar

16:16 / 25-12-2024

Rusiya dəniz piyadalarının komanda məntəqəsi vurulub

16:15 / 25-12-2024

Prezident təyyarə qəzası ilə bağlı müşavirə keçirib - (Yenilənib) - Fotolar

16:07 / 25-12-2024

Avropa İttifaqı Azərbaycana başsağlığı verib

15:53 / 25-12-2024

Qəzaya uğrayan təyyarədəkilərin 10 nəfəri Balakən sakinidir - Siyahı

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

15:50 / 21-12-2024

Növbəti köç karvanı Şuşaya çatıb - (Yenilənib)

18:01 / 21-12-2024

"Neftçi" "Turan Tovuz"la heç-heçə edib

10:00 / 22-12-2024

Məşhur kino ulduzu kaskadyorluq edəcək - Foto

09:26 / 21-12-2024

Azərbaycan-Ermənistan sərhədində ard-arda zəlzələlər olub

10:37 / 21-12-2024

Azərbaycan prezidenti almaniyalı həmkarına başsağlığı verib

10:46 / 22-12-2024

Növbəti "Ulduz"lu görüş" Maliyyə İqtisad Kollecində keçirilib

16:12 / 21-12-2024

Leyla Əliyeva Keniya prezidenti ilə görüşüb

15:57 / 22-12-2024

"Sabah" "Şamaxı"ya uduzub

22:53 / 25-12-2024

Bakıdan Qroznıya uçan sərnişin təyyarəsi qəzaya uğrayıb - Video (Yenilənib+) - Fotolar

10:43 / 21-12-2024

Zaqatalada həmkəndlisi 25 yaşlı gənci bıçaqlayıb

14:17 / 21-12-2024

Azərbaycanda qış fəsli başlayıb

12:29 / 22-12-2024

Sabahın hava proqnozu açıqlanıb

Ankara Suriyaya öz qanunlarını yazdırır
Tarix: 25-12-2024 12:30 | Bölmə: Slayd

Şirift ölçüsü:

Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan bu həftə Suriyaya səfər etməyə hazırlaşır. Ankara dekabrın 8-də Dəməşqi ələ keçirmiş islamçı qruplaşmaların sponsoru kimi onlara vahid silahlı qüvvələr yaratmağa kömək etmək niyyətindədir.

Ərdoğan vəd edib ki, ölkəsi Suriyanın şimal-şərqinə (Fərat çayı) nəzarət edən kürd qüvvələrinə qarşı əməliyyatları “cərrahi dəqiqliklə” davam etdirəcək. Kürdlərdən tərksilah və yeni orduya qoşulmaq istənilir. Nə Dəməşq, nə də Ankara Fəratın muxtar qalacağı federallaşma ideyasını nəzərdən keçirmir.

Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.

Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:

Bir sıra türk mediası mənbələrə istinadla Ərdoğanın yaxın vaxtlarda Suriyaya səfər edə biləcəyini yazıb. “Sözçü” telekanalının aydınlaşdırdığı kimi, qeyri-adi heç nə baş verməsə, səfər dekabrın 27-də baş tuta bilər.

Dəməşqdə Türkiyə lideri Suriyada vətəndaş qarşıdurması başlayanda verdiyi sözü yerinə yetirəcək: o, Cümə namazını Əməvi məscidində qılacaq. Ayrı-ayrılıqda onun yeni hakimiyyət orqanları ilə, o cümlədən ölkənin əsas islamçı komandiri və faktiki lideri Əbu Məhəmməd əl-Colani (Əhməd Əl-Şaraa) ilə görüşü planlaşdırılır.

“Hürriyet” qəzeti yazır ki, Türkiyə prezidentini sərmayələrə cavabdeh nazirlərin də daxil olduğu böyük bir nümayəndə heyəti müşayiət edəcək.

Ankara Suriyada yeni hakimiyyətin işini təmin etmək üçün mümkün olan hər şeyi etmək niyyətindədir. Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan bu yaxınlarda Suriya hakimiyyəti ilə hökumət məsələləri ilə bağlı məsləhətləşmələr aparıb və əl-Colani səmimi qarşılanıb.

“Ümid edirəm ki, gələcəkdə səfərlərimizin sayı artacaq, - Ərdoğan Nazirlər Kabinetinin iclasından sonra deyib. - Biz Suriyaya və onun xalqına hər cür dəstəyi verəcəyik. Ən çətin günlər arxada qaldı”.

Türkiyə liderinin sözlərinə görə, ölkə Türkiyə universitetlərində təhsil almış yeni Suriya elitasının nümayəndələrini, o cümlədən yeni təyin olunmuş xarici işlər naziri Əsəd Həsən əl-Şibanini qürurla izləyir.

Suriya hakimiyyəti ilk növbədə təhlükəsizlik sektorunda yardım alacaq.

“Türkiyə” qəzetinin məlumatına görə, hərbi məsləhətçilər və mütəxəssislərlə təmsil olunan Türkiyə tərəfi Dəməşqə 300 min nəfərlik nizami ordunun yaradılmasına dəstək verəcək. Suriya fraksiyalarının birgə qərargahının bir hissəsi olan general Əhməd Osman nəşrlə söhbətində "Ölkə daxilindəki çətin vəziyyət və İsrail təhlükəsi bunu zəruri edir", - deyib.

Osmanın sözlərinə görə, əvvəlcə Suriyada 70-80 min nəfərlik silahlı qüvvələrin nüvəsi meydana çıxacaq, bundan sonra onların sayı artırılacaq. Yeni qoşunlara əl-Colaninin komandanlıq etdiyi “Heyət Təhrir əl-Şam”dan 40 min yaraqlı daxil olacaq.

Bundan əlavə, yeni orduya Türkiyənin birbaşa aktivi hesab edilən fraksiyaların koalisiyası olan “Suriya Milli Ordusu” (SMO), həmçinin əvvəlki hökumətin “cinayətlərdə əli olmayan” hərbi və təhlükəsizlik personalı da daxil olacaq.

Osman bildirib: "Türkiyənin hazırkı mərhələdə hərbi dəstəyi müstəsna əhəmiyyət kəsb edir".

Əl-Colaninin bir zamanlar xarici qoşunların “yeni Suriya”dan çıxarılmasının vacibliyini vurğulamasına baxmayaraq, təbii ki, Türkiyə hərbçiləri bundan təsirlənməyəcək. Ən azından “Türkiyə” materialından belə çıxır. Türkiyə kontingentinə ən azı Suriyanın şimal-şərqindəki muxtar bölgəsini ABŞ-ın dəstəklədiyi kürd qüvvələrinin hərbi və siyasi nəzarətindən çıxarmaq lazımdır. Türkiyə onları solçu-radikal PKK-nın bir hissəsi hesab edir.

“Biz Suriyada terrorçu qruplaşmaların ünsürlərinə qarşı məqsədyönlü əməliyyatları bir cərrahın dəqiqliyi ilə, mülki şəxslərə zərər vermədən davam etdirmək niyyətindəyik”, - Ərdoğan söz verib. - Suriyanın və bölgəmizin gələcəyində heç bir terror təşkilatına, o cümlədən İŞİD və PKK-ya yer yoxdur. Ya özlərini ləğv edəcəklər, ya da məhv olacaqlar. PKK və onun əlaltıları üçün vaxt daralır, dairə daralır. Onların səyahətinin sonu artıq görünür”.

Türkiyə nəşrlərinin mənbələri iddia edirlər ki, Türkiyənin ali rəhbərliyi Suriya üçün hərbi sahədə yol xəritəsi hazırlayıb. Hazırda prioritet vəzifə kürd qüvvələrinin tərksilah edilməsi və ləğvidir. Şimal-şərq bölgələrinə nəzarət edən ABŞ-a yaxın kürdlərin çoxluq təşkil etdiyi hərbi ittifaq olan “Suriya Demokratik Qüvvələri” (SDQ) Dəməşqin bütün şərtlərini yerinə yetirməkdən imtina edərsə, Suriya qrupları və nizami Türkiyə qüvvələrinin koalisiyası Fəratın qərbində hərbi təmizləmə aparacaq.

Suriyanın de-fakto hökuməti artıq DDQ ilə tərksilah mexanizmlərini müzakirə etmək niyyətində olduğunu bəyan edib. Lakin Suriyada yeni dövlət strukturunun layihəsində federallaşma nəzərdə tutulmayıb və kürd muxtariyyəti mövcudluğuna son qoymalıdır.

ABŞ-da yerləşən Kürd Sülh İnstitutunun (KPI) qeyd etdiyi kimi, DSS-ə qarşı hərbi kampaniya “Regional sabitliyi və təhlükəsizliyi, o cümlədən Suriyada uğurlu siyasi keçid və İŞİD-in son məğlubiyyəti perspektivlərini təhdid edir”.

“Bu münaqişənin heç bir tərəfi mübahisəni hərbi yolla həll edə bilməz”, - ekspertlər deyir. “Hər iki tərəf başa düşür ki, siyasi proses baş verməlidir. Türkiyə hökuməti ilə PKK arasında əvvəlki danışıqların uğursuzluğu minlərlə insanın həyatına son qoyub, milyonlarla insanı didərgin salıb, kürd və türk cəmiyyətlərini sarsıdıb”.

KPI hesab edir ki, Türkiyə ilə Suriyanın şimalında SDQ arasında istənilən atəşkəs Türkiyə ilə PKK arasında geniş sülh müqaviləsinə çevrilməlidir. Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, Suriya kürdlərinin müdafiəsi KRH-nin Şimali İraqdakı yüksək səviyyəli rəhbərliyini danışıqlar masasına oturmağa və çeviklik nümayiş etdirməyə təşviq edə bilər.

“Şimal-Şərqi Suriya rəhbərliyi türk-kürd münaqişəsinin həllini görmək arzusunu və bu istiqamətdə səyləri dəstəkləməyə hazır olduğunu açıq şəkildə bəyan edib. Bölgədə Türkiyə ilə kürdlər arasında atəşkəs əldə etmək üçün ən yaxşı şans Abdullah Öcalanın danışıqlarda sərbəst iştirakına icazə verilməsi olacaq”, - KPI yekunlaşdırır.

Ekspertlərin vurğuladığı kimi, SDQ-yə muxtariyyət verilməsi islamçı qrupların düşərgəsindəki ən pis tendensiyalara güclü tarazlıq yarada və “yeni Suriya”da etnik və dini azlıqların hüquqlarının qorunmasına təminat verə bilər.

Ölkədə davam edən dinlərarası və millətlərarası qarşıdurmanın əlamətləri görünür, bunu Milad bayramı ərəfəsində (25 dekabr) vəziyyət də nümayiş etdirir. Yüzlərlə nümayişçi dekabrın 24-də Dəməşqin xristian bölgələrində küçələrə çıxaraq xristian icmasını müdafiə etməyə çağırıb. Səbəb sosial şəbəkələrdə yayılan və islamçı qruplardan birinin silahlılarının Həma yaxınlığındakı xristianların Suqaylabiya şəhərində yolka ağacını yandırdığını əks etdirən video olub.

Mənbələrin Dəməşqdə CNN telekanalına verdiyi məlumata görə, ölkənin yeni hakimiyyət orqanları bayram tədbirlərinə heç bir məhdudiyyət qoymayıb, lakin xristianlar hələ də nəzarətsiz silahlı elementlərin hücumuna məruz qala biləcəyindən qorxurlar. Müsahibənin birində azlıqları və dini icmaları qoruyacağını iddia edən Əl-Colani özü də xristianlığın əsas bayramlarından birinə hörmət etməyə çağıran heç bir açıqlama verməyib.

Y. QACAR

Ana səhifəyə dön