18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
21:03 / 30-06-2025

13:01 / 01-07-2025

13:16 / 02-07-2025

14:40 / 03-07-2025

07:52 / 01-07-2025

12:16 / 02-07-2025

19:48 / 04-07-2025

10:26 / 02-07-2025

15:33 / 02-07-2025

14:53 / 01-07-2025

16:55 / 02-07-2025

Suriyanın yeni lideri Türkiyəyə arxa çevirir?
Tarix: 04-02-2025 11:28 | Bölmə: Slayd

Hakimiyyətdə özünü təsdiq edən Suriyanın keçid hökumətinin başçısı Əhməd əl-Şaraa ilk xarici səfərini edib. Səudiyyə Ərəbistanı yeni hakimiyyət orqanlarının Ərəb dünyasının aparıcı gücləri ilə sıx əlaqələr saxlamaqda marağını vurğulamaq məqsədi daşıyan “debüt missiyası” üçün təyinat yeri kimi seçilib.
Bununla belə, praktikada Dəməşq güclü şəkildə Türkiyəyə yönəlib və Ankaranın və aparıcı ərəb dövlətlərinin maraqları arasında balans yaratmaq cəhdləri uzunmüddətli perspektivdə ölkənin yeni hakimiyyətlərinə baha başa gələ bilər.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, Suriya nümayəndə heyətini Ər-Riyadda Səudiyyə Ərəbistanının vəliəhd şahzadəsi (və faktiki lideri) Məhəmməd bin Salman şəxsən qəbul edib: O, Əl-Şaraanı Səudiyyə kabinetinin üzvlərinə təqdim edib, həmçinin Suriya liderinin özü ilə gətirdiyi təyin olunmuş şəxslərlə görüşüb.
Rəsmi Ər-Riyad hökumət görüşlərinin təfərrüatları barədə çox danışmır, rifah, firavanlıq və mehriban qonşuluq haqqında cəlbedici ifadələrlə məhdudlaşır. Bununla belə, qeydləri müşayiət edən fotoreportajlardan belə aydın olur ki, Suriyanın yeni lideri krallığın bütün əsas fiqurlarının diqqətini çəkib.
Səudiyyəlilər Dəməşqə münasibətdə qətidir: Suriya ilə Qətər (krallığın siyasi və iqtisadi rəqiblərindən biri) arasında kəskin yaxınlaşmadan sonra Ər-Riyad Suriyanın yeni hakimiyyət orqanlarına təsirini gücləndirmək yollarını axtarır.
Səudiyyə hakimiyyətinin fikrincə, vasitələrdən biri də Suriyanın qlobal iqtisadiyyata “dinc yolla reinteqrasiyasında” vasitəçilik olmalıdır. Suriya hakimiyyəti (səudiyyəlilərin köməyi olmadan) Avropa İttifaqından bəzi güzəştlər əldə edə bilib. İndi yeni Dəməşq ABŞ-a münasibətdə də oxşar yanaşmanın işləyəcəyini gözləyir.
Vaşinqton 2025-ci ilin əvvəlində məhdudiyyətlərin yumşaldılmasına icazə versə də, hələlik yekun qərarını verməyib. Səudiyyə Ərəbistanının vasitəçiliyi və şəfaəti məsələni irəli aparmalıdır.
Digər tərəfdən, Ər-Riyad çətin ki, Donald Tramp administrasiyası ilə məşğul olarkən bu məsələni çox da sərtləşdirsin. Ağ evin Səudiyyə Ərəbistanı ilə İsrail arasında münasibətlərin normallaşdırılmasını əks şərt kimi görəcəyi ehtimalı yüksəkdir. Krallıq hazırda belə bir mübadilə üçün hazır deyil.
Türkiyənin marağı
Suriya hakimiyyət orqanları ilə ərəb ölkələri arasında daha fəal ünsiyyət və Ankara ilə Dəməşq arasında diplomatik təmasların tezliyinin azalması ilk baxışda küsmə kimi görünür. Xüsusilə də o kontekstdə əl-Şaraanın Türkiyəyə böyük səfərinin tarixləri artıq bir neçə dəfə dəyişdirilib. Ərəb ziyalılarının nümayəndələri Suriyanın yeni rejiminin ilk addımlarını izləyərək, onun ərəb və türk dünyası arasında çox aydın seçim etdiyini iddia etmək üçün bir-biri ilə yarışırlar.
Praktikada isə Türkiyə yüksək səviyyəli təxirə salınmış səfərdən çox narahatdır: Suriya keçid hökuməti demək olar ki, tamamilə “türk mənşəlilər”dən ibarətdir və ya rəsmi Ankaraya qarşı düşmənçilik nümayiş etdirmir. Əl-Şaraanın güc balansını dəyişməyə çalışacağını və bununla da iyerarxiyada öz mövqeyini zəiflədəcəyini gözləməyə dəyməz.
Xüsusilə nəzərə alsaq ki, Suriyanın yeni prezidentinin ictimai vədlərindən biri ölkənin ərazi bütövlüyünü təmin etmək və “şübhəli yarımhərbi qüvvələrə” qarşı mübarizə aparmaq olub və hər kəs onun fikirlərini bölüşmür. Məsələn, Suriya kürdləri (özlərini “Rojava Muxtariyyəti” elan ediblər) yeni hökumətin səlahiyyətlərini tanımır və ondan əhəmiyyətli güzəştlər tələb edirlər; Dəməşqdən onların əvvəlki hüquq və azadlıqlarına hörmət ediləcəyinə dair “dəmir örtüklü zəmanət” alana qədər tərksilahdan və yenilənmiş silahlı qüvvələrə inteqrasiyadan imtina olunur.
Əl-Şaraa ətrafındakı siyasətçilərin əhəmiyyətli hissəsinin kürdlərə qarşı son dərəcə döyüşkən olduğunu nəzərə alsaq, yeni hakimiyyətin “kürd azadlığına” qarşı mübarizədə sübut edilmiş müttəfiqlərə ehtiyacı olacaq.
Türkiyə isə Suriya hökumət qüvvələrinə kömək etmək kimi ağlabatan bəhanə ilə hərbi varlığını artırmaqla vəziyyətdən istifadə etmək iqtidarındadır. Ankara ilə Dəməşq arasında (indiyə qədər pərdəarxası) sövdələşmənin müzakirələri artıq davam edir.
“Ümumi xəttə” uyğunlaşmaq məcburiyyəti
Türkiyə hakimiyyəti mətbuatın təxribatçı suallarından yayınaraq, əl-Şaraanın Ər-Riyada səfərinə məhəl qoymadı. Bununla bağlı gözlənilməz heç nə yoxdur. Türkiyənin “diplomatik örtüyü” öz üzərinə çəkmək üçün həddindən artıq aktiv cəhdi Suriyanın xarici siyasət imicinin Yaxın Şərqin müstəqil oyunçusu kimi deyil, bir türk peyki kimi imicinin təsdiqlənməsi ilə doludur. Ankara bunda maraqlı deyil - ərəb dünyasında çəkisi olan, həm ümumərəb, həm də türk gündəmini bərabər şəkildə təbliğ etməyə qadir olan müstəqil və güclü ərəb müttəfiqi əldə etmək onlar üçün daha sərfəlidir.
Türkiyə-Qətər hərbi-siyasi ittifaqı da analoji sxem üzrə yaradılıb. 2017-ci ildən sonra Doha qonşularının iqtisadi və siyasi blokadası ilə zəiflədi və Ankaranın dəstəyi Qətərin Yaxın Şərqdəki təsirini saxlamağa imkan verib.
“Yeni Dəməşq” bu yolu təkrarlamağa çalışır və hətta ərəb dünyası ilə münasibətdə nisbətən uğurludur. Lakin blokada zamanı belə nüfuzlu oyunçu olaraq qalan Qətərdən fərqli olaraq, Suriya hazırda daha çox “tutmaq” oyunçusudur və daim maraqlar balansını izləyən Səudiyyə və Türkiyənin “ümumi xətlərinə” uyğunlaşmaq məcburiyyətindədir.
Hər iki tərəfə həddən artıq meyl avtomatik olaraq digər tərəfdaşla münasibətlərin azalması demək olacaq ki, bu da Suriyanın özündəki çətin vəziyyəti nəzərə alaraq, uzunmüddətli perspektivdə böyük problemə çevrilmək riski daşıyır.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-02-2025 11:28 | Bölmə: Slayd

Hakimiyyətdə özünü təsdiq edən Suriyanın keçid hökumətinin başçısı Əhməd əl-Şaraa ilk xarici səfərini edib. Səudiyyə Ərəbistanı yeni hakimiyyət orqanlarının Ərəb dünyasının aparıcı gücləri ilə sıx əlaqələr saxlamaqda marağını vurğulamaq məqsədi daşıyan “debüt missiyası” üçün təyinat yeri kimi seçilib.
Bununla belə, praktikada Dəməşq güclü şəkildə Türkiyəyə yönəlib və Ankaranın və aparıcı ərəb dövlətlərinin maraqları arasında balans yaratmaq cəhdləri uzunmüddətli perspektivdə ölkənin yeni hakimiyyətlərinə baha başa gələ bilər.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, Suriya nümayəndə heyətini Ər-Riyadda Səudiyyə Ərəbistanının vəliəhd şahzadəsi (və faktiki lideri) Məhəmməd bin Salman şəxsən qəbul edib: O, Əl-Şaraanı Səudiyyə kabinetinin üzvlərinə təqdim edib, həmçinin Suriya liderinin özü ilə gətirdiyi təyin olunmuş şəxslərlə görüşüb.
Rəsmi Ər-Riyad hökumət görüşlərinin təfərrüatları barədə çox danışmır, rifah, firavanlıq və mehriban qonşuluq haqqında cəlbedici ifadələrlə məhdudlaşır. Bununla belə, qeydləri müşayiət edən fotoreportajlardan belə aydın olur ki, Suriyanın yeni lideri krallığın bütün əsas fiqurlarının diqqətini çəkib.
Səudiyyəlilər Dəməşqə münasibətdə qətidir: Suriya ilə Qətər (krallığın siyasi və iqtisadi rəqiblərindən biri) arasında kəskin yaxınlaşmadan sonra Ər-Riyad Suriyanın yeni hakimiyyət orqanlarına təsirini gücləndirmək yollarını axtarır.
Səudiyyə hakimiyyətinin fikrincə, vasitələrdən biri də Suriyanın qlobal iqtisadiyyata “dinc yolla reinteqrasiyasında” vasitəçilik olmalıdır. Suriya hakimiyyəti (səudiyyəlilərin köməyi olmadan) Avropa İttifaqından bəzi güzəştlər əldə edə bilib. İndi yeni Dəməşq ABŞ-a münasibətdə də oxşar yanaşmanın işləyəcəyini gözləyir.
Vaşinqton 2025-ci ilin əvvəlində məhdudiyyətlərin yumşaldılmasına icazə versə də, hələlik yekun qərarını verməyib. Səudiyyə Ərəbistanının vasitəçiliyi və şəfaəti məsələni irəli aparmalıdır.
Digər tərəfdən, Ər-Riyad çətin ki, Donald Tramp administrasiyası ilə məşğul olarkən bu məsələni çox da sərtləşdirsin. Ağ evin Səudiyyə Ərəbistanı ilə İsrail arasında münasibətlərin normallaşdırılmasını əks şərt kimi görəcəyi ehtimalı yüksəkdir. Krallıq hazırda belə bir mübadilə üçün hazır deyil.
Türkiyənin marağı
Suriya hakimiyyət orqanları ilə ərəb ölkələri arasında daha fəal ünsiyyət və Ankara ilə Dəməşq arasında diplomatik təmasların tezliyinin azalması ilk baxışda küsmə kimi görünür. Xüsusilə də o kontekstdə əl-Şaraanın Türkiyəyə böyük səfərinin tarixləri artıq bir neçə dəfə dəyişdirilib. Ərəb ziyalılarının nümayəndələri Suriyanın yeni rejiminin ilk addımlarını izləyərək, onun ərəb və türk dünyası arasında çox aydın seçim etdiyini iddia etmək üçün bir-biri ilə yarışırlar.
Praktikada isə Türkiyə yüksək səviyyəli təxirə salınmış səfərdən çox narahatdır: Suriya keçid hökuməti demək olar ki, tamamilə “türk mənşəlilər”dən ibarətdir və ya rəsmi Ankaraya qarşı düşmənçilik nümayiş etdirmir. Əl-Şaraanın güc balansını dəyişməyə çalışacağını və bununla da iyerarxiyada öz mövqeyini zəiflədəcəyini gözləməyə dəyməz.
Xüsusilə nəzərə alsaq ki, Suriyanın yeni prezidentinin ictimai vədlərindən biri ölkənin ərazi bütövlüyünü təmin etmək və “şübhəli yarımhərbi qüvvələrə” qarşı mübarizə aparmaq olub və hər kəs onun fikirlərini bölüşmür. Məsələn, Suriya kürdləri (özlərini “Rojava Muxtariyyəti” elan ediblər) yeni hökumətin səlahiyyətlərini tanımır və ondan əhəmiyyətli güzəştlər tələb edirlər; Dəməşqdən onların əvvəlki hüquq və azadlıqlarına hörmət ediləcəyinə dair “dəmir örtüklü zəmanət” alana qədər tərksilahdan və yenilənmiş silahlı qüvvələrə inteqrasiyadan imtina olunur.
Əl-Şaraa ətrafındakı siyasətçilərin əhəmiyyətli hissəsinin kürdlərə qarşı son dərəcə döyüşkən olduğunu nəzərə alsaq, yeni hakimiyyətin “kürd azadlığına” qarşı mübarizədə sübut edilmiş müttəfiqlərə ehtiyacı olacaq.
Türkiyə isə Suriya hökumət qüvvələrinə kömək etmək kimi ağlabatan bəhanə ilə hərbi varlığını artırmaqla vəziyyətdən istifadə etmək iqtidarındadır. Ankara ilə Dəməşq arasında (indiyə qədər pərdəarxası) sövdələşmənin müzakirələri artıq davam edir.
“Ümumi xəttə” uyğunlaşmaq məcburiyyəti
Türkiyə hakimiyyəti mətbuatın təxribatçı suallarından yayınaraq, əl-Şaraanın Ər-Riyada səfərinə məhəl qoymadı. Bununla bağlı gözlənilməz heç nə yoxdur. Türkiyənin “diplomatik örtüyü” öz üzərinə çəkmək üçün həddindən artıq aktiv cəhdi Suriyanın xarici siyasət imicinin Yaxın Şərqin müstəqil oyunçusu kimi deyil, bir türk peyki kimi imicinin təsdiqlənməsi ilə doludur. Ankara bunda maraqlı deyil - ərəb dünyasında çəkisi olan, həm ümumərəb, həm də türk gündəmini bərabər şəkildə təbliğ etməyə qadir olan müstəqil və güclü ərəb müttəfiqi əldə etmək onlar üçün daha sərfəlidir.
Türkiyə-Qətər hərbi-siyasi ittifaqı da analoji sxem üzrə yaradılıb. 2017-ci ildən sonra Doha qonşularının iqtisadi və siyasi blokadası ilə zəiflədi və Ankaranın dəstəyi Qətərin Yaxın Şərqdəki təsirini saxlamağa imkan verib.
“Yeni Dəməşq” bu yolu təkrarlamağa çalışır və hətta ərəb dünyası ilə münasibətdə nisbətən uğurludur. Lakin blokada zamanı belə nüfuzlu oyunçu olaraq qalan Qətərdən fərqli olaraq, Suriya hazırda daha çox “tutmaq” oyunçusudur və daim maraqlar balansını izləyən Səudiyyə və Türkiyənin “ümumi xətlərinə” uyğunlaşmaq məcburiyyətindədir.
Hər iki tərəfə həddən artıq meyl avtomatik olaraq digər tərəfdaşla münasibətlərin azalması demək olacaq ki, bu da Suriyanın özündəki çətin vəziyyəti nəzərə alaraq, uzunmüddətli perspektivdə böyük problemə çevrilmək riski daşıyır.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:26
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
Dünən, 15:47
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
3-07-2025, 13:08
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
2-07-2025, 16:55
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
2-07-2025, 15:56
Azərbaycan Rusiyadan tam uzaqlaşır?
2-07-2025, 15:33
Rusiya daha da aqressivləşir
2-07-2025, 14:37
Avropa müharibəyə hazırlaşır - Foto
2-07-2025, 11:25
İran ABŞ və İsraildən kiberqisas alır?
1-07-2025, 16:50
Məhkəmələrə hakim təyinatları olub - Siyahı
1-07-2025, 13:01
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
1-07-2025, 10:45
Rusiya yeni ərazilərin işğalına hazırlaşır
1-07-2025, 09:03
Süni intellekt dünyanı ələ keçirir - Foto
30-06-2025, 16:27
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
30-06-2025, 15:08
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
30-06-2025, 12:21
Paşinyan onu “Dəccal” adlandıran kilsəyə müharibə elan edib
30-06-2025, 11:03
Rusiya ilə bağlı dəhşətli statistika açıqlanıb
30-06-2025, 10:57
Ağdamda polis minaya düşüb - (Yenilənib)
30-06-2025, 08:19
Sedna planetinin sirri açılacaq
29-06-2025, 13:16
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
29-06-2025, 11:16
Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılar hakim qarşısına çıxarılıb - (Yenilənib) - Fotolar
29-06-2025, 10:35
Deputat: Rusiyanın təzyiqləri həm də Azərbaycanın xarici siyasəti ilə əlaqədar ola bilər
28-06-2025, 11:12
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
28-06-2025, 08:55
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
28-06-2025, 00:01
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
26-06-2025, 08:51
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
25-06-2025, 13:50
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
25-06-2025, 13:03
İsrail-İran müharibəsi Zəngəzur yolunu aça bilər
25-06-2025, 11:20
Beş hərbçiyə general-mayor rütbəsi verilib
25-06-2025, 10:56
Ermənistanda dövlət çevrilişi etmək istəyiblər
24-06-2025, 14:42
Beş ölkə Rusiyanın işğalından qorunmaq üçün milyonlarla mina basdıracaq
24-06-2025, 12:51
“Qiyamət planı” üzə çıxıb - Fotolar
23-06-2025, 19:12
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
23-06-2025, 18:53
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
23-06-2025, 15:14
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
23-06-2025, 14:49
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
23-06-2025, 14:23
İlham Əliyev Goranboyda müəssisənin açılışını edib - (Yenilənib)
23-06-2025, 13:56
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
23-06-2025, 11:57
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb