18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
21:03 / 30-06-2025

13:01 / 01-07-2025

13:16 / 02-07-2025

14:40 / 03-07-2025

07:52 / 01-07-2025

12:16 / 02-07-2025

19:48 / 04-07-2025

10:26 / 02-07-2025

15:33 / 02-07-2025

14:53 / 01-07-2025

16:55 / 02-07-2025

İranda seçkilər: 15 yaşlı uşaq, inqilabçıların inhisarı və şikayətçi prezident
Tarix: 14-05-2021 12:35 | Bölmə: Slayd

İran 13-cü prezident seçkilərinə qədəm qoyub. 5 gün DİN-ə baş vurmuş iddialıların sənədlərinə tezliklə Nəzarətçilər Şurasının mikroskopu altında baxılacaq və seçkiyə buraxılanların, həmişəki kimi, qısa siyahısı açıqlanacaq.
Prosesin lap əvvəlində prezidentliyə namizədlər üçün tələblər ciddi mühabisələr doğurub. Bunlardan ən başlıcası iddialılara qarşı irəli sürülən yaş senzidir: ən azı – 40, ən çox – 75.
Digər mühüm tələblər: təhsil səviyyəsi – ən azı magist dərəcəsi və dövlət qulluğunda ən azı 4 il staj.
Prezident Həsən Ruhani Nəzarətçilər Şurasının təlimatında yer almış bu tələblərə görə şifahi həmləyə keçib və Şuranın qanunverici səlahiyyətə malik olmadığını əsas gətirərək qurumu tənqid edib.
“Prezident seçkiləri haqqında” Qanunda, həqiqətən, yaş senzi barədə müddəa yoxdur, lakin Nəzarətçilər Şurası Məsləhət Şurasının təklif və təyinlərinə istinadla düzgün hərəkət etdiyini isbatlamağa çalışıb.
Yaş senzinin bir sıra namizədlərin yolunda ən böyük əngəl olduğunu müşahidəçilərin əksəri qeyd edir. Hətta “Sepah”ın (İİKK) sıralarından çıxmış general Səid Məhəmməd də bu tora düşə bilər.
Keşikçilər Şurasının üzvü Əhməd Xatəmi bu yöndəki etirazlara ritorik cavab verib: “Məgər ölkənin idarəçiliyi 15 yaşlı bir uşağa verilə bilərmi?... 40 yaş yetkinlik yaşıdır...”
“15 yaşlılar”a etimadsızlıq
Seçki marafonunda iştirak niyyətində olmuş bir namizədin timsalında “15 yaşlılara” etimadsızlığın səbəbi daha aydın görünür – “Foreign Policy”nin “İranın Emmanuel Makronu” adlandırdığı Məhəmməd Cavad Azəri Cəhromi.
Ruhani administrasiyasında rabitə naziri vəzifəsini tutan gənc siyasətçinin tərcümeyi-halında “Sepah”ın kiberkəşfiyyat bölməsində xidmət sətiri olsa da, yaş senzi, əslinə baxılarsa, Azəri Cəhrominin gələcək yüksəlişi üçün yeganə əngəl deyil.
Yapışıqlı və yenilikçi, tay-tuşları, yəni “X (İks) nəsli” (gənc nəsil) arasında yetərindən artıq populyar nazirin, bədxah adlandıra biləcək xeyli rəqibi var. Xüsusən, Əhməd Xatəminin təmsil olunduğu ifrat mühafizəkar cinahda.

2019-cu ildə “Foreign Policy”də nazirin müsbət təqdimatından sonra İranda yaranmış qısqanclığı necə xatırlamayasan. İnqilabçı nəsil rabitə nazirini “sağlıq məqaləsi”nə görə 50 min $ ödəməkdə ittiham etdi. İşə ABŞ nəşrinin baş redaktoru qarışdı, rəsmən bildirdi ki, məqalə reklam qaydasında dərc olunmayıb və jurnal kassasına 1 sent belə ödənilməyib.
Bu, artıq qayıdışsız keçmişdir.
Son açıqlamalarının birində isə məhz Azəri Cəhromi “15 yaşlı uşaqlar”a etimadsızlığın səbəbinin izahında düz onluğa vurub. O, yeni nəslin İran siyasətində niyə belə az təmsil olunmasının dəqiq tərifini verib: “İnqilabçı nəsil siyasi inhisar yaradıb!”
Nazir öz tvitində qeyd edib ki, 1979-dan sonra inqilabın gəncliyi (miladi 60-cı illər nəsli – şəmsi 1342) ölkənin müxtəlif sahələrində idarəetmə sükanı arxasına keçib. “İnqilabın gənc nəsli yaşlanır, amma əksər idarəetmə vəzifələri həmin nəsil arasında bir əldən digərinə ötürülür, kabinə başçıları və rəhbər şəxslər orta yaşlılarla birlikdə qocalır”.
Daha sonra Azəri Cəhromi qeyd edir: “Hazırda İran əhalisinin 15 faizini bu nəsil (55 yaşdan yuxarı olanlar) təşkil edir. Hələ də ölkədəki rəhbər vəzifələrin təqribən 85 faizini onlar tutur, hakimiyyətdən əlavə, sərvət paylarının əhəmiyyətli hissəsinin də onlarda olması ehtimalı var. Başqa nəsillərə və övladlarına yer vermək istəməyən, yeni nəslin dəyərləri və baxışlarına qatqı təmin etməyə hazır olmayan inqilabçı nəsil! Bu inhisarçılıq ölkəyə nə fayda verəcək?”
Gənc və “hizbullah”çı
Ayətullah Xamnəi illərdir idarəetmədə dəyişikliklə bağlı eyni ifadəni təkrarlayır: gənc və “hizbullah”çı prezident.
Mayın 11-də ölkənin gənc nəsli ilə onlayn ünsiyyətdə o, oxşar bəyanatı yenə dilə gətirib: “İnqilabçı, ədalətli, korrupsiyaya qarşı mübarizə aparan, dəyişikliyə və gəncliyə inanan bir hökumət qurun”.
Söz düşmüşkən, Ali liderin prezident seçkilərindən gözləntisi yaş senzinə dair mübahisə üçün də çözüm ola bilərmi?
Ayətullah Xamnəi vurğulayıb ki: “Bəziləri düşünür ki, gənc və inqilabçı hökumət bütün kabinə üzvlərinin 30-35 yaşlı olması mənasını verir, halbuki bu, təcrübəyə və dünyagörüşə sahib şəxslərə məhəl qoymamaq demək deyil”.
Keşikçilər Şurasının üzvü Əhməd Xatəmi isə bildirir ki: “Konstitusiyaya görə, qanunun təfsiri Keşikçilər Şurasına aiddir”.
Əgər ən vacib məsələ, Xamnəinin təbirincə, “Birincisi, dəyişiklik lazımdır; ikincisi, dəyişiklik mümkündür və üçüncüsü, dəyişikliyə nail olmağın yolu dəyişikliyə və dəyişikliyi yaradan ünsürə inanan bir hökumət qurmaqdır”sa, şübhəsiz, buna yalnız “X nəsli" qabildir. Çünki yeniliyə ən çox can atan bu sosial təbəqədir. Lakin...
“Sıfır” fəallıq?
BMT Əhali Fondu hələ 2012-ci ildə İran əhalisinin 58 faizindən çoxunun gənc olduğunu açıqlayıb. Rəsmi təxminlərə görə, əhalinin təxminən 30-40 milyonunu yeni nəsil təmsil edir. Amma kükrək enerjili sosial təbəqənin İranda siyasi zirvəyə dırmanış prosesi çox ləngdir.
Azəri Cəhrominin timsalında bunun bir, bəlkə də, əsas səbəbi izahını tapır.
Digər səbəblər varmı?

Sosial şəbəkənin İran seqmentində gənclərin fəallığı, hadisələrə ayıqlığı və zəkalı təhlili yeni nəslin məcazi (virtual) platformadan siyasət meydanına keçidinin zaman məsələsi olduğu qənaəti doğurur. Amma hazırda hakimiyyətin iki – icraedici və qanunverici qolu “X nəsli”nin yüksək təmsilçilik faizi ilə öyünə bilməz.
Əbdülməhəmməd Kazempur “X nəsli” kitabında məişət qayğıları, iqtisadi müşküllər və ilk növbədə, işsizliyin təzyiqi altında olan gənc təbəqənin siyasi apatiyasına geniş yer ayırıb. Sosioloq cəmiyyətdə daha çox açılım istəyən “X nəsli"nin siyasi və sosial iştirak səviyyəsini “sıfır” deyə səciyyələndirir.
Kazempurun rəyi şişirtmə və hətta qərəzli hesab oluna bilər. Böyük ehtimalla, məhz belədir.
Seçki qanunvericiliyinə görə, İranda 15 yaşına qədəm qoymuş hər bir kəs seçki hüququna malikdir. Lakin son illərdə gənc nəslin seçkilərdə iştirak faizi, digər yaş qrupları kimi, dibə yuvarlanır.
İranda mühafizəkar cinahı təmsil edən Mübariz Ruhanilər Cəmiyyətinin üzvü Seyid Rza Əkrəmi problemi görərək IRNA-ya açıqlamasında bildirib ki, “hər şeydən əvvəl, gənclərə və tələbələrə seçkilərə qatılmanın dini bir vəzifə olduğunu, dua və oruc kimi, dini vəzifə olduğunu söyləməliyik”. Əhməd Xatəmi də “Nur” surəsinin 69-cu ayəsinə istinadla müsəlmanların cəmiyyətdə hərtərəfli iştirakına vurğu edir, yəni həm də gəncləri seçki fəallığına səsləyir.
Bu seçkidə “X nəsli” üçün motivasiya nə ola bilər?
2021-ci ilin aprelində keçirilmiş rəy sorğusunda (“Tasnim News”) respondentlərin cəmi 32,8 faizi prezident seçkilərində hökumət dəyişikliyi ilə ölkədəki vəziyyətin yaxşılaşacağına ümidlidir. 11,7 əksinə, vəziyyətin daha da pisləşəcəyini bildirib. 33,2 faiz prezident seçkilərindən sonra ölkədəki vəziyyətin dəyişməyəcəyinə inanır.
Bununla bərabər, respiondentlərin 43,3 faizi seçkidə iştirak edəcəyini bildirib. Onların arasında yaş qrupları belə bölünüb: 18-29 yaş qrupu – 19 faiz, 30-49 yaş qrupu – 42.6 faiz, 50 yaş və yuxarı yaş – 56.4 fazi.
Şikayətçi prezident
İslam İnqilabından bu yana İranda 37 seçki keçirilib. Siyasi fəal və Məşhəddəki Firdovsi Universitetinin hüquq fakültəsinin təmsilçisi Qulamrza Xacinin fikrincə, 2021-ci ilin seçkilərində məhz gənclər ən təsirli qrupdur.
Amma 13-cü prezident seçkilərinə, həmçinin, gənclərin marağını öldürən digər mühüm bir izah var. Bu, ilk növbədə, İranda prezident vəzifəsini tutan şəxsin səlahiyyətlərindən nə dərəcədə istifadə edə bilməsidir.
Vilayəti-fəqih sistemində prezident seçilmiş şəxslərin səlahiyyət azlığından şikayəti daim gündəmə oturub. Təsadüfi deyil ki, 2021-ci ilin aprelində keçirilmiş rəy sorğusunda da respondentlərə mövzuya dair sual verilib: “Prezidentin ölkənin idarəçiliyində səlahiyyəti, Sizcə, hansı səviyyədədir?"
Anket cavablarında respondentlərin 28,7 fazinin prezidentin ölkəni idarə etmək səlahiyyətlərinin aşağı və 33,9 faizi yüksək olduğunu bildirib. Respondentlərin 25,4 faizi prezidentin ölkəni idarə etmək üçün müəyyən səlahiyyətlərə sahib olduğuna inanır və 12 faiz bu suala cavab verə bilməyib.
Keçikçilər Şurasının üzvü Əhməd Xatəmi indidən namizədlərə bu məsələyə dair xəbərdarlığını edib: “Namizədlər bu Konstitusiya ilə iqtidara gələcəklərini bilməlidirlər. Vəzifə kürsüsünə oturduqdan sonra Konstitusiyanı qəbul etmədiklərini bildirməməlidirlər. Sonradan “qanunu qəbul etmirəm, boykot edirəm”,- deməsinlər. Əsas Qanunu qəbul etmirdinsə, siyasi meydana niyə çıxırdın?!”
Əziz Rzazadə
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-05-2021 12:35 | Bölmə: Slayd

İran 13-cü prezident seçkilərinə qədəm qoyub. 5 gün DİN-ə baş vurmuş iddialıların sənədlərinə tezliklə Nəzarətçilər Şurasının mikroskopu altında baxılacaq və seçkiyə buraxılanların, həmişəki kimi, qısa siyahısı açıqlanacaq.
Prosesin lap əvvəlində prezidentliyə namizədlər üçün tələblər ciddi mühabisələr doğurub. Bunlardan ən başlıcası iddialılara qarşı irəli sürülən yaş senzidir: ən azı – 40, ən çox – 75.
Digər mühüm tələblər: təhsil səviyyəsi – ən azı magist dərəcəsi və dövlət qulluğunda ən azı 4 il staj.
Prezident Həsən Ruhani Nəzarətçilər Şurasının təlimatında yer almış bu tələblərə görə şifahi həmləyə keçib və Şuranın qanunverici səlahiyyətə malik olmadığını əsas gətirərək qurumu tənqid edib.
“Prezident seçkiləri haqqında” Qanunda, həqiqətən, yaş senzi barədə müddəa yoxdur, lakin Nəzarətçilər Şurası Məsləhət Şurasının təklif və təyinlərinə istinadla düzgün hərəkət etdiyini isbatlamağa çalışıb.
Yaş senzinin bir sıra namizədlərin yolunda ən böyük əngəl olduğunu müşahidəçilərin əksəri qeyd edir. Hətta “Sepah”ın (İİKK) sıralarından çıxmış general Səid Məhəmməd də bu tora düşə bilər.
Keşikçilər Şurasının üzvü Əhməd Xatəmi bu yöndəki etirazlara ritorik cavab verib: “Məgər ölkənin idarəçiliyi 15 yaşlı bir uşağa verilə bilərmi?... 40 yaş yetkinlik yaşıdır...”
“15 yaşlılar”a etimadsızlıq
Seçki marafonunda iştirak niyyətində olmuş bir namizədin timsalında “15 yaşlılara” etimadsızlığın səbəbi daha aydın görünür – “Foreign Policy”nin “İranın Emmanuel Makronu” adlandırdığı Məhəmməd Cavad Azəri Cəhromi.
Ruhani administrasiyasında rabitə naziri vəzifəsini tutan gənc siyasətçinin tərcümeyi-halında “Sepah”ın kiberkəşfiyyat bölməsində xidmət sətiri olsa da, yaş senzi, əslinə baxılarsa, Azəri Cəhrominin gələcək yüksəlişi üçün yeganə əngəl deyil.
Yapışıqlı və yenilikçi, tay-tuşları, yəni “X (İks) nəsli” (gənc nəsil) arasında yetərindən artıq populyar nazirin, bədxah adlandıra biləcək xeyli rəqibi var. Xüsusən, Əhməd Xatəminin təmsil olunduğu ifrat mühafizəkar cinahda.

2019-cu ildə “Foreign Policy”də nazirin müsbət təqdimatından sonra İranda yaranmış qısqanclığı necə xatırlamayasan. İnqilabçı nəsil rabitə nazirini “sağlıq məqaləsi”nə görə 50 min $ ödəməkdə ittiham etdi. İşə ABŞ nəşrinin baş redaktoru qarışdı, rəsmən bildirdi ki, məqalə reklam qaydasında dərc olunmayıb və jurnal kassasına 1 sent belə ödənilməyib.
Bu, artıq qayıdışsız keçmişdir.
Son açıqlamalarının birində isə məhz Azəri Cəhromi “15 yaşlı uşaqlar”a etimadsızlığın səbəbinin izahında düz onluğa vurub. O, yeni nəslin İran siyasətində niyə belə az təmsil olunmasının dəqiq tərifini verib: “İnqilabçı nəsil siyasi inhisar yaradıb!”
Nazir öz tvitində qeyd edib ki, 1979-dan sonra inqilabın gəncliyi (miladi 60-cı illər nəsli – şəmsi 1342) ölkənin müxtəlif sahələrində idarəetmə sükanı arxasına keçib. “İnqilabın gənc nəsli yaşlanır, amma əksər idarəetmə vəzifələri həmin nəsil arasında bir əldən digərinə ötürülür, kabinə başçıları və rəhbər şəxslər orta yaşlılarla birlikdə qocalır”.
Daha sonra Azəri Cəhromi qeyd edir: “Hazırda İran əhalisinin 15 faizini bu nəsil (55 yaşdan yuxarı olanlar) təşkil edir. Hələ də ölkədəki rəhbər vəzifələrin təqribən 85 faizini onlar tutur, hakimiyyətdən əlavə, sərvət paylarının əhəmiyyətli hissəsinin də onlarda olması ehtimalı var. Başqa nəsillərə və övladlarına yer vermək istəməyən, yeni nəslin dəyərləri və baxışlarına qatqı təmin etməyə hazır olmayan inqilabçı nəsil! Bu inhisarçılıq ölkəyə nə fayda verəcək?”
Gənc və “hizbullah”çı
Ayətullah Xamnəi illərdir idarəetmədə dəyişikliklə bağlı eyni ifadəni təkrarlayır: gənc və “hizbullah”çı prezident.
Mayın 11-də ölkənin gənc nəsli ilə onlayn ünsiyyətdə o, oxşar bəyanatı yenə dilə gətirib: “İnqilabçı, ədalətli, korrupsiyaya qarşı mübarizə aparan, dəyişikliyə və gəncliyə inanan bir hökumət qurun”.
Söz düşmüşkən, Ali liderin prezident seçkilərindən gözləntisi yaş senzinə dair mübahisə üçün də çözüm ola bilərmi?
Ayətullah Xamnəi vurğulayıb ki: “Bəziləri düşünür ki, gənc və inqilabçı hökumət bütün kabinə üzvlərinin 30-35 yaşlı olması mənasını verir, halbuki bu, təcrübəyə və dünyagörüşə sahib şəxslərə məhəl qoymamaq demək deyil”.
Keşikçilər Şurasının üzvü Əhməd Xatəmi isə bildirir ki: “Konstitusiyaya görə, qanunun təfsiri Keşikçilər Şurasına aiddir”.
Əgər ən vacib məsələ, Xamnəinin təbirincə, “Birincisi, dəyişiklik lazımdır; ikincisi, dəyişiklik mümkündür və üçüncüsü, dəyişikliyə nail olmağın yolu dəyişikliyə və dəyişikliyi yaradan ünsürə inanan bir hökumət qurmaqdır”sa, şübhəsiz, buna yalnız “X nəsli" qabildir. Çünki yeniliyə ən çox can atan bu sosial təbəqədir. Lakin...
“Sıfır” fəallıq?
BMT Əhali Fondu hələ 2012-ci ildə İran əhalisinin 58 faizindən çoxunun gənc olduğunu açıqlayıb. Rəsmi təxminlərə görə, əhalinin təxminən 30-40 milyonunu yeni nəsil təmsil edir. Amma kükrək enerjili sosial təbəqənin İranda siyasi zirvəyə dırmanış prosesi çox ləngdir.
Azəri Cəhrominin timsalında bunun bir, bəlkə də, əsas səbəbi izahını tapır.
Digər səbəblər varmı?

Sosial şəbəkənin İran seqmentində gənclərin fəallığı, hadisələrə ayıqlığı və zəkalı təhlili yeni nəslin məcazi (virtual) platformadan siyasət meydanına keçidinin zaman məsələsi olduğu qənaəti doğurur. Amma hazırda hakimiyyətin iki – icraedici və qanunverici qolu “X nəsli”nin yüksək təmsilçilik faizi ilə öyünə bilməz.
Əbdülməhəmməd Kazempur “X nəsli” kitabında məişət qayğıları, iqtisadi müşküllər və ilk növbədə, işsizliyin təzyiqi altında olan gənc təbəqənin siyasi apatiyasına geniş yer ayırıb. Sosioloq cəmiyyətdə daha çox açılım istəyən “X nəsli"nin siyasi və sosial iştirak səviyyəsini “sıfır” deyə səciyyələndirir.
Kazempurun rəyi şişirtmə və hətta qərəzli hesab oluna bilər. Böyük ehtimalla, məhz belədir.
Seçki qanunvericiliyinə görə, İranda 15 yaşına qədəm qoymuş hər bir kəs seçki hüququna malikdir. Lakin son illərdə gənc nəslin seçkilərdə iştirak faizi, digər yaş qrupları kimi, dibə yuvarlanır.
İranda mühafizəkar cinahı təmsil edən Mübariz Ruhanilər Cəmiyyətinin üzvü Seyid Rza Əkrəmi problemi görərək IRNA-ya açıqlamasında bildirib ki, “hər şeydən əvvəl, gənclərə və tələbələrə seçkilərə qatılmanın dini bir vəzifə olduğunu, dua və oruc kimi, dini vəzifə olduğunu söyləməliyik”. Əhməd Xatəmi də “Nur” surəsinin 69-cu ayəsinə istinadla müsəlmanların cəmiyyətdə hərtərəfli iştirakına vurğu edir, yəni həm də gəncləri seçki fəallığına səsləyir.
Bu seçkidə “X nəsli” üçün motivasiya nə ola bilər?
2021-ci ilin aprelində keçirilmiş rəy sorğusunda (“Tasnim News”) respondentlərin cəmi 32,8 faizi prezident seçkilərində hökumət dəyişikliyi ilə ölkədəki vəziyyətin yaxşılaşacağına ümidlidir. 11,7 əksinə, vəziyyətin daha da pisləşəcəyini bildirib. 33,2 faiz prezident seçkilərindən sonra ölkədəki vəziyyətin dəyişməyəcəyinə inanır.
Bununla bərabər, respiondentlərin 43,3 faizi seçkidə iştirak edəcəyini bildirib. Onların arasında yaş qrupları belə bölünüb: 18-29 yaş qrupu – 19 faiz, 30-49 yaş qrupu – 42.6 faiz, 50 yaş və yuxarı yaş – 56.4 fazi.
Şikayətçi prezident
İslam İnqilabından bu yana İranda 37 seçki keçirilib. Siyasi fəal və Məşhəddəki Firdovsi Universitetinin hüquq fakültəsinin təmsilçisi Qulamrza Xacinin fikrincə, 2021-ci ilin seçkilərində məhz gənclər ən təsirli qrupdur.
Amma 13-cü prezident seçkilərinə, həmçinin, gənclərin marağını öldürən digər mühüm bir izah var. Bu, ilk növbədə, İranda prezident vəzifəsini tutan şəxsin səlahiyyətlərindən nə dərəcədə istifadə edə bilməsidir.
Vilayəti-fəqih sistemində prezident seçilmiş şəxslərin səlahiyyət azlığından şikayəti daim gündəmə oturub. Təsadüfi deyil ki, 2021-ci ilin aprelində keçirilmiş rəy sorğusunda da respondentlərə mövzuya dair sual verilib: “Prezidentin ölkənin idarəçiliyində səlahiyyəti, Sizcə, hansı səviyyədədir?"
Anket cavablarında respondentlərin 28,7 fazinin prezidentin ölkəni idarə etmək səlahiyyətlərinin aşağı və 33,9 faizi yüksək olduğunu bildirib. Respondentlərin 25,4 faizi prezidentin ölkəni idarə etmək üçün müəyyən səlahiyyətlərə sahib olduğuna inanır və 12 faiz bu suala cavab verə bilməyib.
Keçikçilər Şurasının üzvü Əhməd Xatəmi indidən namizədlərə bu məsələyə dair xəbərdarlığını edib: “Namizədlər bu Konstitusiya ilə iqtidara gələcəklərini bilməlidirlər. Vəzifə kürsüsünə oturduqdan sonra Konstitusiyanı qəbul etmədiklərini bildirməməlidirlər. Sonradan “qanunu qəbul etmirəm, boykot edirəm”,- deməsinlər. Əsas Qanunu qəbul etmirdinsə, siyasi meydana niyə çıxırdın?!”
Əziz Rzazadə
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:26
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
Dünən, 15:47
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
3-07-2025, 13:08
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
2-07-2025, 16:55
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
2-07-2025, 15:56
Azərbaycan Rusiyadan tam uzaqlaşır?
2-07-2025, 15:33
Rusiya daha da aqressivləşir
2-07-2025, 14:37
Avropa müharibəyə hazırlaşır - Foto
2-07-2025, 11:25
İran ABŞ və İsraildən kiberqisas alır?
1-07-2025, 16:50
Məhkəmələrə hakim təyinatları olub - Siyahı
1-07-2025, 13:01
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
1-07-2025, 10:45
Rusiya yeni ərazilərin işğalına hazırlaşır
1-07-2025, 09:03
Süni intellekt dünyanı ələ keçirir - Foto
30-06-2025, 16:27
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
30-06-2025, 15:08
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
30-06-2025, 12:21
Paşinyan onu “Dəccal” adlandıran kilsəyə müharibə elan edib
30-06-2025, 11:03
Rusiya ilə bağlı dəhşətli statistika açıqlanıb
30-06-2025, 10:57
Ağdamda polis minaya düşüb - (Yenilənib)
30-06-2025, 08:19
Sedna planetinin sirri açılacaq
29-06-2025, 13:16
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
29-06-2025, 11:16
Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılar hakim qarşısına çıxarılıb - (Yenilənib) - Fotolar
29-06-2025, 10:35
Deputat: Rusiyanın təzyiqləri həm də Azərbaycanın xarici siyasəti ilə əlaqədar ola bilər
28-06-2025, 11:12
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
28-06-2025, 08:55
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
28-06-2025, 00:01
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
26-06-2025, 08:51
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
25-06-2025, 13:50
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
25-06-2025, 13:03
İsrail-İran müharibəsi Zəngəzur yolunu aça bilər
25-06-2025, 11:20
Beş hərbçiyə general-mayor rütbəsi verilib
25-06-2025, 10:56
Ermənistanda dövlət çevrilişi etmək istəyiblər
24-06-2025, 14:42
Beş ölkə Rusiyanın işğalından qorunmaq üçün milyonlarla mina basdıracaq
24-06-2025, 12:51
“Qiyamət planı” üzə çıxıb - Fotolar
23-06-2025, 19:12
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
23-06-2025, 18:53
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
23-06-2025, 15:14
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
23-06-2025, 14:49
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
23-06-2025, 14:23
İlham Əliyev Goranboyda müəssisənin açılışını edib - (Yenilənib)
23-06-2025, 13:56
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
23-06-2025, 11:57
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb