13:28 / 23-11-2024
COP29 zolaqlarında yol nişanlarının sökülür
12:30 / 23-11-2024
Azərbaycanda zəlzələ olub
12:10 / 23-11-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:01 / 23-11-2024
"Sektorlar üzrə strateji planların hazırlanması Qaydası” təsdiqlənib
11:56 / 23-11-2024
Azərbaycanda saxlanılan rəis müavini həbsdən buraxılıb - 200 milyon ödəyib
11:29 / 23-11-2024
Milli Məclisin bəzi deputatlarına mənzil verilib
11:05 / 23-11-2024
Ceyms Bondun ifaçısı bu dəfə "Serjant Rok"-da oynayacaq
11:03 / 23-11-2024
Türkiyədə 70 kq qızılla tutulan azərbaycanlı diplomatdır? - (Yenilənib)
10:37 / 23-11-2024
Ukrayna cəbhəsi: ruslar əlavə ehtiyat toplayır
10:27 / 23-11-2024
İqtisadi fəaliyyət növləri üzrə vergi münasibətlərinin vahid standartları təsdiqlənib
10:27 / 23-11-2024
Məhkəmə Donald Trampla bağlı qərar verib
10:15 / 23-11-2024
Sanksiyalar “Qazprombank”ı çökdürə bilər
10:02 / 23-11-2024
AFFA rəsmisi UEFA-dan təyinat alıb
09:45 / 23-11-2024
Koreyalı əsgərlər Ukraynaya hücuma hazırlaşır
09:38 / 23-11-2024
Müxalifət liderinə cinayət işi açılıb
09:30 / 23-11-2024
Rusiya ilə mümkün müharibə hazırlıqları davam edir - Foto
09:11 / 23-11-2024
Ukrayna ilə kəşfiyyatçı məşğul olacaq
09:06 / 23-11-2024
Məşhur müğənni: “Küçədən gələnlər efirə çıxır, əsl sənətkarlar isə...”
09:00 / 23-11-2024
“Hizbullah” İsraili bombalayıb
08:56 / 23-11-2024
Baş nazirlə bağlı hökmü əngəlləməyə çalışırlar
08:45 / 23-11-2024
Ukrayna Ali Radası Zelenskiyə qarşıdır?
08:40 / 23-11-2024
Ağ evin qorxduğu qlobal amil...
08:31 / 23-11-2024
Üç məşhur eyni filmdə çəkiləcək
00:05 / 23-11-2024
Sumqayıt-75: keçmişə baxış və inkişaf impulsları
00:03 / 23-11-2024
Hollivud ulduzu seçim qarşısında qalıb
22:49 / 22-11-2024
Rusiya ilə Britaniya ordularının döyüşü başlaya bilər
22:31 / 22-11-2024
Güney Azərbaycanla bağlı yeni toplu hazırlanıb - Foto
21:48 / 22-11-2024
NATO-nun Baş katibi Türkiyəyə gedir
19:37 / 22-11-2024
Quterreş: "İqlim ədaləti üçün beynəlxalq əməkdaşlıq vacibdir"
18:58 / 22-11-2024
"Apple" "iPhone 16 Pro"-nu kosmosa göndərib - Fotolar
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
15:29 / 18-11-2024
Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
17:09 / 18-11-2024
Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub
00:45 / 22-11-2024
Məşhur yazıçının yeni romanı nəşr edilib - Foto
Hökumət banklara yardım etməyə məcbur olacaq – İqtisadçı
Tarix: 22-01-2018 14:44 | Bölmə: İqtisadiyyat
Problemli kreditlərin həcmi artmaqda davam edir. Statistikaya görə, kredit qoyuluşlarında vaxtı keçmiş kreditlərin həcmi ötən il dekabr ayının 1-nə 1 milyard. 890,3 milyon manat təşkil edib. Azərbaycan Mərkəzi Bankının verdiyi xəbərə görə, bu, illik müqayisədə 417,7 milyon manat və ya 28,4% çoxdur. Ötən ilin oktyabr ayı ilə müqayisədə noyabrda problemli kreditlərin həcmi 700 min manat və ya 0,04% artıb. Problemli kreditlərin ümumi kredit qoyuluşlarında payı 15,46% təşkil edir.
Məlum olduğu kimi, problemli kreditlərin yükünü nə dövlət, nə də banklar paylaşmadığından ən böyük ağırlıq vətəndaşların üzərindədir. Buna baxmayaraq, problem bank sektorunu da çökdürüb. Çünki banklar verdikləri kreditləri yığa bilmədiklərindən, yeni kredit xətləri də aça bilmirlər. Kreditləşdirmə olmadan isə bankların sağlamlığından söhbət gedə bilməz. Vaxtilə verilmiş kreditlər üzrə borclar da geri qayıtmadıqca şişir. Kredit portfelinin mühüm bir hissəsini problemli kreditlər təşkil edir.
Bəs görəsən, bu il problem tam şəkildə həllini tapacaqmı? Son 3 ildə bank sektorunun, eləcə də bütövlükdə iqtisadiyyatın əsas bəlasına çevrilən problemli kreditlərin həlli üçün hansı addımların atılmasına ehtiyac var?
Reyting.az xəbər verir ki, "Yeni Müsavat”ın suallarını cavablandıran iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli də təsdiqləyib ki, problemli kreditlərin həcmi durmadan artır:
"Rəsmi rəqəmlərə görə, problemli kreditlərin ümumi kredit qoyuluşlarında payı 16 faizə çatıb, beynəlxalq reytinq agentliklərinin hesabalamalarına görə, 25-30 faiz civarındadır. Bu da çox böyük rəqəmdir. Bu, beynəlxalq aləmdə qəbul olunmuş normadan 10-12 dəfə artıqdır. Dünyada problemli kreditlərin həcmi 3 faizdən yuxarı olan kimi həmin banklar dərhal başqa mənbələrdən maliyyələşmək üçün problemin həllinə doğru addımlar atmağa, proqramlar qəbul etməyə başlayırlar. Azərbaycanda isə problemli kreditlərin həcmi bu norma və standartları dəfələrlə keçib. İlkin mərhələdə bankların tez-tez məhkəmələrə müraciət etməsinin də bir effekti olmadı. Məhkəmələrdə minlərlə belə işlər yığılıb qalıb. Əgər vətəndaşın krediti ödəməyə imkanı yoxdursa, istər məhkəmə qərarı olsun, istərsə də olmasın, onsuz da ödəmək iqtidarında olmayacaq. Ona görə də son zamanlar banklar tərəfindən vətəndaşların məhkəmələrə verilməsi halları bir qədər azalıb”.
N.Cəfərlinin fikrincə, məsələnin ən pis tərəfi bu oldu ki, son iki ildə problemli kreditlərin həcmi artdıqca ən böyük yük vətəndaşın çiynində qalır:
"Biz iki il öncə məsuliyyətin üç yerə bölünməsi formulunu da təklif etmişdik. Mərkəzi Bank, banklar və vətəndaşlar devalvasiyadan sonra yaranmış əlavə faizləri bərabər şəkildə bölüb, məsuliyyəti 3 yerə bölə bilərdilər. Hesab edirəm ki, bu il bəzi bankların bağlanması və ya birləşdirilməsi prosesi davam edəcək. Hökumət son nəticədə ayaqda qalan banklara yardım etməyə məcbur olacaq. Çünki nə banklar, nə də vətəndaşlar öz gücünə bu vəziyyətdən çıxa bilməyəcək. Son nəticədə ya Mərkəzi Bankın, ya da hökumətin birbaşa müdaxiləsi tələb olunacaq ki, bu problem həll olunsun. İlin sonuna qədər bu qərar verilə bilər. Çünki problemli bankların tamamilə sıradan çıxarılması prosesi də davam edəcək. Bunu son günlərdə ”Moodys” və "Fitch” kimi beynəlxalq agentliklər də açıqladı ki, bu proses davamlı şəkildə gedəcək. Ola bilər ki, ilin sonuna yaxın ayaqda qalan banklara dəstək proqramı qəbul olunsun, onlar da vətəndaşlara ciddi güzəştlər etməyə başlasınlar”.
İqtisadçı hesab edir ki, seçki ilində hökumət bu problemin həlli istiqamətində mühüm addımlar ata bilər:
"Görünən odur ki, problemin başqa həlli yolu yoxdur. Vətəndaşlar kreditləri qaytara bilməyəcək, banklar da öz gücü hesabına insanlara güzəşt edə bilməyəcək. Banklar güzəşt etdikcə vergi və dövriyyə ilə bağlı öhdəlikləri də artacaq. Ona görə də dövlət belə bir addım ata bilər.
Bu il həm də seçki ilidir. Mümkündür ki, seçkilərə bir neçə ay qalmış belə bir addım atılsın, bu da seçkinin iqtidar üçün daha rahat keçməsinə şərait yarada bilər. Banklar bağlanması isə istənilən halda davam edəcək, bu qaçılmaz bir prosesdir. Çünki Azərbaycanda kifayət qədər zəif banklar var.
Onlar ümumiyyətlə bu prosesdə iştirak edə bilmirlər, bəziləri böyük valyutadəyişmə məntəqəsinə çevrilib. Ancaq valyutadəyişmə əməliyyatlarından pul qazana bilirlər. Verdikləri kreditləri isə toplaya, yeni kredit xətlərini isə aça bilmirlər. Ona görə də, konsolidasiya prosesi davam edəcək. Ola bilər ki, bu il bağlanmadan daha çox birləşmə xəbərləri eşidək. İki-üç bankın birləşdirilməsi yolu ilə sağlamlaşdırma addımları atılacaq.
Sonda isə Mərkəzi Bankın və ya hökumətin birbaşa dəstəyi olmadan bu problem həll olunmayacaq. Problemin həlli üçün 5-6 milyard manat əlavə vəsaitə ehtiyac var ki, əsas sual da hökumətin bu vəsaitin xərclənməsinə razı olub-olmayacağıdır”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 22-01-2018 14:44 | Bölmə: İqtisadiyyat
Problemli kreditlərin həcmi artmaqda davam edir. Statistikaya görə, kredit qoyuluşlarında vaxtı keçmiş kreditlərin həcmi ötən il dekabr ayının 1-nə 1 milyard. 890,3 milyon manat təşkil edib. Azərbaycan Mərkəzi Bankının verdiyi xəbərə görə, bu, illik müqayisədə 417,7 milyon manat və ya 28,4% çoxdur. Ötən ilin oktyabr ayı ilə müqayisədə noyabrda problemli kreditlərin həcmi 700 min manat və ya 0,04% artıb. Problemli kreditlərin ümumi kredit qoyuluşlarında payı 15,46% təşkil edir.
Məlum olduğu kimi, problemli kreditlərin yükünü nə dövlət, nə də banklar paylaşmadığından ən böyük ağırlıq vətəndaşların üzərindədir. Buna baxmayaraq, problem bank sektorunu da çökdürüb. Çünki banklar verdikləri kreditləri yığa bilmədiklərindən, yeni kredit xətləri də aça bilmirlər. Kreditləşdirmə olmadan isə bankların sağlamlığından söhbət gedə bilməz. Vaxtilə verilmiş kreditlər üzrə borclar da geri qayıtmadıqca şişir. Kredit portfelinin mühüm bir hissəsini problemli kreditlər təşkil edir.
Bəs görəsən, bu il problem tam şəkildə həllini tapacaqmı? Son 3 ildə bank sektorunun, eləcə də bütövlükdə iqtisadiyyatın əsas bəlasına çevrilən problemli kreditlərin həlli üçün hansı addımların atılmasına ehtiyac var?
Reyting.az xəbər verir ki, "Yeni Müsavat”ın suallarını cavablandıran iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli də təsdiqləyib ki, problemli kreditlərin həcmi durmadan artır:
"Rəsmi rəqəmlərə görə, problemli kreditlərin ümumi kredit qoyuluşlarında payı 16 faizə çatıb, beynəlxalq reytinq agentliklərinin hesabalamalarına görə, 25-30 faiz civarındadır. Bu da çox böyük rəqəmdir. Bu, beynəlxalq aləmdə qəbul olunmuş normadan 10-12 dəfə artıqdır. Dünyada problemli kreditlərin həcmi 3 faizdən yuxarı olan kimi həmin banklar dərhal başqa mənbələrdən maliyyələşmək üçün problemin həllinə doğru addımlar atmağa, proqramlar qəbul etməyə başlayırlar. Azərbaycanda isə problemli kreditlərin həcmi bu norma və standartları dəfələrlə keçib. İlkin mərhələdə bankların tez-tez məhkəmələrə müraciət etməsinin də bir effekti olmadı. Məhkəmələrdə minlərlə belə işlər yığılıb qalıb. Əgər vətəndaşın krediti ödəməyə imkanı yoxdursa, istər məhkəmə qərarı olsun, istərsə də olmasın, onsuz da ödəmək iqtidarında olmayacaq. Ona görə də son zamanlar banklar tərəfindən vətəndaşların məhkəmələrə verilməsi halları bir qədər azalıb”.
N.Cəfərlinin fikrincə, məsələnin ən pis tərəfi bu oldu ki, son iki ildə problemli kreditlərin həcmi artdıqca ən böyük yük vətəndaşın çiynində qalır:
"Biz iki il öncə məsuliyyətin üç yerə bölünməsi formulunu da təklif etmişdik. Mərkəzi Bank, banklar və vətəndaşlar devalvasiyadan sonra yaranmış əlavə faizləri bərabər şəkildə bölüb, məsuliyyəti 3 yerə bölə bilərdilər. Hesab edirəm ki, bu il bəzi bankların bağlanması və ya birləşdirilməsi prosesi davam edəcək. Hökumət son nəticədə ayaqda qalan banklara yardım etməyə məcbur olacaq. Çünki nə banklar, nə də vətəndaşlar öz gücünə bu vəziyyətdən çıxa bilməyəcək. Son nəticədə ya Mərkəzi Bankın, ya da hökumətin birbaşa müdaxiləsi tələb olunacaq ki, bu problem həll olunsun. İlin sonuna qədər bu qərar verilə bilər. Çünki problemli bankların tamamilə sıradan çıxarılması prosesi də davam edəcək. Bunu son günlərdə ”Moodys” və "Fitch” kimi beynəlxalq agentliklər də açıqladı ki, bu proses davamlı şəkildə gedəcək. Ola bilər ki, ilin sonuna yaxın ayaqda qalan banklara dəstək proqramı qəbul olunsun, onlar da vətəndaşlara ciddi güzəştlər etməyə başlasınlar”.
İqtisadçı hesab edir ki, seçki ilində hökumət bu problemin həlli istiqamətində mühüm addımlar ata bilər:
"Görünən odur ki, problemin başqa həlli yolu yoxdur. Vətəndaşlar kreditləri qaytara bilməyəcək, banklar da öz gücü hesabına insanlara güzəşt edə bilməyəcək. Banklar güzəşt etdikcə vergi və dövriyyə ilə bağlı öhdəlikləri də artacaq. Ona görə də dövlət belə bir addım ata bilər.
Bu il həm də seçki ilidir. Mümkündür ki, seçkilərə bir neçə ay qalmış belə bir addım atılsın, bu da seçkinin iqtidar üçün daha rahat keçməsinə şərait yarada bilər. Banklar bağlanması isə istənilən halda davam edəcək, bu qaçılmaz bir prosesdir. Çünki Azərbaycanda kifayət qədər zəif banklar var.
Onlar ümumiyyətlə bu prosesdə iştirak edə bilmirlər, bəziləri böyük valyutadəyişmə məntəqəsinə çevrilib. Ancaq valyutadəyişmə əməliyyatlarından pul qazana bilirlər. Verdikləri kreditləri isə toplaya, yeni kredit xətlərini isə aça bilmirlər. Ona görə də, konsolidasiya prosesi davam edəcək. Ola bilər ki, bu il bağlanmadan daha çox birləşmə xəbərləri eşidək. İki-üç bankın birləşdirilməsi yolu ilə sağlamlaşdırma addımları atılacaq.
Sonda isə Mərkəzi Bankın və ya hökumətin birbaşa dəstəyi olmadan bu problem həll olunmayacaq. Problemin həlli üçün 5-6 milyard manat əlavə vəsaitə ehtiyac var ki, əsas sual da hökumətin bu vəsaitin xərclənməsinə razı olub-olmayacağıdır”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 10:15
Sanksiyalar “Qazprombank”ı çökdürə bilər
Bu gün, 00:05
Sumqayıt-75: keçmişə baxış və inkişaf impulsları
Dünən, 14:06
Pərviz Şahbazov türkiyəli nazirlə müzakirə aparıb
Dünən, 13:02
Keçmiş mərkəz direktoru vəzifəyə təyin olunub
21-11-2024, 18:08
SPECA İqlim Ağıllı Şəhərlər Forumu üzrə Bakı Bəyannaməsi imzalanıb
21-11-2024, 17:49
Pərviz Şahbazov İstanbula gedir
21-11-2024, 17:25
Əli Əsədov “Elektron hökumət” portalı ilə bağlı qərar imzalayıb
21-11-2024, 17:08
Nazirlər Kabineti riskli vergi ödəyiciləri haqqında qərar imzalayıb
21-11-2024, 13:49
Yaşayış minimumu 285 manat olacaq
21-11-2024, 13:04
Kino şirkəti Batmobil avtomobili istehsal edir
21-11-2024, 12:00
Sahil Babayev: "Bu paket 3 milyon insanı əhatə edəcək"
21-11-2024, 11:39
Nazir pensiyalarda proqnozlaşdırılan artımları açıqlayıb
21-11-2024, 10:54
Pivə istehsalçıları cərimələnib
20-11-2024, 16:45
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
20-11-2024, 13:50
Nazir: "Əgər neftin qiyməti enərsə..."
20-11-2024, 12:42
Qanunu pozanlara sanksiya tətbiq ediləcək
20-11-2024, 12:29
Vergi Məcəlləsinə dəyişikliklər olunacaq
20-11-2024, 11:32
Bu sahədə güzəştlər ləğv olunur - Detallar
20-11-2024, 11:15
Jurnalistlərin gəlirinin 75 faizi vergidən azad olunacaq
20-11-2024, 10:43
"Uber-Azərbaycan" məhkəməyə verilib
20-11-2024, 09:21
Dövlət agentliyinə sədr müavini təyin edilib
19-11-2024, 19:50
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
19-11-2024, 16:15
Daxili İşlər Nazirliyinin əməkdaşlarının maaşı artırılır
19-11-2024, 16:03
Vergi Xidməti "Kartdan karta" ödəniş edənlərə daha bir xəbərdarlıq edib
19-11-2024, 15:13
Azərbaycandan turist səfərlərinə gedənlərin sayı artıb
19-11-2024, 14:41
Bələdiyyələrə 13,5 milyon manat veriləcək
19-11-2024, 14:04
COP29 çərçivəsində Bəyannamə imzalanıb
19-11-2024, 12:20
Çin Rusiyaya tətbiq edilən sanksiya şərtlərini pozmayacaq
19-11-2024, 10:58
“Aİ-95” markalı benzinin qiyməti dövlət tərəfindən tənzimlənəcək
18-11-2024, 12:06
Sosial Müdafiə Fondunun gəlirləri və xərcləri artırılır
18-11-2024, 11:57
İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunun nizamnamə kapitalı da artırılacaq
18-11-2024, 11:15
Dövlət büdcəsi: sosialyönlü xərclərə 17 milyard manat ayrılacaq
18-11-2024, 11:10
Hərbi qulluqçuların mənzil təminatına 35 milyon manat xərclənəcək
18-11-2024, 09:13
Etiraz aksiyası: Parisdə fermerlər yolu bağlayıb
17-11-2024, 18:19
Daha beş göydələn rəqabət aparacaq - Fotolar
16-11-2024, 17:53
Bu məhsullar bahalaşıb - Siyahı
16-11-2024, 11:52
Daha üç qurumun vəzifəli şəxsləri cərimələnib
16-11-2024, 10:23
“Azər-Türk Bank"ın vəzifəli şəxsi cərimələnib
15-11-2024, 14:40
"Kartdan karta" üsulu ilə işləyən daha 170 sahibkar cəzalandırılıb
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
