12:18 / 17-09-2025
Daşkəsən sakini 12 kq narkotiklə tutulub
11:44 / 17-09-2025
İsrailin Qəzzaya hücumları davam edir
11:41 / 17-09-2025
Samir Nəsirov İsrailə yatırılan 542,5 milyon dollardan danışıb
11:30 / 17-09-2025
İlham Əliyev: "Bu, Azərbaycan futbolunun tarixi zəfəridir"
11:27 / 17-09-2025
Qlobal əhəmiyyətli dənizaltı kabellər hücuma məruz qala bilər
11:19 / 17-09-2025
İlham Əliyev Donald Trampa təşəkkür edib
10:55 / 17-09-2025
Rusiyanın gecə hücumunun nəticələri açıqlanıb
10:31 / 17-09-2025
Zahid Oruc: “Kimdənsə xahiş etmək üçün telefondan asılı qalacağıq...”
10:28 / 17-09-2025
Lyayen: Avropa Komissiyası tezliklə 19-cu sanksiya paketini təqdim edəcək
10:21 / 17-09-2025
Çinə qarşı sanksiyaları gücləndirməyi planlaşdırırlar
10:16 / 17-09-2025
Azərbaycanın strateji valyuta ehtiyatları artıb
10:09 / 17-09-2025
Sumqayıtda ər arvadını, daha sonra isə özünü öldürüb
10:07 / 17-09-2025
Deputat: Məhkəmə qərarlarının 50 faiz icra olunmur
09:37 / 17-09-2025
Milli Məclisdə "Böyük Qayıdış"la bağlı müzakirələr aparılacaq
09:36 / 17-09-2025
Tramp Böyük Britaniyaya ikinci dövlət səfərinə gəlib
09:25 / 17-09-2025
Qurban Qurbanov: "Biz bu oyundan həzz almalıyıq"
09:13 / 17-09-2025
Bakıda İsrail və Suriya nümayəndələrinin görüşü keçiriləcək
09:00 / 17-09-2025
"Benfika"nın baş məşqçisi: "Nəticənin səbəbini əsaslandırmaq çətindir"
08:36 / 17-09-2025
Hollivud ulduzu dünyasını dəyişib
08:28 / 17-09-2025
Qırğızıstanda yeni “kənd-şəhər” yaradılır
08:23 / 17-09-2025
Puqaçova qalmaqallı müsahibəsi ilə bağlı tənqidlərə cavab verib
08:18 / 17-09-2025
Braziliyanın eks-prezidenti xəstəxanaya yerləşdirilib
08:14 / 17-09-2025
Aİİ Hindistanla azad ticarət zonası yaradır
08:07 / 17-09-2025
Polşa Rusiya-Belarus sərhəddinə 40 min hərbçi göndərib
08:00 / 17-09-2025
Qahirə: İsrail Qəzza əməliyyatı ilə total xaos yaradır
22:31 / 16-09-2025
Vardanyan Paşinyan, Minsk qrupu üzvləri və BQXK nümayəndələrinin dindirilməsini istəyir
21:03 / 16-09-2025
Sumqayıtda yaşayış binasında yanğın olub
19:49 / 16-09-2025
"Sonsuz qardaşlıq – IV" çoxmillətli birgə təlimi başa çatıb - Video
18:00 / 16-09-2025
Dövlətə məxsus 55 maşın hərracda satılıb
17:44 / 16-09-2025
Prezidentin Azərbaycana səfəri başa çatıb - Fotolar
13:31 / 16-09-2025

20:48 / 13-09-2025

15:14 / 12-09-2025

18:29 / 12-09-2025

18:40 / 14-09-2025

23:44 / 12-09-2025

22:10 / 12-09-2025

15:37 / 14-09-2025

13:50 / 14-09-2025

13:02 / 15-09-2025

13:17 / 14-09-2025

Kommunistlər SSRİ-nin dağılmasının səbəbini tapıblar
Tarix: 24-01-2023 17:22 | Bölmə: İqtisadiyyat

“22 yanvar 1991-ci ildə SSRİ prezidenti Mixail Qorbaçov 1961-ci il tədavüllü 50 və 100 rubl əsginasların 3 gün müddətində dövriyyədən çılxarılması və əmanət kassalarında depozitlərdən nağd pulun verilməsinin məhdudlaşdırılması barədə cinayət tərkibli fərman verdi. Fərmanın imzalanması “Vremya” proqramında, demək olar ki, bütün maliyyə qurumları və mağazalar artıq bağlandığı vaxt elan edildi. İslahatın şərtlərinə görə, müsadirə edilmiş əsginasların dəyişdirilməsi ciddi məhdudiyyətlərlə müşayiət olunurdu. Vətəndaşlar 50 və 100 rublluq əsginasları yalnız üç gün ərzində - yanvarın 23-dən 25-dək yeniləri ilə dəyişə bilərdilər. Göstərilən müddətdən sonra pulun dəyişdirilməsi yalnız xüsusi komissiyaların qərarı ilə mümkün idi. Adambaşına 1000 rubldan çox olmayan məbləği yalnız nağd şəkildə dəyişdirmək mümkün idi - əsginasların qalan hissəsinin dəyişdirilməsi imkanı 1991-ci ilin mart ayının sonuna qədər xüsusi komissiyalarda nəzərdən keçirilirdi. Əmanət banklarından yalnız 500 rubl almaq mümkün idi”.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu Azərbaycan Kommunist Partiyalarından birinə rəbərlik edən Ədalət Abdinov bildirib.
Ə. Abdinov əlavə edib ki, islahatın formal səbəbi SSRİ-yə xaricdən gətirildiyi iddia edilən saxta rubllarla mübarizə olub:
“Əslində bu islahat Qərb banklarının SSRİ-də pul dövriyyəsini pozmaq planının tərkib hissəsi idi. İslahatın ilkin şərtləri ondan ibarət idi ki, 1990-cı ilin ortalarında satqın Qorbaçov istehsal vasitələri üzərində xüsusi mülkiyyəti tətbiq etmək qərarına gəldi. Bununla da sosializmin əsaslarını sökməyə başladı. Xəyanətkar komandası ilə birlikdə iqtisadiyyatda əhəmiyyətli dövlət sektorunu buraxmağa start verdi. Nəticədə minlərlə sovet vətəndaşının halal zəhməti ilə on illərlə yığdığı 15-30 minlik sərvəti çökdü.
1991-ci il aprelin 2-də ərzaq, nəqliyyat və kommunal xidmətlərin qiymətləri 2-4 dəfə, il ərzində isə 7,8 dəfə artırıldı. Süni qiymət artımına bazar amilləri ilə yanaşı müxtəlif növ fors-major hallar, məsələn, əsginasların dəyişdirilməsi və pul dövriyyəsində gözlənilən kataklizmlər səbəb oldu. Əhalinin həyat səviyyəsi aşağı düşdü”.
Ə. Abdinov atırladıb ki, 1991-ci ilin sonunda sovet iqtisadiyyatı fəlakətli vəziyyətdə olub: “İstehsalın azalması sürətləndi. Ölkədə pul kütləsinin artması maliyyə sistemi üzərində dövlət nəzarətini itirmək və hiperinflyasiya, yəni ayda 50 faizdən çox inflyasiya təhlükəsi yaratdı ki, bu da bütün iqtisadiyyatı iflic vəziyyətinə sala bilirdi”.
Kommunist diqqətə çatdırıb ki, 1991-ci ildə SSRİ-də aparılan siyasi və maliyyə islahatları nəhayət SSRİ vətəndaşlarının ittifaq rəhbərliyinə inamını sarsıdıb və sonrakı hadisələrə - avqust çevrilişi, Belovejskaya müqaviləsinə əhəmiyyətli təsir göstərib. SSRİ-nin düşmənlərinə də elə bu lazım olub.
ELÇİN
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 24-01-2023 17:22 | Bölmə: İqtisadiyyat

“22 yanvar 1991-ci ildə SSRİ prezidenti Mixail Qorbaçov 1961-ci il tədavüllü 50 və 100 rubl əsginasların 3 gün müddətində dövriyyədən çılxarılması və əmanət kassalarında depozitlərdən nağd pulun verilməsinin məhdudlaşdırılması barədə cinayət tərkibli fərman verdi. Fərmanın imzalanması “Vremya” proqramında, demək olar ki, bütün maliyyə qurumları və mağazalar artıq bağlandığı vaxt elan edildi. İslahatın şərtlərinə görə, müsadirə edilmiş əsginasların dəyişdirilməsi ciddi məhdudiyyətlərlə müşayiət olunurdu. Vətəndaşlar 50 və 100 rublluq əsginasları yalnız üç gün ərzində - yanvarın 23-dən 25-dək yeniləri ilə dəyişə bilərdilər. Göstərilən müddətdən sonra pulun dəyişdirilməsi yalnız xüsusi komissiyaların qərarı ilə mümkün idi. Adambaşına 1000 rubldan çox olmayan məbləği yalnız nağd şəkildə dəyişdirmək mümkün idi - əsginasların qalan hissəsinin dəyişdirilməsi imkanı 1991-ci ilin mart ayının sonuna qədər xüsusi komissiyalarda nəzərdən keçirilirdi. Əmanət banklarından yalnız 500 rubl almaq mümkün idi”.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu Azərbaycan Kommunist Partiyalarından birinə rəbərlik edən Ədalət Abdinov bildirib.
Ə. Abdinov əlavə edib ki, islahatın formal səbəbi SSRİ-yə xaricdən gətirildiyi iddia edilən saxta rubllarla mübarizə olub:
“Əslində bu islahat Qərb banklarının SSRİ-də pul dövriyyəsini pozmaq planının tərkib hissəsi idi. İslahatın ilkin şərtləri ondan ibarət idi ki, 1990-cı ilin ortalarında satqın Qorbaçov istehsal vasitələri üzərində xüsusi mülkiyyəti tətbiq etmək qərarına gəldi. Bununla da sosializmin əsaslarını sökməyə başladı. Xəyanətkar komandası ilə birlikdə iqtisadiyyatda əhəmiyyətli dövlət sektorunu buraxmağa start verdi. Nəticədə minlərlə sovet vətəndaşının halal zəhməti ilə on illərlə yığdığı 15-30 minlik sərvəti çökdü.
1991-ci il aprelin 2-də ərzaq, nəqliyyat və kommunal xidmətlərin qiymətləri 2-4 dəfə, il ərzində isə 7,8 dəfə artırıldı. Süni qiymət artımına bazar amilləri ilə yanaşı müxtəlif növ fors-major hallar, məsələn, əsginasların dəyişdirilməsi və pul dövriyyəsində gözlənilən kataklizmlər səbəb oldu. Əhalinin həyat səviyyəsi aşağı düşdü”.
Ə. Abdinov atırladıb ki, 1991-ci ilin sonunda sovet iqtisadiyyatı fəlakətli vəziyyətdə olub: “İstehsalın azalması sürətləndi. Ölkədə pul kütləsinin artması maliyyə sistemi üzərində dövlət nəzarətini itirmək və hiperinflyasiya, yəni ayda 50 faizdən çox inflyasiya təhlükəsi yaratdı ki, bu da bütün iqtisadiyyatı iflic vəziyyətinə sala bilirdi”.
Kommunist diqqətə çatdırıb ki, 1991-ci ildə SSRİ-də aparılan siyasi və maliyyə islahatları nəhayət SSRİ vətəndaşlarının ittifaq rəhbərliyinə inamını sarsıdıb və sonrakı hadisələrə - avqust çevrilişi, Belovejskaya müqaviləsinə əhəmiyyətli təsir göstərib. SSRİ-nin düşmənlərinə də elə bu lazım olub.
ELÇİN
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 10:16
Azərbaycanın strateji valyuta ehtiyatları artıb
Bu gün, 08:14
Aİİ Hindistanla azad ticarət zonası yaradır
Dünən, 18:00
Dövlətə məxsus 55 maşın hərracda satılıb
Dünən, 16:46
Ağacın 1 qramı 10 min dollardır
Dünən, 14:44
İsrail iqtisadiyyatını ağır sınaqlar gözləyir
Dünən, 09:20
Şirvan şəhərində bir neçə qurumda yoxlama aparılır
15-09-2025, 17:37
Rusiyadan Ermənistana qaz tədarükü dayandırılacaq
15-09-2025, 17:30
Azərbaycan INFE-yə tamhüquqlu üzv olub
15-09-2025, 12:39
Rusiya ilə Çin buğdanı avtomobillə dəyişirlər
13-09-2025, 16:41
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib - Fotolar
12-09-2025, 18:00
“Slavyanka” sularından kəskin qoxu gəlir - AQTA məsələni araşdırır
12-09-2025, 17:50
Sədr müavini: "Metroda gələcəkdə diferensial qiymət artımı ola bilər"
12-09-2025, 14:58
İcra Hakimiyyətinin tenderi baş tutmayıb
12-09-2025, 13:34
Deputat: "Ətin qiyməti yüksəkdir"
12-09-2025, 12:05
“Rabitəbank" keşbeki azaldıb
12-09-2025, 11:19
Nazirlik yoxlamalarla bağlı açıqlama yayıb
12-09-2025, 10:10
Mədəniyyət Nazirliyi AzTV-yə 28 min ödəyəcək
12-09-2025, 09:28
Günəş panelləri Çini milyardlarla dollar zərərlə üzləşdirib
12-09-2025, 08:19
Almatı Moskva ilə “dəmir bağlantı”nı bərpa edir
12-09-2025, 00:39
Rusiyada vergiləri artırmaq istəyirlər
12-09-2025, 00:07
Rusiya Ukrayna sərhədi yaxınlığındakı hava limanını açıb
11-09-2025, 17:04
İsrail şirkəti: "Abşeronun su probleminin həlli üçün ən yaxşı texnologiyalar seçilir"
11-09-2025, 15:06
Sığorta şirkətlərindən şikayətlər artır - Siyahı
11-09-2025, 14:53
Dövlət obyektləri icarəyə verilir - Siyahı
10-09-2025, 16:21
Vüqar Bayramov: "Onların işdən çıxarılması qadağan olunmalıdır"
10-09-2025, 16:06
Deputat: "Bəzən vəfat edən şəxsin həyat yoldaşı ərinin pensiyasını almaq üçün 10 il gözləyir"
10-09-2025, 14:49
ADSEA-nın səlahiyyətləri artırılıb
10-09-2025, 11:47
Füzuli və Xocavənddə yanğın törədənlər cərimələniblər
10-09-2025, 11:31
Maliyyə Nazirliyi altı qurumda yoxlama aparır - Siyahı
10-09-2025, 11:00
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini sabit saxlayıb
9-09-2025, 18:02
Əmək pensiyaları artırılacaq
9-09-2025, 17:25
Nəqliyyat Agentliyində nöqsanlar aşkarlanıb
9-09-2025, 16:06
İki dövlət qurumunda yoxlama aparılır
9-09-2025, 12:51
Mərkəzi Bankın sədri: "Azərbaycanla sülh sazişi ölkəmizə investisiyaları artıracaq"
9-09-2025, 11:56
Dünya bazarında qızıl rekord qiymətədir
9-09-2025, 10:40
Çindən Azərbaycana yola düşən qatar Bakıya çatıb
9-09-2025, 07:53
Qızıl dolların ucuzlaşmasına səbəb ola bilər
8-09-2025, 23:31
“Tesla” ABŞ-da bazar payını itirir
8-09-2025, 13:56
Rusiya Çinin daxili istiqraz bazarına qayıdır
8-09-2025, 11:39
Avropa Afrikada böyük layihəyə start verir
5-09-2025, 22:31
İşçi qrupu növbəti iclasını keçirib - Fotolar
5-09-2025, 17:32
Azərbaycan və Macarıstan arasında yeni sənədlər imzalanıb
5-09-2025, 12:46
ABŞ və OPEC+ neftin qiymətlərini aşağı salır
4-09-2025, 14:32
23 aptekdə yoxlama aparılıb
4-09-2025, 13:58
ABŞ Səfirliyi köhnə əşyalarını satışa çıxarıb