00:55 / 22-11-2024
Silvester Stallone yeni seriala çəkilir
00:45 / 22-11-2024
Məşhur yazıçının yeni romanı nəşr edilib - Foto
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
23:28 / 21-11-2024
Gəncədə iki nəfər bıçaqlanıb
22:07 / 21-11-2024
Putin ABŞ və Qərb dövlətlərinə xəbərdarlıq edib
20:55 / 21-11-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistanın xarici işlər naziri ilə telefonda danışıb
20:08 / 21-11-2024
Milli Məclis bəyanat yayıb
19:12 / 21-11-2024
Leyla Əliyeva Qlobal Liderlərin Dialoqunda iştirak edib - Fotolar
18:08 / 21-11-2024
SPECA İqlim Ağıllı Şəhərlər Forumu üzrə Bakı Bəyannaməsi imzalanıb
18:03 / 21-11-2024
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
17:49 / 21-11-2024
Pərviz Şahbazov İstanbula gedir
17:25 / 21-11-2024
Əli Əsədov “Elektron hökumət” portalı ilə bağlı qərar imzalayıb
17:18 / 21-11-2024
Rusiya Tramp haqqında filmin yayımına icazə verməyib - Fotolar
17:08 / 21-11-2024
Nazirlər Kabineti riskli vergi ödəyiciləri haqqında qərar imzalayıb
16:48 / 21-11-2024
Matviyenko Azərbaycana gəlir
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
16:32 / 21-11-2024
Deputatlar daha 12 qanuna dəyişikliyi müzakirəyə çıxaracaq - Siyahı
16:23 / 21-11-2024
Leyla Əliyeva COP29-da: nadir canlıların mühafizəsinə həsr olunan panel müzakirələr olub - Fotolar
16:17 / 21-11-2024
Baş nazirin və sabiq müdafiə nazirinin həbsinə order verilib
16:17 / 21-11-2024
Milli Məclisin deputatı NATO PA-nın illik sessiyasında iştirak edəcək
16:06 / 21-11-2024
Putin Şimali Koreya liderinə 75 vəhşi heyvan göndərib
16:00 / 21-11-2024
Gömrük orqanlarına qəbul imtahanı keçiriləcək
15:45 / 21-11-2024
Dünya şöhrətli rejissorun 10 ən yaxşı filmi... - Siyahı
15:32 / 21-11-2024
Məşhur musiqi qrupu dünya turuna çıxır
15:29 / 21-11-2024
Ceyhun Bayramov misirli nazirlə telefonda danışıb
14:46 / 21-11-2024
Quterreş Bakıda: "Razılaşma istəyi hiss olunur"
14:43 / 21-11-2024
"Kəpəz"in futbolçusu əməliyyat olunub
14:36 / 21-11-2024
Rusiya Qərb silahlarına qarşı tədbirlər görməyə başlayıb
14:33 / 21-11-2024
SOCAR ilə “Tree Energy Solutions” arasında Birgə Tədqiqat Sazişi imzalanıb
14:08 / 21-11-2024
Ukrayna ərazi əvəzində sülhə razılaşmayacaq - Nazir
12:28 / 18-11-2024
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
15:29 / 18-11-2024
Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı
17:09 / 18-11-2024
Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
15:55 / 20-11-2024
Deputatın "Zəngimcell" oyunu: "Balansınız bitmişdir..."
Biznesin süqutu
Tarix: 12-10-2017 16:30 | Bölmə: Mətanət ƏLİYEVA
5 saylı xəstəxananın baş həkimi Ziya Əsədovun qəflətən vəfat etməsini eşidəndə qeyri-ixtiyari sual verdim:
- Həkimlər, tibbi avadanlıqlar əlinin altında olan bu adam niyə vaxtında ürəyini müalicə etdirməyib?
Cavab çox maraqlı oldu:
- Problemlərdən ürəyi partlayıb. Elə bilirsən məmurları az sıxışdırırlar?
Ziya Əsədov xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin kürəkənidir. Ölkənin bu günə düşməsində B.Vahabzadənin də rolu çox olub.
5 saylı xəstəxanada tibbi xidmətlər özəl xəstəxanalardan yüksəkdir. Allah Ziya həkimə rəhmət eləsin! Bəzən bu dünyada yaşamaq insan üçün elə bir əzaba çevrilir ki, ölüm onun yanında xoşbəxtlik sayılır.
Hər bir insan özünə az ağrı, asan ölüm arzulayır. Pis əməllər törətmiş adamların əzablı ölümünü görəndə yaxınlarıma deyirəm ki, mən əzabla ölsəm, kefinizi pozmayın, pis əməl törətmişəmsə, özüm ona cavab verməliyəm, öz cəzamı çəkməliyəm.
Məsəl var, deyir, mərd özündən görər, namərd özgədən. Görəsən, bu gün kerdit borcu içərisində batan, həbs olunmaq qorxusu altında yaşayan məmur-biznesmenlər də günahı özlərində görürlərmi? Niyə ölkədə sahibkarlıq bu vəziyyətə düşdü, bu prosesin qarşısını almaq olarmı?
Bu suala savadlı iqtisadçılar daha dolğun cavab verə bilərlər. Mən isə öz müşahidələrim əsasında prosesə münasibətimi bildirmək istəyirəm.
Müstəqillikdən sonra büdcəyə böyük neft pulları gəlməyə başlayanda ölkədə sürətlə iş yerləri açıldı. Yüksək çinli məmurlar biznesin bütün sahələri üzrə şirkətlər yaratdılar. Hər nazir bir holdinq (şirkətlər qrupu) yaradaraq həm tikinti, həm xidmət sahələri (otel, restoran, şadlıq evləri, istirahət mərkəzləri), həm ticarət, həm aqrar sahə, özəl tibb və təhsil müəssisələri, media qurumları, istehsal sahələri, turizm şirkətləri, bank, sığorta xidməti və s. işlə də məşğul olmağa başladı. Hər nazirin 50-60 biznes obyektinin fəaliyyətinə start verildi. Sonradan məmurlarımız xarici ölkələrdə də şirkətlər açmağa başladılar. İndi məlum olur ki, məmurlarımız yalnız büdcədən oğurladıqları və rüşvət aldıqları pulları biznesə yatırmayıblar, onlar həm də banklardan külli miqdarda kredit götürüblər. Haram pulların dalı gəlməyəndə və krediti qaytarmaq lazım gələndə məmur-biznesmenlər necə dərin bir quyuya düşdüklərini dərk ediblər. Keçmiş nazirlər Fərhad Əliyevin, Eldar Mahmudovun, Heydər Babayevin, Ziya Məmmədovun, Cahangir Hacıyevin və digərlərinin biznes imperiyaları dağıldı.
Eyni səhvləri əslində kiçik bizneslə məşğul olan qeyri-məmurlar da ediblər. Faciənin birinci səbəbi odur ki, bizdə nəsildə bir nəfər pul qazana bilirsə, o, bütün nəsli saxlamalıdır. Kiçik bir biznes obyekti açılan kimi qohumlar ora yığışırlar, ərin qohumları ilə arvadın qohumları “kim daha çox qamarlayacaq”,- prinsipi ilə yarışa girirlər. Biznes sahibi ilə belə danışırlar : “Qoy uşaq yanında hərlənsin, onu dolandır”.
Məmur-sahibkar hər obyektinin idarəçiliyinə bir qohumunu, bir dostunu qoydu, əksəriyyəti savadsız, təmbəl, acgöz olan bu zümrə yaltaqlıqla, həyasızlıqla məmur-sahibkarı tovlayıb böyrü üstə qoydu. Təbii ki, bir nəfər sahibkar 50-60 obyektini nəzarətdə saxlaya biməzdi.
Bir səbəb qohumlar idisə, digər səbəb görməmişlik, acgözlük idi. Məmur-sahibkarlar hələ gəlir əldə etməmiş, krediti qaytarmamış saysız-hesabsız evlərə, maşınlara, brend geyimlərə, məşuqələrə, qulluqçulara, dayələrə, sürücülərə, cangüdənlərə pullar tökməyə, israfçılıq etməyə başladılar. Xərclərin gəlirləri üstələməsi sonda müflisləşmə ilə nəticələnməli idi. Məmur-sahibkarlar gəlirləri ilə çıxarlarını bilmirdilər.
Nəhayət, neftin qiyməti düşdü, neft hasilatı azaldı, büdcədən oğurlamaq, rüşvət almaq imkanları tükəndi. Büdcə boş qalanda hökumət verilən kreditlərin taleyi ilə maraqlanmağa başladı. Məlum oldu ki, məmur-sahibkarlar 15 milyard manatı kredit adı ilə götürərək havaya sovurublar, nə normal iş yeri açılıb, nə də kreditlərin böyük hissəsi aidiyyatı üzrə xərclənib. Hazırda zərərlə işləyən sahibkarlar nə obyektlərini sata, nə bizneslərini
ayağa qaldıra, nə də kreditləri qaytara bilirlər. Əksəriyyəti həbs təhlükəsi altında sağlamlıqlarını itiriblər.
Pullar gələndə sahibkarın qanını soran qohumlar, dostlar, məşuqələr hərəsi bir tərəfə çəkilib, sevinir və deyir: “Ona bu da azdır”.
Ya zəlzələdən, ya vəlvələdən ölkəmizdə sahibkarlıq iflasa uğradı. Bunda hökumətin də günahı böyük oldu. Əgər qanunla məmurlara bizneslə məşğul olmaq qadağandırsa, bu qanuna əməl edilməli idi. Kreditlər yalnız məmurlara yox, həqiqətən iş qurmağı bacaran adamlara verilməli idi ki, onlar bizneslərini böyütsünlər. Gömrük, vergi, inhisarçılıq, hüquq-mühafizə orqanlarındakı korrupsiya da azad sahibkarlığı məhvə apardı.
Yeri gəlmişkən, bizim əhalini quyuya aparan mühüm bir keyfiyyət var, əksəriyyət dərhal böyük pullar qazanmaq istəyir. Doğru yol isə odur ki, kiçik bir işdən başlayıb təcrübə qazanmaq, tədricən onu genişləndirmək lazımdır. Atalar “keçənə güzəşt” deyərlər. Mən çox istərdim ki, sahibkarlığın bugünkü vəziyyəti aşkarlıq şəraitində geniş müzakirə olunsun, bəlkə batmaqda olan iri obyektləri xilas etmək mümkün oldu. Həm də keçmiş səhvlər müzakirə olunsa, gələcək səhvlərdən sığortalanmaq mümkündür. Bəsdir, telekanallar şoularla məşğul oldular. Bu mövzulara da yer vermək lazımdır. Büdcənin dolu olması, əhalinin firavan yaşaması üçün iş yerlərini qorumaq vacibdir.
İnanmıram ki, aşkarlıq şəraitində sahibkarların problemləri müzakirə olunsun. Bunun üçün korrupsiyanı dayandırmaq lazımdır. Bizim məmurlar isə “ölkədə hər şey əladır”,- deyib duracaqlar.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-10-2017 16:30 | Bölmə: Mətanət ƏLİYEVA
5 saylı xəstəxananın baş həkimi Ziya Əsədovun qəflətən vəfat etməsini eşidəndə qeyri-ixtiyari sual verdim:
- Həkimlər, tibbi avadanlıqlar əlinin altında olan bu adam niyə vaxtında ürəyini müalicə etdirməyib?
Cavab çox maraqlı oldu:
- Problemlərdən ürəyi partlayıb. Elə bilirsən məmurları az sıxışdırırlar?
Ziya Əsədov xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin kürəkənidir. Ölkənin bu günə düşməsində B.Vahabzadənin də rolu çox olub.
5 saylı xəstəxanada tibbi xidmətlər özəl xəstəxanalardan yüksəkdir. Allah Ziya həkimə rəhmət eləsin! Bəzən bu dünyada yaşamaq insan üçün elə bir əzaba çevrilir ki, ölüm onun yanında xoşbəxtlik sayılır.
Hər bir insan özünə az ağrı, asan ölüm arzulayır. Pis əməllər törətmiş adamların əzablı ölümünü görəndə yaxınlarıma deyirəm ki, mən əzabla ölsəm, kefinizi pozmayın, pis əməl törətmişəmsə, özüm ona cavab verməliyəm, öz cəzamı çəkməliyəm.
Məsəl var, deyir, mərd özündən görər, namərd özgədən. Görəsən, bu gün kerdit borcu içərisində batan, həbs olunmaq qorxusu altında yaşayan məmur-biznesmenlər də günahı özlərində görürlərmi? Niyə ölkədə sahibkarlıq bu vəziyyətə düşdü, bu prosesin qarşısını almaq olarmı?
Bu suala savadlı iqtisadçılar daha dolğun cavab verə bilərlər. Mən isə öz müşahidələrim əsasında prosesə münasibətimi bildirmək istəyirəm.
Müstəqillikdən sonra büdcəyə böyük neft pulları gəlməyə başlayanda ölkədə sürətlə iş yerləri açıldı. Yüksək çinli məmurlar biznesin bütün sahələri üzrə şirkətlər yaratdılar. Hər nazir bir holdinq (şirkətlər qrupu) yaradaraq həm tikinti, həm xidmət sahələri (otel, restoran, şadlıq evləri, istirahət mərkəzləri), həm ticarət, həm aqrar sahə, özəl tibb və təhsil müəssisələri, media qurumları, istehsal sahələri, turizm şirkətləri, bank, sığorta xidməti və s. işlə də məşğul olmağa başladı. Hər nazirin 50-60 biznes obyektinin fəaliyyətinə start verildi. Sonradan məmurlarımız xarici ölkələrdə də şirkətlər açmağa başladılar. İndi məlum olur ki, məmurlarımız yalnız büdcədən oğurladıqları və rüşvət aldıqları pulları biznesə yatırmayıblar, onlar həm də banklardan külli miqdarda kredit götürüblər. Haram pulların dalı gəlməyəndə və krediti qaytarmaq lazım gələndə məmur-biznesmenlər necə dərin bir quyuya düşdüklərini dərk ediblər. Keçmiş nazirlər Fərhad Əliyevin, Eldar Mahmudovun, Heydər Babayevin, Ziya Məmmədovun, Cahangir Hacıyevin və digərlərinin biznes imperiyaları dağıldı.
Eyni səhvləri əslində kiçik bizneslə məşğul olan qeyri-məmurlar da ediblər. Faciənin birinci səbəbi odur ki, bizdə nəsildə bir nəfər pul qazana bilirsə, o, bütün nəsli saxlamalıdır. Kiçik bir biznes obyekti açılan kimi qohumlar ora yığışırlar, ərin qohumları ilə arvadın qohumları “kim daha çox qamarlayacaq”,- prinsipi ilə yarışa girirlər. Biznes sahibi ilə belə danışırlar : “Qoy uşaq yanında hərlənsin, onu dolandır”.
Məmur-sahibkar hər obyektinin idarəçiliyinə bir qohumunu, bir dostunu qoydu, əksəriyyəti savadsız, təmbəl, acgöz olan bu zümrə yaltaqlıqla, həyasızlıqla məmur-sahibkarı tovlayıb böyrü üstə qoydu. Təbii ki, bir nəfər sahibkar 50-60 obyektini nəzarətdə saxlaya biməzdi.
Bir səbəb qohumlar idisə, digər səbəb görməmişlik, acgözlük idi. Məmur-sahibkarlar hələ gəlir əldə etməmiş, krediti qaytarmamış saysız-hesabsız evlərə, maşınlara, brend geyimlərə, məşuqələrə, qulluqçulara, dayələrə, sürücülərə, cangüdənlərə pullar tökməyə, israfçılıq etməyə başladılar. Xərclərin gəlirləri üstələməsi sonda müflisləşmə ilə nəticələnməli idi. Məmur-sahibkarlar gəlirləri ilə çıxarlarını bilmirdilər.
Nəhayət, neftin qiyməti düşdü, neft hasilatı azaldı, büdcədən oğurlamaq, rüşvət almaq imkanları tükəndi. Büdcə boş qalanda hökumət verilən kreditlərin taleyi ilə maraqlanmağa başladı. Məlum oldu ki, məmur-sahibkarlar 15 milyard manatı kredit adı ilə götürərək havaya sovurublar, nə normal iş yeri açılıb, nə də kreditlərin böyük hissəsi aidiyyatı üzrə xərclənib. Hazırda zərərlə işləyən sahibkarlar nə obyektlərini sata, nə bizneslərini
ayağa qaldıra, nə də kreditləri qaytara bilirlər. Əksəriyyəti həbs təhlükəsi altında sağlamlıqlarını itiriblər.
Pullar gələndə sahibkarın qanını soran qohumlar, dostlar, məşuqələr hərəsi bir tərəfə çəkilib, sevinir və deyir: “Ona bu da azdır”.
Ya zəlzələdən, ya vəlvələdən ölkəmizdə sahibkarlıq iflasa uğradı. Bunda hökumətin də günahı böyük oldu. Əgər qanunla məmurlara bizneslə məşğul olmaq qadağandırsa, bu qanuna əməl edilməli idi. Kreditlər yalnız məmurlara yox, həqiqətən iş qurmağı bacaran adamlara verilməli idi ki, onlar bizneslərini böyütsünlər. Gömrük, vergi, inhisarçılıq, hüquq-mühafizə orqanlarındakı korrupsiya da azad sahibkarlığı məhvə apardı.
Yeri gəlmişkən, bizim əhalini quyuya aparan mühüm bir keyfiyyət var, əksəriyyət dərhal böyük pullar qazanmaq istəyir. Doğru yol isə odur ki, kiçik bir işdən başlayıb təcrübə qazanmaq, tədricən onu genişləndirmək lazımdır. Atalar “keçənə güzəşt” deyərlər. Mən çox istərdim ki, sahibkarlığın bugünkü vəziyyəti aşkarlıq şəraitində geniş müzakirə olunsun, bəlkə batmaqda olan iri obyektləri xilas etmək mümkün oldu. Həm də keçmiş səhvlər müzakirə olunsa, gələcək səhvlərdən sığortalanmaq mümkündür. Bəsdir, telekanallar şoularla məşğul oldular. Bu mövzulara da yer vermək lazımdır. Büdcənin dolu olması, əhalinin firavan yaşaması üçün iş yerlərini qorumaq vacibdir.
İnanmıram ki, aşkarlıq şəraitində sahibkarların problemləri müzakirə olunsun. Bunun üçün korrupsiyanı dayandırmaq lazımdır. Bizim məmurlar isə “ölkədə hər şey əladır”,- deyib duracaqlar.
Müəllifin bütün yazıları - Mətanət ƏLİYEVA
Bölməyə aid digər xəbərlər
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
