23:24 / 30-06-2025
Rus İcmasının Mədəniyyət Mərkəzi bağlanıb?
21:03 / 30-06-2025
Rusiyada öldürülən qardaşların cənazəsi Azərbaycana gətirilib - (Yenilənib)
18:51 / 30-06-2025
İran liderinin müşavirini öldürmək istəyiblər
18:44 / 30-06-2025
Aİ rəsmisi: "Rusiyada azərbaycanlılara qarşı törədilən zorakılıq..."
18:38 / 30-06-2025
Tramp mütəffiqlərin təklifinə əhəmiyyət vermir
18:03 / 30-06-2025
Daha 17 qanuna dəyişiklik edəcəklər
17:57 / 30-06-2025
Bakıda əməliyyat: FTX-nın iki əməkdaşı saxlanılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:51 / 30-06-2025
Azərbaycanın Rusiyadakı səfiri XİN-ə çağırılıb
17:45 / 30-06-2025
Bəylər Eyyubov yeni vəzifəyə təyin olunub
17:34 / 30-06-2025
Şuşada biznes forum keçiriləcək
17:18 / 30-06-2025
Ukraynalı nazir slovakiyalı həmkarının təklifini qəbul etmir
17:11 / 30-06-2025
İşçi qrupun ştat və xidməti maşınlarının sayı artırılıb
17:03 / 30-06-2025
Beş ölkədən Azərbayacana quş əti idxalına məhdudiyyət qoyulub
16:51 / 30-06-2025
Ersin Tatar Azərbaycana gəlir
16:46 / 30-06-2025
Ərdoğan Azərbaycana səfər edəcək
16:27 / 30-06-2025
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
16:10 / 30-06-2025
İyul ayının hava proqnozu açıqlanıb
16:02 / 30-06-2025
Azərbaycan və Bolqarıstan XİN-ləri arasında siyasi məsləhətləşmələr aparılıb
15:20 / 30-06-2025
Dərmanların qiyməti yenidən tənzimlənib
15:08 / 30-06-2025
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
14:52 / 30-06-2025
Mənsum İbrahimov: Teatrımızın səhnəsinə yeni Məcnunlar gəlir - Foto
14:26 / 30-06-2025
Sabiq nazir təltif edilib
14:15 / 30-06-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
13:53 / 30-06-2025
Tramp İranın iddiaları ilə razılaşmır
13:45 / 30-06-2025
Qarabağa səfərlər müvəqqəti dayandırılıb
13:43 / 30-06-2025
Çin Azərbaycan vasitəsilə Avropaya yeni yük marşrutu istifadəyə verib
13:24 / 30-06-2025
"Azərbaycanfilm"dəki partlayışla bağlı cinayət işi açılıb
13:15 / 30-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
13:13 / 30-06-2025
Mirzoyan Lavrova xəbərdarlıq edib
13:01 / 30-06-2025
Xarici İşlər Nazirliyində yeni idarə yaradılıb
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
08:51 / 26-06-2025
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
16:17 / 26-06-2025
Azərbaycanı gülüstana çevirənlər! - Zahid Oruc yazır
13:16 / 29-06-2025
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
18:04 / 26-06-2025
Narkotik satan ata və oğlu tutulub
00:00 / 26-06-2025
Bu gün Silahlı Qüvvələri Günüdür
12:57 / 27-06-2025
Prokurorluq Bakıdakı partlayış hadisəsini araşdırır
00:02 / 27-06-2025
Emil Mehtiyev idarə rəisi təyin olunub
08:55 / 28-06-2025
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
00:01 / 28-06-2025
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
16:30 / 26-06-2025
Azərbaycandakı dinlərarası harmoniya Tolerantlıq Evində müzakirə olunub
12:14 / 26-06-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında telefon danışığı olub
Biznesin süqutu
Tarix: 12-10-2017 16:30 | Bölmə: Mətanət ƏLİYEVA
5 saylı xəstəxananın baş həkimi Ziya Əsədovun qəflətən vəfat etməsini eşidəndə qeyri-ixtiyari sual verdim:
- Həkimlər, tibbi avadanlıqlar əlinin altında olan bu adam niyə vaxtında ürəyini müalicə etdirməyib?
Cavab çox maraqlı oldu:
- Problemlərdən ürəyi partlayıb. Elə bilirsən məmurları az sıxışdırırlar?
Ziya Əsədov xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin kürəkənidir. Ölkənin bu günə düşməsində B.Vahabzadənin də rolu çox olub.
5 saylı xəstəxanada tibbi xidmətlər özəl xəstəxanalardan yüksəkdir. Allah Ziya həkimə rəhmət eləsin! Bəzən bu dünyada yaşamaq insan üçün elə bir əzaba çevrilir ki, ölüm onun yanında xoşbəxtlik sayılır.
Hər bir insan özünə az ağrı, asan ölüm arzulayır. Pis əməllər törətmiş adamların əzablı ölümünü görəndə yaxınlarıma deyirəm ki, mən əzabla ölsəm, kefinizi pozmayın, pis əməl törətmişəmsə, özüm ona cavab verməliyəm, öz cəzamı çəkməliyəm.
Məsəl var, deyir, mərd özündən görər, namərd özgədən. Görəsən, bu gün kerdit borcu içərisində batan, həbs olunmaq qorxusu altında yaşayan məmur-biznesmenlər də günahı özlərində görürlərmi? Niyə ölkədə sahibkarlıq bu vəziyyətə düşdü, bu prosesin qarşısını almaq olarmı?
Bu suala savadlı iqtisadçılar daha dolğun cavab verə bilərlər. Mən isə öz müşahidələrim əsasında prosesə münasibətimi bildirmək istəyirəm.
Müstəqillikdən sonra büdcəyə böyük neft pulları gəlməyə başlayanda ölkədə sürətlə iş yerləri açıldı. Yüksək çinli məmurlar biznesin bütün sahələri üzrə şirkətlər yaratdılar. Hər nazir bir holdinq (şirkətlər qrupu) yaradaraq həm tikinti, həm xidmət sahələri (otel, restoran, şadlıq evləri, istirahət mərkəzləri), həm ticarət, həm aqrar sahə, özəl tibb və təhsil müəssisələri, media qurumları, istehsal sahələri, turizm şirkətləri, bank, sığorta xidməti və s. işlə də məşğul olmağa başladı. Hər nazirin 50-60 biznes obyektinin fəaliyyətinə start verildi. Sonradan məmurlarımız xarici ölkələrdə də şirkətlər açmağa başladılar. İndi məlum olur ki, məmurlarımız yalnız büdcədən oğurladıqları və rüşvət aldıqları pulları biznesə yatırmayıblar, onlar həm də banklardan külli miqdarda kredit götürüblər. Haram pulların dalı gəlməyəndə və krediti qaytarmaq lazım gələndə məmur-biznesmenlər necə dərin bir quyuya düşdüklərini dərk ediblər. Keçmiş nazirlər Fərhad Əliyevin, Eldar Mahmudovun, Heydər Babayevin, Ziya Məmmədovun, Cahangir Hacıyevin və digərlərinin biznes imperiyaları dağıldı.
Eyni səhvləri əslində kiçik bizneslə məşğul olan qeyri-məmurlar da ediblər. Faciənin birinci səbəbi odur ki, bizdə nəsildə bir nəfər pul qazana bilirsə, o, bütün nəsli saxlamalıdır. Kiçik bir biznes obyekti açılan kimi qohumlar ora yığışırlar, ərin qohumları ilə arvadın qohumları “kim daha çox qamarlayacaq”,- prinsipi ilə yarışa girirlər. Biznes sahibi ilə belə danışırlar : “Qoy uşaq yanında hərlənsin, onu dolandır”.
Məmur-sahibkar hər obyektinin idarəçiliyinə bir qohumunu, bir dostunu qoydu, əksəriyyəti savadsız, təmbəl, acgöz olan bu zümrə yaltaqlıqla, həyasızlıqla məmur-sahibkarı tovlayıb böyrü üstə qoydu. Təbii ki, bir nəfər sahibkar 50-60 obyektini nəzarətdə saxlaya biməzdi.
Bir səbəb qohumlar idisə, digər səbəb görməmişlik, acgözlük idi. Məmur-sahibkarlar hələ gəlir əldə etməmiş, krediti qaytarmamış saysız-hesabsız evlərə, maşınlara, brend geyimlərə, məşuqələrə, qulluqçulara, dayələrə, sürücülərə, cangüdənlərə pullar tökməyə, israfçılıq etməyə başladılar. Xərclərin gəlirləri üstələməsi sonda müflisləşmə ilə nəticələnməli idi. Məmur-sahibkarlar gəlirləri ilə çıxarlarını bilmirdilər.
Nəhayət, neftin qiyməti düşdü, neft hasilatı azaldı, büdcədən oğurlamaq, rüşvət almaq imkanları tükəndi. Büdcə boş qalanda hökumət verilən kreditlərin taleyi ilə maraqlanmağa başladı. Məlum oldu ki, məmur-sahibkarlar 15 milyard manatı kredit adı ilə götürərək havaya sovurublar, nə normal iş yeri açılıb, nə də kreditlərin böyük hissəsi aidiyyatı üzrə xərclənib. Hazırda zərərlə işləyən sahibkarlar nə obyektlərini sata, nə bizneslərini
ayağa qaldıra, nə də kreditləri qaytara bilirlər. Əksəriyyəti həbs təhlükəsi altında sağlamlıqlarını itiriblər.
Pullar gələndə sahibkarın qanını soran qohumlar, dostlar, məşuqələr hərəsi bir tərəfə çəkilib, sevinir və deyir: “Ona bu da azdır”.
Ya zəlzələdən, ya vəlvələdən ölkəmizdə sahibkarlıq iflasa uğradı. Bunda hökumətin də günahı böyük oldu. Əgər qanunla məmurlara bizneslə məşğul olmaq qadağandırsa, bu qanuna əməl edilməli idi. Kreditlər yalnız məmurlara yox, həqiqətən iş qurmağı bacaran adamlara verilməli idi ki, onlar bizneslərini böyütsünlər. Gömrük, vergi, inhisarçılıq, hüquq-mühafizə orqanlarındakı korrupsiya da azad sahibkarlığı məhvə apardı.
Yeri gəlmişkən, bizim əhalini quyuya aparan mühüm bir keyfiyyət var, əksəriyyət dərhal böyük pullar qazanmaq istəyir. Doğru yol isə odur ki, kiçik bir işdən başlayıb təcrübə qazanmaq, tədricən onu genişləndirmək lazımdır. Atalar “keçənə güzəşt” deyərlər. Mən çox istərdim ki, sahibkarlığın bugünkü vəziyyəti aşkarlıq şəraitində geniş müzakirə olunsun, bəlkə batmaqda olan iri obyektləri xilas etmək mümkün oldu. Həm də keçmiş səhvlər müzakirə olunsa, gələcək səhvlərdən sığortalanmaq mümkündür. Bəsdir, telekanallar şoularla məşğul oldular. Bu mövzulara da yer vermək lazımdır. Büdcənin dolu olması, əhalinin firavan yaşaması üçün iş yerlərini qorumaq vacibdir.
İnanmıram ki, aşkarlıq şəraitində sahibkarların problemləri müzakirə olunsun. Bunun üçün korrupsiyanı dayandırmaq lazımdır. Bizim məmurlar isə “ölkədə hər şey əladır”,- deyib duracaqlar.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-10-2017 16:30 | Bölmə: Mətanət ƏLİYEVA
5 saylı xəstəxananın baş həkimi Ziya Əsədovun qəflətən vəfat etməsini eşidəndə qeyri-ixtiyari sual verdim:
- Həkimlər, tibbi avadanlıqlar əlinin altında olan bu adam niyə vaxtında ürəyini müalicə etdirməyib?
Cavab çox maraqlı oldu:
- Problemlərdən ürəyi partlayıb. Elə bilirsən məmurları az sıxışdırırlar?
Ziya Əsədov xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin kürəkənidir. Ölkənin bu günə düşməsində B.Vahabzadənin də rolu çox olub.
5 saylı xəstəxanada tibbi xidmətlər özəl xəstəxanalardan yüksəkdir. Allah Ziya həkimə rəhmət eləsin! Bəzən bu dünyada yaşamaq insan üçün elə bir əzaba çevrilir ki, ölüm onun yanında xoşbəxtlik sayılır.
Hər bir insan özünə az ağrı, asan ölüm arzulayır. Pis əməllər törətmiş adamların əzablı ölümünü görəndə yaxınlarıma deyirəm ki, mən əzabla ölsəm, kefinizi pozmayın, pis əməl törətmişəmsə, özüm ona cavab verməliyəm, öz cəzamı çəkməliyəm.
Məsəl var, deyir, mərd özündən görər, namərd özgədən. Görəsən, bu gün kerdit borcu içərisində batan, həbs olunmaq qorxusu altında yaşayan məmur-biznesmenlər də günahı özlərində görürlərmi? Niyə ölkədə sahibkarlıq bu vəziyyətə düşdü, bu prosesin qarşısını almaq olarmı?
Bu suala savadlı iqtisadçılar daha dolğun cavab verə bilərlər. Mən isə öz müşahidələrim əsasında prosesə münasibətimi bildirmək istəyirəm.
Müstəqillikdən sonra büdcəyə böyük neft pulları gəlməyə başlayanda ölkədə sürətlə iş yerləri açıldı. Yüksək çinli məmurlar biznesin bütün sahələri üzrə şirkətlər yaratdılar. Hər nazir bir holdinq (şirkətlər qrupu) yaradaraq həm tikinti, həm xidmət sahələri (otel, restoran, şadlıq evləri, istirahət mərkəzləri), həm ticarət, həm aqrar sahə, özəl tibb və təhsil müəssisələri, media qurumları, istehsal sahələri, turizm şirkətləri, bank, sığorta xidməti və s. işlə də məşğul olmağa başladı. Hər nazirin 50-60 biznes obyektinin fəaliyyətinə start verildi. Sonradan məmurlarımız xarici ölkələrdə də şirkətlər açmağa başladılar. İndi məlum olur ki, məmurlarımız yalnız büdcədən oğurladıqları və rüşvət aldıqları pulları biznesə yatırmayıblar, onlar həm də banklardan külli miqdarda kredit götürüblər. Haram pulların dalı gəlməyəndə və krediti qaytarmaq lazım gələndə məmur-biznesmenlər necə dərin bir quyuya düşdüklərini dərk ediblər. Keçmiş nazirlər Fərhad Əliyevin, Eldar Mahmudovun, Heydər Babayevin, Ziya Məmmədovun, Cahangir Hacıyevin və digərlərinin biznes imperiyaları dağıldı.
Eyni səhvləri əslində kiçik bizneslə məşğul olan qeyri-məmurlar da ediblər. Faciənin birinci səbəbi odur ki, bizdə nəsildə bir nəfər pul qazana bilirsə, o, bütün nəsli saxlamalıdır. Kiçik bir biznes obyekti açılan kimi qohumlar ora yığışırlar, ərin qohumları ilə arvadın qohumları “kim daha çox qamarlayacaq”,- prinsipi ilə yarışa girirlər. Biznes sahibi ilə belə danışırlar : “Qoy uşaq yanında hərlənsin, onu dolandır”.
Məmur-sahibkar hər obyektinin idarəçiliyinə bir qohumunu, bir dostunu qoydu, əksəriyyəti savadsız, təmbəl, acgöz olan bu zümrə yaltaqlıqla, həyasızlıqla məmur-sahibkarı tovlayıb böyrü üstə qoydu. Təbii ki, bir nəfər sahibkar 50-60 obyektini nəzarətdə saxlaya biməzdi.
Bir səbəb qohumlar idisə, digər səbəb görməmişlik, acgözlük idi. Məmur-sahibkarlar hələ gəlir əldə etməmiş, krediti qaytarmamış saysız-hesabsız evlərə, maşınlara, brend geyimlərə, məşuqələrə, qulluqçulara, dayələrə, sürücülərə, cangüdənlərə pullar tökməyə, israfçılıq etməyə başladılar. Xərclərin gəlirləri üstələməsi sonda müflisləşmə ilə nəticələnməli idi. Məmur-sahibkarlar gəlirləri ilə çıxarlarını bilmirdilər.
Nəhayət, neftin qiyməti düşdü, neft hasilatı azaldı, büdcədən oğurlamaq, rüşvət almaq imkanları tükəndi. Büdcə boş qalanda hökumət verilən kreditlərin taleyi ilə maraqlanmağa başladı. Məlum oldu ki, məmur-sahibkarlar 15 milyard manatı kredit adı ilə götürərək havaya sovurublar, nə normal iş yeri açılıb, nə də kreditlərin böyük hissəsi aidiyyatı üzrə xərclənib. Hazırda zərərlə işləyən sahibkarlar nə obyektlərini sata, nə bizneslərini
ayağa qaldıra, nə də kreditləri qaytara bilirlər. Əksəriyyəti həbs təhlükəsi altında sağlamlıqlarını itiriblər.
Pullar gələndə sahibkarın qanını soran qohumlar, dostlar, məşuqələr hərəsi bir tərəfə çəkilib, sevinir və deyir: “Ona bu da azdır”.
Ya zəlzələdən, ya vəlvələdən ölkəmizdə sahibkarlıq iflasa uğradı. Bunda hökumətin də günahı böyük oldu. Əgər qanunla məmurlara bizneslə məşğul olmaq qadağandırsa, bu qanuna əməl edilməli idi. Kreditlər yalnız məmurlara yox, həqiqətən iş qurmağı bacaran adamlara verilməli idi ki, onlar bizneslərini böyütsünlər. Gömrük, vergi, inhisarçılıq, hüquq-mühafizə orqanlarındakı korrupsiya da azad sahibkarlığı məhvə apardı.
Yeri gəlmişkən, bizim əhalini quyuya aparan mühüm bir keyfiyyət var, əksəriyyət dərhal böyük pullar qazanmaq istəyir. Doğru yol isə odur ki, kiçik bir işdən başlayıb təcrübə qazanmaq, tədricən onu genişləndirmək lazımdır. Atalar “keçənə güzəşt” deyərlər. Mən çox istərdim ki, sahibkarlığın bugünkü vəziyyəti aşkarlıq şəraitində geniş müzakirə olunsun, bəlkə batmaqda olan iri obyektləri xilas etmək mümkün oldu. Həm də keçmiş səhvlər müzakirə olunsa, gələcək səhvlərdən sığortalanmaq mümkündür. Bəsdir, telekanallar şoularla məşğul oldular. Bu mövzulara da yer vermək lazımdır. Büdcənin dolu olması, əhalinin firavan yaşaması üçün iş yerlərini qorumaq vacibdir.
İnanmıram ki, aşkarlıq şəraitində sahibkarların problemləri müzakirə olunsun. Bunun üçün korrupsiyanı dayandırmaq lazımdır. Bizim məmurlar isə “ölkədə hər şey əladır”,- deyib duracaqlar.
Müəllifin bütün yazıları - Mətanət ƏLİYEVA
Bölməyə aid digər xəbərlər
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
