08:52 / 06-10-2025
Zemfira Rusiyadakı biznesini dayandırmayıb
08:43 / 06-10-2025
Gürcüstanda seçkilər: Aİ-nin bəyanatı və silahlı təxribat planı
08:35 / 06-10-2025
Vens ABŞ prezidentliyinə namizəd olacaq?
08:20 / 06-10-2025
Zaxarova Almaniya kanslerini ələ salıb
08:14 / 06-10-2025
Prezident Vuçiç gözlənilməz açıqlama verib
08:06 / 06-10-2025
Finlandiya “nümunəsi” Kiyev üçün fəlakət ola bilər
08:01 / 06-10-2025
“OPEC+” neft hasilatını artıracaq
19:30 / 05-10-2025
DTX Tbilisidə külli miqdarda silah-sursat aşkarlayıb
18:24 / 05-10-2025
Mühasib sertifikatı almaq istəyənlər üçün test imtahanı keçirilib
13:14 / 05-10-2025
Bərdədəki partlayışda bir nəfər həyatını itirib
10:19 / 05-10-2025
Gürcüstanda etiraz aksiyasının təşkilatçıları saxlanılıb
00:02 / 05-10-2025
Bu gün Beynəlxalq Müəllimlər Günüdür
23:50 / 04-10-2025
Tbilisidə aksiyada 14 polis yaralanıb
18:01 / 04-10-2025
Cəbrayılda Şəhər Günü qeyd edilib - Fotolar
16:49 / 04-10-2025
Milli komandaya baş məşqçi təyinatı olub
14:13 / 04-10-2025
Oqtay Şirəliyev dəfn olunub - (Yenilənib) - Fotolar
13:56 / 04-10-2025
Ukraynada azərbaycanlı həlak olub
13:35 / 04-10-2025
İrandan Azərbaycana yarım ton narkotik gətirmək istəyiblər - Fotolar
12:19 / 04-10-2025
Prezident bu şəxslərin maaşlarını artırıb - Sərəncam
12:04 / 04-10-2025
İlham Əliyev iki bankla bağlı fərman imzalayıb
11:59 / 04-10-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
11:56 / 04-10-2025
III MDB Oyunları: cüdoçularımız finala yüksəliblər
11:49 / 04-10-2025
Bir qrup tələbəyə Prezident təqaüdü veriləcək - Sərəncam
10:28 / 04-10-2025
Ənvər Sədatın qətli... - Hərbçinin atəş açmasına səbəb nə idi? - Fotolar
10:05 / 04-10-2025
Azərbaycanda mənzillər bahalaşır - Səbəb
09:56 / 04-10-2025
Azərbaycan neftinin qiyməti artır
00:07 / 04-10-2025
Prezidentdən Cəbrayılla bağlı paylaşım - Video
00:02 / 04-10-2025
Cəbrayıl şəhərinin azad olunmasından 5 il ötür
21:07 / 03-10-2025
İlham Əliyev Türk Dövlətlərinin Əməkdaşlıq Günü ilə bağlı paylaşım edib
21:05 / 03-10-2025
Sosial şəbəkədə qeyri-etik paylaşımlar edən şəxs həbs olunub
18:31 / 01-10-2025

10:00 / 01-10-2025

19:20 / 01-10-2025

10:18 / 03-10-2025

00:10 / 02-10-2025

19:58 / 01-10-2025

21:07 / 03-10-2025

18:01 / 04-10-2025

22:05 / 02-10-2025

11:00 / 02-10-2025

12:57 / 02-10-2025

Çin ilk litoqrafiya qurğusunu yaradıb - Fotolar
Tarix: 20-08-2025 16:24 | Bölmə: Xəbərlər

Çin ilk dəfə "Xizhi" adlanan elektron-şüa litografiya aparatını təqdim edib. Bu yeni qurğu Çjetszyan Universitetinin alimləri tərəfindən yaradılıb.
Reyting.az-ın məlumatına görə, yerli tədqiqatçılar deyiblər ki, qurğunun yaradılması çox böyük inkişafdan xəbər verir.
Yerli KİV yazır ki, belə bir yenilik ölkəyə ABŞ və Niderlandın ixrac nəzarəti səbəbindən məhdudlaşdırılan bəzi xarici texnologiyalardan asılılığı azaltmağa da kömək edəcək.
Məlumata görə, indiyədək Çin şirkətləri yalnız köhnəlmiş DUV texnologiyasını, yəni dərin ultrabənövşəyi litografiya ilə işləyən avadanlıq ala bilirdilər. Ən müasir EUV qurğuları (ekstremal ultrabənövşəyi litografiya) isə Hollandiyanın şirkəti olan "ASML" tərəfindən istehsal olunur ki, bu da Çin üçün əlçatan deyil. Üstəlik, bu cür avadanlıq 7 nm-dən aşağı texnoloji proseslə çiplərin istehsalı üçün çox kritik əhəmiyyət daşıyır. Bu yenilikdən sonra bazar liderləri "TSMC" və "Samsung" kimi şirkətlər artıq 2 nm-lik ilk prosessorların kütləvi istehsalına hazırlaşırlar.

Yeni "Xizhi" litoqrafiya qurğusu elektron şüaların fokuslaşdırılması vasitəsilə tam dəqiqliklə sxemləri lövhələrə ötürür. Bu qurğu ancaq 8 nm enindəki xətləri formalaşdıra bilir, eyni zamanda 0,6 nm dəqiqliklə mövqeləndirmə aparır ki, bu da beynəlxalq standartlara uyğundur.
Tədqiqatçıların sözlərinə görə, yeni qurğu hələ ki, tam texnologiya mikrosxemlərin kütləvi istehsalına uyğun deyil, lakin ilk addım kimi sınaq mərhələləri, həmçinin elmi-tədqiqat işləri üçün çox əlverişlidir.
"Hangzhou Daily" nəşri yazır ki, artıq elmi institut və şirkətlərlə "Xizhi"-nin tədarükü barədə danışıqlar aparılır. Üstəlik, aparat idxal olunan bütün analoqlardan ucuzdur ki, bu da onun daxili bazarda cəlbediciliyini artırır. Çinin bu yeniliyi həm də növbəti elmi inkişaf kimi ölkə üçün mikroelektronika avadanlıqları üzrə öz müasir ekosistemini yaratmaq, xarici məhdudiyyətləri dolayısı ilə aşmaq yolunda ilk addımdır.

Çinin bu yeni kəşfinin fonunda artıq daha iddialı planlar barədə xəbərlər də yayılır. Mətbuata sızan bəzi şayiələrə görə, hətta "HUAWEI" Dunquanda fəaliyyət göstərən zavodunda təcrübə məqsədilə öz "EUV" qurğusunu sınaqdan keçirir. Bir çox çinli və əcnəbi elm adamlarının fikrincə, əgər həmin layihə reallaşsa, 2026-cı ilə qədər kütləvi istehsal başlasa, bu, həm şirkətə, xüsusilə də Çin sənayesinə böyük üstünlük gətirəcək. Üstəlik, dünya nəhəngləri sayılan "Apple", "Qualcomm", "NVIDIA" kimi nüfuzlu şirkətlərin məhsulları ilə müqayisədə ən qabaqcıl çiplər istehsal etmək imkanı yaradacaq.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-08-2025 16:24 | Bölmə: Xəbərlər

Çin ilk dəfə "Xizhi" adlanan elektron-şüa litografiya aparatını təqdim edib. Bu yeni qurğu Çjetszyan Universitetinin alimləri tərəfindən yaradılıb.
Reyting.az-ın məlumatına görə, yerli tədqiqatçılar deyiblər ki, qurğunun yaradılması çox böyük inkişafdan xəbər verir.
Yerli KİV yazır ki, belə bir yenilik ölkəyə ABŞ və Niderlandın ixrac nəzarəti səbəbindən məhdudlaşdırılan bəzi xarici texnologiyalardan asılılığı azaltmağa da kömək edəcək.
Məlumata görə, indiyədək Çin şirkətləri yalnız köhnəlmiş DUV texnologiyasını, yəni dərin ultrabənövşəyi litografiya ilə işləyən avadanlıq ala bilirdilər. Ən müasir EUV qurğuları (ekstremal ultrabənövşəyi litografiya) isə Hollandiyanın şirkəti olan "ASML" tərəfindən istehsal olunur ki, bu da Çin üçün əlçatan deyil. Üstəlik, bu cür avadanlıq 7 nm-dən aşağı texnoloji proseslə çiplərin istehsalı üçün çox kritik əhəmiyyət daşıyır. Bu yenilikdən sonra bazar liderləri "TSMC" və "Samsung" kimi şirkətlər artıq 2 nm-lik ilk prosessorların kütləvi istehsalına hazırlaşırlar.

Yeni "Xizhi" litoqrafiya qurğusu elektron şüaların fokuslaşdırılması vasitəsilə tam dəqiqliklə sxemləri lövhələrə ötürür. Bu qurğu ancaq 8 nm enindəki xətləri formalaşdıra bilir, eyni zamanda 0,6 nm dəqiqliklə mövqeləndirmə aparır ki, bu da beynəlxalq standartlara uyğundur.
Tədqiqatçıların sözlərinə görə, yeni qurğu hələ ki, tam texnologiya mikrosxemlərin kütləvi istehsalına uyğun deyil, lakin ilk addım kimi sınaq mərhələləri, həmçinin elmi-tədqiqat işləri üçün çox əlverişlidir.
"Hangzhou Daily" nəşri yazır ki, artıq elmi institut və şirkətlərlə "Xizhi"-nin tədarükü barədə danışıqlar aparılır. Üstəlik, aparat idxal olunan bütün analoqlardan ucuzdur ki, bu da onun daxili bazarda cəlbediciliyini artırır. Çinin bu yeniliyi həm də növbəti elmi inkişaf kimi ölkə üçün mikroelektronika avadanlıqları üzrə öz müasir ekosistemini yaratmaq, xarici məhdudiyyətləri dolayısı ilə aşmaq yolunda ilk addımdır.

Çinin bu yeni kəşfinin fonunda artıq daha iddialı planlar barədə xəbərlər də yayılır. Mətbuata sızan bəzi şayiələrə görə, hətta "HUAWEI" Dunquanda fəaliyyət göstərən zavodunda təcrübə məqsədilə öz "EUV" qurğusunu sınaqdan keçirir. Bir çox çinli və əcnəbi elm adamlarının fikrincə, əgər həmin layihə reallaşsa, 2026-cı ilə qədər kütləvi istehsal başlasa, bu, həm şirkətə, xüsusilə də Çin sənayesinə böyük üstünlük gətirəcək. Üstəlik, dünya nəhəngləri sayılan "Apple", "Qualcomm", "NVIDIA" kimi nüfuzlu şirkətlərin məhsulları ilə müqayisədə ən qabaqcıl çiplər istehsal etmək imkanı yaradacaq.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 08:35
Vens ABŞ prezidentliyinə namizəd olacaq?
Bu gün, 08:14
Prezident Vuçiç gözlənilməz açıqlama verib
Dünən, 13:14
Bərdədəki partlayışda bir nəfər həyatını itirib
4-10-2025, 23:50
Tbilisidə aksiyada 14 polis yaralanıb
4-10-2025, 14:13
Oqtay Şirəliyev dəfn olunub - (Yenilənib) - Fotolar
4-10-2025, 13:56
Ukraynada azərbaycanlı həlak olub
4-10-2025, 12:19
Prezident bu şəxslərin maaşlarını artırıb - Sərəncam
4-10-2025, 12:04
İlham Əliyev iki bankla bağlı fərman imzalayıb
4-10-2025, 00:07
Prezidentdən Cəbrayılla bağlı paylaşım - Video
4-10-2025, 00:02
Cəbrayıl şəhərinin azad olunmasından 5 il ötür
3-10-2025, 20:06
Sabiq səhiyyə naziri Oqtay Şirəliyev vəfat edib
3-10-2025, 16:06
Qazaxıstan prezidenti Azərbaycana gəlir
3-10-2025, 15:38
Mübahisəli heykəli əvvəlki yerinə qaytarıblar
3-10-2025, 15:34
Bakıda 52 yaşlı kişi kafedə bıçaqlanıb
3-10-2025, 15:07
Belçikada hərbi bazanın üzərində 15 dron aşkarlanıb
3-10-2025, 13:10
Əqidə və prinsipiallıq manifesti - Qurbanov yazır
3-10-2025, 12:52
Rusiya kosmik peyklərə hücum edir - General
3-10-2025, 12:51
Ersin Tatar Azərbaycana gəlir
3-10-2025, 11:36
Milyarder İbrahim Süleymanov Moskvada saxlanılıb
3-10-2025, 10:13
Lukaşenko gözlənilməz təklif verib
3-10-2025, 09:49
Ukraynaya kütləvi hava hücumu olub
3-10-2025, 09:31
İranda zəlzələ baş verib
3-10-2025, 07:29
İlon Maskın sərvəti 500 milyard dolları ötüb
2-10-2025, 19:00
Sumqayıtda 16 yaşlı oğlan bıçaqlanıb
2-10-2025, 18:36
İlham Əliyev Niderlandın baş naziri ilə görüşüb
2-10-2025, 15:36
Yevlaxda 29 yaşlı şəxs öldürülüb
2-10-2025, 15:33
Əxlaqsızlığı təbliğ edən tiktokeri yenidən həbs ediblər
2-10-2025, 15:17
Elm və Təhsil Nazirliyində təyinatlar olub
2-10-2025, 13:53
Alpinistlər yeni rekorda imza atıblar - Foto
2-10-2025, 11:15
Ruslar Odessaya kütləvi hücuma keçib
2-10-2025, 10:14
Ağdamda yanğın: iki nəfər xəsarət alıb
2-10-2025, 09:46
48 yaşlı şəxsin meyiti tapılıb
2-10-2025, 08:33
Netanyahu ABŞ-ı İranla müharibəyə sürükləyir
2-10-2025, 07:20
İlon Mask Marsı ABŞ-nın bir hissəsi sayır
1-10-2025, 23:52
Qurban Qurbanov: "Gözəl qalibiyyət əldə etdik"
1-10-2025, 23:38
Prezident "Qarabağ"ı təbrik edib
1-10-2025, 22:50
Çernobıl AES yeni problemlə üzləşib
1-10-2025, 22:39
"Qarabağ" tarixi qələbə qazanıb
1-10-2025, 15:44
İbrahim Ləmbəranski yeni vəzifəyə təyin olunub
1-10-2025, 14:22
Daha bir vəkilin fəaliyyəti dayandırılıb
1-10-2025, 14:07
TRT əməkdaşı Qəzzada həlak olub
1-10-2025, 11:33
Rusiyanın ən böyük neft emalı zavodlarından biri yanır
1-10-2025, 10:45
Rusiya BMT Təhlükəsizlik Şurasına sədrlik edir
1-10-2025, 10:19
Xəzərlə bağlı SOS: "Bu, çox böyük ekoloji çağırışdır"
1-10-2025, 09:56
XİN Çini təbrik edib
1-10-2025, 09:41
Bakıdakı ABŞ səfirliyi fəaliyyəti ilə bağlı məlumat yayıb
1-10-2025, 09:41
Milli Məclisin qarşısında avtomobil yanıb
1-10-2025, 08:10
Ağ ayı ilə qara ayının döyüşü... - Fotolar
1-10-2025, 08:02
Çin: Fələstini fələstinlilər idarə etməlidir