18:11 / 06-05-2024
Siyasətçilərin narkotik qalmaqalı: nazir prezidenti ittiham edib
18:05 / 06-05-2024
Azərbaycanla Ermənistan arasında 40 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
18:00 / 06-05-2024
DSMF-də yoxlama başlayıb
17:59 / 06-05-2024
Rusiya-Ukrayna savaşı: cəbhədə vəziyyət ağırdır - Foto
17:49 / 06-05-2024
Meksikada turistləri güllələyərək quyuya atıblar
17:43 / 06-05-2024
Mirzoyan: “...bundan sonra yekun nizamlanmaya yaxınlaşacağıq”
17:41 / 06-05-2024
Dövlət qulluğuna imtahan keçiriləcək
17:34 / 06-05-2024
Slovakiyanın baş naziri Azərbaycana gəlir
17:14 / 06-05-2024
Bakı dünyanın "İdman paytaxtı” seçilib
17:11 / 06-05-2024
Keçmiş səfirin Ramiz Mehdiyevə gizli məktubu yayılıb: sensasiyalı iddialar və... - Tam mətn
16:44 / 06-05-2024
Ermənistanda gərginlik yaratmaq istəyirlər
16:44 / 06-05-2024
Rezidenturaya qəbulun nəticələri açıqlanıb
16:25 / 06-05-2024
Suriyanın şimalında daha 7 terrorçu zərərsizləşdirilib
16:04 / 06-05-2024
Paşinyanın komandası müxalifətə meydan oxuyur
15:48 / 06-05-2024
Ağ ev Bayden administrasiyasını Gestapo ilə müqayisə edən Trampa cavab verib
15:40 / 06-05-2024
Parlament sədri jurnalistləri döymək istəyir
15:25 / 06-05-2024
Keçmiş komitə sədri hakim qarşısına çıxarılır
14:57 / 06-05-2024
Sabah dörd şəhidimiz dəfn ediləcək
14:35 / 06-05-2024
Suqovuşan və Qubadlıda insan qalıqları tapılıb - Yenilənib
14:12 / 06-05-2024
Amerikanın Azərbaycandakı səfiri Şuşaya səfər edib - Fotolar (Yenilənib)
14:00 / 06-05-2024
Musiqi və incəsənət məktəblərinə şagird qəbulu başlayıb
13:55 / 06-05-2024
Məhərrəmlik ayının başlanacağı tarix açıqlanıb
13:39 / 06-05-2024
Nazir Cəsarət Valehovu müşavir təyin edib
13:26 / 06-05-2024
Prezident İlham Əliyev qubernatoru qəbul edib - Yenilənib
13:22 / 06-05-2024
Rusiya nüvə silahlarını döyüşə hazır vəziyyətə gətirir
13:08 / 06-05-2024
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətində konfrans keçirilib - Fotolar
12:53 / 06-05-2024
Qarabağ zonasında 2046.3 hektar ərazi minalardan təmizlənib
12:46 / 06-05-2024
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
12:44 / 06-05-2024
İranın ali lideri “nüvə fətvası”na yenidən baxacaqmı?
12:44 / 06-05-2024
Azərbaycanla Albaniya arasında viza tələbi aradan qaldırılıb
12:33 / 02-05-2024
Məşhur kino ulduzları eyni filmdə çəkiləcəklər - Fotolar
11:08 / 03-05-2024
İnsan orqanizminə ən faydalı balıq növləri açıqlanıb - Onların yeyilməsi erkən ölüm riskini azaldır
08:39 / 04-05-2024
Fironların lənəti... - Onların məzarını açan alimlərin ölüm səbəbi nədir?
15:32 / 02-05-2024
Prezident keçmiş naziri rektor təyin edib - Sərəncam
18:19 / 03-05-2024
Məşhur yazıçı oxucularını təəccübləndirib
00:17 / 02-05-2024
Paşinyan: "Delimitasiya prosesi mümkün qədər tez aparılmalıdır"
10:52 / 02-05-2024
Firəngiz Mütəllimova: “Şuşaya köçəcəyim günü gözləyirəm”
09:20 / 02-05-2024
Telli Borçalı ilə Zülfiyyə arasında qalmaqal: "Yalan danışıb"
23:59 / 03-05-2024
Sabirabad təhsilinə müdir təyin olunub
23:58 / 02-05-2024
İsveç XİN: "Xarici agentlər" haqqında qanunun qəbulu Gürcüstanın Aİ-ə üzv olmasına əngəl törədəcək
09:01 / 03-05-2024
Hikmət Hacıyev: “YUNESKO bir adamın əlində alətə çevrilməməlidir"
22:02 / 02-05-2024
İcra başçısından mikrafonla danışmağı tələb edən şəxs cəzalandırılıb
Ağdərənin işğalından 27 il ötür
Tarix: 07-07-2020 09:48 | Bölmə: Xəbərlər
Bu gün Ağdərə rayonunun Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğalının 27-ci ildönümüdür.
Reyting.az xəbər verir ki, iyirmi yeddi il əvvəl –1993-cü il iyulun 7-də ermənilər Xankəndidən 62 kilometr şimalda yerləşən və ümumi ərazisi 1705 kvadratkilometr olan, həmçinin keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin tərkibinə daxil olan beş inzibati rayondan biri - Ağdərə rayonu və onun kəndlərini işğal ediblər.
İşğala qədər Ağdərənin 14 kəndində (Sırxavənd, Bəşirlər, Qaraşlar, Qaralar, Baş Güneypəyə, Orta Güney, Xatınbəyli, Manikli, Tellibinə, Narınclar, Çərəktar, İmarət-Qərvənd, Umudlu, Yeni Qaralar) və Gəncxana sovxoz qəsəbəsində 14 mindən çox azərbaycanlı yaşayıb və işğal zamanı rayonun bütün əhalisi öz doğma yurdlarından məcburən köçkün düşərək hazırda Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində məskunlaşıblar.
Hazırda işğal altında olan Ağdərə rayonunun 8 kəndi və onlara məxsus torpaq sahələri Ağdam rayonunun, 23 kəndi və onlara məxsus torpaq sahələri Kəlbəcər rayonunun, Ağdərə şəhəri və 13 kəndi və onlara məxsus torpaq sahələri Tərtər rayonunun inzibati tərkibindədir. Ağdərənin rayon tipli iki qəsəbəsi, 57 kəndi, 67 klubu, 51 kitabxanası, 30 orta məktəbi, 7 xəstəxanası, 1 texniki peşə məktəbi işğal altındadır.
Əsasən dağlıq, şərq hissəsi isə düzənliklərdən ibarət olan Ağdərə faydalı qazıntılarla – polimetal yatağı, əhəngdaşı və gipslə zəngindir. Ağdərə Dağlıq Qarabağın mühüm kənd təsərrüfatı rayonlarından idi, iqtisadiyyatında üzümçülük, taxılçılıq, tütünçülük və heyvandarlıq əsas yer tuturdu. Tərtər çayı dərəsi boyunca Azərbaycanın yuxarı və aşağı Qarabağını birləşdirən karvan və avtomobil yolları var idi. Ağdərənin qədim memarlıq abidələri və qədim körpüləri, müqəddəs ziyarətgahı Ulduztəpə piri də düşmən tapdağındadır. Memarlıq abidələrindən Vəngli kəndindəki məşhur Gəncəsər alban məbədi, Kolatağ kəndində müqəddəs İako məbədi (635-ci il), Talış kəndi yaxınlığında Urek məbədi (XII əsr), Tərtər çayının yuxarı axarında məbəd (XIII əsr), Hatəm Məlik qalası, bir çox qədim məbədlər və tarixən salınmış körpülər, eləcə də bütün abidələr Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən dağıdılıb və mənimsənilib.
Hazırda Ermənistan Respublikası işğal etdiyi Ağdərə rayonunun sərvətlərinin talan edilməsi üçün beynəlxalq hüquqa zidd əməllər həyata keçirir. Tərtər çayı üzərində salınmış Sərsəng su anbarı ilə əlaqədar yaranmış vəziyyətə görə ciddi narahatlıq Avropa Şurası Parlament Assambleyasının 2085 (2016) saylı qətnaməsində də öz əksini tapıb. Avropa Şurası Parlament Assambleyasının qəbul etdiyi qətnamədə qəsdən süni ekoloji böhranın yaradılması “ekoloji təcavüz” kimi qiymətləndirilib, ekoloji fəlakət sahələri yaratmaq və həmin ərazilərdə yaşayan əhalinin normal həyatını qeyri-mümkün etmək bir dövlətin digər dövlətə qarşı düşməncəsinə hərəkəti kimi qəbul edilməli olduğu, Sərsəng bəndinin baxımsızlığının xeyli sayda insan itkisi və mümkün yeni humanitar böhranla müşayiət olunan böyük fəlakətlə nəticələnə biləcəyi vurğulanıb. Bu qətnamədə Ermənistan silahlı qüvvələrinin Sərsəng bölgəsindən dərhal geri çəkilməsi, Ermənistan hakimiyyətinin su ehtiyatlarından münaqişə tərəflərinin yalnız birinin xeyrinə siyasi təsir, yaxud təzyiq vasitəsi kimi istifadə etməsini dayandırması tələb edilir.
Dağlıq Qarabağın erməni icmasının öz müqəddəratını təyin etmək cəhdi kimi qələmə verdiyi Ermənistanın bu hərbi təcavüzü Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindən 1 milyondan çox əhalinin öz doğma torpağından məcburən köçkün düşməsinə gətirib çıxarıb və hazırda bütün dövrlərdə olduğu kimi, ermənilərin həyata keçirdiyi bu işğalçılıq siyasəti kütləvi qırğınlarla müşayiət olunub. Belə ki, 1988-1993-cü illərdə Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində 20 min nəfər azərbaycanlı həlak olub, 100 min nəfərdən çoxu yaralanıb, 50 min nəfər isə müxtəlif dərəcəli xəsarət alaraq əlil olub. XX əsrin sonunda monoetnik dövlət yaratmağa nail olan Ermənistanın təcavüzü nəticəsində Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi və onun inzibati-ərazisinə aidiyyəti olmayan Laçın, Kəlbəcər, Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl, Qubadlı və Zəngilan bölgələri işğal edilib. Bütün bu ərazilər ermənilər tərəfindən etnik təmizləməyə məruz qalıb.
Ümumilikdə, 1988-1993-cü illərdə Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində Azərbaycanın tarixi, memarlıq və dini abidələri, xüsusilə 600-dən çox tarixi və memarlıq abidəsi, onlardan 144 məbəd və 67 məscid Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən tamamilə dağıdılıb. Bununla yanaşı, 40 min eksponatın qorunduğu 22 muzey, 927 kitabxanada 4,6 milyon kitab və qiymətli tarixi əlyazma məhv edilib, o cümlədən Azərbaycanın tarixi irsinə aid olan qiymətli nümunələr muzeylərdən oğurlanaraq sonradan müxtəlif hərraclarda satılıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 07-07-2020 09:48 | Bölmə: Xəbərlər
Bu gün Ağdərə rayonunun Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğalının 27-ci ildönümüdür.
Reyting.az xəbər verir ki, iyirmi yeddi il əvvəl –1993-cü il iyulun 7-də ermənilər Xankəndidən 62 kilometr şimalda yerləşən və ümumi ərazisi 1705 kvadratkilometr olan, həmçinin keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin tərkibinə daxil olan beş inzibati rayondan biri - Ağdərə rayonu və onun kəndlərini işğal ediblər.
İşğala qədər Ağdərənin 14 kəndində (Sırxavənd, Bəşirlər, Qaraşlar, Qaralar, Baş Güneypəyə, Orta Güney, Xatınbəyli, Manikli, Tellibinə, Narınclar, Çərəktar, İmarət-Qərvənd, Umudlu, Yeni Qaralar) və Gəncxana sovxoz qəsəbəsində 14 mindən çox azərbaycanlı yaşayıb və işğal zamanı rayonun bütün əhalisi öz doğma yurdlarından məcburən köçkün düşərək hazırda Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində məskunlaşıblar.
Hazırda işğal altında olan Ağdərə rayonunun 8 kəndi və onlara məxsus torpaq sahələri Ağdam rayonunun, 23 kəndi və onlara məxsus torpaq sahələri Kəlbəcər rayonunun, Ağdərə şəhəri və 13 kəndi və onlara məxsus torpaq sahələri Tərtər rayonunun inzibati tərkibindədir. Ağdərənin rayon tipli iki qəsəbəsi, 57 kəndi, 67 klubu, 51 kitabxanası, 30 orta məktəbi, 7 xəstəxanası, 1 texniki peşə məktəbi işğal altındadır.
Əsasən dağlıq, şərq hissəsi isə düzənliklərdən ibarət olan Ağdərə faydalı qazıntılarla – polimetal yatağı, əhəngdaşı və gipslə zəngindir. Ağdərə Dağlıq Qarabağın mühüm kənd təsərrüfatı rayonlarından idi, iqtisadiyyatında üzümçülük, taxılçılıq, tütünçülük və heyvandarlıq əsas yer tuturdu. Tərtər çayı dərəsi boyunca Azərbaycanın yuxarı və aşağı Qarabağını birləşdirən karvan və avtomobil yolları var idi. Ağdərənin qədim memarlıq abidələri və qədim körpüləri, müqəddəs ziyarətgahı Ulduztəpə piri də düşmən tapdağındadır. Memarlıq abidələrindən Vəngli kəndindəki məşhur Gəncəsər alban məbədi, Kolatağ kəndində müqəddəs İako məbədi (635-ci il), Talış kəndi yaxınlığında Urek məbədi (XII əsr), Tərtər çayının yuxarı axarında məbəd (XIII əsr), Hatəm Məlik qalası, bir çox qədim məbədlər və tarixən salınmış körpülər, eləcə də bütün abidələr Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən dağıdılıb və mənimsənilib.
Hazırda Ermənistan Respublikası işğal etdiyi Ağdərə rayonunun sərvətlərinin talan edilməsi üçün beynəlxalq hüquqa zidd əməllər həyata keçirir. Tərtər çayı üzərində salınmış Sərsəng su anbarı ilə əlaqədar yaranmış vəziyyətə görə ciddi narahatlıq Avropa Şurası Parlament Assambleyasının 2085 (2016) saylı qətnaməsində də öz əksini tapıb. Avropa Şurası Parlament Assambleyasının qəbul etdiyi qətnamədə qəsdən süni ekoloji böhranın yaradılması “ekoloji təcavüz” kimi qiymətləndirilib, ekoloji fəlakət sahələri yaratmaq və həmin ərazilərdə yaşayan əhalinin normal həyatını qeyri-mümkün etmək bir dövlətin digər dövlətə qarşı düşməncəsinə hərəkəti kimi qəbul edilməli olduğu, Sərsəng bəndinin baxımsızlığının xeyli sayda insan itkisi və mümkün yeni humanitar böhranla müşayiət olunan böyük fəlakətlə nəticələnə biləcəyi vurğulanıb. Bu qətnamədə Ermənistan silahlı qüvvələrinin Sərsəng bölgəsindən dərhal geri çəkilməsi, Ermənistan hakimiyyətinin su ehtiyatlarından münaqişə tərəflərinin yalnız birinin xeyrinə siyasi təsir, yaxud təzyiq vasitəsi kimi istifadə etməsini dayandırması tələb edilir.
Dağlıq Qarabağın erməni icmasının öz müqəddəratını təyin etmək cəhdi kimi qələmə verdiyi Ermənistanın bu hərbi təcavüzü Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindən 1 milyondan çox əhalinin öz doğma torpağından məcburən köçkün düşməsinə gətirib çıxarıb və hazırda bütün dövrlərdə olduğu kimi, ermənilərin həyata keçirdiyi bu işğalçılıq siyasəti kütləvi qırğınlarla müşayiət olunub. Belə ki, 1988-1993-cü illərdə Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində 20 min nəfər azərbaycanlı həlak olub, 100 min nəfərdən çoxu yaralanıb, 50 min nəfər isə müxtəlif dərəcəli xəsarət alaraq əlil olub. XX əsrin sonunda monoetnik dövlət yaratmağa nail olan Ermənistanın təcavüzü nəticəsində Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi və onun inzibati-ərazisinə aidiyyəti olmayan Laçın, Kəlbəcər, Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl, Qubadlı və Zəngilan bölgələri işğal edilib. Bütün bu ərazilər ermənilər tərəfindən etnik təmizləməyə məruz qalıb.
Ümumilikdə, 1988-1993-cü illərdə Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində Azərbaycanın tarixi, memarlıq və dini abidələri, xüsusilə 600-dən çox tarixi və memarlıq abidəsi, onlardan 144 məbəd və 67 məscid Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən tamamilə dağıdılıb. Bununla yanaşı, 40 min eksponatın qorunduğu 22 muzey, 927 kitabxanada 4,6 milyon kitab və qiymətli tarixi əlyazma məhv edilib, o cümlədən Azərbaycanın tarixi irsinə aid olan qiymətli nümunələr muzeylərdən oğurlanaraq sonradan müxtəlif hərraclarda satılıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:41
Dövlət qulluğuna imtahan keçiriləcək
Bu gün, 17:34
Slovakiyanın baş naziri Azərbaycana gəlir
Bu gün, 17:14
Bakı dünyanın "İdman paytaxtı” seçilib
Bu gün, 16:44
Rezidenturaya qəbulun nəticələri açıqlanıb
Bu gün, 16:04
Paşinyanın komandası müxalifətə meydan oxuyur
Bu gün, 15:25
Keçmiş komitə sədri hakim qarşısına çıxarılır
Bu gün, 13:55
Məhərrəmlik ayının başlanacağı tarix açıqlanıb
Bu gün, 13:39
Nazir Cəsarət Valehovu müşavir təyin edib
Bu gün, 13:22
Rusiya nüvə silahlarını döyüşə hazır vəziyyətə gətirir
Bu gün, 11:56
Məhkəmə Anar Məmmədli barədə qərar verib
Bu gün, 11:01
Qəbul imtahanına qeydiyyat başa çatır
Bu gün, 10:05
İctimai birlik şagirdlər arasında təbliğata start verir
Dünən, 14:10
Bakıya yağış, rayonlara leysan və qar yağacaq
Dünən, 09:24
Bu gün rezidenturaya qəbul imtahanıdır
4-05-2024, 20:03
Polşa Rusiyanı kiberhücumda ittiham edir
4-05-2024, 19:04
Sabunçuda 50 yaşlı kişi öldürülüb
4-05-2024, 18:00
Şəkidə 59 yaşlı kişi iki nəfəri güllələyib
4-05-2024, 15:52
ABŞ Qətərdən hava zərbələri endirəcək - Foto
4-05-2024, 14:48
ABŞ Ukraynanı təkmil bombalarla təmin edəcək
4-05-2024, 14:28
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
4-05-2024, 14:23
Cənub cəbhəsində durum gərginləşib
4-05-2024, 06:59
Gənc riyaziyyatçı elmdə sıçrayış edib
3-05-2024, 17:45
Rusiya Ukraynaya qarşı kimyəvi silah tətbiq edir
3-05-2024, 17:28
Ermənistanın dövlət büdcəsi kəsirlə icra edilib
3-05-2024, 16:18
Vilayət Eyvazov generalı özünə müşavir təyin edib
3-05-2024, 15:35
Milli Məclis daha 18 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
3-05-2024, 14:16
Elmar Vəliyevi güllələyənlə bağlı daha bir qərar verilib
3-05-2024, 13:25
İraqın şimalında daha 32 terrorçu zərərsizləşdirilib
3-05-2024, 12:53
Ağdamın üç kəndinə köç olacaq
3-05-2024, 11:38
Kəlbəcər şəhərinin Baş planı təsdiqlənib - Yenilənib
3-05-2024, 11:34
Volkan Dəmirəl "Hatayspor"dan istefa verib
3-05-2024, 10:49
Sertifikasiya imtahanlarının vaxtları açıqlanıb
2-05-2024, 18:59
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində yeni təyinat olub
2-05-2024, 18:22
Ukraynanın 593 təyyarəsi, 270 helikopteri vurulub
2-05-2024, 17:27
Qırğızıstanda dondurma maşını 29 uşağı vurub
2-05-2024, 16:57
Əfv Komissiyasının iclası təxirə salınıb - Yenilənib
2-05-2024, 16:49
Hücumdan sonra ilk peyk görüntüləri yayılıb - Fotolar
2-05-2024, 15:49
Ağcabədidə 33 yaşlı qadın öldürülüb
2-05-2024, 15:29
İlham Əliyev Rusiya rəsmilərini qəbul edib
2-05-2024, 15:20
Ukrayna daha bir kəndini itirib
2-05-2024, 15:13
Laçının Sus kəndinə 20 ailə köçürüləcək
2-05-2024, 13:15
Cəbrayılın Horovlu kəndinə ilk köç hazırlanır
2-05-2024, 12:33
Məşhur kino ulduzları eyni filmdə çəkiləcəklər - Fotolar
2-05-2024, 11:00
Sənədisz evlərlə bağlı portal yaradılır - Video
2-05-2024, 10:23
Kollecə direktor təyin olunub
2-05-2024, 09:37
Ədliyyə Nazirliyində iki rəis müavini təqaüdə göndərilib