ABŞ-ın iki şirkəti Rusiyaya Ukrayna ilə bağlı gizli peyk görüntüləri ötürür
Tarix: 19-03-2024 14:14 | Bölmə: Cəmiyyət
ABŞ-ın iki şirkəti Rusiyaya Ukrayna ilə bağlı gizli peyk görüntüləri ötürür

"The Atlantic” qəzeti Ukrayna cəbhəsində Rusiyanın əlbir olduğu ABŞ şirkətlərindən bəhs edib.

Reyting.az
-ın məlumatına görə, "The Atlantic” Ukrayna dövlətindəki hərbi mənbəyə istinadla yazır ki, bir neçə müddətdir Rusiya Ukraynaya qanadlı raket zərbələri endirməkdən ötrü ABŞ-dakı özəl şirkətlərin təqdim etdiyi peyk görüntülərindən gizli şəkildə yararlanır.

Nəşrə danışan hərbi mənbə bildirib ki, bəzi dairələr son vaxtlar tez-tez həyəcan təbili çalır: "ABŞ-ın özəl şirkətlərinin Rusiyaya belə bir sahədə kömək etməsi, informasiyaları paylaşması mümkün görünür", - desələr də, amma heç kim konkret ad çəkmir”.

Peyklər həmin obyektlərin şəkillərini çəkdikdən sonra Rusiya Ukraynadakı bu və ya digər obyektləri real hədəfə çevirir. Bəzən isə belə hücumlardan sonra qəfil peyk görüntüləri peyda olur və bunun vasitəsilə hücumun nəticələrini mühakimə etmək üçün istifadə oluna bilər.

Mütəxəssislərin fikrincə, ortada tək bir reallıq var: “Şəkillərin ardınca baş vermiş hücumlarla müşayiət olunan təsadüflərin sayı əslində təsadüfi görünməyəcək qədər çoxdur".

"The Atlantic" Ukraynanın tarixləri və hərbi koordinatları qeyd olunmuş arxivdəki peyk şəkillərini araşdırdığı zaman bununla bağlı xeyli "qeyd olunmuş nümunələrə" rast gəlib. Məlumata görə, peyk şəkilləri 2022-ci ilin yazında Lvova və Mirqorod yaxınlığındakı aerodroma edilmiş hücumlardan bir qədər əvvəl çəkilib, eləcə də 2024-cü ilin yanvar ayının sonunda da oxşar hadisə baş verib. Ukraynanın paytaxt şəhəri Kiyevin atəşə tutulmasından əvvəl özəl Amerika şirkətlərindən peyk şəkillərini çatdırmaq tələb olunub. Nəşr belə halların “yüzlərlə” olduğunu yazıb.

Ukraynanın müdafiə mazirinin müavini Yekaterina Çernorenko isə “The Atlantic”ə deyib ki, Amerika peyk şirkətləri Ukraynanı dəstəkləyir. Onun sözlərinə görə, bununla belə nazirlik ekspertləri Rusiyanın “üçüncü şirkətlər vasitəsilə peyk şəkillərini almasından”, bu fotoşəkillərin “Ukraynaya qarşı silahlı təcavüzün bir hissəsi kimi çox geniş istifadə oluna biləcəyindən” narahat olurlar və bununla bağlı şübhələri var.

Atəşə məruz qalan Ukrayna obyektlərinin görüntülərini kommersiya peyk çəkilişləri ilə məşğul olan ən böyük Amerika şirkətləri “Maxar” və “Planet” daha çox bu sahədə fəaldırlar və əksər fotolar məhz bu şirkətlərin tərəfindən çəkilib.

Sözügedən şirkətlərin nümayəndələri isə nəşrlə danışarkən vurğulayıblar ki, onlar öz müştərilərini diqqətlə yoxlayırlar və Rusiya tərəfindən Ukraynaya genişmiqyaslı işğalın başlanğıcından bəri Rusiya ilə əməkdaşlığı qadağan edən ABŞ qanunvericiliyinə əməl edirlər.

"Maxar" şirkəti isə Ukraynada strateji hədəf çəkilişləri etmək məqsədi ilə qeydə alınmış şübhəli sifarişlərlə bağlı konkret halların baş verib-vermədiyini ətraflı şərh etmək istəməyib. Nəşrin iddialarına faktlarla izah verməkdən imtina edən şirkətin sözçüsü deyib: "2022-ci ilin mart ayının əvvəlində Rusiya təşkilatları, o cümlədən resellerlər ilə bütün əlaqələri dayandırmışıq".

Adı hallandırılan "Planet" şirkəti də Rusiya ilə peykdən çəkilən şəkilləri paylaşmadığını bəyan edib. Bununla belə, çox böyük peyk şirkəti kimi tanınan "Planet" hökumətlərə, yardım təşkilatlarına, eləcə də yerli media da daxil olmaqla, məsuliyyətli müştərilərə təqdim etdiyi belə fotoşəkillərin mümkün olduğu qədər Ukraynada sui-istifadəsinin qarşısını almağa çalışdıqlarını qeyd ediblər.

Ukrayna Müdafiə Nazirliyindən bildiriblər ki, bu şəklin moderatorları ilə görüşmək də mümkün olmayıb. Bu isə kəşfiyyatla əlaqəli bəzi şübhəli məqamları gücləndirir. Baş verənlərə biganə qalmayacaqlarını vurğulayan Ukrayna müdafiə nazirinin müavini Çernoqorenko bildirib ki, Ukrayna hökuməti mütləq peyk görüntülərinin yayılmasının tənzimlənməsi mexanizmini təklif edəcək.

"The Atlantic" nəşrinə məlumat verən digər bir mənbənin söylədiklərinə görə, Rusiyaya Ukrayna ərazisində mövcud olan, dəfələrlə peykdən çəkilmiş çox sayda görüntüləri və strateji hədəfləri əks etdirən fotoları ötürən "Planet" şirkəti ilə "Maxar"-ın həm də rəsmi Pentaqonla sıx əməkdaşlıq etdikləri barədə də ehtimallar var.

Oqtay QORÇU






Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}