19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
15:45 / 04-07-2025
“Moody’s" Azərbaycanın kredit reytinqini yüksəldib
15:25 / 04-07-2025
Vəkillər Kollegiyasına üzv olmaq istəyənlər imtahan verəcək
15:08 / 04-07-2025
Üzərinə həbs qoyulan əmlakın satışı qaydası dəyişib
14:58 / 04-07-2025
Ərdoğan: "Sammitin Xankəndidə keçirilməsi ayrı mənadır"
14:53 / 04-07-2025
İsazadə: ABŞ siyasi elitası Rusiyanın Ukraynaya məğlub olmasını istəmir
14:28 / 04-07-2025
Prezident: "Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda genişmiqyaslı bərpa-quruculuq işləri aparılır"
14:25 / 04-07-2025
Şuşa İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının turizm paytaxtı seçilib
14:16 / 04-07-2025
Şəxsiyyət vəsiqələri yenilənəcək
14:13 / 04-07-2025
Tələbkarın əmlakı əldə etməsi qaydası dəyişib
14:00 / 04-07-2025
Şahzadə ABŞ prezidenti ilə məxfi görüş keçirib
13:52 / 04-07-2025
Rusiya kimyəvi silahdan istifadəni artırır
17:57 / 30-06-2025
Bakıda əməliyyat: FTX-nın iki əməkdaşı saxlanılıb - (Yenilənib) - Fotolar
15:08 / 30-06-2025
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
21:03 / 30-06-2025
Rusiyada öldürülən qardaşların cənazəsi Azərbaycana gətirilib - (Yenilənib)
13:01 / 01-07-2025
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
13:16 / 02-07-2025
Mədəniyyət nazirinə kulturoloji tövsiyə - Akif Əli yazır
14:15 / 30-06-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
11:03 / 30-06-2025
Rusiya ilə bağlı dəhşətli statistika açıqlanıb
10:57 / 30-06-2025
Ağdamda polis minaya düşüb - (Yenilənib)
07:52 / 01-07-2025
ABŞ gözlənilmədən Moskvaya ultimatum verib
12:21 / 30-06-2025
Paşinyan onu “Dəccal” adlandıran kilsəyə müharibə elan edib
12:16 / 02-07-2025
Cəlaloğlu: Güzəştə getsək, Rusiya daha ağır şərtlərlə üstümüzə gələcək
Xalq şairi: “Valinin xanımı məni xəlvət məclisə çağırdı”
Tarix: 23-09-2020 18:26 | Bölmə: Cəmiyyət
İkinci Dünya müharibəsi illərində bir qrup Azərbaycan yazıçısı sovet qoşunlarının tərkibində İranda fəaliyyət göstərib. Onların arasında xalq şairi Süleyman Rüstəm də olub. Şairin İran xatirələrində maraqlı məqamlar var.
Reyting.az Süleyman Rüstəmin “Seçilmiş əsərləri”ndən seçmələri təqdim edir:
“Mən şəhəri dolaşdım. "Hövdək" adlı qəzet redaksiyasında Ayı Cövdətlə tanış oldum. Ziyalılarla görüşdük. 7 Noyabr nümayişi haqqında söhbət etdik. Onlar məni başa düşdülər. Nəhayət, çayxanaları gəzdim. Burada Bakıdan gələnləri gördüm, səmimi söhbətimiz oldu.
Bir çayxanada qəribə hadisə baş verdi. Yeri torpaq, mizi köhnə taxtadan ibarət, tüstüdən göz-gözü görmək mümkün olmayan bu çayxanada oturub çay istədim. Ərdəbillilər məni əhatə edib ölkəmiz və müharibə haqqında suallar verirdilər. Əlində stəkanlar dolu padnosla bizə tərəf çay gətirən adam mənə tanış gəldi. O mənə yaxınlaşanda "Süleyman!" deyib padnosu əlindən yerə buraxdı. Çayxanadakılar donub qaldılar. Mən də "Baba!" deyib ayağa qalxdım.
Qucaqlaşıb öpüşdük. Baba ağlayırdı. Göz yaşını əlinin dalı ilə silib yanımda oturdu. Babanın paltarı köhnə, ayaqları yalın idi. Bəli, atamın cənnət kimi qələmə verdiyi burda, Baba çayçı şagirdi olmuşdu.
Baba deyirdi ki, sovet qoşunları İrana daxil olanda göydə sizin ilk təyyarəni mən gördüm. Ona əl elədim.
Baba ilə şərtləşib evlərinə getdim. Arvadı da məni görüb ağladı. Bütün məhəllə adamlarını soruşdu. Bu yoxsul, bər-bəzəksiz, yeri torpaq daxmada bir neçə saat şirin söhbətimiz oldu. Artıq əmin idim ki, Ərdəbildə heç bir xoşagəlməz hadisə baş verməyəcəkdir. Ərdəbildəki hərbi dostlardan bir qədər azuqə alıb Babanın evinə göndərdim. Əvəzinə Babadan yalnız bir kütüm balığı götürdüm.
...Təbrizdə mənim çox dostlarım var idi. Onlardan biri də Hilal Nasiri idi. Mən onun dəftər, kitab mağazasındakı kitabları araşdırıb mütaliə üçün götürürdüm. Bəzən insanlığa düşmən yazanların kitabına da təsadüf edirdim. Hilal Nasiri həmin kitabları xahişsiz, filansız cırıb yandırırdı.
Hilal Nasirini biz "Köşkü balaban" deyə çağırardıq. O, "Köşkü balaban Araza baxar-Arazın suyu gözlərdən axar" adlı bir dastan yazmışdı. Tribunalardan həmin şeiri tez-tez oxuyardı. Hətta bir axşam konsert zamanı Hilal Nasirinin təşəbbüsüylə səhnədə "Köşkü balaban" ifa olundu.
On iki adam bir-birinin qurşağından tutmuş, onların çiynində isə yenə o qədər adam dayanmışdı. Aşağıdakılar "Köşkü balaban Araza baxar", mahnısını oxuyaraq yallı gedir. Üstdəkilər isə əllərini gözlərinin üstünə qoyub Arazın o tayına baxır və oxuyurlar. Hilal Nasiri "Köşkü balaban" şeirilə, rəqsilə həmişə yadımıza düşür.
Dostumuz İsmayıl Şəmsi də həmişə məhəbbətlə yad edirik. Bu mədəni, təvazökar, bir az utancaq və səmimi dostumuz "Azərbaycan" qəzetinin məsul katibi idi. Demək olar ki, qəzetin əsas işini o görürdü. Bu qəzetin səhifələrində sovet dövlətinə, sovet ordusuna məhəbbət dolu məqalələr çap olunurdu.
Bir axşam Mirzə ilə Təbriz küçələrinin birindən keçirdik. Qəzet satan uşaqlar "Ruznameyi Şahin, əşari Süleyman Rüstəm" deyə bağırıb əllərindəki qəzeti yoldan keçənlərin qabağında yellədirdilər. Biz təəccübləndik. Mirzə dedi: "Təbrizlilər yaman zarafatcıl olurlar. Yəqin bizi tanıyıblar ki, belə edirlər". Mirzə pul verib qəzet aldı. Doğrudan da "Şahin" qəzetinin birinci səhifəsində başda mənim kiçik bir şeirimi dərc etmişdilər. Redaksiya bu növ ilə qəzetini satdırmaq istəyirmiş. Təbrizdə çıxan qəzetlər arasında yaman rəqabət vardı. Bəzi qəzetlər alıcısız qalanda daha nəşr olunmurdu.
Hələ canubda yaşayan yazıçı və şairlərin vəziyyətinə bir nəzər salaq. Şair mətbəə sahibi ilə danışıb qiymət kəsirlər. Əsər müəllifin kefi istədiyi tirajla çap olunur. Şair kitabını mətbəədən götürüb düşür bazarın canına. Dükançılarla sövdələşəndən sonra kitablarını satmaq üçün onlara təhvil verir. Əlbəttə, belə şəraitdə ancaq yazıçılıqla yaşamaq çox müşküldür.
Yeri gəlmişkən, Təbrizdə bir fars yazıçısına təsadüf etdim. O mənə kitabını bağışladı. Kitabın cildində rəngli, yarımçılpaq bir qadın şəkli vardı. Ondan soruşdum ki, kitabda bu qadının haqqında söhbət gedir? Dedi: “Xeyr ağa, kitabda başqa həyatdan bəhs edilir. Bu şəkil kitabın satılması üçündür”.
Bu yazıçı mənə çox qəribə bir təklif də etdi. Deyirdi ki, şair gərək həmişə cananlar arasında vaxt keçirsin. Məni şəhərkənarı bir bağa çağırırdı. Guya orda çəmənlikdə iki gözəl qadınla oturmalıydıq. Mən hərbi şair olduğumu bəhanə edib bu dəvətdən boyun qaçırdım.
Bir gün yanıma yaşlı bir qadın gəlmişdi. Bu qadın deyirdi ki, "Kürdüstan valisinin xanımı Kürdüstanda olan ərindən çox nigarandır. Onun xanımı bu haqda şəxsən mənimlə görüşüb söhbət etmək arzusundadır. Oraya getsəm, könlüm açılacaqdır. Orada kişi tayfasından bir kimsə olmayacaqdır. Valinin xanımı, bir çalan və bir də oxuyan iki xanım olacaqdır".
Bu qəribə dəvəti də rədd etdim. Əlbəttə, bu, validən nigarançılıq məsələsi deyildi. Validən dürüst xəbər tutmaq üçün bir çox başqa vasitələr vardı. Mən sovet vətəndaşı olduğumu, bu adı heç bir vəchlə ləkələməməyi nəzərə alıb bu əcaib təklifdən yaxamı qurtardım”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 23-09-2020 18:26 | Bölmə: Cəmiyyət
İkinci Dünya müharibəsi illərində bir qrup Azərbaycan yazıçısı sovet qoşunlarının tərkibində İranda fəaliyyət göstərib. Onların arasında xalq şairi Süleyman Rüstəm də olub. Şairin İran xatirələrində maraqlı məqamlar var.
Reyting.az Süleyman Rüstəmin “Seçilmiş əsərləri”ndən seçmələri təqdim edir:
“Mən şəhəri dolaşdım. "Hövdək" adlı qəzet redaksiyasında Ayı Cövdətlə tanış oldum. Ziyalılarla görüşdük. 7 Noyabr nümayişi haqqında söhbət etdik. Onlar məni başa düşdülər. Nəhayət, çayxanaları gəzdim. Burada Bakıdan gələnləri gördüm, səmimi söhbətimiz oldu.
Bir çayxanada qəribə hadisə baş verdi. Yeri torpaq, mizi köhnə taxtadan ibarət, tüstüdən göz-gözü görmək mümkün olmayan bu çayxanada oturub çay istədim. Ərdəbillilər məni əhatə edib ölkəmiz və müharibə haqqında suallar verirdilər. Əlində stəkanlar dolu padnosla bizə tərəf çay gətirən adam mənə tanış gəldi. O mənə yaxınlaşanda "Süleyman!" deyib padnosu əlindən yerə buraxdı. Çayxanadakılar donub qaldılar. Mən də "Baba!" deyib ayağa qalxdım.
Qucaqlaşıb öpüşdük. Baba ağlayırdı. Göz yaşını əlinin dalı ilə silib yanımda oturdu. Babanın paltarı köhnə, ayaqları yalın idi. Bəli, atamın cənnət kimi qələmə verdiyi burda, Baba çayçı şagirdi olmuşdu.
Baba deyirdi ki, sovet qoşunları İrana daxil olanda göydə sizin ilk təyyarəni mən gördüm. Ona əl elədim.
Baba ilə şərtləşib evlərinə getdim. Arvadı da məni görüb ağladı. Bütün məhəllə adamlarını soruşdu. Bu yoxsul, bər-bəzəksiz, yeri torpaq daxmada bir neçə saat şirin söhbətimiz oldu. Artıq əmin idim ki, Ərdəbildə heç bir xoşagəlməz hadisə baş verməyəcəkdir. Ərdəbildəki hərbi dostlardan bir qədər azuqə alıb Babanın evinə göndərdim. Əvəzinə Babadan yalnız bir kütüm balığı götürdüm.
...Təbrizdə mənim çox dostlarım var idi. Onlardan biri də Hilal Nasiri idi. Mən onun dəftər, kitab mağazasındakı kitabları araşdırıb mütaliə üçün götürürdüm. Bəzən insanlığa düşmən yazanların kitabına da təsadüf edirdim. Hilal Nasiri həmin kitabları xahişsiz, filansız cırıb yandırırdı.
Hilal Nasirini biz "Köşkü balaban" deyə çağırardıq. O, "Köşkü balaban Araza baxar-Arazın suyu gözlərdən axar" adlı bir dastan yazmışdı. Tribunalardan həmin şeiri tez-tez oxuyardı. Hətta bir axşam konsert zamanı Hilal Nasirinin təşəbbüsüylə səhnədə "Köşkü balaban" ifa olundu.
On iki adam bir-birinin qurşağından tutmuş, onların çiynində isə yenə o qədər adam dayanmışdı. Aşağıdakılar "Köşkü balaban Araza baxar", mahnısını oxuyaraq yallı gedir. Üstdəkilər isə əllərini gözlərinin üstünə qoyub Arazın o tayına baxır və oxuyurlar. Hilal Nasiri "Köşkü balaban" şeirilə, rəqsilə həmişə yadımıza düşür.
Dostumuz İsmayıl Şəmsi də həmişə məhəbbətlə yad edirik. Bu mədəni, təvazökar, bir az utancaq və səmimi dostumuz "Azərbaycan" qəzetinin məsul katibi idi. Demək olar ki, qəzetin əsas işini o görürdü. Bu qəzetin səhifələrində sovet dövlətinə, sovet ordusuna məhəbbət dolu məqalələr çap olunurdu.
Bir axşam Mirzə ilə Təbriz küçələrinin birindən keçirdik. Qəzet satan uşaqlar "Ruznameyi Şahin, əşari Süleyman Rüstəm" deyə bağırıb əllərindəki qəzeti yoldan keçənlərin qabağında yellədirdilər. Biz təəccübləndik. Mirzə dedi: "Təbrizlilər yaman zarafatcıl olurlar. Yəqin bizi tanıyıblar ki, belə edirlər". Mirzə pul verib qəzet aldı. Doğrudan da "Şahin" qəzetinin birinci səhifəsində başda mənim kiçik bir şeirimi dərc etmişdilər. Redaksiya bu növ ilə qəzetini satdırmaq istəyirmiş. Təbrizdə çıxan qəzetlər arasında yaman rəqabət vardı. Bəzi qəzetlər alıcısız qalanda daha nəşr olunmurdu.
Hələ canubda yaşayan yazıçı və şairlərin vəziyyətinə bir nəzər salaq. Şair mətbəə sahibi ilə danışıb qiymət kəsirlər. Əsər müəllifin kefi istədiyi tirajla çap olunur. Şair kitabını mətbəədən götürüb düşür bazarın canına. Dükançılarla sövdələşəndən sonra kitablarını satmaq üçün onlara təhvil verir. Əlbəttə, belə şəraitdə ancaq yazıçılıqla yaşamaq çox müşküldür.
Yeri gəlmişkən, Təbrizdə bir fars yazıçısına təsadüf etdim. O mənə kitabını bağışladı. Kitabın cildində rəngli, yarımçılpaq bir qadın şəkli vardı. Ondan soruşdum ki, kitabda bu qadının haqqında söhbət gedir? Dedi: “Xeyr ağa, kitabda başqa həyatdan bəhs edilir. Bu şəkil kitabın satılması üçündür”.
Bu yazıçı mənə çox qəribə bir təklif də etdi. Deyirdi ki, şair gərək həmişə cananlar arasında vaxt keçirsin. Məni şəhərkənarı bir bağa çağırırdı. Guya orda çəmənlikdə iki gözəl qadınla oturmalıydıq. Mən hərbi şair olduğumu bəhanə edib bu dəvətdən boyun qaçırdım.
Bir gün yanıma yaşlı bir qadın gəlmişdi. Bu qadın deyirdi ki, "Kürdüstan valisinin xanımı Kürdüstanda olan ərindən çox nigarandır. Onun xanımı bu haqda şəxsən mənimlə görüşüb söhbət etmək arzusundadır. Oraya getsəm, könlüm açılacaqdır. Orada kişi tayfasından bir kimsə olmayacaqdır. Valinin xanımı, bir çalan və bir də oxuyan iki xanım olacaqdır".
Bu qəribə dəvəti də rədd etdim. Əlbəttə, bu, validən nigarançılıq məsələsi deyildi. Validən dürüst xəbər tutmaq üçün bir çox başqa vasitələr vardı. Mən sovet vətəndaşı olduğumu, bu adı heç bir vəchlə ləkələməməyi nəzərə alıb bu əcaib təklifdən yaxamı qurtardım”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 15:08
Üzərinə həbs qoyulan əmlakın satışı qaydası dəyişib
Dünən, 14:13
Tələbkarın əmlakı əldə etməsi qaydası dəyişib
Dünən, 13:04
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 10:51
Komandirə 9 il 7 ay həbs cəzası verilib
Dünən, 09:15
Professorun oğlu qəzada ölüb
3-07-2025, 18:17
Peşə tanınması: 179 namizəd keçid balını toplaya bilməyib
3-07-2025, 16:12
Beyləqanda 16 yaşlı oğlan kanalda batıb
3-07-2025, 15:43
Güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
3-07-2025, 13:43
Məhkəmə Vüqar Səfərli ilə bağlı qərar verib
3-07-2025, 12:28
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
3-07-2025, 11:59
Jurnalist Günel Hacı müdir müavini təyin olunub
3-07-2025, 08:12
Marsın səhraya çevrilməsinə səbəb nədir?
2-07-2025, 17:05
Məhkəmə vəzifəli şəxslərin cinayət əməlini araşdıracaq
2-07-2025, 15:59
Bakıda qəzalı binalarla bağlı Xüsusi Komissiya yaradılıb
2-07-2025, 14:29
Vilayət Eyvazov: "Bu yolda qüvvə və bacarığımızı əsirgəməyəcəyik"
2-07-2025, 13:27
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
2-07-2025, 13:23
Polis Akademiyasında Məzun Günü keçirilib - Video
2-07-2025, 11:45
Nazir şöbə müdirini vəzifədən azad edib
2-07-2025, 11:04
Yekaterinburqda Şahin Lalayevin həbs müddəti uzadılıb
2-07-2025, 08:58
Qərbi Azərbaycanın mədəni irsi müzakirəyə çıxarılıb - Fotolar
2-07-2025, 08:10
Üzən qazma platforması batıb
1-07-2025, 17:23
Vəzifəli şəxslərin cinayət işini məhkəməyə göndəriblər
1-07-2025, 16:26
Beş şagirdimiz Azərbaycanı Yunanıstanda təmsil edəcək - Fotolar
1-07-2025, 15:47
Professor zəlzələ ilə bağlı xəbərdarlıq edir - Foto
1-07-2025, 14:08
Fransada istilər səbəbindən məktəblər bağlanıb
1-07-2025, 11:44
Yekaterinburqda öldürülən qadaşlarla bağlı ekspertiza rəyi açıqlanıb
1-07-2025, 08:11
“Trump Victory” ətiri satışdadır
30-06-2025, 16:10
İyul ayının hava proqnozu açıqlanıb
30-06-2025, 13:24
"Azərbaycanfilm"dəki partlayışla bağlı cinayət işi açılıb
30-06-2025, 13:15
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
30-06-2025, 12:55
Məhkəmə hüquq müdafiəçisi ilə bağlı qərar verib
30-06-2025, 10:12
Dinozavr skleti 6 milyon dollara hərraca çıxarılacaq
30-06-2025, 09:27
Hacıqabulda qəza: ölən və xəsarət alan var
30-06-2025, 08:23
Yanğınsöndürənləri atəşə tutublar
29-06-2025, 07:26
29 yaşlı şəxs qayınanasını qətlə yetirib, 3 nəfəri yaralayıb
28-06-2025, 08:32
Beş ay əvvəl Kürdə batan şəxsin meyiti tapılıb
27-06-2025, 12:57
Prokurorluq Bakıdakı partlayış hadisəsini araşdırır
27-06-2025, 00:25
"Azərbaycanfilm"in ərazisindəki yanğın söndürülüb - (Yenilənib)
27-06-2025, 00:02
Emil Mehtiyev idarə rəisi təyin olunub
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
