18:31 / 21-05-2025
Çindən göndərilən ucuz bağlamalara rüsum tətbiq olunacaq
18:27 / 21-05-2025
AMİP qurultaya hazırlaşır
18:22 / 21-05-2025
Rusiya ildə 400 min əsgər itirir
18:14 / 21-05-2025
Rusiya gəmilərini nəzarətə götürürlər
18:03 / 21-05-2025
Polkovnik Şahin Quliyev həbs edilib
17:56 / 21-05-2025
Audiovizual Şuranın tələbi ilə yayım şirkəti cərimə olunub
17:51 / 21-05-2025
Üsyançılarla qarşıdurmada 27 nəfər öldürülüb
17:31 / 21-05-2025
Kim Çen In Azərbaycan prezidentinə məktub göndərib
17:08 / 21-05-2025
Berdiməhəmmədov İlham Əliyevi təbrik edib
16:45 / 21-05-2025
Direktora yeni vəzifə verilib
16:30 / 21-05-2025
"Mingəçevir" klubunun adı dəyişir
16:26 / 21-05-2025
NATO əsgərləri ruslarla döyüşə hazırlaşır
16:16 / 21-05-2025
Moskvada təyyarələrin uçuşuna məhdudiyyət qoyulub
16:15 / 21-05-2025
İlham Əliyev TDT-nin iclasında iştirak edib - (Yenilənib)
16:02 / 21-05-2025
Rusiyanın bir sıra regionlarında internet kəsilib
15:54 / 21-05-2025
Nazir: “Tramp Putinlə ünsiyyətdə səhv edir”
15:26 / 21-05-2025
Rusiyaya qarşı “daha sərt” sanksiyalar hazırlayırlar
15:21 / 21-05-2025
Keçmiş xidmət rəisinə 11 il həbs cəzası verilib
15:05 / 21-05-2025
Dövlət qulluğuna qəbul imtahanı keçiriləcək
14:44 / 21-05-2025
Əziz Sancar Əlişir Nəvai Beynəlxalq Mükafatı ilə təltif olunub
14:36 / 21-05-2025
Sabiq prezidentin keçmiş müşaviri güllələnib
13:50 / 21-05-2025
Baş məşqçi cəzalandırılıb
13:40 / 21-05-2025
Rizvan Əsgərov: “Prezidentin sayəsində oğlumun intiqamı alındı”
13:11 / 21-05-2025
AHİK sədri uşaqlıq dostuna "yaşıl işıq" yandırıb
13:09 / 21-05-2025
Lavrov: “3+3” çərçivəsində foruma hazırlaşırıq
13:02 / 21-05-2025
Gömrükçülər blogerin anasının çamadanını əlindən alıblar
12:56 / 21-05-2025
Türk dövlətlərinin başçıları Azərbaycana gələcək
12:55 / 21-05-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
16:30 / 19-05-2025

10:38 / 17-05-2025

16:34 / 20-05-2025

00:07 / 17-05-2025

14:48 / 19-05-2025

09:18 / 17-05-2025

19:28 / 17-05-2025

19:47 / 16-05-2025

21:39 / 16-05-2025

21:31 / 16-05-2025

08:36 / 18-05-2025

18:12 / 18-05-2025

Vergi mübahisələri: ərazi aidiyyətinin müəyyən edilməsində səhvlərə yol verilir
Tarix: 04-12-2024 11:28 | Bölmə: İqtisadiyyat

Ali Məhkəmənin icraatında olan işlərin təhlili nəticəsində məhkəmələrdə vergi mübahisələrinin ərazi aidiyyətinin müəyyən edilməsi ilə bağlı bəzən prosessual hüquq normalarının tətbiqində səhvlərə yol verildiyi, eləcə də oxşar mübahisələrə münasibətdə fərqli hüquqi yanaşmaların mövcud olduğu müəyyən edilib.
Reyting.az Ali Məhkəməyə istinadla xəbər verir ki, bu səbəbdən İnzibati Prosessual Məcəllənin (İPM) 8-ci maddəsində təsbit edilmiş ərazi aidiyyəti qaydalarına dair qanunvericiliyin tələblərinin vergi orqanı ilə hüquqi şəxs və yaxud fərdi sahibkar arasında yaranan vergi mübahisələri üzrə tətbiqinə dair aşağıdakıların nəzərə alınması məhkəmələrə tövsiyə edilir.
İPM-in 8.1.1-ci maddəsinə əsasən müstəsna aidiyyətin tətbiq edilməli olduğu hallar
İPM-in 8.1.1-ci maddəsi daşınmaz əmlakla, yaxud müəyyən ərazi ilə bağlı hüquq və yaxud hüquq münasibəti ilə əlaqədar inzibati mübahisələrə həmin əmlakın və yaxud ərazinin aid olduğu yerin məhkəməsinin baxmalı olmasını müəyyən edir.
Qeyd edilən norma vergi mübahisələri kontekstində siyahıya alınmış daşınmaz əmlakın hərracda satılmasına dair iddiaların ərazi aidiyyətinin müəyyən edilməsi zamanı nəzərə alınmalıdır. Buna görə, qaldırılmış iddia yalnız bir daşınmaz əmlakın satılmasına dair tələbi nəzərdə tutursa, o halda, işə ərazi aidiyyətinə görə həmin daşınmaz əmlakın yerləşdiyi yerin məhkəməsi baxmalıdır. Siyahıya alınmış əmlaklar həm daşınar, həm də daşınmaz əmlaklardan ibarət olduqda, mübahisəyə müstəsna aidiyyət qaydası tətbiq olunmaqla işə yenə də daşınmaz əmlakın yerləşdiyi yerin məhkəməsi baxmalıdır.
Vergi orqanının siyahıya aldığı ə satılması tələb olunan bir neçə daşınmaz əmlak olduğu halda isə iddiaçının seçiminə uyğun olaraq həmin əmlaklardan hər hansı birinin yerləşdiyi yer üzrə iddia qaldırıla bilər.
İPM-in 8.1.2-ci maddəsinə əsasən aidiyyətin müəyyən edilməsi qaydaları
İPM-in 8.1.2-ci maddəsinə əsasən mübahisələndirmə haqqında iddialara mübahisə edilən inzibati aktı qəbul etmiş inzibati orqanın yerləşdiyi yerin məhkəməsi baxır. İnzibati akt səlahiyyəti birdən çox məhkəmənin yurisdiksiyasına aid olan ərazini əhatə edən inzibati orqanın qəbul etdiyi hallarda, belə inzibati aktlara qarşı iddialara hüquqlarına (qanunla qorunan maraqlarına) müdaxilə edilən şəxsin yaşayış yerinin və ya olduğu yerin məhkəməsi baxır. Bu maddə ilə müəyyən edilmiş aidiyyət qaydaları məcburetmə və öhdəliyin icrası haqqında iddialara da şamil olunur.
Qeyd edilən norma vergi ödəyicilərinin vergi orqanlarına qarşı qaldırdıqları mübahisələndirmə, məcburetmə və öhdəliyin icrası haqqında iddiaların ərazi aidiyyətini müəyyən edir. Bu qəbildən olan iddialara vergilərin hesablanması ilə bağlı inzibati aktların mübahisələndirilməsi, riskli vergi ödəyicisi hesab edilmə barədə qərarın ləğv edilməsi və yaxud riskli vergi ödəyiciləri siyahısından çıxarılma, artıq ödənilmiş vergilərin qaytarılmasına dair və s. tələbləri aid etmək olar.
Normanın birinci cümləsi mübahisələndirmə, məcburetmə və öhdəliyin icrası haqqında iddiaların, bir qayda olaraq, cavabdehin yerləşdiyi yerin məhkəməsinə verilməli olduğunu təsbit edir. Normanın ikinci cümləsi isə həmin qaydadan istisnanı müəyyən edərək cavabdehin səlahiyyəti birdən çox məhkəmənin yurisdiksiyasına aid olan ərazini əhatə edən orqan olduğu hallarda, hər üç növ iddianın hüquqlarına (qanunla qorunan maraqlarına) müdaxilə edilən şəxsin yaşayış yerinin və yaxud olduğu yerin məhkəməsinin baxmalı olduğunu müəyyən edir.
Bu kontekstdə vergi mübahisələri üzrə vergi ödəyicisinə münasibətdə "yaşayış yeri və yaxud olduğu yer”in anlayışına aydınlıq gətirilməsinə ehtiyac yaranır. Bunun müəyyənləşdirilməsi üçün isə vergi qanunvericiliyinin müvafiq normalarına müraciət edilməlidir.
Vergi Məcəlləsinin 33 və 34-cü maddələrinin, o cümlədən, "Fiziki şəxslərin uçota alınması, yenidən uçota alınması və uçotdan çıxarılması” Qaydalarının müddəalarının ümumi təhlili onu göstərir ki, vergi ödəyiciləri olduqları yer, təsərrüfat subyektlərinin olduqları yer və yaxud iqtisadi maraqlar mərkəzinin yerləşdiyi yer baxımından uçota alına bilirlər. Başqa sözlə, vergi ödəyicisinin uçotunun aparılmasında rəhbər tutulan meyar kimi əsasən onun sahibkarlıq fəaliyyətinin daha çox bağlı olduğu yer çıxış edir.
Vergi qanunvericiliyinin məqsədləri baxımından vergi ödəyicilərinin vergi uçotuna alındıqları ünvanın həlledici olduğu nəzərə alınmaqla, ərazi aidiyyətinin həlli məsələsində də İPM-in 8.1.2-ci maddəsinin ikinci cümləsində nəzərdə tutulmuş "şəxsin yaşayış yeri və yaxud olduğu yer” ifadəsi vergi ödəyicisinin vergi uçotuna alındığı yer anlamında təfsir olunmalıdır.
Odur ki, vergi mübahisələri ilə bağlı cavabdeh inzibati orqanın səlahiyyəti birdən çox məhkəmənin yurisdiksiyasına aid olan ərazini əhatə etdikdə, belə iddialara vergi ödəyicisinin iddia verilən anda vergi uçotuna alındığı yerin, yəni uçotda olduğu vergi orqanının yerləşdiyi yerin məhkəməsi baxmalıdır.
İPM-in 8.1.4-cü maddəsinə əsasən aidiyyətin müəyyən edilməsi qaydaları
İPM-in 8.1.4-cü maddəsinə əsasən, digər hallarda iddialara cavabdehin yerləşdiyi yerin, yaşayış yerinin, yaşayış yerinin olmadığı hallarda olduğu yerin və yaxud axırıncı yaşayış yaxud olduğu yerin məhkəməsi baxır.
İPM-in 8.1.4-cü maddəsi ilə 8.1.1 və 8.1.2-ci maddələrin təsir dairəsinə düşməyən iddiaların ərazi aidiyyəti tənzimlənir.
Vergi mübahisələrinə münasibətdə bu qəbildən olan iddialar üzrə işlərə cavabdeh inzibati orqan olduqda inzibati orqanın yerləşdiyi yerin (inzibati orqanın səlahiyyətinin birdən çox məhkəmənin yurisdiksiyasına aid olan ərazini əhatə edib-etməməsindən asılı olmayaraq), cavabdeh vergi ödəyicisi (hüquqi şəxs və yaxud fərdi sahibkar olmasından asılı olmayaraq) olduqda isə onun uçotda olduğu yerin məhkəməsi baxmalıdır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-12-2024 11:28 | Bölmə: İqtisadiyyat

Ali Məhkəmənin icraatında olan işlərin təhlili nəticəsində məhkəmələrdə vergi mübahisələrinin ərazi aidiyyətinin müəyyən edilməsi ilə bağlı bəzən prosessual hüquq normalarının tətbiqində səhvlərə yol verildiyi, eləcə də oxşar mübahisələrə münasibətdə fərqli hüquqi yanaşmaların mövcud olduğu müəyyən edilib.
Reyting.az Ali Məhkəməyə istinadla xəbər verir ki, bu səbəbdən İnzibati Prosessual Məcəllənin (İPM) 8-ci maddəsində təsbit edilmiş ərazi aidiyyəti qaydalarına dair qanunvericiliyin tələblərinin vergi orqanı ilə hüquqi şəxs və yaxud fərdi sahibkar arasında yaranan vergi mübahisələri üzrə tətbiqinə dair aşağıdakıların nəzərə alınması məhkəmələrə tövsiyə edilir.
İPM-in 8.1.1-ci maddəsinə əsasən müstəsna aidiyyətin tətbiq edilməli olduğu hallar
İPM-in 8.1.1-ci maddəsi daşınmaz əmlakla, yaxud müəyyən ərazi ilə bağlı hüquq və yaxud hüquq münasibəti ilə əlaqədar inzibati mübahisələrə həmin əmlakın və yaxud ərazinin aid olduğu yerin məhkəməsinin baxmalı olmasını müəyyən edir.
Qeyd edilən norma vergi mübahisələri kontekstində siyahıya alınmış daşınmaz əmlakın hərracda satılmasına dair iddiaların ərazi aidiyyətinin müəyyən edilməsi zamanı nəzərə alınmalıdır. Buna görə, qaldırılmış iddia yalnız bir daşınmaz əmlakın satılmasına dair tələbi nəzərdə tutursa, o halda, işə ərazi aidiyyətinə görə həmin daşınmaz əmlakın yerləşdiyi yerin məhkəməsi baxmalıdır. Siyahıya alınmış əmlaklar həm daşınar, həm də daşınmaz əmlaklardan ibarət olduqda, mübahisəyə müstəsna aidiyyət qaydası tətbiq olunmaqla işə yenə də daşınmaz əmlakın yerləşdiyi yerin məhkəməsi baxmalıdır.
Vergi orqanının siyahıya aldığı ə satılması tələb olunan bir neçə daşınmaz əmlak olduğu halda isə iddiaçının seçiminə uyğun olaraq həmin əmlaklardan hər hansı birinin yerləşdiyi yer üzrə iddia qaldırıla bilər.
İPM-in 8.1.2-ci maddəsinə əsasən aidiyyətin müəyyən edilməsi qaydaları
İPM-in 8.1.2-ci maddəsinə əsasən mübahisələndirmə haqqında iddialara mübahisə edilən inzibati aktı qəbul etmiş inzibati orqanın yerləşdiyi yerin məhkəməsi baxır. İnzibati akt səlahiyyəti birdən çox məhkəmənin yurisdiksiyasına aid olan ərazini əhatə edən inzibati orqanın qəbul etdiyi hallarda, belə inzibati aktlara qarşı iddialara hüquqlarına (qanunla qorunan maraqlarına) müdaxilə edilən şəxsin yaşayış yerinin və ya olduğu yerin məhkəməsi baxır. Bu maddə ilə müəyyən edilmiş aidiyyət qaydaları məcburetmə və öhdəliyin icrası haqqında iddialara da şamil olunur.
Qeyd edilən norma vergi ödəyicilərinin vergi orqanlarına qarşı qaldırdıqları mübahisələndirmə, məcburetmə və öhdəliyin icrası haqqında iddiaların ərazi aidiyyətini müəyyən edir. Bu qəbildən olan iddialara vergilərin hesablanması ilə bağlı inzibati aktların mübahisələndirilməsi, riskli vergi ödəyicisi hesab edilmə barədə qərarın ləğv edilməsi və yaxud riskli vergi ödəyiciləri siyahısından çıxarılma, artıq ödənilmiş vergilərin qaytarılmasına dair və s. tələbləri aid etmək olar.
Normanın birinci cümləsi mübahisələndirmə, məcburetmə və öhdəliyin icrası haqqında iddiaların, bir qayda olaraq, cavabdehin yerləşdiyi yerin məhkəməsinə verilməli olduğunu təsbit edir. Normanın ikinci cümləsi isə həmin qaydadan istisnanı müəyyən edərək cavabdehin səlahiyyəti birdən çox məhkəmənin yurisdiksiyasına aid olan ərazini əhatə edən orqan olduğu hallarda, hər üç növ iddianın hüquqlarına (qanunla qorunan maraqlarına) müdaxilə edilən şəxsin yaşayış yerinin və yaxud olduğu yerin məhkəməsinin baxmalı olduğunu müəyyən edir.
Bu kontekstdə vergi mübahisələri üzrə vergi ödəyicisinə münasibətdə "yaşayış yeri və yaxud olduğu yer”in anlayışına aydınlıq gətirilməsinə ehtiyac yaranır. Bunun müəyyənləşdirilməsi üçün isə vergi qanunvericiliyinin müvafiq normalarına müraciət edilməlidir.
Vergi Məcəlləsinin 33 və 34-cü maddələrinin, o cümlədən, "Fiziki şəxslərin uçota alınması, yenidən uçota alınması və uçotdan çıxarılması” Qaydalarının müddəalarının ümumi təhlili onu göstərir ki, vergi ödəyiciləri olduqları yer, təsərrüfat subyektlərinin olduqları yer və yaxud iqtisadi maraqlar mərkəzinin yerləşdiyi yer baxımından uçota alına bilirlər. Başqa sözlə, vergi ödəyicisinin uçotunun aparılmasında rəhbər tutulan meyar kimi əsasən onun sahibkarlıq fəaliyyətinin daha çox bağlı olduğu yer çıxış edir.
Vergi qanunvericiliyinin məqsədləri baxımından vergi ödəyicilərinin vergi uçotuna alındıqları ünvanın həlledici olduğu nəzərə alınmaqla, ərazi aidiyyətinin həlli məsələsində də İPM-in 8.1.2-ci maddəsinin ikinci cümləsində nəzərdə tutulmuş "şəxsin yaşayış yeri və yaxud olduğu yer” ifadəsi vergi ödəyicisinin vergi uçotuna alındığı yer anlamında təfsir olunmalıdır.
Odur ki, vergi mübahisələri ilə bağlı cavabdeh inzibati orqanın səlahiyyəti birdən çox məhkəmənin yurisdiksiyasına aid olan ərazini əhatə etdikdə, belə iddialara vergi ödəyicisinin iddia verilən anda vergi uçotuna alındığı yerin, yəni uçotda olduğu vergi orqanının yerləşdiyi yerin məhkəməsi baxmalıdır.
İPM-in 8.1.4-cü maddəsinə əsasən aidiyyətin müəyyən edilməsi qaydaları
İPM-in 8.1.4-cü maddəsinə əsasən, digər hallarda iddialara cavabdehin yerləşdiyi yerin, yaşayış yerinin, yaşayış yerinin olmadığı hallarda olduğu yerin və yaxud axırıncı yaşayış yaxud olduğu yerin məhkəməsi baxır.
İPM-in 8.1.4-cü maddəsi ilə 8.1.1 və 8.1.2-ci maddələrin təsir dairəsinə düşməyən iddiaların ərazi aidiyyəti tənzimlənir.
Vergi mübahisələrinə münasibətdə bu qəbildən olan iddialar üzrə işlərə cavabdeh inzibati orqan olduqda inzibati orqanın yerləşdiyi yerin (inzibati orqanın səlahiyyətinin birdən çox məhkəmənin yurisdiksiyasına aid olan ərazini əhatə edib-etməməsindən asılı olmayaraq), cavabdeh vergi ödəyicisi (hüquqi şəxs və yaxud fərdi sahibkar olmasından asılı olmayaraq) olduqda isə onun uçotda olduğu yerin məhkəməsi baxmalıdır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 18:31
Çindən göndərilən ucuz bağlamalara rüsum tətbiq olunacaq
Bu gün, 08:06
Tramp 2 günə 900 min dollar qazanıb
Dünən, 14:29
Rusiyaya qarşı 17-ci sanksiya paketi təsdiqlənib
Dünən, 12:01
Un neçəyədir? - Açıqlama
16-05-2025, 14:11
Bank hesablarından oğurluq: şikayətə 24 saat ərzində baxılacaq
16-05-2025, 12:20
“Əmək pensiyaları haqqında” qanun dəyişib
16-05-2025, 11:12
Kirayə mənzillər layihəsində dələduzluq: kreditlər necə "fırladılır"? - Açıqlamalar
16-05-2025, 08:45
Çindən Qazaxıstana turist axını var
15-05-2025, 18:40
Şəmkirdə ət dükanları niyə bağlanıb? - Açıqlama
15-05-2025, 17:58
Dəniz nəqliyyatı ilə yükdaşıma artıb
15-05-2025, 09:11
"Temu" kimi platformalarda "hədiyyə çarxı": fırıldaq var
14-05-2025, 18:09
Sabah Nərimanov, Səbail, Nizami, Binəqədi və Suraxanıda qaz olmayacaq
14-05-2025, 17:56
Daha 12 maşın hərraca çıxarılıb
14-05-2025, 15:24
Mərkəzi Bank sabiq deputatın qızından kəlağayı alıb
14-05-2025, 09:12
Gömrük Komitəsinin tenderi ləğv olunub
13-05-2025, 12:23
Çin “Boeing”ə qoyulan qadağanı ləğv edib
13-05-2025, 12:05
Azon zavodunun direktoru vəzifədən çıxarılıb
12-05-2025, 16:26
Unun son qiyməti açıqlanıb
12-05-2025, 15:41
Gömrük rüsumlarının dərəcələri haqqında qanun dəyişib
12-05-2025, 09:37
Vətəndaşların bank kartından 13 min manat oğurlanıb
9-05-2025, 09:32
SOCAR-da yeni təyinat olub
8-05-2025, 15:52
Növbəti dəfə torpaq hərracı keçiriləcək
8-05-2025, 11:01
Ukrayna ABŞ dollarından imtina edə bilər
8-05-2025, 10:12
Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
7-05-2025, 17:29
NASA-nın büdcəsini altı milyard dollar azaldırlar
7-05-2025, 12:29
Dəniz və Liman Agentliyinin tenderi ləğv edilib
7-05-2025, 11:45
Ziya Əliyev vəzifədən azad olunub
6-05-2025, 18:44
Milyarder sosial media marketinqini məhv etmək istəyir
6-05-2025, 17:52
Trampın ticarət müharibəsi uşaqlara da zərər vurur
6-05-2025, 17:33
Daha 18 nəqliyyat vasitəsi özəlləşdirilib
6-05-2025, 10:54
Qazdoldurma məntəqəsinin fəaliyyəti dayandırılıb
6-05-2025, 10:42
Unun topdansatış qiyməti açıqlanıb
5-05-2025, 17:29
Saxta süd məhsullarının sosial mediada satışının qarşısı alınıb
5-05-2025, 14:15
Agentlik Penitensiar Xidmətin tenderini ləğv edib
5-05-2025, 12:17
5 müəssisənin səhmləri hərraca çıxarılacaq
5-05-2025, 10:01
DİN: "Bank məlumatlarını naməlum şəxslərə verməyin, təhlükə var"
5-05-2025, 09:35
MİDA-nın 619 min manatlıq tender layihəsi ləğv olunub
5-05-2025, 08:49
Milyarder baş direktor vəzifəsindən istefa verməyə hazırlaşır
3-05-2025, 15:02
Rusiyanın milyardlarını bölüşdürürlər
2-05-2025, 23:49
Ermənistanın xarici borcu 2,6 dəfə artıb
2-05-2025, 15:22
Taxıl əkini sahələrinə nə qədər subsidiya ödənilir? - Açıqlama
2-05-2025, 15:20
Avropa İttifaqı “TikTok”u 530 milyon avro cərimələyib
2-05-2025, 12:53
Daha 19 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
2-05-2025, 09:21
Hamı "Ağ ağac"-da yaşamaq istəyir
1-05-2025, 18:12
Füzuli istiqamətində aviabiletlərin alışı qaydaları dəyişib
1-05-2025, 15:49
Dövlət Komitəsi və Fondda vəsaitlər mənimsənilib
1-05-2025, 15:33
Nazirlik Aparatının gəlir və xərcləri azalıb
1-05-2025, 13:40
"Azeri Light" markalı neftin qiyməti 70 dollardan aşağı olmayacaq