18:49 / 23-09-2023
Elşad Hacıyev: “Ermənilər Azərbaycan vətəndaşlığı almaq istəyir”
18:01 / 23-09-2023
Baş nazir və nazirlər büdcəni müzakirə ediblər
17:55 / 23-09-2023
İlham Əliyev Toivo Klaarı qəbul edib - Yenilənib
16:36 / 23-09-2023
Azərbaycan Qarabağın erməni sakinləri üçün yanacaq göndərib - Fotolar
16:25 / 23-09-2023
Xocalıda silah-sursat anbarı aşkarlanıb - Fotolar
16:15 / 23-09-2023
Britaniya Rusiya ilə gizli danışıqlar aparır: nüvə təhlükəsizliyi və digər məsələlər müzakirə olunur
15:43 / 23-09-2023
Magistraturaya qəbul imtahanında hansı yeniliklər ediləcək? - Detallar
15:23 / 23-09-2023
Elm və Təhsil Nazirliyinin tabeliyindəki qurumların siyahısı təsdiq edilib - Siyahı
15:07 / 23-09-2023
Prezident İlham Əliyev İtaliya xalqına başsağlığı verib
14:06 / 23-09-2023
Əmirbəyov: “Həm Ağdam, həm də Laçın yolu açıqdır”
13:26 / 23-09-2023
Qar yağacaq, bəzi çaylardan sel keçəcək
13:19 / 23-09-2023
Qarabağdakı məsələlərin həlli üçün İşçi Qrup yaradılıb
11:15 / 23-09-2023
Azərbaycan prezidenti Səudiyyə Ərəbistanının kralına məktub göndərib
11:10 / 23-09-2023
Blinken Fidanla Qarabağdakı son vəziyyəti müzakirə edib
10:54 / 23-09-2023
Azərbaycanda payız fəsli başlayıb
10:48 / 23-09-2023
Ətin sümüyü - Akif Abbasov yazır
10:22 / 23-09-2023
Ermənilərin tərk erdiyi döyüş mövqeyi... - Video - Fotolar
23:45 / 22-09-2023
Azərbaycan və Rusiya XİN başçıları Qarabağdakı vəziyyətlə bağlı müzakirə aparıblar
21:13 / 22-09-2023
Koronavirusun yeni variantına yoluxanların sayı artır
20:52 / 22-09-2023
İrəvanda aksiya: dörd istiqamətdə yürüş başlayıb - Foto
20:42 / 22-09-2023
ABŞ Ukraynaya ATACMS raketləri verəcək
20:20 / 22-09-2023
Ermənilər Xankəndi şəhərində qəsdən yanğınlar törədir
20:13 / 22-09-2023
Qarabağdakı separatçılar silah-sursatlarını təhvil verir - Video
18:59 / 22-09-2023
Borrell: “Putin Avropada miqrasiya problemini kəskinləşdirəcək”
18:28 / 22-09-2023
Sülhməramlıların karvanı Ermənistandan Qarabağa doğru hərəkət edir
18:11 / 22-09-2023
Avropa İttifaqının xüsusi nümayəndəsi Paşinyanla görüşüb
18:05 / 22-09-2023
Nyu-Yorkda TDT XİN başçılarının görüşü keçirilib
18:04 / 22-09-2023
İrəvanda aksiya: polis 98 nəfəri saxlayıb
18:03 / 22-09-2023
Yaşar Nəcəfov Böyük Dəbilqə turnirinin qalibi olub
14:13 / 22-09-2023
Tofiq Zülfüqarov: “Ağdərə-Kəlbəcər yolu açılıb, Xocavənd, Ağdərə və Xankəndini...”
20:55 / 20-09-2023
Prezident İlham Əliyev xalqa müraciət edib - Tam mətn (Video)
01:31 / 22-09-2023
Bayramov BMT Təhlükəsizlik Şurasında: “Ermənistanın qarayaxma kampaniyası iflasa uğrayıb”
22:34 / 20-09-2023
Qarabağda Rusiya hərbçiləri öldürülüb - (Yenilənib)
13:09 / 20-09-2023
Qarabağdakı Ermənistan silahlıları təslim olub
23:43 / 20-09-2023
Ərdoğan Əliyevlə antiterror əməliyyatını müzakirə edib
21:37 / 21-09-2023
ABŞ Çinə qarşı casusluq proqramını canlandıracaq
21:13 / 22-09-2023
Koronavirusun yeni variantına yoluxanların sayı artır
23:49 / 21-09-2023
Rəsmi Bakı Cozep Borelin bəyanatına cavab verib
23:45 / 22-09-2023
Azərbaycan və Rusiya XİN başçıları Qarabağdakı vəziyyətlə bağlı müzakirə aparıblar
00:17 / 20-09-2023
Ermənistanın Qarabağdakı hərbi karvanına dağıdıcı zərbələr endirilib - Video
22:54 / 19-09-2023
Ceyhun Bayramovla Hakan Fidan ABŞ-da görüşüblər
Həftəaşırı rütbə artımı - Akif Cabbarlı yazır
Tarix: 27-02-2020 12:37 | Bölmə: Akif CABBARLI
Həyat etüdləri
Ötən əsrin yetmişinci illərində kəndlərimizdə yaşayan ağsaqqalların “idarənin qabağı” deyilən kimgə yerlərində toplaşdığı çay məclislərinin tələbə qonağı olmağımızın ləzzətini indi də yaşayırıq. Yay tətillərində Qəbələdən savayı digər yerlərə də yolum tez-tez düşərdi. Düzdü, o vaxtlar babat vəzifədə işləyən, yüksək gəlirinə və insafına görə bütün ailəyə əl tutan əmim Ələsgərə yol yoldaşı gərək olanda Sovet İttifaqının say-seçmə şəhərlərini də gəzib-dolaşırdım.
Yayın qızmar günlərinin birində ucqar dağ rayonunun səfalı guşəsinə Bakıdan təşrif buyuran bir neçə ziyalı və tələbə dostlarımla birlikdə ağsaqqalların cəm olduğu kənd çayxanasına baş çəkib həm yanğımızı söndürməyi, həm də hələ xoruz səsi eşitməmiş əhvalatlardan xəbərdar olmağı qərara aldıq. Elə təzəcə oturmuşduq ki, çayxanaya hər kəsin böyük hörmət bəslədiyi Ağaşükür kişi də gəlib çıxdı. Ayağa qalxıb böyük ehtiramla ağsaqqalı öz stolumuza dəvət etdik. Razılığını bildirdi, stul çəkib əyləşdi, əlindəki əsanı da stolun küncünə söykədi. Sonra kəndin ən baməzə sakinlərindən olan aqronom Fəxrəddin də yanımıza gəldi. Pürrəngi çaydan ləzzətlə dadıb şirin söhbətə başladıq.
Fəxrəddin qəfildən ortaya bir sual atdı:
- Ay Ağaşükür kişi, müharibənin odundan-alovundan keçmisən, ayağının birini də oralarda qoyub gəlmisən. O kişilər ki gəlmişdi ha sənin yanına, necə olmuşdu axı?..
- Hə, ay Fəxi, neçə dəfə danışmışam sənə, yenə məni söylədirsən?
- Yox, səncanın, Şurik (kənddə ağsaqqalı bəzən zarafatla belə çağırırdılar), bir də danış, qoy bu cavanlar da eşitsin.
- Belə olmuşdu da, Fəxi. Deməli, Şimali Qafqazda vuruşurdum. Qızğın döyüş gedirdi. Pulemyotumla biçirdim nemesləri, lap çəyirtkə kimi qırılırdılar. İşin şirin yerində arxadan çiynimə kiminsə ağır, sanballı əli oturdu. Çevrilib arxamda kimləri görsəm yaxşıdır – Bığlı ilə Ağanı. Yəni ki, yoldaş Stalinlə Mircəfər Bağırovu. Amma əməliyyatı dayandırmadım, ustav buna yol vermir axı. Müharibənin öz qanunları var, belə şeyləri siz qanmazsınız. Hə, nə isə, Stalin yoldaş qayıdıb dedi ki, Şurik, tı bereqi sebya, tak je nelzya. Ağa da öz dilimizdə məni başa saldı ki, yoldaş Stalin səndən ötrü narahatdır, özünü qoru. Axı, Şimali Qafqaz cəbhəsini sənə arxayınıq. Mən də cavab verdim ki, canım sizə qurbandır, amma mənə mane olmayın, qoyun ürəyim soyuyanadək nemes qırım, sonra söhbətimizi davam etdirərik.
Fəxi dözmədi, tələm-tələsik ortaya bir sual da qovzadı:
- Sonra nə oldu, Şurik, bəs sonra?..
- Sonrası o oldu ki, başımı qatdılar, nemes də o tərəfdən bir güllə vızıldatdı, gəlib sol qıçımın tən yarısını apardı.
Fəxrəddin bic-bic güldü, solaxay bir sual da verdi kişiyə:
- Şurik, sən müharibədə hansı rütbəni daşımısan?
- Mayor olmuşam, bala.
- Axı, keçən həftə leytenant deyirdin, nə oldu, bir həftəyə mayor oldun?
- Ə, get işinlə məşğul ol, gələn həftə sənin acığına polkovnik olacağam.
Ağaşükür kişi bu sözləri zarafatla, yoxsa ciddi dedi, heç birimiz kəsdirə bilmədik. Çayımızı içib dinməz-söyləməz dağılışdıq.
***
“...Şalvarında qırmızı yox, belində də tapançası”
İndi tanış olacağınız əhvalat Sovet İttifaqı dövründə Qəbələdə baş verib. O vaxtlar kəndimizin üzdə olan kişiləri danışmışdılar mənə və hələ də onların üstünə azdan-çoxdan qoyub-qoymadıqlarını dəqiq bilmədiyim hadisənin təfərrüatlarını unutmamışam.
Deməli, qışın oğlan çağında gecə yarısı kolxoz fermasının ərazisindəki ot və küləş tayalarına od düşür. Yanğınsöndürənlər vaxtında gəlsə də, tayalıqda qalaq-qalaq küldən başqa bir saman çöpünün də qalmadığının şahidi olurlar. Rayonun rəhbər işçiləri, hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları, digər müvafiq qurumların nümayəndələri tələm-tələsik özlərini hadisə yerinə çatdırırlar. O vaxtlar belə olaylar çox vaxt sabotaj kimi qələmə verilir, kiminsə kiməsə düşmənçiliyi kimi yozulurdu. Təbii ki, bu yanğının da səbəb və nəticələri ciddi yoxlama və istintaq tələb edirdi. Bunu kənddə hər kəs, xüsusən də kolxoz rəhbərləri dəqiq bilirdi. Odur ki, hamının üzündə bir kədər, pərişanlıq hissi duyulurdu. Bir də ki, yem tayalarının bir gecədə yox olması mal-qaranın qışdan salamat çıxmasını ciddi tərzdə şübhə altında qoyurdu.
Bəli, sübh tezdən rayon mərkəzindən gələnlər və kənd əhli bir nəfər kimi yanğın baş verən ərazidə toplaşmışdı. İlk dindirmələr də elə kösöv kimi qapqara qaralmış yanğın ərazisində başlayır. Milis (o vaxtlar polis belə adlanırdı) rəisi əvvəlcə fermanın gecə qarovulçusunu çağırtdırır. İki yekəpər serjant kəndin dəli-dolu oğlnlarından sayılan zorba, pəhləvan cüssəli Etibarın qolundan yapışıb rəisin yanına gətirirlər. Amma xasiyyətinə bələd olduqlarından bir qarış da geri çəkilmirlər ki, əlindən xəta çıxar. Rəis hirsli-hikkəli baxışları ilə Etibarı süzüb “ə, niyə yandırdın tayaları, kolxozun mal-qarası qışın zalhazalında basıb səni yeməlidi, yoxsa?..” - deyə əlini qaldırıb Etibara tərs bir şapalaq ilişdirmək istəsə də, alınmır. Etibar başını sürətlə yana qovzayır və şillə yanındakı serjantın sifətində partlayır. Bu mənzərə onsuz da pərt vəziyyətdə olan camaatın qanını lap qaraldır. Hər kəs ürəyində fikirləşir ki, Etibar üç il-beş il getdi barmaqlığın dalına. Rəis isə daha dinmir. Bu dəfə onunla yanaşı dayanıb mənzərəni sakitcə seyr edən səliqə-sahmanlı, ucaboy kişi dillənir:
- Ay Etibar, düzünü de, təqsirindən keçərik. Aç de, səni kim öyrədib, bəlkə sədrdən xoşun gəlmir? Eləsə, dəyişərik, çıxar gedər işinin dalınca, kimi də istəsən, yerinə qoyarıq.
Etibar gözünü yumub gül ağzını açır, necə açır:
- Ə, zırrama, sən kimsən axı? Yoldaş naçalniklə özümüz bilərik. İndi şilləsi boşa çıxdı, canı sağ olsun, aparar qoduqluğa salar, orada məsələni çürüdərik. Tayaları mən yandırmamışam, bu işi də naçalnik özü aydınlaşdırar, İnşallah. Sən kimsənsə bilmirəm, get öz işinlə məşğul ol.
Kolxoz sədri tez Etibara yaxınlaşıb qulağına nə isə pıçıldayır. Dostumuz bu dəfə də qabağından yemir.
- Ə, noolar prokuror köməkçisi olanda, gəlsin minsin boynuma. Haradan bilim kimdir axı... Çiynində paqonu yox, şalvarında qırmızısı, belində də tapançası (Etibar bu sözü o vaxt ayrı cür ifadə eləmişdi). Adam kimi geyinsin, bilək dana kimdir, nəçidir, toya-zada gəlməyib ki...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-02-2020 12:37 | Bölmə: Akif CABBARLI
Həyat etüdləri
Ötən əsrin yetmişinci illərində kəndlərimizdə yaşayan ağsaqqalların “idarənin qabağı” deyilən kimgə yerlərində toplaşdığı çay məclislərinin tələbə qonağı olmağımızın ləzzətini indi də yaşayırıq. Yay tətillərində Qəbələdən savayı digər yerlərə də yolum tez-tez düşərdi. Düzdü, o vaxtlar babat vəzifədə işləyən, yüksək gəlirinə və insafına görə bütün ailəyə əl tutan əmim Ələsgərə yol yoldaşı gərək olanda Sovet İttifaqının say-seçmə şəhərlərini də gəzib-dolaşırdım.
Yayın qızmar günlərinin birində ucqar dağ rayonunun səfalı guşəsinə Bakıdan təşrif buyuran bir neçə ziyalı və tələbə dostlarımla birlikdə ağsaqqalların cəm olduğu kənd çayxanasına baş çəkib həm yanğımızı söndürməyi, həm də hələ xoruz səsi eşitməmiş əhvalatlardan xəbərdar olmağı qərara aldıq. Elə təzəcə oturmuşduq ki, çayxanaya hər kəsin böyük hörmət bəslədiyi Ağaşükür kişi də gəlib çıxdı. Ayağa qalxıb böyük ehtiramla ağsaqqalı öz stolumuza dəvət etdik. Razılığını bildirdi, stul çəkib əyləşdi, əlindəki əsanı da stolun küncünə söykədi. Sonra kəndin ən baməzə sakinlərindən olan aqronom Fəxrəddin də yanımıza gəldi. Pürrəngi çaydan ləzzətlə dadıb şirin söhbətə başladıq.
Fəxrəddin qəfildən ortaya bir sual atdı:
- Ay Ağaşükür kişi, müharibənin odundan-alovundan keçmisən, ayağının birini də oralarda qoyub gəlmisən. O kişilər ki gəlmişdi ha sənin yanına, necə olmuşdu axı?..
- Hə, ay Fəxi, neçə dəfə danışmışam sənə, yenə məni söylədirsən?
- Yox, səncanın, Şurik (kənddə ağsaqqalı bəzən zarafatla belə çağırırdılar), bir də danış, qoy bu cavanlar da eşitsin.
- Belə olmuşdu da, Fəxi. Deməli, Şimali Qafqazda vuruşurdum. Qızğın döyüş gedirdi. Pulemyotumla biçirdim nemesləri, lap çəyirtkə kimi qırılırdılar. İşin şirin yerində arxadan çiynimə kiminsə ağır, sanballı əli oturdu. Çevrilib arxamda kimləri görsəm yaxşıdır – Bığlı ilə Ağanı. Yəni ki, yoldaş Stalinlə Mircəfər Bağırovu. Amma əməliyyatı dayandırmadım, ustav buna yol vermir axı. Müharibənin öz qanunları var, belə şeyləri siz qanmazsınız. Hə, nə isə, Stalin yoldaş qayıdıb dedi ki, Şurik, tı bereqi sebya, tak je nelzya. Ağa da öz dilimizdə məni başa saldı ki, yoldaş Stalin səndən ötrü narahatdır, özünü qoru. Axı, Şimali Qafqaz cəbhəsini sənə arxayınıq. Mən də cavab verdim ki, canım sizə qurbandır, amma mənə mane olmayın, qoyun ürəyim soyuyanadək nemes qırım, sonra söhbətimizi davam etdirərik.
Fəxi dözmədi, tələm-tələsik ortaya bir sual da qovzadı:
- Sonra nə oldu, Şurik, bəs sonra?..
- Sonrası o oldu ki, başımı qatdılar, nemes də o tərəfdən bir güllə vızıldatdı, gəlib sol qıçımın tən yarısını apardı.
Fəxrəddin bic-bic güldü, solaxay bir sual da verdi kişiyə:
- Şurik, sən müharibədə hansı rütbəni daşımısan?
- Mayor olmuşam, bala.
- Axı, keçən həftə leytenant deyirdin, nə oldu, bir həftəyə mayor oldun?
- Ə, get işinlə məşğul ol, gələn həftə sənin acığına polkovnik olacağam.
Ağaşükür kişi bu sözləri zarafatla, yoxsa ciddi dedi, heç birimiz kəsdirə bilmədik. Çayımızı içib dinməz-söyləməz dağılışdıq.
***
“...Şalvarında qırmızı yox, belində də tapançası”
İndi tanış olacağınız əhvalat Sovet İttifaqı dövründə Qəbələdə baş verib. O vaxtlar kəndimizin üzdə olan kişiləri danışmışdılar mənə və hələ də onların üstünə azdan-çoxdan qoyub-qoymadıqlarını dəqiq bilmədiyim hadisənin təfərrüatlarını unutmamışam.
Deməli, qışın oğlan çağında gecə yarısı kolxoz fermasının ərazisindəki ot və küləş tayalarına od düşür. Yanğınsöndürənlər vaxtında gəlsə də, tayalıqda qalaq-qalaq küldən başqa bir saman çöpünün də qalmadığının şahidi olurlar. Rayonun rəhbər işçiləri, hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları, digər müvafiq qurumların nümayəndələri tələm-tələsik özlərini hadisə yerinə çatdırırlar. O vaxtlar belə olaylar çox vaxt sabotaj kimi qələmə verilir, kiminsə kiməsə düşmənçiliyi kimi yozulurdu. Təbii ki, bu yanğının da səbəb və nəticələri ciddi yoxlama və istintaq tələb edirdi. Bunu kənddə hər kəs, xüsusən də kolxoz rəhbərləri dəqiq bilirdi. Odur ki, hamının üzündə bir kədər, pərişanlıq hissi duyulurdu. Bir də ki, yem tayalarının bir gecədə yox olması mal-qaranın qışdan salamat çıxmasını ciddi tərzdə şübhə altında qoyurdu.
Bəli, sübh tezdən rayon mərkəzindən gələnlər və kənd əhli bir nəfər kimi yanğın baş verən ərazidə toplaşmışdı. İlk dindirmələr də elə kösöv kimi qapqara qaralmış yanğın ərazisində başlayır. Milis (o vaxtlar polis belə adlanırdı) rəisi əvvəlcə fermanın gecə qarovulçusunu çağırtdırır. İki yekəpər serjant kəndin dəli-dolu oğlnlarından sayılan zorba, pəhləvan cüssəli Etibarın qolundan yapışıb rəisin yanına gətirirlər. Amma xasiyyətinə bələd olduqlarından bir qarış da geri çəkilmirlər ki, əlindən xəta çıxar. Rəis hirsli-hikkəli baxışları ilə Etibarı süzüb “ə, niyə yandırdın tayaları, kolxozun mal-qarası qışın zalhazalında basıb səni yeməlidi, yoxsa?..” - deyə əlini qaldırıb Etibara tərs bir şapalaq ilişdirmək istəsə də, alınmır. Etibar başını sürətlə yana qovzayır və şillə yanındakı serjantın sifətində partlayır. Bu mənzərə onsuz da pərt vəziyyətdə olan camaatın qanını lap qaraldır. Hər kəs ürəyində fikirləşir ki, Etibar üç il-beş il getdi barmaqlığın dalına. Rəis isə daha dinmir. Bu dəfə onunla yanaşı dayanıb mənzərəni sakitcə seyr edən səliqə-sahmanlı, ucaboy kişi dillənir:
- Ay Etibar, düzünü de, təqsirindən keçərik. Aç de, səni kim öyrədib, bəlkə sədrdən xoşun gəlmir? Eləsə, dəyişərik, çıxar gedər işinin dalınca, kimi də istəsən, yerinə qoyarıq.
Etibar gözünü yumub gül ağzını açır, necə açır:
- Ə, zırrama, sən kimsən axı? Yoldaş naçalniklə özümüz bilərik. İndi şilləsi boşa çıxdı, canı sağ olsun, aparar qoduqluğa salar, orada məsələni çürüdərik. Tayaları mən yandırmamışam, bu işi də naçalnik özü aydınlaşdırar, İnşallah. Sən kimsənsə bilmirəm, get öz işinlə məşğul ol.
Kolxoz sədri tez Etibara yaxınlaşıb qulağına nə isə pıçıldayır. Dostumuz bu dəfə də qabağından yemir.
- Ə, noolar prokuror köməkçisi olanda, gəlsin minsin boynuma. Haradan bilim kimdir axı... Çiynində paqonu yox, şalvarında qırmızısı, belində də tapançası (Etibar bu sözü o vaxt ayrı cür ifadə eləmişdi). Adam kimi geyinsin, bilək dana kimdir, nəçidir, toya-zada gəlməyib ki...
Müəllifin bütün yazıları - Akif CABBARLI
Bölməyə aid digər xəbərlər
14-07-2022, 10:47
Akif CABBARLI - Səfərin uğurlu olsun, yollarına günəş doğsun - Akif Cabbarlı yazır
26-11-2021, 11:35
Akif CABBARLI - Vicdan borcu - Kənan Hacı yeni romanında məhz bu prinsipi önə çəkir
15-07-2020, 13:02
Akif CABBARLI - Şəhid general-mayor Polad Həşimova açıq məktub - Akif Cabbarlı yazır
Pavlo Narojnı deyir ki, Rusiyada hərbi obyektlər çoxdur və ruslar bunları hücumlardan qoruya bilməyəcəklər
Valeri Kondratyuk deyir ki, ya Rusiya elitasının, ya da silahlı qüvvələrin sui-qəsdi Putini hakimiyyətdən uzaqlaşdıra bilər
Taras Jovtenko deyir ki, Rusiyanın hərbi-siyasi rəhbərliyi uzunmüddətli qarşıdurmanı özünün geosiyasi planlarına daxil edib
Avropa Kino Akademiyasının üzvü deyir ki, Azərbaycan kinosunun problemləri çoxdur: “Azərbaycanfilm” kimi unikal sənət ocağına 6-7 aydır ki, dövlətdən maliyyə ayrılmırsa milli kinodakı vəziyyətdən necə rahat olmaq olar?”
Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin ehtiyatda olan zabiti: “Hərbi əməliyyatlar başlayandan bəri rusların 18 gəmi və katerini zədələmiş və məhv etmişik”
