00:37 / 20-04-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
23:26 / 19-04-2024
Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"
21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
20:29 / 19-04-2024
Qəzza müharibəsi qloballaşır
18:35 / 19-04-2024
MKİ: “Moskva yaxınlığındakı terror aktını İŞİD təşkil edib”
18:14 / 19-04-2024
Qəzzada daha 42 nəfər dinc sakin həlak olub
18:08 / 19-04-2024
Eminemin qızı bikinidə görüntülənib
18:06 / 19-04-2024
Yaponiya süni intellektin inkişafına 475 milyon dollar ayırıb
17:57 / 19-04-2024
9 milyon manatlıq mənimsəmə... - Şirkət rəhbərinə 11 il həbs cəzası verilib
17:33 / 19-04-2024
Ağ ev Afrikada müttəfiqini itirə bilər
17:30 / 19-04-2024
İranda silsilə partlayışlar baş verib
17:27 / 19-04-2024
İranın İsrailə hücumunun əsl səbəbi bəlli olub
17:18 / 19-04-2024
Mustafayevlə Qriqoryan sərhəddə görüşüb - 4 kənd Azərbaycana qaytarılır
17:09 / 19-04-2024
Daxili İşlər Nazirliyində kollegiya iclası keçirilib - Fotolar
17:00 / 19-04-2024
Prezident Cinayət-Prosessual Məcəlləsində dəyişikliyi təsdiqləyib
16:46 / 19-04-2024
İlham Əliyev Rusiyaya gedir
16:34 / 19-04-2024
Universitetin sözçüsü vəzifədən ayrılıb
16:19 / 19-04-2024
Abel Məhərrəmov və xanımı məhkəməyə verilib
16:00 / 19-04-2024
Ədalət Məhkəməsində Azərbaycanın tələbi ilə ictimai dinləmələr keçirilib
15:47 / 19-04-2024
Tovuzda 22 yaşlı oğlan 34 yaşlı qadının üzərinə benzin tökərək yandırıb
15:36 / 19-04-2024
G7 ölkələri Azərbaycan və Ermənistanı sülh prosesinə sadiq olmağa çağırıb
15:29 / 19-04-2024
Ceyhun Bayramov Fələstinin baş naziri ilə telefonda müzakirə aparıb
15:24 / 19-04-2024
Rəsmi Berlindən İsrail və İrana çağırış olub
15:11 / 19-04-2024
Türkiyə XİN: "İran-İsrail gərginliyi daimi münaqişəyə çevrilə bilər"
14:54 / 19-04-2024
Sabiq rektora hansı cəza veriləcək? - Prorektorun qətl işi
14:22 / 19-04-2024
Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini dayandırır
14:19 / 19-04-2024
MKİ direktorundan xəbərdarlıq: "...Ukrayna ilin sonunadək məğlub ola bilər"
13:56 / 19-04-2024
Aİ-dən İsrail və İrana çağırış: "Təmkinli olun!"
20:08 / 15-04-2024
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
18:51 / 15-04-2024
“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar
13:58 / 16-04-2024
Agentlik sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
15:07 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: “Sülhməramlıların Azərbaycandan çıxarılması barədə qərar qəbul edilib”
10:57 / 18-04-2024
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
13:03 / 15-04-2024
Məşhur aktyor kinodan qovulub
09:07 / 15-04-2024
Puqaçova qastollardan nə qədər qazanacaq?
10:00 / 15-04-2024
Çingiz Abdullayev sabah xəstəxanadan evə buraxılacaq
15:08 / 15-04-2024
Ali məktəblərə qəbul başlayıb
23:48 / 16-04-2024
Tbilisidə polis qanuna etiraz edən 11 nəfəri saxlayıb
09:26 / 16-04-2024
Ulduz aktrisanın psixoloji problemi yaranıb - Fotolar
12:27 / 15-04-2024
Tokayev və Paşinyan İrəvanda nəyi müzakirə edəcəklər?
Həftəaşırı rütbə artımı - Akif Cabbarlı yazır
Tarix: 27-02-2020 12:37 | Bölmə: Akif CABBARLI
Həyat etüdləri
Ötən əsrin yetmişinci illərində kəndlərimizdə yaşayan ağsaqqalların “idarənin qabağı” deyilən kimgə yerlərində toplaşdığı çay məclislərinin tələbə qonağı olmağımızın ləzzətini indi də yaşayırıq. Yay tətillərində Qəbələdən savayı digər yerlərə də yolum tez-tez düşərdi. Düzdü, o vaxtlar babat vəzifədə işləyən, yüksək gəlirinə və insafına görə bütün ailəyə əl tutan əmim Ələsgərə yol yoldaşı gərək olanda Sovet İttifaqının say-seçmə şəhərlərini də gəzib-dolaşırdım.
Yayın qızmar günlərinin birində ucqar dağ rayonunun səfalı guşəsinə Bakıdan təşrif buyuran bir neçə ziyalı və tələbə dostlarımla birlikdə ağsaqqalların cəm olduğu kənd çayxanasına baş çəkib həm yanğımızı söndürməyi, həm də hələ xoruz səsi eşitməmiş əhvalatlardan xəbərdar olmağı qərara aldıq. Elə təzəcə oturmuşduq ki, çayxanaya hər kəsin böyük hörmət bəslədiyi Ağaşükür kişi də gəlib çıxdı. Ayağa qalxıb böyük ehtiramla ağsaqqalı öz stolumuza dəvət etdik. Razılığını bildirdi, stul çəkib əyləşdi, əlindəki əsanı da stolun küncünə söykədi. Sonra kəndin ən baməzə sakinlərindən olan aqronom Fəxrəddin də yanımıza gəldi. Pürrəngi çaydan ləzzətlə dadıb şirin söhbətə başladıq.
Fəxrəddin qəfildən ortaya bir sual atdı:
- Ay Ağaşükür kişi, müharibənin odundan-alovundan keçmisən, ayağının birini də oralarda qoyub gəlmisən. O kişilər ki gəlmişdi ha sənin yanına, necə olmuşdu axı?..
- Hə, ay Fəxi, neçə dəfə danışmışam sənə, yenə məni söylədirsən?
- Yox, səncanın, Şurik (kənddə ağsaqqalı bəzən zarafatla belə çağırırdılar), bir də danış, qoy bu cavanlar da eşitsin.
- Belə olmuşdu da, Fəxi. Deməli, Şimali Qafqazda vuruşurdum. Qızğın döyüş gedirdi. Pulemyotumla biçirdim nemesləri, lap çəyirtkə kimi qırılırdılar. İşin şirin yerində arxadan çiynimə kiminsə ağır, sanballı əli oturdu. Çevrilib arxamda kimləri görsəm yaxşıdır – Bığlı ilə Ağanı. Yəni ki, yoldaş Stalinlə Mircəfər Bağırovu. Amma əməliyyatı dayandırmadım, ustav buna yol vermir axı. Müharibənin öz qanunları var, belə şeyləri siz qanmazsınız. Hə, nə isə, Stalin yoldaş qayıdıb dedi ki, Şurik, tı bereqi sebya, tak je nelzya. Ağa da öz dilimizdə məni başa saldı ki, yoldaş Stalin səndən ötrü narahatdır, özünü qoru. Axı, Şimali Qafqaz cəbhəsini sənə arxayınıq. Mən də cavab verdim ki, canım sizə qurbandır, amma mənə mane olmayın, qoyun ürəyim soyuyanadək nemes qırım, sonra söhbətimizi davam etdirərik.
Fəxi dözmədi, tələm-tələsik ortaya bir sual da qovzadı:
- Sonra nə oldu, Şurik, bəs sonra?..
- Sonrası o oldu ki, başımı qatdılar, nemes də o tərəfdən bir güllə vızıldatdı, gəlib sol qıçımın tən yarısını apardı.
Fəxrəddin bic-bic güldü, solaxay bir sual da verdi kişiyə:
- Şurik, sən müharibədə hansı rütbəni daşımısan?
- Mayor olmuşam, bala.
- Axı, keçən həftə leytenant deyirdin, nə oldu, bir həftəyə mayor oldun?
- Ə, get işinlə məşğul ol, gələn həftə sənin acığına polkovnik olacağam.
Ağaşükür kişi bu sözləri zarafatla, yoxsa ciddi dedi, heç birimiz kəsdirə bilmədik. Çayımızı içib dinməz-söyləməz dağılışdıq.
***
“...Şalvarında qırmızı yox, belində də tapançası”
İndi tanış olacağınız əhvalat Sovet İttifaqı dövründə Qəbələdə baş verib. O vaxtlar kəndimizin üzdə olan kişiləri danışmışdılar mənə və hələ də onların üstünə azdan-çoxdan qoyub-qoymadıqlarını dəqiq bilmədiyim hadisənin təfərrüatlarını unutmamışam.
Deməli, qışın oğlan çağında gecə yarısı kolxoz fermasının ərazisindəki ot və küləş tayalarına od düşür. Yanğınsöndürənlər vaxtında gəlsə də, tayalıqda qalaq-qalaq küldən başqa bir saman çöpünün də qalmadığının şahidi olurlar. Rayonun rəhbər işçiləri, hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları, digər müvafiq qurumların nümayəndələri tələm-tələsik özlərini hadisə yerinə çatdırırlar. O vaxtlar belə olaylar çox vaxt sabotaj kimi qələmə verilir, kiminsə kiməsə düşmənçiliyi kimi yozulurdu. Təbii ki, bu yanğının da səbəb və nəticələri ciddi yoxlama və istintaq tələb edirdi. Bunu kənddə hər kəs, xüsusən də kolxoz rəhbərləri dəqiq bilirdi. Odur ki, hamının üzündə bir kədər, pərişanlıq hissi duyulurdu. Bir də ki, yem tayalarının bir gecədə yox olması mal-qaranın qışdan salamat çıxmasını ciddi tərzdə şübhə altında qoyurdu.
Bəli, sübh tezdən rayon mərkəzindən gələnlər və kənd əhli bir nəfər kimi yanğın baş verən ərazidə toplaşmışdı. İlk dindirmələr də elə kösöv kimi qapqara qaralmış yanğın ərazisində başlayır. Milis (o vaxtlar polis belə adlanırdı) rəisi əvvəlcə fermanın gecə qarovulçusunu çağırtdırır. İki yekəpər serjant kəndin dəli-dolu oğlnlarından sayılan zorba, pəhləvan cüssəli Etibarın qolundan yapışıb rəisin yanına gətirirlər. Amma xasiyyətinə bələd olduqlarından bir qarış da geri çəkilmirlər ki, əlindən xəta çıxar. Rəis hirsli-hikkəli baxışları ilə Etibarı süzüb “ə, niyə yandırdın tayaları, kolxozun mal-qarası qışın zalhazalında basıb səni yeməlidi, yoxsa?..” - deyə əlini qaldırıb Etibara tərs bir şapalaq ilişdirmək istəsə də, alınmır. Etibar başını sürətlə yana qovzayır və şillə yanındakı serjantın sifətində partlayır. Bu mənzərə onsuz da pərt vəziyyətdə olan camaatın qanını lap qaraldır. Hər kəs ürəyində fikirləşir ki, Etibar üç il-beş il getdi barmaqlığın dalına. Rəis isə daha dinmir. Bu dəfə onunla yanaşı dayanıb mənzərəni sakitcə seyr edən səliqə-sahmanlı, ucaboy kişi dillənir:
- Ay Etibar, düzünü de, təqsirindən keçərik. Aç de, səni kim öyrədib, bəlkə sədrdən xoşun gəlmir? Eləsə, dəyişərik, çıxar gedər işinin dalınca, kimi də istəsən, yerinə qoyarıq.
Etibar gözünü yumub gül ağzını açır, necə açır:
- Ə, zırrama, sən kimsən axı? Yoldaş naçalniklə özümüz bilərik. İndi şilləsi boşa çıxdı, canı sağ olsun, aparar qoduqluğa salar, orada məsələni çürüdərik. Tayaları mən yandırmamışam, bu işi də naçalnik özü aydınlaşdırar, İnşallah. Sən kimsənsə bilmirəm, get öz işinlə məşğul ol.
Kolxoz sədri tez Etibara yaxınlaşıb qulağına nə isə pıçıldayır. Dostumuz bu dəfə də qabağından yemir.
- Ə, noolar prokuror köməkçisi olanda, gəlsin minsin boynuma. Haradan bilim kimdir axı... Çiynində paqonu yox, şalvarında qırmızısı, belində də tapançası (Etibar bu sözü o vaxt ayrı cür ifadə eləmişdi). Adam kimi geyinsin, bilək dana kimdir, nəçidir, toya-zada gəlməyib ki...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-02-2020 12:37 | Bölmə: Akif CABBARLI
Həyat etüdləri
Ötən əsrin yetmişinci illərində kəndlərimizdə yaşayan ağsaqqalların “idarənin qabağı” deyilən kimgə yerlərində toplaşdığı çay məclislərinin tələbə qonağı olmağımızın ləzzətini indi də yaşayırıq. Yay tətillərində Qəbələdən savayı digər yerlərə də yolum tez-tez düşərdi. Düzdü, o vaxtlar babat vəzifədə işləyən, yüksək gəlirinə və insafına görə bütün ailəyə əl tutan əmim Ələsgərə yol yoldaşı gərək olanda Sovet İttifaqının say-seçmə şəhərlərini də gəzib-dolaşırdım.
Yayın qızmar günlərinin birində ucqar dağ rayonunun səfalı guşəsinə Bakıdan təşrif buyuran bir neçə ziyalı və tələbə dostlarımla birlikdə ağsaqqalların cəm olduğu kənd çayxanasına baş çəkib həm yanğımızı söndürməyi, həm də hələ xoruz səsi eşitməmiş əhvalatlardan xəbərdar olmağı qərara aldıq. Elə təzəcə oturmuşduq ki, çayxanaya hər kəsin böyük hörmət bəslədiyi Ağaşükür kişi də gəlib çıxdı. Ayağa qalxıb böyük ehtiramla ağsaqqalı öz stolumuza dəvət etdik. Razılığını bildirdi, stul çəkib əyləşdi, əlindəki əsanı da stolun küncünə söykədi. Sonra kəndin ən baməzə sakinlərindən olan aqronom Fəxrəddin də yanımıza gəldi. Pürrəngi çaydan ləzzətlə dadıb şirin söhbətə başladıq.
Fəxrəddin qəfildən ortaya bir sual atdı:
- Ay Ağaşükür kişi, müharibənin odundan-alovundan keçmisən, ayağının birini də oralarda qoyub gəlmisən. O kişilər ki gəlmişdi ha sənin yanına, necə olmuşdu axı?..
- Hə, ay Fəxi, neçə dəfə danışmışam sənə, yenə məni söylədirsən?
- Yox, səncanın, Şurik (kənddə ağsaqqalı bəzən zarafatla belə çağırırdılar), bir də danış, qoy bu cavanlar da eşitsin.
- Belə olmuşdu da, Fəxi. Deməli, Şimali Qafqazda vuruşurdum. Qızğın döyüş gedirdi. Pulemyotumla biçirdim nemesləri, lap çəyirtkə kimi qırılırdılar. İşin şirin yerində arxadan çiynimə kiminsə ağır, sanballı əli oturdu. Çevrilib arxamda kimləri görsəm yaxşıdır – Bığlı ilə Ağanı. Yəni ki, yoldaş Stalinlə Mircəfər Bağırovu. Amma əməliyyatı dayandırmadım, ustav buna yol vermir axı. Müharibənin öz qanunları var, belə şeyləri siz qanmazsınız. Hə, nə isə, Stalin yoldaş qayıdıb dedi ki, Şurik, tı bereqi sebya, tak je nelzya. Ağa da öz dilimizdə məni başa saldı ki, yoldaş Stalin səndən ötrü narahatdır, özünü qoru. Axı, Şimali Qafqaz cəbhəsini sənə arxayınıq. Mən də cavab verdim ki, canım sizə qurbandır, amma mənə mane olmayın, qoyun ürəyim soyuyanadək nemes qırım, sonra söhbətimizi davam etdirərik.
Fəxi dözmədi, tələm-tələsik ortaya bir sual da qovzadı:
- Sonra nə oldu, Şurik, bəs sonra?..
- Sonrası o oldu ki, başımı qatdılar, nemes də o tərəfdən bir güllə vızıldatdı, gəlib sol qıçımın tən yarısını apardı.
Fəxrəddin bic-bic güldü, solaxay bir sual da verdi kişiyə:
- Şurik, sən müharibədə hansı rütbəni daşımısan?
- Mayor olmuşam, bala.
- Axı, keçən həftə leytenant deyirdin, nə oldu, bir həftəyə mayor oldun?
- Ə, get işinlə məşğul ol, gələn həftə sənin acığına polkovnik olacağam.
Ağaşükür kişi bu sözləri zarafatla, yoxsa ciddi dedi, heç birimiz kəsdirə bilmədik. Çayımızı içib dinməz-söyləməz dağılışdıq.
***
“...Şalvarında qırmızı yox, belində də tapançası”
İndi tanış olacağınız əhvalat Sovet İttifaqı dövründə Qəbələdə baş verib. O vaxtlar kəndimizin üzdə olan kişiləri danışmışdılar mənə və hələ də onların üstünə azdan-çoxdan qoyub-qoymadıqlarını dəqiq bilmədiyim hadisənin təfərrüatlarını unutmamışam.
Deməli, qışın oğlan çağında gecə yarısı kolxoz fermasının ərazisindəki ot və küləş tayalarına od düşür. Yanğınsöndürənlər vaxtında gəlsə də, tayalıqda qalaq-qalaq küldən başqa bir saman çöpünün də qalmadığının şahidi olurlar. Rayonun rəhbər işçiləri, hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları, digər müvafiq qurumların nümayəndələri tələm-tələsik özlərini hadisə yerinə çatdırırlar. O vaxtlar belə olaylar çox vaxt sabotaj kimi qələmə verilir, kiminsə kiməsə düşmənçiliyi kimi yozulurdu. Təbii ki, bu yanğının da səbəb və nəticələri ciddi yoxlama və istintaq tələb edirdi. Bunu kənddə hər kəs, xüsusən də kolxoz rəhbərləri dəqiq bilirdi. Odur ki, hamının üzündə bir kədər, pərişanlıq hissi duyulurdu. Bir də ki, yem tayalarının bir gecədə yox olması mal-qaranın qışdan salamat çıxmasını ciddi tərzdə şübhə altında qoyurdu.
Bəli, sübh tezdən rayon mərkəzindən gələnlər və kənd əhli bir nəfər kimi yanğın baş verən ərazidə toplaşmışdı. İlk dindirmələr də elə kösöv kimi qapqara qaralmış yanğın ərazisində başlayır. Milis (o vaxtlar polis belə adlanırdı) rəisi əvvəlcə fermanın gecə qarovulçusunu çağırtdırır. İki yekəpər serjant kəndin dəli-dolu oğlnlarından sayılan zorba, pəhləvan cüssəli Etibarın qolundan yapışıb rəisin yanına gətirirlər. Amma xasiyyətinə bələd olduqlarından bir qarış da geri çəkilmirlər ki, əlindən xəta çıxar. Rəis hirsli-hikkəli baxışları ilə Etibarı süzüb “ə, niyə yandırdın tayaları, kolxozun mal-qarası qışın zalhazalında basıb səni yeməlidi, yoxsa?..” - deyə əlini qaldırıb Etibara tərs bir şapalaq ilişdirmək istəsə də, alınmır. Etibar başını sürətlə yana qovzayır və şillə yanındakı serjantın sifətində partlayır. Bu mənzərə onsuz da pərt vəziyyətdə olan camaatın qanını lap qaraldır. Hər kəs ürəyində fikirləşir ki, Etibar üç il-beş il getdi barmaqlığın dalına. Rəis isə daha dinmir. Bu dəfə onunla yanaşı dayanıb mənzərəni sakitcə seyr edən səliqə-sahmanlı, ucaboy kişi dillənir:
- Ay Etibar, düzünü de, təqsirindən keçərik. Aç de, səni kim öyrədib, bəlkə sədrdən xoşun gəlmir? Eləsə, dəyişərik, çıxar gedər işinin dalınca, kimi də istəsən, yerinə qoyarıq.
Etibar gözünü yumub gül ağzını açır, necə açır:
- Ə, zırrama, sən kimsən axı? Yoldaş naçalniklə özümüz bilərik. İndi şilləsi boşa çıxdı, canı sağ olsun, aparar qoduqluğa salar, orada məsələni çürüdərik. Tayaları mən yandırmamışam, bu işi də naçalnik özü aydınlaşdırar, İnşallah. Sən kimsənsə bilmirəm, get öz işinlə məşğul ol.
Kolxoz sədri tez Etibara yaxınlaşıb qulağına nə isə pıçıldayır. Dostumuz bu dəfə də qabağından yemir.
- Ə, noolar prokuror köməkçisi olanda, gəlsin minsin boynuma. Haradan bilim kimdir axı... Çiynində paqonu yox, şalvarında qırmızısı, belində də tapançası (Etibar bu sözü o vaxt ayrı cür ifadə eləmişdi). Adam kimi geyinsin, bilək dana kimdir, nəçidir, toya-zada gəlməyib ki...
Müəllifin bütün yazıları - Akif CABBARLI
Bölməyə aid digər xəbərlər
14-07-2022, 10:47
Akif CABBARLI - Səfərin uğurlu olsun, yollarına günəş doğsun - Akif Cabbarlı yazır
26-11-2021, 11:35
Akif CABBARLI - Vicdan borcu - Kənan Hacı yeni romanında məhz bu prinsipi önə çəkir
15-07-2020, 13:02
Akif CABBARLI - Şəhid general-mayor Polad Həşimova açıq məktub - Akif Cabbarlı yazır