18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
21:03 / 30-06-2025

13:01 / 01-07-2025

13:16 / 02-07-2025

14:40 / 03-07-2025

07:52 / 01-07-2025

12:16 / 02-07-2025

19:48 / 04-07-2025

10:26 / 02-07-2025

15:33 / 02-07-2025

14:53 / 01-07-2025

16:55 / 02-07-2025

Vasif Quliyevin tale yolu, bəxt cığırı - Fotolar
Tarix: 17-09-2020 13:20 | Bölmə: Akif CABBARLI

Hələ tələbəlik illərindən yaxşı tanıdığım, xətrini əziz tutduğum Vasif Quliyevin gələcəkdə, yəni ömrünün sonrakı ağlı-qaralı illərində hansı ilklərə imza atacağını, təsəvvürolunmaz çətinliklərə, iztirablara sinə gərərək, ortaya çoxlarının həsəd apardığı, gücü, nəfəsi, istedadı və həvəsi yetmədiyi tədqiqat əsərləri qoyacağını açıq-aşkar duyurduq. Bu şuşalı balası əyin-başını təzələyə, övladlarının maddi, sosial ehtiyaclarını qədərincə ödəyə bilmədiyi dövrlərdə Tiflisin, Sankt-Peterburqun, Moskvanın, Bakının arxivlərində ötən yüzilliklərin toz basmış, nəfəs boğan sənədlərinin arasından bu günümüzə boylanır, tariximizi, ədəbiyyatımızı, hərb elmimizi, zadəganlıq dövrümüzü, yalnız taxtda oturub əmr verən yox, həm də at üstündə elimizin, obamızın qeyrətini çəkən, namus və şərəfini qoruyan igid şahlarımızın, xaqanlarımızın, dünyaya Azərbaycan adlı həqiqəti musiqimizin, rəngkarlığımızın, heykəltəraşlığımızın solmaz, tükənməz energetikası ilə çatdırmağa çalışırdı. O, bu əməlləri ilə haqlı olaraq öyünür, fəxr edir, qürurlanırdı. Bu gün də onun gözlərinin dərinliklərinə baxsanız, o gözlərin işığında tarixi salnaməmizə yorulmadan, tükənməz eşqlə, şövqlə yeni çalarlar gətirən, heç vaxt sönməyəcək, daha gur yanan bir atəşin parlaqlığını görə bilərsiniz.
Bu günlərdə Vasif mənə yeni kitabını - “Mehmandarovlar”ı bağışladı. Onun öz kitabına yazdığı “Son söz”ündəki bu sətirləri diqqətinizə çatdırım:
“Özümüzü bu kiçik tanıtmada son olaraq demək istəyirəm ki... Yox, son sözümü hələ demək istəmirəm, deyəcəklərim hələ qabaqdadır, hörmətli oxucu. Bu silsilədən Şuşanın şanlı nəsillərindən olan Qacarlar, Cavanşirlər, Vəzirovlar, Behbudovlar, Adıgözəlovlar, Hacıbəyovlar... boy sırasına düzülüb, sizinlə görüşü gözləyirlər. Bunlar da elə bəxtimdən mənim missiyama aiddir. Əgər dini, imanı olmayan əcəl məndən hələlik bir az gen gəzsə, onları da sizin hüzurunuza gətirəcəyəm, əziz kitabsevər dostlar”.

“Fədakar tədqiqatçı-jurnalist, publisist və naşir Vasif Quliyevin Azərbaycanın görkəmli sülalələrindən olan Mehmandarovlar barədə ərsəyə gətirdiyi bu dəyərli kitab müəllifin 40 ildən artıq apardığı axtarışların yekunudur”. Bu sətirlər də kitabın redaktoru, Əməkdar jurnalist Tahir Aydınoğlunun “Mehmandarovların Qarabağnaməsi” sərlövhəli “Ön söz”ündəndir. Doğrudan da Qarabağ xanlığının möhtəşəm və bu gün də dünyaya örnək olası tarixinə geniş spektrdə işıq salan məşhur “Qarabağnamələr”dən sonra həmin ictimai-siyasi və etno-mədəni irsin davamının nadir bir parçasını əks etdirən nəslin tale yoluna həsr olunmuş “Mehmandarovlar” kitabı qiymətli bir tarixi mənbə kimi olduqca dəyərlidir. Qarabağın ictimai-siyasi həyatında silinməz, təkrarsız izlər qoyan Sadıq bəy Mehmandarov, Səməd bəy Mehmandarov, Mixail Dmitriyeviç Mehmandarov-Tuşinski, Sürəyya xanım Mehmandarova, Nağı bəy Mehmandarov, Rəşid bəy Mehmandarov və digərlərinin həyat yolunu, yaşam tərzini, fəaliyyət sferasını təkzibedilməz faktların müşayiəti və şirin təhkiyə ilə oxucuya çatdıran Vasif Quliyev yorulmaz tədqiqatçı və yazıçılıq missiyasını uğurla həyata keçirməyə nail olmuşdur. O, bu nəşri hazırladığı dövrdə bu soyadı daşıyan bir çox insanlarla görüşmüş, onların xatirələrini dinləmiş, arxiv sənədlərini saf-çürük etmişdir. Vasif bütün bunları haqlı olaraq özünün tale yolu, bəxtinin cığırı, həyatının mənası, əsl mahiyyəti hesab edir.
Mehmandarovların bu kitabda təqdim olunan şərəfli həyat yolu bir daha sübut edir ki, xan ailəsi mənfur ermənilərin hiyləsi və hakim dairələrin qəddarlığı ilə məhv edilib sıradan çıxarıldığı zaman xanlığın yüksək çinli məmurlarının, elitar nümayəndələrinin ailələri yeni şəraitdə də üstün mövqelərini qoruyub saxlamaq üçün yeni tipli məktəblərdə oxumuş, hərb sahəsində və inzibati idarəçilikdə fəaliyyətlərini davam etdirməyi bacarmışlar. Elə buradaca xatırladaq ki, Azərbaycan xanlıqlarının, o cümlədən Qarabağ xanlığının idarəetmə sistemində bir çox mülki və hərbi vəzifələri yerinə yetirən saray məmurları vardı. Həmin mülki vəzifələrdən biri də “mehmandar” adlanırdı. Bu söz fars mənşəlidir və mənası “qonaqpərvər”, “qonaqsevər” deməkdir.
Bu günlər Vasif Quliyev çox qayğılı görünür. Səbəbini soruşsanız, ilk olaraq “Qarbağ ensiklopediyası” üzərindəki yaradıcılıq işlərindən həvəslə danışacaq. Mən də şəxsən çox inanıram ki, Vasif müəllim tezliklə digər kitabları, elmi-publisistik məqalələri ilə yanaşı, bu nəşr üzərində də işini tamamlayacaq və Şuşanın, bütövlükdə Qarabağın tarixi keçmişinə geniş anlamda nəzər salacaq, oxucuların və araşdırıcıların bir çox məsələlərdə konkret və aydın qənaətə gəlməsinə yardımçı olacaq.

Vasiflə hər görüşümüzdə ondan nə isə öyrənmək, nələri isə qətiləşdirmək şansı qazanırıq. Konkret özümü nəzərdə tuturam. Yeni kitabı barədə uzun-uzadı yazmaq fikrində də deyildim. Onun əsərlərini, konkret desək, “Mehmandarovlar”ı oxumaq istəsəniz, heç birinizdən əsirgəməz. Əksinə, Qarabağ barədə, Şuşa haqqında daha nələrisə öyrənmək, dəqiqləşdirmək fikrinə düşənlərə kitablarını bağışlayar, hələ üstəlik ətirli çaydan nuş edə-edə şipşirin söhbətlərinə də qonaq edər. Bu, yalnız mənim qənaətim deyil.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 17-09-2020 13:20 | Bölmə: Akif CABBARLI

Hələ tələbəlik illərindən yaxşı tanıdığım, xətrini əziz tutduğum Vasif Quliyevin gələcəkdə, yəni ömrünün sonrakı ağlı-qaralı illərində hansı ilklərə imza atacağını, təsəvvürolunmaz çətinliklərə, iztirablara sinə gərərək, ortaya çoxlarının həsəd apardığı, gücü, nəfəsi, istedadı və həvəsi yetmədiyi tədqiqat əsərləri qoyacağını açıq-aşkar duyurduq. Bu şuşalı balası əyin-başını təzələyə, övladlarının maddi, sosial ehtiyaclarını qədərincə ödəyə bilmədiyi dövrlərdə Tiflisin, Sankt-Peterburqun, Moskvanın, Bakının arxivlərində ötən yüzilliklərin toz basmış, nəfəs boğan sənədlərinin arasından bu günümüzə boylanır, tariximizi, ədəbiyyatımızı, hərb elmimizi, zadəganlıq dövrümüzü, yalnız taxtda oturub əmr verən yox, həm də at üstündə elimizin, obamızın qeyrətini çəkən, namus və şərəfini qoruyan igid şahlarımızın, xaqanlarımızın, dünyaya Azərbaycan adlı həqiqəti musiqimizin, rəngkarlığımızın, heykəltəraşlığımızın solmaz, tükənməz energetikası ilə çatdırmağa çalışırdı. O, bu əməlləri ilə haqlı olaraq öyünür, fəxr edir, qürurlanırdı. Bu gün də onun gözlərinin dərinliklərinə baxsanız, o gözlərin işığında tarixi salnaməmizə yorulmadan, tükənməz eşqlə, şövqlə yeni çalarlar gətirən, heç vaxt sönməyəcək, daha gur yanan bir atəşin parlaqlığını görə bilərsiniz.
Bu günlərdə Vasif mənə yeni kitabını - “Mehmandarovlar”ı bağışladı. Onun öz kitabına yazdığı “Son söz”ündəki bu sətirləri diqqətinizə çatdırım:
“Özümüzü bu kiçik tanıtmada son olaraq demək istəyirəm ki... Yox, son sözümü hələ demək istəmirəm, deyəcəklərim hələ qabaqdadır, hörmətli oxucu. Bu silsilədən Şuşanın şanlı nəsillərindən olan Qacarlar, Cavanşirlər, Vəzirovlar, Behbudovlar, Adıgözəlovlar, Hacıbəyovlar... boy sırasına düzülüb, sizinlə görüşü gözləyirlər. Bunlar da elə bəxtimdən mənim missiyama aiddir. Əgər dini, imanı olmayan əcəl məndən hələlik bir az gen gəzsə, onları da sizin hüzurunuza gətirəcəyəm, əziz kitabsevər dostlar”.

“Fədakar tədqiqatçı-jurnalist, publisist və naşir Vasif Quliyevin Azərbaycanın görkəmli sülalələrindən olan Mehmandarovlar barədə ərsəyə gətirdiyi bu dəyərli kitab müəllifin 40 ildən artıq apardığı axtarışların yekunudur”. Bu sətirlər də kitabın redaktoru, Əməkdar jurnalist Tahir Aydınoğlunun “Mehmandarovların Qarabağnaməsi” sərlövhəli “Ön söz”ündəndir. Doğrudan da Qarabağ xanlığının möhtəşəm və bu gün də dünyaya örnək olası tarixinə geniş spektrdə işıq salan məşhur “Qarabağnamələr”dən sonra həmin ictimai-siyasi və etno-mədəni irsin davamının nadir bir parçasını əks etdirən nəslin tale yoluna həsr olunmuş “Mehmandarovlar” kitabı qiymətli bir tarixi mənbə kimi olduqca dəyərlidir. Qarabağın ictimai-siyasi həyatında silinməz, təkrarsız izlər qoyan Sadıq bəy Mehmandarov, Səməd bəy Mehmandarov, Mixail Dmitriyeviç Mehmandarov-Tuşinski, Sürəyya xanım Mehmandarova, Nağı bəy Mehmandarov, Rəşid bəy Mehmandarov və digərlərinin həyat yolunu, yaşam tərzini, fəaliyyət sferasını təkzibedilməz faktların müşayiəti və şirin təhkiyə ilə oxucuya çatdıran Vasif Quliyev yorulmaz tədqiqatçı və yazıçılıq missiyasını uğurla həyata keçirməyə nail olmuşdur. O, bu nəşri hazırladığı dövrdə bu soyadı daşıyan bir çox insanlarla görüşmüş, onların xatirələrini dinləmiş, arxiv sənədlərini saf-çürük etmişdir. Vasif bütün bunları haqlı olaraq özünün tale yolu, bəxtinin cığırı, həyatının mənası, əsl mahiyyəti hesab edir.
Mehmandarovların bu kitabda təqdim olunan şərəfli həyat yolu bir daha sübut edir ki, xan ailəsi mənfur ermənilərin hiyləsi və hakim dairələrin qəddarlığı ilə məhv edilib sıradan çıxarıldığı zaman xanlığın yüksək çinli məmurlarının, elitar nümayəndələrinin ailələri yeni şəraitdə də üstün mövqelərini qoruyub saxlamaq üçün yeni tipli məktəblərdə oxumuş, hərb sahəsində və inzibati idarəçilikdə fəaliyyətlərini davam etdirməyi bacarmışlar. Elə buradaca xatırladaq ki, Azərbaycan xanlıqlarının, o cümlədən Qarabağ xanlığının idarəetmə sistemində bir çox mülki və hərbi vəzifələri yerinə yetirən saray məmurları vardı. Həmin mülki vəzifələrdən biri də “mehmandar” adlanırdı. Bu söz fars mənşəlidir və mənası “qonaqpərvər”, “qonaqsevər” deməkdir.
Bu günlər Vasif Quliyev çox qayğılı görünür. Səbəbini soruşsanız, ilk olaraq “Qarbağ ensiklopediyası” üzərindəki yaradıcılıq işlərindən həvəslə danışacaq. Mən də şəxsən çox inanıram ki, Vasif müəllim tezliklə digər kitabları, elmi-publisistik məqalələri ilə yanaşı, bu nəşr üzərində də işini tamamlayacaq və Şuşanın, bütövlükdə Qarabağın tarixi keçmişinə geniş anlamda nəzər salacaq, oxucuların və araşdırıcıların bir çox məsələlərdə konkret və aydın qənaətə gəlməsinə yardımçı olacaq.

Vasiflə hər görüşümüzdə ondan nə isə öyrənmək, nələri isə qətiləşdirmək şansı qazanırıq. Konkret özümü nəzərdə tuturam. Yeni kitabı barədə uzun-uzadı yazmaq fikrində də deyildim. Onun əsərlərini, konkret desək, “Mehmandarovlar”ı oxumaq istəsəniz, heç birinizdən əsirgəməz. Əksinə, Qarabağ barədə, Şuşa haqqında daha nələrisə öyrənmək, dəqiqləşdirmək fikrinə düşənlərə kitablarını bağışlayar, hələ üstəlik ətirli çaydan nuş edə-edə şipşirin söhbətlərinə də qonaq edər. Bu, yalnız mənim qənaətim deyil.
Müəllifin bütün yazıları - Akif CABBARLI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-09-2024, 12:18
Akif CABBARLI - Kəlbəcərə gedə bilmədi, doğmalarının qəlbində yuva qurdu - Akif Cabbarlı yazır
14-07-2022, 10:47
Akif CABBARLI - Səfərin uğurlu olsun, yollarına günəş doğsun - Akif Cabbarlı yazır
26-11-2021, 11:35
Akif CABBARLI - Vicdan borcu - Kənan Hacı yeni romanında məhz bu prinsipi önə çəkir
15-07-2020, 13:02
Akif CABBARLI - Şəhid general-mayor Polad Həşimova açıq məktub - Akif Cabbarlı yazır