17:39 / 26-04-2024
"Beşiktaş" daha bir futbolçu ilə müqaviləni yeniləyib
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:23 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyev BƏƏ-nin sənaye və qabaqcıl texnologiyalar naziri ilə görüşüb
17:15 / 26-04-2024
Quba-Xaçmaz Regional filialına müdir təyinatı olub
16:58 / 26-04-2024
“Krokus”dakı terror aktına görə daha bir şübhəli saxlanılıb
16:56 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyev Almaniya XİN rəhbəri ilə görüşüb - Foto
16:11 / 26-04-2024
Azərbaycanda partiya rəhbəri həbs edilib
16:05 / 26-04-2024
Əli Əsədov daha bir qərar imzalayıb
15:52 / 26-04-2024
Qəzzada daha 51 dinc sakin həlak olub
15:46 / 26-04-2024
Avtomobil şirkəti daha bir yeniliyə imza atıb - Fotolar
15:33 / 26-04-2024
Keçmiş rektor son söz üçün məhkəmədən yenə vaxt istəyib
15:14 / 26-04-2024
Azərbaycan prezidenti Almaniya kansleri ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
14:43 / 26-04-2024
Türk dövlətləri parlamentlərinin komitə sədrləri Xankəndiyə gəliblər
14:06 / 26-04-2024
Rusiyanın yeni silahı ABŞ-a məxsus peykləri vura biləcək
13:54 / 26-04-2024
"Qarabağ" klubu cərimələnib
13:28 / 26-04-2024
Naxçıvan Nazirlər Kabinetinə Aparat rəhbəri təyin edilib
13:21 / 26-04-2024
Tehran-Tel-Əviv qarşıdurmasının növbəti dayanacağı haradadır?
13:07 / 26-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
13:01 / 26-04-2024
Prezident: "Enerji təhlükəsizliyi məsələsi əhəmiyyətinə görə milli təhlükəsizliyə bərabər olmalıdır"
12:48 / 26-04-2024
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:43 / 26-04-2024
Əliyevin tarixi gedişi: Berlinə aparılan “qovluq”da nələr var?
12:34 / 26-04-2024
XİN: "Avropa Parlamentinin Azərbaycanla bağlı qətnaməsi əsassızdır"
12:29 / 26-04-2024
Kosmik Stansiyada tapılan təhlükəli bakteriyalar insanlar üçün əhəmiyyətli ola bilər
12:14 / 26-04-2024
İlham Əliyev: "Bizim Avropa bazarlarına nəql ediləcək resurslarımız var"
11:46 / 26-04-2024
Ukraynaya qarşı savaş Kremldəki kabinetlərə keçir - Politoloq
11:44 / 26-04-2024
Şirvanda əməliyyat: saxlanılanlar var
11:21 / 26-04-2024
“Neftçi”nin şikayəti təmin olunmayıb
11:21 / 26-04-2024
Ağdamdakı Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi fəaliyyətini dayandırıb - Fotolar
11:05 / 26-04-2024
Ən yaşlı albatros "aktiv görüş" rejiminə keçib
10:49 / 26-04-2024
İki elm adamı Ali Attestasiya Komissiyasını məhkəməyə verib
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
00:05 / 23-04-2024
Abramoviç yeni futbol klubunu Avropanın ən yaxşısı edəcək
00:02 / 23-04-2024
Məşhur boksçu Mayk Tayson şirkətin səfiri olub
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
İslam Respublikası, yoxsa İslam Monarxiyası? - İranda hakimiyyətin atadan oğula keçmə ehtimalı var
Tarix: 26-09-2022 12:27 | Bölmə: Slayd
Son həftələr İranda hazırkı Ali rəhbər Əli Xamneyinin ölümündən sonra hakimiyyətin oğlu Müctəbaya keçməsi ehtimalı ilə bağlı ictimai müzakirələr yenidən başlayıb. O cümlədən bu debatın fonunda islahatçı müxalifətin lideri Mir Hüseyn Musəvinin səsləndirdiyi Müctəbanın mümkün davamçı kimi yetişdirilməsi ideyasının tənqidi, Müctəbanın ayətullah məqamına yüksəldilməsi haqqında hesabat və cümə namazı imamlarından birinin imam olaraq təyin edilməsinə dəstək ifadəsi.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə INSS saytı yazıb.
Təhlil müəllifi Raz Zimmt qeyd edir:
Hakimiyyətin Xamneyinin oğluna verilməsi ehtimalı artıq İslam İnqilabının təməl prinsiplərinə zidd olduğu üçün ictimai qınaqlara səbəb olub. İndiki məqamda bu ssenarinin həqiqətən də ciddi nəzərdən keçirildiyini qiymətləndirmək hələ tezdir. Bununla belə, Xamneyinin yerinə uyğun konsensus namizədinin olmadığı bir şəraitdə hazırkı Ali rəhbərin ölümünün alternativ idarəetmə modelinə, o cümlədən sülalə hakimiyyətinə keçidə zəmin yarada biləcəyini istisna etmək olmaz.
Ali rəhbər Əli Xamneyinin ölümündən sonra hakimiyyətin oğlu Müctəbaya keçməsi ehtimalı ilə bağlı ictimai müzakirələr, islahatçı müxalifətin lideri Mir Hüseyn Musəvinin (2011-ci ilin fevralından ev dustaqlığındadır) islahatçı “Kəlemeh” saytında dərc etdiyi məqalədən (9 avqust 2022-ci il) sonradır.
O, bəyanatlarından ibarət yeni ərəbcə toplusunun girişində rejim tərəfdarlarının Müctəbanın atasının varisi kimi irəli sürülməsinə zəmin yaratmaq üçün hazırladıqları “plan” barədə xəbərdarlıq edib. Musəvi, Müctəbanın mümkün varis kimi illərdir yayılan şayiələrə toxunub. 2500 il əvvəlki köhnə İran şah sülalələrinin hakimiyyətə qayıdıb-qayıtmadığını və rejimin yüksək səviyyəli məmurlarının bu şayiələri niyə təkzib etmədiklərini soruşub.
Bu illər ərzində İran müxalifətindəki mənbələr Xamneyinin ikinci oğlu Müctəbanı böyük nüfuz sahibi, həssas məsələlərlə məşğul olan və atasının ofisində qeyri-rəsmi məsləhətləşmələrdə iştirak edən biri kimi göstəriblər. Bundan əlavə, 53 yaşlı Müctəbanın təhlükəsizlik-kəşfiyyat elitası ilə, xüsusilə də İnqilab Keşikçiləri Korpusunun kəşfiyyat təşkilatının keçmiş rəhbəri, 2022-ci ilin iyununda vəzifəsindən uzaqlaşdırılan Hüseyn Taeblə yaxşı əlaqələri olduğu bildirilir.
Həmin xəbərlər Müctəbanın atasının yerinə keçəcəyi ehtimalı ilə bağlı qiymətləndirmələrin əsasını təşkil edib. Buna baxmayaraq, Musəvinin şərhi, xüsusən də İran konstitusiyasına görə, Ali rəhbərin ölümündən sonra onun varisinin təyin edilməsinə cavabdeh olan Ekspertlər Məclisinin sentyabrın əvvəllərində keçiriləcək dövri iclasına hazırlıq zamanı böyük maraq doğurub.
Musəvinin bəyanatının dərcindən bir neçə həftə sonra Qum şəhərindəki şiə dini qurumuna bağlı olan “Rasa News” internet saytı Qum seminariyasında Müctəba Xamneyinin rəhbərliyi altında ilahiyyat üzrə seminara tələbə qeydiyyatının başlandığını bildirib. Müctəba bir neçə il ilahiyyatdan dərs desə də, bu xəbərdə onun “Ayətullah” titulundan istifadə etməsi xüsusi maraq doğurub.
Son illərdə İran mətbuatında dərc olunan bir neçə xəbərdə Müctəbadan Ayətullah kimi bəhs edilir, dini qurumla əlaqəli internet saytında bu adın istifadəsi onu növbəti Rəhbər kimi yetişdirmək niyyətindən xəbər verə bilər.
Müctəbanın varis təyin olunmasının başqa mümkün təsdiqini İsfahan əyalətinin Bəharistan şəhərinin cümə namazı imamı Mehdi Taczadənin Musəvinin açıqlamalarına cavabında tapmaq olar. Sentyabrın əvvəlində etdiyi xütbədə sərt xətt xadimi Xamneyinin oğlunu tərifləyib və onu Lider kimi fəaliyyət göstərmək üçün qanunla tələb olunan meyarlara cavab verən mümkün namizəd kimi təqdim edib. Taczada Müctəbanı "İslam və Qərb düşmənləri üçün tikan" adlandırıb və iddia edib ki, Ekspertlər Məclisi onu Ali rəhbər təyin etmək qərarına gəlsə, bu, sülalə rejiminə işarə etməyəcək.
Musəvinin sözləri əsasən mühafizəkar fraksiyadakı rejim tərəfdarlarının kəskin tənqidinə səbəb olub. Tənqidlərin çoxu onun İranın Suriyada iştirakı və Əsəd rejiminə dəstəyi ilə bağlı qeyd-şərtlərinə yönəlsə də, varislik məsələsinə münasibəti də əks-səda doğurub.
Məclisin mədəniyyət komitəsinin sədri Mörtəza Ağa-Tehrani Musəviyə sərt hücumlar edərək onu yalan yaymaqda ittiham edib. Sərt siyasətçi “Fars” xəbər agentliyinə müsahibəsində deyib ki, bu qəbildən yalan xəbərlər yayanlar ölkəyə zərər vurmaq, ictimai rəyi qızışdırmaq, xarici mediaya və İranın düşmənlərinə xidmət etmək istəyirlər. Mühafizəkar gündəlik “Həmşəhri” qəzetinin baş redaktoru Abdullah Gənci də Musəvinin sözlərinə etiraz edərək, Musəvinin 2009-cu ildə prezident seçkilərin nəticələrinin saxtalaşdırılması ilə bağlı səsləndirdiyi iddialara bənzər heç bir sübut təqdim etmədiyini diqqətə çatdırıb.
Xamneyinin oğlunun atasının yerinə keçməsi ehtimalı həm də ictimai qınağa səbəb olub. İslahatçı “Hammihan” qəzetinin dərc etdiyi “Sülalə hakimiyyətinə qarşı” sərlövhəli məqalədə qeyd olunub ki, İran liderinin bu illər ərzində verdiyi bəyanatların tədqiqi onun hakimiyyətin miras yolu ilə ötürülməsinə qəti etirazını göstərir. Məqalədə Xamneyinin bu variantdan imtina etdiyini bildirən və İslam İnqilabının görkəmli nailiyyətlərindən biri kimi monarxiya hakimiyyətinin ləğvindən bəhs edən açıqlamalar toplusu yer alıb.
Ruhani Rəşid Davudi də hakimiyyətin Xamneyinin oğluna verilməsinə kəskin etirazını bildirib. Sentyabrın 7-də “Ensaf” xəbər saytına verdiyi müsahibədə o, iddia edib ki, hakimiyyətin vərəsəlik yolu ilə ötürülməsi İslam Respublikasının əsas prinsiplərinə və “İslam fəqihinin qəyyumluğu” anlayışına tamamilə ziddir. O, vurğulayıb ki, Rəhbərin oğlunun onun varisi təyin edilməsinə heç bir hüquqi maneə olmasa və Müctəba bu vəzifəni yerinə yetirmək üçün lazımi keyfiyyətlərə malik olsa belə, bu, İslam Respublikasının mahiyyəti və konstitusiyanın ruhu ilə uyğun gəlmir.
Varislik məsələsi ilə məşğulluğun artması fonunda Ekspertlər Assambleyasının iclasının yekun bəyanatında da bu məsələyə toxunulub. Bəyanatda xüsusi olaraq Müctəbanın varis təyin edilməsindən bəhs edilməsə də, İran düşmənlərinin rəhbərlik institutunda “şübhələr yaratmaqla” Rəhbərin statusunu zəiflətmək cəhdləri qeyd olunub və vurğulanıb ki, Rəhbərin seçilməsi yalnız namizədlərin ixtisaslarına uyğun olaraq həyata keçirilir.
Xamneyinin qocalması və səhhətinin pisləşməsi ilə bağlı artan xəbərləri nəzərə alaraq, varislik məsələsi son illərdə daha da aktuallaşıb. Onun varisinin təyin edilməsi ilə bağlı məsuliyyət Ekspertlər Məclisinin üzərinə düşsə də, ehtimal etmək olar ki, İnqilab Keşikçiləri və hətta bəlkə də Xamneyinin özü kimi digər güc mərkəzləri də öz maraqlarını qorumaq üçün gələcək dövrdə onun varisinin təyin edilməsində rol oynamağa çalışacaqlar.
Son illərdə Xamneyinin yerinə mümkün namizədlər kimi müəyyən edilən bir neçə din xadimi vəfat edib, o cümlədən: keçmiş prezident Əkbər-Haşimi Rəfsəncani (2017-ci ildə vəfat edib), ədliyyə sisteminin keçmiş rəhbəri Mahmud Haşimi Şahrudi (2018-ci ildə vəfat edib) və Məhəmməd Təqi Məsbah-Yəzdi (2021-ci ildə vəfat edib). Yeri gəlmişkən, hazırkı prezident və ədliyyə sisteminin keçmiş rəhbəri İbrahim Rəisinin adı Xamneyinin yerinə əsas namizədlərdən biri kimi hallanıb. Onun 2021-ci ilin iyununda prezident seçilməsi, Keşikçilər Şurası tərəfindən təsdiq edilmiş yekun namizədlərin siyahısı onu seçkilərdə qalib gəlmək üçün real şansı olan yeganə namizəd kimi tərk etdikdən sonra onun İslam Respublikası rəhbərliyinə mümkün hazırlığının növbəti mərhələsi olub. Bununla belə, Rəisi prezidentliyinin bir ilinin sonunda iqtisadiyyatın yaxşılaşdırılması ilə bağlı verdiyi vədləri yerinə yetirmədiyinə görə hətta mühafizəkar dairələr tərəfindən getdikcə artan tənqidlərlə üzləşir.
Hazırkı rəhbərin yerinə kimin keçə biləcəyini və Müctəbanın mümkün varisin yetişdirilməsi imkanının həqiqətən də ciddi şəkildə nəzərdən keçirildiyini qiymətləndirmək indiki mərhələdə hələ tezdir. Uyğun konsensus namizədi olmadığı halda, Müctəbanın adının atasının yerinə namizəd kimi gündəmə gəlməsi mümkündür. Bu, rejimin artan avtokratizasiyası, İnqilab Keşikçiləri Korpusunun artan siyasi iştirakı və onların siyasi sistemdə mərkəzi qüvvəyə çevrilməsi və mühafizəkarların güclənməsi üçün hakim elitanın rəqabət aparan fraksiyalarının sıxışdırılması fonunda baş verir. Bu hadisələri nəzərə alsaq, Xamneyinin ölümünün alternativ idarəetmə modelinə, o cümlədən sülalə idarəçiliyinə keçid üçün zəmin yarada biləcəyi ehtimalı istisna oluna bilməz.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-09-2022 12:27 | Bölmə: Slayd
Son həftələr İranda hazırkı Ali rəhbər Əli Xamneyinin ölümündən sonra hakimiyyətin oğlu Müctəbaya keçməsi ehtimalı ilə bağlı ictimai müzakirələr yenidən başlayıb. O cümlədən bu debatın fonunda islahatçı müxalifətin lideri Mir Hüseyn Musəvinin səsləndirdiyi Müctəbanın mümkün davamçı kimi yetişdirilməsi ideyasının tənqidi, Müctəbanın ayətullah məqamına yüksəldilməsi haqqında hesabat və cümə namazı imamlarından birinin imam olaraq təyin edilməsinə dəstək ifadəsi.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə INSS saytı yazıb.
Təhlil müəllifi Raz Zimmt qeyd edir:
Hakimiyyətin Xamneyinin oğluna verilməsi ehtimalı artıq İslam İnqilabının təməl prinsiplərinə zidd olduğu üçün ictimai qınaqlara səbəb olub. İndiki məqamda bu ssenarinin həqiqətən də ciddi nəzərdən keçirildiyini qiymətləndirmək hələ tezdir. Bununla belə, Xamneyinin yerinə uyğun konsensus namizədinin olmadığı bir şəraitdə hazırkı Ali rəhbərin ölümünün alternativ idarəetmə modelinə, o cümlədən sülalə hakimiyyətinə keçidə zəmin yarada biləcəyini istisna etmək olmaz.
Ali rəhbər Əli Xamneyinin ölümündən sonra hakimiyyətin oğlu Müctəbaya keçməsi ehtimalı ilə bağlı ictimai müzakirələr, islahatçı müxalifətin lideri Mir Hüseyn Musəvinin (2011-ci ilin fevralından ev dustaqlığındadır) islahatçı “Kəlemeh” saytında dərc etdiyi məqalədən (9 avqust 2022-ci il) sonradır.
O, bəyanatlarından ibarət yeni ərəbcə toplusunun girişində rejim tərəfdarlarının Müctəbanın atasının varisi kimi irəli sürülməsinə zəmin yaratmaq üçün hazırladıqları “plan” barədə xəbərdarlıq edib. Musəvi, Müctəbanın mümkün varis kimi illərdir yayılan şayiələrə toxunub. 2500 il əvvəlki köhnə İran şah sülalələrinin hakimiyyətə qayıdıb-qayıtmadığını və rejimin yüksək səviyyəli məmurlarının bu şayiələri niyə təkzib etmədiklərini soruşub.
Bu illər ərzində İran müxalifətindəki mənbələr Xamneyinin ikinci oğlu Müctəbanı böyük nüfuz sahibi, həssas məsələlərlə məşğul olan və atasının ofisində qeyri-rəsmi məsləhətləşmələrdə iştirak edən biri kimi göstəriblər. Bundan əlavə, 53 yaşlı Müctəbanın təhlükəsizlik-kəşfiyyat elitası ilə, xüsusilə də İnqilab Keşikçiləri Korpusunun kəşfiyyat təşkilatının keçmiş rəhbəri, 2022-ci ilin iyununda vəzifəsindən uzaqlaşdırılan Hüseyn Taeblə yaxşı əlaqələri olduğu bildirilir.
Həmin xəbərlər Müctəbanın atasının yerinə keçəcəyi ehtimalı ilə bağlı qiymətləndirmələrin əsasını təşkil edib. Buna baxmayaraq, Musəvinin şərhi, xüsusən də İran konstitusiyasına görə, Ali rəhbərin ölümündən sonra onun varisinin təyin edilməsinə cavabdeh olan Ekspertlər Məclisinin sentyabrın əvvəllərində keçiriləcək dövri iclasına hazırlıq zamanı böyük maraq doğurub.
Musəvinin bəyanatının dərcindən bir neçə həftə sonra Qum şəhərindəki şiə dini qurumuna bağlı olan “Rasa News” internet saytı Qum seminariyasında Müctəba Xamneyinin rəhbərliyi altında ilahiyyat üzrə seminara tələbə qeydiyyatının başlandığını bildirib. Müctəba bir neçə il ilahiyyatdan dərs desə də, bu xəbərdə onun “Ayətullah” titulundan istifadə etməsi xüsusi maraq doğurub.
Son illərdə İran mətbuatında dərc olunan bir neçə xəbərdə Müctəbadan Ayətullah kimi bəhs edilir, dini qurumla əlaqəli internet saytında bu adın istifadəsi onu növbəti Rəhbər kimi yetişdirmək niyyətindən xəbər verə bilər.
Müctəbanın varis təyin olunmasının başqa mümkün təsdiqini İsfahan əyalətinin Bəharistan şəhərinin cümə namazı imamı Mehdi Taczadənin Musəvinin açıqlamalarına cavabında tapmaq olar. Sentyabrın əvvəlində etdiyi xütbədə sərt xətt xadimi Xamneyinin oğlunu tərifləyib və onu Lider kimi fəaliyyət göstərmək üçün qanunla tələb olunan meyarlara cavab verən mümkün namizəd kimi təqdim edib. Taczada Müctəbanı "İslam və Qərb düşmənləri üçün tikan" adlandırıb və iddia edib ki, Ekspertlər Məclisi onu Ali rəhbər təyin etmək qərarına gəlsə, bu, sülalə rejiminə işarə etməyəcək.
Musəvinin sözləri əsasən mühafizəkar fraksiyadakı rejim tərəfdarlarının kəskin tənqidinə səbəb olub. Tənqidlərin çoxu onun İranın Suriyada iştirakı və Əsəd rejiminə dəstəyi ilə bağlı qeyd-şərtlərinə yönəlsə də, varislik məsələsinə münasibəti də əks-səda doğurub.
Məclisin mədəniyyət komitəsinin sədri Mörtəza Ağa-Tehrani Musəviyə sərt hücumlar edərək onu yalan yaymaqda ittiham edib. Sərt siyasətçi “Fars” xəbər agentliyinə müsahibəsində deyib ki, bu qəbildən yalan xəbərlər yayanlar ölkəyə zərər vurmaq, ictimai rəyi qızışdırmaq, xarici mediaya və İranın düşmənlərinə xidmət etmək istəyirlər. Mühafizəkar gündəlik “Həmşəhri” qəzetinin baş redaktoru Abdullah Gənci də Musəvinin sözlərinə etiraz edərək, Musəvinin 2009-cu ildə prezident seçkilərin nəticələrinin saxtalaşdırılması ilə bağlı səsləndirdiyi iddialara bənzər heç bir sübut təqdim etmədiyini diqqətə çatdırıb.
Xamneyinin oğlunun atasının yerinə keçməsi ehtimalı həm də ictimai qınağa səbəb olub. İslahatçı “Hammihan” qəzetinin dərc etdiyi “Sülalə hakimiyyətinə qarşı” sərlövhəli məqalədə qeyd olunub ki, İran liderinin bu illər ərzində verdiyi bəyanatların tədqiqi onun hakimiyyətin miras yolu ilə ötürülməsinə qəti etirazını göstərir. Məqalədə Xamneyinin bu variantdan imtina etdiyini bildirən və İslam İnqilabının görkəmli nailiyyətlərindən biri kimi monarxiya hakimiyyətinin ləğvindən bəhs edən açıqlamalar toplusu yer alıb.
Ruhani Rəşid Davudi də hakimiyyətin Xamneyinin oğluna verilməsinə kəskin etirazını bildirib. Sentyabrın 7-də “Ensaf” xəbər saytına verdiyi müsahibədə o, iddia edib ki, hakimiyyətin vərəsəlik yolu ilə ötürülməsi İslam Respublikasının əsas prinsiplərinə və “İslam fəqihinin qəyyumluğu” anlayışına tamamilə ziddir. O, vurğulayıb ki, Rəhbərin oğlunun onun varisi təyin edilməsinə heç bir hüquqi maneə olmasa və Müctəba bu vəzifəni yerinə yetirmək üçün lazımi keyfiyyətlərə malik olsa belə, bu, İslam Respublikasının mahiyyəti və konstitusiyanın ruhu ilə uyğun gəlmir.
Varislik məsələsi ilə məşğulluğun artması fonunda Ekspertlər Assambleyasının iclasının yekun bəyanatında da bu məsələyə toxunulub. Bəyanatda xüsusi olaraq Müctəbanın varis təyin edilməsindən bəhs edilməsə də, İran düşmənlərinin rəhbərlik institutunda “şübhələr yaratmaqla” Rəhbərin statusunu zəiflətmək cəhdləri qeyd olunub və vurğulanıb ki, Rəhbərin seçilməsi yalnız namizədlərin ixtisaslarına uyğun olaraq həyata keçirilir.
Xamneyinin qocalması və səhhətinin pisləşməsi ilə bağlı artan xəbərləri nəzərə alaraq, varislik məsələsi son illərdə daha da aktuallaşıb. Onun varisinin təyin edilməsi ilə bağlı məsuliyyət Ekspertlər Məclisinin üzərinə düşsə də, ehtimal etmək olar ki, İnqilab Keşikçiləri və hətta bəlkə də Xamneyinin özü kimi digər güc mərkəzləri də öz maraqlarını qorumaq üçün gələcək dövrdə onun varisinin təyin edilməsində rol oynamağa çalışacaqlar.
Son illərdə Xamneyinin yerinə mümkün namizədlər kimi müəyyən edilən bir neçə din xadimi vəfat edib, o cümlədən: keçmiş prezident Əkbər-Haşimi Rəfsəncani (2017-ci ildə vəfat edib), ədliyyə sisteminin keçmiş rəhbəri Mahmud Haşimi Şahrudi (2018-ci ildə vəfat edib) və Məhəmməd Təqi Məsbah-Yəzdi (2021-ci ildə vəfat edib). Yeri gəlmişkən, hazırkı prezident və ədliyyə sisteminin keçmiş rəhbəri İbrahim Rəisinin adı Xamneyinin yerinə əsas namizədlərdən biri kimi hallanıb. Onun 2021-ci ilin iyununda prezident seçilməsi, Keşikçilər Şurası tərəfindən təsdiq edilmiş yekun namizədlərin siyahısı onu seçkilərdə qalib gəlmək üçün real şansı olan yeganə namizəd kimi tərk etdikdən sonra onun İslam Respublikası rəhbərliyinə mümkün hazırlığının növbəti mərhələsi olub. Bununla belə, Rəisi prezidentliyinin bir ilinin sonunda iqtisadiyyatın yaxşılaşdırılması ilə bağlı verdiyi vədləri yerinə yetirmədiyinə görə hətta mühafizəkar dairələr tərəfindən getdikcə artan tənqidlərlə üzləşir.
Hazırkı rəhbərin yerinə kimin keçə biləcəyini və Müctəbanın mümkün varisin yetişdirilməsi imkanının həqiqətən də ciddi şəkildə nəzərdən keçirildiyini qiymətləndirmək indiki mərhələdə hələ tezdir. Uyğun konsensus namizədi olmadığı halda, Müctəbanın adının atasının yerinə namizəd kimi gündəmə gəlməsi mümkündür. Bu, rejimin artan avtokratizasiyası, İnqilab Keşikçiləri Korpusunun artan siyasi iştirakı və onların siyasi sistemdə mərkəzi qüvvəyə çevrilməsi və mühafizəkarların güclənməsi üçün hakim elitanın rəqabət aparan fraksiyalarının sıxışdırılması fonunda baş verir. Bu hadisələri nəzərə alsaq, Xamneyinin ölümünün alternativ idarəetmə modelinə, o cümlədən sülalə idarəçiliyinə keçid üçün zəmin yarada biləcəyi ehtimalı istisna oluna bilməz.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 13:07
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
Dünən, 19:45
Dünyada 282 milyon insan acdır - BMT
Dünən, 17:46
Dünyada iqlim böhranı başlayır
Dünən, 17:08
İlham Əliyevlə Qırğızıstan prezidenti Füzuli və Ağdamda olublar - (Yenilənib) - Fotolar
Dünən, 14:43
Malıbəylidə kütləvi məzarlıq aşkarlanıb - Fotolar
24-04-2024, 19:29
İran qoşunları Suriyanı tərk edir
24-04-2024, 16:56
Rus ordusu daha bir yaşayış məntəqəsini ələ keçirib
24-04-2024, 16:30
Avropa qeyri-adi vəziyyətlə üzləşib
24-04-2024, 13:21
Azərbaycanda Rusiya əleyhinə ikinci cəbhə olmayacaq
24-04-2024, 09:07
Ukraynanın şərqinə genişmiqyaslı hücum gözlənilir
23-04-2024, 14:10
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
23-04-2024, 11:59
İran və İsrailin bir-birinə mesajı... - Kölgə müharibəsinin yeni mərhələsi başlayıb
23-04-2024, 00:11
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
22-04-2024, 18:36
Zərərli isti dalğası güclənir
22-04-2024, 17:38
ABŞ-nın yardımı Ukraynanı xilas edəcəkmi?
22-04-2024, 14:04
Xəbərdarlıq: nüvə müharibəsi təhlükəsi sovuşmayıb
22-04-2024, 12:00
Bakı və İrəvan arasında ilk: özləri razılaşıblar
22-04-2024, 11:54
Nazirlikdə 143 milyon manatlıq mənimsəmə: "Pulların vaxtında ödənilməsi üçün “otkat” verirdik"
22-04-2024, 09:25
Rusiya ordusuna daha 300 min nəfər cəlb olunub
20-04-2024, 10:37
Rusiyalı ekspert: Cənubi Qafqazın Rusiya üçün əhəmiyyəti böyükdür
20-04-2024, 09:12
BMT Baş katibi Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib
20-04-2024, 09:06
Blinken 4 kəndin qaytarılması ilə bağlı razılaşmanı alqışlayır
19-04-2024, 20:29
Qəzza müharibəsi qloballaşır
19-04-2024, 17:18
Mustafayevlə Qriqoryan sərhəddə görüşüb - 4 kənd Azərbaycana qaytarılır
19-04-2024, 15:47
Tovuzda 22 yaşlı oğlan 34 yaşlı qadının üzərinə benzin tökərək yandırıb
19-04-2024, 09:19
Bu gün səhərə yaxın İsrail İrana zərbələr endirib
18-04-2024, 14:20
QHT-lər Nobel Komitəsinə məktub göndərib
18-04-2024, 12:24
İsrail İrana zərbəni niyə ləngidir?
18-04-2024, 11:51
46 mindən çox şagird buraxılış imtahanı verəcək
18-04-2024, 11:09
Prezident nazir müavini təyin edib - Sərəncam
18-04-2024, 10:57
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
18-04-2024, 10:00
Dövlət Departamenti Rusiya sülhməramlılarının Qarabağı tərk etməsinə münasibət bildirib
18-04-2024, 00:40
Ermənistan qanunsuz mühacir alverinə qoşulur