10:32 / 02-04-2025
"Kanal S"in aparıcısı atasız qızlardan üzr istəyib
10:20 / 02-04-2025
Mətbuat Şurası “Kanal S”də baş verənləri pisləyib
10:04 / 02-04-2025
Azərbaycan və Almaniya prezidentiləri arasında görüş olub (Yenilənib)
09:58 / 02-04-2025
Neftçalada Salyan rayon sakini tutulub
09:52 / 02-04-2025
Putinin hərəkəti Trampı məyus edib
09:45 / 02-04-2025
Dövlət Agentliyində yoxlama davam edir
09:01 / 02-04-2025
Cinsi zorakılıqda ittiham olunan məşhur aktyor yenə Rusiyaya üz tutub
08:53 / 02-04-2025
Pozner yeni telelayihəsindən danışıb
08:47 / 02-04-2025
Malayziyada güclü partlayış baş verib
08:41 / 02-04-2025
MAQATE rəhbərinin Rusiyaya səfəri gözlənilir
08:35 / 02-04-2025
Nazirlər münaqişənin əsas səbəblərdən danışıblar
08:30 / 02-04-2025
Kanada ABŞ mallarına yeni tariflər tətbiq edəcək
07:30 / 02-04-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib
00:08 / 02-04-2025
Aprel döyüşlərindən 9 il ötür
00:03 / 02-04-2025
İran böyük təhlükə ilə üz-üzədir - Ekspert
23:25 / 01-04-2025
Sumqayıtda sexdə yanğın olub
21:30 / 01-04-2025
Almaniya prezidenti Azərbaycana rəsmi səfərə gəlib - Foto
20:21 / 01-04-2025
Pakistan prezidentinin vəziyyəti pisləşib
19:33 / 01-04-2025
Zərərçəkmiş şəxslər Vardanyanın məhkəməsində ifadə veriblər
19:29 / 01-04-2025
"Sözün bitdiyi an" verilişinin yayımı dayandırılıb
18:52 / 01-04-2025
Ceyhun Bayramov İran prezidentinin müşaviri ilə görüşüb
18:44 / 01-04-2025
Paşinyan: "Ermənistan sülh gündəliyinə sadiqdir"
18:21 / 01-04-2025
Casus trillerin dünya nümayişi başlayıb - Foto
18:01 / 01-04-2025
"Top Qapı" restoranının sahibi cəzalandırılıb
17:50 / 01-04-2025
“Melissa Group”da satış dayandırılıb
17:46 / 01-04-2025
Attestasiyadan keçməyən müəllimlərin əmək müqaviləsinə xitam verilməyəcək
17:42 / 01-04-2025
Müğənni: "Aylıq qazancım 30 min manatdır"
17:26 / 01-04-2025
AFFA-da "Barselona" klubunun nümayəndələri ilə görüş olub
23:29 / 28-03-2025
Azərbaycan solçuları Türkiyə kommunistlərindən narazıdır
23:32 / 28-03-2025
Tramp: “Əgər Tehran bizimlə razılığa gəlməsə..."
21:35 / 28-03-2025
"Qarabağ" "Turan Tovuz"a qalib gəlib
20:19 / 29-03-2025
İlham Əliyev Ramazan paylaşımı edib
11:05 / 28-03-2025
Sakinin evini başına uçuran tikinti şirkətinin rəhbəri saxlanılıb
13:54 / 29-03-2025
Şirkət rəhbəri barəsində həbs qərarı verilib
00:03 / 30-03-2025
Bu gün Ramazan bayramıdır
13:54 / 01-04-2025
Professorun arzuları - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
18:37 / 28-03-2025
Dünyada yeganə kristala qiymət qoya bilmirlər
16:59 / 28-03-2025
Gimnastlarımız finala vəsiqə qazanıb
18:21 / 28-03-2025
Ali Rada ABŞ-dan Ukraynaya təklif olunan sazişi rədd edə bilər
Azərbaycan qlobal qida terroruna məruz qalır - Ekspertlər
Tarix: 07-03-2018 07:58 | Bölmə: Araşdırma / Slayd
Son illər digər ölkələrdə olduğu kimi, Azərbaycanda da sağlam qida məsələsi gündəmdədir. Onkoloji xəstəliklərin artması, hormonal pozğunluqlar, sonsuzluğun çoxalması insanlarda ciddi narahatlıq yaratmağa başlayıb. Xüsusən də geni dəyişdirilmiş məhsulların (GMO) bazarlarda artması, insanların bu zərərli məhsullardan daha çox istifadə etmələri böyük problemlərə yol açır.
İnkişaf etmiş ölkələrdə müstəqil ekspertlərin, qida mühəndislərinin, eləcə də həkimlərin apardığı araşdırmalar zamanı broyler fabriklərinin istehsal etdiyi toyuqlarla bağlı da tükürpədici faktlar ortaya çıxıb. Belə ki, həmin toyuqların, eləcə də onların yumurtalarının insan orqanizminə mənfi təsir göstərdiyi, hətta təhlükəli xəstəliklər yaratdığı məlum olub.
“Reytinq” qəzetinin apardığı araşdırma zamanı məlum olub ki, əksər inkişaf etmiş ölkələrdə bu məhsullardan istifadə etmirlər, hətta bəzilərində bunun istehsalı qadağandır.
Maraqlıdır, broyler toyuları həqiqətənmi insan orqanizminə zərərlidir? Azərbaycanda istehsal olunan bu toyuqlarla bağlı vəziyyət necədir?
Bu və ya digər suallarımızı cavablandıran eskpertlər vəziyyətin kritik olduğunu bildiriblər.
Broylerlərin təhlükəsi
“Sağlam Cəmiyyət” İctimai Birliyinin sədri, araşdırmaçı jurnalist Elçin Bayramlı “Reytinq”ə deyib ki, broyler toyuğu və onun yumurtaları insan orqanizminə zərərlidir. Onun sözlərinə görə, broyler toyuğu və yumurtası ucuz olduğundan əhalinin aztəminatlı hissəsi üçün əlverişlidir:
“Bu məhsulları çox istehlak edənlər pula qənaət etdiklərini düşünürlər. Lakin sağlamlıq hər şeydən də üstündür. Bu gün qənaət edilən pullar tezliklə min dəfələrlə daha çox geri qayıdacaq - sağlamlığın bərpası üçün. Bir çox hallarda isə bu, pul müqabilində mümkün olmur”.
Toyuq yemlərinə insan üçün zərərli maddə qatılır
E. Bayramlı deyib ki, broyler toyuqları dəhşətli şəraitdə saxlanır, Günəş, işıq görmür, hərəkət etmir, dar qəfəsdə, sanki badımcan yetişdirilir:
“Gündə iki dəfə süni işıqlandırmanı tədricən artırıb azaldır və toyuqları aldadırlar ki, elə bilsinlər 2 gün keçib 2 dəfə yumurtlasınlar. Bu toyuqlar kimyəvi dərmanlar və hormonal tərkibli süni yemlərlə böyüdülür və artıq onun ətində, yumurtasında təbii heç nə qalmır. Əksinə, sağlamlığa zərər verir.
Bu toyuqlara verilən yemlər genetik modifikasiya olunub və həmin yemə də insan orqanizmi üçün olduqca zərərli kimyəvi maddə - Dioksin də vurulur ki, bu da kəsildikdən uzun müddət sonra xarab olmamasını təmin edir”.
E. Bayramlının sözlərinə görə, daha bir fakt ondan ibarətdir ki, bütün dünyada broyler fabrikləri 1 ton yemə Avropadan alınan 1 kq Premix hormonu qarışdırırlar. Bunun tərkibində antibiotiklər var ki, toyuqlar xəstəliklərə tutulmasınlar. Bu antibiotiklər verilən quşlarda bağırsaq florası inkişaf etmir, toyuqda sürətli və saxta kütlə yaradır. Buraya əlavə Ostrogen hormonu qarışdırılır ki, gündə 2 dəfə yumurta versin.
Təhlükəli qidalar oğlanlarda qadın hormonlarını artırır
Ekspert bildirib ki, Ostrogen çox təhlükəlidir, hətta ana bətnindəki oğlan uşağının cinsi orqanlarını inkişafdan saxlayacaq, gələcəkdə qadın xüsusiyyətlərinə sahib olmasına səbəb olacaq qədər dəhşətli təsir göstərir. Onun qənaətincə, xüsusən də, qadın hormonlarının sayını artırması təhlükəlidir:
“Məlum olduğu kimi, kişilərdə kişi hormonları ilə yanaşı qadın hormonları da var. Bu hormonların nisbəti dəyişəndə, yəni kişilərdə qadın hormonları süni olaraq çoxalanda nəticəsinin necə olduğunu deməyə ehtiyac da yoxdur, hamıya aydındır. Son dövrlərdə cinsi azlıqların sayının artmasında hormonal qidaların payı çox yüksəkdir. Qadınlarda da hormon balansı korlandıqda ciddi fəsadlar verir.
Yumurtalar da insan üçün təhlükəlidir
Bundan başqa, Premiksə Lifekorotin adlı maddə qatılır ki, yumurtanın sarısı daha sarı olsun, təbii yumurtaya oxşasın. Hətta yumurta özü tünd rəngdə olur və təbiilik təəssüratı yaradır.
Bu quşlara öz peyinlərini yedirdirlər ki, tez kökəlsinlər. Həmçinin, antobiotiklər qəbul etdirilir ki, xəstəliklərə davamlı olsunlar. Bir sözlə, bu toyuq və onun yumurtasında təbii olan heç nə yoxdur. Tam süni kimyəvi məhsuldur”.
Müsahibimiz başqa məqama da toxunub. O bildirib ki, xərçəng xəstəliyi hüceyrə səviyyəsində ciddi dəyişilik, daha doğrusu, hüceyrələrin öz funksiyasını yerinə yetirə bilməməsi nəticəsində yaranır: “Bu və ya bu kimi süni kimyəvi qidalar isə heceyrə səviyyəsində dəyişilik aparır. Orqanizm qida olaraq yalnız təbii məhsul qəbul etməlidir. Hər hansı bir süni məhsul zərərlidir.
Satışdakı toyuqların çoxu şişmiş olur. Bu, hormonal dərmanların birbaşa göstəricisidir. Arıq toyuqlar isə ölmüş toyuqlardır ki, dərhal paketlənib satışa göndərilir və kənd toyuğu adı ilə satılır. Hətta bunların ayağına sarı rəngli dərman da vururlar ki, guya yağlı kənd toyuğudur. Artıq istehsalçılar əhalini lap axmaq yerinə qoyub. Mağazalarda broyler toyuğunun üstünə “kənd toyuğu”, yumurtasının üstünə isə “kənd yumurtası” yazıb satışa qoyurlar. Özü də bu toyuq 2-3 manata, yumurta da 15 qəpiyə satılır. Halbuki, bazarda əsil kənd toyuğu 10 manat civarında, kənd yumurtası isə 30 qəpikdir.
Dəhşət orasıdır ki, Quşçuluq Cəmiyyətinin sədri Aydın Vəliyev utanmadan iddia edir ki, broyler fabrikləri keyfiyyətli kənd toyuğu və yumurtası istehsal edirlər.
Broyler toyuğunun yumurtası prostat xərçəngi yaradır
Hətta ən inkişaf etmiş ölkələrdə belə, elmi təcrübələr dəfələrlə göstərib ki, broyler məhsulları sağlamlıq üçün təhlükəlidir. Dünyadakı müxtəlif alimlər, səhiyyə təşkilatları bu məhsullara qarşı kampaniya aparır. ABŞ-da aparılan axırıncı elmi tədqiqatla sübut olunub ki, gündə 2 və daha çox broyler yumurtası yeyənlərdə yeməyən və ya çox az yeyənlərə nisbətən 2 dəfə çox prostat xərçəngi yaranır.
Rusiyada aparılan araşdırmalarda isə, broyler məhsullarının artıq çəki yaratması, onkoloji xəstəliklərə səbəb olması təsdiqlənib. Azərbaycanda da broyler texnologiyası bütün dünyadakı kimidir. Deməli, bu təhlükə bizə də aiddir”.
Bəs çıxış yolu varmı? Varsa nədir?
E.Bayramlı deyir ki, bunun sadə və asan yolu yalnız həqiqi kənd toyuğu və onun yumurtasını istehlak etməkdir:
“Gözünüzün qabağında kəsilmiş rəngli toyuqlar... Sümukləri bərk olur, gec bişir, qazana az yağ atsan belə sousu çox yağlı olur, yeyəndə şirəsi adamın əlinə, ağzına yapışır, çətin yuyulur. Bəli, broyler toyuğundan 2 dəfə bahadır. Amma hər neçəyədirsə, təbii qidadır. Ucuzdur deyə, zərərli qidanı yemək olmaz. Tutaq ki, un 50 qəpikdir, pulunuz yoxdursa 25 qəpiyə əhəng alıb yeməli deyilsiniz ki? Pulunuz yoxdursa yeməyin, yarpaq yeyin, ot yeyin, amma zəhərli məhsulları heç olmasa uşaqlara verməyin. Ya da 2 tikə təhlükəli qida yeməkdənsə 1 tikə təmiz qida qəbul eləmək yaxşıdır. 2 broyler toyuğunun yerinə 1 ədəd kənd toyuğu alın. Az yeyin, təmiz yeyin.
Amma kənd yumurtası da deyib, hər üstü palçıqlanan və tük yapışdırılan, 15 qəpik civarında satılan broyler yumurtalarını da almayın.
Deməliyəm ki, bir çox kənd yumurtaları belə broyler yumurtasından fərqli deyil. Hətta, artıq kəndlərdə də bir çoxları toyuqları süni yemlərlə böyüdür, bu yemlərin tərkibində Betakorotindən , Ostrogendən tutmuş hər cür təhlükəli kimyəvi maddə var”.
Transmilli şirkətlər qlobal qida terorru aparır
Əhalinin sağlamlığının, ərzaq təhlükəsizliyinin son dərəcə vacib olduğunu vurğulayan ekspert hesab edir ki, bu istiqamətdə ciddi addımlar atılmalıdır: “Bu, konkret milli təhlükəsizlik məsələsidir. Çox yaxşı ki, bu məsələlərə çox mühüm diqqət ayıran cənab Prezidentin sərəncamı ilə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi yaradıldı. Ümid edirəm ki, bu qurum belə hallarla mübarizə aparacaq, ərzaq məhsullarını müvafiq laboratoriyalarda yoxlayacaq”.
Ekspertimiz qeyd edib ki, transmilli şirkətlər qlobal qida terorru aparır:
“Quş qripi”ni nəyə görə törətdilər? Ölkələrdə kənd quşlarını kütləvi məhv etdilər. Broyler sistemi isə bunların əlindədir. Bu vəziyyət təkcə quşçuluqda deyil, əksər sahələrdədir.
Son illərdə Prezidentin sərəncamları əsasında toxumçuluq təsərrüfatları yaradılıb, yerli toxum növləri qorunur, çoxaldılır. Bunu heyvandarlıqda da, quşçuluqda da etməliyik. Yerli sort heyvan və quşların kəndlərdə artmasını təşviq edə bilərik. Yerli kənd məhsulları ilə əhalini tam təmin etmək, broyler məhsullarını isə ixrac etmək olar. Nəticədə kəndlərdə məşğulluq və bazarlarda təbii məhsulların bolluğu yaranar.
Dediyim problemlər bütün ölkələrə aiddir. Bir çox ölkələr artıq müəyyən tədbirlər görürlər. Biz də özümüzü, xalqımızın genefondunu qorumalıyıq və sağlam cəmiyyət formalaşdırmalıyıq. Qlobal təzyiq güclü olsa da, hələ ki müqavimət və müdafiə imkanları tükənməyib”.
Bu qidanı azyaşlı uşaqlara vermək olmaz
ADP sədrinin müavini, həkim-ekspert Həsrət Rüstəmov isə bildirib ki, broyler toyuqlarının qida kimi istifadəsi birmənalı olaraq dünyada qəbul edilmir. Daha doğrusu, bu, sağlam qida seyil.
Müsahibimizin sözlərinə görə, broyler toyuqları 40-50 günə 1,5-2 kq arasında bir çəkiyə gəlib çatır ki, bunu normalda, dərmanlar və xüsusi hormonlar qatılmış qidalar olmadan etmək qeyri-mümkündür:
“Xüsusilə bu qidadan mütəmadi istifadə etmək zərərli nəticələrə səbəb ola bilər. Eyni zamanda azyaşlı uşaqlara, xəstələrə bu qidanı qətiyyən vermək olmaz. Xüsusilə də üzərində saxlanma müddəti 5-7 gündən artıq qeyd edilmiş toyuq məhsullarını qəti yemək olmaz. Çünki, onlara əlavə olaraq konservant vurulur ki, uzun müddət xarab olmasın. Bu konservantlar isə orqanizmə olduqca ziyanlı maddələrdən hazırlanır.
Sual oluna bilər ki, broyler toyuqlarının nisbətən yaxşısını necə ayırd etmək olar? Bunun üçün təbii yetişdirilmiş toyuq ətinin xüsusiyyətlərini bilmək lazımdır. Təbii yetişdirilmiş toyuq əti cəhrayıya çalan rəngə malik olmalı, quru olmalı, üzərində selik olmamalıdır. Eyni zamanda ətdən xoşagəlməz qoxu gəlməməli, müəyyən sərtlikdə olmalıdır. Həmçinin, bişəndən sonra dadından toyuq ətinin keyfiyyətini bilmək mümkündür”.
H. Rüstəmov deyib ki, təbii yetişdirilən toyuq əti insan üçün olduqca mühüm, əvəzedilməz qidadır:
“ABŞ alimləri toyuq bulyonunda karnozin adlı maddə tapıblar ki, bu, bədənin xəstəliklərə qarşı müdafiə gücünü artıran vasitədir. Yəni broyler toyuğundan nə qədər qaçmaq lazımdırsa, bir o qədər də kənddə təbii yetişdirilən toyuqdan qida kimi çox istifadə etmək vacibdir”.
Broyler toyuqlarının və yumurtalarının insan orqanizminə zərərinə, hoprmonal pozğunluğa və sonsuzluğa gətirib çıxarmasına gəlincə, mütəxəssis deyib ki, hələlik dünyada dəqiq olaraq belə tədqiqatlar aparılmayıb ki, broyler quş əti hansısa sonsuzluğa və ya bədxassəli şiş xəstəliklərinə səbəb olduğunu araşdırıb, qəti nəticələr ortalığa qoysun. “Amma son zamanlar qida rasionumuzda və bütün dünyada artan bu tip xəstəliklərin əmələ gəlməsində süni yetişdirilmiş qidaların mühüm rolu olmasını tədqiqat aparmadan da demək mümkündür.
Onu da qeyd edim ki, orqanik qida məhsulları ilə qidalanma artıq bütün inkişaf etmiş ölkələrdə əsas məsələlərdən biri hesab edilir. Və o ölkələr bu qənaətə təsadüfən gəlməyiblər”, – deyə H.Rüstəmov fikrini tamamlayıb.
Zərərli qida silahdan da təhlükəlidir
Qeyd edək ki, yeni yaradılan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi ölkədə təhlükəli qidaların yayılmasına qarşı ciddi tədbilər görməyi planlaşdırır. Əslində, bu sahədə vəziyyətin kritik olduğu nəzərə alınaraq bu qurumun yaradılması ilə bağlı qərar verilib. Agentliyin Kommunikasiya və informasiya texnologiyaları şöbəsinin müdiri Aynur Kərimova deyib ki, qida ilə bilərəkdən və ya bilməyərəkdən yaranan və yayılan xəstəliklər xalqın gələcəyini, hətta mövcudluğunu təhlükəyə atır. Onun sözlərinə görə, qida təhlükəsizliyi ölkənin milli təhlükəsizliyinin bir hissəsidir:
“Əgər ərzaq təhlükəsizliyi ölkə əhalisinin qida ilə təminatı deməkdirsə, qida təhlükəsizliyi bu qidanın sağlam olmasıdır. Ölkə əhalisinin səhhət və sağlığı, gələcək nəslin sağlam yetişməsi qida təhlükəsizliyindən birbaşa asılıdır. Zərərli qida hətta silahlı hücumlardan daha təhlükəlidir. Əhalimizin, xalqımızın sağlamlığı üçün qida təhlükəsizliyinin təmini bu gün qarşımızda dayanan əsas vəzifələrdəndir”.
Dövlət agentliyi araşdırmalara başlayıb
A.Kərimova bildirib ki, hazırda ölkədə qida zəncirində mövcud vəziyyət, ölkədəki hüquqi baza və onun icra vəziyyəti, qida istehsalçıları və idxalçıları ilə tanış olmaqla yanaşı, müxtəlif sahələrdə ciddi bazar araşdırmaları ilə məşğuldurlar. Bundan əlavə, qida təhlükəsizliyi sahəsində mövcud beynəlxalq təcrübəni, bir sıra ölkələrdəki analoji qurumların iş mexanizmini öyrənirlər.
Şöbə müdiri əlavə edib ki, Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi ölkədə qida zəncirinin bütün mərhələlərində qida təhlükəsizliyinə nəzarət edəcək və istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi ilə məşğul olacaq: “Bizim vəzifəmiz qida zəncirinin bütün tərəfləri ilə sıx əməkdaşlıq etməkdir. Bu sahədə çalışan fermer, qablaşdırma və ya hazır məhsul idxalçısı, qida emalçısı, satıcı və ya tədarükçü – hər kəs anlamalıdır ki, onun işi insanları sağlam, təhlükəsiz qida ilə təmin etməkdir. İstəyimiz odur ki, quracağımız nəzarət mexanizmi yerli istehsalçılara dəstək funksiyası daşısın. Standartların tətbiqi və qida təhlükəsizliyinə tələblərin yerinə yetirilməsi yerli istehsalçıların məhsullarının ölkə daxilində satışlarını artırmağa və bazar payını genişləndirməyə, ixrac üçün rəqabət qabiliyyətini yüksətməyə xidmət etməlidir”.
Yəqin ki, sözügedən qurum strukturlarını tam formalaşdırdıqdan sonra broyler toyuqları ilə bağlı da ciddi tədbirlərə başlayacaq.
Z.MƏMMƏDLİ
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 07-03-2018 07:58 | Bölmə: Araşdırma / Slayd
Son illər digər ölkələrdə olduğu kimi, Azərbaycanda da sağlam qida məsələsi gündəmdədir. Onkoloji xəstəliklərin artması, hormonal pozğunluqlar, sonsuzluğun çoxalması insanlarda ciddi narahatlıq yaratmağa başlayıb. Xüsusən də geni dəyişdirilmiş məhsulların (GMO) bazarlarda artması, insanların bu zərərli məhsullardan daha çox istifadə etmələri böyük problemlərə yol açır.
İnkişaf etmiş ölkələrdə müstəqil ekspertlərin, qida mühəndislərinin, eləcə də həkimlərin apardığı araşdırmalar zamanı broyler fabriklərinin istehsal etdiyi toyuqlarla bağlı da tükürpədici faktlar ortaya çıxıb. Belə ki, həmin toyuqların, eləcə də onların yumurtalarının insan orqanizminə mənfi təsir göstərdiyi, hətta təhlükəli xəstəliklər yaratdığı məlum olub.
“Reytinq” qəzetinin apardığı araşdırma zamanı məlum olub ki, əksər inkişaf etmiş ölkələrdə bu məhsullardan istifadə etmirlər, hətta bəzilərində bunun istehsalı qadağandır.
Maraqlıdır, broyler toyuları həqiqətənmi insan orqanizminə zərərlidir? Azərbaycanda istehsal olunan bu toyuqlarla bağlı vəziyyət necədir?
Bu və ya digər suallarımızı cavablandıran eskpertlər vəziyyətin kritik olduğunu bildiriblər.
Broylerlərin təhlükəsi
“Sağlam Cəmiyyət” İctimai Birliyinin sədri, araşdırmaçı jurnalist Elçin Bayramlı “Reytinq”ə deyib ki, broyler toyuğu və onun yumurtaları insan orqanizminə zərərlidir. Onun sözlərinə görə, broyler toyuğu və yumurtası ucuz olduğundan əhalinin aztəminatlı hissəsi üçün əlverişlidir:
“Bu məhsulları çox istehlak edənlər pula qənaət etdiklərini düşünürlər. Lakin sağlamlıq hər şeydən də üstündür. Bu gün qənaət edilən pullar tezliklə min dəfələrlə daha çox geri qayıdacaq - sağlamlığın bərpası üçün. Bir çox hallarda isə bu, pul müqabilində mümkün olmur”.
Toyuq yemlərinə insan üçün zərərli maddə qatılır
E. Bayramlı deyib ki, broyler toyuqları dəhşətli şəraitdə saxlanır, Günəş, işıq görmür, hərəkət etmir, dar qəfəsdə, sanki badımcan yetişdirilir:
“Gündə iki dəfə süni işıqlandırmanı tədricən artırıb azaldır və toyuqları aldadırlar ki, elə bilsinlər 2 gün keçib 2 dəfə yumurtlasınlar. Bu toyuqlar kimyəvi dərmanlar və hormonal tərkibli süni yemlərlə böyüdülür və artıq onun ətində, yumurtasında təbii heç nə qalmır. Əksinə, sağlamlığa zərər verir.
Bu toyuqlara verilən yemlər genetik modifikasiya olunub və həmin yemə də insan orqanizmi üçün olduqca zərərli kimyəvi maddə - Dioksin də vurulur ki, bu da kəsildikdən uzun müddət sonra xarab olmamasını təmin edir”.
E. Bayramlının sözlərinə görə, daha bir fakt ondan ibarətdir ki, bütün dünyada broyler fabrikləri 1 ton yemə Avropadan alınan 1 kq Premix hormonu qarışdırırlar. Bunun tərkibində antibiotiklər var ki, toyuqlar xəstəliklərə tutulmasınlar. Bu antibiotiklər verilən quşlarda bağırsaq florası inkişaf etmir, toyuqda sürətli və saxta kütlə yaradır. Buraya əlavə Ostrogen hormonu qarışdırılır ki, gündə 2 dəfə yumurta versin.
Təhlükəli qidalar oğlanlarda qadın hormonlarını artırır
Ekspert bildirib ki, Ostrogen çox təhlükəlidir, hətta ana bətnindəki oğlan uşağının cinsi orqanlarını inkişafdan saxlayacaq, gələcəkdə qadın xüsusiyyətlərinə sahib olmasına səbəb olacaq qədər dəhşətli təsir göstərir. Onun qənaətincə, xüsusən də, qadın hormonlarının sayını artırması təhlükəlidir:
“Məlum olduğu kimi, kişilərdə kişi hormonları ilə yanaşı qadın hormonları da var. Bu hormonların nisbəti dəyişəndə, yəni kişilərdə qadın hormonları süni olaraq çoxalanda nəticəsinin necə olduğunu deməyə ehtiyac da yoxdur, hamıya aydındır. Son dövrlərdə cinsi azlıqların sayının artmasında hormonal qidaların payı çox yüksəkdir. Qadınlarda da hormon balansı korlandıqda ciddi fəsadlar verir.
Yumurtalar da insan üçün təhlükəlidir
Bundan başqa, Premiksə Lifekorotin adlı maddə qatılır ki, yumurtanın sarısı daha sarı olsun, təbii yumurtaya oxşasın. Hətta yumurta özü tünd rəngdə olur və təbiilik təəssüratı yaradır.
Bu quşlara öz peyinlərini yedirdirlər ki, tez kökəlsinlər. Həmçinin, antobiotiklər qəbul etdirilir ki, xəstəliklərə davamlı olsunlar. Bir sözlə, bu toyuq və onun yumurtasında təbii olan heç nə yoxdur. Tam süni kimyəvi məhsuldur”.
Müsahibimiz başqa məqama da toxunub. O bildirib ki, xərçəng xəstəliyi hüceyrə səviyyəsində ciddi dəyişilik, daha doğrusu, hüceyrələrin öz funksiyasını yerinə yetirə bilməməsi nəticəsində yaranır: “Bu və ya bu kimi süni kimyəvi qidalar isə heceyrə səviyyəsində dəyişilik aparır. Orqanizm qida olaraq yalnız təbii məhsul qəbul etməlidir. Hər hansı bir süni məhsul zərərlidir.
Satışdakı toyuqların çoxu şişmiş olur. Bu, hormonal dərmanların birbaşa göstəricisidir. Arıq toyuqlar isə ölmüş toyuqlardır ki, dərhal paketlənib satışa göndərilir və kənd toyuğu adı ilə satılır. Hətta bunların ayağına sarı rəngli dərman da vururlar ki, guya yağlı kənd toyuğudur. Artıq istehsalçılar əhalini lap axmaq yerinə qoyub. Mağazalarda broyler toyuğunun üstünə “kənd toyuğu”, yumurtasının üstünə isə “kənd yumurtası” yazıb satışa qoyurlar. Özü də bu toyuq 2-3 manata, yumurta da 15 qəpiyə satılır. Halbuki, bazarda əsil kənd toyuğu 10 manat civarında, kənd yumurtası isə 30 qəpikdir.
Dəhşət orasıdır ki, Quşçuluq Cəmiyyətinin sədri Aydın Vəliyev utanmadan iddia edir ki, broyler fabrikləri keyfiyyətli kənd toyuğu və yumurtası istehsal edirlər.
Broyler toyuğunun yumurtası prostat xərçəngi yaradır
Hətta ən inkişaf etmiş ölkələrdə belə, elmi təcrübələr dəfələrlə göstərib ki, broyler məhsulları sağlamlıq üçün təhlükəlidir. Dünyadakı müxtəlif alimlər, səhiyyə təşkilatları bu məhsullara qarşı kampaniya aparır. ABŞ-da aparılan axırıncı elmi tədqiqatla sübut olunub ki, gündə 2 və daha çox broyler yumurtası yeyənlərdə yeməyən və ya çox az yeyənlərə nisbətən 2 dəfə çox prostat xərçəngi yaranır.
Rusiyada aparılan araşdırmalarda isə, broyler məhsullarının artıq çəki yaratması, onkoloji xəstəliklərə səbəb olması təsdiqlənib. Azərbaycanda da broyler texnologiyası bütün dünyadakı kimidir. Deməli, bu təhlükə bizə də aiddir”.
Bəs çıxış yolu varmı? Varsa nədir?
E.Bayramlı deyir ki, bunun sadə və asan yolu yalnız həqiqi kənd toyuğu və onun yumurtasını istehlak etməkdir:
“Gözünüzün qabağında kəsilmiş rəngli toyuqlar... Sümukləri bərk olur, gec bişir, qazana az yağ atsan belə sousu çox yağlı olur, yeyəndə şirəsi adamın əlinə, ağzına yapışır, çətin yuyulur. Bəli, broyler toyuğundan 2 dəfə bahadır. Amma hər neçəyədirsə, təbii qidadır. Ucuzdur deyə, zərərli qidanı yemək olmaz. Tutaq ki, un 50 qəpikdir, pulunuz yoxdursa 25 qəpiyə əhəng alıb yeməli deyilsiniz ki? Pulunuz yoxdursa yeməyin, yarpaq yeyin, ot yeyin, amma zəhərli məhsulları heç olmasa uşaqlara verməyin. Ya da 2 tikə təhlükəli qida yeməkdənsə 1 tikə təmiz qida qəbul eləmək yaxşıdır. 2 broyler toyuğunun yerinə 1 ədəd kənd toyuğu alın. Az yeyin, təmiz yeyin.
Amma kənd yumurtası da deyib, hər üstü palçıqlanan və tük yapışdırılan, 15 qəpik civarında satılan broyler yumurtalarını da almayın.
Deməliyəm ki, bir çox kənd yumurtaları belə broyler yumurtasından fərqli deyil. Hətta, artıq kəndlərdə də bir çoxları toyuqları süni yemlərlə böyüdür, bu yemlərin tərkibində Betakorotindən , Ostrogendən tutmuş hər cür təhlükəli kimyəvi maddə var”.
Transmilli şirkətlər qlobal qida terorru aparır
Əhalinin sağlamlığının, ərzaq təhlükəsizliyinin son dərəcə vacib olduğunu vurğulayan ekspert hesab edir ki, bu istiqamətdə ciddi addımlar atılmalıdır: “Bu, konkret milli təhlükəsizlik məsələsidir. Çox yaxşı ki, bu məsələlərə çox mühüm diqqət ayıran cənab Prezidentin sərəncamı ilə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi yaradıldı. Ümid edirəm ki, bu qurum belə hallarla mübarizə aparacaq, ərzaq məhsullarını müvafiq laboratoriyalarda yoxlayacaq”.
Ekspertimiz qeyd edib ki, transmilli şirkətlər qlobal qida terorru aparır:
“Quş qripi”ni nəyə görə törətdilər? Ölkələrdə kənd quşlarını kütləvi məhv etdilər. Broyler sistemi isə bunların əlindədir. Bu vəziyyət təkcə quşçuluqda deyil, əksər sahələrdədir.
Son illərdə Prezidentin sərəncamları əsasında toxumçuluq təsərrüfatları yaradılıb, yerli toxum növləri qorunur, çoxaldılır. Bunu heyvandarlıqda da, quşçuluqda da etməliyik. Yerli sort heyvan və quşların kəndlərdə artmasını təşviq edə bilərik. Yerli kənd məhsulları ilə əhalini tam təmin etmək, broyler məhsullarını isə ixrac etmək olar. Nəticədə kəndlərdə məşğulluq və bazarlarda təbii məhsulların bolluğu yaranar.
Dediyim problemlər bütün ölkələrə aiddir. Bir çox ölkələr artıq müəyyən tədbirlər görürlər. Biz də özümüzü, xalqımızın genefondunu qorumalıyıq və sağlam cəmiyyət formalaşdırmalıyıq. Qlobal təzyiq güclü olsa da, hələ ki müqavimət və müdafiə imkanları tükənməyib”.
Bu qidanı azyaşlı uşaqlara vermək olmaz
ADP sədrinin müavini, həkim-ekspert Həsrət Rüstəmov isə bildirib ki, broyler toyuqlarının qida kimi istifadəsi birmənalı olaraq dünyada qəbul edilmir. Daha doğrusu, bu, sağlam qida seyil.
Müsahibimizin sözlərinə görə, broyler toyuqları 40-50 günə 1,5-2 kq arasında bir çəkiyə gəlib çatır ki, bunu normalda, dərmanlar və xüsusi hormonlar qatılmış qidalar olmadan etmək qeyri-mümkündür:
“Xüsusilə bu qidadan mütəmadi istifadə etmək zərərli nəticələrə səbəb ola bilər. Eyni zamanda azyaşlı uşaqlara, xəstələrə bu qidanı qətiyyən vermək olmaz. Xüsusilə də üzərində saxlanma müddəti 5-7 gündən artıq qeyd edilmiş toyuq məhsullarını qəti yemək olmaz. Çünki, onlara əlavə olaraq konservant vurulur ki, uzun müddət xarab olmasın. Bu konservantlar isə orqanizmə olduqca ziyanlı maddələrdən hazırlanır.
Sual oluna bilər ki, broyler toyuqlarının nisbətən yaxşısını necə ayırd etmək olar? Bunun üçün təbii yetişdirilmiş toyuq ətinin xüsusiyyətlərini bilmək lazımdır. Təbii yetişdirilmiş toyuq əti cəhrayıya çalan rəngə malik olmalı, quru olmalı, üzərində selik olmamalıdır. Eyni zamanda ətdən xoşagəlməz qoxu gəlməməli, müəyyən sərtlikdə olmalıdır. Həmçinin, bişəndən sonra dadından toyuq ətinin keyfiyyətini bilmək mümkündür”.
H. Rüstəmov deyib ki, təbii yetişdirilən toyuq əti insan üçün olduqca mühüm, əvəzedilməz qidadır:
“ABŞ alimləri toyuq bulyonunda karnozin adlı maddə tapıblar ki, bu, bədənin xəstəliklərə qarşı müdafiə gücünü artıran vasitədir. Yəni broyler toyuğundan nə qədər qaçmaq lazımdırsa, bir o qədər də kənddə təbii yetişdirilən toyuqdan qida kimi çox istifadə etmək vacibdir”.
Broyler toyuqlarının və yumurtalarının insan orqanizminə zərərinə, hoprmonal pozğunluğa və sonsuzluğa gətirib çıxarmasına gəlincə, mütəxəssis deyib ki, hələlik dünyada dəqiq olaraq belə tədqiqatlar aparılmayıb ki, broyler quş əti hansısa sonsuzluğa və ya bədxassəli şiş xəstəliklərinə səbəb olduğunu araşdırıb, qəti nəticələr ortalığa qoysun. “Amma son zamanlar qida rasionumuzda və bütün dünyada artan bu tip xəstəliklərin əmələ gəlməsində süni yetişdirilmiş qidaların mühüm rolu olmasını tədqiqat aparmadan da demək mümkündür.
Onu da qeyd edim ki, orqanik qida məhsulları ilə qidalanma artıq bütün inkişaf etmiş ölkələrdə əsas məsələlərdən biri hesab edilir. Və o ölkələr bu qənaətə təsadüfən gəlməyiblər”, – deyə H.Rüstəmov fikrini tamamlayıb.
Zərərli qida silahdan da təhlükəlidir
Qeyd edək ki, yeni yaradılan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi ölkədə təhlükəli qidaların yayılmasına qarşı ciddi tədbilər görməyi planlaşdırır. Əslində, bu sahədə vəziyyətin kritik olduğu nəzərə alınaraq bu qurumun yaradılması ilə bağlı qərar verilib. Agentliyin Kommunikasiya və informasiya texnologiyaları şöbəsinin müdiri Aynur Kərimova deyib ki, qida ilə bilərəkdən və ya bilməyərəkdən yaranan və yayılan xəstəliklər xalqın gələcəyini, hətta mövcudluğunu təhlükəyə atır. Onun sözlərinə görə, qida təhlükəsizliyi ölkənin milli təhlükəsizliyinin bir hissəsidir:
“Əgər ərzaq təhlükəsizliyi ölkə əhalisinin qida ilə təminatı deməkdirsə, qida təhlükəsizliyi bu qidanın sağlam olmasıdır. Ölkə əhalisinin səhhət və sağlığı, gələcək nəslin sağlam yetişməsi qida təhlükəsizliyindən birbaşa asılıdır. Zərərli qida hətta silahlı hücumlardan daha təhlükəlidir. Əhalimizin, xalqımızın sağlamlığı üçün qida təhlükəsizliyinin təmini bu gün qarşımızda dayanan əsas vəzifələrdəndir”.
Dövlət agentliyi araşdırmalara başlayıb
A.Kərimova bildirib ki, hazırda ölkədə qida zəncirində mövcud vəziyyət, ölkədəki hüquqi baza və onun icra vəziyyəti, qida istehsalçıları və idxalçıları ilə tanış olmaqla yanaşı, müxtəlif sahələrdə ciddi bazar araşdırmaları ilə məşğuldurlar. Bundan əlavə, qida təhlükəsizliyi sahəsində mövcud beynəlxalq təcrübəni, bir sıra ölkələrdəki analoji qurumların iş mexanizmini öyrənirlər.
Şöbə müdiri əlavə edib ki, Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi ölkədə qida zəncirinin bütün mərhələlərində qida təhlükəsizliyinə nəzarət edəcək və istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi ilə məşğul olacaq: “Bizim vəzifəmiz qida zəncirinin bütün tərəfləri ilə sıx əməkdaşlıq etməkdir. Bu sahədə çalışan fermer, qablaşdırma və ya hazır məhsul idxalçısı, qida emalçısı, satıcı və ya tədarükçü – hər kəs anlamalıdır ki, onun işi insanları sağlam, təhlükəsiz qida ilə təmin etməkdir. İstəyimiz odur ki, quracağımız nəzarət mexanizmi yerli istehsalçılara dəstək funksiyası daşısın. Standartların tətbiqi və qida təhlükəsizliyinə tələblərin yerinə yetirilməsi yerli istehsalçıların məhsullarının ölkə daxilində satışlarını artırmağa və bazar payını genişləndirməyə, ixrac üçün rəqabət qabiliyyətini yüksətməyə xidmət etməlidir”.
Yəqin ki, sözügedən qurum strukturlarını tam formalaşdırdıqdan sonra broyler toyuqları ilə bağlı da ciddi tədbirlərə başlayacaq.
Z.MƏMMƏDLİ
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
5-08-2023, 16:30
Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar
12-04-2023, 09:12
Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
10-04-2023, 16:34
Ən təhlükəli, ən zəgin və ən ucuz şəhərlərin adı açıqlanıb - Siyahı
10-04-2023, 06:58
Böyük təhlükə xəbərdarlığı - Professor dövlət başçısına müraciət edib
31-03-2023, 21:54
Demokratiyanın qətli... - Araşdırma
24-03-2023, 22:33
Azərbaycanın xarici borcu nə qədərdir? - Araşdırma
16-12-2022, 10:33
Ermənilərin statistik yalanı - Qarabağda nə qədər erməni yaşayır?
23-08-2022, 11:06
Professor Azərbaycan prezidentinə müraciət edib: “Elmimizi xilas edin!”
22-03-2022, 13:10
Dünya ticarətinin 80 faizini təşkil edən gəmiçilik məhv edilib
11-03-2022, 16:09
Taxıl qıtlığı: dünya gözünü Avropa istehsalçılarına zilləyib
11-03-2022, 14:33
Böyük güclər Ukrayna səmasını niyə qapatmaq istəmir?
17-02-2022, 15:45
Kürdə su azalır: "Vəziyyət yaxın illərdə düzəlməyəcək" - Araşdırma
11-11-2021, 16:47
Pandemiyanın daha bir fəsadı - Alimlər həyəcan təbili çalır
11-11-2021, 13:51
Ermənilərin törətdiyi ekoloji fəlakət beynəlxalq səviyyədə müzakirəyə çıxarılıb - Araşdırma
31-10-2021, 09:46
Baş tutmayan 12-ci abortun “fəsadı”: bioloji ana məşhur qızdan üzr istəyəcək - Fotolar
24-10-2021, 15:13
Naqafil güllə xanım-operatorun həyatına son qoyub - Fotolar
27-08-2021, 15:45
Azərbaycandakı əcnəbilərə vaksin vurulmur: pasportu necə alsınlar?
3-03-2021, 15:15
Koronavirusdan sağalanların səhhətində başqa problemlər yaranır
8-02-2021, 13:53
Azərbaycanın bir neçə universitetində dərslər bərpa olunmayacaq
6-11-2020, 12:21
Qarabağda ermənilərin yandırdığı və ya donuz tövləsinə çevrilən məbədlər - Araşdırma
7-08-2020, 14:27
Yeni idarəetmə sistemi gəlir: dövlət şirkətləri büdcənin “pulsoran”ı rolundan çıxarılacaq
19-06-2020, 15:03
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi Azərbaycan insanının qorxu indeksini öyrənmək üçün sorğu keçirib
12-06-2020, 14:15
Qarabağ üsyanı - 100 il: Mübarizə tariximizin şanlı səhifəsi
30-04-2020, 18:51
“8-ci kilometr bazarı”nın sahibi ilə bağlı müəmmalı hadisə: onu gecəyarısı kim və ya kimlər soyub?
2-04-2020, 13:39
Koronavirusdan sonra... - Dünyada böyük dəyişiklik gözlənilir
9-10-2019, 19:10
Ölkə təhsilində ciddi problemlər aşkarlanıb - Araşdırma
18-09-2019, 12:29
“Leş mafiyası”nı kimlər himayə edir? - Yeni detallar
2-09-2019, 08:06
Uşaqsız ailələrdə boşanma artıb - Statistika
27-08-2019, 22:16
Agentlik sədrinin biznes ortağı haqda yeni məlumatlar yayıldı - Fotolar
26-08-2019, 14:55
Komitə və ASC sədrlərinin keçirdiyi tenderlərin qalibi olan şirkət rəhbəri haqda sənədlər yayıldı - Siyahı
23-08-2019, 17:07
Deputat Ağalar Vəliyev xaricdə oğlunun adına nələr almayıb ki... - Siyahı yayıldı - Fotolar
26-06-2019, 12:20
Kimə hesabdan “2” yazaq? DSK sədri Tahir Budaqova, yoxsa MSK sədri Məzahir Pənahova... – Araşdırma
22-06-2019, 15:58
"Azəriqaz"dakı yoxlama niyə dayandırılıb? - Palatadan şübhəli qərar
10-05-2019, 13:38
İcra Hakimiyyəti heç bir səbəb göstərmədən bir ailəni evsiz qoydu
20-02-2019, 08:49
Dəmirqapı Dərbəndim: Rus işğalı, yoxsa... farsların əlindən nicat?
26-01-2019, 20:20
“Ən böyük Niyazi, ondan böyük yox” - Fazil Rəhmanzadə
19-01-2019, 20:14
Qarabağla bağlı növbəti təhlükəli plan işə düşüb - Ekspertlər
11-01-2019, 13:48
“O olmasın, bu olsun” əsəri farslar tərəfindən oğurlanıb? - Araşdırma
30-11-2018, 23:34
Təhsilə ayrılan büdcə vəsaitlərini mənimsəyirlər: İnvestisiya xərcləri artırılsa da, şəffaflıq təmin edilmir
14-10-2018, 00:06
Ali məktəblərə qəbul imtahanlarının yeni qaydaları narazılıq yaradıb
23-09-2018, 10:35
Minlərlə məzunun ali təhsil diplomu tanınmaya bilər - Xəbərdarlıq
26-05-2018, 21:11
On ikinci imza - Hacı Mirzə Səlim Axundzadə
Bu gün, 07:30
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib
Bu gün, 00:08
Aprel döyüşlərindən 9 il ötür
Bu gün, 00:03
İran böyük təhlükə ilə üz-üzədir - Ekspert
Dünən, 17:26
Professor: Trampı qərb dəyərləri xəttinə gətirirlər
Dünən, 12:54
İran prezidenti Azərbaycana rəsmi səfərə hazırlaşır
Dünən, 08:39
Almaniya Azərbaycan tərəfinə üzrxahlıq edib - Foto
Dünən, 08:25
Ordumuzun mövqeləri 7 istiqamətdən atəşə tutulub
31-03-2025, 19:41
Keçmişə və gələcəyə yollanmaq reallığa çevriləcək
31-03-2025, 18:45
Almaniya səfiri Azərbaycan XİN-ə çağırılıb
31-03-2025, 13:26
Gərginlik yenidən artır: İran raketlərini həyəcan vəziyyətinə gətirib
31-03-2025, 11:51
Dövlət sərhədində müşahidə edilən uçuş aparatı zərərsizləşdirilib
31-03-2025, 09:58
Ombudsman 31 mart soyqırımı ilə əlaqədar bəyanat yayıb
31-03-2025, 00:03
Azərbaycanlıların soyqırımından 107 il ötür
30-03-2025, 15:24
Ermənilər kəşfiyyat uçuşlarına cəhd edib, növbəti təxribata əl atıblar
29-03-2025, 18:00
Əliyevlə Ərdoğan arasında telefon danışığı olub
29-03-2025, 13:54
Şirkət rəhbəri barəsində həbs qərarı verilib
28-03-2025, 18:02
İlham Əliyev Azərbaycan xalqını təbrik edib
28-03-2025, 11:05
Sakinin evini başına uçuran tikinti şirkətinin rəhbəri saxlanılıb
27-03-2025, 16:12
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Şuşada bir sıra açılışlarda iştirak ediblər - Fotolar
27-03-2025, 14:54
İsrail israr edir: Türkiyədənsə, Suriyada Rusiya bazaları qalsın
27-03-2025, 14:31
İlham Əliyev: Ağdam ölkəmizin ən gözəl şəhərlərindən birinə çevriləcək
27-03-2025, 14:22
İrəvan yenidən Rusiyaya meyllənir
26-03-2025, 13:07
Rusiya və Ukrayna arasında razılıq əldə olunub
25-03-2025, 14:18
Ərdoğanın müxalifətlə qarşıdurmasına səbəb nədir?
25-03-2025, 13:54
ABŞ İrana 4 trilyon dollarlıq paket təklif edə bilər
24-03-2025, 11:19
Professor: Həmin media qurumları bizim fikirlərimizə yer vermirdilər
23-03-2025, 12:13
Ərdoğan ən güclü rəqibini oyundan çıxarır?
23-03-2025, 11:49
Ermənistandakı mülki missiya həqiqəti açıqlamaq istəmir
21-03-2025, 12:20
Paşinyan tələsir, Bakıda niyə belə astagəldirlər?
21-03-2025, 11:33
Ordumuzun mövqeləri üç istiqamətdən atəşə tutulub
20-03-2025, 20:37
Tramp Tehrana 2 aylıq möhlət verib: ya yeni saziş, ya da...
20-03-2025, 20:00
Mövqelərimiz yenə atəşə tutulub - (Yenilənib)
20-03-2025, 11:37
Zülfüqarov: İstanbulda baş verənlər Ərdoğana təzyiq cəhdidir
19-03-2025, 14:30
Hərbi ekspert: Sülhə yaxınlaşma olan kimi şərti sərhəddə vəziyyəti gərginləşdirirlər
19-03-2025, 12:39
Professor: Azərbaycan təzyiq altına salınacaq dövlət deyil
19-03-2025, 10:25
Bakı İrəvandan əməli addımlar gözləyir
18-03-2025, 17:12
İlham Əliyev Azərbaycan xalqını təbrik edib
18-03-2025, 15:50
Proseslər Ukraynanın xeyrinə dəyişir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
