20:43 / 29-06-2025
Samuxda yaşlı qadın yandırılıb
16:18 / 29-06-2025
Deputatlarımızın Moskvaya səfəri ləğv olunub
13:20 / 29-06-2025
Rezidenturaya qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
13:16 / 29-06-2025
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
12:56 / 29-06-2025
Rusiyanın Azərbaycanda keçiriləcək mədəniyyət tədbirləri ləğv edilib
11:16 / 29-06-2025
Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılar hakim qarşısına çıxarılıb - (Yenilənib) - Fotolar
10:35 / 29-06-2025
Deputat: Rusiyanın təzyiqləri həm də Azərbaycanın xarici siyasəti ilə əlaqədar ola bilər
08:30 / 29-06-2025
Bu gün ikinci cəhd test imtahanıdır
07:26 / 29-06-2025
29 yaşlı şəxs qayınanasını qətlə yetirib, 3 nəfəri yaralayıb
00:40 / 29-06-2025
Aleksey Overçukun Azərbaycana səfəri ləğv olunub
23:57 / 28-06-2025
Yekaterinburqda işgəncə görən azərbaycanlı: "Kafeyə basqın edib, bizi döyə-döyə kabab bişirtdirdilər”
21:41 / 28-06-2025
Zaxarovadan azərbaycanlılarıın saxlanılması haqqında - Açıqlama
18:01 / 28-06-2025
Səbinə Əliyeva Rusiya Ombudsmanına məktub ünvanlayıb
13:41 / 28-06-2025
Hacızadə: İran səfirinin Qərbi Azərbaycan İcması ilə bağlı təhrifəri qəzəb doğurur
11:31 / 28-06-2025
AZAL Bakı-Təl-Əviv-Bakı reyslərini bərpa edir
11:12 / 28-06-2025
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
09:57 / 28-06-2025
İki məşhur aktyor 24 ildən sonra yenidən görüşüb
08:55 / 28-06-2025
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
08:32 / 28-06-2025
Beş ay əvvəl Kürdə batan şəxsin meyiti tapılıb
00:01 / 28-06-2025
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
23:20 / 27-06-2025
XİN İran səfirindən təkzib tələb edir
12:57 / 27-06-2025
Prokurorluq Bakıdakı partlayış hadisəsini araşdırır
11:32 / 27-06-2025
Nazirlik və dövlət komitəsi vətəndaşlara müraciət edib
09:33 / 27-06-2025
Qaxda zəlzələ olub
00:25 / 27-06-2025
"Azərbaycanfilm"in ərazisindəki yanğın söndürülüb - (Yenilənib)
00:02 / 27-06-2025
Emil Mehtiyev idarə rəisi təyin olunub
18:04 / 26-06-2025
Narkotik satan ata və oğlu tutulub
16:30 / 26-06-2025
Azərbaycandakı dinlərarası harmoniya Tolerantlıq Evində müzakirə olunub
16:17 / 26-06-2025
Azərbaycanı gülüstana çevirənlər! - Zahid Oruc yazır
13:15 / 26-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
14:55 / 25-06-2025
Rəşad Əhmədzadə: “Beynəlxalq festivallarda iştirakımız ölkə teatrları üçün də uğurdur” - Müsahibə
00:39 / 25-06-2025
NATO: Ukraynada 250 min rus hərbçisi həlak olub
08:27 / 25-06-2025
Üç mindən çox avtomobili daşıyan gəmi üç həftə yandıqdan sonra batıb
13:50 / 25-06-2025
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
11:20 / 25-06-2025
Beş hərbçiyə general-mayor rütbəsi verilib
13:03 / 25-06-2025
İsrail-İran müharibəsi Zəngəzur yolunu aça bilər
08:51 / 26-06-2025
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
16:17 / 26-06-2025
Azərbaycanı gülüstana çevirənlər! - Zahid Oruc yazır
18:04 / 26-06-2025
Narkotik satan ata və oğlu tutulub
21:49 / 25-06-2025
Tovuzda kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
Müasir və təkmil audit sistemi şəffaf idarəetmənin əsasını təşkil edir
Tarix: 29-01-2021 12:01 | Bölmə: İqtisadiyyat
Şəffaflığa, hesabatlılığa və ədalətə söykənən müasir idarəetmə sisteminin formalaşdırılması son illər Azərbaycanda aparılan islahatların əsas istiqamətlərindən biridir. Müstəqil Azərbaycan hazırda inkişafının elə həlledici mərhələsindədir ki, əldə olunan uğurların davamlı olması daha çox ictimai həyatın bütün əhəmiyyətli sahələrində demokratik normaların, şəffaflığın və qanunçuluğun təminatından keçir.
Şəffaflıq naminə siyasi iradə nümayişi
Xatırlatmaq lazımdır ki, ümummilli lider Heydər Əliyev şəffaflığı və maliyyə intizamını, eləcə də korrupsiya hallarına qarşı mübarizəni hüquqi dövlət quruculuğunun vacib şərti hesab edərək dövlət idarəçiliyinin bütün mərhələlərində bu istiqamətdə ardıcıl, məqsədyönlü və konkret strategiyaya əsaslanan islahatların reallaşdırılmasını təmin edib. Azərbaycana birinci rəhbərliyi dövründən respublikada mövcud olan bir sıra problemlərin kökünü məhz korrupsiya və rüşvətxorluqda görən, bu sosial bəlalara qarşı barışmaz, qətiyyətli mövqe tutan ulu öndər Heydər Əliyev müstəqil Azərbaycana rəhbərliyi dövründə də belə neqativ hallara qarşı mübarizəni xüsusi önə çəkib. Ümummilli liderin «Cinayətkarlığa qarşı mübarizənin gücləndirilməsi, qanunçuluğun və hüquq qaydasının möhkəmləndirilməsi haqqında» 9 avqust 1994-cü il tarixli fərmanında cəmiyyətdə rüşvətxorluq və korrupsiya kimi cinayətlərin geniş yayılmasının xüsusi narahatlıq doğurduğu vurğulanıb, bu kimi neqativ təzahürlərə qarşı mübarizənin gücləndirilməsi üçün konkret mexanizmlər əksini tapıb.
Sonrakı mərhələdə məhz Heydər Əliyevin qətiyyətli addımları sayəsində hüquqi, demokratik dövlət quruculuğu ilə bir araya sığmayan, mütərəqqi inkişafa ciddi əngəl olan korrupsiyaya qarşı səmərəli mübarizə məqsədilə ardıcıl tədbirlər həyata keçirilib. Xatırlatmaq yerinə düşər ki, ulu öndərin «İstehsal, xidmət, maliyyə-kredit fəaliyyətinə dövlət nəzarətinin qaydaya salınması və əsassız yoxlamaların qadağan edilməsi barədə» 1996-cı il 17 iyun tarixli, «Dövlət nəzarət sisteminin təkmilləşdirilməsi və sahibkarlığın inkişafı sahəsində süni maneələrin aradan qaldırılması haqqında» 1999-cu il 7 yanvar tarixli fərmanları, habelə «Azərbaycan Respublikasında iqtisadi cinayətkarlığa qarşı mübarizə sahəsində bəzi tədbirlər haqqında» 1998-ci il 27 yanvar tarixli sərəncamı korrupsiyaya qarşı mübarizəni yeni dövrün tələbləri səviyyəsində qurmağa, bu sahədə səmərəliliyin gücləndirilməsinə xidmət edirdi.
Bütün bu fərman və sərəncamlar, qəbul edilmiş bir sıra normativ-hüquqi aktlar ölkəmizdə korrupsiyaya qarşı tədbirlər reyestrinin yaranması ilə nəticələnib. Ulu öndər Heydər Əliyevin 2000-ci il iyulun 8-də imzaladığı «Azərbaycan Respublikasında korrupsiyaya qarşı mübarizənin gücləndirilməsinə dair» fərmanla «Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında» qanunun və müvafiq Dövlət Proqramının layihələrinin hazırlanmasına start verilib, bu sahədə beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsi istiqamətində addımlar atılıb.
Ümummilli lider Heydər Əliyev böyük strateq olaraq yeni ictimai-iqtisadi formasiyaya keçid şəraitində audit sisteminin də cəmiyyətdəki yerini və rolunu düzgün dəyərləndirərək bu sahədə qanunverici və institusional tədbirlərin həyata keçirilməsini təmin edib. Dövlət qurumlarının, eləcə də biznes strukturlarının fəaliyyətində şəffaflığın və maliyyə intizamının gücləndirilməsi baxımından ölkədə Auditorlar Palatasının yaradılmasının vacibliyi də düzgün dəyərləndirilib.
Audit sahəsində mükəmməl hüquqi baza
Ümummilli lider Heydər Əliyevin 16 sentyabr 1994-cü il tarixdə imzaladığı “Auditor xidməti haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu Azərbaycan Respublikasında auditor xidmətinin təşkilini, onun həyata keçirilməsinin hüquqi əsaslarını, auditorların funksiyalarını, hüquq və vəzifələrini müəyyən etməklə, mülkiyyətçinin əmlak hüquqlarını müdafiə edən müstəqil maliyyə-nəzarəti sisteminin yaradılmasını təmin edib. Qanunun 2-ci maddəsinə əsasən, audit dedikdə, əmtəə istehsalı və satışı, xidmət göstərilməsi və iş görülməsi ilə məşğul olan təsərrüfat subyektlərində mühasibat uçotunun dəqiq və dürüst aparılmasının və maliyyə hesabatlarının müstəqil yoxlanılması nəzərdə tutulur. Audit yoxlaması məcburi və ya könüllü (təsərrüfat subyektinin öz təşəbbüsü ilə) ola bilər. Qanuna görə maliyyə hesabatlarını dərc etdirməli olan təsərrüfat subyektləri üçün, habelə qanunla bilavasitə nəzərdə tutulmuş hallarda həyata keçirilməli olan audit məcburi, digər hallarda isə könüllüdür. Məsələn, səhmdar cəmiyyətləri, xarici investisiyalı müəssisələr, banklar və digər kredit təşkilatları, sığorta təşkilatları, məhdud məsuliyyətli cəmiyyətlər, investisiya fondları, maliyyə-sənaye qrupları üzrə audit məcburidir.
Qeyd olunan qanunun 3-cü maddəsinə əsasən, təsərrüfat subyektlərində müqavilə əsasında maliyyə-təsərrüfat fəaliyyəti sahəsində yoxlama, ekspertiza, təhlil aparmaq və yazılı rəy vermək, mühasibat uçotu qurmaq, hesabat göstəricilərinin dürüstlüyünü təsdiq etmək və auditorun peşə fəaliyyətinə (auditor təşkilatının nizamnamə məqsədlərinə) uyğun olaraq maliyyə-təsərrüfat münasibətləri sahəsində diğər xidmətləri göstərmək auditor xidməti hesab edilir. Auditor xidməti dövlət orqanlarının öz səlahiyyətləri daxilində təsərrüfat subyektlərinin fəaliyyətini yoxlamasını da istisna etmir. Eyni zamanda, Qanunun 4-cü maddəsində bildirilir ki, sərbəst auditor Azərbaycan Respublikası Auditorlar Palatasının (bundan sonra «Auditorlar Palatası» adlandırılacaqdır) verdiyi lisenziyaya əsasən respublika ərazisində sərbəst auditor xidməti göstərmək hüququnu əldə etmiş fiziki şəxsdir.
“Auditor xidməti haqqında” qanunun 5-ci maddəsinə görə auditor təşkilatı Auditorlar Palatasının verdiyi lisenziya əsasında Azərbaycan Respublikası ərazisində auditor xidməti göstərmək hüququnu əldə etmiş və nizamnaməsinə görə yeganə fəaliyyət sahəsi bu xidmət növü olan hüquqi şəxsdir. 8-ci maddəyə görə isə auditor rəyi auditorun (auditor təşkilatının) imzası və möhürü ilə təsdiq olunmuş, audit aparılan təsərrüfat subyektinin maliyyə vəziyyətinə, maliyyə-təsərrüfat əməliyyatlarının qanuniliyinə, illik mühasibat hesabatları maddələrinin doğruluğuna, mühasibat uçotunun ümumi vəziyyətinə verdiyi qiyməti əks etdirən və bütün hüquqi və fiziki şəxslər, dövlət hakimiyyəti və idarəetmə orqanları, habelə məhkəmə orqanları üçün hüquqi əhəmiyyəti olan sənəddir. Səlahiyyətli dövlət orqanlarının qərarına əsasən keçirilmiş yoxlamanın nəticələrini əks etdirən auditor rəyi Azərbaycan Respublikası prosessual qanunvericiliyinə uyğun olaraq təyin edilmiş ekspertizanın rəyi ilə bərabar tutulur.
Maliyyə intizamının təmini başlıca hədəfdir
Xatırlatmaq lazımdır ki, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 1995-ci il 19 sentyabr tarixli qərarı ilə “Auditorlar Palatası haqqında Əsasnamə”nin təsdiq edilməsi və 1996-cı il 5 aprel tarixində Azərbaycan Respublikasının Auditorlar Palatasının fəaliyyətə başlaması ölkə həyatında mühüm hadisələrdən olub. Yaranmasının 25-ci ildönümü tamam olmuş Auditorlar Palatasının prioritet fəaliyyət istiqamətlərindən biri də məhz cəmiyyətin və dövlətin sivil inkişafı baxımından zəruri sayılan maliyyə nəzarətinin təmin edilməsidir. Maliyyə nəzarəti ümumilikdə valyuta, gömrük və bank nəzarətini əhatə etməklə maliyyə resurslarının formalaşması, bölgüsü və istifadəsi prosesinin qanuniliyinə, məqsədəuyğunluğuna və səmərəliliyinə nəzarət sahəsində dövlət orqanları və auditor təşkilatlarının həyata keçirdikləri tədbirlərin məcmusu kimi dəyərləndirilir. Şübhəsiz, auditdən yayınma mahiyyətcə korrupsiyaya şərait yaradan halların mövcudluğu, bilavasitə korrupsiya halları, çirkli pulların yuyulması və digər neqativ hallar deməkdir.
Auditorlar Palatası ötən müddətdə idarəetmədə optimal qərarların qəbuluna və normal fəaliyyətin təmin olunmasına əsas verən informasiya bazasının formalaşması; mövcud nöqsan və çatışmazlıqların üzə çıxarılması ilə yanaşı, onların gələcəkdə təkrar olunmaması; təsərrüfat subyektlərinə vəsaitlərdən səmərəli və məqsədyönlü istifadə sahəsində öhdəliklərə əməl edilməsi; məsul şəxslərə qanunvericiliyin tələblərinə ciddi əməl edilməsi və öz öhdəliklərinin dəqiq yerinə yetirilməsi sahəsində tələblərin aşılanması istiqamətində ardıcıl və sistemli fəaliyyət göstərib.
Respublikamızda hüquqi dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu siyasətini inamla davam etdirən Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev son 18 ildə dövlət idarəetmə sistemində şəffaflıq prinsipinin qorunmasını, büdcə vəsaitlərinin təyinatı üzrə xərclənməsini əsas vəzifələrdən biri kimi müəyyənləşdirib. Eyni zamanda, maliyyə intizamının və korrupsiya hallarına qarşı mübarizə tədbirlərinin genişləndirməsini təmin edib. Ötən illərdə sosial-iqtisadi inkişafda yeni nailiyyətlərin əldə edilməsi həm də islahatların düşünülmüş şəkildə aparılması, şəffaflığın təmin edilməsi, iqtisadiyyatın müasirləşməsi, sosial dəyişikliklərin keçirilməsinə kompleks yanaşma zəminində baş verib. Bu və digər tədbirlər bütün dünyada maliyyə nəzarətinin sivil forması kimi qəbul edilən auditor xidmətinin inkişafı üçün yaxşı imkanlar yaradıb.
Etiraf etmək lazımdır ki, Azərbaycanda ictimai həyatın bütün sahələrində əsaslı islahatların aparıldığı bir dövrdə cəmiyyətdə korrupsiya hallarının hələ də mövcud olması dövlətin və cəmiyyətin inkişafına ciddi əngəllər törədir, sosial-mənəvi problemlər doğurur. Məhz bu baxımdan korrupsiyaya qarşı mübarizə tədbirlərinin gücləndirilməsi sahəsində siyasi və hüquqi tədbirlərin proqram şəklində həyata keçirilməsi dövrün zəruri tələbinə çevrilib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev ölkədə maliyyə intizanının gücləndirilməsi vacibliyi ilə bağlı deyib: “Azərbaycan Respublikasının iqtisadiyyatı inkişaf etdikcə və onun dünya təsərrüfat sisteminə inteqrasiyası gücləndikcə iqtisadi-maliyyə münasibətlərində şəffaflığın təmin olunmasında, iqtisadi cinayətkarlığa və korrupsiyaya qarşı mübarizədə auditin imkanlarından daha geniş istifadə etmək zərurəti yaranır”.
Korrupsiyaya qarşı mübarizə - şəffaflığın vacib şərti
Biznes mühitinin yaxşılaşdırılması istiqamətində atılan mühüm addımlardan biri də şəffaflığın artırılması və korrupsiyaya qarşı mübarizəni nəzərdə tutan qanunverici-institusional tədbirlərin gücləndirilməsidir. Ölkə Prezidentinin qanunvericilik təşəbbüsü əsasında Milli Məclis 13 yanvar 2004-cü il tarixli «Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında» Qanun qəbul edib, habelə «Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Proqramı (2004-2006-cı illər)» layihəsi hazırlanaraq 3 sentyabr 2004-cü il tarixdə təsdiq olunub.
Prezident İlham Əliyevin 28 oktyabr 2004-cü il tarixli fərmanı ilə Azərbaycan Respublikası Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi yaradılıb. Ümumilikdə, ölkə rəhbərinin 28 iyul 2007-ci il tarixli «Şəffaflığın artırılması və korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Strategiyanın təsdiq edilməsi barədə», 2009-cu il 22 iyun tarixli «Dövlət və bələdiyyə əmlakının və vəsaitlərinin idarə olunması sahəsində korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalara qarsı mübarizənin gucləndirilməsi haqqında», 13 aprel 2010-cu il tarixli «Sahibkarlıq sahəsində yoxlamaların nizama salinması və istehlakçıların hüquqlarının qorunmasının təmin edilməsinə dair bəzi tədbirlər haqqında» fərmanları ölkəmizdə korrupsiyaya qarşı mübarizə tədbirlərinin ardıcıl xarakter daşıdığını bir daha təsdiqləyib.
2007-ci il 28 iyul tarixli «Şəffaflığın artırılması və korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Strategiya» çərçivəsində dövlət və yerli özünüidarə orqanlarının fəaliyyətinin açıq hökumət prinsiplərinə uyğunlaşdırılması, qərarların qəbulu prosesində ictimaiyyətin iştirakının genişləndirilməsi, şəffaflığın artırılması məqsədilə ölkə başçısı 2012-ci il 5 sentyabr tarixdə «Açıq Hökumətin təşviqinə dair 2012-2015-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı»nın və «Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair 2012-2015-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı»nın təsdiq edilməsi haqqında» sərəncamlar imzalayıb. "Açıq hökumətin təşviqinə dair 2016-2018-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı" da bu baxımdan əhəmiyyətli olub. Nəhayət, 2020-ci il 27 fevral tarixində Azərbaycan Prezidenti tərəfindən təsdiq edilmiş “Açıq hökumətin təşviqinə dair 2020-2022-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı”nda ölkəmizdə şəffaflığın təmin edilməsi, vətəndaş cəmiyyəti quruculuğunun sürətləndirilməsi, informasiya azadlığı və digər sahələri əhatə edən mühüm vəzifələr müəyyənləşdirilib.
Azərbaycan Prezidentinin 2012-ci il 5 sentyabr tarixli sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair 2012-2015-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı”nın 13.2-ci bəndinə müvafiq olaraq, Auditorlar Palatası tərəfindən “Azərbaycan Respublikasında auditor xidmətinin inkişaf konsepsiyasının (2012-2020-ci illər)” hazırlanıb və 2014-cü il 11 aprel tarixində təqdimat mərasimi keçirilib.
İqtisadi islahatlara sanballı töhfə
Auditorlar Palatasının sədri, professor Vahid Novruzov bildirir ki, Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin daimi diqqət və qayğısı nəticəsində milli audit sistemi keyfiyyətcə yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub, qurumun ölkənin iqtisadi-sosial həyatında rolu və əhəmiyyəti daha da artıb. Bu həm də beynəlxalq audit standartları və praktikasının ölkəmizdə tətbiqi kimi mühim vəzifələrin icrası sayəsində mümkün olub. Ölkədə auditor xidmətinin inkişafı və tətbiqinin genişləndirilməsi son dövrlərdə qəbul olunmuş və uğurla yerinə yetirilmiş bir sıra mühüm dövlət proqramlarında da əksini tapıb. Son 15 ildə Auditorlar Palatası 7 dövlət proqramının iştirakçısı olmaqla, üzərinə düşən vəzifələri tam yerinə yetirib. 2010-cu il yanvarın 1-dən etibarən ölkədə Beynəlxalq Audit Standartlarının tətbiqinə başlanılması, auditor xidmətinin inkişafına dair İnkişaf Konsepsiyasının hazırlanması, Beynəlxalq Mühasiblər Federasiyası (İFAC) və Avropa Mühasiblər və Auditorlar Federasiyası (EFAA) kimi nüfuzlu beynəlxalq peşəkar qurumlara tamhüquqlu üzvlüyün reallaşması, dünyanın 40-a yaxın ölkəsinin audit və mühasibatlıq qurumları ilə işgüzar əlaqələrin qurulması Auditorlar Palatasının son 25 ildəki mühüm uğurları sırasında xüsusi vurğulanmalıdır.
Auditorlar Palatası ötən müddətdə auditin təbliği və yayılması istiqamətində bir çox işlər görüb, o cümlədən auditə dair 50-yədək praktik nəşri ərsəyə gətirib. Bu müddətdə 25 beynəlxalq elmi-praktik konfrans, simpozium, forum keçirib. On səkkizi regionlarda olmaqla 100-dək seminar və dəyirmi masa təşkil edib, qabaqcıl xarici audit təcrübəsinin yayılması üçün kompleks tədbirlər həyata keçirib. Hazırda Palatanın nüfuzlu peşə qurumlarında - Beynəlxalq Mühasiblər Federasiyasında (İFAC), Mühasiblərin və Auditorların “Avrasiya” Beynəlxalq Regional Federasiyasında, Avropa Mühasiblər və Auditorlar Federasiyasında (EFAA), Sertifikatlı Mühasiblərin və Auditorların Avrasiya Şurasında tamhüququlu üzv kimi təmsilçiliyi səmərəli nəticələr verir. Eyni zamanda, İmtiyazlı Sertifikatlaşdırılmış Mühasiblər Assosiasiyası (ACCA), Rusiya Federasiyası, Çin, Böyük Britaniya, Fransa, Kanada, Türkiyə, Ruminya, Macarıstan, Polşa, Slovakiya, Ukrayna, Qazaxıstan, Özbəkistan, Gürcüstan, Estoniya, Litva, Latviya, Moldova, Belarus, Makedoniya, Monteneqro, Bolqarıstan və digər ölkələrin audit və mühasibatlıq qurumları ilə əməkdaşlıq barədə saziş və niyyət protokollarının imzalanması, intensiv işgüzar əlaqələrin qurulması Azərbaycan auditorlarının peşə-ixtisas səviyyəsinin müntəzəm olaraq təkmilləşdirilməsinə imkan yaradır.
Auditorlar Palatası yerli qurumlarla da səmərəli əməkdaşlıq edir, birgə konfrans, seminar, simpozium, “dəyirmi masa” və digər tədbirlər həyata keçirir. Əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsi məqsədilə indiyədək ölkəmizin 20-dək müəssisə və təşkilatları ilə əməkdaşlıq haqqında saziş, protokol və anlaşma memorandumu imzalaıb, onların iştirakı ilə mühüm əhəmiyyətə malik bir sıra beynəlxalq elmi-praktiki konfranslar, regional seminar-müşavirələr, simpoziumlar keçirilib.
Beynəlxalq audit norma və standartlarına müvafiq olaraq auditor xidmətini müasir tələblər baxımından inkişaf etdirmək, ölkə ərazisində fəaliyyət göstərən sərbəst auditorların və auditor təşkilatlarının apardıqları auditlərin keyfiyyətinə səmərəli nəzarətə nail olmaq, peşə etikası qayda və normalarına riayət edilməsi üzrə tədbirləri həyata keçirmək məqsədilə Auditorlar Palatasında audit norma və standartlarının hazırlanması, auditin keyfiyyətinə nəzarət və təkrar audit üzrə komissiyalar, habelə auditorların peşə etikası komissiyası fəaliyyət göstərir. "Auditor xidməti haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən Palata sərbəst auditorların və auditor təşkilatlarının fəaliyyətini, apardıqları auditlərin keyfiyyətinin audit standartlarına uyğunluğunu yoxlayır və işlərinə nəzarəti təmin edir.
Qeyd olunanlar bir daha təsdiqləyir ki, müasir və mükəmməl audit sistemi hər bir dövlətdə iqtisadi islahatların uğurla aparılmasının, eyni zamanda dövlət idarəçilik sisteminin şəffaf və ədalətli mexanimzlər əsasında qurulmasının ümdə şərtlərindən biridir. Bu reallığı düzgün dəyərləndirən Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən sistemli tədbirlər idarəetmə sisteminin müasirləşdirilməsini, maliyyə intizamının gücləndirilməsini, eləcə də dövlət büdcəsi vəsaitlərindən səmərəli və məqsədyönlü istifadəni təmin edir. Bu kimi vacib vəzifələrin reallaşdırılmasında digər aidiyəti dövlət və hökumət qurumları ilə yanaşı, Auditorlar Palatası da yaxından iştirak edərək üzərinə düşən vəzifələri layiqincə yerinə yetirməyə çalışır.
Akif Cabbarlı,
müstəqil jurnalist
Məqalə Azərbaycan Respublikasının Auditorlar Palatasının yaranmasının 25-ci ildönümü münasibətilə elan olunmuş müxbir yazısı müsabiqəsinə təqdim etmək üçündür
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 29-01-2021 12:01 | Bölmə: İqtisadiyyat
Şəffaflığa, hesabatlılığa və ədalətə söykənən müasir idarəetmə sisteminin formalaşdırılması son illər Azərbaycanda aparılan islahatların əsas istiqamətlərindən biridir. Müstəqil Azərbaycan hazırda inkişafının elə həlledici mərhələsindədir ki, əldə olunan uğurların davamlı olması daha çox ictimai həyatın bütün əhəmiyyətli sahələrində demokratik normaların, şəffaflığın və qanunçuluğun təminatından keçir.
Şəffaflıq naminə siyasi iradə nümayişi
Xatırlatmaq lazımdır ki, ümummilli lider Heydər Əliyev şəffaflığı və maliyyə intizamını, eləcə də korrupsiya hallarına qarşı mübarizəni hüquqi dövlət quruculuğunun vacib şərti hesab edərək dövlət idarəçiliyinin bütün mərhələlərində bu istiqamətdə ardıcıl, məqsədyönlü və konkret strategiyaya əsaslanan islahatların reallaşdırılmasını təmin edib. Azərbaycana birinci rəhbərliyi dövründən respublikada mövcud olan bir sıra problemlərin kökünü məhz korrupsiya və rüşvətxorluqda görən, bu sosial bəlalara qarşı barışmaz, qətiyyətli mövqe tutan ulu öndər Heydər Əliyev müstəqil Azərbaycana rəhbərliyi dövründə də belə neqativ hallara qarşı mübarizəni xüsusi önə çəkib. Ümummilli liderin «Cinayətkarlığa qarşı mübarizənin gücləndirilməsi, qanunçuluğun və hüquq qaydasının möhkəmləndirilməsi haqqında» 9 avqust 1994-cü il tarixli fərmanında cəmiyyətdə rüşvətxorluq və korrupsiya kimi cinayətlərin geniş yayılmasının xüsusi narahatlıq doğurduğu vurğulanıb, bu kimi neqativ təzahürlərə qarşı mübarizənin gücləndirilməsi üçün konkret mexanizmlər əksini tapıb.
Sonrakı mərhələdə məhz Heydər Əliyevin qətiyyətli addımları sayəsində hüquqi, demokratik dövlət quruculuğu ilə bir araya sığmayan, mütərəqqi inkişafa ciddi əngəl olan korrupsiyaya qarşı səmərəli mübarizə məqsədilə ardıcıl tədbirlər həyata keçirilib. Xatırlatmaq yerinə düşər ki, ulu öndərin «İstehsal, xidmət, maliyyə-kredit fəaliyyətinə dövlət nəzarətinin qaydaya salınması və əsassız yoxlamaların qadağan edilməsi barədə» 1996-cı il 17 iyun tarixli, «Dövlət nəzarət sisteminin təkmilləşdirilməsi və sahibkarlığın inkişafı sahəsində süni maneələrin aradan qaldırılması haqqında» 1999-cu il 7 yanvar tarixli fərmanları, habelə «Azərbaycan Respublikasında iqtisadi cinayətkarlığa qarşı mübarizə sahəsində bəzi tədbirlər haqqında» 1998-ci il 27 yanvar tarixli sərəncamı korrupsiyaya qarşı mübarizəni yeni dövrün tələbləri səviyyəsində qurmağa, bu sahədə səmərəliliyin gücləndirilməsinə xidmət edirdi.
Bütün bu fərman və sərəncamlar, qəbul edilmiş bir sıra normativ-hüquqi aktlar ölkəmizdə korrupsiyaya qarşı tədbirlər reyestrinin yaranması ilə nəticələnib. Ulu öndər Heydər Əliyevin 2000-ci il iyulun 8-də imzaladığı «Azərbaycan Respublikasında korrupsiyaya qarşı mübarizənin gücləndirilməsinə dair» fərmanla «Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında» qanunun və müvafiq Dövlət Proqramının layihələrinin hazırlanmasına start verilib, bu sahədə beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsi istiqamətində addımlar atılıb.
Ümummilli lider Heydər Əliyev böyük strateq olaraq yeni ictimai-iqtisadi formasiyaya keçid şəraitində audit sisteminin də cəmiyyətdəki yerini və rolunu düzgün dəyərləndirərək bu sahədə qanunverici və institusional tədbirlərin həyata keçirilməsini təmin edib. Dövlət qurumlarının, eləcə də biznes strukturlarının fəaliyyətində şəffaflığın və maliyyə intizamının gücləndirilməsi baxımından ölkədə Auditorlar Palatasının yaradılmasının vacibliyi də düzgün dəyərləndirilib.
Audit sahəsində mükəmməl hüquqi baza
Ümummilli lider Heydər Əliyevin 16 sentyabr 1994-cü il tarixdə imzaladığı “Auditor xidməti haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu Azərbaycan Respublikasında auditor xidmətinin təşkilini, onun həyata keçirilməsinin hüquqi əsaslarını, auditorların funksiyalarını, hüquq və vəzifələrini müəyyən etməklə, mülkiyyətçinin əmlak hüquqlarını müdafiə edən müstəqil maliyyə-nəzarəti sisteminin yaradılmasını təmin edib. Qanunun 2-ci maddəsinə əsasən, audit dedikdə, əmtəə istehsalı və satışı, xidmət göstərilməsi və iş görülməsi ilə məşğul olan təsərrüfat subyektlərində mühasibat uçotunun dəqiq və dürüst aparılmasının və maliyyə hesabatlarının müstəqil yoxlanılması nəzərdə tutulur. Audit yoxlaması məcburi və ya könüllü (təsərrüfat subyektinin öz təşəbbüsü ilə) ola bilər. Qanuna görə maliyyə hesabatlarını dərc etdirməli olan təsərrüfat subyektləri üçün, habelə qanunla bilavasitə nəzərdə tutulmuş hallarda həyata keçirilməli olan audit məcburi, digər hallarda isə könüllüdür. Məsələn, səhmdar cəmiyyətləri, xarici investisiyalı müəssisələr, banklar və digər kredit təşkilatları, sığorta təşkilatları, məhdud məsuliyyətli cəmiyyətlər, investisiya fondları, maliyyə-sənaye qrupları üzrə audit məcburidir.
Qeyd olunan qanunun 3-cü maddəsinə əsasən, təsərrüfat subyektlərində müqavilə əsasında maliyyə-təsərrüfat fəaliyyəti sahəsində yoxlama, ekspertiza, təhlil aparmaq və yazılı rəy vermək, mühasibat uçotu qurmaq, hesabat göstəricilərinin dürüstlüyünü təsdiq etmək və auditorun peşə fəaliyyətinə (auditor təşkilatının nizamnamə məqsədlərinə) uyğun olaraq maliyyə-təsərrüfat münasibətləri sahəsində diğər xidmətləri göstərmək auditor xidməti hesab edilir. Auditor xidməti dövlət orqanlarının öz səlahiyyətləri daxilində təsərrüfat subyektlərinin fəaliyyətini yoxlamasını da istisna etmir. Eyni zamanda, Qanunun 4-cü maddəsində bildirilir ki, sərbəst auditor Azərbaycan Respublikası Auditorlar Palatasının (bundan sonra «Auditorlar Palatası» adlandırılacaqdır) verdiyi lisenziyaya əsasən respublika ərazisində sərbəst auditor xidməti göstərmək hüququnu əldə etmiş fiziki şəxsdir.
“Auditor xidməti haqqında” qanunun 5-ci maddəsinə görə auditor təşkilatı Auditorlar Palatasının verdiyi lisenziya əsasında Azərbaycan Respublikası ərazisində auditor xidməti göstərmək hüququnu əldə etmiş və nizamnaməsinə görə yeganə fəaliyyət sahəsi bu xidmət növü olan hüquqi şəxsdir. 8-ci maddəyə görə isə auditor rəyi auditorun (auditor təşkilatının) imzası və möhürü ilə təsdiq olunmuş, audit aparılan təsərrüfat subyektinin maliyyə vəziyyətinə, maliyyə-təsərrüfat əməliyyatlarının qanuniliyinə, illik mühasibat hesabatları maddələrinin doğruluğuna, mühasibat uçotunun ümumi vəziyyətinə verdiyi qiyməti əks etdirən və bütün hüquqi və fiziki şəxslər, dövlət hakimiyyəti və idarəetmə orqanları, habelə məhkəmə orqanları üçün hüquqi əhəmiyyəti olan sənəddir. Səlahiyyətli dövlət orqanlarının qərarına əsasən keçirilmiş yoxlamanın nəticələrini əks etdirən auditor rəyi Azərbaycan Respublikası prosessual qanunvericiliyinə uyğun olaraq təyin edilmiş ekspertizanın rəyi ilə bərabar tutulur.
Maliyyə intizamının təmini başlıca hədəfdir
Xatırlatmaq lazımdır ki, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 1995-ci il 19 sentyabr tarixli qərarı ilə “Auditorlar Palatası haqqında Əsasnamə”nin təsdiq edilməsi və 1996-cı il 5 aprel tarixində Azərbaycan Respublikasının Auditorlar Palatasının fəaliyyətə başlaması ölkə həyatında mühüm hadisələrdən olub. Yaranmasının 25-ci ildönümü tamam olmuş Auditorlar Palatasının prioritet fəaliyyət istiqamətlərindən biri də məhz cəmiyyətin və dövlətin sivil inkişafı baxımından zəruri sayılan maliyyə nəzarətinin təmin edilməsidir. Maliyyə nəzarəti ümumilikdə valyuta, gömrük və bank nəzarətini əhatə etməklə maliyyə resurslarının formalaşması, bölgüsü və istifadəsi prosesinin qanuniliyinə, məqsədəuyğunluğuna və səmərəliliyinə nəzarət sahəsində dövlət orqanları və auditor təşkilatlarının həyata keçirdikləri tədbirlərin məcmusu kimi dəyərləndirilir. Şübhəsiz, auditdən yayınma mahiyyətcə korrupsiyaya şərait yaradan halların mövcudluğu, bilavasitə korrupsiya halları, çirkli pulların yuyulması və digər neqativ hallar deməkdir.
Auditorlar Palatası ötən müddətdə idarəetmədə optimal qərarların qəbuluna və normal fəaliyyətin təmin olunmasına əsas verən informasiya bazasının formalaşması; mövcud nöqsan və çatışmazlıqların üzə çıxarılması ilə yanaşı, onların gələcəkdə təkrar olunmaması; təsərrüfat subyektlərinə vəsaitlərdən səmərəli və məqsədyönlü istifadə sahəsində öhdəliklərə əməl edilməsi; məsul şəxslərə qanunvericiliyin tələblərinə ciddi əməl edilməsi və öz öhdəliklərinin dəqiq yerinə yetirilməsi sahəsində tələblərin aşılanması istiqamətində ardıcıl və sistemli fəaliyyət göstərib.
Respublikamızda hüquqi dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu siyasətini inamla davam etdirən Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev son 18 ildə dövlət idarəetmə sistemində şəffaflıq prinsipinin qorunmasını, büdcə vəsaitlərinin təyinatı üzrə xərclənməsini əsas vəzifələrdən biri kimi müəyyənləşdirib. Eyni zamanda, maliyyə intizamının və korrupsiya hallarına qarşı mübarizə tədbirlərinin genişləndirməsini təmin edib. Ötən illərdə sosial-iqtisadi inkişafda yeni nailiyyətlərin əldə edilməsi həm də islahatların düşünülmüş şəkildə aparılması, şəffaflığın təmin edilməsi, iqtisadiyyatın müasirləşməsi, sosial dəyişikliklərin keçirilməsinə kompleks yanaşma zəminində baş verib. Bu və digər tədbirlər bütün dünyada maliyyə nəzarətinin sivil forması kimi qəbul edilən auditor xidmətinin inkişafı üçün yaxşı imkanlar yaradıb.
Etiraf etmək lazımdır ki, Azərbaycanda ictimai həyatın bütün sahələrində əsaslı islahatların aparıldığı bir dövrdə cəmiyyətdə korrupsiya hallarının hələ də mövcud olması dövlətin və cəmiyyətin inkişafına ciddi əngəllər törədir, sosial-mənəvi problemlər doğurur. Məhz bu baxımdan korrupsiyaya qarşı mübarizə tədbirlərinin gücləndirilməsi sahəsində siyasi və hüquqi tədbirlərin proqram şəklində həyata keçirilməsi dövrün zəruri tələbinə çevrilib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev ölkədə maliyyə intizanının gücləndirilməsi vacibliyi ilə bağlı deyib: “Azərbaycan Respublikasının iqtisadiyyatı inkişaf etdikcə və onun dünya təsərrüfat sisteminə inteqrasiyası gücləndikcə iqtisadi-maliyyə münasibətlərində şəffaflığın təmin olunmasında, iqtisadi cinayətkarlığa və korrupsiyaya qarşı mübarizədə auditin imkanlarından daha geniş istifadə etmək zərurəti yaranır”.
Korrupsiyaya qarşı mübarizə - şəffaflığın vacib şərti
Biznes mühitinin yaxşılaşdırılması istiqamətində atılan mühüm addımlardan biri də şəffaflığın artırılması və korrupsiyaya qarşı mübarizəni nəzərdə tutan qanunverici-institusional tədbirlərin gücləndirilməsidir. Ölkə Prezidentinin qanunvericilik təşəbbüsü əsasında Milli Məclis 13 yanvar 2004-cü il tarixli «Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında» Qanun qəbul edib, habelə «Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Proqramı (2004-2006-cı illər)» layihəsi hazırlanaraq 3 sentyabr 2004-cü il tarixdə təsdiq olunub.
Prezident İlham Əliyevin 28 oktyabr 2004-cü il tarixli fərmanı ilə Azərbaycan Respublikası Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi yaradılıb. Ümumilikdə, ölkə rəhbərinin 28 iyul 2007-ci il tarixli «Şəffaflığın artırılması və korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Strategiyanın təsdiq edilməsi barədə», 2009-cu il 22 iyun tarixli «Dövlət və bələdiyyə əmlakının və vəsaitlərinin idarə olunması sahəsində korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalara qarsı mübarizənin gucləndirilməsi haqqında», 13 aprel 2010-cu il tarixli «Sahibkarlıq sahəsində yoxlamaların nizama salinması və istehlakçıların hüquqlarının qorunmasının təmin edilməsinə dair bəzi tədbirlər haqqında» fərmanları ölkəmizdə korrupsiyaya qarşı mübarizə tədbirlərinin ardıcıl xarakter daşıdığını bir daha təsdiqləyib.
2007-ci il 28 iyul tarixli «Şəffaflığın artırılması və korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Strategiya» çərçivəsində dövlət və yerli özünüidarə orqanlarının fəaliyyətinin açıq hökumət prinsiplərinə uyğunlaşdırılması, qərarların qəbulu prosesində ictimaiyyətin iştirakının genişləndirilməsi, şəffaflığın artırılması məqsədilə ölkə başçısı 2012-ci il 5 sentyabr tarixdə «Açıq Hökumətin təşviqinə dair 2012-2015-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı»nın və «Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair 2012-2015-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı»nın təsdiq edilməsi haqqında» sərəncamlar imzalayıb. "Açıq hökumətin təşviqinə dair 2016-2018-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı" da bu baxımdan əhəmiyyətli olub. Nəhayət, 2020-ci il 27 fevral tarixində Azərbaycan Prezidenti tərəfindən təsdiq edilmiş “Açıq hökumətin təşviqinə dair 2020-2022-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı”nda ölkəmizdə şəffaflığın təmin edilməsi, vətəndaş cəmiyyəti quruculuğunun sürətləndirilməsi, informasiya azadlığı və digər sahələri əhatə edən mühüm vəzifələr müəyyənləşdirilib.
Azərbaycan Prezidentinin 2012-ci il 5 sentyabr tarixli sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair 2012-2015-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı”nın 13.2-ci bəndinə müvafiq olaraq, Auditorlar Palatası tərəfindən “Azərbaycan Respublikasında auditor xidmətinin inkişaf konsepsiyasının (2012-2020-ci illər)” hazırlanıb və 2014-cü il 11 aprel tarixində təqdimat mərasimi keçirilib.
İqtisadi islahatlara sanballı töhfə
Auditorlar Palatasının sədri, professor Vahid Novruzov bildirir ki, Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin daimi diqqət və qayğısı nəticəsində milli audit sistemi keyfiyyətcə yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub, qurumun ölkənin iqtisadi-sosial həyatında rolu və əhəmiyyəti daha da artıb. Bu həm də beynəlxalq audit standartları və praktikasının ölkəmizdə tətbiqi kimi mühim vəzifələrin icrası sayəsində mümkün olub. Ölkədə auditor xidmətinin inkişafı və tətbiqinin genişləndirilməsi son dövrlərdə qəbul olunmuş və uğurla yerinə yetirilmiş bir sıra mühüm dövlət proqramlarında da əksini tapıb. Son 15 ildə Auditorlar Palatası 7 dövlət proqramının iştirakçısı olmaqla, üzərinə düşən vəzifələri tam yerinə yetirib. 2010-cu il yanvarın 1-dən etibarən ölkədə Beynəlxalq Audit Standartlarının tətbiqinə başlanılması, auditor xidmətinin inkişafına dair İnkişaf Konsepsiyasının hazırlanması, Beynəlxalq Mühasiblər Federasiyası (İFAC) və Avropa Mühasiblər və Auditorlar Federasiyası (EFAA) kimi nüfuzlu beynəlxalq peşəkar qurumlara tamhüquqlu üzvlüyün reallaşması, dünyanın 40-a yaxın ölkəsinin audit və mühasibatlıq qurumları ilə işgüzar əlaqələrin qurulması Auditorlar Palatasının son 25 ildəki mühüm uğurları sırasında xüsusi vurğulanmalıdır.
Auditorlar Palatası ötən müddətdə auditin təbliği və yayılması istiqamətində bir çox işlər görüb, o cümlədən auditə dair 50-yədək praktik nəşri ərsəyə gətirib. Bu müddətdə 25 beynəlxalq elmi-praktik konfrans, simpozium, forum keçirib. On səkkizi regionlarda olmaqla 100-dək seminar və dəyirmi masa təşkil edib, qabaqcıl xarici audit təcrübəsinin yayılması üçün kompleks tədbirlər həyata keçirib. Hazırda Palatanın nüfuzlu peşə qurumlarında - Beynəlxalq Mühasiblər Federasiyasında (İFAC), Mühasiblərin və Auditorların “Avrasiya” Beynəlxalq Regional Federasiyasında, Avropa Mühasiblər və Auditorlar Federasiyasında (EFAA), Sertifikatlı Mühasiblərin və Auditorların Avrasiya Şurasında tamhüququlu üzv kimi təmsilçiliyi səmərəli nəticələr verir. Eyni zamanda, İmtiyazlı Sertifikatlaşdırılmış Mühasiblər Assosiasiyası (ACCA), Rusiya Federasiyası, Çin, Böyük Britaniya, Fransa, Kanada, Türkiyə, Ruminya, Macarıstan, Polşa, Slovakiya, Ukrayna, Qazaxıstan, Özbəkistan, Gürcüstan, Estoniya, Litva, Latviya, Moldova, Belarus, Makedoniya, Monteneqro, Bolqarıstan və digər ölkələrin audit və mühasibatlıq qurumları ilə əməkdaşlıq barədə saziş və niyyət protokollarının imzalanması, intensiv işgüzar əlaqələrin qurulması Azərbaycan auditorlarının peşə-ixtisas səviyyəsinin müntəzəm olaraq təkmilləşdirilməsinə imkan yaradır.
Auditorlar Palatası yerli qurumlarla da səmərəli əməkdaşlıq edir, birgə konfrans, seminar, simpozium, “dəyirmi masa” və digər tədbirlər həyata keçirir. Əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsi məqsədilə indiyədək ölkəmizin 20-dək müəssisə və təşkilatları ilə əməkdaşlıq haqqında saziş, protokol və anlaşma memorandumu imzalaıb, onların iştirakı ilə mühüm əhəmiyyətə malik bir sıra beynəlxalq elmi-praktiki konfranslar, regional seminar-müşavirələr, simpoziumlar keçirilib.
Beynəlxalq audit norma və standartlarına müvafiq olaraq auditor xidmətini müasir tələblər baxımından inkişaf etdirmək, ölkə ərazisində fəaliyyət göstərən sərbəst auditorların və auditor təşkilatlarının apardıqları auditlərin keyfiyyətinə səmərəli nəzarətə nail olmaq, peşə etikası qayda və normalarına riayət edilməsi üzrə tədbirləri həyata keçirmək məqsədilə Auditorlar Palatasında audit norma və standartlarının hazırlanması, auditin keyfiyyətinə nəzarət və təkrar audit üzrə komissiyalar, habelə auditorların peşə etikası komissiyası fəaliyyət göstərir. "Auditor xidməti haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən Palata sərbəst auditorların və auditor təşkilatlarının fəaliyyətini, apardıqları auditlərin keyfiyyətinin audit standartlarına uyğunluğunu yoxlayır və işlərinə nəzarəti təmin edir.
Qeyd olunanlar bir daha təsdiqləyir ki, müasir və mükəmməl audit sistemi hər bir dövlətdə iqtisadi islahatların uğurla aparılmasının, eyni zamanda dövlət idarəçilik sisteminin şəffaf və ədalətli mexanimzlər əsasında qurulmasının ümdə şərtlərindən biridir. Bu reallığı düzgün dəyərləndirən Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən sistemli tədbirlər idarəetmə sisteminin müasirləşdirilməsini, maliyyə intizamının gücləndirilməsini, eləcə də dövlət büdcəsi vəsaitlərindən səmərəli və məqsədyönlü istifadəni təmin edir. Bu kimi vacib vəzifələrin reallaşdırılmasında digər aidiyəti dövlət və hökumət qurumları ilə yanaşı, Auditorlar Palatası da yaxından iştirak edərək üzərinə düşən vəzifələri layiqincə yerinə yetirməyə çalışır.
Akif Cabbarlı,
müstəqil jurnalist
Məqalə Azərbaycan Respublikasının Auditorlar Palatasının yaranmasının 25-ci ildönümü münasibətilə elan olunmuş müxbir yazısı müsabiqəsinə təqdim etmək üçündür
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 11:31
AZAL Bakı-Təl-Əviv-Bakı reyslərini bərpa edir
25-06-2025, 15:04
“Kontakt Home” qanunu pozub
24-06-2025, 19:09
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib, aidiyyəti qurumlara müvafiq tapşırıqlar verilib
24-06-2025, 14:08
“Dövlət borcu haqqında” qanuna dəyişiklik edilir
23-06-2025, 17:20
Agentlik TƏBİB-in 17 milyonluq tenderini ləğv edib
23-06-2025, 12:41
Vüqar Bayramov: "Yeni dəyişikliklər bu boşluğu aradan qaldıracaq"
23-06-2025, 10:16
“Azərişığ”ın milyonluq tenderi - Əmək Müfəttişliyinin cəzalandırdığı şirkət "qalib gəlib"
23-06-2025, 09:18
TƏBİB-in 3.6 milyonluq tenderi ləğv olunub
21-06-2025, 18:07
AMEA-nın tenderi ləğv olunub
21-06-2025, 17:57
Dövlət Neft Fondunda yoxlama aparılıb
21-06-2025, 17:31
"Büdcə sistemi haqqında" qanun dəyişir - Detallar
21-06-2025, 11:37
Bank kartlarından pul oğurluğu davam edir
21-06-2025, 11:11
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib
21-06-2025, 10:44
Agentlik unun tpdansatış qiymətini açıqlayıb
21-06-2025, 10:12
Peşəkar mühasib sertifikatının verilməsi qaydası dəyişib
20-06-2025, 21:13
Avropa Rusiya qazından imtinaya görə 200 milyard avro itirib
20-06-2025, 18:23
Putin: Rusiya Avropada birinci, dünyada dördüncüdür
20-06-2025, 17:39
Növbəti depozit hərracı keçirilib
20-06-2025, 12:43
Dövlət mülkiyyətindəki avtomobillər satışa çıxarılıb
20-06-2025, 11:55
Peyk görüntüləri: İran neft ixracını sürətləndirib - Foto
20-06-2025, 10:21
Bağlanmış bankların əmlakları satışa çıxarılıb
20-06-2025, 09:59
"Bal Badem”in fəaliyyəti dayandırılıb
20-06-2025, 09:25
Neft Fondunun tenderi ləğv olunub
19-06-2025, 17:55
Azərbaycandan 17 ölkəyə neft ixrac olunub - Siyahı
19-06-2025, 16:37
Əli Əsədov BP şirkətinin baş icraçı direktoru ilə görüşüb
19-06-2025, 15:11
Milyarderin 100 milyon dollarlıq təklifi cavabsız qalıb
19-06-2025, 12:04
İsrail-İran savaşı bahalaşmaya səbəb olub
19-06-2025, 10:01
Vüqar Bayramov: "...qadınlar, bəzi hallarda isə kişilər 5 il tez pensiyaya çıxacaq"
19-06-2025, 09:31
Ağdamda 9.4 milyonluq tender ləğv olunub
18-06-2025, 15:21
ASC və MMC-yə məxsus əmlaklar hərraca çıxarılacaq
18-06-2025, 09:30
Sadiq Qurbanov: "Bu xətt Naxçıvanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayacaq” - Video
17-06-2025, 14:36
"Əmək pensiyaları haqqında” qanun dəyişib
17-06-2025, 13:01
AYNA-nın tenderi ləğv olunub
17-06-2025, 10:11
Naxçıvan Aqrar Sığorta Fondu ləğv edilib
17-06-2025, 09:53
2025-ci ilin büdcəsinə dəyişikliklər olacaq? - Açıqlama
16-06-2025, 17:32
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
14-06-2025, 19:00
AZAL uçuşların sayını artırır
12-06-2025, 17:38
ƏƏSMN: "Yeni sosial islahat paketi 3 milyon insanı əhatə edir"
12-06-2025, 09:41
DSMF sədrinə yeni müşavir təyin olunub
12-06-2025, 07:42
Astana “Power Central Asia+China” forumuna hazırlaşır
11-06-2025, 15:16
Çin və ABŞ çərçivə sazişi üzərində razılaşıblar
11-06-2025, 14:15
Azərbaycan və Avropa Komissiyası iyunun 13-də enerji dialoqunun üçüncü raundunu keçirəcək
11-06-2025, 11:13
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini sabit saxlayıb
10-06-2025, 11:40
SOCAR ilə Almaniya şirkəti müqavilə imzalayıb
10-06-2025, 09:38
“Mədrəsə”nin bərpası ilə bağlı tender ləğv olunub
5-06-2025, 14:40
Gənc qadın dünyanın ən zəngin şəxsləri sırasına daxil olub
5-06-2025, 11:31
Mərkəzi Bankının valyuta ehtiyatlarının 87 faizi dollarladır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
