11:31 / 16-05-2025
Odessaya dron hücumu: evlər dağılıb, heyvanlar zooparkdan qaçıb
11:22 / 16-05-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətində yoxlama başlayıb
11:12 / 16-05-2025
Kirayə mənzillər layihəsində dələduzluq: kreditlər necə "fırladılır"? - Açıqlamalar
11:02 / 16-05-2025
Nazirliyin keçmiş vəzifəli şəxsi həbsdə ölüb
10:33 / 16-05-2025
Həbsdəki oğluna narkotik keçirmək istəyən qadın saxlanılıb
10:25 / 16-05-2025
Polşa Ukraynaya hərbi yardım paketi hazırlayır
10:04 / 16-05-2025
Şəhidin nəşini Naxçıvana gətiriblər - (Yenilənib) - Fotolar
09:52 / 16-05-2025
DİN: "Naməlum zənglər dərhal bloklanmalıdır"
09:51 / 16-05-2025
Professor: Əsas şüar “Vahid vətən, vahid dövlət, vahid bayraq!” ola bilər
09:43 / 16-05-2025
Küləkli hava ilə bağlı xəbərdarlıq edilib
09:41 / 16-05-2025
Bu gün Əfv Məsələləri Komissiyasının iclası keçiriləcək
09:20 / 16-05-2025
Tədris Cərrahiyyə Klinikası deputatın şirkətindən 1.2 milyonluq dərman alır
08:45 / 16-05-2025
Çindən Qazaxıstana turist axını var
08:33 / 16-05-2025
Məşhur müğənni hücuma görə həbs edilib
08:28 / 16-05-2025
Pələng beş gündə altı qadını parçalayıb
08:23 / 16-05-2025
Oğul Tramp FTB-nin sabiq şefini ittiham edir
08:19 / 16-05-2025
Rusiya jurnalist və siyasi fəal İlya Azarı axtarır
08:01 / 16-05-2025
Moskva vilayətində güclü yanğın və partlayışlar olub
07:56 / 16-05-2025
Marin Le Pen istintaqa cəlb edilir
07:52 / 16-05-2025
Putin hələ danışıqlardan əvvəl Zelenskini üstələyib
07:40 / 16-05-2025
Biləsuvar sakinini ildırım vurub
01:38 / 16-05-2025
“Avroviziya-2025”-in finalçıları bəlli olub - Siyahı
23:31 / 15-05-2025
ABŞ kəşfiyyatı Rusiyanın hərbi sirrini ələ keçirib
23:13 / 15-05-2025
İcraçı direktor vəzifədən azad olunub
21:47 / 15-05-2025
Bakıda ermənilərin növbəti məhkəməsi keçirilib
20:15 / 15-05-2025
Rusiya-Ukrayna danışıqları mayın 16-na kimi təxirə salına bilər
18:51 / 15-05-2025
İlham Əliyev Albaniyaya səfər edib
18:45 / 15-05-2025
“Ulduz”lu görüşlər”in növbəti qonağı Elçin Mirzəbəyli olub - Fotolar
18:40 / 15-05-2025
Şəmkirdə ət dükanları niyə bağlanıb? - Açıqlama
18:20 / 15-05-2025
Ukrayna prezidenti Türkiyədə səfərdədir - (Yenilənib)
13:04 / 13-05-2025
Elnur Zeynalov: “Ağdam Muğam Mərkəzində solo-konsert verməyi düşünürəm”
16:13 / 12-05-2025
Mollazadə: PKK kürd məsələsi deyil, Sovet İttifaqının Türkiyəyə yaratdığı problemdir
09:28 / 12-05-2025
Terrorçuluqda şübhəli şəxsləri Azərbaycana gətiriblər
22:28 / 11-05-2025
"Qarabağ" "Araz-Naxçıvan"ı məğlub edib
15:32 / 12-05-2025
Prezident İlahiyyat İnstitutuna rektor təyin edib - Foto
11:15 / 12-05-2025
Paşinyan peşman olub: İrəvan yenidən Rusiyaya meyllənir
18:10 / 13-05-2025
Aydan Nuriyevanın musiqi dünyası - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
17:48 / 12-05-2025
İsazadə: Ərdoğan Rusiya ilə Ukrayna arasında vasitəçi kimi uğur qazana bilər
17:13 / 13-05-2025
Azərbaycanın Hərbi prokuroru təyin edilib - Sərəncam
08:33 / 14-05-2025
Putini İstanbulda Uşakov və Lavrov əvəz edə bilər
00:01 / 12-05-2025
Ceyhun Bayramov BƏƏ XİN başçısı ilə müzakirə aparıb
“Təhlükəsiz İnternet” xidmətinin əhatəsi genişlənir
Tarix: 26-08-2017 13:52 | Bölmə: Layihə
Son illər ölkədə internetin tətbiqi, yayılması, müxtəlif ərazilərdə Wi-Fi sisteminin quraşdırılması yönündə işlər görülür. Rabitə və kommunikasiya sisteminin təkmilləşdirilməsi, müasir avadanlıqların quraşdırılması, İKT resurslarının daha da inkişaf etdirilməsi yönündə davamlı yeniliklər edirlir. Bu istiqamətdə “Baktelecom”un həyata keçirdiyi yenidənqurma işlərini də xüsusi qeyd etmək olar.
Belə ki, Çağrı Mərkəzi, “Onlayn çat”, Şəbəkə Əməliyyat Sistemi – NOC , “Evədək internet” və digər xidmətlərin aktivləşdirilməsi müsbət məqam kimi qeyd oluna bilər.
Bakı Telefon Rabitəsi İstehsalat Birliyi (BTRİB) ötən ilin iyul ayından istifadəyə verdiyi Çağrı Mərkəzinin xidmət səviyyəsinin yüksəldilməsi ilə bağlı işləri davam etdirir.
Qurumdan “Reytinq”ə verilən məlumata görə, proqram təminatı daim yenilənir, sual-cavab bazasının idarə olunması, dəyərləndirmə sistemi və göstərilən xidmətlərin icra müddəti nəzarətdə saxlanılır. Bakı ərazisində xidmət alan abunəçilərə vahid mərkəzdən bütün xidmətlərlə bağlı məlumat almaq imkanı verən Çağrı Mərkəzi ilə əlaqə yaratmaq üçün istifadəçilərin 155 qısa nömrəsini yığması kifayətdir. Gün ərzində 1500-dən yuxarı sorğu qəbul edən mərkəzdə müraciətlər operativ emal olunaraq birbaşa müvafiq struktur bölmələrinə yönləndirilir.
Eyni zamanda, qurumun rəsmi veb-səhifəsi olan “www.baktelecom.az” saytında “Mənə zəng et” funksiyası vasitəsi ilə abunəçi Çağrı Mərkəzi ilə əlaqə saxlamaq üçün uyğun vaxt seçə və Mərkəz operatorunun onunla əlaqə saxlamasını təmin edə bilər.
“Onlayn çat” bölməsində isə hər hansı səbəbdən telekommunikasiya qovşaqlarına gələ bilməyən abunəçinin müraciəti müştəri xidmətləri operatoru tərəfindən dərhal cavablandırılır.
Qeyd edək ki, əvvəllər abunəçilər müxtəlif növ müraciətlər (internet təchizatı, telefon xidmətləri) üçün fərqli nömrələrlə əlaqə saxlamalı idi. Bu da xidmətlər arasında koordinasiyada, xidmət keyfiyyətinin müəyyən olunmasında, müştəri məmnunluğu üçün lazımi işlərin aparılmasında çətinliklər yaradırdı.
BTRİB-in yaratdığı Şəbəkə Əməliyyat Mərkəzində istismarda olan bütün şəbəkə elementlərinin kompleks şəkildə, vahid mərkəzdən idarə olunması prosesi həyata keçirilir. Nəzarət mexanizmi yaranan problemlərə anında reaksiya verilməsinə xidmət edir. Sistem vasitəsi ilə İP, səs, transmissiya şəbəkələrinə və internet trafikə nəzarət etmək mümkündür. Şəbəkənin idarə edilməsi funksiyasını avtomatlaşdıran bu sistem onun sabitliyini də təmin edir.
Şəbəkə Əməliyyat Mərkəzi ilə Çağrı Mərkəzi interaktiv şəkildə paralel fəaliyyət göstərir. Gün ərzində nasazlıq qeydə alınan şəbəkədə hər hansı problem abunəçidən öncə Mərkəzin əməkdaşlarına məlum olur və bu məlumat mühəndislərlə yanaşı, həmin an Çağrı Mərkəzinə də ötürülür. Qeyd edək ki, gün ərzində 50-dən çox müxtəlif müraciət daxil olur.
BTRİB tərəfindən ötən ilin əvvəlindən abunəçilərin qarşılaşdığı internet sürəti və kəsintilərlə bağlı problemlərin aradan qaldırılması məqsədi ilə Bakı şəhəri üzrə kabel-kanal infrastrukturunda əsaslı təmir işləri aparılır. Artıq 10 000-ə yaxın quyu texniki normalara uyğun vəziyyətə gətirilib.
Məlumat üçün bildirək ki, BTRİB-in xidmət ərazisində 20 788 ədəd kabel-kanal quyusu mövcuddur.
Qeyd edək ki, sistemin uzun illər normativə uyğun düzgün istismar edilməməsi, kabel-kanal sistemində kabellərin səliqəsiz və sıx yerləşdirilməsi, montajın normativlərə cavab verməməsi bu resursun texniki istismarını mümkünsüz etmişdi. Kabel-kanalların bu cür istismarı zədəli kabellərin demontajı zamanı digərlərinin zədələnməsinə səbəb olur və yeni kabellərin çəkilməsini qeyri-mümkün edir.
Qurumun daxili imkanları hesabına həyata keçirilən profilaktik təmir-bərpa işləri zamanı istismar müddəti bitmiş və zavod istehsalatı dayandırılmış qurğuşun qoruyucu qatlı kabellər zədəyə davamlı xüsusi örtüklü, müasir standartlara cavab verən optik kabellərlə əvəz edilir.
Digər tərəfdən, dəyişkən hava şəraiti hava rabitə xətlərinin qırılması və sıradan çıxması kimi halların baş verməsinə səbəb olur ki, bu da rabitə xidmətlərinin təminatında fasilələrin yaranmasına və ya xidmətin dayanmasına gətirib çıxarır. Bu məqsədlə hava rabitə xətlərinin dirəkləri yenilənir, optik kabellər küləyə davamlı troslu fiber-optik kabellərlə, dirəklərdən və paylayıcı şkaflardan abunəçiyə xidmət göstərən rabitə xətləri isə yeni simmetrik kabellərlə əvəz edilir.
Aparılan təmir işləri zamanı müvafiq ərazilərdə abunəçilərin internet təminatında fasilələr yarandığı halda BTRİB tərəfindən abunəçilərin öncədən məlumatlandırılması təmin edilir. Rabitə xidmətlərinin müvəqqəti dayandırılması barədə abunəçilərə avtomatlaşdırılmış anons zəngləri edilir və müvafiq binaların girişlərində elan lövhələri yerləşdirilir.
BTRİB paytaxt əhalisinin genişzolaqlı xidmətlərlə təminatını nəzərdə tutan “Evədək internet” (Fiber to the home – FTTH) layihəsinin icrasını da davam etdirir.
İstifadəçinin yüksəksürətli multimedia xidmətləri ilə təminatı GPON (Giqabit Passive Optical Network) avadanlıqları vasitəsi ilə həyata keçirilir. Sözügedən avadanlıqlar mövcud şəbəkə infrastrukturunun keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə artırır. Nəticədə, eyni infrastruktur üzərindən əhaliyə telefon rabitəsi, internet və yüksək keyfiyyətli rəqəmsal televiziya xidmətlərinin göstərilməsi mümkün olur. Eyni zamanda, GPON məlumat ötürmə sürətini 100 dəfəyədək artırma gücünə malikdir.
Genişzolaqlı xidmətlərin üstünlüyü ondan ibarətdir ki, bu tip xidmətlər daha keyfiyyətlidir və əhaliyə sərfəli paketlər şəklində təklif olunur. Eyni zamanda GPON avadanlıqları daha portativ olmaqla az yer tutur və enerji sərfiyyatını da minimuma endirir.
Hazırda layihə çərçivəsində BTRİB tərəfindən Bakı şəhəri, Heydər Əliyev prospektində yerləşən 4 binada multimedia (İPTV, internet, telefoniya) xidmətlərinin tətbiqi uğurla həyata keçirilir. Bundan başqa, bir neçə Avtomat Telefon Stansiyasının (ATS) da yeni texnologiya ilə təminatı layihəsi hazırlanıb və yaxın günlərdə tətbiqinə başlanılacaq. Layihə gələcəkdə istismara verilmiş bütün yaşayış binalarını əhatə edəcək.
Əhalinin pulsuz internetlə təminatını nəzərdə tutan “İctimai Wi-Fi” layihəsi çərçivəsində işlər artıq yekunlaşdırılır. Belə ki, Dənizkənarı Milli Park və Dövlət Bayraq Meydanı əraziləri üzrə ictimai internetdən istifadəni təmin edən avadanlıqlar (Access Point) quraşdırılıb. Layihə çərçivəsində bir sıra təhlükəsizlik tədbirləri və risklər nəzərə alınaraq proqram təminatı və şəbəkənin test mərhələsinə start verilib.
Həmçinin, “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu ərazisində də işlər yekunlaşdırılıb. Layihənin növbəti mərhələsi kimi, Heydər Əliyev Mərkəzinin ətraf ərazilərində də işlər həyata keçirilir. Xüsusi yanaşma tələb edən memarlıq abidəsi ərazilərində işlər mütəxəssis nəzarəti altında dizayna xələl gətirməmək şərti ilə xüsusi həssaslıqla görülür.
Layihənin icrası zamanı dünya təcrübəsi nəzərə alınıb. Şəbəkənin səmərəli paylanmasını və təhlükəsizlik tədbirlərini nəzərə alaraq sürət həddi və saat limiti də beynəlxalq standartlara əsasən müəyyənləşdirilir.
Qeyd edək ki, layihənin həyata keçirilməsində əsas məqsəd paytaxt sakinlərini və şəhərimizin qonaqlarını simsiz və yayılan texnologiya vasitəsilə
pulsuz internetlə təmin etməkdir. İlkin mərhələdə əhalinin daha çox sıx istirahət etdiyi yerlər seçilib.
Onu da bildirək ki, ötən ildən Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinin təşəbbüsü ilə icrasına başlanılan “İctimai İnternet” layihəsi “İlin İT hadisəsi” nominasiyasında “Netty” Azərbaycan Milli İnternet Mükafatının qalibi olub. “Netty” sosial əhəmiyyətli layihələri dəstəkləyən, əhali arasında informasiya texnologiyalarını populyarlaşdıran peşəkar mükafat kimi “Baktelecom”un pulsuz “wi-fi” xidmətinə biganə qalmayıb. “Baktelecom” aylar öncə evdən kənarda, gəzinti zamanı internetə pulsuz qoşulmaq imkanını insanlar üçün əlçatan edib. Bu məqsədlə ilkin mərhələdə əhalinin sıx istirahət etdiyi ərazilər seçilib.
Dənizkənarı Milli Parkın bütün hissəsi, “İçərişəhər” Tarix-Memarlıq Qoruğu, Sahil bağı və Heydər Əliyev Mərkəzinin parkı kimi geniş əhatə zonasında ümumilikdə 210 qoşulma nöqtəsi yaradılıb. Mart ayından etibarən paytaxt sakinləri və şəhərimizin qonaqlarının seçiminə çevrilən layihənin istifadəçi sayı 200 mini ötdü. “Baktelecom” əhalinin pulsuz “wi-fi” xidmətinə maraq və tələbatını nəzərə alaraq əhatə dairəsinin genişləndirilməsi istiqamətində bu gün də işlərini davam etdirir. İlin sonuna qədər Qış Parkı, Sabir bağı, Xaqani bağı və digər istirahət parklarında da ictimai internet şəbəkəsi aktiv ediləcək. Şəbəkənin təkmilləşdirilmə işləri ilə yanaşı, yeni və daha rahat qeydiyyat sisteminin tətbiqindən sonra istifadəçilərin pulsuz “wi-fi”-a qoşulması daha da asanlaşacaq.
Amma yeniliklər bununla bitmir. “Baktelecom” avqustun 24-dən etibarən “Bakinternet” istifadəçiləri üçün “Təhlükəsiz İnternet” xidmətinin tətbiqinə başlayıb. Bu filtirasiya xidməti vasitəsi ilə bütün yaş kateqoriyasına aid istifadəçilər hər növ təhlükəli məzmunlardan qoruna biləcəklər. Beləliklə, internetdən istifadə edən hər kəs bank hesablarını ələ keçirən “online” qumar oyunları, spirtli içki, tütün və narkotik maddələri təbliğ edən saytlara girişi bloklamaqla, öz şəxsi məlumatlarını kiber-cinayətkar şəbəkələr və digər fişinqlərdən qorumaq imkanı əldə edəcək. Həmçinin, səmərəliliyin artırılması məqsədi ilə təhlükəsiz internet xidmətini iş yerlərində də tətbiq etmək mümkündür. Geniş seçim imkanı təqdim edən xidmət sayəsində valideynlərin azyaşlılara psixoloji zərər yetirə biləcək cinayətkarlıq, zorakılıq, irqçilik, diskriminasiya, ekstremizm və s. təbliğ edən oyun və filmlərin daxil olduğu resurslara nəzarəti güclənəcək.
Təhlükəsiz internet xidmətindən istifadə çox sadədir. Belə ki, istifadəçi www.baktelecom.az saytının “Şəxsi kabinet” bölməsinə daxil olaraq “Təhlükəsiz internet” xidmətinə qoşula bilər. Xidmətə qoşulduqdan sonra təqdim olunmuş siyahıdan təhlükəli hesab edilən kontentləri “qara siyahı”ya daxil edərək, istifadəni məhdudlaşdırmaq mümkündür. Həmçinin, istənilən zaman filtri deaktiv edərək, “qara siyahıya” daxil edilən resursu aktivləşdirmək də olar. İstifadəçilər bu xidmətə qoşulmaq üçün aidiyyatı Telekommunikasiya Qovşaqları və “Şəbəkə” xidmət mərkəzlərinə də müraciət edə bilərlər. İstidafəçilər ətraflı məlumat üçün 155 Çağrı Mərkəzi ilə əlaqə saxlamalıdırlar.
Bütün bunlar göstərir ki, ölkədə İKT-nin inkişaf etdirilməsi prosesində vətəndaşların müxtəlif yönümlü maraqları təmin olunur. İnsanlar həm pulsuz internet imkanı əldə edir, həm də elektron məkanda təhlükəsizlikləri təmin olunur.
Z.MƏMMƏDLİ
Yazı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə yardımı ilə "İnformasiya və kommunikasiya texnologiyalarının inkişaf etdirilməsi” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-08-2017 13:52 | Bölmə: Layihə
Son illər ölkədə internetin tətbiqi, yayılması, müxtəlif ərazilərdə Wi-Fi sisteminin quraşdırılması yönündə işlər görülür. Rabitə və kommunikasiya sisteminin təkmilləşdirilməsi, müasir avadanlıqların quraşdırılması, İKT resurslarının daha da inkişaf etdirilməsi yönündə davamlı yeniliklər edirlir. Bu istiqamətdə “Baktelecom”un həyata keçirdiyi yenidənqurma işlərini də xüsusi qeyd etmək olar.
Belə ki, Çağrı Mərkəzi, “Onlayn çat”, Şəbəkə Əməliyyat Sistemi – NOC , “Evədək internet” və digər xidmətlərin aktivləşdirilməsi müsbət məqam kimi qeyd oluna bilər.
Bakı Telefon Rabitəsi İstehsalat Birliyi (BTRİB) ötən ilin iyul ayından istifadəyə verdiyi Çağrı Mərkəzinin xidmət səviyyəsinin yüksəldilməsi ilə bağlı işləri davam etdirir.
Qurumdan “Reytinq”ə verilən məlumata görə, proqram təminatı daim yenilənir, sual-cavab bazasının idarə olunması, dəyərləndirmə sistemi və göstərilən xidmətlərin icra müddəti nəzarətdə saxlanılır. Bakı ərazisində xidmət alan abunəçilərə vahid mərkəzdən bütün xidmətlərlə bağlı məlumat almaq imkanı verən Çağrı Mərkəzi ilə əlaqə yaratmaq üçün istifadəçilərin 155 qısa nömrəsini yığması kifayətdir. Gün ərzində 1500-dən yuxarı sorğu qəbul edən mərkəzdə müraciətlər operativ emal olunaraq birbaşa müvafiq struktur bölmələrinə yönləndirilir.
Eyni zamanda, qurumun rəsmi veb-səhifəsi olan “www.baktelecom.az” saytında “Mənə zəng et” funksiyası vasitəsi ilə abunəçi Çağrı Mərkəzi ilə əlaqə saxlamaq üçün uyğun vaxt seçə və Mərkəz operatorunun onunla əlaqə saxlamasını təmin edə bilər.
“Onlayn çat” bölməsində isə hər hansı səbəbdən telekommunikasiya qovşaqlarına gələ bilməyən abunəçinin müraciəti müştəri xidmətləri operatoru tərəfindən dərhal cavablandırılır.
Qeyd edək ki, əvvəllər abunəçilər müxtəlif növ müraciətlər (internet təchizatı, telefon xidmətləri) üçün fərqli nömrələrlə əlaqə saxlamalı idi. Bu da xidmətlər arasında koordinasiyada, xidmət keyfiyyətinin müəyyən olunmasında, müştəri məmnunluğu üçün lazımi işlərin aparılmasında çətinliklər yaradırdı.
BTRİB-in yaratdığı Şəbəkə Əməliyyat Mərkəzində istismarda olan bütün şəbəkə elementlərinin kompleks şəkildə, vahid mərkəzdən idarə olunması prosesi həyata keçirilir. Nəzarət mexanizmi yaranan problemlərə anında reaksiya verilməsinə xidmət edir. Sistem vasitəsi ilə İP, səs, transmissiya şəbəkələrinə və internet trafikə nəzarət etmək mümkündür. Şəbəkənin idarə edilməsi funksiyasını avtomatlaşdıran bu sistem onun sabitliyini də təmin edir.
Şəbəkə Əməliyyat Mərkəzi ilə Çağrı Mərkəzi interaktiv şəkildə paralel fəaliyyət göstərir. Gün ərzində nasazlıq qeydə alınan şəbəkədə hər hansı problem abunəçidən öncə Mərkəzin əməkdaşlarına məlum olur və bu məlumat mühəndislərlə yanaşı, həmin an Çağrı Mərkəzinə də ötürülür. Qeyd edək ki, gün ərzində 50-dən çox müxtəlif müraciət daxil olur.
BTRİB tərəfindən ötən ilin əvvəlindən abunəçilərin qarşılaşdığı internet sürəti və kəsintilərlə bağlı problemlərin aradan qaldırılması məqsədi ilə Bakı şəhəri üzrə kabel-kanal infrastrukturunda əsaslı təmir işləri aparılır. Artıq 10 000-ə yaxın quyu texniki normalara uyğun vəziyyətə gətirilib.
Məlumat üçün bildirək ki, BTRİB-in xidmət ərazisində 20 788 ədəd kabel-kanal quyusu mövcuddur.
Qeyd edək ki, sistemin uzun illər normativə uyğun düzgün istismar edilməməsi, kabel-kanal sistemində kabellərin səliqəsiz və sıx yerləşdirilməsi, montajın normativlərə cavab verməməsi bu resursun texniki istismarını mümkünsüz etmişdi. Kabel-kanalların bu cür istismarı zədəli kabellərin demontajı zamanı digərlərinin zədələnməsinə səbəb olur və yeni kabellərin çəkilməsini qeyri-mümkün edir.
Qurumun daxili imkanları hesabına həyata keçirilən profilaktik təmir-bərpa işləri zamanı istismar müddəti bitmiş və zavod istehsalatı dayandırılmış qurğuşun qoruyucu qatlı kabellər zədəyə davamlı xüsusi örtüklü, müasir standartlara cavab verən optik kabellərlə əvəz edilir.
Digər tərəfdən, dəyişkən hava şəraiti hava rabitə xətlərinin qırılması və sıradan çıxması kimi halların baş verməsinə səbəb olur ki, bu da rabitə xidmətlərinin təminatında fasilələrin yaranmasına və ya xidmətin dayanmasına gətirib çıxarır. Bu məqsədlə hava rabitə xətlərinin dirəkləri yenilənir, optik kabellər küləyə davamlı troslu fiber-optik kabellərlə, dirəklərdən və paylayıcı şkaflardan abunəçiyə xidmət göstərən rabitə xətləri isə yeni simmetrik kabellərlə əvəz edilir.
Aparılan təmir işləri zamanı müvafiq ərazilərdə abunəçilərin internet təminatında fasilələr yarandığı halda BTRİB tərəfindən abunəçilərin öncədən məlumatlandırılması təmin edilir. Rabitə xidmətlərinin müvəqqəti dayandırılması barədə abunəçilərə avtomatlaşdırılmış anons zəngləri edilir və müvafiq binaların girişlərində elan lövhələri yerləşdirilir.
BTRİB paytaxt əhalisinin genişzolaqlı xidmətlərlə təminatını nəzərdə tutan “Evədək internet” (Fiber to the home – FTTH) layihəsinin icrasını da davam etdirir.
İstifadəçinin yüksəksürətli multimedia xidmətləri ilə təminatı GPON (Giqabit Passive Optical Network) avadanlıqları vasitəsi ilə həyata keçirilir. Sözügedən avadanlıqlar mövcud şəbəkə infrastrukturunun keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə artırır. Nəticədə, eyni infrastruktur üzərindən əhaliyə telefon rabitəsi, internet və yüksək keyfiyyətli rəqəmsal televiziya xidmətlərinin göstərilməsi mümkün olur. Eyni zamanda, GPON məlumat ötürmə sürətini 100 dəfəyədək artırma gücünə malikdir.
Genişzolaqlı xidmətlərin üstünlüyü ondan ibarətdir ki, bu tip xidmətlər daha keyfiyyətlidir və əhaliyə sərfəli paketlər şəklində təklif olunur. Eyni zamanda GPON avadanlıqları daha portativ olmaqla az yer tutur və enerji sərfiyyatını da minimuma endirir.
Hazırda layihə çərçivəsində BTRİB tərəfindən Bakı şəhəri, Heydər Əliyev prospektində yerləşən 4 binada multimedia (İPTV, internet, telefoniya) xidmətlərinin tətbiqi uğurla həyata keçirilir. Bundan başqa, bir neçə Avtomat Telefon Stansiyasının (ATS) da yeni texnologiya ilə təminatı layihəsi hazırlanıb və yaxın günlərdə tətbiqinə başlanılacaq. Layihə gələcəkdə istismara verilmiş bütün yaşayış binalarını əhatə edəcək.
Əhalinin pulsuz internetlə təminatını nəzərdə tutan “İctimai Wi-Fi” layihəsi çərçivəsində işlər artıq yekunlaşdırılır. Belə ki, Dənizkənarı Milli Park və Dövlət Bayraq Meydanı əraziləri üzrə ictimai internetdən istifadəni təmin edən avadanlıqlar (Access Point) quraşdırılıb. Layihə çərçivəsində bir sıra təhlükəsizlik tədbirləri və risklər nəzərə alınaraq proqram təminatı və şəbəkənin test mərhələsinə start verilib.
Həmçinin, “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu ərazisində də işlər yekunlaşdırılıb. Layihənin növbəti mərhələsi kimi, Heydər Əliyev Mərkəzinin ətraf ərazilərində də işlər həyata keçirilir. Xüsusi yanaşma tələb edən memarlıq abidəsi ərazilərində işlər mütəxəssis nəzarəti altında dizayna xələl gətirməmək şərti ilə xüsusi həssaslıqla görülür.
Layihənin icrası zamanı dünya təcrübəsi nəzərə alınıb. Şəbəkənin səmərəli paylanmasını və təhlükəsizlik tədbirlərini nəzərə alaraq sürət həddi və saat limiti də beynəlxalq standartlara əsasən müəyyənləşdirilir.
Qeyd edək ki, layihənin həyata keçirilməsində əsas məqsəd paytaxt sakinlərini və şəhərimizin qonaqlarını simsiz və yayılan texnologiya vasitəsilə
pulsuz internetlə təmin etməkdir. İlkin mərhələdə əhalinin daha çox sıx istirahət etdiyi yerlər seçilib.
Onu da bildirək ki, ötən ildən Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinin təşəbbüsü ilə icrasına başlanılan “İctimai İnternet” layihəsi “İlin İT hadisəsi” nominasiyasında “Netty” Azərbaycan Milli İnternet Mükafatının qalibi olub. “Netty” sosial əhəmiyyətli layihələri dəstəkləyən, əhali arasında informasiya texnologiyalarını populyarlaşdıran peşəkar mükafat kimi “Baktelecom”un pulsuz “wi-fi” xidmətinə biganə qalmayıb. “Baktelecom” aylar öncə evdən kənarda, gəzinti zamanı internetə pulsuz qoşulmaq imkanını insanlar üçün əlçatan edib. Bu məqsədlə ilkin mərhələdə əhalinin sıx istirahət etdiyi ərazilər seçilib.
Dənizkənarı Milli Parkın bütün hissəsi, “İçərişəhər” Tarix-Memarlıq Qoruğu, Sahil bağı və Heydər Əliyev Mərkəzinin parkı kimi geniş əhatə zonasında ümumilikdə 210 qoşulma nöqtəsi yaradılıb. Mart ayından etibarən paytaxt sakinləri və şəhərimizin qonaqlarının seçiminə çevrilən layihənin istifadəçi sayı 200 mini ötdü. “Baktelecom” əhalinin pulsuz “wi-fi” xidmətinə maraq və tələbatını nəzərə alaraq əhatə dairəsinin genişləndirilməsi istiqamətində bu gün də işlərini davam etdirir. İlin sonuna qədər Qış Parkı, Sabir bağı, Xaqani bağı və digər istirahət parklarında da ictimai internet şəbəkəsi aktiv ediləcək. Şəbəkənin təkmilləşdirilmə işləri ilə yanaşı, yeni və daha rahat qeydiyyat sisteminin tətbiqindən sonra istifadəçilərin pulsuz “wi-fi”-a qoşulması daha da asanlaşacaq.
Amma yeniliklər bununla bitmir. “Baktelecom” avqustun 24-dən etibarən “Bakinternet” istifadəçiləri üçün “Təhlükəsiz İnternet” xidmətinin tətbiqinə başlayıb. Bu filtirasiya xidməti vasitəsi ilə bütün yaş kateqoriyasına aid istifadəçilər hər növ təhlükəli məzmunlardan qoruna biləcəklər. Beləliklə, internetdən istifadə edən hər kəs bank hesablarını ələ keçirən “online” qumar oyunları, spirtli içki, tütün və narkotik maddələri təbliğ edən saytlara girişi bloklamaqla, öz şəxsi məlumatlarını kiber-cinayətkar şəbəkələr və digər fişinqlərdən qorumaq imkanı əldə edəcək. Həmçinin, səmərəliliyin artırılması məqsədi ilə təhlükəsiz internet xidmətini iş yerlərində də tətbiq etmək mümkündür. Geniş seçim imkanı təqdim edən xidmət sayəsində valideynlərin azyaşlılara psixoloji zərər yetirə biləcək cinayətkarlıq, zorakılıq, irqçilik, diskriminasiya, ekstremizm və s. təbliğ edən oyun və filmlərin daxil olduğu resurslara nəzarəti güclənəcək.
Təhlükəsiz internet xidmətindən istifadə çox sadədir. Belə ki, istifadəçi www.baktelecom.az saytının “Şəxsi kabinet” bölməsinə daxil olaraq “Təhlükəsiz internet” xidmətinə qoşula bilər. Xidmətə qoşulduqdan sonra təqdim olunmuş siyahıdan təhlükəli hesab edilən kontentləri “qara siyahı”ya daxil edərək, istifadəni məhdudlaşdırmaq mümkündür. Həmçinin, istənilən zaman filtri deaktiv edərək, “qara siyahıya” daxil edilən resursu aktivləşdirmək də olar. İstifadəçilər bu xidmətə qoşulmaq üçün aidiyyatı Telekommunikasiya Qovşaqları və “Şəbəkə” xidmət mərkəzlərinə də müraciət edə bilərlər. İstidafəçilər ətraflı məlumat üçün 155 Çağrı Mərkəzi ilə əlaqə saxlamalıdırlar.
Bütün bunlar göstərir ki, ölkədə İKT-nin inkişaf etdirilməsi prosesində vətəndaşların müxtəlif yönümlü maraqları təmin olunur. İnsanlar həm pulsuz internet imkanı əldə edir, həm də elektron məkanda təhlükəsizlikləri təmin olunur.
Z.MƏMMƏDLİ
Yazı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə yardımı ilə "İnformasiya və kommunikasiya texnologiyalarının inkişaf etdirilməsi” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
22-06-2022, 12:01
Patrik Andrade "Qarabağ"dan ayrılıb
31-05-2021, 10:30
Ermənilər dövlət sərhəddində növbəti təxribat törədib?
11-01-2020, 17:00
Mərkəzi Seçki Komissiyası DSK-nın qərarını ləğv edib
27-01-2019, 21:02
Elektron elm üçün fundamental layihələr icra olunur - Foto
20-01-2019, 11:03
Müasir texnologiyaların tətbiqi daha da sürətlənir
12-01-2019, 18:12
“Qaynar xətt” vətəndaşların işini asanlaşdırıb
5-01-2019, 10:28
Bir mərkəzdə 46 elektron xidmət... - Fotolar
29-12-2018, 21:27
İKT sahəsində mühüm araşdırmalar aparılıb
22-12-2018, 21:39
İnnovativ və texnoloji yeniliklər…
15-12-2018, 22:52
İKT-yə investisiya qoyuluşu 69 faiz artıb
8-12-2018, 23:15
50-dən artıq startap...
30-11-2018, 07:12
İKT ilə bağlı yeni tədbir…
25-11-2018, 08:57
Elektron dövlət və E-elm... - Yeniliklər
19-11-2018, 09:46
Vətəndaşlara “şəxsi kabinet” hazırlanır
4-11-2018, 17:41
Elektron sənəd dövriyyəsi yeni mərhələyə qədəm qoyur
28-10-2018, 06:21
“Rəqəmsal hökumət”ə keçid başlayıb
20-10-2018, 20:14
Dövlət orqanlarında elektron xidmətlərin təşkili araşdırılır
15-10-2018, 01:12
İKT sektoru üzrə gəlirlər 1,2 milyard manata yüksəlib
7-10-2018, 06:54
“Azərbaycan kosmik sənayedə də mövqeyini ortaya qoyur”
29-09-2018, 14:26
Elektron ticarətin strategiyası hazırlanır
24-09-2018, 00:33
Elektron mediada təhlükəsizlik müzakirə olunub
16-09-2018, 11:19
İnformasiya ehtiyatları təkmilləşdirilir - Qaydalar
1-09-2018, 00:13
İKT sahəsində yeni layihələr reallaşdırılacaq
24-08-2018, 15:12
Müasir texnologiyaların tətbiqi genişlənir
13-08-2018, 10:12
Daha bir peykimiz orbitə hazırlanır
5-08-2018, 15:32
Ölkəmizdə elektron ticarət dövriyyəsi artır
30-07-2018, 13:35
İKT üçün yeni tədbirlər planı var
23-07-2018, 02:27
Müasir texnologiyalar daha da təkmilləşdirilir
14-07-2018, 14:01
“Elektron hökumət”ə müraciətlərin sayı 23 milyonu ötüb
7-07-2018, 22:21
Əmlakla bağlı elektronlaşma prosesi genişlənir - Yenilik
30-06-2018, 14:10
Müasir texnologiyalar biznes mühitini yaxşılaşdırır
23-06-2018, 10:45
İKT sahəsində elmi araşdırmalar davam etdirilir
11-06-2018, 01:03
Virtual məkan uşaqlar üçün təhlükəyə çevrilib - Ekspert
2-06-2018, 11:32
Elektron sənədləşmənin yeni mərhələsinə start verilib
26-05-2018, 21:57
İKT böyük şirkətləri bir araya gətirib
19-05-2018, 21:50
“Elektron dövlət” idarəçilik keyfiyyətini artıracaq
14-05-2018, 20:32
“Mobil elektron imza" layihəsinə start verilib
6-05-2018, 21:58
İnformasiya təhlükəsizliyi ilə bağlı yeniliklər edilir
28-04-2018, 10:46
Uşaqların zərərli informasiyalardan qorunması prioritetə çevrilib
23-04-2018, 23:28
Çətin relyefli ərazilərdə 4-cü nəsil texnologiyanın tətbiqi üçün yeni işlər görülür
16-04-2018, 19:59
Təhlükəsizlik Mərkəzi Azərbaycanın virtual sərhədlərini necə qoruyur?
8-04-2018, 12:25
Elektron media və sosial şəbəkələrin problemi – Ekspertlər
31-03-2018, 06:58
Dövlət xidmətlərində elektronlaşmanın yeni mərhələsi başlayır
17-03-2018, 08:46
İKT üzrə yeni tədqiqatlar aparılır
11-03-2018, 09:23
“Azerspace-1”in 25-dən çox ölkədə müştəri bazası var
3-03-2018, 09:32
Elektron arayışların tətbiqi...
25-02-2018, 11:06
Şagird qəbulunun elektronlaşdırılması valideynlərin işini asanlaşdırıb
12-02-2018, 22:01
Təhsildə müasir texnologiyaların tətbiqinə yeni imkanlar yaranır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
