“Rəqəmsal hökumət”ə keçid başlayıb
Tarix: 28-10-2018 06:21 | Bölmə: Layihə
“Rəqəmsal hökumət”ə keçid başlayıb

Ekspertlər hesab edirlər ki, «Rəqəmsal hökumət»in hədəfi ən müasir, innovativ informasiya texnologiyalarından fəal istifadə etməklə dövlət xidmətlərinin səmərəliliyinin artırılması, vətəndaşlara şəffaf, operativ və resurslara qənaət etməklə xidmətlərin tam elektronlaşdırılmasıdır

“Elektron hökumət”in tətbiqindən bəri ölkədə bu sahədə müsbət nəticələr əldə olunub. Məmur-vətəndaş münasibətlərinin tənzimlənməsi, operativlik, şəffaflıq və bu kimi müsbət tendensiyaları qeyd etməmək mümkün deyil. “Elektron hökumət”in inkişafı və “Rəqəmsal hökumət”ə keçid ilə bağlı tədbirlər haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı bu sahədə həyata keçirilən dövlət siyasətinin daha geniş formada tətbiqi üçün təkanverici addım oldu.

Məlumat üçün bildirək ki, dövlət strukturlarında və dövlət xidmətlərinin həyata keçirilməsində informasiya və kommunikasiya texnologiyalarından (İKT) istifadə, innovativ həllərin tətbiqi dövlət siyasətinin prioritetlərindən biridir və bu sahədə davamlı inkişaf üçün mühüm tədbirlər görülüb. Ölkə üzrə internet şəbəkəsinin qurulması, açıq hökumətin təşviqi internet istifadəçisi sayını artırıb, ictimai əhəmiyyət daşıyan informasiyanın açıqlığı və informasiya əldə etmə azadlığı təmin edilib.

Bununla belə, vətəndaşlara şəffaf, operativ və resurslara qənaət etməklə xidmət göstərilməsi üçün dövlət xidmətlərini tam elektronlaşdırmaq, dövlət informasiya ehtiyatlarının analitik təhlilini aparmaq və nəticələrindən dövlət və özəl sektorun istifadəsi imkanlarını yaratmaq məqsədi ilə dövlət informasiya ehtiyatlarının və sistemlərinin formalaşdırılması, idarə olunması və qarşılıqlı inteqrasiyasının təmin edilməsi sahəsində vahid yanaşmanın və standartların tətbiqi, “Rəqəmsal hökumət”ə keçid prosesinin sürətləndirilməsi zəruridir.

Prezident İlham Əliyev bütün bunları nəzərə alaraq, bu sahədə idarəetmə sisteminin təkmilləşdirilməsini, dövlət nəzarətinin gücləndirilməsini və görülən işlərin səmərəliliyinin artırılmasını təmin etmək məqsədi ilə Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq aşağıdakılarla bağlı qərar verib:

1. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi:

elektron hökumət sahəsində dövlət siyasətini və tənzimlənməsini həyata keçirsin;

dövlət informasiya ehtiyatları və sistemlərinin formalaşdırılması, aparılması, inteqrasiyası və effektiv idarə edilməsi sahəsində koordinasiyanı həyata keçirmək məqsədi ilə əlaqələndirici qurum funksiyalarını yerinə yetirsin;

“Elektron hökumət” portalının idarə olunmasını və fəaliyyətini təmin etsin və təkmilləşdirilməsi ilə əlaqədar zəruri tədbirlər görsün;

dövlət orqanlarının informasiya sistemləri və ehtiyatları arasında informasiya mübadiləsini və elektron xidmətlərin göstərilməsini “Elektron hökumət” portalı vasitəsilə təşkil etsin;

elektron xidmətlərin, o cümlədən dövlət-biznes (G2B - government to business), biznes-dövlət (B2G - business to government) elektron xidmətlərinin inkişafı ilə bağlı tədbirlər görsün;

“Dövlət informasiya ehtiyatları və sistemlərinin formalaşdırılması, aparılması, inteqrasiyası və arxivləşdirilməsi Qaydaları”nın layihəsini hazırlayıb Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim etsin;

Azərbaycan Respublikasının Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi və digər aidiyyəti qurumlarla birlikdə “Milli Məkan Məlumatlarının formalaşdırılması və inteqrasiyası Qaydaları”nın layihəsini hazırlayıb Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim etsin;

“Rəqəmsal hökumətə keçid üzrə Fəaliyyət Planı”nın layihəsini hazırlayıb Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim etsin;

bu Fərman ilə verilmiş tapşırıqların icrası ilə bağlı Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə hesabat versin.

2. Bu Fərmanın 1-ci hissəsində nəzərdə tutulan vəzifələrin icrasını təmin etmək məqsədi ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin tabeliyində “Elektron Hökumətin İnkişafı Mərkəzi” publik hüquqi şəxs yaradılsın.

3. “Elektron hökumət” portalı texniki-texnoloji infrastrukturu ilə birlikdə Azərbaycan Respublikası Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinin balansından Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin balansına verilsin.

4. Müəyyən edilsin ki, bu Fərmanın 2-ci hissəsində nəzərdə tutulan publik hüquqi şəxsin təsisçisinin “Publik hüquqi şəxslər haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 8.2-ci maddəsində qeyd edilən səlahiyyətlərini Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi həyata keçirir.

5. Azərbaycan Respublikasının Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi:

bu Fərmanın 3-cü hissəsində müəyyən edilən tapşırığın icrasını üç ay müddətində təmin etsin;

dövlət informasiya ehtiyatlarının və sistemlərinin data mərkəzdə saxlanılmasının effektiv təşkili üçün tədbirlər görsün;

“Rəqəmsal hökumət”ə keçid prosesinin sürətləndirilməsi məqsədilə mövcud kommunikasiya infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi ilə bağlı tədbirlər görsün.

6. Azərbaycan Respublikasının Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi ilə birlikdə ölkədə informasiya təhlükəsizliyi sahəsində mövcud vəziyyəti, o cümlədən qanunvericiliyi təhlil edərək, qabaqcıl beynəlxalq təcrübəni nəzərə almaqla müvafiq sahənin təkmilləşdirilməsinə dair təkliflərini Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim etsin.

“Rəqəmsal hökumət”ə keçid başlayıb

7. Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyi “Elektron Hökumətin İnkişafı Mərkəzi” publik hüquqi şəxsin dövlət qeydiyyatı ilə bağlı zəruri tədbirləri həyata keçirsin.

8. Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin təklifləri əsasında “Elektron Hökumətin İnkişafı Mərkəzi” publik hüquqi şəxsin fəaliyyətinin təşkili ilə bağlı maliyyə məsələlərini həll etsin.

9. Nazirlər Kabineti Azərbaycan Respublikası Prezidentinin aktlarının bu Fərmana uyğunlaşdırılmasına dair təkliflərini üç ay müddətində hazırlayıb Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim etsin;

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin normativ hüquqi aktlarının bu Fərmana uyğunlaşdırılmasını üç ay müddətində təmin edib Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat versin;

mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarının bu Fərmana uyğunlaşdırılmasını nəzarətdə saxlasın və bunun icrası barədə beş ay müddətində Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat versin;

10. Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyi mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarının və normativ xarakterli aktların bu Fərmana uyğunlaşdırılmasını təmin edib Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinə məlumat versin.

Bununla da Prezident İlham Əliyev «Elektron hökumət»in inkişafı və «Rəqəmsal hökumət»ə keçidlə bağlı tədbirlər haqqında fərman imzalayıb. Sənədə əsasən, Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinə “Elektron hökumət” sahəsində dövlət siyasətini və tənzimlənməsini həyata keçirmək, «Elektron hökumət» portalının fəaliyyətinin təmin olunması və təkmilləşdirilməsi üçün zəruri tədbirlər görmək barədə tapşırıqlar verilib. Agentlik «Rəqəmsal hökumət»ə keçid üzrə Fəaliyyət Planı» layihəsini hazırlayacaq. Nəzərdə tutulan vəzifələrin icrasını təmin etmək məqsədilə Agentliyin tabeliyində «Elektron Hökumətin İnkişafı Mərkəzi» publik hüquqi şəxs yaradılacaq.

“Reytinq” xəbər verir ki, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının İqtisadiyyat İnstitutunun şöbə müdiri, iqtisadiyyat üzrə fəlsəfə doktoru Aqil Əsədov bildirib ki, ölkəmizdə dövlət-özəl sektor-vətəndaş münasibətlərinin müasir tələblərə uyğun qurulması prosesi başlayıb və bu münasibətlərin formalaşması üçün rəqəmsal mühitin yaradılması zəruridir. Azərbaycanda «E-hökumət» quruculuğunun cəmiyyətin həyatına dərin nüfuz etməsi artıq elektron xidmətlər sferasında yeni mərhələyə - «Rəqəmsal hökumət»in yaradılmasına keçidi labüdləşdirir:

«Rəqəmsal hökumət»in hədəfi ən müasir, innovativ informasiya texnologiyalarından fəal istifadə etməklə dövlət xidmətlərinin səmərəliliyinin artırılması, vətəndaşlara şəffaf, operativ və resurslara qənaət etməklə xidmətlərin tam elektronlaşdırılması, dövlət-biznes, biznes-dövlət elektron xidmətlərinin inkişafı və demokratik cəmiyyət quruculuğunun gücləndirilməsidir. «Rəqəmsal hökumət» quruculuğu iqtisadi, sosial inkişafa təkan verməklə yanaşı, ölkənin milli informasiya təhlükəsizliyinin etibarlı mühafizəsi baxımından da əhəmiyyət kəsb edir. Bu, idarəçilikdə səmərəliliyin və partnyorluğun, şəffaflığın yaradılmasında ən yaxşı modeldir. Bu model kibertəhlükəsizliyin və elektron idarəçiliyin möhkəmlənməsi, cəmiyyətin açıq informasiya əldə etməsi baxımından da mütərəqqi hesab olunur».

Müsahibimiz hesab edir ki, rəqəmsal texnologiyaların geniş tətbiqi müasir informasiya cəmiyyətinin əsas atributlarındandır. Hazırda Sinqapur, Danimarka, ABŞ, Yaponiya, Estoniya, Kanada, Yeni Zelandiya, Cənubi Koreya, Böyük Britaniya, Tayvan və digər ölkələr rəqəmsallaşmanın səviyyəsinə görə dünyada ən inkişaf etmiş ölkələrdir: “Həmin ölkələrdə rəqəmsallaşma artıq cəmiyyətin adi həyat tərzinə çevrilib. Azərbaycan Avropa İttifaqının Şərq Tərəfdaşlığı Proqramına üzv ölkələrdən biri kimi, Avropa ölkələri ilə elektron idarəçiliyin inkişafı sahəsində sıx əməkdaşlıq etmək niyyətindədir. Bu mənada, «Rəqəmsal hökumət» quruculuğu həmin əməkdaşlığın əhəmiyyətli komponenti ola bilər”.

A.Əsədovun sözlərinə görə, respublikamızda «Rəqəmsal hökumət»ə keçid üçün yaxşı infrastruktur mövcuddur, «Elektron hökumət» rəqəmsal cəmiyyətin davamlı inkişafı üçün lokomotiv rolunu oynayır:

“Bəzi sahələrdə artıq rəqəmsal transformasiya proseslərinə başlanılıb, bank sistemində bu istiqamətdə xidmət çeşidlərinin tətbiqinə start verilib. Azərbaycanda rəqəmsal şəxsiyyət vəsiqəsinə keçidlə bağlı ötən ildən hazırlıq işləri aparılır və yaxın vaxtlarda bu proses başa çatdırılacaq”.

Qeyd edək ki, rəqəmsal xidmətlərin tətbiqinin genişləndirilməsi Vergilər Nazirliyinin də qarşısında duran mühüm vəzifələrdəndir və bu sahədə müəyyən işlər görülüb. «Elektron hökumət»dən mobil hökumətə keçid strategiyasının ən mühüm vasitəsi olan «ASAN İmza» layihəsi özünü doğruldaraq, artıq Azərbaycanın brendinə çevrilib. Bütün mövcud e-xidmətlərdən istifadəni mümkün edən «ASAN İmza» biznesin inkişafına, yerli və xarici sahibkarların qeydiyyat və fəaliyyətinin asanlaşmasına, rəqəmsal xidmətlərdən faydalanmağa şərait yaradır. 2015-ci ildə «ASAN İmza» mobil elektron imza xidmətinin Hökumət Ödəniş Portalına inteqrasiya edilməsi və vətəndaşların portal vasitəsilə ödənişləri rahat şəkildə həyata keçirməsi (vergilər və digər dövlət rüsumları, ipoteka ödənişləri, kommunal, rabitə xidmətləri və digərləri) nağdsız ödənişlərin stimullaşdırılmasında mühüm bir vasitəyə çevrilib. «ASAN İmza» Azərbaycanın ixrac potensialının artırılmasında biznes üçün səmərəli bir vasitəyə də çevrilməkdədir. Bu xidmət «Azexport.az» portalına inteqrasiya edilməklə «Made in Azerbaijan» brendi ilə ixrac olunan məhsulların istehsalçıları ilə dünyanın nüfuzlu biznes nümayəndələri arasında elektron ticarət mübadiləsinin yaradılmasına töhfə verir.

Hazırda Vergilər Nazirliyində həyata keçirilən yeni islahatlar kursuna uyğun olaraq elektron xidmətlərin çeşidinin artırılması, müasir rəqəmsal texnologiyaların tətbiqi üzərində səmərəli işlər aparılır. Nazirlik müasir çağırışları və əsas trendləri yaxından izləyərək vergi orqanlarının fəaliyyətinin səmərəliliyinin artırılması üçün rəqəmsal texnologiyaların təkmilləşdirilməsi ilə bağlı siyasəti davam etdirəcək. Vergi inzibatçılığının rəqəmsallaşdırılması, vergi orqanının fəaliyyətinin daha yüksək səviyyədə təşkili üçün «blokçeyn» texnologiyalarına əsaslanan yanaşmaların tətbiqi öyrənilir. Hədəf vergi sistemində keyfiyyətli və geniş spektrli elektron xidmətlərin tətbiqi, sahibkarlarla vergi orqanları arasında canlı təmasın minimuma endirilməsidir. Vergi qanunvericiliyinə könüllü əməletmə səviyyəsinin yüksəldilməsi üçün bütün bunlar daha əlverişli şərait yaradacaq.

Z. MƏMMƏDLİ

Yazı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə yardımı ilə "İnformasiya və kommunikasiya texnologiyalarının inkişaf etdirilməsi” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb.




Bölməyə aid digər xəbərlər
8-12-2018, 23:15 50-dən artıq startap...

{sape_links}{sape_article}