18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
21:03 / 30-06-2025
Rusiyada öldürülən qardaşların cənazəsi Azərbaycana gətirilib - (Yenilənib)
13:01 / 01-07-2025
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
13:16 / 02-07-2025
Mədəniyyət nazirinə kulturoloji tövsiyə - Akif Əli yazır
14:40 / 03-07-2025
İlham Əliyev Qarabağa səfər edib - (Yenilənib+) - Fotolar
07:52 / 01-07-2025
ABŞ gözlənilmədən Moskvaya ultimatum verib
12:16 / 02-07-2025
Cəlaloğlu: Güzəştə getsək, Rusiya daha ağır şərtlərlə üstümüzə gələcək
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
10:26 / 02-07-2025
Azərbaycana qarşı mənəvi-siyasi strategiya: Rusiya nəyə nail olmaq istəyir?
15:33 / 02-07-2025
Rusiya daha da aqressivləşir
14:53 / 01-07-2025
Təkrar sertifikatlaşdırma: 2006 müəllim keçid balını toplaya bilməyib
16:55 / 02-07-2025
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
Partiya sədri: “Müxaliflik potensialının bir hissəsi hakimiyyətin daxilinə daşınıb” - Müsahibə
Tarix: 01-10-2018 14:20 | Bölmə: Müsahibə
Əli Əliyev: “Klassik müxalifətin dirçəlməsi üçün hakimiyyət daxilindən ilkin impulslar verilməyə başlayıb”
Son dövrlər ölkəmizdə növbədənkənar parlament seçkiləri, ya da boş qalmış deputat yerlərinə seçki keçiriləcəyi ilə bağlı müzakirələr aparılır. Belə müzakirələrin aparılmasına baxmayaraq, müxalifət düşərgəsində tərpəniş yoxdur. Umumiyyətlə, son illər ölkə müxalifəti xeyli süstləşib.
Vətəndaş və İnkişaf Partiyasının (VİP) sədri Əli Əliyev “Reytinq” qəzetinə müsahibəsində deyib ki, müxalifətin zahiri süstlüyünün səbəbləri çoxdur:
- Cəmiyyət güc taktikası tətbiq edən hakimiyyətin amansız siyasəti ilə hesablaşmaq zorundadır. Çünki ölkədə demokratik ünsürləri təmamilə sıradan çıxarmış iqtidarın şərləmə, böhtan, zindan taktikasını görür və bu səbəbdən proseslərdən məsafə saxlayır. Geniş xalq kütlələrinin iştirak etmədiyi istənilən siyasi fəaliyyət isə süst görünəcək.
Beynəlxalq güclərin də Azərbaycana diqqəti qənaətbəxş deyil.
Müxalifətin bir hissəsinin obyektiv olaraq tükəndiyinin də şahidiyik. Bir qism müxalifətçilər hakimiyyət daxilində baş verənləri dərk etdiyindən, Rusiyanın ölkəmizdə yeni paradiqmalar tətbiqini duyduğundan yeni siyasi dövrə susqunluqla qədəm qoymaq və növbəti konfiqurasiyada yer almaq üçün sükunət halına üstünlük verirlər. Fikrimcə, bunlar sakitliyin əsas səbəbləridir.
Lakin vəziyyəti tam olaraq ölgün saymaq olmaz. Son illər aparılan əzici siyasət səbəbindən müxaliflik potensialının bir hissəsi hakimiyyətin daxilinə daşınıb. Hazırda gedən “təmizləmə əməliyyatı” da hakimiyyətdaxili müxalifətin reallığını yüksəldib. Burada təmərküzləşmiş və indi sıradan çıxarılan maliyyə, kadr resursları, klan və qrup maraqları növbəti dönəm siyasi mübarizənin əsas qıcıqlandırıcı amilləri ola bilər. Mənə görə belə də olacaq.
Siyasi müstəviyə indi qiymət verərkən, proseslərə klassik müxalifət-iqtidar bölgüsündən yanaşmaq doğru deyil. Ənənəvi bölgü nominal xarakter daşıyır. Duyduğum qədər, artıq müxalifətin dirçəlməsi üçün hakimiyyət daxilindən ilkin impulslar verilməyə başlayıb. Klassik müxalifətin çatmayan yeganə və həlledici qüsuru maliyyə qaynaqlarıdır. Bu, bərpa edilərsə, qısa müddətdə fərqli siyasi mənzərəni görə bilərik.
- Hakimiyyət daxilindəki “əməliyyat”ın mahiyyəti nədir?
- Hakimiyyətin lap üst qatı “köhnə qvardiya”nı sıradan çıxarmağa israrlı görünür. Çünki bu hakimiyyət layı özündə təhlükə daşıyır. İki ilə yaxındır ki, bu komanda dağıdılır. Yeni “inşaatı aparan” tərəf ehtiyatlı davranır və “söküntü işlərini” çox həsəd aparılacaq səviyyədə rəvan görməyə çalışır.
Nazirlər korpusunda dəyişikliklər edilib. İcra strukturlarında dəyişikliklər aparılır. Köhnə məmur ordusu biznesdə də sıxışdırılır. Belə miqyaslı tədbirlər silsiləsi şəraitində parlamenti köhnələrin nəzarətində saxlamaq ağılsızlıq olardı. Yeni, növbədənkənar seçkilərlə parlamentn tərkibində dəyişiklik aparmaq istəyən güclü tərəfi yalnız inqilab təhlükəsi fikrindən daşındıra bilər. Əks halda zamanından əvvəl parlament seçkilərinin iştirakçısı olacayıq. Çünki parlament elə vəsilədir ki, onun vasitəsilə istənilən saray çevrilişini qanuniləşdirmək mümkündür. 92-93-cü illərdə buna bir neçə dəfə şahidlik etmişik. Bu təcrübə yeni hakimiyyət komandası yaratmaq istəyənlər üçün ən yaxşı müntəxabat ola bilər.
Amma güc çatmadıqda boşalmış dairələrdə də seçkilərin keçirilməsi mümkündür. Hətta heç nəyin olmayacağını da ehtimal eləmək olar.
- Artıq neçə seçkidir ki, müxalifət ciddi ittifaq yarada bilmir. Birləşməyə əsas yoxdur, yoxsa müxalifətdəkilər bir araya gəlmək istəmirlər?
- Yaradılacaq ittifaqların perspektivi görsənmədiyindən hamı fərdi fəaliyyətə üstünlük verir, məhəlli “qələbələrə”, yəni iqtidarın lütfünə ümid bağlayır. Ədalət xatirinə deməliyik ki, geniş birliklərin yaranması üçün beynəlxalq impulslar, yaxud ictimai təzyiq də mövcud deyil. Ancaq bu taktikanı yanlış sayıram. İqtidar və beynəlxalq konyuktura ilə mübarizədə ən ciddi arqument geniş xalq dəstəyidir. Xalq mütəşəkkil, anlaşa bilən koalisiyalara dəstək verə bilər. Bu sadə həqiqəti dərk etmək üçün dərin ağıla və dərrakəyə sahib olmağa ehtiyac yoxdur. Müxalifətin aparıcı şəxsləri arasında isə ağılsıza rast gəlməmişəm. O zaman birləşə bilməmənin səbəbini anlamıram. Hansısa siyasətin “yeraltı axınlarından” da məlumatsızam...
- Sizcə, cəmiyyətin müxalifətdən gözləntisi nədir? Müxalifətin cəmiyyətə münasibəti necə olmalıdır?
- Öz tərəfimizdən onu deyə bilərəm ki, biz xalqla səmimi olacayıq, anladığımızı onunla bölüşəcəyik.
Cəmiyyətin səmimiyyətə ehtiyacı var. Əminəm ki, insanlarımız seçimimizə qarşılıq verəcək. Biz seçiciyə dürüst siyasət təklif etmişik, bu prinsipə sadiq qalacağımızı hər addımımızda sübuta yetirəcəyik. Bu yolda “siyasi cibgir” və dələduzları da ifşa etməyi unutmayacağıq. Sıravi insanımıza inam və etimadı qaytarmasaq, heç bir siyasi uğurdan söhbət gedə bilməz.
- Müxalifət hətta Qarabağ məsələsində də vahid mövqedən çıxış edə bilmir. Bir-birinin təşəbbüsünə dəstək verməyi sanki özlərinə sığışdırmırlar. Vaxtiylə Siz də bəzi liderlərin ambisiyalarından vaz keçə bilmədiyini deyirdiniz. Sizcə, bu ambisiya məsələsidir, yoxsa başqa səbəblər var?
- Qismən bu suala cavab verdim. Bu, tək ambisiya deyil. Təcrübə göstərir ki, uzun illər özünü əyilməzlik və qürurun prototipi kimi göstərməyə çalışan bir sıra “liderlərimizin” davası pul, ev, bağ, obyekt, biznes davası olubmuş. Zamanında, yəni yaxın gələcəkdə dediklərimi adba-ad konkretləşdirəcəyəm. Çünki müxalifətin önünü təmizləməsək, tıxaca çevrilmiş, daşlaşmış bütlər inkişafa imkan verməyəcək, xalqla bu iqtidarın arasında çəpər rolu oynamaqda davam edəcəklər. Məhz bir sıra bu qəbildən olan dələduzların nəfsidir ki, insanlarımız siyasi mübarizəyə inamını itirib. Bu yaramazların əməlləridir ki, 90-larda kükrəyən xalq son illərdə müqavimətsiz və formasız kütləyə çevrilib. Əlbəttə ki, bu işdə YAP siyasətinin mənfi rolu birinci yerdədir. Lakin müxalifətdəkilərin onların felinə uyması cinayətdir.
- Keçmiş partiyadaşınız İlqar Məmmədovla bağlı da fikirlərinizi bilmək istərdik. O fikirlər də səslənirdi ki, İ. Məmmədov həbsdan çıxandan sonra siyasi arenada fərqli proseslər başlayacaq, amma hələ ki bir şey yoxdur.
- Adını çəkdiyiniz şəxs, həqiqətən mənim keçmiş partiyadaşımdır. Bir neçə il onunla eyni partiyada fəaliyyət göstərmişik. Kifayət qədər yaxşı tanıyıram onu, üstün və zəif cəhətlərinə bələdəm. Həbsdə olduğu dövrdə hüquqlarını müdafiə etmişəm, azadlığa çıxdıqda bir insan kimi sevinmişəm. Çünki İlqar bəyin xanımı Vəfa xanım da bizimlə birlikdə çalışıb, onu da yaxından tanıyıram. Ona görə də sevincimin bir hissəsi də Vəfa xanımla bağlı olub. Eyni zamanda bu ailənin tək qız övladı üçün də atanın evə dönməsi mühüm əhəmiyyətə malik hadisə idi. Bir sözlə, əqidəsinə görə məhrumiyyətlərə məruz qalmış istənilən insanın xoş işi bizi sevindirir.
İlqar Məmmədov həbsdə olarkən mövqeyini kifayət qədər qoruya bildi, sınmadı, təslim olmadı... Son illərin mübarizəsində bu fakt çox zəruri idi. Lakin onun bu fədakarlığının ətrafında qurulan PR-kampaniya yanlış idi. Ölkədə siyasi nailiyyətsizliyin səbəbi lider subyektivizmi ilə bağlı deyil. Əks halda çoxdan ölkədə vəziyyət dəyişərdi. Çünki mənə görə, İlqar Məmmədovdan bir çox parametrlərə görə üstün adamlar var. Onlar hakimiyyətin dəyişməsinə çoxdan nail olardılar. Mən bunu söyləməklə onun imkanlarını endirmək niyyətində deyiləm. Ən yaxşı hakim seçici ola bilər. Mənim mövqeyim subyektivdir. Üzdə olan siyasətçiləri şəxsən tanıdığımdan bu fikri dilə gətirirəm. Həm də ona görə ki, mən liberal ideyaların Azərbaycanda yaxın gələcəkdə hakim olacağına qətiyyən inanmıram. REAL-ı (partiyanı nəzərdə tutur-red.) bu siyasi kəsimin təşkilatı sayıram.
Azərbaycanda hakimiyyətin avtoritarizmi var. Bu fəlsəfə dəyişikliyi mümkünsüz edir. O səbəbdəndir ki, İlqar Məmmədov azadlığa çıxdıqdan sonra, ondan olan gözləntilər doğrulmadı. Doğrula da bilməzdi. Bir nəfərdən mümkün olmayanı gözləmək yanlışdır. Ölkədə vəziyyəti fərd deyil, mübarizə sistemi dəyişə bilər. Ona görə də müxalifətin taktikası dəyişməlidir.
Eyforiya keçicidir, real həyat isə başqa şərtləri diktə edir. Heç bir təşkilatın əlahiddə şəkildə, heç bir fərdin xüsusi olaraq siyasi dəyişiklik edəcəyinə inanmıram, perspektivini görmürəm. Cəmiyyəti kapsayacaq gücü formalaşdırmaq, seçicini inandırmağın yolunu axtarmaq lazımdır.
- Realla VİP-in hər hansı müstəvidə əməkdaşlığı mümkündürmü?
- Hər bir iş mümkündür. Biz siyasi rəqib olmağımızla yanaşı, mövcud hakimiyyətə qarşı eyni düşüncədə olan təşkilatlarıq. İdeoloji müxtəliflik vahid rəqibə qarşı birgə fəaliyyəti inkar etmir. Düşünürəm ki, bunun üçün bir qədər vaxt lazımdır. REAL sədri real durumu dəyərləndirməlidir. Hələlik uzunmüddətli qapalı yaşam və azadlıqda aşırı gözlənti bir eyforik ovqat yaradıb. Bu buxarlanmayana qədər, çətin olar.
- Əli bəy, müxalifətin hakimiyyətlə dialoqu məsələsi də zaman-zaman gündəmə gəlib. Hazırda belə bir dialoq nə qədər zəruridir və mümkündürmü?
- Belə təmaslar normal ölkələrdə adi haldır. Bizdə iqtidar-müxalifət münasibətlərində dialoqa qeyri-adi hadisə kimi yanaşılır. Ölkənin müqəddaratına cavabdeh olan siyasi qüvvələr danışmağı bacarmalıdırlar. Necə olur ki, YAP ən yüksək səviyyədə düşmən tərəfin nümayəndələri ilə görüşə bilir, öz siyasi rəqiblərini iqnor edir? Yəni prezident Əliyev üçün terrorçu Sərkisyandan betərdirmi Azərbaycan müxalifətinin liderləri? Belə münasibət yolverilməzdir.
Bu günün iqtidarı sabahın müxalifəti, bu günün müxalifəti isə sabahın iqtidarıdır. Bildiyim qədər, Konstitusiyamızda Dövlət quruluşumuzun adı Respublikadır. Monarxiya şəraitində müxalifətdən rəsmən imtina edilir. Nə qədər ki, Konstitusiyada bu maddə belə redaktədədir, iqtidar təkəbbürünü yerə qoymalıdır.
Dialoq siyasi qüvvələrin adi praktikasıdır. Mən belə təmasların tərəfdarıyam. Şəffaf, cəmiyyətə hesabatlı dialoq ölkəyə yalnız fayda verə bilər.
- 10-15 il öncə bəzi beynəlxalq təşkilatlar Azərbaycan müxalifətinə açıq dəstək verirdi, amma son illər belə dəstək də yoxdur. Müxalifətdən əllərini üzüblər, yoxsa...
- Beynəlxalq təşkilatlar dünyadakı qarışıqlıqdan istifadə edib, bağlandıqları siyasi mərkəzlərin direktivlərinə uyğun fəaliyyət göstərirlər. Təəssüf ki, Azərbaycan xalqının Qərb demokratiyası və ədalətinə olan ümidləri puçdur. Qərb müsəlman dövləti olduğumuzu, təbii qaynaqlarımızın zəngin olmasını və mənimsənilməsi arzusundan xalqı amansız rejimlə təkbətək buraxıb. Açıqlanan ofşor qalmaqalları, kürü diplomatiyası, landromat ifşaları, Öksüz olayları, Panama sənədləri, AŞPA biabırçılığı - hamısı düşünülmüş Qərb siyasətinin elementləridir.
“Biz demokratik olmağa layiq deyilik”, - hakimiyyət belə deyir, onlar da rüşvət müqabilində buna inanırlar. Bizi də qandırmaq istəyirlər. Müxalifət həm də yeni dönəmdə belə düşünən qərbli dələduzlarla açıq danışmağı bacarmalı, onların idealist kəsimi ilə əməkdaşlıq etməlidir.
Biz qrant yeyənlərdən deyilik. Bütün qara qüvvələri, o cümlədən beynəlxalq fırıldaqçıları ifşa etməliyik. VİP bunu edəcək. Şahid olacaqsınız, inşallah.
Zaur ƏHMƏD
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 01-10-2018 14:20 | Bölmə: Müsahibə
Əli Əliyev: “Klassik müxalifətin dirçəlməsi üçün hakimiyyət daxilindən ilkin impulslar verilməyə başlayıb”
Son dövrlər ölkəmizdə növbədənkənar parlament seçkiləri, ya da boş qalmış deputat yerlərinə seçki keçiriləcəyi ilə bağlı müzakirələr aparılır. Belə müzakirələrin aparılmasına baxmayaraq, müxalifət düşərgəsində tərpəniş yoxdur. Umumiyyətlə, son illər ölkə müxalifəti xeyli süstləşib.
Vətəndaş və İnkişaf Partiyasının (VİP) sədri Əli Əliyev “Reytinq” qəzetinə müsahibəsində deyib ki, müxalifətin zahiri süstlüyünün səbəbləri çoxdur:
- Cəmiyyət güc taktikası tətbiq edən hakimiyyətin amansız siyasəti ilə hesablaşmaq zorundadır. Çünki ölkədə demokratik ünsürləri təmamilə sıradan çıxarmış iqtidarın şərləmə, böhtan, zindan taktikasını görür və bu səbəbdən proseslərdən məsafə saxlayır. Geniş xalq kütlələrinin iştirak etmədiyi istənilən siyasi fəaliyyət isə süst görünəcək.
Beynəlxalq güclərin də Azərbaycana diqqəti qənaətbəxş deyil.
Müxalifətin bir hissəsinin obyektiv olaraq tükəndiyinin də şahidiyik. Bir qism müxalifətçilər hakimiyyət daxilində baş verənləri dərk etdiyindən, Rusiyanın ölkəmizdə yeni paradiqmalar tətbiqini duyduğundan yeni siyasi dövrə susqunluqla qədəm qoymaq və növbəti konfiqurasiyada yer almaq üçün sükunət halına üstünlük verirlər. Fikrimcə, bunlar sakitliyin əsas səbəbləridir.
Lakin vəziyyəti tam olaraq ölgün saymaq olmaz. Son illər aparılan əzici siyasət səbəbindən müxaliflik potensialının bir hissəsi hakimiyyətin daxilinə daşınıb. Hazırda gedən “təmizləmə əməliyyatı” da hakimiyyətdaxili müxalifətin reallığını yüksəldib. Burada təmərküzləşmiş və indi sıradan çıxarılan maliyyə, kadr resursları, klan və qrup maraqları növbəti dönəm siyasi mübarizənin əsas qıcıqlandırıcı amilləri ola bilər. Mənə görə belə də olacaq.
Siyasi müstəviyə indi qiymət verərkən, proseslərə klassik müxalifət-iqtidar bölgüsündən yanaşmaq doğru deyil. Ənənəvi bölgü nominal xarakter daşıyır. Duyduğum qədər, artıq müxalifətin dirçəlməsi üçün hakimiyyət daxilindən ilkin impulslar verilməyə başlayıb. Klassik müxalifətin çatmayan yeganə və həlledici qüsuru maliyyə qaynaqlarıdır. Bu, bərpa edilərsə, qısa müddətdə fərqli siyasi mənzərəni görə bilərik.
- Hakimiyyət daxilindəki “əməliyyat”ın mahiyyəti nədir?
- Hakimiyyətin lap üst qatı “köhnə qvardiya”nı sıradan çıxarmağa israrlı görünür. Çünki bu hakimiyyət layı özündə təhlükə daşıyır. İki ilə yaxındır ki, bu komanda dağıdılır. Yeni “inşaatı aparan” tərəf ehtiyatlı davranır və “söküntü işlərini” çox həsəd aparılacaq səviyyədə rəvan görməyə çalışır.
Nazirlər korpusunda dəyişikliklər edilib. İcra strukturlarında dəyişikliklər aparılır. Köhnə məmur ordusu biznesdə də sıxışdırılır. Belə miqyaslı tədbirlər silsiləsi şəraitində parlamenti köhnələrin nəzarətində saxlamaq ağılsızlıq olardı. Yeni, növbədənkənar seçkilərlə parlamentn tərkibində dəyişiklik aparmaq istəyən güclü tərəfi yalnız inqilab təhlükəsi fikrindən daşındıra bilər. Əks halda zamanından əvvəl parlament seçkilərinin iştirakçısı olacayıq. Çünki parlament elə vəsilədir ki, onun vasitəsilə istənilən saray çevrilişini qanuniləşdirmək mümkündür. 92-93-cü illərdə buna bir neçə dəfə şahidlik etmişik. Bu təcrübə yeni hakimiyyət komandası yaratmaq istəyənlər üçün ən yaxşı müntəxabat ola bilər.
Amma güc çatmadıqda boşalmış dairələrdə də seçkilərin keçirilməsi mümkündür. Hətta heç nəyin olmayacağını da ehtimal eləmək olar.
- Artıq neçə seçkidir ki, müxalifət ciddi ittifaq yarada bilmir. Birləşməyə əsas yoxdur, yoxsa müxalifətdəkilər bir araya gəlmək istəmirlər?
- Yaradılacaq ittifaqların perspektivi görsənmədiyindən hamı fərdi fəaliyyətə üstünlük verir, məhəlli “qələbələrə”, yəni iqtidarın lütfünə ümid bağlayır. Ədalət xatirinə deməliyik ki, geniş birliklərin yaranması üçün beynəlxalq impulslar, yaxud ictimai təzyiq də mövcud deyil. Ancaq bu taktikanı yanlış sayıram. İqtidar və beynəlxalq konyuktura ilə mübarizədə ən ciddi arqument geniş xalq dəstəyidir. Xalq mütəşəkkil, anlaşa bilən koalisiyalara dəstək verə bilər. Bu sadə həqiqəti dərk etmək üçün dərin ağıla və dərrakəyə sahib olmağa ehtiyac yoxdur. Müxalifətin aparıcı şəxsləri arasında isə ağılsıza rast gəlməmişəm. O zaman birləşə bilməmənin səbəbini anlamıram. Hansısa siyasətin “yeraltı axınlarından” da məlumatsızam...
- Sizcə, cəmiyyətin müxalifətdən gözləntisi nədir? Müxalifətin cəmiyyətə münasibəti necə olmalıdır?
- Öz tərəfimizdən onu deyə bilərəm ki, biz xalqla səmimi olacayıq, anladığımızı onunla bölüşəcəyik.
Cəmiyyətin səmimiyyətə ehtiyacı var. Əminəm ki, insanlarımız seçimimizə qarşılıq verəcək. Biz seçiciyə dürüst siyasət təklif etmişik, bu prinsipə sadiq qalacağımızı hər addımımızda sübuta yetirəcəyik. Bu yolda “siyasi cibgir” və dələduzları da ifşa etməyi unutmayacağıq. Sıravi insanımıza inam və etimadı qaytarmasaq, heç bir siyasi uğurdan söhbət gedə bilməz.
- Müxalifət hətta Qarabağ məsələsində də vahid mövqedən çıxış edə bilmir. Bir-birinin təşəbbüsünə dəstək verməyi sanki özlərinə sığışdırmırlar. Vaxtiylə Siz də bəzi liderlərin ambisiyalarından vaz keçə bilmədiyini deyirdiniz. Sizcə, bu ambisiya məsələsidir, yoxsa başqa səbəblər var?
- Qismən bu suala cavab verdim. Bu, tək ambisiya deyil. Təcrübə göstərir ki, uzun illər özünü əyilməzlik və qürurun prototipi kimi göstərməyə çalışan bir sıra “liderlərimizin” davası pul, ev, bağ, obyekt, biznes davası olubmuş. Zamanında, yəni yaxın gələcəkdə dediklərimi adba-ad konkretləşdirəcəyəm. Çünki müxalifətin önünü təmizləməsək, tıxaca çevrilmiş, daşlaşmış bütlər inkişafa imkan verməyəcək, xalqla bu iqtidarın arasında çəpər rolu oynamaqda davam edəcəklər. Məhz bir sıra bu qəbildən olan dələduzların nəfsidir ki, insanlarımız siyasi mübarizəyə inamını itirib. Bu yaramazların əməlləridir ki, 90-larda kükrəyən xalq son illərdə müqavimətsiz və formasız kütləyə çevrilib. Əlbəttə ki, bu işdə YAP siyasətinin mənfi rolu birinci yerdədir. Lakin müxalifətdəkilərin onların felinə uyması cinayətdir.
- Keçmiş partiyadaşınız İlqar Məmmədovla bağlı da fikirlərinizi bilmək istərdik. O fikirlər də səslənirdi ki, İ. Məmmədov həbsdan çıxandan sonra siyasi arenada fərqli proseslər başlayacaq, amma hələ ki bir şey yoxdur.
- Adını çəkdiyiniz şəxs, həqiqətən mənim keçmiş partiyadaşımdır. Bir neçə il onunla eyni partiyada fəaliyyət göstərmişik. Kifayət qədər yaxşı tanıyıram onu, üstün və zəif cəhətlərinə bələdəm. Həbsdə olduğu dövrdə hüquqlarını müdafiə etmişəm, azadlığa çıxdıqda bir insan kimi sevinmişəm. Çünki İlqar bəyin xanımı Vəfa xanım da bizimlə birlikdə çalışıb, onu da yaxından tanıyıram. Ona görə də sevincimin bir hissəsi də Vəfa xanımla bağlı olub. Eyni zamanda bu ailənin tək qız övladı üçün də atanın evə dönməsi mühüm əhəmiyyətə malik hadisə idi. Bir sözlə, əqidəsinə görə məhrumiyyətlərə məruz qalmış istənilən insanın xoş işi bizi sevindirir.
İlqar Məmmədov həbsdə olarkən mövqeyini kifayət qədər qoruya bildi, sınmadı, təslim olmadı... Son illərin mübarizəsində bu fakt çox zəruri idi. Lakin onun bu fədakarlığının ətrafında qurulan PR-kampaniya yanlış idi. Ölkədə siyasi nailiyyətsizliyin səbəbi lider subyektivizmi ilə bağlı deyil. Əks halda çoxdan ölkədə vəziyyət dəyişərdi. Çünki mənə görə, İlqar Məmmədovdan bir çox parametrlərə görə üstün adamlar var. Onlar hakimiyyətin dəyişməsinə çoxdan nail olardılar. Mən bunu söyləməklə onun imkanlarını endirmək niyyətində deyiləm. Ən yaxşı hakim seçici ola bilər. Mənim mövqeyim subyektivdir. Üzdə olan siyasətçiləri şəxsən tanıdığımdan bu fikri dilə gətirirəm. Həm də ona görə ki, mən liberal ideyaların Azərbaycanda yaxın gələcəkdə hakim olacağına qətiyyən inanmıram. REAL-ı (partiyanı nəzərdə tutur-red.) bu siyasi kəsimin təşkilatı sayıram.
Azərbaycanda hakimiyyətin avtoritarizmi var. Bu fəlsəfə dəyişikliyi mümkünsüz edir. O səbəbdəndir ki, İlqar Məmmədov azadlığa çıxdıqdan sonra, ondan olan gözləntilər doğrulmadı. Doğrula da bilməzdi. Bir nəfərdən mümkün olmayanı gözləmək yanlışdır. Ölkədə vəziyyəti fərd deyil, mübarizə sistemi dəyişə bilər. Ona görə də müxalifətin taktikası dəyişməlidir.
Eyforiya keçicidir, real həyat isə başqa şərtləri diktə edir. Heç bir təşkilatın əlahiddə şəkildə, heç bir fərdin xüsusi olaraq siyasi dəyişiklik edəcəyinə inanmıram, perspektivini görmürəm. Cəmiyyəti kapsayacaq gücü formalaşdırmaq, seçicini inandırmağın yolunu axtarmaq lazımdır.
- Realla VİP-in hər hansı müstəvidə əməkdaşlığı mümkündürmü?
- Hər bir iş mümkündür. Biz siyasi rəqib olmağımızla yanaşı, mövcud hakimiyyətə qarşı eyni düşüncədə olan təşkilatlarıq. İdeoloji müxtəliflik vahid rəqibə qarşı birgə fəaliyyəti inkar etmir. Düşünürəm ki, bunun üçün bir qədər vaxt lazımdır. REAL sədri real durumu dəyərləndirməlidir. Hələlik uzunmüddətli qapalı yaşam və azadlıqda aşırı gözlənti bir eyforik ovqat yaradıb. Bu buxarlanmayana qədər, çətin olar.
- Əli bəy, müxalifətin hakimiyyətlə dialoqu məsələsi də zaman-zaman gündəmə gəlib. Hazırda belə bir dialoq nə qədər zəruridir və mümkündürmü?
- Belə təmaslar normal ölkələrdə adi haldır. Bizdə iqtidar-müxalifət münasibətlərində dialoqa qeyri-adi hadisə kimi yanaşılır. Ölkənin müqəddaratına cavabdeh olan siyasi qüvvələr danışmağı bacarmalıdırlar. Necə olur ki, YAP ən yüksək səviyyədə düşmən tərəfin nümayəndələri ilə görüşə bilir, öz siyasi rəqiblərini iqnor edir? Yəni prezident Əliyev üçün terrorçu Sərkisyandan betərdirmi Azərbaycan müxalifətinin liderləri? Belə münasibət yolverilməzdir.
Bu günün iqtidarı sabahın müxalifəti, bu günün müxalifəti isə sabahın iqtidarıdır. Bildiyim qədər, Konstitusiyamızda Dövlət quruluşumuzun adı Respublikadır. Monarxiya şəraitində müxalifətdən rəsmən imtina edilir. Nə qədər ki, Konstitusiyada bu maddə belə redaktədədir, iqtidar təkəbbürünü yerə qoymalıdır.
Dialoq siyasi qüvvələrin adi praktikasıdır. Mən belə təmasların tərəfdarıyam. Şəffaf, cəmiyyətə hesabatlı dialoq ölkəyə yalnız fayda verə bilər.
- 10-15 il öncə bəzi beynəlxalq təşkilatlar Azərbaycan müxalifətinə açıq dəstək verirdi, amma son illər belə dəstək də yoxdur. Müxalifətdən əllərini üzüblər, yoxsa...
- Beynəlxalq təşkilatlar dünyadakı qarışıqlıqdan istifadə edib, bağlandıqları siyasi mərkəzlərin direktivlərinə uyğun fəaliyyət göstərirlər. Təəssüf ki, Azərbaycan xalqının Qərb demokratiyası və ədalətinə olan ümidləri puçdur. Qərb müsəlman dövləti olduğumuzu, təbii qaynaqlarımızın zəngin olmasını və mənimsənilməsi arzusundan xalqı amansız rejimlə təkbətək buraxıb. Açıqlanan ofşor qalmaqalları, kürü diplomatiyası, landromat ifşaları, Öksüz olayları, Panama sənədləri, AŞPA biabırçılığı - hamısı düşünülmüş Qərb siyasətinin elementləridir.
“Biz demokratik olmağa layiq deyilik”, - hakimiyyət belə deyir, onlar da rüşvət müqabilində buna inanırlar. Bizi də qandırmaq istəyirlər. Müxalifət həm də yeni dönəmdə belə düşünən qərbli dələduzlarla açıq danışmağı bacarmalı, onların idealist kəsimi ilə əməkdaşlıq etməlidir.
Biz qrant yeyənlərdən deyilik. Bütün qara qüvvələri, o cümlədən beynəlxalq fırıldaqçıları ifşa etməliyik. VİP bunu edəcək. Şahid olacaqsınız, inşallah.
Zaur ƏHMƏD
Bölməyə aid digər xəbərlər
1-03-2025, 15:45
Deputat: Ukraynanı yalnız ABŞ xalqının Trampa qarşı qalxması xilas edə bilər - Müsahibə
23-01-2025, 19:03
İmran Bədirxanlı: “Özünü tapandan sonra yaşamaq asanlaşır” - Müsahibə
8-01-2025, 10:49
“Kino adamı kimi bir çox şeylər məni qane etmir” - Müsahibə
18-11-2024, 12:28
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
17-08-2024, 15:25
“Böyük güclər sülhdə maraqlı görünmürlər” - Müsahibə
12-08-2024, 11:00
Emin Əfəndiyev: “Yeni ssenarilər, layihələr barədə düşünürəm” - Müsahibə
22-07-2024, 09:58
Gənc xanəndə: “Məcnun kimi səhnəyə çıxmaq ən böyük arzularımdan biri olub” - Müsahibə
8-07-2024, 10:43
Aktrisa: “Mən ürək adamıyam...” - Müsahibə
14-06-2024, 15:06
Nazir: “Sertifikatlaşdırmada iştirak edən hər beş müəllimdən biri kəsilir” - Müsahibə
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
