09:42 / 27-09-2023
Anım Günü ilə bağlı videoçarx hazırlanıb - Video
09:31 / 27-09-2023
Şadlıq sarayında yanğın: yüzdən çox insan ölüb, çoxsaylı yaralı var - (Video) - Yenilənib
09:23 / 27-09-2023
Məhkəmə Donald Trampı dələduzluqda təqsirli bilib
09:18 / 27-09-2023
Şəkidə oğul 69 yaşlı atası ilə 64 yaşlı anasını bıçaqlayıb
09:04 / 27-09-2023
Müdafiə Nazirliyinin rəhbər heyəti Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib - Foto
08:57 / 27-09-2023
Avropada parçalanma meyilləri artır
08:38 / 27-09-2023
Amazonka hövzəsində quraqlıq pik həddə çatıb
08:35 / 27-09-2023
“iPhone 15 Pro”-da ciddi qüsur aşkar edilib
08:25 / 27-09-2023
Ukraynalı hərbçilər könüllü əsir düşüb
08:22 / 27-09-2023
Nuru kişiylə söhbət edirdim - Akif Abbasov yazır
00:27 / 27-09-2023
Mehriban Əliyeva Anım Günü ilə əlaqədar paylaşım edib - Foto
00:04 / 27-09-2023
Azərbaycanda Anım Günüdür
23:04 / 26-09-2023
Blinken Prezident İlham Əliyevə zəng edib
21:18 / 26-09-2023
Zakir Həsənov ABŞ müdafiə katibinin müavini ilə müzakirə aparıb
21:06 / 26-09-2023
Prezident İlham Əliyev Anım Günü ilə bağlı paylaşım edib - Foto
19:51 / 26-09-2023
Xocalıda növbəti silah-sursat anbarı aşkarlanıb - Video
19:02 / 26-09-2023
Xankəndiyə humanitar yardım göndərilib - Yenilənib
18:51 / 26-09-2023
Naxçıvan səfərinin geostrateji aspektləri - Professor yazır
18:33 / 26-09-2023
Hikmət Hacıyev Armen Qriqoryanla görüşüb
18:09 / 26-09-2023
Tehran prokuroru Azərbaycan səfirliyinə hücum edənə cəza istəyb
17:22 / 26-09-2023
Hikmət Hacıyev: "Qarabağın erməni sakinlərinə bundan sonra da ərzaq yardımı göstəriləcək"
17:12 / 26-09-2023
FHN-nin 15 ədəd xüsusi təyinatlı avtomobili Xankəndi şəhərinə yola düşüb - Yenilənib
16:57 / 26-09-2023
Sabiq icra başçısına 13 il həbs cəzası tələb olunub
16:51 / 26-09-2023
Bərdədə yaşayış binasında partlayış olub
16:41 / 26-09-2023
Qarabağın erməni sakinlərinə növbəti dəfə yanacaq göndərilib
16:38 / 26-09-2023
Ermənistan müxalifəti mitinqi təxirə salıb
16:18 / 26-09-2023
Putin İran prezidenti ilə Qarabağı müzakirə edib
15:59 / 26-09-2023
Quba şəhəri Türk Dövlətləri Təşkilatının kənd təsərrüfatı paytaxtı seçilib
14:13 / 22-09-2023
Tofiq Zülfüqarov: “Ağdərə-Kəlbəcər yolu açılıb, Xocavənd, Ağdərə və Xankəndini...”
21:13 / 22-09-2023
Koronavirusun yeni variantına yoluxanların sayı artır
23:45 / 22-09-2023
Azərbaycan və Rusiya XİN başçıları Qarabağdakı vəziyyətlə bağlı müzakirə aparıblar
23:26 / 23-09-2023
Ağdərədə evləri yandırırlar - (Video)
20:48 / 23-09-2023
Bayramov BMT Baş Assambleyasının sessiyasında çıxış edib - (Yenilənib)
21:13 / 24-09-2023
Xankəndi şəhərinin Azərbaycan enerji sisteminə qoşulması təmin edilib
14:35 / 24-09-2023
Timsah ağzında cəsəd gedərkən saxlanılıb - (Video)
10:22 / 23-09-2023
Ermənilərin tərk erdiyi döyüş mövqeyi... - Video - Fotolar
16:30 / 25-09-2023
Ağdərə tam olaraq Azərbaycan dövlətinin nəzarətinə keçib
10:48 / 23-09-2023
Ətin sümüyü - Akif Abbasov yazır
20:08 / 25-09-2023
Rusiyanın Cənubi Qafqaz siyasəti müzakirə olunub - Fotolar
20:13 / 22-09-2023
Qarabağdakı separatçılar silah-sursatlarını təhvil verir - Video
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
Tarix: 16-08-2023 12:08 | Bölmə: Müsahibə / Slayd
Avropa Kino Akademiyasının üzvü deyir ki, Azərbaycan kinosunun problemləri çoxdur: “Azərbaycanfilm” kimi unikal sənət ocağına 6-7 aydır ki, dövlətdən maliyyə ayrılmırsa milli kinodakı vəziyyətdən necə rahat olmaq olar?”
Kənan Məmmədov milli kinomuzun canlı əfsanələrindən biridir. “Atları yəhərləyin”, “Fəryad”, “Doğma sahillər”, “Təhminə”, “Otel otağı”, “Köhnə bərə”, “Qara gölün cəngavərləri”, “Haray”, “Küçələrə su səpmişəm”, “Qala”, “Qızıl uçurum”, “Qətldən yeddi gün sonra”, “Məhkumlar”, “Ovsunçu”, “İstanbul reysi”... kimi bədii filmlərimizin quruluşçu operatoru olub. Tofiq Tağızadə, Rasim Ocaqov, Şamil Mahmudbəyov, Eldar Quliyev, Oqtay Mirqasım, Ramiz Həsənoğlu kimi görkəmli rejissorlarla çalışıb.
Özünün dediyi kimi, dünyanın o başına -Kanadaya köçsə də, tez-tez Vətənə gəlir, doğma Bakını, doğulduğu İçərişəhəri gəzir, uzun illər çalışdığı “Azərbaycanfilm” kinostudiyasına baş çəkir, bir vaxtlar çiyin-çiyinə işlədiyi insanlarla söhbətləşir, ötən günləri yada salır.
Əməkdar incəsənət xadimi, Avropa Kino Akademiyasının üzvü Kənan Məmmədovla Azərbaycana budəfəki gəlişində görüşdük, Reyting.az-a müsahibəyə həvəslə razılıq verdi.
- Kənan müəllim, o gün sosial şəbəkədə yazışanda bu sualı sizə vermişdim, istəyirəm yenə təkrarlayım. Doğma Vətəndə günlər necə keçir?
- Artıq 6 ildir ki, dünyanın o başına -Kanadaya köçmüşəm, amma harada yaşamasından asılı olmayaraq Vətən insan üçün əzizdir. Mən də Azərbaycanı çox istəyirəm, imkan düşəndə Bakıya gəlirəm. Budəfəki gəlişim şəxsi məsələlərlə bağlı olsa da əlamətdar hadisələrə təsadüf elədi...
- Yəqin ki, kino ilə bağlı yubileyləri nəzərdə tutursunuz?
- Təbii. Bu il milli kinomuzun 125, uzun illər çalışdığım Cəfər Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının isə 100 yaşı tamam oldu. Yubileylərlə bağlı keçirilən tədbirdə iştirak etdim, sənət yoldaşlarımla, dost-tanışlarla görüşdüm.
İl yarımdan çox idi ki, Vətənə gələ bilmirdim. Şablon kimi çıxmasın, hər dəfə gələndə Bakının necə dəyişdiyini, inkişaf etdiyini görürəm. Amma Bakı çox tünlükdür, sürücülər və piyadalar qaydalara əməl etmirlər. Kanadada tamam fərqli mənzərədir. Buna baxmayaraq Bakı mənə bütün halları ilə maraqlı və əzizdir. Həmişə olduğu kimi, bu dəfə də İçərişəhərə baş çəkdim, mən orda doğulmuşam, orda böyümüşəm axı. İçərişəhərin küçələri həmişə məni özünə çəkir.
- Mən sizi əslən lənkəranlı bilirdim...
- Babam Hacıəli Məmmədov 1900-cü ildə Lənkərandan Bakıya gəlib, o dövr üçün həm savadına, həm də gözəl xəttinə görə Bakı Dumasında işə götürüblər, orda mirzəlik edib. Sonra bir müddət babamgil Lənkərana qayıdıblar, atam Əzizağa kişi orda anadan olub, atam kiçik yaşlarında olanda ailəsi yenidən Bakıda yaşamağa başlayıb. Mən də 1946-cı il oktyabrın 9-da İçərişəhərdə dünyaya göz açmışam.
- Doğma Bakını, İçərişəhəri özünüzün də dediyiniz kimi, dünyanın o başına -Kanadaya dəyişmək qərarı yəqin ki, anidən, birdən-birə verilməyib?
- Sözsüz ki, Kanadaya köçməklə bağlı fikrimi bir günə verməmişəm. Qızımın həyat yoldaşı savadlı, bacarıqlı poliqlotdur, 5-6 xarici dili mükəmməl bilir. O, çalışdığı korporasiyada tenderi udduğuna görə işləmək üçün Kanadaya dəvət aldı və ailəsi ilə ora köçməli oldu. Qızım isə istedadlı pianoçudur, orda musiqi müəlliməsidir. Mən də qızıma çox bağlı bir insanam, gördüm ki, ondan ayrı qalmaq çətindir, belə qərara gəldik ki, xanımımla birgə qızımızın yanına daşınaq.
- Kanadanın hansı şəhərində yaşayırsınız?
- Kürəkənim və qızım Toronto şəhərində işləyirlər, meqapolis olduğundan Torontoda yaşamaq çətindir. Yaşadığımız şəhərin adını kürəkənim belə tərcümə edir - Təzə bazar. Bizim yaşadığımız şəhərdən Torontoya avtomobillə 35 dəqiqəlik yoldur, sakit, ekoloji cəhətdən təmiz, yaşıllıqların içərisində salınan bir şəhərdir.
- Söhbətimizin əvvəlindəki sualı bu dəfə başqa cür səsləndirim. Kənan müəllimin qürbətdə günü necə keçir?
- Qızımgil meşənin kənarında ev alıblar, təbiətin qoynunda dincəlirəm özüm üçün.
Mən 2008-ci ildən pensiyaya çıxsam da, ondan sonra quruluşçu operator kimi 6 filmdə işləmişdim, işləmək üçün yenə enerjim, sağlamlığım imkan verirdi. Sadəcə, bizim kinoda nəsil dəyişikliyi baş verdi, birgə çalışdığım rejissorların əksəriyyəti dünyasını dəyişdi, “Azərbaycanfilm”də də işlər demək olar ki, dayandı.
Yaradıcı işlə məşğul olan adam üçün sənətdən ayrı qalmaq çətindir, bir yandan da bayaq dediyim kimi, qızım üçün darıxırdım, ona görə də köçüb getməli oldum. İndi də orda həm dincəlirəm, həm də sözsüz ki, kino adamı kimi dünyada bu sahədə gedən prosesləri, yenilikləri izləyirəm.
Bugünkü cavanlar ola bilsin, yaxşı tanımır, mən axı həm də Avropa Kino Akademiyasının üzvüyəm. Rüstəm İbrahimbəyovla eyni vaxtda bu nüfuzlu quruma üzv qəbul edilmişik, sadəcə, rəhmətlik Rüstəm müəllim akademiyaya seçiləndə hələ Rusiya vətəndaşı idi. Yəni deməyim odur ki, Azərbaycandan ilk dəfə mən həmin quruma seçilmişəm.
Avropa Kino Akademiyasının müxtəlif ölkələrdə keçirilən tədbirlərinə üzvü kimi qatılaram, müzakirələrdə iştirak edirəm. Sonuncu iştirak etdiyim belə tədbir ötən ilin sonunda İslandiyanın paytaxtı Reykyavikdə keçirildi, yeni filmlərə baxıb müzakirə etdik, nominasiyaların qaliblərini seçdik. Çox istərdim ki, onların arasında nə vaxtsa Azərbaycan filmi də olsun, amma hələ ki, bu arzunu reallaşdırmaq mümkün deyil.
- Bizim kino sahəsində yenilikləri necə, izləyə bilirsinizmi?
- Əlbəttə izləyirəm, cavanlar nələrisə etmək istəyir. Amma onların çəkdikləri teleserialların bədii keyfiyyəti bir peşəkar kimi məni qane eləmir. Ümumiyyətlə, bu sahədə çoxlu problemlərin olduğu görünür. Milli Kino Günü ilə bağlı keçirilən tədbiri yarımçıq tərk etməli oldum, özümü çox pis hiss elədim?
- Niyə?
- Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı, heç vaxt belə vəziyyət yaranmamışdı. Kinosuz da kino günü olar? Bunun özü göstərir ki, problemlər çoxdur. “Azərbaycanfilm” kinostudiyası kimi böyük ənənəsi olan bir unikal sənət ocağına 6-7 aydır ki, dövlətdən maliyyə ayrılmırsa milli kinodakı vəziyyətdən necə rahat olmaq olar? Mən dəqiq bilmirəm ki, kinomuza konseptual yanaşma necədir, nələri düşünürlər? Bəziləri deyir ki, kinostudiya baza kimi qalsın, ayrı-ayrı prodakşnlar orda film çəksinlər. Öz-özlüyündə pis təklif deyil, amma əvvəlcə gəlin görək kinostudiyanın buna texniki imkanları çatırmı, sexlərdə vəziyyət müasir tələblərə cavab verirmi, yüksək səviyyəli mütəxəssislər varmı? Bunlar yoxdur axı.
- İstedadınıza, təcrübənizə görə kinomuz, ümumiyyətlə incəsənətimiz üçün qənimət insanlardansınız. Rəsmi dairələrdən kinomuzun gələcəyi ilə bağlı fikirlərinizi, təkliflərinizi soruşan olubmu?
- Ömrümün 45 ilini milli kinomuza həsr etmişəm, 28 bədii filmin quruluşçu operatoruyam, xoşbəxt adamam ki, böyük rejissorlarımızla çalışmışam. Bu gün milli kinomuzu inkişaf etdirmək üçün xüsusi bir model, yol axtarmaq, nə bilim baş sındırmaq lazım deyil. Necə deyərlər, velosiped icad etməyə ehtiyac yoxdur. Birinci növbədə dövlət kinoya maliyyə ayırmalı, bununla da göstərməlidir ki, sahənin dirçəldilməsində maraqlıdır. Onsuz da biz bu gün Hollivudla rəqabət aparmaq gücündə deyilik.
O ki qaldı rəsmi şəkildə görüşməyə, təklif verməyə, nə deyim vallah... Mədəniyyət naziri yenə dəyişdi, başqa komanda gəldi, mən də onların heç birini tanımıram.
Bu dəfə Bakıya gələndə həmişəki kimi doğma kinostudiyamıza baş çəkdim, direktor Nazim Hüseynovla görüşüb söhbətləşdim, indiki durumu öyrəndim. Moskvada Ümumittifaq Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutunda bir yerdə oxuduğum gözəl operatorumuz və rejissorumuz Hüseyn Mehdiyevin rəhbərlik etdiyi Professional Kinorejissorlar Gildiyasına baş çəkdim, Hüseynlə fikir mübadiləsi apardıq.
- Maraqlıdır, Kənan müəllim hər dəfə kinostudiyanın qapısından içəri daxil olanda hansı hissləri keçirir?
- Əsas qapıdan keçən kimi üzbəüz binadakı ağ rəngli pəncərəni gözüm axtarır. Çünki ora mənim iş otağım olub. Nostalji hisslər keçirirəm. Yadıma düşür ki, çəkiliş qrupu səhər tezdən toplaşıb şən əhval-ruhiyə ilə minirdik avtobuslara, gedib natura çəkilişləri aparırdıq. Gecə də yorğun-arğın, lakin işimizdən razı halda qayıdırdıq kinostudiyaya. Ömür keçir, həmin insanların əksəriyyəti artıq həyatda yoxdur. Bəziləri də kinostudiyanın durğunluq dövründə gedib başqa sahələrdə iş-güc tapıblar.
Kinostudiyamıza hər gələndə birgə işlədiyim Tofiq Tağızadəni, Rasim Ocaqovu, Eldar Quliyevi, Fikrət Əliyevi yad edirəm.
Moskvada təhsilimi başa vurub 1976-cı ildə Bakıya qayıdanda Rasim Ocaqovun məşhur “Ad günü” filmində ikinci operator oldum. Düz iki il müxtəlif mövzularda sənədli filmlər işlədim. Bir gün səhər kinostudiyaya gələndə dedilər ki, Tofiq Tağızadə səni axtarır. Tofiq müəllim kimi korifey rejissorun gənc bir operatorla maraqlanması kino aləmində sıradan bir hadisə deyildi. Tofiq Tağızadə mənə İsi Məlikzadənin ssenarisini verdi və dedi ki, istəyirəm yeni filmimin quruluşçu operatoru sən olasan. Beləliklə, böyük kinoda “Evdə kişi var” filmi ilə debüt etdim. Tofiq müəllim həmişə deyirdi ki, maraqlı bir layihəm var, onu səninlə birgə işləyib kinodan gedəcəm. Amma heyf ki, həmin arzusunu həyata keçirə bilmədi.
Rasim Ocaqovla 4 film üzərində birgə işlədik. Ümumiyyətlə, Rasim müəllim kimi nəhəng rejissorla qarşılaşmağım, onunla çalışmağım mənim kino həyatımda mühüm bir hadisə oldu.
1999-cu ildə onunla “Otel otağı” bədii filmini çəkdik. Bu, Rasim müəllimin sonuncu filmi idi, çünki “Otel otağı”nı təhvil verəndən sonra xəstələndi, daha heç bir film çəkə bilmədi. Amma böyük planları, ideyaları var idi, hər dəfə görüşüb müzakirə edir, hazırlaşırdıq. Təəssüf ki, nəhəng sənətkar rəhmətə getdi və birgə planlarımız yarımçıq qaldı.
“Axırıncı dayanacaq” filmi isə kinoda sonuncu işim oldu. Həmin ekran əsərini 2014-cü ildə mərhum Fikrət Əliyevlə birgə işlədik...
- Dediyiniz kimi, həm sovet, həm də müstəqillik illərində kinomuzdakı ən görkəmli rejissorlarla birgə çalışmaq sizə nəsib olub. Belə bir məşhur rejissorumuz varmı ki, onunla işləmək istəmisiniz, amma alınmayıb?
- Çox görkəmli bir kino rejissorumuz var idi, onunla işləməyi çox arzulamışdım. Həmin şəxsin adını çəkməzdən əvvəl bir hadisəni danışım. 1990-cı il idi, Rasim Ocaqovla “Qətldən yeddi gün sonra” adlı bədii filmimizi təhvil vermək üçün Moskvaya getmişdik. “Kino Evi”ndə banket oldu, həmin rejissorla yanaşı oturmuşduq. Məni təbrik elədi, film barədə, operator işindən xoş sözlər söylədi. Dedi ki, Kənan, əla bir ssenari var, biz səninlə hökmən o filmi çəkməliyik. Həmin rejissor görkəmli həmyerlimiz, Vyetnamda milli kinonu yaradan, sonralar SSRİ Xalq artisti kimi ən nüfuzlu fəxri ada layiq görülən Əjdər İbrahimov idi. Çox istəyirdim ki, belə bir insanla işləyim, amma Əjdər müəllimlə birgə film çəkmək arzum həyata keçmədi.
- Son vaxtlar bizdə quruluşçu operatoru təsvir rejissoru kimi təqdim edirlər. Şəxsən mənim dilimə yatmır, məsələn, təsvir rejissoru Kənan Məmmədov...
- Mənim fikrimi öyrənmək istəyirsinizsə, əslində doğru seçimdir. Moskvada görkəmli professor Aleksandr Vladimiroviç Qalperinin emalatxanasında təhsil alanda sənət müəllimim də “operator” ifadəsi ilə razılaşmırdı, deyirdi ki, fermada inəyi aparatla sağan qadına da, neft-kimya sahəsində çalışana da, kino çəkəndə bizə də operator deyirlər. Şəxsən mən də hesab edirəm ki, təsvir rejissoru uğurlu ifadədir, məzmun etibari ilə işimizi tam əhatə edir, görünür bizimkilər Amerika variantını seçiblər. Yəqin ki, Amerika və Avropada istehsal olunan filmlərə diqqət etmisiniz, titrlərdə “quruluşçu operator” deyil, “kamera” sözü yazılır.
- Kənan müəllimin fikrincə 125 illik milli kinomuzun 10 ən yaxşı filmi hansılardır?
- Bu çox geniş və əhatəli cavab tələb edən sualdır. Mən bir mütəxəssis kimi adını çəkəcəyim hər bir filmi gərək geniş təhlil edim. Bəlkə bu sualı saxlayaq növbəti müsahibəmizə? İnşallah, gələn dəfə Kanadadan qayıdanda bu barədə ayrıca müsahibə edərik.
- Növbəti dəfə doğma Bakıda görüşənədək!
Etibar CƏBRAYILOĞLU
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-08-2023 12:08 | Bölmə: Müsahibə / Slayd
Avropa Kino Akademiyasının üzvü deyir ki, Azərbaycan kinosunun problemləri çoxdur: “Azərbaycanfilm” kimi unikal sənət ocağına 6-7 aydır ki, dövlətdən maliyyə ayrılmırsa milli kinodakı vəziyyətdən necə rahat olmaq olar?”
Kənan Məmmədov milli kinomuzun canlı əfsanələrindən biridir. “Atları yəhərləyin”, “Fəryad”, “Doğma sahillər”, “Təhminə”, “Otel otağı”, “Köhnə bərə”, “Qara gölün cəngavərləri”, “Haray”, “Küçələrə su səpmişəm”, “Qala”, “Qızıl uçurum”, “Qətldən yeddi gün sonra”, “Məhkumlar”, “Ovsunçu”, “İstanbul reysi”... kimi bədii filmlərimizin quruluşçu operatoru olub. Tofiq Tağızadə, Rasim Ocaqov, Şamil Mahmudbəyov, Eldar Quliyev, Oqtay Mirqasım, Ramiz Həsənoğlu kimi görkəmli rejissorlarla çalışıb.
Özünün dediyi kimi, dünyanın o başına -Kanadaya köçsə də, tez-tez Vətənə gəlir, doğma Bakını, doğulduğu İçərişəhəri gəzir, uzun illər çalışdığı “Azərbaycanfilm” kinostudiyasına baş çəkir, bir vaxtlar çiyin-çiyinə işlədiyi insanlarla söhbətləşir, ötən günləri yada salır.
Əməkdar incəsənət xadimi, Avropa Kino Akademiyasının üzvü Kənan Məmmədovla Azərbaycana budəfəki gəlişində görüşdük, Reyting.az-a müsahibəyə həvəslə razılıq verdi.
- Kənan müəllim, o gün sosial şəbəkədə yazışanda bu sualı sizə vermişdim, istəyirəm yenə təkrarlayım. Doğma Vətəndə günlər necə keçir?
- Artıq 6 ildir ki, dünyanın o başına -Kanadaya köçmüşəm, amma harada yaşamasından asılı olmayaraq Vətən insan üçün əzizdir. Mən də Azərbaycanı çox istəyirəm, imkan düşəndə Bakıya gəlirəm. Budəfəki gəlişim şəxsi məsələlərlə bağlı olsa da əlamətdar hadisələrə təsadüf elədi...
- Yəqin ki, kino ilə bağlı yubileyləri nəzərdə tutursunuz?
- Təbii. Bu il milli kinomuzun 125, uzun illər çalışdığım Cəfər Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının isə 100 yaşı tamam oldu. Yubileylərlə bağlı keçirilən tədbirdə iştirak etdim, sənət yoldaşlarımla, dost-tanışlarla görüşdüm.
İl yarımdan çox idi ki, Vətənə gələ bilmirdim. Şablon kimi çıxmasın, hər dəfə gələndə Bakının necə dəyişdiyini, inkişaf etdiyini görürəm. Amma Bakı çox tünlükdür, sürücülər və piyadalar qaydalara əməl etmirlər. Kanadada tamam fərqli mənzərədir. Buna baxmayaraq Bakı mənə bütün halları ilə maraqlı və əzizdir. Həmişə olduğu kimi, bu dəfə də İçərişəhərə baş çəkdim, mən orda doğulmuşam, orda böyümüşəm axı. İçərişəhərin küçələri həmişə məni özünə çəkir.
- Mən sizi əslən lənkəranlı bilirdim...
- Babam Hacıəli Məmmədov 1900-cü ildə Lənkərandan Bakıya gəlib, o dövr üçün həm savadına, həm də gözəl xəttinə görə Bakı Dumasında işə götürüblər, orda mirzəlik edib. Sonra bir müddət babamgil Lənkərana qayıdıblar, atam Əzizağa kişi orda anadan olub, atam kiçik yaşlarında olanda ailəsi yenidən Bakıda yaşamağa başlayıb. Mən də 1946-cı il oktyabrın 9-da İçərişəhərdə dünyaya göz açmışam.
- Doğma Bakını, İçərişəhəri özünüzün də dediyiniz kimi, dünyanın o başına -Kanadaya dəyişmək qərarı yəqin ki, anidən, birdən-birə verilməyib?
- Sözsüz ki, Kanadaya köçməklə bağlı fikrimi bir günə verməmişəm. Qızımın həyat yoldaşı savadlı, bacarıqlı poliqlotdur, 5-6 xarici dili mükəmməl bilir. O, çalışdığı korporasiyada tenderi udduğuna görə işləmək üçün Kanadaya dəvət aldı və ailəsi ilə ora köçməli oldu. Qızım isə istedadlı pianoçudur, orda musiqi müəlliməsidir. Mən də qızıma çox bağlı bir insanam, gördüm ki, ondan ayrı qalmaq çətindir, belə qərara gəldik ki, xanımımla birgə qızımızın yanına daşınaq.
- Kanadanın hansı şəhərində yaşayırsınız?
- Kürəkənim və qızım Toronto şəhərində işləyirlər, meqapolis olduğundan Torontoda yaşamaq çətindir. Yaşadığımız şəhərin adını kürəkənim belə tərcümə edir - Təzə bazar. Bizim yaşadığımız şəhərdən Torontoya avtomobillə 35 dəqiqəlik yoldur, sakit, ekoloji cəhətdən təmiz, yaşıllıqların içərisində salınan bir şəhərdir.
- Söhbətimizin əvvəlindəki sualı bu dəfə başqa cür səsləndirim. Kənan müəllimin qürbətdə günü necə keçir?
- Qızımgil meşənin kənarında ev alıblar, təbiətin qoynunda dincəlirəm özüm üçün.
Mən 2008-ci ildən pensiyaya çıxsam da, ondan sonra quruluşçu operator kimi 6 filmdə işləmişdim, işləmək üçün yenə enerjim, sağlamlığım imkan verirdi. Sadəcə, bizim kinoda nəsil dəyişikliyi baş verdi, birgə çalışdığım rejissorların əksəriyyəti dünyasını dəyişdi, “Azərbaycanfilm”də də işlər demək olar ki, dayandı.
Yaradıcı işlə məşğul olan adam üçün sənətdən ayrı qalmaq çətindir, bir yandan da bayaq dediyim kimi, qızım üçün darıxırdım, ona görə də köçüb getməli oldum. İndi də orda həm dincəlirəm, həm də sözsüz ki, kino adamı kimi dünyada bu sahədə gedən prosesləri, yenilikləri izləyirəm.
Bugünkü cavanlar ola bilsin, yaxşı tanımır, mən axı həm də Avropa Kino Akademiyasının üzvüyəm. Rüstəm İbrahimbəyovla eyni vaxtda bu nüfuzlu quruma üzv qəbul edilmişik, sadəcə, rəhmətlik Rüstəm müəllim akademiyaya seçiləndə hələ Rusiya vətəndaşı idi. Yəni deməyim odur ki, Azərbaycandan ilk dəfə mən həmin quruma seçilmişəm.
Avropa Kino Akademiyasının müxtəlif ölkələrdə keçirilən tədbirlərinə üzvü kimi qatılaram, müzakirələrdə iştirak edirəm. Sonuncu iştirak etdiyim belə tədbir ötən ilin sonunda İslandiyanın paytaxtı Reykyavikdə keçirildi, yeni filmlərə baxıb müzakirə etdik, nominasiyaların qaliblərini seçdik. Çox istərdim ki, onların arasında nə vaxtsa Azərbaycan filmi də olsun, amma hələ ki, bu arzunu reallaşdırmaq mümkün deyil.
- Bizim kino sahəsində yenilikləri necə, izləyə bilirsinizmi?
- Əlbəttə izləyirəm, cavanlar nələrisə etmək istəyir. Amma onların çəkdikləri teleserialların bədii keyfiyyəti bir peşəkar kimi məni qane eləmir. Ümumiyyətlə, bu sahədə çoxlu problemlərin olduğu görünür. Milli Kino Günü ilə bağlı keçirilən tədbiri yarımçıq tərk etməli oldum, özümü çox pis hiss elədim?
- Niyə?
- Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı, heç vaxt belə vəziyyət yaranmamışdı. Kinosuz da kino günü olar? Bunun özü göstərir ki, problemlər çoxdur. “Azərbaycanfilm” kinostudiyası kimi böyük ənənəsi olan bir unikal sənət ocağına 6-7 aydır ki, dövlətdən maliyyə ayrılmırsa milli kinodakı vəziyyətdən necə rahat olmaq olar? Mən dəqiq bilmirəm ki, kinomuza konseptual yanaşma necədir, nələri düşünürlər? Bəziləri deyir ki, kinostudiya baza kimi qalsın, ayrı-ayrı prodakşnlar orda film çəksinlər. Öz-özlüyündə pis təklif deyil, amma əvvəlcə gəlin görək kinostudiyanın buna texniki imkanları çatırmı, sexlərdə vəziyyət müasir tələblərə cavab verirmi, yüksək səviyyəli mütəxəssislər varmı? Bunlar yoxdur axı.
- İstedadınıza, təcrübənizə görə kinomuz, ümumiyyətlə incəsənətimiz üçün qənimət insanlardansınız. Rəsmi dairələrdən kinomuzun gələcəyi ilə bağlı fikirlərinizi, təkliflərinizi soruşan olubmu?
- Ömrümün 45 ilini milli kinomuza həsr etmişəm, 28 bədii filmin quruluşçu operatoruyam, xoşbəxt adamam ki, böyük rejissorlarımızla çalışmışam. Bu gün milli kinomuzu inkişaf etdirmək üçün xüsusi bir model, yol axtarmaq, nə bilim baş sındırmaq lazım deyil. Necə deyərlər, velosiped icad etməyə ehtiyac yoxdur. Birinci növbədə dövlət kinoya maliyyə ayırmalı, bununla da göstərməlidir ki, sahənin dirçəldilməsində maraqlıdır. Onsuz da biz bu gün Hollivudla rəqabət aparmaq gücündə deyilik.
O ki qaldı rəsmi şəkildə görüşməyə, təklif verməyə, nə deyim vallah... Mədəniyyət naziri yenə dəyişdi, başqa komanda gəldi, mən də onların heç birini tanımıram.
Bu dəfə Bakıya gələndə həmişəki kimi doğma kinostudiyamıza baş çəkdim, direktor Nazim Hüseynovla görüşüb söhbətləşdim, indiki durumu öyrəndim. Moskvada Ümumittifaq Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutunda bir yerdə oxuduğum gözəl operatorumuz və rejissorumuz Hüseyn Mehdiyevin rəhbərlik etdiyi Professional Kinorejissorlar Gildiyasına baş çəkdim, Hüseynlə fikir mübadiləsi apardıq.
- Maraqlıdır, Kənan müəllim hər dəfə kinostudiyanın qapısından içəri daxil olanda hansı hissləri keçirir?
- Əsas qapıdan keçən kimi üzbəüz binadakı ağ rəngli pəncərəni gözüm axtarır. Çünki ora mənim iş otağım olub. Nostalji hisslər keçirirəm. Yadıma düşür ki, çəkiliş qrupu səhər tezdən toplaşıb şən əhval-ruhiyə ilə minirdik avtobuslara, gedib natura çəkilişləri aparırdıq. Gecə də yorğun-arğın, lakin işimizdən razı halda qayıdırdıq kinostudiyaya. Ömür keçir, həmin insanların əksəriyyəti artıq həyatda yoxdur. Bəziləri də kinostudiyanın durğunluq dövründə gedib başqa sahələrdə iş-güc tapıblar.
Kinostudiyamıza hər gələndə birgə işlədiyim Tofiq Tağızadəni, Rasim Ocaqovu, Eldar Quliyevi, Fikrət Əliyevi yad edirəm.
Moskvada təhsilimi başa vurub 1976-cı ildə Bakıya qayıdanda Rasim Ocaqovun məşhur “Ad günü” filmində ikinci operator oldum. Düz iki il müxtəlif mövzularda sənədli filmlər işlədim. Bir gün səhər kinostudiyaya gələndə dedilər ki, Tofiq Tağızadə səni axtarır. Tofiq müəllim kimi korifey rejissorun gənc bir operatorla maraqlanması kino aləmində sıradan bir hadisə deyildi. Tofiq Tağızadə mənə İsi Məlikzadənin ssenarisini verdi və dedi ki, istəyirəm yeni filmimin quruluşçu operatoru sən olasan. Beləliklə, böyük kinoda “Evdə kişi var” filmi ilə debüt etdim. Tofiq müəllim həmişə deyirdi ki, maraqlı bir layihəm var, onu səninlə birgə işləyib kinodan gedəcəm. Amma heyf ki, həmin arzusunu həyata keçirə bilmədi.
Rasim Ocaqovla 4 film üzərində birgə işlədik. Ümumiyyətlə, Rasim müəllim kimi nəhəng rejissorla qarşılaşmağım, onunla çalışmağım mənim kino həyatımda mühüm bir hadisə oldu.
1999-cu ildə onunla “Otel otağı” bədii filmini çəkdik. Bu, Rasim müəllimin sonuncu filmi idi, çünki “Otel otağı”nı təhvil verəndən sonra xəstələndi, daha heç bir film çəkə bilmədi. Amma böyük planları, ideyaları var idi, hər dəfə görüşüb müzakirə edir, hazırlaşırdıq. Təəssüf ki, nəhəng sənətkar rəhmətə getdi və birgə planlarımız yarımçıq qaldı.
“Axırıncı dayanacaq” filmi isə kinoda sonuncu işim oldu. Həmin ekran əsərini 2014-cü ildə mərhum Fikrət Əliyevlə birgə işlədik...
- Dediyiniz kimi, həm sovet, həm də müstəqillik illərində kinomuzdakı ən görkəmli rejissorlarla birgə çalışmaq sizə nəsib olub. Belə bir məşhur rejissorumuz varmı ki, onunla işləmək istəmisiniz, amma alınmayıb?
- Çox görkəmli bir kino rejissorumuz var idi, onunla işləməyi çox arzulamışdım. Həmin şəxsin adını çəkməzdən əvvəl bir hadisəni danışım. 1990-cı il idi, Rasim Ocaqovla “Qətldən yeddi gün sonra” adlı bədii filmimizi təhvil vermək üçün Moskvaya getmişdik. “Kino Evi”ndə banket oldu, həmin rejissorla yanaşı oturmuşduq. Məni təbrik elədi, film barədə, operator işindən xoş sözlər söylədi. Dedi ki, Kənan, əla bir ssenari var, biz səninlə hökmən o filmi çəkməliyik. Həmin rejissor görkəmli həmyerlimiz, Vyetnamda milli kinonu yaradan, sonralar SSRİ Xalq artisti kimi ən nüfuzlu fəxri ada layiq görülən Əjdər İbrahimov idi. Çox istəyirdim ki, belə bir insanla işləyim, amma Əjdər müəllimlə birgə film çəkmək arzum həyata keçmədi.
- Son vaxtlar bizdə quruluşçu operatoru təsvir rejissoru kimi təqdim edirlər. Şəxsən mənim dilimə yatmır, məsələn, təsvir rejissoru Kənan Məmmədov...
- Mənim fikrimi öyrənmək istəyirsinizsə, əslində doğru seçimdir. Moskvada görkəmli professor Aleksandr Vladimiroviç Qalperinin emalatxanasında təhsil alanda sənət müəllimim də “operator” ifadəsi ilə razılaşmırdı, deyirdi ki, fermada inəyi aparatla sağan qadına da, neft-kimya sahəsində çalışana da, kino çəkəndə bizə də operator deyirlər. Şəxsən mən də hesab edirəm ki, təsvir rejissoru uğurlu ifadədir, məzmun etibari ilə işimizi tam əhatə edir, görünür bizimkilər Amerika variantını seçiblər. Yəqin ki, Amerika və Avropada istehsal olunan filmlərə diqqət etmisiniz, titrlərdə “quruluşçu operator” deyil, “kamera” sözü yazılır.
- Kənan müəllimin fikrincə 125 illik milli kinomuzun 10 ən yaxşı filmi hansılardır?
- Bu çox geniş və əhatəli cavab tələb edən sualdır. Mən bir mütəxəssis kimi adını çəkəcəyim hər bir filmi gərək geniş təhlil edim. Bəlkə bu sualı saxlayaq növbəti müsahibəmizə? İnşallah, gələn dəfə Kanadadan qayıdanda bu barədə ayrıca müsahibə edərik.
- Növbəti dəfə doğma Bakıda görüşənədək!
Etibar CƏBRAYILOĞLU
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
9-10-2022, 14:22
Sülhəddin Əkbər: “İran yalnız Zəngəzur dəhlizinin açılacağından qorxmur” - Müsahibə
29-09-2022, 20:29
Elxan Qarayev: “Rusiyada hərbi səfərbərliyə cəlb olunan azərbaycanlılar kontrakt tələb etməlidir” - Müsahibə
21-09-2022, 14:06
Sərdar Cəlaloğlu: “Hər dəqiqə Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi başlaya bilər” - Müsahibə
3-07-2022, 13:50
Deputat: “Məmur sahibkarlığından qaynaqlanan inhisarçılıq əhaliyə böyük ziyan vurur” - Müsahibə
6-06-2022, 13:50
Politoloq: “Rusiyada etirazlar artacaq” - Müsahibə
27-05-2022, 13:03
Keçmiş səfir: “Zaman Ukraynanın dostu, Kremlin düşmənidir” - Müsahibə
26-05-2022, 20:43
Hərbi ekspert: “Rusiya texnokratları müharibəni uduzduqlarını başa düşürlər” - Müsahibə
25-05-2022, 16:16
Deputat: “Qərb Ukraynanı güzəştə məcbur edəcək” - Müsahibə
25-05-2022, 11:08
Zərdüşt Əlizadə: “Rusiyanı bu müharibədə məğlub edəcəklər” - Müsahibə
21-05-2022, 16:12
Sabiq müdafiə naziri: “Ruslar üçün ideal variant payız və qış döyüşünə hazırlaşmaqdır” - Müsahibə
17-05-2022, 08:56
Etibar Məmmədov: “Yaxın zamanlarda Rusiyanın dağılma prosesi başlayacaq” - Müsahibə
4-05-2022, 10:42
Professor: “Türkiyənin hərbi bazalarının bir hissəsi Azərbaycanda yerləşdiriləcək” - Müsahibə
26-04-2022, 12:30
Qətlə yetirilmiş prezidentin oğlu: “Ruslara inanmayın!” - Müsahibə
20-04-2022, 15:33
Podolyak: “Kütləvi şəkildə qadınları zorlayan, uşaqları öldürən vəhşi sivilizasiya ilə müharibədəyik” - Müsahibə
20-04-2022, 11:22
Ad gününü qeyd edən şair: “Ədəbiyyat və sənət insanları təkləyib məğlub etmək sənətidir” - Müsahibə
18-04-2022, 16:52
İqor Jovkva: “Üçüncü variant son əsgərə və son ukraynalıya qədər döyüşməkdir” - Müsahibə
9-04-2022, 14:39
Xarkovun rəhbəri: “Düşmən nə Xarkov şəhəri, nə də bölgə ilə bağlı istəyindən əl çəkməyib” - Müsahibə
Bu gün, 09:31
Şadlıq sarayında yanğın: yüzdən çox insan ölüb, çoxsaylı yaralı var - (Video) - Yenilənib
Bu gün, 00:04
Azərbaycanda Anım Günüdür
Dünən, 23:04
Blinken Prezident İlham Əliyevə zəng edib
Dünən, 15:29
Xocalıda tərk edilmiş dayaq məntəqəsi… - Video
Dünən, 14:48
Türkiyə lideri: “İndi Xocalıda kim var?”
Dünən, 14:21
ABŞ Azərbaycana ermənilərlə bağlı təklif verib
Dünən, 12:36
Deputat: “Paşinyanı ittiham edirlər, amma…”
Dünən, 12:08
İrəvanda kütləvi aksiyalar davam edir - Video
Dünən, 11:50
13 550 erməni Qarabağı tərk edib
25-09-2023, 18:00
Ermənilər Əsgəranı boşaldır
25-09-2023, 17:41
Xankəndi ilə bağlı birgə işçi qrup yaradılacaq
25-09-2023, 17:17
Ermənilərin döyüş texnikası və silah-sursatı müsadirə olunub - Video
25-09-2023, 16:30
Ağdərə tam olaraq Azərbaycan dövlətinin nəzarətinə keçib
25-09-2023, 11:20
“Politico”: Vaşinqtondan Brüsselə, Moskvadan Pekinə kimi heç kim Azərbaycanla dalaşmaq istəmir
25-09-2023, 10:54
İran Azərbaycanın antiterror əməliyyatından niyə narahat olub? - Politoloqun şərhi
25-09-2023, 10:50
Ermənilərin zirzəmidə gizlətdiyi silah-sursat aşkarlanıb - Video
25-09-2023, 10:06
Xocavənddə 4 polisin həlak olmasına səbəb olan terror aktını törədənlər saxlanılıb
24-09-2023, 20:40
Ermənilərin Qarabağdan daşınması üçün 30 avtobus ayrılıb
24-09-2023, 15:18
Paşinyan Qarabağdakı məğlubiyyətə görə Rusiyanı ittiham edir
24-09-2023, 14:03
Erməni hərbçilərin Qarabağdan çıxışı təmin olunacaq
23-09-2023, 23:26
Ağdərədə evləri yandırırlar - (Video)
23-09-2023, 20:48
Bayramov BMT Baş Assambleyasının sessiyasında çıxış edib - (Yenilənib)
23-09-2023, 16:15
Britaniya Rusiya ilə gizli danışıqlar aparır: nüvə təhlükəsizliyi və digər məsələlər müzakirə olunur
23-09-2023, 15:23
Elm və Təhsil Nazirliyinin tabeliyindəki qurumların siyahısı təsdiq edilib - Siyahı
23-09-2023, 13:19
Qarabağdakı məsələlərin həlli üçün İşçi Qrup yaradılıb
22-09-2023, 16:44
Yeni müharibə qaçılmaz ola bilər - Analitik
22-09-2023, 14:13
Tofiq Zülfüqarov: “Ağdərə-Kəlbəcər yolu açılıb, Xocavənd, Ağdərə və Xankəndini...”
22-09-2023, 12:54
Çin, İran və Pakistan üçtərəfli əməkdaşlığı necə artırır?
22-09-2023, 11:53
Hikmət Hacıyev: “Bakı Qarabağ separatçılarına mümkün amnistiyanı nəzərdən keçirir”
21-09-2023, 18:17
“Stratfor”: Bakı, Ankara və İrəvan Rusiyanın Cənubi Qafqazda təsirini azaltmağa çalışacaq
21-09-2023, 16:59
Tibb elmində yenilik: genetik proseslərdə süni intellekt dövrü başlayır
21-09-2023, 13:46
Yevlax görüşündə erməniləri kimlər təmsil edib?
21-09-2023, 11:40
Cənubi Qafqaz Kremlin nəzarətindən çıxır - ABŞ nəşri
20-09-2023, 13:05
Professor: “Qanunsuz silahlı dəstələr ya təslim olmalı, ya da...”
20-09-2023, 11:51
Cənubi Qafqazdakı atəşi necə söndürmək olar?
20-09-2023, 11:17
Ermənistana məxsus hərbi hissə sıradan çıxarılıb - Video
20-09-2023, 11:05
Erməni hərbçilər səngərlərdən qaçır - Video
20-09-2023, 10:25
MN rəsmisi brifinqdə: "Ermənistan silahlıları yaşayış məntəqələrində yenidən tərtiblənir və..."
20-09-2023, 08:51
Qarabağda antiterror əməliyyatı davam edir - (Video)
20-09-2023, 08:47
Blinken Əliyevə zəng edib
Pavlo Narojnı deyir ki, Rusiyada hərbi obyektlər çoxdur və ruslar bunları hücumlardan qoruya bilməyəcəklər
Valeri Kondratyuk deyir ki, ya Rusiya elitasının, ya da silahlı qüvvələrin sui-qəsdi Putini hakimiyyətdən uzaqlaşdıra bilər
Taras Jovtenko deyir ki, Rusiyanın hərbi-siyasi rəhbərliyi uzunmüddətli qarşıdurmanı özünün geosiyasi planlarına daxil edib
Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin ehtiyatda olan zabiti: “Hərbi əməliyyatlar başlayandan bəri rusların 18 gəmi və katerini zədələmiş və məhv etmişik”
