00:07 / 20-05-2025
Xoşqədəm Hidayətqızı dələduzluqla üzləşib
22:33 / 19-05-2025
Casusluqda ittiham olunan fransız hakim qarşısına çıxarılıb
21:32 / 19-05-2025
Yeni prezidentin andiçməsi mayın 26-da ola bilər
20:48 / 19-05-2025
Trampla Putin telefonla danışıblar - (Yenilənib)
18:05 / 19-05-2025
Sel suları Xaçmazın kəndlərinə ziyan vurub
17:57 / 19-05-2025
Keçmiş nazirin ölkədən çıxışına “stop” qoyulub
17:54 / 19-05-2025
Qalmaqallı sədrin oğlu vəzifədən azad olunub
17:50 / 19-05-2025
Məhkəmə-Hüquq Şurasının yubiley medalı təsis olunacaq
17:46 / 19-05-2025
Apellyasiya Komissiyası fəaliyyətə başlayır
17:17 / 19-05-2025
Azərbaycan və İsrailin müdafiə nazirləri Təl-Əvivdə görüşüblər - Foto
17:15 / 19-05-2025
Sahakyan döyüş tapşırıqlarının hazırlanmasında iştirakını etiraf edib
16:30 / 19-05-2025
Zülfüqarov: Şərtlər Avropadan Azərbaycanla sağlam münasibətlər qurmağı tələb edir
16:17 / 19-05-2025
Nazir rəisi vəzifədən çıxarıb
15:54 / 19-05-2025
Kəşfiyyat prezident seçkilərinə müdaxilə etmək istəyib?
15:19 / 19-05-2025
Məhkəmə işi: keçmiş prezidentin ərazilərimizin işğalı barədə fikirləri dinlənilib
15:07 / 19-05-2025
"Toplum TV"nin bəzi əməkdaşlarına ittiham elan edilib
14:50 / 19-05-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətində müşavirə keçirilib
14:48 / 19-05-2025
Avropanın rəhbər şəxsləri Azərbaycana yanaşmalarını dəyişirlər
14:28 / 19-05-2025
Hərbi xidmətə çağırış başlayır - Sərəncam
14:03 / 19-05-2025
7 oktyabr hücumuna 2 il əvvəldən hazırlaşıblar
13:50 / 19-05-2025
150 milyard avroluq silah krediti proqramı işə salınır
13:30 / 19-05-2025
Rusiyanın Qara dənizdəki radarını məhv ediblər
13:29 / 19-05-2025
Azərbaycan və İran hərbçilərinin birgə təliminin açılış mərasimi keçirilib - Video
13:09 / 19-05-2025
Terror qruplaşmasında iştirak edən şəxsləri Azərbaycana gətiriblər - (Video)
13:03 / 19-05-2025
Qitələrarası raketin buraxılışı uğursuz olub
12:51 / 19-05-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:46 / 19-05-2025
Həsənquliyev: Həcc ziyarəti üçün vəsait toplamaq çətinləşib
12:42 / 19-05-2025
Keçmiş məmura hökm oxunub
12:31 / 19-05-2025
Görkəmli sənətkarın oğlu: "Anamdan mənə bircə evi yadigar qalıb"
12:05 / 19-05-2025
Putin-Tramp görüşü reallaşa bilər
15:02 / 16-05-2025
15 gün sovetlərsiz yaşayan Lənkəran...
10:14 / 15-05-2025
İstanbul danışıqları öncəsi: ruslar daha bir kəndi işğal edib, Dnepropetovskə yaxınlaşır
15:22 / 15-05-2025
Ərdoğanın zəfəri: PKK niyə silahı yerə qoyur?
09:31 / 15-05-2025
Əlibəyli: PKK-nın sivil fəaliyyət göstərəcəyi inandırıcı görünmür
12:42 / 15-05-2025
Vəkil müğənnini həbs etdirib
11:59 / 15-05-2025
Cəlaloğlu: Azərbaycan-Ermənistan müharibəsinin başlamasına nə şərait var, nə də səbəb
09:51 / 16-05-2025
Professor: Əsas şüar “Vahid vətən, vahid dövlət, vahid bayraq!” ola bilər
17:37 / 16-05-2025
Türkiyənin qlobal rolu artır, təsir imkanları genişlənir - Partiya sədri
18:20 / 15-05-2025
Ukrayna prezidenti Türkiyədə səfərdədir - (Yenilənib)
01:38 / 16-05-2025
“Avroviziya-2025”-in finalçıları bəlli olub - Siyahı
08:41 / 15-05-2025
Karaulova Türkiyədə istirahətdən çox məmnundur
10:30 / 15-05-2025
Daha beş şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq
Kinorejissor: “İsa Məsihi gözləyirəm, şeyx nəsrullahlar yordu məni” - Müsahibə
Tarix: 21-07-2023 15:00 | Bölmə: Müsahibə
Mübariz Nağıyev: “Bəzi kinematoqrafçılar kinomuzun xəstələndiyini deyir, amma mənim qənaətim belədir ki, bizim kino ölüb!”
Televiziya məkanında uğurlu layihələrdən söhbət gedəndə mütəxəssislər və tamaşaçılar “Yadındamı” verilişini xüsusi qeyd edirlər. Dörd mövsümdür ki, ATV kanalında yayımlanan “Yadındamı” bir-birindən maraqlı araşdırmaları ilə diqqət çəkir.
Yola saldığımız televiziya mövsümündə “Yadındamı” komandasına quruluşçu rejissor kimi qoşulan tanınmış kinorejissor Mübariz Nağıyev həm də layihənin aparıcısı kimi çıxış edir.
Mübariz bəylə söhbətə televiziyadakı son işlərindən başlasaq da, daha çox kinomuzun bugünkü durumunu müzakirə etdik. Çünki müsahibim əsl kino adamıdır, çox maraqlı sənədli filmlər çəksə də, özünü daha çox böyük kinoda sübut etmək istəyir. Amma təəssüf ki...
- Kinorejissor kimi tanıdığımız Mübariz Nağıyevi televiziya layihəsində aparıcı qismində gördük. Axı yadımızdadır ki, “Yadındamı” fərqli aparıcılarla başlamışdı...
- İlk üç televiziya mövsümündə “Yadındamı” layihəsində fərqli rejissor və aparıcılar çalışmış, kifayət qədər uğur qazanmışdılar. Lakin iş elə gətirmişdi ki, aparıcılar şəxsi planları ilə bağlı bir-birinin ardınca layihədən getmişdilər.
Layihənin müəllifi, istedadlı ssenarist, araşdırmaçı Füzuli Sabiroğlu təklif etdi ki, “Yadındamı”nın aparıcısı olum. Bu təklif mənə də maraqlı gəldi və razılaşdım.
Layihənin rəhbəri Qurban Səlimovla görüşüb müzakirə aparanda isə yeni bir ideya yarandı, Qurban bəy dedi ki, sən özün rejissorsan, layihəyə başqa bir rejissor dəvət etməyə ehtiyac yoxdur. Beləcə “Yadındamı” verilişinin həm quruluşçu rejissoru, həm də aparıcısı oldum. Sözün açığı, bu işim özüm üçün də maraqlıdır, yeni nələrisə öyrənirəm.
Füzuli Sabiroğlu arxiv materialları ilə işləməyi həqiqətən də bacarır, elə faktlar tapır ki, rejissor və aparıcı kimi mənə də, tamaşaçılara da çox maraqlı gəlir. Məsələn, elə ilk verilişimiz sualtı arxeologiya mövzusuna həsr olunmuşdu, bu temada nə qədər yeni məsələlər öyrəndim.
Kino adamı kimi operator Yuri Varnovskini yaxından tanıyıram, bilirəm ki, bəzi filmlərdə sualtı çəkilişlər edib. Lakin verilişi çəkəndə öyrəndim ki, Yuri Yiriyeviç Azərbaycanda bu işi bacaran ilk operator olub, sualtı arxeologiya ilə bağlı zamanında çox maraqlı çəkilişlər həyata keçirib.
- Yeni ampluada çıxış etməyin çətinlikləri də var yəqin...
- Təbii, çətinliklər istənilən yeni işdə ola bilir. Çalışıram ki, mətni yaxşı mənimsəyim, çünki film çəkəndə rejissor olaraq aktyordan hər zaman bunu tələb etmişəm. İndi özüm həm də aparıcı kimi buna əməl etməliyəm.
Bir tərəfdən də mənim üçün çox rahatdır, “kamera xofu” deyilən hissi yaşamıram. Bəzi aparıcıların xətrinə dəyməsin, efirdə yaxşı görünmək istəyirlər, amma unudurlar ki, operator rəssam deyil, o səni necə var, eləcə də göstərir.
Təbii ki, televiziyada çalışmağın öz çətinlikləri də var, kinodan fərqli olaraq o qədər də sərbəst deyilsən, müəyyən şərtlərə əməl etməlisən, layihənin vaxt məsələsini, stilistikasını qorumalısan.
Bir məsələni də qeyd edim, televiziya layihəsinə maraq göstərməyimin bir səbəbi də kinonun bugünkü vəziyyətidir. Kino sahəsində işlər demək olar ki, dayanıb, boş oturmamaq üçün telelayihələrdə çalışmaq qərarına gəlmişəm.
“Getmək istədiyimiz istiqaməti tapa bilmirik...”
- Kinonun bugünkü vəziyyətindən söz düşmüşkən, durumu necə dəyərləndirirsiz? Amma siz Allah bircə deməyin ki, bütün problemlər bu sahəyə yetərincə vəsaitin ayrılmaması ilə bağlıdır...
- Hələ bir neçə il öncə jurnalist həmkarlarınızdan biri mənə kinomuzun düşdüyü vəziyyətlə bağlı sual vermişdi. Çox təəssüf ki, illər öncəki cavabımı yenə təkrarlamalı olacam - bəzi kinematoqrafçılar kinomuzun xəstələndiyini deyir, amma mənim qənaətim belədir ki, bizim kino ölüb! Ölünü diriltmək üçün isə Həzrəti İsanı gözləyirəm. Bu illər ərzində gələnlər isə Şeyx Nəsrullah çıxdı və bu şeyx nəsrullahlar məni yordu...
Maliyyə məsələsinə gəlincə, kino xeyli pul tələb edən sahədir. Lakin bu gün dərdimiz tək pul dərdi deyil.
- Bəs nədir?
- Biz hələ getmək istədiyimiz istiqaməti düzgün müəyyən edə bilmirik. Biri Amerika modelini, başqa birisi Avropa modelini, digəri Gürcüstan modelini çıxış yolu sayır. Bəzi gənclər isə sovetdən qalma oturuşmuş sistemdən imtina etməyə çağırır. Bunu da doğru saymıram, çünki nəyisə dağıdırıqsa, onu uçurtmaqdan əvvəl yaxşı tərəflərini götürmək lazımdır. Əgər sovet zamanında çəkilən filmlərə bu gün də maraqla baxırıqsa, deməli, o sistemdə nələrsə doğru-düzgün edilib. Sözsüz ki, sovet dövrünün ideoloji yanaşmasını bu gün tətbiq edə bilmərik, çünki azad, müstəqil ölkəmiz var, təbii olaraq öz ideologiyamız, yanaşmamız olmalıdır. Amma keçmiş siyasi quruluşda kinematoqrafiyada istifadə edilən administrativ-texniki sistemin yaxşı tərəflərindən bəhrələnmək olar.
Bayaq dedim, bəziləri təklif edir ki, Amerika sistemini seçək. Ay qardaş, axı həmin sistem tamam fərqli qurulub, məsələn, orda quruluşçu rejissor texniki heyət sayılır. Çünki Amerika sistemində filmin sahibi prodüserdir. Amma Avropa sistemində film quruluşçu rejissorundur, bizə bu sistem həmişə bir qədər yaxın olub.
İndi bəziləri kinoda inqilab etmək istəyir, amma onlar unudurlar ki, adətən inqilablar zamanı köhnə nə varsa dağıdılır, yenisi isə qurulmur.
Bəzi həmkarlarım ölkədə kinoprokatla bağlı məsələni qabardır, yadımdadır, Kino Forumunda da ayrı-ayrı çıxışlarda bu məsələyə toxunuldu, kinoteatrların sayının artırılması təklifi səsləndi. Kinoteatrların sayının artırılması təklifinə şəxsən mən iki əlli razıyam, olsun. Amma biz bu kinoteatrlarda nə göstərəcəyik? Bəlkə elə birinci bu suala cavab tapaq?
Əsas məsələ yaxşı film çəkməkdir, çünki həmin filmə Uqandada da, Almaniyada da baxacaqlar. Keyfiyyətli məhsul dünyada öz alıcısını hökmən tapacaq.
Son illər biz nə ilə məşğuluq? Kann kinofestivalında öz ayrıca stendimizi qururuq, orada göstərilən filmlərə baxıb gəlirik. Amma əslində biz kinofestival başa çatandan 5-10 gün sonra ora gedib bazarı araşdırmalıyıq, hansı filmlərin alındığını öyrənməliyik. Biz bilməliyik ki, bu gün kino bazarında hansı mövzulara, filmlərə tələbat var. Dünyanın kino bazarını öyrənə bilən prodüserlərimiz isə yoxdur. Bizdə bəziləri xoşlayır ki, titrdə adı prodüser kimi yazılsın. Sən dövlətin ayırdığı pulu mənə qonorar kimi yazırsansa, sən prodüser yox, sadəcə, administratorsan.
Kino haqqında danışanda adətən deyirlər ki, sinema zamanın güzgüsüdür. Azərbaycan kinosu ətrafımızda baş verənlərin heç 10 faizini göstərə bilmir. Biz öz milli kino brendimizi yarada bilməmişik, təəssüf ki, sovet vaxtı da bunu bacarmadıq. Gürcülər, özbəklər buna nail oldular, lakin biz edə bilmədik.
- Sizcə niyə bacarmaqdıq?
- Görünür burda mentalitet məsələsi də önəmli rol oynayır. Biz bir millət olaraq xor oxumağı deyil, muğam ifa etməyi sevirik.
Film istehsalı zamanı xeyli insan bir komanda şəklində çalışır, operator, səs rejissoru, montajçı, qrim ustası, geyim ustası, pirotexnik... Bu gün qrim ustası deyiləndə hamının yadına Elbrus Vahidov düşür, Allah ömür versin, onun da 70-dən çox yaşı var. Yaxşı bir qrim ustası yetişdirə bilmişikmi? Akif Rüstəmov kinostudiyada ən yaxşı ikinci rejissor sayılıb. Bu gün o da pensiyaya çıxıb, oturub evdə. Əsəd Əsədovdan başqa əsl peşəkar sayıla biləcək səs rejissorumuz yoxdur.
- Kinomuzun gələcəkdə inkişaf edəcəyinə heç bir ümid yoxdur?
- Niyə ki? Ümid hər zaman var. Yeni nazir Adil Kərimli mədəniyyət sahəsində müəyyən müsbət işlər görməyə başlayıb. Kino sahəsinə, belə deyim də, növbə hələ çatmayıb. İnşallah, kinonun inkişafı üçün işlər görülməyə başlayandan sonra doğru-düzgün qiymət vermək olar. İndilikdə bizə ümid etmək qalır.
- Kino Agentliyi bu günlərdə film layihələri müsabiqəsi elan etdi. Layihə təqdim etməyi düşünürsüzmü?
- Yox.
- Niyə?
- Çünki müsabiqənin obyektivliyinə inanmıram. Agentlik az qala iki ilə yaxındır yaradılsa da bir qurum kimi hələ də formalaşmayıb. Formalaşmayan agentlik necə müsabiqə keçirir, bu mənim üçün çox maraqlıdır.
- Görkəmli rəssamlarımız haqqında sənədli filmlər çəkmisiniz. Bu təsadüfdən belə alınıb, yoxsa rəssamlığa xüsusi marağınız var?
- Sözün açığı, təsadüfən belə alınıb. Bir vaxtlar Mədəniyyət Nazirliyinin belə bir layihəsi var idi, həyatda olan böyük fırça ustalarımız barədə silsilə sənədli filmlər hazırlanması qarşıya məqsəd kimi qoyulmuşdu. Həmin layihəyə uyğun olaraq Böyükağa Mirzəzadə, Maral Rəhmanzadə, Elbəy Rzaquliyev, Oqtay Sadıqzadə ilə bağlı filmlər çəkdim. Bu sənədli filmləri təkcə özümə görə deyil, həm də ona görə dəyərli hesab edirəm ki, adlarını sadaladığım böyük fırça ustalarımız həyatda sağ olarkən onları lentə ala bildik. Mirnadir Zeynalov barədə film isə Milli Xalça Muzeyinin direktoru Şirin xanım Məlikovanın təklifi ilə ərsəyə gəldi. Filmi başlayanda Mirnadir müəllim ağır xəstə idi, onu çox çətinliklə lentə ala bildik. Özü haqqında çəkilən filmi görmək Mirnadir müəllimə nəsib olmadı, biz filmin montajı üzərində işləyərkən o, dünyasını dəyişdi.
Bir məsələni də qeyd etmək istəyirəm, bu günə kimi xeyli sayda sənədli film çəksəm də, əslində özümü sənədli film rejissoru saymıram.
- Niyə?
- Hər zaman belə hesab etmişəm ki, sənədli film çəkmək üçün rejissor olduqca böyük fədakarlıq etməlidir, bir növ özünü bu işə qurban verməlidir. Buna görə də yaxşı sənədli film çəkən rejissorlarımızın qarşısında baş əyirəm.
Bədii filmdən fərqli olaraq sənədli film montaj prosesində yaranır. Öncədən təxmini ssenari planı tərtib etsən də, istehsal prosesində ortaya çıxan hansısa bir maraqlı fakt rejissoru istiqaməti dəyişməyə vadar edə bilir.
Bədii film isə rejissor ssenarisi yazılanda yaranır. Hətta kiçik improvizələr belə, qlobal olaraq heç nəyi dəyişmir.
Ən əsası, mən aktyorlarla çalışmağı sevirəm. Amma təəssüf ki, əhəmiyyətli maliyyə tələb edən sahə olduğundan bədii film çəkmək hər zaman qismət olmur...
Etibar CƏBRAYILOĞLU
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-07-2023 15:00 | Bölmə: Müsahibə
Mübariz Nağıyev: “Bəzi kinematoqrafçılar kinomuzun xəstələndiyini deyir, amma mənim qənaətim belədir ki, bizim kino ölüb!”
Televiziya məkanında uğurlu layihələrdən söhbət gedəndə mütəxəssislər və tamaşaçılar “Yadındamı” verilişini xüsusi qeyd edirlər. Dörd mövsümdür ki, ATV kanalında yayımlanan “Yadındamı” bir-birindən maraqlı araşdırmaları ilə diqqət çəkir.
Yola saldığımız televiziya mövsümündə “Yadındamı” komandasına quruluşçu rejissor kimi qoşulan tanınmış kinorejissor Mübariz Nağıyev həm də layihənin aparıcısı kimi çıxış edir.
Mübariz bəylə söhbətə televiziyadakı son işlərindən başlasaq da, daha çox kinomuzun bugünkü durumunu müzakirə etdik. Çünki müsahibim əsl kino adamıdır, çox maraqlı sənədli filmlər çəksə də, özünü daha çox böyük kinoda sübut etmək istəyir. Amma təəssüf ki...
- Kinorejissor kimi tanıdığımız Mübariz Nağıyevi televiziya layihəsində aparıcı qismində gördük. Axı yadımızdadır ki, “Yadındamı” fərqli aparıcılarla başlamışdı...
- İlk üç televiziya mövsümündə “Yadındamı” layihəsində fərqli rejissor və aparıcılar çalışmış, kifayət qədər uğur qazanmışdılar. Lakin iş elə gətirmişdi ki, aparıcılar şəxsi planları ilə bağlı bir-birinin ardınca layihədən getmişdilər.
Layihənin müəllifi, istedadlı ssenarist, araşdırmaçı Füzuli Sabiroğlu təklif etdi ki, “Yadındamı”nın aparıcısı olum. Bu təklif mənə də maraqlı gəldi və razılaşdım.
Layihənin rəhbəri Qurban Səlimovla görüşüb müzakirə aparanda isə yeni bir ideya yarandı, Qurban bəy dedi ki, sən özün rejissorsan, layihəyə başqa bir rejissor dəvət etməyə ehtiyac yoxdur. Beləcə “Yadındamı” verilişinin həm quruluşçu rejissoru, həm də aparıcısı oldum. Sözün açığı, bu işim özüm üçün də maraqlıdır, yeni nələrisə öyrənirəm.
Füzuli Sabiroğlu arxiv materialları ilə işləməyi həqiqətən də bacarır, elə faktlar tapır ki, rejissor və aparıcı kimi mənə də, tamaşaçılara da çox maraqlı gəlir. Məsələn, elə ilk verilişimiz sualtı arxeologiya mövzusuna həsr olunmuşdu, bu temada nə qədər yeni məsələlər öyrəndim.
Kino adamı kimi operator Yuri Varnovskini yaxından tanıyıram, bilirəm ki, bəzi filmlərdə sualtı çəkilişlər edib. Lakin verilişi çəkəndə öyrəndim ki, Yuri Yiriyeviç Azərbaycanda bu işi bacaran ilk operator olub, sualtı arxeologiya ilə bağlı zamanında çox maraqlı çəkilişlər həyata keçirib.
- Yeni ampluada çıxış etməyin çətinlikləri də var yəqin...
- Təbii, çətinliklər istənilən yeni işdə ola bilir. Çalışıram ki, mətni yaxşı mənimsəyim, çünki film çəkəndə rejissor olaraq aktyordan hər zaman bunu tələb etmişəm. İndi özüm həm də aparıcı kimi buna əməl etməliyəm.
Bir tərəfdən də mənim üçün çox rahatdır, “kamera xofu” deyilən hissi yaşamıram. Bəzi aparıcıların xətrinə dəyməsin, efirdə yaxşı görünmək istəyirlər, amma unudurlar ki, operator rəssam deyil, o səni necə var, eləcə də göstərir.
Təbii ki, televiziyada çalışmağın öz çətinlikləri də var, kinodan fərqli olaraq o qədər də sərbəst deyilsən, müəyyən şərtlərə əməl etməlisən, layihənin vaxt məsələsini, stilistikasını qorumalısan.
Bir məsələni də qeyd edim, televiziya layihəsinə maraq göstərməyimin bir səbəbi də kinonun bugünkü vəziyyətidir. Kino sahəsində işlər demək olar ki, dayanıb, boş oturmamaq üçün telelayihələrdə çalışmaq qərarına gəlmişəm.
“Getmək istədiyimiz istiqaməti tapa bilmirik...”
- Kinonun bugünkü vəziyyətindən söz düşmüşkən, durumu necə dəyərləndirirsiz? Amma siz Allah bircə deməyin ki, bütün problemlər bu sahəyə yetərincə vəsaitin ayrılmaması ilə bağlıdır...
- Hələ bir neçə il öncə jurnalist həmkarlarınızdan biri mənə kinomuzun düşdüyü vəziyyətlə bağlı sual vermişdi. Çox təəssüf ki, illər öncəki cavabımı yenə təkrarlamalı olacam - bəzi kinematoqrafçılar kinomuzun xəstələndiyini deyir, amma mənim qənaətim belədir ki, bizim kino ölüb! Ölünü diriltmək üçün isə Həzrəti İsanı gözləyirəm. Bu illər ərzində gələnlər isə Şeyx Nəsrullah çıxdı və bu şeyx nəsrullahlar məni yordu...
Maliyyə məsələsinə gəlincə, kino xeyli pul tələb edən sahədir. Lakin bu gün dərdimiz tək pul dərdi deyil.
- Bəs nədir?
- Biz hələ getmək istədiyimiz istiqaməti düzgün müəyyən edə bilmirik. Biri Amerika modelini, başqa birisi Avropa modelini, digəri Gürcüstan modelini çıxış yolu sayır. Bəzi gənclər isə sovetdən qalma oturuşmuş sistemdən imtina etməyə çağırır. Bunu da doğru saymıram, çünki nəyisə dağıdırıqsa, onu uçurtmaqdan əvvəl yaxşı tərəflərini götürmək lazımdır. Əgər sovet zamanında çəkilən filmlərə bu gün də maraqla baxırıqsa, deməli, o sistemdə nələrsə doğru-düzgün edilib. Sözsüz ki, sovet dövrünün ideoloji yanaşmasını bu gün tətbiq edə bilmərik, çünki azad, müstəqil ölkəmiz var, təbii olaraq öz ideologiyamız, yanaşmamız olmalıdır. Amma keçmiş siyasi quruluşda kinematoqrafiyada istifadə edilən administrativ-texniki sistemin yaxşı tərəflərindən bəhrələnmək olar.
Bayaq dedim, bəziləri təklif edir ki, Amerika sistemini seçək. Ay qardaş, axı həmin sistem tamam fərqli qurulub, məsələn, orda quruluşçu rejissor texniki heyət sayılır. Çünki Amerika sistemində filmin sahibi prodüserdir. Amma Avropa sistemində film quruluşçu rejissorundur, bizə bu sistem həmişə bir qədər yaxın olub.
İndi bəziləri kinoda inqilab etmək istəyir, amma onlar unudurlar ki, adətən inqilablar zamanı köhnə nə varsa dağıdılır, yenisi isə qurulmur.
Bəzi həmkarlarım ölkədə kinoprokatla bağlı məsələni qabardır, yadımdadır, Kino Forumunda da ayrı-ayrı çıxışlarda bu məsələyə toxunuldu, kinoteatrların sayının artırılması təklifi səsləndi. Kinoteatrların sayının artırılması təklifinə şəxsən mən iki əlli razıyam, olsun. Amma biz bu kinoteatrlarda nə göstərəcəyik? Bəlkə elə birinci bu suala cavab tapaq?
Əsas məsələ yaxşı film çəkməkdir, çünki həmin filmə Uqandada da, Almaniyada da baxacaqlar. Keyfiyyətli məhsul dünyada öz alıcısını hökmən tapacaq.
Son illər biz nə ilə məşğuluq? Kann kinofestivalında öz ayrıca stendimizi qururuq, orada göstərilən filmlərə baxıb gəlirik. Amma əslində biz kinofestival başa çatandan 5-10 gün sonra ora gedib bazarı araşdırmalıyıq, hansı filmlərin alındığını öyrənməliyik. Biz bilməliyik ki, bu gün kino bazarında hansı mövzulara, filmlərə tələbat var. Dünyanın kino bazarını öyrənə bilən prodüserlərimiz isə yoxdur. Bizdə bəziləri xoşlayır ki, titrdə adı prodüser kimi yazılsın. Sən dövlətin ayırdığı pulu mənə qonorar kimi yazırsansa, sən prodüser yox, sadəcə, administratorsan.
Kino haqqında danışanda adətən deyirlər ki, sinema zamanın güzgüsüdür. Azərbaycan kinosu ətrafımızda baş verənlərin heç 10 faizini göstərə bilmir. Biz öz milli kino brendimizi yarada bilməmişik, təəssüf ki, sovet vaxtı da bunu bacarmadıq. Gürcülər, özbəklər buna nail oldular, lakin biz edə bilmədik.
- Sizcə niyə bacarmaqdıq?
- Görünür burda mentalitet məsələsi də önəmli rol oynayır. Biz bir millət olaraq xor oxumağı deyil, muğam ifa etməyi sevirik.
Film istehsalı zamanı xeyli insan bir komanda şəklində çalışır, operator, səs rejissoru, montajçı, qrim ustası, geyim ustası, pirotexnik... Bu gün qrim ustası deyiləndə hamının yadına Elbrus Vahidov düşür, Allah ömür versin, onun da 70-dən çox yaşı var. Yaxşı bir qrim ustası yetişdirə bilmişikmi? Akif Rüstəmov kinostudiyada ən yaxşı ikinci rejissor sayılıb. Bu gün o da pensiyaya çıxıb, oturub evdə. Əsəd Əsədovdan başqa əsl peşəkar sayıla biləcək səs rejissorumuz yoxdur.
- Kinomuzun gələcəkdə inkişaf edəcəyinə heç bir ümid yoxdur?
- Niyə ki? Ümid hər zaman var. Yeni nazir Adil Kərimli mədəniyyət sahəsində müəyyən müsbət işlər görməyə başlayıb. Kino sahəsinə, belə deyim də, növbə hələ çatmayıb. İnşallah, kinonun inkişafı üçün işlər görülməyə başlayandan sonra doğru-düzgün qiymət vermək olar. İndilikdə bizə ümid etmək qalır.
- Kino Agentliyi bu günlərdə film layihələri müsabiqəsi elan etdi. Layihə təqdim etməyi düşünürsüzmü?
- Yox.
- Niyə?
- Çünki müsabiqənin obyektivliyinə inanmıram. Agentlik az qala iki ilə yaxındır yaradılsa da bir qurum kimi hələ də formalaşmayıb. Formalaşmayan agentlik necə müsabiqə keçirir, bu mənim üçün çox maraqlıdır.
- Görkəmli rəssamlarımız haqqında sənədli filmlər çəkmisiniz. Bu təsadüfdən belə alınıb, yoxsa rəssamlığa xüsusi marağınız var?
- Sözün açığı, təsadüfən belə alınıb. Bir vaxtlar Mədəniyyət Nazirliyinin belə bir layihəsi var idi, həyatda olan böyük fırça ustalarımız barədə silsilə sənədli filmlər hazırlanması qarşıya məqsəd kimi qoyulmuşdu. Həmin layihəyə uyğun olaraq Böyükağa Mirzəzadə, Maral Rəhmanzadə, Elbəy Rzaquliyev, Oqtay Sadıqzadə ilə bağlı filmlər çəkdim. Bu sənədli filmləri təkcə özümə görə deyil, həm də ona görə dəyərli hesab edirəm ki, adlarını sadaladığım böyük fırça ustalarımız həyatda sağ olarkən onları lentə ala bildik. Mirnadir Zeynalov barədə film isə Milli Xalça Muzeyinin direktoru Şirin xanım Məlikovanın təklifi ilə ərsəyə gəldi. Filmi başlayanda Mirnadir müəllim ağır xəstə idi, onu çox çətinliklə lentə ala bildik. Özü haqqında çəkilən filmi görmək Mirnadir müəllimə nəsib olmadı, biz filmin montajı üzərində işləyərkən o, dünyasını dəyişdi.
Bir məsələni də qeyd etmək istəyirəm, bu günə kimi xeyli sayda sənədli film çəksəm də, əslində özümü sənədli film rejissoru saymıram.
- Niyə?
- Hər zaman belə hesab etmişəm ki, sənədli film çəkmək üçün rejissor olduqca böyük fədakarlıq etməlidir, bir növ özünü bu işə qurban verməlidir. Buna görə də yaxşı sənədli film çəkən rejissorlarımızın qarşısında baş əyirəm.
Bədii filmdən fərqli olaraq sənədli film montaj prosesində yaranır. Öncədən təxmini ssenari planı tərtib etsən də, istehsal prosesində ortaya çıxan hansısa bir maraqlı fakt rejissoru istiqaməti dəyişməyə vadar edə bilir.
Bədii film isə rejissor ssenarisi yazılanda yaranır. Hətta kiçik improvizələr belə, qlobal olaraq heç nəyi dəyişmir.
Ən əsası, mən aktyorlarla çalışmağı sevirəm. Amma təəssüf ki, əhəmiyyətli maliyyə tələb edən sahə olduğundan bədii film çəkmək hər zaman qismət olmur...
Etibar CƏBRAYILOĞLU
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
1-03-2025, 15:45
Deputat: Ukraynanı yalnız ABŞ xalqının Trampa qarşı qalxması xilas edə bilər - Müsahibə
23-01-2025, 19:03
İmran Bədirxanlı: “Özünü tapandan sonra yaşamaq asanlaşır” - Müsahibə
8-01-2025, 10:49
“Kino adamı kimi bir çox şeylər məni qane etmir” - Müsahibə
18-11-2024, 12:28
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
17-08-2024, 15:25
“Böyük güclər sülhdə maraqlı görünmürlər” - Müsahibə
12-08-2024, 11:00
Emin Əfəndiyev: “Yeni ssenarilər, layihələr barədə düşünürəm” - Müsahibə
22-07-2024, 09:58
Gənc xanəndə: “Məcnun kimi səhnəyə çıxmaq ən böyük arzularımdan biri olub” - Müsahibə
8-07-2024, 10:43
Aktrisa: “Mən ürək adamıyam...” - Müsahibə
14-06-2024, 15:06
Nazir: “Sertifikatlaşdırmada iştirak edən hər beş müəllimdən biri kəsilir” - Müsahibə
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
