10:14 / 27-04-2024
Xankəndidə silah və sursatlar aşkarlanıb
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
09:27 / 27-04-2024
Britaniyanın lüks avtomobilləri Rusiyaya daşınır
08:18 / 27-04-2024
"Bir qalanın sirri" Musiqili Teatrda açılacaq - Fotolar
08:09 / 27-04-2024
Rusiyada azərbaycanlılarla taciklər arasında kütləvi dava: ölən və yaralananlar var
21:36 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - Fotolar
20:58 / 26-04-2024
İlham Əliyevlə Olaf Şolts birgə mətbuat konfransı keçiriblər
20:46 / 26-04-2024
Azərbaycan və Almaniya prezidentləri görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
19:35 / 26-04-2024
43 pişiyi ac-susuz saxlayan şəxsi həbs ediblər
19:06 / 26-04-2024
Rusların hücum etmək istədiyi iki xəstəxana təcili boşaldılır
18:43 / 26-04-2024
Türk dövlətləri parlamentlərinin komitə sədrləri Xankəndi və Şuşaya səfər ediblər - (Yenilənib) - Foto
18:41 / 26-04-2024
İsveç Latviyaya qoşun və zirehli texnika göndərir
18:36 / 26-04-2024
Blinken Pekində Çini hədələyib
18:20 / 26-04-2024
20-yə yaxın məhbus həbsxanadan qaçmağa cəhd edib - Foto
18:15 / 26-04-2024
Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhəddə koordinatlar dəqiqləşdirilir
18:08 / 26-04-2024
Erməni deputatlar saxlanılıb
17:58 / 26-04-2024
Ermənistan XİN: "Azərbaycandan sülh sazişinə dair təkliflər almışıq"
17:39 / 26-04-2024
"Beşiktaş" daha bir futbolçu ilə müqaviləni yeniləyib
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:23 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyev BƏƏ-nin sənaye və qabaqcıl texnologiyalar naziri ilə görüşüb
17:15 / 26-04-2024
Quba-Xaçmaz Regional filialına müdir təyinatı olub
16:58 / 26-04-2024
“Krokus”dakı terror aktına görə daha bir şübhəli saxlanılıb
16:56 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyev Almaniya XİN rəhbəri ilə görüşüb - Foto
16:11 / 26-04-2024
Azərbaycanda partiya rəhbəri həbs edilib
16:05 / 26-04-2024
Əli Əsədov daha bir qərar imzalayıb
15:52 / 26-04-2024
Qəzzada daha 51 dinc sakin həlak olub
15:46 / 26-04-2024
Avtomobil şirkəti daha bir yeniliyə imza atıb - Fotolar
15:33 / 26-04-2024
Keçmiş rektor son söz üçün məhkəmədən yenə vaxt istəyib
15:14 / 26-04-2024
Azərbaycan prezidenti Almaniya kansleri ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
00:05 / 23-04-2024
Abramoviç yeni futbol klubunu Avropanın ən yaxşısı edəcək
00:02 / 23-04-2024
Məşhur boksçu Mayk Tayson şirkətin səfiri olub
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
12:40 / 22-04-2024
Cavanşir Məmmədovun nəvəsi: "Babamın ürəyi haqsızlığa dözmədi"
19:15 / 22-04-2024
Komitə sədri baş redaktoru təbrik edib
Eldəniz Babayev: “Hər bir rəssam fərdi sərgisinə ömrü boyu yol gəlir” - Müsahibə
Tarix: 05-07-2023 11:11 | Bölmə: Müsahibə / Mədəniyyət
İstedadlı rəssam uzun illər ərzində “Zəfər müjdəsi”nə doğru addımlayıb
“... Eldənizin yaradıcılıq və ictimai fəaliyyətinə nəzər salarkən, incəsənətimizin uzaq keçmişinin dərin köklərinə gedib çıxdığının şahidi oluruq. Xalqımızın zəngin tarixini, milli ruhunu, mənəvi prinsiplərini və milli ənənələrinin uzaq keçmişdən bu günümüzə gəlib çatmasını rəssam öz əsərlərində qeyd etmək istəyir.
Onun yaradıcılığını müəyyən mərhələlərə bölmək olar. Birinci qisim əsərləri qədim Bakının rəngli boyalı, süjetli təsvirləridir. Tablolarında dövrün koloriti aydın çalarda əksini tapmışdır. Dəvələrin və ulağın belində görünən insanların geyimləri, Qız qalasının görüntüyə alınması və ətraf sahənin təcəssümü həyatidir. Rəssam rənglərin boyasından dəyərincə bəhrələnərək ekspressivliyi qabarıq nəzərə çatdırır. Qədim Bakının təsviri tamaşaçını həmin çağlara qovuşdurur.
Bakımızın müasir təsviri olan ikinci qisim tabloda da rənglərin ahəngdarlığı maraq doğurur. Əsərlərində xüsusən göy, açıq qəhvə rənglərindən məharətlə istifadə olunmuşdur. Rəssamın xalqımızın qədim tarixi etik-estetik, mənəvi-psixoloji durumuna müraciəti tablolarının mayasını təşkil edir. “Səyyah şair” əsərinə baxdıqda sufi təriqətinə inamı özündə əks etdirən portret, tamaşaçının xəyalını orta əsr dünyagörüşünün təsəvvürlərinə qovuşdurur...
...Ümumilikdə fırça ustasının müxtəlif süjetli bütün əsərlərində milli kolorit aydın nəzərə çarpır, ancaq milliliklə bir sırada əsərlərin müasir üslubda təsviri də diqqət çəkir”.
Bu dəyərli fikirləri dünya şöhrətli fırça ustası, Xalq rəssamı, akademik Tahir Salahov istedadlı rəssam Eldəniz Babayevin yaradıcılığını təhlil edərkən yazıb. Eldəniz bəylə Bakının qədim və mistik məkanında-İçərişəhərdə sahibi olduğu “Bakı” rəsm qalereyasında təkcə rəssamlıqdan deyil, incəsənətin digər növlərindən, xalqımızın qədim tarixindən və ənənəsindən, qardaş Türkiyə ilə bizi bağlayan ortaq mənəvi dəyərlərdən danışdıq.
“Parası olan bazardan, imanı olan məzardan qorxmaz”
- Bu yaxınlarda “Zəfər müjdəsi” adlı sərginiz böyük uğurla keçdi. Maraqlıdır ki, sərgi üç əlamətdar tarixi hadisəyə həsr olunmuşdu...
- Bu il həm Azərbaycan, həm qardaş Türkiyə, ümumilikdə isə bütün türk dünyası üçün mühüm ildir. Şərqin ilk demokratik respublikası - Azərbaycan Demokratik Respublikasının 105, Türkiyə Cümhuriyyətinin isə 100-cü ildönümü qeyd olunur. Ulu Öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyi ilə bağlı yubiley tədbirləri isə davam etməkdədir. Həm bir vətəndaş, həm də bir rəssam olaraq bu tarixi hadisələrə münasibətimi bildirməyə çalışdım və “Zəfər müjdəsi” belə ərsəyə gəldi.
Tanıyanlar bilir ki, ümumiyyətlə mən hələ orta məktəb illərindən tariximizlə, türkdilli dövlətlərin mədəniyyəti, adət-ənənələri ilə yaxından maraqlanmışam. Əzim Əzimzadə adına Dövlət Rəssamlıq Məktəbində oxuyarkən Əməkdar rəssam Eyyub Hüseynovdan, Sabir Şıxlıdan, Mirteyyub Xəlilovdan bu sənətin sirlərini öyrənməklə yanaşı türk ədəbiyyatına, tarixinə dair kitablar oxuyur, qədim mənbələrlə tanış olurdum. 1990-cı ildə Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin boyakarlıq fakültəsinə qəbul ediləndən sonra da həm ixtisas fənlərini yaxşı mənimsəyir, həm də ədəbiyyat və tarix dərslərini dərindən oxuyurdum, əlaçı tələbə kimi “Soltan Məhəmməd” təqaüdünə layiq görülmüşdüm. Diplom işim də böyük xaqan Əmir Teymurla bağlı idi.
Təsadüfi deyil ki, hər iki təhsil ocağını fərqlənmə diplomu ilə bitirdim. İctimai həyatda da fəal idim, ali məktəbdə tələbə həmkarlar təşkilatının sədri olmuşam, ölkənin yaradıcı gənclərini müxtəlif beynəlxalq konfranslarda təmsil etmişəm. Müslüm Eldarovun yaratdığı Bakı İncəsənət Mərkəzi Yaradıcılıq Birliyinin ən aktiv üzvlərindən sayılırdım, həmin qurumda Azərbaycan təsviri sənətinin tədqiqi və təbliği ilə məşğul olurduq. Təəssüf ki, Müslümün çox gənc yaşlarında dünyasını dəyişməsi təşkilatla bağlı planlarımızı yarımçıq qoydu.
Azərbaycan yenidən müstəqillik qazandıqdan sonra Türkiyə ilə əlaqələrimiz bərpa olundu, 90-cı illərin əvvəllərində qardaş ölkədən iş adamları Bakıya gəlməyə başladılar. Onların əksəriyyəti mənimlə söhbətləşir, ortaq tariximiz, mədəniyyətimiz barədə biliklərimdən heyran qaldıqlarını deyirdilər. Həmin dövrdə Türkiyəyə dəvət alan ilk rəssamlarımızdan olmuşam, Quş adasında türk və alman iş adamlarının birgə sərmayəsi ilə idarə olunan beş ulduzlu otellər şəbəkəsinin bədii tərtibatını vermişəm. 1993-cü ildə Efes Sənət Muzeyində Rasim Nəzirov, Taleh Səlimov və mənim birgə sərgimiz açılıb.
Bütün bunları təsadüfən sadalamadım, hesab edirəm ki, hər bir rəssam fərdi sərgisinə ömrü boyu yol gəlir. Mən də illər idi ki, “Zəfər müjdəsi”nə doğru addımlayırdım. Hər zaman olduğu kimi, bu gün də iki qardaş, Ulu Öndər Heydər Əliyevin təbirincə bir millət, iki dövlət olan Azərbaycanla Türkiyənin ortaq mənəvi dəyərlərini həm araşdırır, öyrənir, həm də təbliğ etməkdəyəm. Çünki, xalqı, dövləti tanıdan onun mədəniyyəti, incəsənətidir.
Hüseyn Cavidin, Tofiq Fikrətin, Almas İldırımın, Mehmet Akif Ərsoyun, Səməd Vurğunun, Nazim Hikmətin, Xəlil Rza Ulutürkün, Nəcib Fazil Qısakürəkin, Bəxtiyar Vahabzadənin əsərləri stolüstü kitablarımdır. Onlardan bu gün də bəhrələnirəm, rəssam kimi bu nəhəng söz ustalarının portretlərini yaratmağa çalışmışam.
Böyük türk şairi Nəcib Fazil Qısakürəkin “Parası olan bazardan, imanı olan məzardan qorxmaz” fikrini özüm üçün həyat amalı seçmişəm.
“Gecə gözətçisi”dən onlarla rəssam ilhamlanıb
- Sərginin afişası və kitab-albomun üz qağındakı kompozisiya çox təsirli alınıb. Maraqlıdır, bu ideya necə yarandı?
- 2020-ci ildə sevinc və qürur dolu anlar yaşadıq. Ali Baş Komandanımızın qətiyyəti, şəhidlərimizin qanı bahasına savaşda Zəfər qazandıq. 30 illik həsrətdən sonra Şuşaya, Ağdama, Füzuliyə, digər tarixi ərazilərimizə qovuşduq. İkinci Vətən savaşının ilk günündən işğalçı üzərində qələbə gününə qədər qardaş Türkiyənin mənəvi dəstəyini hiss etdik. Belə hesab edirəm ki, sənət adamları hökmən öz yaradıcılıqlarında bu tarixi hadisəni əks etdirməlidirlər, çünki bu gün azad şəkildə gəzdiyimiz həmin ərazilər igid şəhidlərimizin qanı ilə suvarılıb.
Zəfərimizin sevincini yaşadığımız günlərdə dostlarımdan biri mənə əlləri qabar-qabar olmuş qoca bir pinəçinin fotosunu göndərdi və bu şəkil məni çox duyğulandırdı. İncəsənət tarixinə bələd olanlar yaxşı bilir, dahi Rembrandtın “Gecə gözətçisi” əsərindən onlarla rəssam ilhamlanıb. Mən də qoca pinəçinin fotosundan ilhamlanaraq kompozisiyaya Azərbaycan və Türkiyənin qardaşlığını simvolizə edən detallar əlavə etdim, həmin əsər belə yarandı.
- Sərginin açılışında Türkiyə Cümhuriyyətinin Azərbaycandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Cahit Bağcı dedi ki, “Zəfər müjdəsi”nin qardaş ölkədə də nümayişi nəzərdə tutulub. Bununla bağlı hazırlıqlar nə yerdədir?
- Sərgiyə gəldiyinə, çıxışında yaradıcılığımla bağlı dəyərli fikirlər söylədiyinə görə sayın Böyükelçiyə bir daha təşəkkürümü bildirirəm. “Zəfər müjdəsi”nin Türkiyəmizdə də nümayiş olunması ilə bağlı nəcib təşəbbüsünə, verdiyi mənəvi dəstəyə görə də Cahit bəy sağ olsun.
Hazırlıqlara gəlincə, bildiyimə görə, Türkiyə səfirliyi aidiyyəti dövlət qurumları ilə təmasdadır, önümüzdəki aylarda yəqin ki, bəzi məsələlərə aydınlıq gələcək.
Fürsətdən yararlanıb Bakıdakı sərginin reallaşmasına, eyniadlı kitab-albomun işıq üzü görməsinə verdikləri dəstəyə görə bizim Mədəniyyət Nazirliyinə, Atatürk Mərkəzinə, Rəssamlar İttifaqına, Muzey Mərkəzinə, Xətai Sənət Mərkəzinə və Yeni Gallery Bakı İncəsənət Mərkəzinə, kitabın müəllifi, tanınmış yazar Mirzə Talıbova minnətdarlığımı bildirirəm.
- Görkəmli fırça ustası Tahir Salahov həmin kitabda haqqınızda dəyərli fikirlər yazıb. Bu nəhəng sənətkarla dostluğunuzun maraqlı tarixçəsi var yəqin...
- 2000-ci illərin əvvəlləri idi, Azərbaycan təsviri sənətini dünyada layiqincə tanıdan Tahir Salahov İçərişəhərdə rəhbərlik etdiyim “Qala” rəsm qalereyasına gəldi, sərgilənən əsərlərlə tanış oldu. Çay süfrəsi ətrafında söhbətimizdə onun Rusiyada 75 illiyi ilə bağlı tədbirə hazırlıq getdiyini dedi. Təklif elədim ki, kataloq hazırlayaq və 1957-ci ildə neftçilərin həyatından bəhs edən “Növbədən qayıdanlar” əsərinin fotosunu kataloqun üz qabığına vuraq. Bu təklifim Tahir müəllimin xoşuna gəldi və qısa zaman kəsiyində kataloqu hazırladı.
Tahir müəllim həm Moskvada, həm də Sankt-Peterburqda sənət adamlarına fəxrlə göstərib deyirdi ki, doğma Vətənimdə tanış olduğum gənc dostum nə gözəl bir iş ərsəyə gətirib.
Sonrakı illərdə Bakıya hər gəlişində bu böyük sənətkar və eyni zamanda çox sadə insanla görüşürdüm, söhbətləşir, müxtəlif mövzularda müzakirə aparırdıq. Bakıya növbəti gəlişlərinin birində Tahir müəllimi emalatxanama dəvət elədim, gəlib işlərimlə tanış oldu və dedi ki, sənin vicdanın yoxdur? Belə gözəl və maraqlı əsərləri niyə sərgiləmirsən?
- Çox vaxt deyirlər ki, əsər yaradıcı adamın doğma övladı kimidir... Şair, yazıçı, bəstəkar üçün bu fikir bəlkə də keçərlidir, amma rəssam fərqli tale yaşayır. Rəssam əsərinin muzey və ya şəxsi kolleksiya üçün alınmasında maraqlıdır. Eldəniz Babayev yaratdığı əsərdən ayrılanda hansı hisslər keçirir?
- Yaralı nöqtəyə toxundunuz... Həqiqətən də rəssam digər yaradıcı insanlardan fərqli hisslərlə yaşayır. Bəli, o, öz yaratdığı əsərdən ayrılmaq məcburiyyətindəndir, çünki rəssam həm də yaşamalıdır. Fırça ustasının hər hansı bir tablosu muzey üçün və ya şəxsi kolleksiya üçün alınırsa, bu həm rəssamın maddi durumuna müsbət təsir edir, həm də onun tanınmasına, necə deyərlər, reklamına bir vəsilə olur. Bu baxımdan mən də övladım saydığım əsərimdən bəzən istəyərəkdən, bəzən isə məcburiyyətdən vidalaşmalı oluram.
Hesab edirəm ki, rəssamlara dövlət qayğısı olmalıdır. Qayğı deyəndə nəyi nəzərdə tuturam? Dünyanın hər yerində olduğu kimi, bizdə də dövlətin nəzarətində olan muzeylər, sərgi salonları var, rəssamlarımızın əsərləri vaxtaşırı o muzeylər üçün alınmalıdır ki, fırça ustasının maddi təminatı düzəlsin, o, gedib özünə təzə kətan, boya ala bilsin.
Bizim sənət tarixən elitar sənət növü sayılıb, rəssam dolanmaq üçün gedib hansısa şadlıq evində toya gələn qonaqların portretini çəkəsi deyil ki...
Etibar CƏBRAYILOĞLU
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-07-2023 11:11 | Bölmə: Müsahibə / Mədəniyyət
İstedadlı rəssam uzun illər ərzində “Zəfər müjdəsi”nə doğru addımlayıb
“... Eldənizin yaradıcılıq və ictimai fəaliyyətinə nəzər salarkən, incəsənətimizin uzaq keçmişinin dərin köklərinə gedib çıxdığının şahidi oluruq. Xalqımızın zəngin tarixini, milli ruhunu, mənəvi prinsiplərini və milli ənənələrinin uzaq keçmişdən bu günümüzə gəlib çatmasını rəssam öz əsərlərində qeyd etmək istəyir.
Onun yaradıcılığını müəyyən mərhələlərə bölmək olar. Birinci qisim əsərləri qədim Bakının rəngli boyalı, süjetli təsvirləridir. Tablolarında dövrün koloriti aydın çalarda əksini tapmışdır. Dəvələrin və ulağın belində görünən insanların geyimləri, Qız qalasının görüntüyə alınması və ətraf sahənin təcəssümü həyatidir. Rəssam rənglərin boyasından dəyərincə bəhrələnərək ekspressivliyi qabarıq nəzərə çatdırır. Qədim Bakının təsviri tamaşaçını həmin çağlara qovuşdurur.
Bakımızın müasir təsviri olan ikinci qisim tabloda da rənglərin ahəngdarlığı maraq doğurur. Əsərlərində xüsusən göy, açıq qəhvə rənglərindən məharətlə istifadə olunmuşdur. Rəssamın xalqımızın qədim tarixi etik-estetik, mənəvi-psixoloji durumuna müraciəti tablolarının mayasını təşkil edir. “Səyyah şair” əsərinə baxdıqda sufi təriqətinə inamı özündə əks etdirən portret, tamaşaçının xəyalını orta əsr dünyagörüşünün təsəvvürlərinə qovuşdurur...
...Ümumilikdə fırça ustasının müxtəlif süjetli bütün əsərlərində milli kolorit aydın nəzərə çarpır, ancaq milliliklə bir sırada əsərlərin müasir üslubda təsviri də diqqət çəkir”.
Bu dəyərli fikirləri dünya şöhrətli fırça ustası, Xalq rəssamı, akademik Tahir Salahov istedadlı rəssam Eldəniz Babayevin yaradıcılığını təhlil edərkən yazıb. Eldəniz bəylə Bakının qədim və mistik məkanında-İçərişəhərdə sahibi olduğu “Bakı” rəsm qalereyasında təkcə rəssamlıqdan deyil, incəsənətin digər növlərindən, xalqımızın qədim tarixindən və ənənəsindən, qardaş Türkiyə ilə bizi bağlayan ortaq mənəvi dəyərlərdən danışdıq.
“Parası olan bazardan, imanı olan məzardan qorxmaz”
- Bu yaxınlarda “Zəfər müjdəsi” adlı sərginiz böyük uğurla keçdi. Maraqlıdır ki, sərgi üç əlamətdar tarixi hadisəyə həsr olunmuşdu...
- Bu il həm Azərbaycan, həm qardaş Türkiyə, ümumilikdə isə bütün türk dünyası üçün mühüm ildir. Şərqin ilk demokratik respublikası - Azərbaycan Demokratik Respublikasının 105, Türkiyə Cümhuriyyətinin isə 100-cü ildönümü qeyd olunur. Ulu Öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyi ilə bağlı yubiley tədbirləri isə davam etməkdədir. Həm bir vətəndaş, həm də bir rəssam olaraq bu tarixi hadisələrə münasibətimi bildirməyə çalışdım və “Zəfər müjdəsi” belə ərsəyə gəldi.
Tanıyanlar bilir ki, ümumiyyətlə mən hələ orta məktəb illərindən tariximizlə, türkdilli dövlətlərin mədəniyyəti, adət-ənənələri ilə yaxından maraqlanmışam. Əzim Əzimzadə adına Dövlət Rəssamlıq Məktəbində oxuyarkən Əməkdar rəssam Eyyub Hüseynovdan, Sabir Şıxlıdan, Mirteyyub Xəlilovdan bu sənətin sirlərini öyrənməklə yanaşı türk ədəbiyyatına, tarixinə dair kitablar oxuyur, qədim mənbələrlə tanış olurdum. 1990-cı ildə Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin boyakarlıq fakültəsinə qəbul ediləndən sonra da həm ixtisas fənlərini yaxşı mənimsəyir, həm də ədəbiyyat və tarix dərslərini dərindən oxuyurdum, əlaçı tələbə kimi “Soltan Məhəmməd” təqaüdünə layiq görülmüşdüm. Diplom işim də böyük xaqan Əmir Teymurla bağlı idi.
Təsadüfi deyil ki, hər iki təhsil ocağını fərqlənmə diplomu ilə bitirdim. İctimai həyatda da fəal idim, ali məktəbdə tələbə həmkarlar təşkilatının sədri olmuşam, ölkənin yaradıcı gənclərini müxtəlif beynəlxalq konfranslarda təmsil etmişəm. Müslüm Eldarovun yaratdığı Bakı İncəsənət Mərkəzi Yaradıcılıq Birliyinin ən aktiv üzvlərindən sayılırdım, həmin qurumda Azərbaycan təsviri sənətinin tədqiqi və təbliği ilə məşğul olurduq. Təəssüf ki, Müslümün çox gənc yaşlarında dünyasını dəyişməsi təşkilatla bağlı planlarımızı yarımçıq qoydu.
Azərbaycan yenidən müstəqillik qazandıqdan sonra Türkiyə ilə əlaqələrimiz bərpa olundu, 90-cı illərin əvvəllərində qardaş ölkədən iş adamları Bakıya gəlməyə başladılar. Onların əksəriyyəti mənimlə söhbətləşir, ortaq tariximiz, mədəniyyətimiz barədə biliklərimdən heyran qaldıqlarını deyirdilər. Həmin dövrdə Türkiyəyə dəvət alan ilk rəssamlarımızdan olmuşam, Quş adasında türk və alman iş adamlarının birgə sərmayəsi ilə idarə olunan beş ulduzlu otellər şəbəkəsinin bədii tərtibatını vermişəm. 1993-cü ildə Efes Sənət Muzeyində Rasim Nəzirov, Taleh Səlimov və mənim birgə sərgimiz açılıb.
Bütün bunları təsadüfən sadalamadım, hesab edirəm ki, hər bir rəssam fərdi sərgisinə ömrü boyu yol gəlir. Mən də illər idi ki, “Zəfər müjdəsi”nə doğru addımlayırdım. Hər zaman olduğu kimi, bu gün də iki qardaş, Ulu Öndər Heydər Əliyevin təbirincə bir millət, iki dövlət olan Azərbaycanla Türkiyənin ortaq mənəvi dəyərlərini həm araşdırır, öyrənir, həm də təbliğ etməkdəyəm. Çünki, xalqı, dövləti tanıdan onun mədəniyyəti, incəsənətidir.
Hüseyn Cavidin, Tofiq Fikrətin, Almas İldırımın, Mehmet Akif Ərsoyun, Səməd Vurğunun, Nazim Hikmətin, Xəlil Rza Ulutürkün, Nəcib Fazil Qısakürəkin, Bəxtiyar Vahabzadənin əsərləri stolüstü kitablarımdır. Onlardan bu gün də bəhrələnirəm, rəssam kimi bu nəhəng söz ustalarının portretlərini yaratmağa çalışmışam.
Böyük türk şairi Nəcib Fazil Qısakürəkin “Parası olan bazardan, imanı olan məzardan qorxmaz” fikrini özüm üçün həyat amalı seçmişəm.
“Gecə gözətçisi”dən onlarla rəssam ilhamlanıb
- Sərginin afişası və kitab-albomun üz qağındakı kompozisiya çox təsirli alınıb. Maraqlıdır, bu ideya necə yarandı?
- 2020-ci ildə sevinc və qürur dolu anlar yaşadıq. Ali Baş Komandanımızın qətiyyəti, şəhidlərimizin qanı bahasına savaşda Zəfər qazandıq. 30 illik həsrətdən sonra Şuşaya, Ağdama, Füzuliyə, digər tarixi ərazilərimizə qovuşduq. İkinci Vətən savaşının ilk günündən işğalçı üzərində qələbə gününə qədər qardaş Türkiyənin mənəvi dəstəyini hiss etdik. Belə hesab edirəm ki, sənət adamları hökmən öz yaradıcılıqlarında bu tarixi hadisəni əks etdirməlidirlər, çünki bu gün azad şəkildə gəzdiyimiz həmin ərazilər igid şəhidlərimizin qanı ilə suvarılıb.
Zəfərimizin sevincini yaşadığımız günlərdə dostlarımdan biri mənə əlləri qabar-qabar olmuş qoca bir pinəçinin fotosunu göndərdi və bu şəkil məni çox duyğulandırdı. İncəsənət tarixinə bələd olanlar yaxşı bilir, dahi Rembrandtın “Gecə gözətçisi” əsərindən onlarla rəssam ilhamlanıb. Mən də qoca pinəçinin fotosundan ilhamlanaraq kompozisiyaya Azərbaycan və Türkiyənin qardaşlığını simvolizə edən detallar əlavə etdim, həmin əsər belə yarandı.
- Sərginin açılışında Türkiyə Cümhuriyyətinin Azərbaycandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Cahit Bağcı dedi ki, “Zəfər müjdəsi”nin qardaş ölkədə də nümayişi nəzərdə tutulub. Bununla bağlı hazırlıqlar nə yerdədir?
- Sərgiyə gəldiyinə, çıxışında yaradıcılığımla bağlı dəyərli fikirlər söylədiyinə görə sayın Böyükelçiyə bir daha təşəkkürümü bildirirəm. “Zəfər müjdəsi”nin Türkiyəmizdə də nümayiş olunması ilə bağlı nəcib təşəbbüsünə, verdiyi mənəvi dəstəyə görə də Cahit bəy sağ olsun.
Hazırlıqlara gəlincə, bildiyimə görə, Türkiyə səfirliyi aidiyyəti dövlət qurumları ilə təmasdadır, önümüzdəki aylarda yəqin ki, bəzi məsələlərə aydınlıq gələcək.
Fürsətdən yararlanıb Bakıdakı sərginin reallaşmasına, eyniadlı kitab-albomun işıq üzü görməsinə verdikləri dəstəyə görə bizim Mədəniyyət Nazirliyinə, Atatürk Mərkəzinə, Rəssamlar İttifaqına, Muzey Mərkəzinə, Xətai Sənət Mərkəzinə və Yeni Gallery Bakı İncəsənət Mərkəzinə, kitabın müəllifi, tanınmış yazar Mirzə Talıbova minnətdarlığımı bildirirəm.
- Görkəmli fırça ustası Tahir Salahov həmin kitabda haqqınızda dəyərli fikirlər yazıb. Bu nəhəng sənətkarla dostluğunuzun maraqlı tarixçəsi var yəqin...
- 2000-ci illərin əvvəlləri idi, Azərbaycan təsviri sənətini dünyada layiqincə tanıdan Tahir Salahov İçərişəhərdə rəhbərlik etdiyim “Qala” rəsm qalereyasına gəldi, sərgilənən əsərlərlə tanış oldu. Çay süfrəsi ətrafında söhbətimizdə onun Rusiyada 75 illiyi ilə bağlı tədbirə hazırlıq getdiyini dedi. Təklif elədim ki, kataloq hazırlayaq və 1957-ci ildə neftçilərin həyatından bəhs edən “Növbədən qayıdanlar” əsərinin fotosunu kataloqun üz qabığına vuraq. Bu təklifim Tahir müəllimin xoşuna gəldi və qısa zaman kəsiyində kataloqu hazırladı.
Tahir müəllim həm Moskvada, həm də Sankt-Peterburqda sənət adamlarına fəxrlə göstərib deyirdi ki, doğma Vətənimdə tanış olduğum gənc dostum nə gözəl bir iş ərsəyə gətirib.
Sonrakı illərdə Bakıya hər gəlişində bu böyük sənətkar və eyni zamanda çox sadə insanla görüşürdüm, söhbətləşir, müxtəlif mövzularda müzakirə aparırdıq. Bakıya növbəti gəlişlərinin birində Tahir müəllimi emalatxanama dəvət elədim, gəlib işlərimlə tanış oldu və dedi ki, sənin vicdanın yoxdur? Belə gözəl və maraqlı əsərləri niyə sərgiləmirsən?
- Çox vaxt deyirlər ki, əsər yaradıcı adamın doğma övladı kimidir... Şair, yazıçı, bəstəkar üçün bu fikir bəlkə də keçərlidir, amma rəssam fərqli tale yaşayır. Rəssam əsərinin muzey və ya şəxsi kolleksiya üçün alınmasında maraqlıdır. Eldəniz Babayev yaratdığı əsərdən ayrılanda hansı hisslər keçirir?
- Yaralı nöqtəyə toxundunuz... Həqiqətən də rəssam digər yaradıcı insanlardan fərqli hisslərlə yaşayır. Bəli, o, öz yaratdığı əsərdən ayrılmaq məcburiyyətindəndir, çünki rəssam həm də yaşamalıdır. Fırça ustasının hər hansı bir tablosu muzey üçün və ya şəxsi kolleksiya üçün alınırsa, bu həm rəssamın maddi durumuna müsbət təsir edir, həm də onun tanınmasına, necə deyərlər, reklamına bir vəsilə olur. Bu baxımdan mən də övladım saydığım əsərimdən bəzən istəyərəkdən, bəzən isə məcburiyyətdən vidalaşmalı oluram.
Hesab edirəm ki, rəssamlara dövlət qayğısı olmalıdır. Qayğı deyəndə nəyi nəzərdə tuturam? Dünyanın hər yerində olduğu kimi, bizdə də dövlətin nəzarətində olan muzeylər, sərgi salonları var, rəssamlarımızın əsərləri vaxtaşırı o muzeylər üçün alınmalıdır ki, fırça ustasının maddi təminatı düzəlsin, o, gedib özünə təzə kətan, boya ala bilsin.
Bizim sənət tarixən elitar sənət növü sayılıb, rəssam dolanmaq üçün gedib hansısa şadlıq evində toya gələn qonaqların portretini çəkəsi deyil ki...
Etibar CƏBRAYILOĞLU
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 08:18
"Bir qalanın sirri" Musiqili Teatrda açılacaq - Fotolar
25-04-2024, 14:35
Rasim Balayev: "Onlara baş qoşası deyiləm"
24-04-2024, 09:21
Bakıda Qırğız Kino Günləri başlayıb - Fotolar
22-04-2024, 19:15
Komitə sədri baş redaktoru təbrik edib
22-04-2024, 16:49
Əməkdar artist reanimasiyaya yerləşdirilib
22-04-2024, 12:40
Cavanşir Məmmədovun nəvəsi: "Babamın ürəyi haqsızlığa dözmədi"
20-04-2024, 13:13
Müğənni Cavanşir Məmmədov vəfat edib
19-04-2024, 20:45
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
18-04-2024, 21:24
Bakıda litvalı dənizçi haqqında sənədli film nümayiş olunub
15-04-2024, 18:51
“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar
15-04-2024, 13:03
Məşhur aktyor kinodan qovulub
15-04-2024, 10:00
Çingiz Abdullayev sabah xəstəxanadan evə buraxılacaq
12-04-2024, 22:19
60 yaşı olan dünya şöhrətli aktyor evlənir - Fotolar
9-04-2024, 00:31
Dünya şöhrətli filmin daha müasir versiyası çəkiləcək
8-04-2024, 14:15
Yazın ilk “Ulduz”u işıq üzü görüb - Foto
6-04-2024, 21:18
Regional Mədəniyyət İdarəsinə rəis təyinatı olub
5-04-2024, 18:00
Heydər Əliyev Sarayına direktor müavini təyin olunub
5-04-2024, 11:29
Xalq artisti xəstəxanaya yerləşdirilib
4-04-2024, 16:30
Alternativ Kino Akademiyası təsis olunub
4-04-2024, 13:46
“Bu adam məni şikəst edib” - Flora Kərimova cərrahdan şikayətçidir
3-04-2024, 17:55
Milli Konservatoriyanın Nizamnaməsi təsdiqlənib
2-04-2024, 19:08
Mərkəzi Elmi Kitabxanaya direktor təyin olunub
29-03-2024, 19:36
Lütfəli Abdullayevin xatirəsi yad olunub - Fotolar
28-03-2024, 17:32
ARKA-da işçi qrupu yaradılır, yeni film çəkilir
27-03-2024, 21:08
Qulu Ağsəsin "Görsən üşüyürsən..." adlı şeirlər kitabı çap olunub - Foto
27-03-2024, 13:27
Məşhur müğənni az tanınan sənətçi ilə duet oxuyacaq
19-03-2024, 13:08
“Ulduz”un yanvar sayı çap olunub - Foto
18-03-2024, 16:47
Məşhur aktyor pərəstişkarlarını məyus edib - Fotolar
15-03-2024, 10:20
Nurəddin Mehdixanlı: "Telekanallar Azərbaycan kişisini axmaq, qadınını isə həyasız kimi təqdim edir"
13-03-2024, 18:00
“Məişət zorakılığına yox deyək!” hekayə müsabiqəsinin qalibləri elan olunub - Fotolar
12-03-2024, 13:43
Şanlı Qələbəyə həsr edilən kitab çin dilində nəşr edilib - Fotolar
11-03-2024, 23:11
“Adamı qaçdığı yerdə yaxalayan şeirlər...” - Şəfa Vəli yazır
11-03-2024, 18:52
Hekayə müsabiqəsinin finalçıları müəyyən olunub - Siyahı
11-03-2024, 15:39
Telekanal rəhbərləri Prezident Administrasiyasına dəvət olunublar
11-03-2024, 09:36
“Oppengeymer” ən yaxşı film seçilib
10-03-2024, 22:48
“Atalar və oğullar” problemi ilə bağlı monoqrafiya nəşr olunub - Foto
8-03-2024, 12:15
Bakıda islamofobiya ilə bağlı qısa film nümayiş olunub
7-03-2024, 17:55
Mahnı Teatrında “Qızıl Toxum” tamaşası nümayiş etdirilib
6-03-2024, 16:10
Natəvanın heykəli Parisdəki Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinə aparılıb
5-03-2024, 16:37
"İki küpəgirən qarı"nın premyerası olacaq - Video
5-03-2024, 14:11
Rasim Balayev: "Azərbaycan kinosu reanimasiyadadır"
5-03-2024, 13:52
Rasim Balayev Kinematoqrafçılar İttifaqının sədri seçilib, İdarə Heyəti təsdiqlənib - Yenilənib
4-03-2024, 17:44
Kinematoqrafçılar İttifaqı qurultaya hazırlaşır - Sədr kim olacaq?
4-03-2024, 10:26
Sənubər İsgəndərli: “Təhminə” filminə çəkildiyimə görə peşmanam”
4-03-2024, 08:20
Markesin yeni romanı dərc olunur
1-03-2024, 20:54
“Mən dəyərəm min cavana” yenidən nümayiş olunacaq - Fotolar
1-03-2024, 18:11
Naxçıvanda daha bir şöbə müdiri vəzifədən azad olunub
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
9-10-2022, 14:22
Sülhəddin Əkbər: “İran yalnız Zəngəzur dəhlizinin açılacağından qorxmur” - Müsahibə
29-09-2022, 20:29
Elxan Qarayev: “Rusiyada hərbi səfərbərliyə cəlb olunan azərbaycanlılar kontrakt tələb etməlidir” - Müsahibə
21-09-2022, 14:06
Sərdar Cəlaloğlu: “Hər dəqiqə Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi başlaya bilər” - Müsahibə
3-07-2022, 13:50
Deputat: “Məmur sahibkarlığından qaynaqlanan inhisarçılıq əhaliyə böyük ziyan vurur” - Müsahibə
6-06-2022, 13:50
Politoloq: “Rusiyada etirazlar artacaq” - Müsahibə
27-05-2022, 13:03
Keçmiş səfir: “Zaman Ukraynanın dostu, Kremlin düşmənidir” - Müsahibə
26-05-2022, 20:43
Hərbi ekspert: “Rusiya texnokratları müharibəni uduzduqlarını başa düşürlər” - Müsahibə
25-05-2022, 16:16
Deputat: “Qərb Ukraynanı güzəştə məcbur edəcək” - Müsahibə