Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
Tarix: 10-08-2023 15:00 | Bölmə: Müsahibə
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var”

Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin ehtiyatda olan zabiti: “Hərbi əməliyyatlar başlayandan bəri rusların 18 gəmi və katerini zədələmiş və məhv etmişik”

Qara dənizdə genişmiqyaslı qarşıdurma təhlükəsi artır. Xüsusilə, Taxıl müqaviləsi pozulduqdan, Kreml sazişdən çıxdıqdan sonra Ukrayna və Rusiya Qara dənizdə qarşılıqlı olaraq gəmi “ovuna” çıxıblar. Ukrayna prezidenti Zelenski bildirib ki, Qara dənizin Ukrayna hissəsində gəmiçiliyin blokadasının davam etdirilməsi və ölkəsinə məxsus liman infrastrukturunun atəşə tutulması Rusiyanın Qara dəniz donanmasının məhvinə səbəb olacaq.

Ukrayna Müdafiə Strategiyası Mərkəzinin eksperti, Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin ehtiyatda olan birinci dərəcəli kapitanı, 2004-2020-ci illərdə Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin qərargah rəisinin müavini olmuş Andrey Rıjenko Qara dənizdə baş verənlərdən danışıb.

Reyting.az A. Rıjenkonun müsahibəsini təqdim edir:

- Cənab Rıjenko, Rusiya Federasiyasının Qara dəniz donanmasının gücü və imkanları nə qədərdir, məşhur “Moskva” kreyserindən başqa Rusiyanın nə qədər gəmisi sıradan çıxarılıb?

- Rusiya Federasiyasının Qara dəniz donanmasında hazırda 80 hərbi gəmi və kater var. Onlardan ən təhlükəlisi raket gəmiləridir. Əvvəla, bunlar yeni 11356 freqatlarıdır. Bunlar yaxın, uzaq dəniz və okean zonalarının idarə olunan raket silahları ilə 2-ci dərəcəli Rusiya çoxməqsədli freqatlarıdır. Ümumilikdə bunlardan üçü var, indi ikisi Qara dənizdədir, biri isə Suriyanın Tartus bazasında qalıb.

Həmçinin “Buyan-M” tipli üç raket korveti, dörd sualtı qayıq var. Onlar ən təhlükəliləridir, çünki “Kalibr” raketləri daşıyır və atırlar.

Bura daha bir raket korveti “Karakurt” əlavə edilməlidir. Bu yaxınlarda Rusiya donanmasına qəbul edilib. Bu ilin sonuna qədər daha ikisi, yəni ümumilikdə üçü nəzərdə tutulub. Onlar Mariupoldakı hərbi dəniz bazası üçündür. İddialara görə, onlar məhz orada məskunlaşacaqlar. Bundan əlavə, rusların sovet istehsalı olan bir neçə qayıq və gəmiləri var ki, onlar “Moskit” raketləri (bu, saniyədə 800 metr sürətlə uçan çox sürətli raketdir) ilə təchiz edilib.

Rusların sualtı qayıqlara qarşı gəmiləri də var. Biz bilirik ki, genişmiqyaslı işğalın əvvəlində onların 13 iri desant gəmisi var idi, onlardan biri - “Saratov” məhv edildi, ikincisi - “Olenegorski” ciddi zədələnib. Yəni, hazırda xidmətdə olan 11 böyük amfibiya gəmisi dəniz piyadaları briqadasını endirməyə hazırdır.

Hərbi əməliyyatlar başlayandan bəri biz düşmənin 18 gəmi və katerini zədələmiş və məhv etmişik. Demək lazımdır ki, onlardan bəziləri, məsələn, İlan adası yaxınlığında məhv edilən “Raptor” tipliləri sonradan ruslar tərəfindən təmir edilib.

İndi bizim üçün ən böyük təhlükə raket gəmiləridir. Birinci prioritet “Kalibr” raketləri olanlar, ikincisi isə “Moskit” raketləri daşıyanlardır. Onlar fəaliyyət göstərirlər, başlanğıc mövqeləri Sevastopol və ya Novorossiysk yaxınlığındadır. Onlar mütəmadi olaraq bu raketləri buraxırlar.

Növbəti prioritet təhlükə amfibiya hücum gəmiləridir. Onlar amfibiya hücumunu həyata keçirməyə hazırdırlar, lakin hazırda bunun üçün əlverişli vəziyyət yoxdur.

- Bu yaxınlarda Ukrayna tərəfindən vurulan “Olenegorsk” gəmisi “ölü yük” kmimi xarakterizə olunur. Sizcə, onun ziyanı nə dərəcədə ciddidir?

- Gəminin çox ciddi ziyanı var. Mühərriklər, gəminin elektrik sistemi, bütün kabel yolları ciddi zədələnib. Orada avadanlıqların olduğu çən bölməsinə də ciddi ziyan dəyib. Sahildən bir az uzaqda vurulsaydı, batacaqdı. Bu gəminin qırx yeddi yaşı var, suyun altında idi, yəni bütün aqreqatları duzlu su basmışdı. O, Polşada tikilib və indi ehtiyat hissələri tapmaq çətin və bahalı olacaq. Ona görə də hesab edirəm ki, onu bərpa etmək məqsədəuyğun deyil. Əgər hansısa ideoloji mülahizələr varsa, bəlkə də buna gedəcəklər.

- Sizcə, Rusiya Federasiyasının Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün nə qədər dəniz dronu lazımdır?

- Əgər səksən hədəf gəmi varsa, ən azı bir neçə yüz pilotsuz uçuş aparatı, xüsusilə dəniz dronları lazımdır. Axı bu dron həm də hədəf tapmalıdır.

Aydındır ki, pilotsuz uçuş aparatı raket deyil. Məsələn, gördük ki, hədəf raket atış mövqeyinə daxil olub, siz raketi işə salırsınız və o da uçur. “Harpun” raketi iki yüz kilometri 10 dəqiqəyə qət edəcək. Və bu dronun hücum mövqeyinə girməsi üçün 5-6 saat vaxt lazımdır. Bu müddət ərzində düşmən gəmisi manevr edə, qorunan bazaya qayıda, başqa mövqeyə keçə bilər. Bu nəzərə alınmalıdır.



Ümumiyyətlə, dronlar kifayət qədər uğurlu texniki həlldir. Mən bunu “ağcaqanad donanmasının” bir hissəsi adlandırardım, çünki onlar kiçikdir, gözlənilməzdir, amma çoxuna ehtiyacınız var. Bununla belə, onlar raketlərdən qat-qat ucuzdur və daha sürətli hazırlana bilər.

- Bu dronların zəif tərəfləri varmı?

- Dronun zəif cəhətləri var. Birincisi, vizual olaraq aşkar edilə bilər. Sevastopolun təcrübəsinə əsasən, ruslar orada bütün lazımi müşahidə məntəqələrini quraşdırıblar və onlar sahil postlarından istifadə etməklə bizim dəniz pilotsuz dronlarımızın aşkarlanmasında kifayət qədər fəallıq göstərirlər. Yəni həm dənizdən, həm də havadan öz pilotsuz təyyarələrindən, helikopterlərindən də istifadə edirlər. Beləliklə, bizim dəniz dronumuz yaxınlaşdıqda məhv edilə bilər.

İkincisi, rusların onu məhv etmək üçün silahları var. Bunlar pulemyotlar, qumbaraatanlar, kiçik çaplı artilleriya, elektron döyüş vasitələridir.

Üçüncüsü, artıq dediyim kimi, dron hədəfə yaxınlaşa və o yerdə heç nə olmaya da bilər. Daha bir məqam - dron körfəzdəki bum baryerindən fiziki olaraq keçə bilmir.

- Belə iddia var ki, Ukraynada mövcud olan raketlərlə Sevastopol körfəzini nişan almaq son dərəcə çətindir…

- Sevastopol körfəzinin çox güclü zenit müdafiəsi var. Orada, məsələn, ATACMS kimi sürətli raketlərdən istifadə etmək mümkündür. Belə sürətli raket müdafiədən keçə bilər.

- Rusiya gəmilərinə qarşı dronların istifadəsindən danışdıq, bəs raketlərdən istifadənin potensialı nədir?

- Bizim raketlərimiz var, amma biz onları atmırıq, çünki ruslar Qara dənizin şimal-qərb hissəsinə girmir. Problem ondadır ki, bizdə Novorossiyskədək Rusiya gəmilərini atəşə tutmaq üçün istifadə oluna bilən 700 kilometrə qədər mənzilli raketlər yoxdur. Ancaq bu problem raket qayıqlarından istifadə etməklə həll oluna bilər. Çünki onlar sürətlidirlər, düşmənin onları aşkar etməsi çətindir. Biz bu qayıqları sahildən uzaq bir nöqtəyə yönəldə və oradan vura bilərik. Bu halda raketləri Rusiya gəmilərinin gizləndiyi Krıma və Novorossiyskə çatdıracaqlar. Bundan əlavə, məsələni qayıq dronlar da edə bilər. Ona tapşırıq verilir və onlar yalnız raketi daşıyacaq. Belə bir qayıq 200 milə qədər çox sürətlə gedir, bəlkə də 4 saatda. Və o, raketi tam məsafədə vura bilir. Raketi vurmaq pilotsuz təyyarədən daha çətindir. Və belə bir hücum üçün, məsələn, müasir gəmi əleyhinə raket NSM (Naval Strike Missile) istifadə edə bilərsiniz. Onun çəkisi 410 kiloqramdır (məsələn, Harpun raketinin kütləsi 540-691 kiloqramdır). Buna görə də bir və ya iki belə raket kiçik bir gəmiyə yerləşdirilə bilər.

ELÇİN
Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}